eia.onep.go.theia.onep.go.th/images/monitor/1564157190.pdf · gns waste management 2019 เด...
Post on 13-Mar-2020
0 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
(Waste Manifest)
-
- 2562
GNS
Waste
Man
agem
ent 2
019
เดอน
ประเภ
ทชน
ดหน
วยปร
มาณ
ผรบก
าจด
วธกา
รกาจด
มกราค
มของเส
ยไมอนตราย
ตะกอนดนนาด
ตน32
.34บรษท
อโยธยา
รไซเค
ล (20
02) จากด
ทาอฐบลอค
ของเส
ยอนตราย
นาเสย
จากหองปฏ
บตการวเคราะห
ตน8บ
รษท เบต
เตอร เว
รลด ก
รน จา
กด (มหาชน
)บาบดนา
ของเส
ยไมอนตราย
ตะกอนดนนาด
ตน44
.165บ
รษท อ
โยธยา
รไซเค
ล (20
02) จากด
ทาอฐบลอค
ของเส
ยไมอนตราย
ไสกรอง
อากาศชนนอก
ตน0.5
7บรษท เวรล
ด กรน
พลส จ
ากด
คดแยกเพ
อจาหนาย
ของเส
ยไมอนตราย
ไสกรอง
อากาศชนใน
ตน6.6
8
บรษท
เวรลด ก
รน พล
ส จากด
คดแยกเพ
อจาหนาย
มนาคม
ของเส
ยไมอนตราย
ตะกอนดนนาด
ตน79
.235บ
รษท อ
โยธยา
รไซเค
ล (20
02) จากด
ทาอฐบลอค
ของเส
ยไมอนตราย
ตะกอนดนนาด
ตน41
.89บรษท
อโยธยา
รไซเค
ล (19
91) จากด
ทาอฐบลอค
ของเส
ยอนตราย
นาเสย
จากหองปฏ
บตการวเคราะห
ตน8.0
9บรษท เบต
เตอร เว
รลด ก
รน จา
กด (มหาชน
)บาบดนา
ของเส
ยไมอนตราย
ตะกอนดนนาด
ตน13
.805บ
รษท อ
โยธยา
รไซเค
ล (19
91) จากด
ทาอฐบลอค
ของเส
ยอนตราย
นาเสย
จากหองปฏ
บตการวเคราะห
ตน8บ
รษท เบต
เตอร เว
รลด ก
รน จา
กด (มหาชน
)บาบดนา
ของเส
ยไมอนตราย
ตะกอนดนนาด
ตน36
.74บรษท
อโยธยา
รไซเค
ล (20
02) จากด
ทาอฐบลอค
ของเส
ยอนตราย
นาเสย
จากหองปฏ
บตการวเคราะห
ตน8.0
0บรษท เบต
เตอร เว
รลด ก
รน จา
กด (มหาชน
)บาบดนา
กมภาพน
ธ
เมษายน
พฤษภ
าคม
มถนายน
-
-
- 2562
ภาคผนวก ข-18
เอกสารประกอบการอบรมกอนเรมปฏบตงาน (Safety Induction)
และการฝกอบรมดานความปลอดภย
Safety Induction
นพดล พทกษสมบรณ หวหนาหนวยงานสงแวดลอม อาชวอนามยและความปลอดภย
ไพบลย สรางอารมย เจาหนาทสงแวดลอม อาชวอนามยและความปลอดภย
บรษท กลฟ เจพ เอนเอส จากด (โรงไฟฟาหนองแซง)Gulf JP NS Co.,Ltd.
