dr. Özge kahraman ilikkan
Post on 15-Mar-2022
9 Views
Preview:
TRANSCRIPT
BİYOGÜVENLİK
Biyogüvenlik, biyoteknolojik çalışmaların, doğayı ve insan
yaşamını etkilememesi için ülkelerce yasal denetim altına
alınması işlemi.
BİYOGÜVENLİK KANUNU
Kanun No. 5977 Kabul Tarihi: 13/8/2010
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; bilimsel ve teknolojik gelişmeler çerçevesinde,
modern biyoteknoloji kullanılarak elde edilen genetik yapısı değiştirilmiş
organizmalar ve ürünlerinden kaynaklanabilecek riskleri engellemek, insan, hayvan
ve bitki sağlığı ile çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunması, sürdürülebilirliğinin
sağlanması amacıyla biyogüvenlik sisteminin kurulması ve uygulanması, bu
faaliyetlerin denetlenmesi, düzenlenmesi ve izlenmesi ile ilgili usul ve esasları
belirlemektir.
GDO ve ürünlerinin;
a) İnsan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitliliği tehdit etmesi,
b) Üretici ve tüketicinin tercih hakkının ortadan kaldırılması,
c) Çevrenin ekolojik dengesinin ve ekosistemin bozulmasına neden olması,
ç) GDO ve ürünlerinin çevreye yayılma riskinin olması,
d) Biyolojik çeşitliliğin devamlılığını tehlikeye düşürmesi,
e) Başvuru sahibinin biyogüvenliğin sağlanmasına yönelik tedbirleri uygulamak için
yeterli teknik donanıma sahip olmadığının anlaşıldığı durumlarda bu başvurular
reddedilir.
İnsan ve hayvan sağlığı üzerinde oluşabilecek riskler;
- insan ve hayvanlarda allerjik ve toksik etkisi olan genlerin
aktarılması,
- transfer edilen genlerin insan ve hayvan bünyesindeki
mikroorganizmalarla birleşme ihtimali,
- antibiyotiğe dayanıklı genlerin kullanılması sonucu insan ve
hayvanlarda antibiyotiğe dayanıklılığın artması
Çevreye etkisi ile ilgili riskler;
- aktarılan genlerin ekili alanlar dışındaki doğal çevreye sıçraması,
- yabani otlara dayanıklılık geni, transgenik bitkinin yabani türlerine
geçer ise bu türlerde yapılacak mücadele zorlaşır,
- virüs kaynaklı genlerin dayanıklılık genini diğer virüslere transfer etme
ihtimali,
- doğal türlerde genetik çeşitliliğin kaybı,
- ekosistemde tür dağılımı ve dengenin bozulması,
- GDO’ nun ortama hakim olması, böylece ortam dengesinin bozulması ve
tek yönlü flora ve fauna oluşması.
Sosyo-ekonomik yapı
- çiftçinin bundan zarar görmesi,
- bu teknolojiyi üreten gelişmiş ülkelerin dünya gıda ticaretine hakim
olmaları,
- gıda yardımı kapsamında GDO’ lu ürün kullanılmasının etik olmaması,
- organik ve diğer sürdürülebilir tarım yöntemlerine zarar vermesi.
GDO VE ÜRÜNLERİ, BEBEK MAMALARINDA KULLANILMAYACAK
GDO ve ürünlerinin; onay almadan piyasaya sürülmesi, Biyogüvenlik Kurulu
kararlarına aykırı olarak kullanılması veya kullandırılması, genetiği değiştirilmiş
bitki ve hayvanların üretimi, GDO ve ürünlerinin kurul tarafından piyasaya sürme
kapsamında belirlenen amaç ve alan dışında kullanımı, bebek mamaları ve
bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük
çocuk ek besinlerinde kullanılması yasak olacak.
Deneysel amaçlı serbest bırakma
MADDE 9 – (1) Deneysel amaçlı serbest bırakma başvurusu için 8 inci maddenin ikinci fıkrasının
(a), (b), (c), (ç), (d), (e) ve (g) bentlerinde belirtilenlere ilave olarak,
a) Bitkiler dışındaki genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar için EK-2’deki,
b) Genetik yapısı değiştirilmiş bitkiler için EK-3’teki
bilgiler sunulur.
(2) Deneysel amaçlı serbest bırakma kapsamında yürütülecek açık alan, sera ve laboratuvar
koşulları ve çalışmalar süresince alınacak tedbirler ile uyulacak kurallar Kurul tarafından belirlenir.
(3) Deneysel amaçlı serbest bırakma kapsamında ithal edilecek GDO ve ürünleri ile yapılacak
denemeler sonucu elde edilecek GDO ve ürünleri ticarete konu edilemez.
(4) Deneysel amaçlı serbest bırakma kapsamındaki denemeler Bakanlık tarafından görevlendirilen
araştırma enstitüleri tarafından yürütülür. Bu kapsamda, araştırma enstitüleri, ihtiyaç olması hâlinde,
Bakanlıktan izin almak kaydı ile üniversiteler ve TÜBİTAK ile işbirliği yapabilir.
