dialog …, dialog …, dialog …, dialog … , dialog …

Dialog …,Dialog …,dialog …, dialog …,dialog …, dialog …,

dialog … , dialog …dialog … , dialog …

Renata Omiecińska – Standyrektor białołęckiej

Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej Nr 21

Dialog …, dialog …, dialog …Dialog …, dialog …, dialog …

Przedstawienie możliwych form Przedstawienie możliwych form diagnozy sytuacji dziecka diagnozy sytuacji dziecka ze specjalnymi potrzebami ze specjalnymi potrzebami

edukacyjnymiedukacyjnymii określenie rodzaju oraz zakresu i określenie rodzaju oraz zakresu

ewentualnej pomocy ewentualnej pomocy w kreowaniu ścieżki edukacyjnej.w kreowaniu ścieżki edukacyjnej.

JaśJaś ……

… … roztrzepany, roztrzepany,

myślący o niebieskich migdałach,myślący o niebieskich migdałach,

… … nie do końca rozumiejący, nie do końca rozumiejący,

o czym mówi nauczyciel …o czym mówi nauczyciel …

… … ta matematyka jest taka trudna …ta matematyka jest taka trudna …

O …, co tam dzieje się za oknem … ???O …, co tam dzieje się za oknem … ???

KarolinaKarolina … …

… … Boże, żeby mnie dzisiaj nikt nie pytał …Boże, żeby mnie dzisiaj nikt nie pytał …

… … kiedy ten Zygmunt August żył … kiedy ten Zygmunt August żył … … … nie mam pojęcia - 1354 , czy 1543, czy może nie mam pojęcia - 1354 , czy 1543, czy może

1454 …,1454 …,

zaraz geografia – jaka to długość geograficzna … zaraz geografia – jaka to długość geograficzna … zaraz długość, czy szerokość …zaraz długość, czy szerokość …

9 razy 9 = … ??????? 9 razy 9 = … ???????

MateuszMateusz … …

4 + 4 = ????4 + 4 = ????

7(a + b) + 3(x – y) + 7(a + b) + 3(x – y) + (3a x 14b) =(3a x 14b) =

????????????

… … JAK TO BYŁO ???JAK TO BYŁO ???

AnkaAnka … …

Jaśi ńe było wdomu …Jaśi ńe było wdomu …Krul karol mieszka Krul karol mieszka

na guże w sirud gestyh dżef …na guże w sirud gestyh dżef …

… … poziom liceum poziom liceum – – w sprawdzającym dyktandzie 243 błędyw sprawdzającym dyktandzie 243 błędy

ZosiaZosia … …Lekcja:Lekcja:

Zosia przepisuje z tablicy to, co Pani Zosia przepisuje z tablicy to, co Pani zapisała:zapisała:

„„Jacek idzie do szkoły”.Jacek idzie do szkoły”.

„„ick idźj po zskoy …”ick idźj po zskoy …”

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Przerwa – Przerwa – boję się …boję się …

albo … (Krzyś) roznosi … szkolne albo … (Krzyś) roznosi … szkolne korytarze …korytarze …

AndrzejAndrzej …, Hubert …, …, Hubert …,

Ola …, Magda …, Krzysztof …Ola …, Magda …, Krzysztof …

Marzą … i wiedzą, Marzą … i wiedzą,

że zrobią to, co zamierzyli że zrobią to, co zamierzyli … !!!!… !!!!

Dialog …, dialog …, dialog Dialog …, dialog …, dialog ……

Każde dziecko ma prawo do szczęścia …Każde dziecko ma prawo do szczęścia …

Każde dziecko ma prawo do pełnego, wszechstronnego Każde dziecko ma prawo do pełnego, wszechstronnego rozwoju swojej osobowości tak pod względem rozwoju swojej osobowości tak pod względem fizycznym, psychicznym jak i społecznym, ma prawo fizycznym, psychicznym jak i społecznym, ma prawo osiągnąć maksimum na miarę swoich możliwości, osiągnąć maksimum na miarę swoich możliwości, ma prawo być kochane ma prawo być kochane …………. ………….

- - Credo Gminnego Programu Pomocy Dziecku i Credo Gminnego Programu Pomocy Dziecku i Rodzinie – 1998 r.,Rodzinie – 1998 r.,

zarazem credo Zespołu Placówek Pomocy Psychologiczno – zarazem credo Zespołu Placówek Pomocy Psychologiczno – PedagogicznejPedagogicznej

i obecnej Poradni Psychologiczno – i obecnej Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej Nr 21Pedagogicznej Nr 21

Dzieci ze specjalnymi Dzieci ze specjalnymi

potrzebami edukacyjnymi …potrzebami edukacyjnymi …

Jakie to dzieci? Jakie to dzieci? O kim mówimy?O kim mówimy? Ile tych dzieci jest?Ile tych dzieci jest?

SEN – „specjalne potrzeby edukacyjne”SEN – „specjalne potrzeby edukacyjne”(„special educational needs”)(„special educational needs”)

1978 r. – Wielka Brytania: „Warnock Report”1978 r. – Wielka Brytania: „Warnock Report”

Leong C. K.: Leong C. K.: Children with Specific Reading DisabilitiesChildren with Specific Reading DisabilitiesAmsterdam, 1981Amsterdam, 1981

„„Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymiDzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

to dzieci mające trudności w uczeniu się”to dzieci mające trudności w uczeniu się”

(learning difficulties – LD)(learning difficulties – LD)

i/lub wymagające specjalnej organizacji uczenia i/lub wymagające specjalnej organizacji uczenia się.się.

Są to Są to w świetle dokumentu angielskiego z w świetle dokumentu angielskiego z 1978 r.:1978 r.:

dzieci upośledzone umysłowo,dzieci upośledzone umysłowo, dzieci z uszkodzonymi narządami ruchu, zmysłu dzieci z uszkodzonymi narządami ruchu, zmysłu

(wzroku i słuchu),(wzroku i słuchu), dzieci z zaburzeniami mowy,dzieci z zaburzeniami mowy, dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się.dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się.

I … uwaga …I … uwaga … - - dzieci wybitnie uzdolnionedzieci wybitnie uzdolnione (do tego terminu jeszcze (do tego terminu jeszcze

wrócimy) wrócimy) ..

Konsekwencją dokumentu angielskiego z 1978 r.Konsekwencją dokumentu angielskiego z 1978 r.

jestjest „Education Act”„Education Act” z 1981 r.:z 1981 r.:

„… „… wszystkie dzieci niepełnosprawnewszystkie dzieci niepełnosprawne

muszą otrzymać odpowiednią dla siebie, muszą otrzymać odpowiednią dla siebie,

w odpowiednim czasie, bezpłatną państwową edukację w odpowiednim czasie, bezpłatną państwową edukację

i pomoc stosowną do ich indywidualnych nietypowych i pomoc stosowną do ich indywidualnych nietypowych potrzeb …”potrzeb …”

Analogiczne dokumenty:Analogiczne dokumenty:

Kanada – 1970; Polska – 1975; Australia, Stany Kanada – 1970; Polska – 1975; Australia, Stany Zjednoczone AP – 1976;Zjednoczone AP – 1976;

Powszechna Deklaracja Praw Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Człowieka

– – Zgromadzenie Ogólne Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, Narodów Zjednoczonych, 20.11.195920.11.1959

„… „… dzieci mają prawo dzieci mają prawo do szczególnej troski i ochrony …”,do szczególnej troski i ochrony …”,

* * * * * * * * „… „… ludzkość powinna dać dziecku to, ludzkość powinna dać dziecku to,

co ma najlepszego …”co ma najlepszego …”

Genewska Deklaracja Praw Dziecka Genewska Deklaracja Praw Dziecka z 1924 r.,z 1924 r., Deklaracja Praw Dziecka Deklaracja Praw Dziecka z 1959 r.:z 1959 r.:

„… „… istnieje potrzeba otoczenia dziecka istnieje potrzeba otoczenia dziecka szczególną opieką …”;szczególną opieką …”;

dokumenty Unesco:dokumenty Unesco:„… „… nabywanie umiejętności czytania i pisanianabywanie umiejętności czytania i pisania

stanowi jedno z fundamentalnych praw stanowi jedno z fundamentalnych praw człowieka …”człowieka …”

Ile jest dzieci ze specjalnymi Ile jest dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ?potrzebami edukacyjnymi ?