• 36 Moo 4 Nongkob Sub District, Nongsaeng District, Saraburi
• Capacity 1,600 MW supply to EGAT 100%
• Block1 (GT12,12 ST28) Block2 (GT21,22 CT29)
• Total area 568 Rai (Power plant area 298 Rai and Reservoir 270 Rai)
• COD Block1 1/06/2557
Block2 1/12/2557
2
Safety Induction3
GNS Plant OverviewReservoir
Power Plant
River Water Intake
Owner office
นโยบายความปลอดภย อาชวอนามยและ
สภาพแวดลอมในการทางาน (Safety Policy)1. ความปลอดภยในการทางานถอเปนหนาทรบผดชอบอนดบแรกในการปฎบตงานของพนกงานทกคน
2. บรษทฯ จะสนบสนนใหมการปรบปรงสภาพแวดลอมในการทางานใหปลอดภย ตลอดจนสนบสนนและสงเสรมกจกรรมความปลอดภยเพอสรางทศนคตและจตสานกในการทางานอยางปลอดภย
3. ผบงคบบญชาทกระดบเปนผนา กากบดแลและสนบสนนใหพนกงานปฎบตงานอยางปลอดภยและตอเนอง
4. พนกงานทกคนตองคานงถงความปลอดภยของตนเอง เพอนรวมงาน ตลอดจนทรพยสนของบรษทฯ เปนสาคญตลอดเวลาทปฎบตงาน
5. พนกงานทกคนตองใหความรวมมอในโครงการความปลอดภย อาชวอนามยของบรษทฯ และเสนอความคดเหนในการปรบปรงสภาพการทางานและวธการทางานทปลอดภย
6. พนกงาน มงมนทจะบรรลเปาหมายตามโครงการอบตเหตเปนศนย (Zero Accident)
Safety Induction4
การแจงเหตฉกเฉน (Emergency Plan)
Safety Induction 6
• กรณเกดเหตเพลงไหม, สารเคม/นามนรวไหล,กาซรว หรออบตเหตรนแรง
• เบอรตดตอฉกเฉน• เบอรปอม รปภ. 098-2650755• หองควบคม 098-2572538• โทรศพทฉกเฉนทหนางาน• เบอรภายใน 124, 234• ผควบคม ประสานงาน(เจาหนาทของกลฟ)
• โดยแจงรายละเอยดขอความดงน• เหตเกดทไหน• เหตเกดเมอไหร• มผไดรบบาดเจบ/อนตรายหรอไม• ใครเปนผรายงาน
แผนฉนเฉน Emergency Plan
Safety Induction 7
• Full evacuation is needed when fire alarm occurred, stop work and assemble at the main assembly point.
• Main assemble point at road in front of admin building.• Second assemble point at road near thermal evaporation pond.
เมอมสญญาณเตอนภยหรอประกาศใหทาการอพยพ ให หยดกจกรรมทกอยาง และไปรายงานตวทจดรวมพล ซงม 3 จด
แจงเหต
อพยพ
ภาวะปกต
แนะนาสถานทในโรงไฟฟา (Site layout and control area)
8จดรวมพล (Assembly point)
Entrance : Security Guard House
Block-1 Block-2
CCB MNT
Smoking
Smoking
Smoking
Smoking
Safety Induction 9
ระเบยบการเขาทางาน Entrance and exit
ผมาตดตอตองลงทะเบยนเขาพนททปอม รปภ. และตดบตรไว ในทเหนไดชดเจนตลอดเวลาทอยในโรงไฟฟา
All contractor must register before pass into restricted area at guard house. Contractors working inside the plant will also be issued with a contractor pass card which to be worn at all time inside the power plant ผรบเหมาตองผานการอบรมความปลอดภยของโรงไฟฟา Must pass the safety induction
แสดงบตรประจาตว พรอมลงชอในใบลงเวลา ทกครงทเขา - ออก