ABD ve Avrupa Birliği arasında yasal düzenlemeler konusunda farklılıklar
olsa da, her iki bölgede de temel kural sadece onaylı GDO’ların
kullanımına izin verilmesidir
ABD ve AB arasındaki temel fark; AB’de GDO içeriği %0.9‘u geçen gıda
maddelerinin etiketlenmesi zorunluyken ABD’de böyle bir etiketleme
zorunluluğunun olmamasıdır. AB’de GDO içeren yemlerde etiketleme
zorunluluğu olmasına rağmen bu yemlerle beslenen hayvanların ürünlerin
(süt, yumurta ve et gibi) etiketlenmesi zorunlu değildir
GDO lu Ürünün Ticari Üretimi
FAO; Dünya Gıda ve Tarım Örgütü ve WHO; Dünya Sağlık Örgütü tarafından
hazırlanan raporda, mevcut transgenik bitkilerle ilgili olarak ekolojik denge
ve insan sağlığı açılarından olumsuz sonuçlar gözlenmediği belirtilmiştir
GDO lu Ürünün Ticari Üretimi
Bir transgenik bitkinin ticari üretimine bilimsel çalışmalar tamamlanıp yeni
ürünün geleneksel eşdeğeri ile karşılaştırması yapıldıktan sonra ve
eşdeğerine göre fazla bir risk taşımadığına karar verildikten sonra izin
verilmektedir
ABD “StarLink” adlı mısır türünün sadece insan tüketimi dışı amaçlar
için üretimine izin vermektedir. Bunun nedeni
“StarLink”de yer alan bir Bt Protein türünün daha yavaş sindirilmesi
nedeniyle bazı kişilerde allerjik reaksiyonlara yol açtığının
gözlemlenmesidir. Bu sınırlamaya rağmen “StarLink” mısırla işlenmiş
gıda maddelerinde rastlanmıştır.
Bunun bir örneği Taco Bell restoranlarında görülmüş ve büyük
kamuoyu tepkisi sonucu firma büyük miktarda ürünü
restoranlarından geriye çekmek zorunda kalmıştır. Bu örnek GDO’lu
ve GDO’suz ürünlerin ayrılmalarının ne derece zor olduğunu ve
özellikle yasaklanmış ürünlerin ne tür problemler yaratacağını
göstermesi açısından önemlidir.
foodproof GMO Screening Kit Real Time PCR kiti(Biotecon,
Germany) yardımıyla GDO varlığı ve oranı belirlenebilir.
Kullanılacak olan kit bitkilerde izole edilen DNA’da hedef GDO’lu
dizileri (P-35S, T-NOS, bar geni ve FMV P-35S) belirmede
kullanılır
ÇEŞİTLİ KİTLERLE…..
ÇEŞİTLİ KİTLERLE…..
SureFood® GMO screen tarama sistemi dört
adet primer sağlar ve birlikte kullanıldıklarında
Genetik Modifikasyonun en yaygın dört sekansını
tespite imkan verir
Bu yöntemle soya, mısır, kolza tohumu, pirinç,
papaya, şeker pancarı, patates ve keten tohumu
gibi ürünlerdeki tüm 28 türün taranması
mümkündür.
ÇEŞİTLİ KİTLERLE…..
The test is developed for the relative estimation of the
35S CaMV DNA amount in only Corn containing products.
Therefore the kit contains two PCR systems, one
specific for the 35S CaMV promoter sequence and the
other one specific for Corn (the reference gene). The
detection of 35S CaMV promoter is according to German
Food Law § 64 LFGB.
Miktar Tayini
BİYOETİK NEDİR?
Biyoetik, canlı bilimi yani biyoloji ve tıp alanındaki gelişmelerin ve buna
bağlı olarak yapılan uygulamaların (deneyler vb.) etik kavramı
üzerinden incelenmesidir.
Biyoetiğin Kapsamı
Biyoetiğin kapsamı, klonlama, gen terapisi, yaşam uzaması, değiştirilmiş
DNA, RNA, proteinler ve uzayda yaşam gibi daha birçok gelişmeyi içine
alacak kadar geniştir
Geçen yıllarda Türkiye’de hayvanların kozmetik ürünler için kullanımı
yasaklandı.
Etik Problemler
Bilgi vermeden yeni kanser önleyici ilacınızı test etmek için bir grup
insanın kasıtlı olarak kanser olmasına neden olmak
ETİK MİDİR?
Etik Problemler
Genetik kaynaklı hastalıkların önceden belirlenebilmesi ile bu hastalıklara
yakalanma riskini taşıyan insanların deşifre edilmesinin sigorta şirketleri
tarafından sigorta oranlarının yükseltilmesi ve/veya kişilerin işten mahrum
bırakılması gibi nedenlerle yeni ayrımcılıklara neden olabileceği
belirtilmektedir
ETİK MİDİR?
EPİGENETİK
Epigenetik; genotipik değişikliklerle
açıklanamayan, ancak genlerimizin
ifadelerindeki (ekspresyonlarındaki)
değişiklikleri, yani genlerimizin
fenotipimizi oluşturma farklılıklarını
inceleyen bilim dalıdır.
top related