„„Warnock Report” – 20% dzieci ma trudności w Warnock Report” – 20% dzieci ma trudności w uczeniu sięuczeniu się

(sześcioro w 30. klasie);(sześcioro w 30. klasie); prof. M. Bogdanowicz – 10 – 15% dzieci z prof. M. Bogdanowicz – 10 – 15% dzieci z

problemami dysleksji rozwojowej;problemami dysleksji rozwojowej; prof. B. Rocławski – 2 – 4% dzieci z głęboką prof. B. Rocławski – 2 – 4% dzieci z głęboką

dysleksją rozwojową;dysleksją rozwojową; prof. J. Stein – 9,4% dzieci między 8 a 16 rokiem prof. J. Stein – 9,4% dzieci między 8 a 16 rokiem

życia czyta o 2 odchylenia standardowe poniżej życia czyta o 2 odchylenia standardowe poniżej poziomu, jaki wynikałby z ich II poziomu, jaki wynikałby z ich II (J. Stein, (J. Stein, Wielkokomórkowa teoria dysleksji rozwojowej [w:] Dysleksja – od Wielkokomórkowa teoria dysleksji rozwojowej [w:] Dysleksja – od badań mózgu do praktyki, praca zbior. pod red. A. Grabowskiej i badań mózgu do praktyki, praca zbior. pod red. A. Grabowskiej i K. Rymarczyk) K. Rymarczyk)

Krzywa Gausa:Krzywa Gausa:****

*******

Jakie to są dzieci Jakie to są dzieci

ze specjalnymi potrzebami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi edukacyjnymi

w świetle międzynarodowych w świetle międzynarodowych klasyfikacji?klasyfikacji?

Dwie międzynarodowe klasyfikacje Dwie międzynarodowe klasyfikacje medyczne:medyczne:

DSM – IV : Diagnostyczny i Statystyczny Podręcznik DSM – IV : Diagnostyczny i Statystyczny Podręcznik Zaburzeń PsychicznychZaburzeń Psychicznych opublikowany przezopublikowany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne – Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne – Waszyngton 1994 r. Waszyngton 1994 r.

ICD – 10 :ICD – 10 : Międzynarodowa Klasyfikacja ChoróbMiędzynarodowa Klasyfikacja Chorób(International Statistical Classificationof Diseases and Related Health

Problems)

- zatwierdzona przez Światową Organizację Zdrowia – Genewa 1992 r.

W ICD – 10 zwraca uwagę grupa W ICD – 10 zwraca uwagę grupa zaburzeń zaburzeń

F80 – F89 …F80 – F89 …W F80 – F89 między innymi są:W F80 – F89 między innymi są:

F80 – specyficzne zaburzenia rozwoju F80 – specyficzne zaburzenia rozwoju mowy i języka,mowy i języka,

F81 – specyficzne zaburzenia rozwoju F81 – specyficzne zaburzenia rozwoju umiejętności szkolnychumiejętności szkolnych … …

DSM - DSM - IVIV

zaburzenia uczenia zaburzenia uczenia sięsię

ICD - ICD - 1010

specyficzne specyficzne zaburzenia rozwoju zaburzenia rozwoju

umiejętności umiejętności szkolnychszkolnych

DSM - DSM - IVIV

zaburzenia czytaniazaburzenia czytania ICD - ICD - 1010

specyficzne specyficzne

zaburzenia czytaniazaburzenia czytania

DSM - DSM - IVIV

zaburzenia ekspresji zaburzenia ekspresji

za pośrednictwem za pośrednictwem pisaniapisania

ICD - ICD - 1010

specyficzne zaburzenia specyficzne zaburzenia poprawnej pisownipoprawnej pisowni

DSM - DSM - IVIV

rozwojowe rozwojowe zaburzenia zaburzenia koordynacjikoordynacji

ICD - ICD - 1010

specyficzne rozwojowe specyficzne rozwojowe zaburzenia funkcji zaburzenia funkcji motorycznychmotorycznych

ICD – 10: ICD – 10: F80 – F89F80 – F89- wczesny początek wczesny początek (niemowlęctwo, dzieciństwo),(niemowlęctwo, dzieciństwo),- związek z procesem biologicznego dojrzewania związek z procesem biologicznego dojrzewania

ośrodkowego układu nerwowego ( ośrodkowego układu nerwowego ( tak na tak na marginesiemarginesie))

- stały charakter problemów bez okresów remisji,stały charakter problemów bez okresów remisji,- brak bezpośredniego związku z problemami brak bezpośredniego związku z problemami

neurologicznymi w sensie medycznym, neurologicznymi w sensie medycznym, zaburzeniami zmysłowymi, upośledzeniem zaburzeniami zmysłowymi, upośledzeniem umysłowym i czynnikami środowiskowymiumysłowym i czynnikami środowiskowymi(ale ww. kategorie mogą komplikować przebieg toczącego się (ale ww. kategorie mogą komplikować przebieg toczącego się procesu)procesu)

Ważne: ciężkość, przebieg, wzorzec, towarzyszące problemyWażne: ciężkość, przebieg, wzorzec, towarzyszące problemy (ICD – 10)(ICD – 10)

Dialog …, dialog …, Dialog …, dialog …, dialog …dialog …

Tak na marginesie polecam:Tak na marginesie polecam:

„„Dysleksja – od badań mózgu do Dysleksja – od badań mózgu do praktyki”praktyki”

praca zbiorowa praca zbiorowa

pod red. Anny Grabowskiej i Krystyny pod red. Anny Grabowskiej i Krystyny Rymarczyk,Rymarczyk,

a tu artykuł – a tu artykuł –

„„Wielkokomórkowa teoria dysleksji rozwojowej” Wielkokomórkowa teoria dysleksji rozwojowej” – – John SteinJohn Stein

Dysleksja rozwojowa to nie choroba … ,

to uogólniony zespół objawów rozwojowych mózgu …

Stąd: trudności w czytaniu i pisaniu … oraz … brak koordynacji, mylenie lewej i prawej strony, trudności z zachowaniem kolejności

czasowej i przestrzennej.

Przetwarzanie wzrokowe przebiega powyżej kory potylicznej – 2 drogi:droga grzbietowa – neurony „wielkokomórkowe” (specjalizacja w detekcji ruchu) – kontrolowanie ruchu oka i kończyn z projekcją do zakrętu nadbrzeżnego i kątowego oraz tylnej kory ciemieniowej,droga brzuszna – rozpoznawanie wzrokowej formy słowa – projekcja do kory skroniowej.

OBYDWA SZLAKI SĄ WYKORZYSTYWANE W PROCESIE CZYTANIA. U osób z dysleksją:

nie występuje normalna asymetria na korzyść lewej strony w planum temporale,

ma miejsce nieprawidłowa symetria tylnej kory ciemieniowej, małe aberracje w postaci skupisk niedojrzałych neuronów

(ektopii), które nie dotarły do styku skroniowo – ciemieniowego (przerosty z błoną ograniczającą charakterystyczną dla rozwoju mózgu w 5. miesiącu życia płodowego) utrzymywanie się przy życiu większej liczby aksonów przechodzących przez ciało modzelowate do homologicznych obszarów w przeciwległej półkuli.

