drugs used in disorders of coagulation
Post on 09-Jul-2015
258 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
5. ยารกษาความผดปกต
การแขงตวของเลอด
(Drugs Used in Disorder
of Coagulation)
ยารกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
Anticoagulant drugs
(ยาตานการแขงตวของเลอด )
Heparin, warfarin, hirudin
Fibrinolytic drugs (ยาทสลายลมเลอด )
streptokinase, urokinase
Antiplatelet agents (ยาตานเกลดเลอด)
aspirin (ASA), clopedogrel, ticlopidine
Coagulation Pathway
XII
Contact (Eg: with glass)
XIIa
XI XIa
IX IXa
X Xa
VIIIa
Ca++
Intrinsic Pathway
Tissue factor (TF)
VII VIIa- TF
IX IXa
X Xa
XIa
VIIIa
Extrinsic Pathway
Fibrin
Coagulation Pathway
Extrinsic pathway
(Tissue factor)
Prothrombin Thrombin
Fibrinogen
Intrinsic pathway
(Contact)
X XaXa
Thrombin
Fibrin
ProthrombinThrombin
Fibrinogen
X Xa
IX IXa
VII VIIa- TF
Tissue factor (TF)
Site of Action of Drugs
Heparin
Warfarin VIIIa
Va-
--
-
--
-
Hirudin
5.1 Anticoagulant drugs
(ยาทตานการแขงตวของเลอด)
Heparins
enoxaparin, dalteparin, tinzaparin
กลไกการออกฤทธ
**ออกฤทธยบยงการท างานของ thrombin โดยกระตน การท างานของ
antithrombin III ใหมากขน 1000 เทา
ในขนาดสงยบยงการท างานของ clotting factor หลายชนด
ในขนาดต ายบยงไดเฉพาะ Factor XA (Factor X ทถกกระตนใหพรอม
ท างาน)
การน าไปใชทางคลนก
IV, SC หามใหยาทาง IM
ลมเลอดอดตนในหลอดเลอดทปอด (pulmonary embolism)
เสนเลอดด าอดตน (deep vein thrombosis)
โรคเกยวกบหลอดเลอดหวใจเฉยบพลน เชน กลามเนอหวใจตาย
อาการขางเคยง
เกดภาวะเลอดออกงาย
หากเกดภาวะเลอดออกรนแรงควรใช **protamine sulphate เปน
ยาตานพษของ heparin ฉด IVชาๆ ภายใน 3 ชวโมง หลงฉด heparin
พบนอย; เกดภาวะกระดกพรน (osteoporosis), ผมรวง, ภาวะ
เกลดเลอดต า (thrombocytopenia)
ขอหามใช
ผปวยความดนโลหตสงรนแรง
มความผดปกตเกยวกบการแขงตวของเลอด เชนhemophillia
เลอดออกในเยอหมสมอง
มภาวะเยอหมหวใจอกเสบ
มะเรงทอวยวะภายใน
โรคตบ ไต
หลงการผาตดสมอง กระดกไขสนหลง ตา เจาะน าไขสนหลง
Warfarin
Warfarin มโครงสรางคลาย vitamin K
vitamin Kชวยสราง prothrombin และ factor II,VII,IX,X ในตบ
กลไกการออกฤทธ
ยบยงการท างานของเอนไซม epoxide reductase ซงเปนเอนไซมทจ าเปนใน
การเปลยน vitamin K ทยงไมพรอมออกฤทธ (inactive form) เปน
vitamin K ทพรอมออกฤทธ (active form)
สงผลให vitamin K ทพรอมออกฤทธในตบมปรมาณลดลง
การน าไปใชทางคลนก
ลมเลอดอดตนในหลอดเลอดทปอด
การรกษาและปองกนเสนเลอดด าอดตน เชน ภาวะลมเลอดอดตนในหลอดเลอดทขา
โรคหวใจเตนผดจงหวะเพอปองกนการเกดลมเลอดแพรกระจายในหลอดเลอด และปองกน
การเกดอมพาต
ใชปองกนการเกดลมเลอดแพรกระจายในหลอดเลอด ในผปวยกลามเนอหวใจตาย
ใชลดการเกดลมเลอดในผปวยทไดรบ การผาตดเปลยนลนหวใจเทยม
ผปวยลนหวใจตบ ผปวยหลอดเลอดสมองตบ