Register and get the contractor/visitor card , Sign-in & Sign-out every time
ตดบตรอนญาตของโรงไฟฟาฯในจดทมองเหนชดเจน หามทาหาย Always attach the card on the clear position
สวมใสอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล Wear the suitable PPE
Long sleeves
Long pants
Safety shoes
Write or yellow Helmet and chin strap
Site access card
Basic PPE before pass to Power Plant Area
Safety glasses
Safety Induction 11
กฎความปลอดภยท วไป General safety rule
ตองสวมอปกรณปองกนอนตรายขนพนฐานเมอเขามาในบรเวณโรงไฟฟา ตลอดเวลา
** ยกเวน ภายในอาคารสานกงาน หรอเดนทางจากทางเขาสอาคารบรหาร หรอทางเดนสอาคารบารงรกษา
GNS is a restricted area. Helmet , Safety shoes, long sleeves, long pants and safety glass must be wear at all time when on site. Only exceptions are within the office block or when walking directly to or from Administration Building, Work shop Building. Via the designated route
Safety Induction 12
กฎความปลอดภยท วไป General safety rule
รถทนาเขามาในพนทโรงไฟฟา ตองขอใบอนญาต Vehicle access permitการจอดรถ ใหจอดบรเวณทกาหนด ท
ดานนอกโรงไฟฟา เมอม ความจาเปนตองเขามาในโรงไฟฟา ใหจอดรถ หนหนาออกนอกอาคาร และไมกดขวางอปกรณดบเพลง ทเกบสารเคม และไมกดขวางการจราจร กาหนดความเรวรถยนตไมเกน 20 กม/ชม
Park vehicle in prepared area and Vehicle speed limit at site is 20 km/h on main road
ใบอนญาตเขาพนท Vehicle access permit
Safety Induction 14
งานทกงานตองดาเนนการตาม ขนตอนการขออนญาตปฏบตงาน
All work must be done under our Work permit program
เมอมการรว/หก จะตองดาเนนการแกไขทนท จะตองไมม สารเคม/นามน ไหลลงรางระบายนาฝนภายในโรงไฟฟา
All spillage must be dealt with immediately. No oil, chemical or solid materials must be allowed to enter any part of the storm water drainage system
ขยะ/วสดทไมใชจะตองทง หรอกาจดในจดททางโรงไฟฟาจดเตรยมไวให
All trash, garbage must be disposed at corresponding waste bins located.
สบบหรอนญาตใหเฉพาะ บรเวณทๆจดเตรยมไวใหเทานน หามสบในอาคารและเขตผลตและขณะทางาน
Smoking is only allowed at permission location.
กฎความปลอดภยท วไป General safety rule
Safety Induction 15
จะตองรายงานอบตเหต/อบตการณ/อนตราย ตอหวหนางานโดยทนท กอนเวลา 17.00 น. สอบสวนทนท หลง 17.00 น. สอบสวนเชาวนรงขน
Report all near miss/accident /hazard to your immediate supervisor
หามดมสรา/ของมนเมา/ยาเสพตด/หรอสารพษ เขามาในโรงไฟฟาโดยเดดขาด
Alcohol, prohibited drugs or any intoxicated beverage are prohibited in side the plant
หามทะเลาะววาทภายในพนทโรงไฟฟา โดยเฉพาะในขณะปฎบตงาน หากฝาฝน เชญออกนอกพนททางานทกฝาย
Don’t jangle during working in power plant area.