F81 - Specyficzne zaburzenia F81 - Specyficzne zaburzenia rozwoju rozwoju

umiejętności szkolnych – SZRUS:umiejętności szkolnych – SZRUS:

specyficzne zaburzenia czytania,specyficzne zaburzenia czytania, specyficzne zaburzenia opanowania specyficzne zaburzenia opanowania

poprawnej pisowni …poprawnej pisowni …

- nie sąnie są spowodowane brakiem spowodowane brakiem możliwości uczenia się,możliwości uczenia się,

- należy uwzględniać należy uwzględniać stopień zaburzenia, stopień zaburzenia, przebieg rozwoju psychofizycznego przebieg rozwoju psychofizycznego dziecka,dziecka,

- należy mieć na uwadze należy mieć na uwadze problemy problemy współistniejące – zaburzenia uwagi, współistniejące – zaburzenia uwagi, zaburzenia emocjonalne lub zaburzenia emocjonalne lub zaburzenia zachowania … zaburzenia zachowania … utrudniają utrudniają naukęnaukę … …

Jakie mogą być przyczyny Jakie mogą być przyczyny trudności szkolnychtrudności szkolnych

również innerównież inne (praktyczne rozpoznanie)? (praktyczne rozpoznanie)?

- problemy tkwiące w dziecku,problemy tkwiące w dziecku,- problemy środowiskowe, w tym rodzinne, problemy środowiskowe, w tym rodzinne,

rówieśnicze,rówieśnicze,- problemy szkolne …problemy szkolne …

Problemy dotyczące sfery Problemy dotyczące sfery psychorozwojowej dziecka:psychorozwojowej dziecka:

• zaburzenia motoryczne,zaburzenia motoryczne,• zaburzenia procesów poznawczych,zaburzenia procesów poznawczych,• zaburzenia funkcji percepcyjno – zaburzenia funkcji percepcyjno –

motorycznych,motorycznych,• problemy emocjonalno – problemy emocjonalno –

motywacyjne.motywacyjne.

• problemy mogą minimalizować się lub problemy mogą minimalizować się lub pogłębiać …,pogłębiać …,

w tempie stałym lub zmiennym …,w tempie stałym lub zmiennym …,

• zmiany mogą być trwałe lub nietrwałe …,zmiany mogą być trwałe lub nietrwałe …,

• zaburzenia mogą być globalne, parcjalne, zaburzenia mogą być globalne, parcjalne,

fragmentaryczne …fragmentaryczne …

• problemy mogą minimalizować się lub problemy mogą minimalizować się lub pogłębiać …,pogłębiać …,

w tempie stałym lub zmiennym …,w tempie stałym lub zmiennym …,

• zmiany mogą być trwałe lub nietrwałe …,zmiany mogą być trwałe lub nietrwałe …,

• zaburzenia mogą być globalne, parcjalne, zaburzenia mogą być globalne, parcjalne,

fragmentaryczne …fragmentaryczne …

Etiologia trudności:Etiologia trudności:

przyczyny wewnętrzne (biologiczne),przyczyny wewnętrzne (biologiczne),

przyczyny zewnętrzne (środowiskowe - przyczyny zewnętrzne (środowiskowe - społeczne) …społeczne) …

Pozostaje bardzo ważne pytanie – na co Pozostaje bardzo ważne pytanie – na co możemy mieć wpływmożemy mieć wpływ – od tego zależy – od tego zależy sensowność podejmowanych działań sensowność podejmowanych działań ……

Na pewno możemy mieć wpływ na Na pewno możemy mieć wpływ na czynniki środowiskowe czynniki środowiskowe

- - i to jest wielkie wyzwaniei to jest wielkie wyzwanie … …

dla środowiska …dla środowiska …

… … szeroko rozumianego szeroko rozumianego ……

Możemy mieć też wpływ na czynniki Możemy mieć też wpływ na czynniki wewnętrznewewnętrzne – pewnie trochę mniejszy, – pewnie trochę mniejszy, pewnie pewnie w kategoriach minimalizowania / w kategoriach minimalizowania / harmonizowania / stymulowania …harmonizowania / stymulowania …

– – ale też pełnego wyrównania … w ale też pełnego wyrównania … w wielu przypadkachwielu przypadkach … …

Tym dzieciakom trzeba dać szansęTym dzieciakom trzeba dać szansę ……

warto …warto … … … naprawdę naprawdę

wartowarto !!! !!!

Warto dać szansę dzieciakom:Warto dać szansę dzieciakom:

-- z zaburzeniami rozwoju mowy,z zaburzeniami rozwoju mowy,

-- z trudnościami w uczeniu się z trudnościami w uczeniu się spowodowanymi spowodowanymi zaburzeniami percepcji zaburzeniami percepcji słuchowej przy słuchowej przy prawidłowym rozwoju prawidłowym rozwoju intelektualnym,intelektualnym,

-- z trudnościami w uczeniu się z trudnościami w uczeniu się spowodowanymi spowodowanymi zaburzeniami percepcji zaburzeniami percepcji wzrokowej przy wzrokowej przy prawidłowym rozwoju prawidłowym rozwoju intelektualnym,intelektualnym,

-- z trudnościami w uczeniu się z trudnościami w uczeniu się spowodowanymi spowodowanymi opóźnieniami lub opóźnieniami lub zaburzeniem rozwoju ruchuzaburzeniem rozwoju ruchu

((też prawidłowy rozwój poznawczy),też prawidłowy rozwój poznawczy),

-- dzieciom ze specyficznymi dzieciom ze specyficznymi trudnościami w uczeniu trudnościami w uczeniu się matematyki się matematyki … ,… ,

Osobna grupa to dzieci / młodzież z Osobna grupa to dzieci / młodzież z problemami o charakterze emocjonalno – problemami o charakterze emocjonalno – motywacyjnym …motywacyjnym …

… … i grupa o słabszym rozwoju intelektualnym i grupa o słabszym rozwoju intelektualnym ……

Najbardziej trudno, gdy mamy do Najbardziej trudno, gdy mamy do czynienia czynienia

z problemami połączonymiz problemami połączonymi … …

Dla tych wszystkich dzieci są Dla tych wszystkich dzieci są RODZICERODZICE, ale i :, ale i :-- nauczyciele szkół wszystkich szczebli,nauczyciele szkół wszystkich szczebli,-- wcześniej nauczyciele przedszkoli,wcześniej nauczyciele przedszkoli,-- pracownicy żłobka …pracownicy żłobka …-- psychologowie, pedagodzy, logopedzi psychologowie, pedagodzy, logopedzi … … pionu psychologiczno – pionu psychologiczno – pedagogicznego pedagogicznego placówek edukacyjnych,placówek edukacyjnych,-- pracownicy Poradni …pracownicy Poradni …-- ……WŁADZE OŚWIATOWEWŁADZE OŚWIATOWE …, …,

… … ale też instytucje wspomagająceale też instytucje wspomagające::

placówki specjalistyczne – na terenie miasta,placówki specjalistyczne – na terenie miasta, Wydział Zdrowia i Pomocy Społecznej Wydział Zdrowia i Pomocy Społecznej

dla Dzielnicy Białołęka,dla Dzielnicy Białołęka, Ośrodek Pomocy Społecznej,Ośrodek Pomocy Społecznej, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci,Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, instytucje pozarządowe …, kościół,instytucje pozarządowe …, kościół, instytucje stojące na straży ładu i porządku …instytucje stojące na straży ładu i porządku …

Są to zasoby działająceSą to zasoby działające … …

Jak „wychwycić” dzieci / młodzież z Jak „wychwycić” dzieci / młodzież z ich specjalnymi potrzebami ich specjalnymi potrzebami edukacyjnymiedukacyjnymi ? ?