การน าไปใชทางคลนก
อาการขางเคยง
เลอดออกผดปกตตามอวยวะตางๆ เชน สมอง กระเพาะอาหาร
กลามเนอ
คลนไส วงเวยนศรษะ
ขอหามใช
ผทตงครรภเพราะจะท าใหเดกพการได
ผทมความผดปกตเกยวกบการแขงตวของเลอด
ผทมภาวะเยอหมหวใจอกเสบหรอมน าในชองเยอหมหวใจ
ผปวยโรคตบชนดรนแรง
Fibrinolytic system
Basic & Clinical Pharmacology, 8th edition, Katzung BG
Plasminogen
Plasmin
Thrombin FibrinFibrin splitproductsFibrinogen
Degradationproducts
t-PA, Urokinase,
Streptokinase
t-PA
5.2 Fibrinolytic drugs
ยาทออกฤทธสลายลมเลอด
Streptokinase, urokinase
Streptokinase
กลไกการออกฤทธ
เปนเอนไซมทไดจาก -hemolytic streptococci
จะเขาไปรวมตวกบplasminogen ท าให plasminogen เปลยนไปเปน
plasmin ซงเปนเอนไซมทท าหนาทในการสลาย-ลมเลอด(fibrin)
การน าไปใชทางคลนก
IV drip
ลมเลอดอดตนในหลอดเลอดแดง
(arterial thrombosis)
ลมเลอดอดตนในหลอดเลอดด า
ใชในผปวยกลามเนอหวใจตายเฉยบพลน
(acute myocardial infraction)
อาการขางเคยง
ภาวะเลอดออก
ความดนโลหตต า
อาจเกดการแพยา : มไข ผนคน คลนไส ปวดศรษะ ปวดเมอยกลามเนอ
อาจการแพยาแบบรนแรง anaphylactic
ปฏกรยาตอกนระหวางยา
aspirin, NSAIDs, heparin การใชรวมกนจะเพมความเสยงตอการเกดภาวะเลอดออก
5.3 Antiplatelet agents
(ยาทออกฤทธตานเกลดเลอด)
1.Aspirin (ASA)
กลไกการออกฤทธ
ออกฤทธยบยงการสงเคราะห thromboxane A2 (TxA2)
สงผลยบยงการรวมตว ของเกลดเลอด
พบวาขนาดทใหประสทธภาพสงสดในการยบยงเกลดเลอดคอ 160-
320 mg/วน
Antiplatelet agents
(ยาทออกฤทธตานเกลดเลอด)
2. Thienopyridine group :Ticlopidine , Clopidogrel
กลไกการออกฤทธ
ปดกน ADP (Adenosine Diphosphate) receptor บนผวเกลดเลอด
ชวยลดการหลงสารจากเกลดเลอด และลดการกระตนและการเกาะกลมของเกรด
เลอด (aggregation)
การน าไปใชทางคลนก
ปองกนการเกดการลมเลอดอดตนในหลอดเลอดแดง
หลอดเลอดสมองตบ (cerebral thrombosis)
สมองขาดเลอดไปเลยงชวคราว (transient ischemic attack;TIA)
กลามเนอหวใจตาย
โดยนยมใชเพอปองกนการกลบเปนซ า (secondary prevention)
การน าไปใชทางคลนก
Ticlopidine,Clopidogrel ใชรวมกบ aspirin สามารถลด
อตราการ เสยชวตจากโรคหวใจและหลอดเลอด, MI รวมทง stroke ได
รอยละ 20
**Clopidogrel นยมใหยาตวนในกรณทมขอหามในการใช
aspirin
อาการขางเคยง
ASA:การระคายเคองกระเพาะอาหาร อาจพบแผลหรอมเลอดออกในกระเพาะอาหารได,พษตอตบ ,หลอดลมตบผทไวตอยา,เลอดเปนกรด
Ticlopidine: neutropenia, thrombocytopenia,
ระคายเคองกระเพาะอาหาร
Clopidogrel: เหมอน Ticlopidineแตโอกาสเกด
thrombocytopenia นอยกวา
การพยาบาลผทไดรบยา
รกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
ควรสงเกตผปวยวามการตกเลอดหรอไม
โดยสงเกตอาการเลอดออกตามอวยวะตางๆ ดวงเลอดซมใตผวหนง มเลอดออกทจมก ปสสาวะหรออ
จาระมเลอดปน
หากมการตกเลอดอยางเหนไดชด ตองรบรายงานแพทย วดสญญาณชพทก 4 ชวโมงเพอตรวจสอบ
การตกเลอดภายใน
