dla uczniÓw szkÓŁ gimnazjalnych - ko.rzeszow.pl · konkursy w województwie podkarpackim w roku...
Post on 27-Feb-2019
213 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 1 z 12
.............................................
pieczątka nagłówkowa szkoły
KONKURS POLONISTYCZNY
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
ETAP SZKOLNY
Drogi Uczniu,
witaj na I etapie konkursu polonistycznego. Przeczytaj uważnie instrukcję
i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.
Arkusz liczy 12 stron i zawiera 11 zadań.
Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś ten fakt Komisji Konkursowej.
Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.
Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.
Nie używaj korektora.
Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które zostały
umieszczone w odpowiednim, wykropkowanym
pod pytaniem, miejscu.
Brudnopis nie będzie oceniany.
Pracuj samodzielnie.
Powodzenia!
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów
możliwych
do uzyskania:
50
..................................
kod pracy ucznia
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 2 z 12
Tak więc estetyka może być pomocna w życiu
nie należy zaniedbywać nauki o pięknie (Zbigniew Herbert)
Piękno jest prawdą, prawda pięknem – tylko tyle można wiedzieć i warto wiedzieć tu,
na ziemi (John Keats)
Tekst I
Miron Białoszewski
Szare eminencje zachwytu
Jakże się cieszę,
że jesteś niebem i kalejdoskopem,
że masz tyle sztucznych gwiazd,
że tak świecisz w monstrancji jasności,
gdy podnieść twoje wydrążone
pół-globu
dokoła oczu,
pod powietrze.
Jakżeś nieprzecedzona w bogactwie,
łyżko durszlakowa!
Piec też jest piękny:
ma kafle i szpary,
może być siwy,
srebrny,
szary – aż senny...
a szczególnie kiedy
tasuje błyski
albo gdy zachodzi
i całym rytmem swych niedokładności
w dzwonach palonych
polanych biało
wpływa w żywioły
obleczeń monumentalnych.
(Miron Białoszewski, Szare eminencje zachwytu, [w:] tegoż, Wiersze, Państwowy Instytut Wydawniczy 1976, s. 43)
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 3 z 12
Zadanie 1. (0-3) Przeczytaj uważnie wiersz Mirona Białoszewskiego. Odpowiedz
na następujące pytania:
a) Co oznacza frazeologizm „szara eminencja”? (0-1)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
b) Do czego Miron Białoszewski odniósł słowo „eminencja” i jakie dzięki temu stworzył
nowe znaczenia? (0-2)
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………........
Tekst II
Zbigniew Herbert
Modlitwa Pana Cogito - podróżnika
Panie
dziękuję Ci że stworzyłeś świat piękny i bardzo różny
a także za to że pozwoliłeś mi w niewysłowionej dobroci Twojej
być w miejscach które nie były miejscami mojej codziennej udręki
- że nocą w Tarquinii leżałem na placu przy studni i spiż rozkołysany
obwieszczał z wieży Twój gniew lub wybaczenie
a mały osioł na wyspie Korkyra śpiewał mi ze swoich niepojętych
miechów płuc melancholię krajobrazu
i w brzydkim mieście Manchester odkryłem ludzi dobrych i rozumnych
natura powtarzała swoje mądre tautologie:
las był lasem morze morzem skała skałą
gwiazdy krążyły i było jak być powinno - Iovis omnia plena
- wybacz - że myślałem tylko o sobie gdy życie innych okrutnie
nieodwracalne krążyło wokół mnie jak wielki astrologiczny zegar
u świętego Piotra w Beauvais
że byłem leniwy roztargniony zbyt ostrożny w labiryntach i grotach
a także wybacz że nie walczyłem jak lord Byron o szczęście ludów podbitych
i oglądałem tylko wschody księżyca i muzea
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 4 z 12
- dziękuję Ci że dzieła stworzone ku chwale Twojej udzieliły mi cząstki swojej tajemnicy
i w wielkiej zarozumiałości pomyślałem
że Ducio van Eyck Bellini malowali także dla mnie
a także Akropol którego nigdy nie zrozumiałem do końca
cierpliwie odrywał przede mną okaleczone ciało
- proszę Cię żebyś wynagrodził siwego staruszka który nie proszony
przyniósł mi owoce ze swego ogrodu na spalonej słońcem
ojczystej wyspie syna Laertesa
a także Miss Helen z mglistej wysepki Mull na Hebrydach za to
że przyjęła mnie po grecku i prosiła żeby w nocy zostawić
w oknie wychodzącym na Holy Iona zapaloną lampę aby światła
ziemi pozdrawiały się
a także tych wszystkich którzy wskazywali mi drogę i mówili kato kyrie kato
i żebyś miał w swej opiece Mamę ze Spoleto Spiridiona z Paxos
dobrego studenta z Berlina który wybawił mnie z opresji a potem
nieoczekiwanie spotkany w Arizonie wiózł mnie do Wielkiego Kanionu
który jest jak sto tysięcy katedr zwróconych głową w dół
- pozwól o Panie abym nie myślał o moich wodnistookich szarych
niemądrych prześladowcach kiedy słońce schodzi w Morze
Jońskie prawdziwie nieopisane
żebym rozumiał innych ludzi inne języki inne cierpienia
a nade wszystko żebym był pokorny to znaczy ten który pragnie
źródła
dziękuję Ci Panie że stworzyłeś świat piękny i różny
a jeśli jest to Twoje uwodzenie jestem uwiedziony
na zawsze i bez wybaczenia
(Zbigniew Herbert, Modlitwa Pana Cogito – podróżnika, [w:] tegoż, Wiersze wybrane, wydawnictwo A5, Kraków 2005,
s. 242-243)
Zadanie 2. (0-2) Podkreśl terminy, które odnoszą się do tego liryku.