((zdolnezdolne … i … … i … potrzebujące wsparcia potrzebujące wsparcia ……))

różnie na różnych poziomach wiekowych,różnie na różnych poziomach wiekowych, im szybciej, tym lepiej,im szybciej, tym lepiej, im szybciej – tym łatwiejsza i bardziej im szybciej – tym łatwiejsza i bardziej

ekonomiczna !!! jest pomoc … - … ekonomiczna !!! jest pomoc … - … tym dziecko tym dziecko krócej doświadcza ścieżki klęski krócej doświadcza ścieżki klęski … , … , poczucia bycia innym …poczucia bycia innym …

Możliwe sposoby diagnozy są różne Możliwe sposoby diagnozy są różne na różnych poziomach wiekowych:na różnych poziomach wiekowych:

0 – 3 r. ż.,0 – 3 r. ż., 4 – 5 r. ż.,4 – 5 r. ż., dzieci 6.letnie,dzieci 6.letnie, I etap edukacyjny,I etap edukacyjny, II etap edukacyjny,II etap edukacyjny, gimnazjum i szkoła gimnazjum i szkoła

ponadgimnazjalna.ponadgimnazjalna.

Możliwa jest różna pomoc … zależna:Możliwa jest różna pomoc … zależna: od od rodzaju i stopnia głębokości problemurodzaju i stopnia głębokości problemu

określonego na podstawie pełnej diagnozy, określonego na podstawie pełnej diagnozy, uwzględniającej tzw. uwzględniającej tzw. sferę najbliższego sferę najbliższego rozwojurozwoju,,

wiekuwieku dziecka, dziecka, realizacji realizacji etapu edukacyjnegoetapu edukacyjnego,, możliwości pomocymożliwości pomocy terapeutycznej i terapeutycznej i

opiekuńczo – wychowawczej opiekuńczo – wychowawczej środowiska środowiska rodzinnegorodzinnego dziecka, dziecka,

możliwości możliwości organizacji pomocy organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznejpsychologiczno – pedagogicznej przez przez placówkę edukacyjnąplacówkę edukacyjną, pod której opieką , pod której opieką dziecko się znajduje.dziecko się znajduje.

Standardowe składowe procesu Standardowe składowe procesu diagnostyczno – terapeutycznego:diagnostyczno – terapeutycznego: diagnoza psychologiczno – pedagogicznadiagnoza psychologiczno – pedagogiczna, ,

uwzględniająca w uzasadnionych uwzględniająca w uzasadnionych przypadkach przypadkach diagnozę medyczną,diagnozę medyczną,

planowanie procesu terapeutycznegoplanowanie procesu terapeutycznego,, realizacja procesu terapeutycznegorealizacja procesu terapeutycznego,, monitorowanie procesumonitorowanie procesu terapeutycznego, terapeutycznego, współpraca z rodzinąwspółpraca z rodziną dziecka, dziecka, współpraca z placówką edukacyjnąwspółpraca z placówką edukacyjną, pod , pod

której opieką dziecko się znajduje.której opieką dziecko się znajduje.

To robi białołęcka Poradnia …,To robi białołęcka Poradnia …,

o niej mówię jako jej o niej mówię jako jej reprezentant … reprezentant …

PoradniaPoradnia

Psychologiczno – Pedagogiczna Psychologiczno – Pedagogiczna Nr 21Nr 21

03 – 042 Warszawa, ul. Marywilska 4403 – 042 Warszawa, ul. Marywilska 44

tel./fax 22.814.10.61/62tel./fax 22.814.10.61/62e-mail: e-mail: info@pp-p.waw.pl

Adresat: Adresat: dzieci i młodzież w przedziale wiekowym 0 – 19 dzieci i młodzież w przedziale wiekowym 0 – 19

r. ż.,r. ż., rodzice / opiekunowie prawni,rodzice / opiekunowie prawni, nauczyciele i kadra pedagogiczna placówek nauczyciele i kadra pedagogiczna placówek

opieki całkowitej.opieki całkowitej.OKOŁO 2000 DZIECI / MŁODZIEŻY ROCZNIE, Z CZEGO 700 – 900 W TERAPIIOKOŁO 2000 DZIECI / MŁODZIEŻY ROCZNIE, Z CZEGO 700 – 900 W TERAPII

Nie jest potrzebne żadne skierowanie !!!Nie jest potrzebne żadne skierowanie !!!Pierwsze kroki Pierwsze kroki – psycholog rejonowy lub logopeda – psycholog rejonowy lub logopeda

……

Bez tego pośrednictwa psychoterapia i socjoterapia …Bez tego pośrednictwa psychoterapia i socjoterapia …

Zadania: Zadania: profilaktyka … bardzo szeroko rozumiana,profilaktyka … bardzo szeroko rozumiana, diagnoza psychologiczna, pedagogiczna, diagnoza psychologiczna, pedagogiczna,

logopedyczna,logopedyczna,inna specjalistyczna – w zależności od potrzeb,inna specjalistyczna – w zależności od potrzeb,

orzecznictwo dotyczące kształcenia orzecznictwo dotyczące kształcenia specjalnego i nauczania indywidualnego,specjalnego i nauczania indywidualnego,

terapia psychologiczna, pedagogiczna, terapia psychologiczna, pedagogiczna, logopedyczna, psychoterapia, socjoterapia, logopedyczna, psychoterapia, socjoterapia, pomoc psychologiczna rodzinie, w tym pomoc psychologiczna rodzinie, w tym systemowa terapia rodzin, inna systemowa terapia rodzin, inna specjalistyczna w zależności od potrzeb, specjalistyczna w zależności od potrzeb, adekwatna do problemu dziecka …adekwatna do problemu dziecka …

Działy Poradni: Działy Poradni: dział opiekuńczo – wychowawczydział opiekuńczo – wychowawczy - -

-- opieka nad szkołami,opieka nad szkołami,

-- opieka nad przedszkolami;opieka nad przedszkolami; dział orzecznictwa ds. nauczania dział orzecznictwa ds. nauczania

specjalnegospecjalnegoi indywidualnego i indywidualnego (obszar diagnozy i (obszar diagnozy i ukierunkowywania kształcenia),ukierunkowywania kształcenia),

dział poradnictwa zawodowego i dział poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej,informacji zawodowej,

dział diagnozy i terapii logopedycznej,dział diagnozy i terapii logopedycznej,

dział ds. diagnozy i wspomagania dział ds. diagnozy i wspomagania rozwoju małego dziecka rozwoju małego dziecka (0 – 3 r. ż.)(0 – 3 r. ż.),,

dział ds. terapii psychologiczno – dział ds. terapii psychologiczno – pedagogicznej dziecka w wieku pedagogicznej dziecka w wieku przedszkolnym przedszkolnym

i wczesnoszkolnym i edukacji rodziny,i wczesnoszkolnym i edukacji rodziny,

dział profilaktyki społecznej i socjoterapii,dział profilaktyki społecznej i socjoterapii,

dział ds. psychoterapii dzieci i młodzieżydział ds. psychoterapii dzieci i młodzieży

oraz terapii rodzin,oraz terapii rodzin,

dział ds. profilaktyki uzależnień,dział ds. profilaktyki uzależnień,

dział terapii i edukacji polonistycznej z dział terapii i edukacji polonistycznej z logopedią,logopedią,

dział terapii pedagogicznej z zakresu dział terapii pedagogicznej z zakresu matematyki,matematyki,

dział terapii wspomagających – dział terapii wspomagających – -- terapiaterapia integracji sensorycznej,integracji sensorycznej,