ควรแนะน าใหผปวยระมดระวงไมใหเกดบาดแผลขน หลกเลยงของมคม และการท างานท
ตองเสยงตอการเกดอบตเหต
ควรมการตดตามผล clotting time เมอจะใหยาครงตอไป
ควรเตรยมไวตามนเค ไวในกรณฉกเฉน และใหขนาด 2-20 มลลกรม ทนททเกดการตก
เลอด
ยาตานการแขงตวของเลอด (anticoagulant) เชน heparin
เตรยมยาตานพษ (antidote) ใหพรอมใชเสมอ เชน protamine, vitamin
K เพอใชไดทนทกรณเกดภาวะเลอดออก
การพยาบาลผทไดรบยา
รกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
ควรหลกเลยงการใหยาฉดเขากลามเนอขณะทไดรบยาตานการแขงตวของเลอด
กรณไดรบยา warfarin แนะน าใหจ ากดการรบประทานอาหารทม vitamin K สง
เชน ผกใบเขยว เพราะการรบประทานอาหารทม vitamin K จ านวนมากอาจมผลลด
ฤทธของยาได
การพยาบาลผทไดรบยา
รกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
ยาทออกฤทธสลายลมเลอด เชน streptokinase
ประเมนและสงเกตอาการขางเคยงหลงรบยา กรณไดรบยา streptokinase มกพบ
อาการขางเคยงไดบอย โดยเฉพาะอาการแพยาแบบ anaphylactic รกษาดวยการใช
adrenaline, ยาตานฮสตามน (antihistamine), ยากลม
corticosteroids และควรเตรยมอปกรณในการชวยชวตใหพรอมใชเสมอ
การพยาบาลผทไดรบยา
รกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
จดเตรยมยาตานพษ เชน tranxeminic acid, aminocapronic acid
ใหพรอมใชเสมอ
หลกเลยงการใหยาฉดเขากลามเนอ เนองจากอาจท าใหเกดอาการช า มจ าเลอดหรอม
เลอดออกผดปกตได และหลกเลยงการท าหตถการเจาะหลอดเลอดแดง (arterial
puncture)
การพยาบาลผทไดรบยา
รกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
กรณมความจ าเปนตองเจาะหลอดเลอดด า ควรกด pressure บรเวณทเจาะไวอยาง
นอย 30 นาท
ยาทมคณสมบตเปนเอนไซม เชน SK, UK ควรเกบรกษาอยางระมดระวงในทเยน ไม
จ าเปนตองแชตเยนหากอณหภมหองไมเกน 21 องศาเซลเซยส
การพยาบาลผทไดรบยา
รกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
ยาทออกฤทธตานเกลดเลอด เชน aspirin
กรณไดรบยา aspirin แนะน าใหรบประทานยาพรอมอาหารและดมน าตามมาก ๆ เพอ
ปองกนการระคายเคองทางเดนอาหาร
ควรหยดยาอยางนอย 7 วนกอนการผาตดหรอการท าฟน
หลกเลยงการใชยา aspirin หรอ ยากลม NSAIDs อนรวมกบยาตานการแขงตว
ของเลอดหรอยาสลายลมเลอด
การพยาบาลผทไดรบยา
รกษาความผดปกตการแขงตวของเลอด
แบบฝกหด
• 1.ผหญงอาย 59 มาตรวจรางกายประจ าปพบวามความดนเลอดสง เมอนดมาวดอก 3 ครง
พบวายงสงอย จงไดรบค าแนะน าใหคมอาหารและออกก าลงกายและออกก าลงกาย
– หลงจากนน 1 ป ยงพบความดนเลอดสงอย จงไดรบยาขบปสสาวะตวหนงไปกน
– ในครงนซงเปนการนดมาตรวจประจ า พบวาผปวยมระดบโพแทสเซยมสงผดปกตในเลอด ยาขบปสสาวะ
ทผปวยไดรบนาจะเปนยาชนดใด
• 1 Acetazolamide
• 2 Furosemide
• 3 HCTZ
• 4 Spironolactone
• 2 การรกษาภาวะไขมนในเลอดสง ดวยยา Gemfibrozil รวมกบ
lovastatin คกน เพมความเสยงตอการเกดภาวะใด
• 1 Hyperglycemia
• 2 Myopathy (กลามเนออกเสบ)
• 3 Hepatitis (ตบอกเสบ)
• 4 Hypotension
top related