กฎความปลอดภยท วไป General safety rule
การขออนญาตนาสงของเขา-ออกโรงไฟฟา Material Gate Pass
Safety Induction 16
Safety Induction 17
ชนดของใบอนญาต Type of Work Permit
1. ใบอนญาตทางานซอม (Work Permit) ใชสาหรบงานทกชนด For all work in GNS
2. ใบอนญาตตดแยกอปกรณ (Lock Out Tag Out permit) ใช สาหรบตดแยกแหลงพลงงาน
When you have work to turn off electric or isolate valve
3. ใบอนญาตทางานอนตราย (Hazardous Work permit )
ใบอนญาตทางาน Work permit
18
Hazardous Work PermitElectrical Work Permit งานไฟฟา
Mechanical Work Permit งานเครองกล
Cutting/Welding Hot Work Permit งานตด งานเจยร งานเชอม
Confined Space Entry Permit งานทอบกาศ
Radiography Work Permit งานทเกยวของกบรงส
Excavation Work Permit งานขดเจาะ
Chemical Work permit. งานเกยวกบสารเคม
Slings, Rigging and Cranes Permit งานเครน สลง ปนจน
Ladder and Scaffolding Permit งานนงรานและบนได
19
Flow diagram of PTW and LOTO
Work Permit
LOTO
Hazardous Work permit
Confined space Entries work permit
LOTO list
Safety check list
VerifySign permit
Open and close work permit
Work Supervisor
Shift Leader
Operation Engineer
Prepare/InspectVerifyIssue
Open or close work permit complete
Prepare by Work Supervisor
JSA
P&ID
Safety Induction 20
General work permit form
แบบฟอรมใบอนญาตทางาน
EHS-P-018 21
Hazardous Work permit form
ใบอนญาตทางานทมอนตราย
EHS-P-018 22
Confined space andHot work permit form
รายการตรวจสอบความปลอดภยสาหรบงานทอบอากาศและงานความรอน
GNS confined space list
EHS-P-018 23
Safety Check list form
รายการตรวจสอบความปลอดภย
24
LOCK OUT TAG OUT
Safety Induction 25
EQUIP. CODE - example 21G-D002IND001
EQUIP. NAME - enter the noun name refer to
equipment manuals, blue prints, logic
diagrams the Piping and Instrumentation
Drawings
TAGGED POSITION - enter the position of the
equipment to be locked/tagged. Write the
same position on the tag. Example: Off, Shut,
Open, etc.
HANGED BY- initialed by
the Shift Leader or Local
Operator designated
Fill Detail in LOTO
VERIFIED BY- initialed by the
Work Supervisor
TAG NO. – Shift leader fill no.
Confined Space Entry
26
• Ministerial Regulation on the Prescribing of Standard for Administration and Management of Occupational Safety, Health and Work Environment in Confined Space B.E. 2547
• ทอบอากาศ หมายความวา ทซงมทางเขาออกจากดและมการระบายอากาศไมเพยงพอทจะทาใหอากาศภายในอยในสภาพถกสขลกษณะและปลอดภย เชน อโมงค, ถา, บอ, หลม, หองใตดน, หองนรภย, ถงนามน, ถงหมก, ถง, ไซโล, ทอ, เตา, ภาชนะหรอสงทมลกษณะคลายกน
• บรรยากาศอนตราย หมายความวา สภาพอากาศทอาจทาใหลกจางไดรบอนตรายจากสภาวะอยางใดอยางหนง ตอไปน • มออกซเจนตากวารอยละ 19.5 หรอมากกวารอยละ 23.5 โดยปรมาตร
• มกาซ ไอ ละอองทตดไฟหรอระเบดได เกนรอยละ 10 ของคาความเขมขนขนตาของสารเคมแตละชนดในอากาศทอาจตดไฟหรอระเบดได (Lower Flammable Limit หรอ Lower Explosive Limit)
• มฝนทตดไฟหรอระเบดได ซงมคาความเขมขนเทากบหรอมากกวาคาความเขมขนขนตาของสารเคมแตละชนดในอากาศทอาจตดไฟหรอระเบดได (Lower Flammable Limit หรอ Lower Explosive Limit)
• มคาความเขมขนของสารเคมแตละชนดเกนมาตรฐานทกาหนด (กฎกระทรวงฯเกยวกบสารเคมอนตราย)
• สภาวะอนใดทอาจเปนอนตรายตอรางกายหรอชวตตามทรฐมนตรประกาศกาหนด
Definition of Confined space
27
เครองมอ เครองจกร และ อปกรณไฟฟาตางๆ ทกชนดตองผานการตรวจสอบโดยผตรวจสอบกอนนามาใชงานภายในโรงไฟฟา
All equipment need to safety inspection before use.Response to inspect by Contractor.
GNS will re-check again.