-- biofeedback,biofeedback,

-- kinezjologia edukacyjna,kinezjologia edukacyjna,

-- terapia metodą Weroniki Sherborne terapia metodą Weroniki Sherborne (możliwa do (możliwa do

uruchomienia)uruchomienia),,

-- terapia psychomotoryczna metodą M. Procus, terapia psychomotoryczna metodą M. Procus, M. Block,M. Block,

-- zajęcia stymulujące rozwój grafomotoryczny,zajęcia stymulujące rozwój grafomotoryczny,

-- inne w zależności od potrzeb dziecka;inne w zależności od potrzeb dziecka;

Wczesne wspomaganie rozwojuWczesne wspomaganie rozwoju-- adresowane do dzieci i ich rodziców od adresowane do dzieci i ich rodziców od wykrycia wykrycia niepełnosprawności dziecka do niepełnosprawności dziecka do podjęcia przez nie nauki podjęcia przez nie nauki szkolnej (mowa o szkolnej (mowa o dzieciach od 2 r. ż. do podjęcia dzieciach od 2 r. ż. do podjęcia obowiązku obowiązku szkolnego) z niepełnosprawnością intelektualną, szkolnego) z niepełnosprawnością intelektualną,

z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego i z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego i społecznego, społecznego,

z chorobami z chorobami przewlekłymi - wymagające przewlekłymi - wymagające wsparcia wsparcia psychologicznego.psychologicznego.

(Rozporządzenie MENiS z 4 kwietnia 2005 r., (Rozporządzenie MENiS z 4 kwietnia 2005 r.,

Dz. U. z dnia 25 kwietnia 2005 r.)Dz. U. z dnia 25 kwietnia 2005 r.)

Włączanie w systemy ogólnomiejskie:Włączanie w systemy ogólnomiejskie: system opieki nadsystem opieki nad dziećmi w przedziale dziećmi w przedziale

wiekowym 0 – 3 r. ż.,wiekowym 0 – 3 r. ż., system interwentów oświatowych m. st. system interwentów oświatowych m. st.

Warszawy,Warszawy, system przeciwdziałania przemocy, w tym system przeciwdziałania przemocy, w tym

przemocy w rodzinie,przemocy w rodzinie, system przeciwdziałania przemocy seksualnej system przeciwdziałania przemocy seksualnej

wobec dzieci i młodzieży,wobec dzieci i młodzieży, system „WARS i SAWA” – wspieranie rozwoju system „WARS i SAWA” – wspieranie rozwoju

dzieci uzdolnionychdzieci uzdolnionych … …

Włączanie w systemy ogólnomiejskie (c. Włączanie w systemy ogólnomiejskie (c. d.)d.)

-- o charakterze jednak wybiórczym:o charakterze jednak wybiórczym: organizacja punktów konsultacyjnych organizacja punktów konsultacyjnych

dla młodzieży, rodziców i nauczycieli,dla młodzieży, rodziców i nauczycieli, organizacja dodatkowych zajęć organizacja dodatkowych zajęć

pozalekcyjnychpozalekcyjnych

na terenie placówek edukacyjnych w na terenie placówek edukacyjnych w ramach wyrównywania szans rozwojowych …ramach wyrównywania szans rozwojowych …

GRANTY GRANTY - sposób na znalezienie nowych środków- sposób na znalezienie nowych środków

- odpowiedź na potrzeby środowiska lokalnego !odpowiedź na potrzeby środowiska lokalnego !

I edycja (wrzesień 2009) I edycja (wrzesień 2009)

- - wpłynęłowpłynęło 67 wniosków / finansowaniem 67 wniosków / finansowaniem objęto objęto

20 projektów, z czego …20 projektów, z czego …

– – 6 Grantów 6 Grantów dladla Poradni Poradni Białołęckiej !!!Białołęckiej !!!

GRANTY GRANTY - odpowiedź na potrzeby środowiska odpowiedź na potrzeby środowiska

lokalnego !lokalnego !

II edycja (luty 2010) II edycja (luty 2010) - - wpłynęłowpłynęło 65 wniosków / 65 wniosków / finansowaniem objęto finansowaniem objęto 32 projekty, z czego32 projekty, z czego

–– 9 Grantów 9 Grantów dladla Poradni Poradni Białołęckiej !!!Białołęckiej !!!

GRANTY - GRANTY - I edycjaI edycja (wrzesień 2009): (wrzesień 2009):

1.1. Wsparcie psychologiczno – pedagogiczne Wsparcie psychologiczno – pedagogiczne rodziców dzieci w wieku szkolnym (SP) i rodziców dzieci w wieku szkolnym (SP) i gimnazjalnym.gimnazjalnym.

- Małgorzata Orzeł- Małgorzata Orzeł

2.2. Program optymalnego przygotowania dzieci z Program optymalnego przygotowania dzieci z klas zerowych SP Nr 110 do podjęcia obowiązku klas zerowych SP Nr 110 do podjęcia obowiązku szkolnego.szkolnego.

- Teresa Gozdek, Iwona - Teresa Gozdek, Iwona GrymułaGrymuła

3.3. Zajęcia edukacyjne z elementami socjoterapii – Zajęcia edukacyjne z elementami socjoterapii – jako forma pomocy dzieciom i młodzieży jako forma pomocy dzieciom i młodzieży przejawiającej różnego typu problemy przejawiającej różnego typu problemy emocjonalne oraz zaburzenia funkcjonowania w emocjonalne oraz zaburzenia funkcjonowania w kontaktach spolecznych.kontaktach spolecznych.

- Agnieszka Buźniak – Głuc, Dorota - Agnieszka Buźniak – Głuc, Dorota Rokicka Rokicka

4.4. Program profilaktyczno – wychowawczy dla Program profilaktyczno – wychowawczy dla młodzieży zagrożonej patologią społeczną z młodzieży zagrożonej patologią społeczną z zakresu profilaktyki uzależnień, komunikacji i zakresu profilaktyki uzależnień, komunikacji i asertywności.asertywności.

- Dorota Rokicka, Agnieszka Buźniak – Głuc- Dorota Rokicka, Agnieszka Buźniak – Głuc

Program przesiewowych badań słuchu i Program przesiewowych badań słuchu i wzroku przy użyciu programu wzroku przy użyciu programu komputerowego sygnowanego przez komputerowego sygnowanego przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu.Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu. - Marzanna - Marzanna Matuszewska – SieradzMatuszewska – Sieradz

6.6. Program wspomagania rozwoju dzieci Program wspomagania rozwoju dzieci siedmioletnich z dysfunkcjami rozwojowymi.siedmioletnich z dysfunkcjami rozwojowymi. - Marzanna Matuszewska – Sieradz, - Marzanna Matuszewska – Sieradz, Ewa SadłowskaEwa Sadłowska

GRANTY GRANTY - - II edycjaII edycja (luty 2010):(luty 2010):

1.1. Program wspomagania dzieci siedmioletnich z Program wspomagania dzieci siedmioletnich z dysfunkcjami rozwojowymi.dysfunkcjami rozwojowymi.

- Ewa Sadłowska, Marzanna Matuszewska - Ewa Sadłowska, Marzanna Matuszewska – Sieradz– Sieradz

2.2. Program optymalnego przygotowania dzieci z Program optymalnego przygotowania dzieci z klas zerowych SP Nr 110 do podjęcia klas zerowych SP Nr 110 do podjęcia obowiązku szkolnego.obowiązku szkolnego.

- Teresa Gozdek, Iwona - Teresa Gozdek, Iwona GrymułaGrymuła

3.3. Model wspomagania pracy oczu i mózgu, Model wspomagania pracy oczu i mózgu, wzbogacony o elementy terapii integracji wzbogacony o elementy terapii integracji sensorycznej.sensorycznej.