wyliczenia motyw mitologiczny kontekst biograficzny afirmacja świata porównanie
metafora animizacja apostrofa personifikacja wielokulturowość groteska parodia
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 5 z 12
Tekst III
„W powietrzu powstaje nowy proces biologiczny tak fantastyczny, o jakim marzył
chyba jedynie Leonardo da Vinci. Pasy, którymi przed startem przywiązują myśliwca
do maszyny, są wymownym symbolem. W małej kabinie pilot nie może się ruszać i jest
w niej zamknięty jak mózg w czaszce. To rzeczywiście mózg w czaszce metalowego ptaka
(…). Człowiek dosłownie wrasta w maszynę, zespala się z nią w jedno żywe ciało. Jest to już
nowy stwór, na poły ludzki, na poły mechaniczny. Wrażliwsi myśliwcy wyraźnie odczuwają,
że nerwy ich sięgają do końca skrzydeł samolotu. Czują je tam zupełnie namacalnie
i zmysłowo, a gdy przeciwnik rozpłata im skrzydło, doznają wstrząsu, jak gdyby zraniono im
własne członki” (Arkady Fiedler, Dywizjon 303, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1985)
Zadanie 3. (0-2) Na podstawie fragmentu oraz znajomości treści lektury oceń,
czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Zaznacz znakiem X właściwą
odpowiedź.
stwierdzenie prawda fałsz
1. Fragment lektury przedstawia proces reifikacji pilota
i personifikacji maszyny.
2. Zabiegi językowe reifikacji i personifikacji pozwalają
lepiej odzwierciedlić sytuację zespolenia człowieka
z maszyną.
3. Fragment ukazuje przykład inwokacji maszyny
i hiperbolizacji pilota.
4. Wielokrotne zabiegi językowe inwokacji
i hiperbolizacji doskonale odzwierciedlają spontaniczną
precyzję działań pilota.
5. „Dywizjon 303” możemy zaliczyć do kanonu lektur
pisanych „ku pokrzepieniu serc”.
Tekst IV
„Ewa zapaliła światło i jak zwykle odczuła głębokie estetyczne zadowolenie na widok
czystych, czarnych i białych linii i płaszczyzn tego wnętrza. Mieszkanie było jej prawdziwym
hobby i dowiodła wszystkim swego smaku, urządzając je wyłącznie w tych dwóch kolorach –
w czarnym i białym. W tym graficznym wnętrzu jedyną płaszczyznę koloru stanowiły książki
w obramowaniu pnącej zieleni. Wszystkie inne drobiazgi utrzymane były z żelazną
konsekwencją w gamie czarno-białej. Nawet róże, które kupiła wczoraj, były białe
(w czarnym wazonie). Kuchnia nie zawierała żadnych innych kolorów poza bielą. (…) Ewa –
poruszając się z przyjemnością po tym lśniącym laboratoryjnym wnętrzu – zrobiła sobie
mocnej kawy, potem się umyła i przebrała w łazience wyłożonej czarnymi kafelkami,
wreszcie zaczęła się zbierać do wyjścia”.
(Małgorzata Musierowicz, Opium w rosole, Wydawnictwo Akapit Press, Łódź 1999, s. 178)
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 6 z 12
Zadanie 4. (0-7) Wyobraź sobie, że Kreska wchodzi w rolę architekta/dekoratora wnętrz
i otrzymuje zadanie zaprojektowania mieszkania Ewy Jedwabińskiej w taki sposób,
by zyskało ono tytułowe „opium”. Prowadź narrację w pierwszej osobie, uwzględniaj
treść lektury, przedstaw swoje koncepty i działania, zadbaj o poprawność językową.
Twoja praca powinna liczyć około 10 zdań, w tym co najmniej 5 złożonych.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 5. (0-2) „Jeżeli mówicie dorosłym: «Widziałem piękny dom z czerwonej cegły,
z geranium w oknach i gołębiami na dachu» - nie potrafią sobie wyobrazić tego domu.