Safety Induction 28
Safety Induction 29
Electrical equipment checking
Safety Induction 30
Safety Induction 31
Safety Sign
เครองหมายหาม Prohibition Sign
Safety Induction 32
Safety Sign
เครองหมายแสดงสภาวะปลอดภย
Safety condition sign
Safety Induction 33
Safety Sign
เครองหมายเตอนWarning sign
Safety Induction 34
Safety Sign
เครองหมายบงคบMandatory sign
มาตรการ EIA (EIA Measure)
Safety Induction 35
หาม ไมใหคนงาน และบคคลภายนอก
ลาสตว จบสตวในพนทโรงไฟฟาและบอ
เกบนาของโครงการฯ
หาม พนกงาน และคนงานโรงไฟฟา
ของโครงการจบสตวนาในคลองหวยบา
(คลองหนองง เหลอม) และคลองระ
พพฒน
การจดการขยะ Trash management
36
หามเผาขยะใดๆ ภายในและรอบบรเวณพนทโรงไฟฟา
ใหทงขยะในภาชนะและสถานทททางโรงไฟฟาจดเตรยมไวเทานน
จดวางถงขยะ Bin putting point
Safety Induction 38
Working area
Safety Induction 39
การจดระเบยบและการรกษาความสะอาด House keeping
Safety Induction 40
THANK YOU
Any Question?
ภาคผนวก ข-19
เอกสารโครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
29 สงหาคม 2558
จดโดย โรงไฟฟาหนองแซง
2 โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
สวสดครบนองๆทรกนบเปนโอกาสทดยงทเราไดมา
พบกนในบรรยากาศการเรยนรธรรมชาต และสงแวดลอม
ในโครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน” ดวย
ความตงใจของพๆ อยากชวนนองๆ มารวมกนศกษา
เสนทางธรรมชาตและความหลากหลายของสงมชวต ทง
พชและสตวในพนทรอบรวโรงไฟฟาหนองแซงโดยเฉพาะ
“นก” ซงเปนสตวทมอสระ คลองตว สรางสสน และเปน
ตวบงชสภาพความอดมสมบรณใหกบธรรมชาตและ
สงแวดลอมไดเปนอยางด
คมอโครงการ“นกบน คนปน อยรวมกนยงยน” เลมน พๆ ไดรวบรวมเนอหาเกยวกบเรองราวของนก
การใชเครองมอ/อปกรณ การเตรยมตวสำาหรบดนก
เบองตนและตวอยาง(เพยงสวนหนง)ของนกชนดตางๆ
ในบรเวณรอบรวโรงไฟฟาหนองแซงเพอประกอบกจกรรม
การเรยนรเปนพนฐาน
ทายทสดน หากจะเปรยบนองๆ ทรกดงนก นองๆ
กคงเปนเสมอนนกนอยทอยในวยแหงการเรยนร ม
จนตนาการและอสระทางความคดทพรอมเพมพนทกษะ
ประสบการณ สำาหรบการเจรญเตบโต เขมแขง และ
กลาแกรง สโลกกวางตอไปในภายหนา การจดกจกรรม
ในครงนหวงใหนองๆ มความสนกสนาน เพลดเพลน
และเกดแรงบนดาลใจสำาหรบการศกษา เรยนรของนองๆ
และผทสนใจ อนจะนำาไปสความตระหนก และรวมกน
อนรกษและบำารงรกษาผนแผนดนอนอดมสมบรณแหงน
ใหคงอยตลอดไปครบ
คยกอนคน(คมอ)สารบญ
คยกอนคน (คมอ) 2
โครงการ และกำาหนดการ 3
“นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
นานาสาระ รอบรเรองนก 5
เตรยมตวอยางไร? เมอไปดนก 8
และวธใชเครองมอสำาหรบดนก