- Jolanta Liwska, Joanna Matanowska- Jolanta Liwska, Joanna Matanowska

4.4. Terapia psychomotoryczna wg M. Procus, M. Terapia psychomotoryczna wg M. Procus, M. Block dla dzieci w przedziale wiekowym 5 – 7 lat.Block dla dzieci w przedziale wiekowym 5 – 7 lat. - Mariola Kaczmarska, Anna Różycka- Mariola Kaczmarska, Anna Różycka

5.5. Kształtowanie umiejętności prospołecznych w Kształtowanie umiejętności prospołecznych w przedszkolu i szkole dla dzieci 5. i 6. letnich: przedszkolu i szkole dla dzieci 5. i 6. letnich: „Nie jesteś sam Misiu”.„Nie jesteś sam Misiu”.

- Jacek Dąbrowski- Jacek Dąbrowski

6.6. Program przesiewowych badań słuchu i Program przesiewowych badań słuchu i wzroku przy użyciu programu wzroku przy użyciu programu komputerowego sygnowanego przez Instytut komputerowego sygnowanego przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu.Fizjologii i Patologii Słuchu. - Marzanna - Marzanna Matuszewska – SieradzMatuszewska – Sieradz

7.7. Naucz mnie ładnie pisać – sprawność Naucz mnie ładnie pisać – sprawność manualna dziecka 5 – 7. letniego.manualna dziecka 5 – 7. letniego.

- Mariola - Mariola Kaczmarska, Anna KrawczykKaczmarska, Anna Krawczyk

88.. Wspomaganie rodziców w rozwoju i Wspomaganie rodziców w rozwoju i wychowaniu dziecka zdolnego.wychowaniu dziecka zdolnego.

- Barbara Łuczak – Okrasińska, - Barbara Łuczak – Okrasińska, Ewa RęgwelskaEwa Ręgwelska

9.9. Poradnictwo zawodowe skierowane do Poradnictwo zawodowe skierowane do uczniów uzdolnionych z III klas gimnazjum i uczniów uzdolnionych z III klas gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych.szkół ponadgimnazjalnych.

- - Bernadetta Joanna GrucaBernadetta Joanna Gruca

D Z I E C I Z D O L N E TO TEŻ D Z I E C D Z I E C I Z D O L N E TO TEŻ D Z I E C II

Z E S P E C J A L N Y M I Z E S P E C J A L N Y M I P O T R Z E B A M I E D U K A C Y J N Y M IP O T R Z E B A M I E D U K A C Y J N Y M I

Czy to wystarczy – chciałabym powiedzieć, że Czy to wystarczy – chciałabym powiedzieć, że tak …tak …

– – niestety, mam świadomość, że nie niestety, mam świadomość, że nie ……

Realia nie są łatwe:Realia nie są łatwe:-- rośnie w Dzielnicy liczba dzieci i rośnie w Dzielnicy liczba dzieci i młodzieżymłodzieży,,-- wszędzie – nie tylko u nas - rozszerza i wszędzie – nie tylko u nas - rozszerza i pogłębia się pogłębia się charakter problematyki, z charakter problematyki, z jakimi zgłaszają się dzieci jakimi zgłaszają się dzieci i młodzież,i młodzież,-- także rodzice i rodziny …także rodzice i rodziny …-- mamy do czynienia też z pewną mamy do czynienia też z pewną metamorfozą metamorfozą wychowawczą i z konieczności wychowawczą i z konieczności … i z widzenia … i z widzenia czasów.czasów.

Poradnia wspiera dzieci/młodzież ze Poradnia wspiera dzieci/młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: 1) i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: 1) i 2)2)1) wymagające pomocy psychologiczno - pedagogicznej 1) wymagające pomocy psychologiczno - pedagogicznej

…,…,

2) dzieci zdolne – nie tylko wybitnie zdolne …2) dzieci zdolne – nie tylko wybitnie zdolne … Kto to jest dziecko zdolne ? !!!Kto to jest dziecko zdolne ? !!!KAŻDEKAŻDE …, …, KAŻDEKAŻDE …, …, KAŻDEKAŻDE … …każde dziecko ma swój potencjał, swoją ścieżkę każde dziecko ma swój potencjał, swoją ścieżkę

rozwojową, każdemu stworzyć trzeba jego własną rozwojową, każdemu stworzyć trzeba jego własną ścieżkę edukacyjną, by dać szansę jego talentowi ścieżkę edukacyjną, by dać szansę jego talentowi się rozwinąć.się rozwinąć.

… … patrz np. patrz np. WARS i SAWAWARS i SAWA

Dlaczego o tym wszystkim mówię …Dlaczego o tym wszystkim mówię …… … oczywiście w kontekście dzisiejszego spotkania oczywiście w kontekście dzisiejszego spotkania

……

Są rzeczy robione … i to dobrze robione Są rzeczy robione … i to dobrze robione po stronie różnych podmiotów.po stronie różnych podmiotów.

Są rzeczy, tematy, które warto podjąć …, Są rzeczy, tematy, które warto podjąć …, doskonalić …doskonalić …

Chodzi o konsolidację sił, orientację w zasobach Chodzi o konsolidację sił, orientację w zasobach i wykorzystanie zasobów – Państwa jako Rodziców i wykorzystanie zasobów – Państwa jako Rodziców – – siły priorytetowej, nauczycieli, instytucji, Władz siły priorytetowej, nauczycieli, instytucji, Władz

……

Bo … , bo są …Bo … , bo są … problemy wspólne, problemy wspólne, nad którymi nad którymi

warto się zastanowić …warto się zastanowić …Jest ich wiele … Jest ich wiele …

Poniżej te, które zgłaszam ja Poniżej te, które zgłaszam ja jako reprezentant Poradnijako reprezentant Poradni … …

1.1. Wypracowywanie systemu wczesnego reagowania Wypracowywanie systemu wczesnego reagowania w celu wykrywania dysharmonijności rozwoju u w celu wykrywania dysharmonijności rozwoju u dziecka w przedziale wiekowym 0 – 3 r. ż. dziecka w przedziale wiekowym 0 – 3 r. ż.

2.2. Opracowywanie spójnego systemu wspierania Opracowywanie spójnego systemu wspierania rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym w rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym w aspekcie stymulacji / harmonizowania rozwoju aspekcie stymulacji / harmonizowania rozwoju poznawczego i emocjonalno – społecznego w celu poznawczego i emocjonalno – społecznego w celu adekwatnego jego przygotowania adekwatnego jego przygotowania do podjęcia najpierw rocznego przygotowania do podjęcia najpierw rocznego przygotowania przedszkolnego, a następnie obowiązku szkolnego przedszkolnego, a następnie obowiązku szkolnego – – w tym w świetle toczącej się reformy oświaty w tym w świetle toczącej się reformy oświaty (szczególne zwrócenie uwagi w tym kontekście na (szczególne zwrócenie uwagi w tym kontekście na dzieci 5 – 7. letnie) dzieci 5 – 7. letnie) – patrz– patrz „Program optymalnego „Program optymalnego przygotowania dziecka do podjęcia obowiązku przygotowania dziecka do podjęcia obowiązku szkolnego”szkolnego” … …

3.3.Dziecko z potencjałem zdolności, talentów, Dziecko z potencjałem zdolności, talentów, swoich mocnych stron z jednej strony i … z swoich mocnych stron z jednej strony i … z drugiej … drugiej …

z wachlarzem specyficznych dysharmonii z wachlarzem specyficznych dysharmonii rozwojowych rozwojowych

– – rola w tym kontekście rodzica, nauczyciela, rola w tym kontekście rodzica, nauczyciela, specjalisty pionu psychologiczno – specjalisty pionu psychologiczno – pedagogicznego z placówki edukacyjnej i / lub pedagogicznego z placówki edukacyjnej i / lub poradni – problem właściwego przebiegu poradni – problem właściwego przebiegu początkowego etapu edukacji jako fundamentu początkowego etapu edukacji jako fundamentu dalszej ścieżki rozwojowej dziecka.dalszej ścieżki rozwojowej dziecka.