Trzeba im powiedzieć: «Widziałem dom za sto tysięcy złotych». Wtedy krzykną: «Jaki
to piękny dom!»”
Słowa te wypowiada…………………….., odnajdziemy je w lekturze……………………
Tekst V
Wisława Szymborska
Konkurs piękności męskiej
Od szczęk do pięty wszedł napięty.
Oliwne na nim firmanenty.
Ten tylko może być wybrany,
kto jest jak strucla zasłupany.
Z niedźwiedziem bierze się za bary
groźnym (chociaż go wcale nie ma).
Trzy niewidzialne jaguary
padają pod ciosami trzema.
Rozkroku mistrz i przykucania.
Brzuch ma w dwudziestu pięciu minach.
Biją mu brawo, on się kłania
na odpowiednich witaminach.
(Wisława Szymborska, Konkurs piękności męskiej, [w:] tejże, Wiersze wybrane, Wydawnictwo a5, Kraków 2004, s. 91)
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 7 z 12
Zadanie 6. (0-2) „Redaktor” testu nie przyłożył się do swojej pracy ;-) Okazało się, że
błędnie przepisał wiersz Wisławy Szymborskiej. Odnajdź dwa błędy i przedstaw
prawidłową pisownię tych wyrazów.
………………………. ………………………
Zadanie 7. (0-2) Wybierz z ramki i wpisz w odpowiednie miejsca wyrazy związane
z postacią Platona.
Arystokles Platona najpiękniejszym pożądliwej męstwo mądrość przyrody
dusza matematyczną dialogami Akademosa Sokratesa bary sprawiedliwość
Nauczyciel gimnastyki miał młodzieńcowi, którego imię było……………….., dać
przydomek „………………..” za jego …………… szerokie. Mając lat dwadzieścia,
poznał…………… Założył szkołę w gaju ……………….. Wszystkie dzieła Platona są
………….. Miał rozległą wiedzę………………… Dla Platona …………. była przede
wszystkim czynnikiem życia. Badając zjawiska …………. szukał dla nich nie tylko przyczyn,
lecz także celów; przyjąwszy, że świat jest „………………. z tworów”. Trzy są tedy cnoty
odpowiednio do trzech części duszy: ……………….. jest cnotą części rozumnej, ……………
- impulsywnej, panowanie nad sobą - ………………….; ponadto potrzebna jest czwarta cnota
- ………………. – łącząca wszystkie części duszy i utrzymująca wśród nich ład.
(na podstawie: Władysław Tatarkiewicz, Platon, [w:] tegoż, Historia filozofii, tom I, Państwowe Wydawnictwa Naukowe,
Warszawa 1970, s. 70-92.)
Zadanie 8. (0-1) Często spotykane w praktyce wyrażenia typu: „były ekspiłkarz”,
„eksport za granicę”, „końcowa pointa”, „potencjalne możliwości”, „tradycyjnym
zwyczajem”, „wzajemna współpraca” określamy mianem…………………………….
Zadanie 9. (0-6) W tekście piosenki Grzegorza Turnaua Wszystko co piękne (sł. Jerzy
Zagórski) odnajdziemy dwa pozornie/wzajemnie wykluczające się sądy:
Wszystko co piękne jest przemija
Wszystko co piękne jest zostaje
Sformułuj po trzy argumenty do każdego z tych sądów w taki sposób, by potwierdzały
one zasadność stwierdzenia.
a) Wszystko co piękne jest przemija
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 8 z 12
b) Wszystko co piękne jest zostaje
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 10. (0-5)
a) Uzupełnij tekst odpowiednimi imionami postaci. (0-1)
W prawej części obrazu znajduje się …………….. (jedna z bogiń pór roku), zaś w lewej
Botticelli umieścił dwie splecione i wzbudzające lekki powiew postacie. Są to ………………,
kierujące ku brzegowi muszlę, na której stoi italska bogini wiosny i miłości, czyli
…………………
b) Scharakteryzuj kolorystykę, światłocienie, linie i tonację obrazu, (0-2)
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 9 z 12
c) kompozycję dzieła. (0-1)
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
d) Wyjaśnij termin Venus pudica (0-1)
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 11. Napisz recenzję filmu Chce się żyć (reż. Maciej Pieprzyca). Szczególną uwagę
zwróć na: filmowy świat przedstawiony, grę aktorską, uniwersalny język i dialogi,
koncepty reżysera. Przedstaw również swoje refleksje i ustosunkuj się do sądu Tadeusza
Sobolewskiego -„«Będzie piękny dzień, chce się żyć!». I nie jest to pusta retoryka - tego uczy
ten film” (http://wyborcza.pl/1,75475,14752203,Trzeba_niepelnosprawnego__by_pochwalic_zycie__Sobolewski.html#ixzz3kJ68oJm5) (0-18)
.............................................................................
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 10 z 12
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 11 z 12
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
Strona 12 z 12
Brudnopis
top related