4. Etap starszych klas szkoły podstawowej:4. Etap starszych klas szkoły podstawowej: kiedy mamy do czynienia z dzieckiem / uczniem kiedy mamy do czynienia z dzieckiem / uczniem

ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – dzieckiem zdolnym w pełnym zakresie znaczenia tego słowa, a kiedy zdolnym w pełnym zakresie znaczenia tego słowa, a kiedy z dzieckiem z problemami poznawczymi, czy emocjonalno z dzieckiem z problemami poznawczymi, czy emocjonalno – społecznymi?– społecznymi?

jaka w tym miejscu może być / jest rola rodziców, jaka w tym miejscu może być / jest rola rodziców, nauczycieli, ponownie psychologa, pedagoga … ?nauczycieli, ponownie psychologa, pedagoga … ?

jak pracować z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami jak pracować z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – edukacyjnymi – diagnoza / ukierunkowywanie / rozwój / diagnoza / ukierunkowywanie / rozwój / pomoc pomoc ? ?

Rok 2010/2011 – zespoły ds. specjalnych potrzeb Rok 2010/2011 – zespoły ds. specjalnych potrzeb edukacyjnych w szkołach; indywidualne edukacyjnych w szkołach; indywidualne programy edukacyjne dla uczniów ze programy edukacyjne dla uczniów ze specyficznymi trudnościami, specyficznymi trudnościami, niepełnosprawnych czy wybitnie zdolnych.niepełnosprawnych czy wybitnie zdolnych.

5. Analogiczny zakres problemów w odniesieniu do 5. Analogiczny zakres problemów w odniesieniu do uczniów szkół gimnazjalnych z uwzględnieniem uczniów szkół gimnazjalnych z uwzględnieniem jeszcze aspektu czynnika specyficznego jeszcze aspektu czynnika specyficznego momentu rozwojowego ucznia na etapie zmiany momentu rozwojowego ucznia na etapie zmiany szkoły z podstawowej na gimnazjalną – okres szkoły z podstawowej na gimnazjalną – okres adolescencji.adolescencji.

6.6. Trudności szkolne, problemy rodzinne, Trudności szkolne, problemy rodzinne, środowisko rówieśnicze i co jeszcze … - temat środowisko rówieśnicze i co jeszcze … - temat do analizy problemu narastającego zjawiska do analizy problemu narastającego zjawiska niedostosowania społecznego; kto?, co?, niedostosowania społecznego; kto?, co?, kiedy?, w jaki sposób winien zrobić, by spiralę kiedy?, w jaki sposób winien zrobić, by spiralę narastających problemów społecznych w narastających problemów społecznych w środowisku zahamować, zminimalizować; jak środowisku zahamować, zminimalizować; jak wychowywać optymalnie, skutecznie, jak wychowywać optymalnie, skutecznie, jak dotrzeć do młodego człowieka? – a może dotrzeć do młodego człowieka? – a może trzeba to robić wcześniej? – stawiam problem trzeba to robić wcześniej? – stawiam problem szerokiej konsolidacji środowiska, problem szerokiej konsolidacji środowiska, problem diagnozy zasobów, potrzeb i możliwości !!! – diagnozy zasobów, potrzeb i możliwości !!! – rozwijania zdolności … !!!rozwijania zdolności … !!!

7.7. Służba zdrowia jako strona niezwykle istotna w Służba zdrowia jako strona niezwykle istotna w procesie pomocowym dla dziecka, jako instytucja procesie pomocowym dla dziecka, jako instytucja warunkująca, a zarazem wspomagająca oddziaływania warunkująca, a zarazem wspomagająca oddziaływania oświatowe.oświatowe.

W tym kontekście … - W tym kontekście … - zasadnicze znaczenie zasadnicze znaczenie odpowiedzialnościodpowiedzialności !!! !!!

RODZINARODZINA

SZKOŁA (nauczyciel – mentor)SZKOŁA (nauczyciel – mentor)

DZIECKODZIECKO RÓWIEŚNICYRÓWIEŚNICY

Pomoc Pomoc w uzasadnionych w uzasadnionych

przypadkachprzypadkach(też mentorzy)(też mentorzy)

Zasadnicze pytania – pytania Zasadnicze pytania – pytania fundamentalne:fundamentalne:

kto?, co?, kiedy?, w jaki sposób?kto?, co?, kiedy?, w jaki sposób?

ZNACZENIE DIALOGU, ZNACZENIE DIALOGU,

KOMUNIKACJI, ZAUFANIA KOMUNIKACJI, ZAUFANIA

W PROCESIE W PROCESIE WYCHOWANIAWYCHOWANIA I EDUKACJI I EDUKACJI

Znaczenie rodziny:Znaczenie rodziny:

– – w procesie w procesie sztuki wychowaniasztuki wychowania,,- w procesie odpowiedzialności / w procesie odpowiedzialności /

współodpowiedzialności za …współodpowiedzialności za …

………………………………………………………….. ???.. ???

„„Rodzina jako środowiskoRodzina jako środowisko wychowujące – odpowiedzialne wychowujące – odpowiedzialne za dziecko i współodpowiedzialne za proces za dziecko i współodpowiedzialne za proces naprawczynaprawczy w sytuacji tego wymagającej w sytuacji tego wymagającej – – to temat, który winien być integralną częścią wszystkich to temat, który winien być integralną częścią wszystkich wymienionych wyżej aspektów wymienionych wyżej aspektów zagadnienia wychowania i opieki zagadnienia wychowania i opieki na każdym etapie rozwojowym…”na każdym etapie rozwojowym…”

Rodzina w sytuacji uzasadnionej powinna / Rodzina w sytuacji uzasadnionej powinna / musi mieć pomoc - jaką ? – tu zapraszam musi mieć pomoc - jaką ? – tu zapraszam do wspólnej dyskusji … co ?, kto ? i jak ?, do wspólnej dyskusji … co ?, kto ? i jak ?, w jakiej sytuacji ?w jakiej sytuacji ?

„„Rozwiązanie zasygnalizowanych problemów Rozwiązanie zasygnalizowanych problemów wykracza poza możliwości jednej placówki, wykracza poza możliwości jednej placówki,

czy jednej strony procesu. czy jednej strony procesu.

Konieczna jest wspólna dyskusja, Konieczna jest wspólna dyskusja,

szukanie rozwiązań i próby ich szukanie rozwiązań i próby ich wprowadzania, nawet stopniowego, wprowadzania, nawet stopniowego, niedużymi krokami niedużymi krokami

z monitorowaniem elementów procesu z monitorowaniem elementów procesu

– – wtedy jest szansa na rozwiązywanie wtedy jest szansa na rozwiązywanie problemów problemów

– – na poziomie dialogu, wspólnych pomysłów”.na poziomie dialogu, wspólnych pomysłów”.

Tu mała dywagacja o historii powstawania Tu mała dywagacja o historii powstawania

Poradni na Białołęce – zadziałało wspólne Poradni na Białołęce – zadziałało wspólne rozumienie potrzeby, potrzeby dziecka …rozumienie potrzeby, potrzeby dziecka …

- ludzie z pomysłem,ludzie z pomysłem,- przychylność i ogromne rozumienie przychylność i ogromne rozumienie

Decydentów Decydentów

- Władz najpierw Gminy, teraz Dzielnicy,- Władz najpierw Gminy, teraz Dzielnicy,- i … Rodzice – słowa dla Was największego i … Rodzice – słowa dla Was największego

uznania i podziękowania w imieniu uznania i podziękowania w imieniu dzieciaków.dzieciaków.

Tematy do wzięcia od zaraz:Tematy do wzięcia od zaraz: kompleksowość pracy z dzieckiem i jego kompleksowość pracy z dzieckiem i jego

rodziną – pomysł Specjalistycznego Centrum rodziną – pomysł Specjalistycznego Centrum Edukacyjno – Integracyjno – Terapeutycznego,Edukacyjno – Integracyjno – Terapeutycznego,

dziecko w wieku 0 – 3 r. ż. – i jego rodzice,dziecko w wieku 0 – 3 r. ż. – i jego rodzice, dziecko w wieku przedszkolnym i jego rodzice,dziecko w wieku przedszkolnym i jego rodzice, dzieci u progu szkoły - optymalne dzieci u progu szkoły - optymalne

przygotowanie dziecka do podjęcia obowiązku przygotowanie dziecka do podjęcia obowiązku szkolnego,szkolnego,

psycholog ulicy,psycholog ulicy, pedagog rodziny,pedagog rodziny,

czas wolny młodych ludzi – czas wolny młodych ludzi – jak mieć, jak mieć, rozwijać, kształtować rozwijać, kształtować i zagospodarowywać swoje pasje, i zagospodarowywać swoje pasje, talentytalenty – – antidotum na … ,antidotum na … ,

rodzina – jak pomóc rodzicom w sztuce rodzina – jak pomóc rodzicom w sztuce wychowania …wychowania …

specjalne potrzeby edukacyjne:specjalne potrzeby edukacyjne:-- to dziecko wymagające pomocy to dziecko wymagające pomocy pedagogicznej, pedagogicznej, specjalistycznej, innej …,specjalistycznej, innej …,

-- i …. !!!! i …. !!!! dziecko zdolne !!!!dziecko zdolne !!!!

aspekt rozwoju komunikacyjnego dzieci aspekt rozwoju komunikacyjnego dzieci najmłodszychnajmłodszych (kontakt ze służbą zdrowia)(kontakt ze służbą zdrowia),,

nowe metody prowadzenia pracy nowe metody prowadzenia pracy terapeutycznej – opierające się na terapeutycznej – opierające się na stymulacji fundamentalnych funkcji stymulacji fundamentalnych funkcji psychomotorycznychpsychomotorycznych – Kephart, Ozierecki, – Kephart, Ozierecki, Stein, aktualne badania Stein, aktualne badania Instytutu NenckiegoInstytutu Nenckiego oparte oparte

o wyniki rezonansu magnetycznego mózgu,o wyniki rezonansu magnetycznego mózgu,

wolontariat rówieśniczywolontariat rówieśniczy … …

Szkoła partnerska – program Szkoła partnerska – program „„Szkoła to mój przyjaciel”Szkoła to mój przyjaciel”

FORUM WYMIANY DOŚWIADCZEŃFORUM WYMIANY DOŚWIADCZEŃRodzice - Nauczyciele – specjaliści (pion Rodzice - Nauczyciele – specjaliści (pion

psychologiczno – pedagogiczny)psychologiczno – pedagogiczny) R o d z i c e ,R o d z i c e , N a u c z y c i e l e ,N a u c z y c i e l e , z e s p o ł y i n t e r d y s c y p l i n a r n e ,z e s p o ł y i n t e r d y s c y p l i n a r n e , spójny system – który dawałby odpowiedź na spójny system – który dawałby odpowiedź na

pytania: co?, dlaczego? i co można z tym pytania: co?, dlaczego? i co można z tym zrobić ?zrobić ?

Tematy do wzięcia od zarazTematy do wzięcia od zaraz … …

– – do tego potrzebni są ludzie, do tego potrzebni są ludzie,

świadomość współodpowiedzialności, świadomość współodpowiedzialności,

środki finansoweśrodki finansowe

Rozwój potencjału dziecka zdolnego:Rozwój potencjału dziecka zdolnego:

indywidualny program lub tok indywidualny program lub tok nauczania …,nauczania …,

rozwój pasji, zainteresowań … ,rozwój pasji, zainteresowań … , kształtowanie tych pasji …,kształtowanie tych pasji …, zagwarantowanie bezpieczeństwa zagwarantowanie bezpieczeństwa

rozwoju rozwoju

spokojny dom rodzinny, szkoła, spokojny dom rodzinny, szkoła, ulica …ulica …

Program „Program „Wars i SawaWars i Sawa””… … talent ma każde dziecko,talent ma każde dziecko,

… … te talenty są różne …,te talenty są różne …,

… … trzeba je dostrzec trzeba je dostrzec

i dać szansę się rozwijać …i dać szansę się rozwijać …

Po co te dywagacje?Po co te dywagacje?- myślenie o konsolidacji sił, energii, myślenie o konsolidacji sił, energii,

środków, pomysłów …środków, pomysłów …- myślenie wielu stron – stąd dzisiejsze myślenie wielu stron – stąd dzisiejsze

spotkanie – inicjatywa Władz Dzielnicy,spotkanie – inicjatywa Władz Dzielnicy,- jedno z możliwych rozwiązań proponują jedno z możliwych rozwiązań proponują

Poradni Poradni i nie tylko … Rodzice z Poradni, którzy i nie tylko … Rodzice z Poradni, którzy przychodzą z „tematami do wzięcia od zaraz przychodzą z „tematami do wzięcia od zaraz …” …”

i zapraszają do współpracy …i zapraszają do współpracy … do dialogudo dialogu … …

Dialog i współpraca …Dialog i współpraca … – – wzajemna wzajemna

współodpowiedzialność …współodpowiedzialność … troska o moje dziecko,troska o moje dziecko, ale też i o inne dzieci,ale też i o inne dzieci, zaufaniezaufanie,, kreatywność, inicjatywność,kreatywność, inicjatywność, szukanie rozwiązań …szukanie rozwiązań …

I na zakończenie – to, co powiedziałam I na zakończenie – to, co powiedziałam – to dywagacje na rzeczywiście dużym – to dywagacje na rzeczywiście dużym poziomie ogólności.poziomie ogólności.

Podejmowanie określonych zadań to Podejmowanie określonych zadań to jasne, szczegółowe określenie celów jasne, szczegółowe określenie celów „docelowych” i „po drodze” … - to „docelowych” i „po drodze” … - to kolejne kroki, które może - w moim kolejne kroki, które może - w moim przekonaniu warto – podjąć przekonaniu warto – podjąć bo myślimy w tym momencie o bo myślimy w tym momencie o dziecku – dziecku – wartości bezcennej. wartości bezcennej.

Serdecznie dziękuję za Serdecznie dziękuję za uwagę …uwagę …

… … i życzę … owocnego i życzę … owocnego dialogu …dialogu …

- w imieniu Pracowników Białołęckiej Poradni w imieniu Pracowników Białołęckiej Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej Nr 21Psychologiczno – Pedagogicznej Nr 21

dyrektor - Renata Omiecińska - Standyrektor - Renata Omiecińska - Stan

dialog …, dialog …, dialog …, dialog … , dialog …

Documents

dialog islam-katolik di indonesia (kajian atas dialog

dialog jumat

dialog 4223/dialog 4225 - universidad centroccidental ......

revista dialog

ragam dialog

dialog social.pdf

ffrreeuunnddeessbbrriieeff - dialog bad...

modul dialog

dialog 3212

dialog 4223 professional - · pdf file3 dialog 4220 dialog...

manuale d'uso dialog 3210, 3211 e 3212introduzione 2 dialog...

proquest dialog 基本操作 - g-searchデータベース...

dialog 5is.ppt

dialog 4220/dialog...

dialog 2015

dialog 4220 lite/dialog 4222 office · 2014-10-07 ·...

policy dialog

dialog receptie

agam dialog - alifcintaibu.files.wordpress.com · dialog...

dialog 4220/dialog 4222 · 2018-01-29 · dialog 4220...