ตวอยางนกรอบรวโรงไฟฟาหนองแซง 10
บนทกทายเลม 15
3โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
1. หลกการและเหตผล
ดวยบรเวณพนทรอบโรงไฟฟาหนองแซงมสภาพพนทสวนใหญเปนเกษตรกรรมซงอดมสมบรณดวยแมนำาคคลองแหลงอาหารจงมความหลากหลายทางชวภาพโดยเฉพาะนกซงเปนสงมชวตทมความสำาคญในระบบหวงโซอาหารนอกจากจะเปนตวชวดความสมบรณของสงแวดลอมแลว นกยงสามารถกำาจดและควบคมแมลงหนอนและศตรพชตามธรรมชาตซงสามารถสรางความสมดลในระบบนเวศวทยาไดอกประการหนงดวยแตปจจบนสภาพธรรมชาตทอยอาศยและแหลงอาหารของนกเปลยนแปลงไปทำาใหชนดและจำานวนนกมแนวโนมลดลงและอาจสมเสยงตอการเสยสมดลทางธรรมชาต ดงนนเพอเปนการสรางความรความเขาใจใหแกเยาวชนและเกดความตระหนกในหนาทอนรกษธรรมชาต สงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพใหแกสงแวดลอมในชมชนรวมกนโรงไฟฟาหนองแซงจงไดจดโครงการ“นกบนคนปนอยรวมกนยงยน”ขน
2. วตถประสงค
2.1เพอใหเยาวชนไดมโอกาสเรยนรและเขาใจเกยวกบความสมพนธในระบบนเวศวทยา 2.2เพอใหเยาวชนสามารถสงเกต เรยนร ตรวจวดความหลากหลายและอดมสมบรณของธรรมชาตและสงแวดลอมใกลตว 2.3เพอให ผ เขารวมโครงการมความร เกยวกบชนดพฤตกรรมของนกประจำาถน และนำาไปสความรสกรกและตระหนกในความรสกรวมตอการอนรกษทรพยากรและธรรมชาตในชมชน 2.4เพอกระตนการมสวนรวมรบผดชอบตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสงเสรมกจกรรมการออกกำาลงกายดวยการปนจกรยานและสนบสนนกจกรรมทองเทยวเชงอนรกษธรรมชาตและวถชวตของชมชน
3. ลกษณะการดำาเนนการ
จดอบรมภาคทฤษฎและปฏบตหวขอ“ดนกและสำารวจเสนทางธรรมชาตในพนทรอบโรงไฟฟาหนองแซง”โดยแบงกจกรรมดงน - อบรมใหความรเชงวชาการ เกยวกบความสมพนธในระบบนเวศและความหลากหลายทางชวภาพ - ความรเรองนกในทองถนและการใชเครองมอ/อปกรณดนกเบองตน - ภาคปฏบตในกจกรรมปนจกรยานสำารวจและศกษาเสนทางศกษาธรรมชาตในพนทดนกประจำาถนซงเปนดชนชวดความหลากหลาย/อดมสมบรณของธรรมชาตในพนทรอบโรงไฟฟาหนองแซงและพนทใกลเคยง
4. เปาหมาย
นกเรยนระดบประถมศกษา อาจารย และเจาหนาทโรงไฟฟาหนองแซงจำานวน70คน
5. ระยะดำาเนนการ
29สงหาคม2558
6. แผนปฏบตงาน
7. สถานท
โรงไฟฟาหนองแซง และเสนทางศกษาธรรมชาตในเขตอ.หนองแซงจ.สระบร
8. ผรบผดชอบ
ฝายชมชนสมพนธโรงไฟฟาหนองแซง
9. ผลทคาดวาจะไดรบ
9.1เยาวชนในพนทโรงไฟฟาหนองแซงมโอกาสเรยนรและเขาใจเกยวกบความสมพนธในระบบนเวศวทยาประจำาทองถน 9.2เยาวชนสามารถสงเกตเรยนรและตรวจวดความหลากหลายและอดมสมบรณของธรรมชาตและสงแวดลอมใกลตวไดดวยตวเอง 9.3ผเขารวมโครงการมความรเกยวกบชนดพฤตกรรมของนกประจำาถนและนำาไปสความรสกรกและตระหนกในความรสกรวมตอการอนรกษทรพยากรและธรรมชาตในชมชน 9.4ผเขารวมโครงการมสวนรวมรบผดชอบตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และไดออกกำาลงกายดวยการปนจกรยาน และสนบสนนกจกรรมทองเทยวเชงอนรกษธรรมชาตและวถชวตของชมชน
โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
กจกรรม/รายละเอยดงาน พ.ค. 58 ม.ย. 58 ก.ค. 58 ส.ค. 58
-เกบรวบรวมขอมล/ จดหาคณะวทยากร
-นำาเสนอโครงการเพอขอ อนมต
-เกบขอมลนกในพนทรอบ โรงไฟฟาเพอทำาขอมล สำาหรบกำาหนดเสนทาง การสำารวจและดนก ในพนท
-ประสานงานโรงเรยนเพอ นำานกเรยนรวมโครงการ
-ดำาเนนการจดโครงการ
-ประเมนผลโครงการ
4 โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
เวลา กจกรรม
08.30 -09.00 น. ลงทะเบยนรวมโครงการ(คร/นกเรยนและเจาหนาทโรงไฟฟาจำานวน70คน)และ
รบประทานอาหารวาง
09.05 น. พธเปดโครงการ“นกบน คนปน อยรวมกนยงยน” โดยคณมาโนทย พงษพาล ผจดการโรงไฟฟาหนองแซง
09.15 น. กจกรรมละลายพฤตกรรมและกลมสมพนธ
10.30 น. บรรยายหวขอ “ความสมพนธในระบบนเวศและความหลากหลายทางชวภาพ
ในสงแวดลอมใกลตว”
-ความรทวไปเกยวกบนกและนกทพบในทองถน
- เตรยมตวอยางไรเมอออกไปดนก
-หลกการใชกลองและเครองมอเพอการดนกเบองตน
11.30 น. รบประทานอาหารกลางวน
12.30 น. กจกรรมกลมสมพนธแบงกลมดนกและศกษาเสนทางธรรมชาตรอบโรงไฟฟาหนองแซง
13.30 น. เกมสแฟนพนธแทดนก(เรยนรการใชเบรดไกด)ทบทวนความรสโลกนก
15.00 น. - เขาฐานการเรยนร(ภาคปฏบต)“Rally นกบน คนปน”เสนทางโรงไฟฟาหนองแซง-
จดชมคางคาวแมไกวดหนองสดาต.หนองสดาอ.หนองแซง
-รบประทานอาหารวาง
17.00 น. กจกรรม“จากนก สคางคาว (แมไก) เรองราวธรรมชาตรอบโรงไฟฟาหนองแซง”
17.30 น. สรปกจกรรม
18.00 น. เสรจสนกจกรรมเดนทางกลบโดยสวสดภาพ
โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”วนเสาร ท 29 สงหาคม 2558
ณ โรงไฟฟาหนองแซง
และเสนทางธรรมชาตรอบโรงไฟฟาหนองแซง
จดโดย โรงไฟฟาหนองแซง
กำาหนดการ
5โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
นานาสาระ รอบรเรองนก
4. ชวยกำาจดซากสตวนกจำาพวกแรงชอบกนซากสตวเปนอาหารจงมสวนชวยกำาจดซากกอนทเนาเปอยจนกลายเปนแหลงเพาะเชอโรคในอดตมแรงอาศยอยประจำาถนทวทกภาคของประเทศไทยแมแตตามชมชนซงใน สมยนนยงขาดการรกษา ความสะอาด ทำาใหมซากสงมชวตทงไวเปนอาหารแกเหลาแรงแตเมอ บานเมองพฒนาเจรญกาวหนาขน แรงจงหายไปจากเมองและ ความคนเคยของผคน ปจจบนแรงทกชนดในประเทศไทยเปน สตวใกลสญพนธเนองจากขาดอาหารและถนอาศย จากการทนกมความสามารถในการปรบตวใหอยในสภาพ แวดลอมทหลากหลายตางกนออกไป นกเปนตวบงชถงสภาพ แวดลอมแตละแหงไดเปนอยางดขณะเดยวกนสภาพแวดลอมก สามารถบอกถงชนดนกทจะพบไดดวยเชนกนเชนนกกระจอก นกเอยงเปนนกทสามารถปรบตวไดดแมวาสภาพแวดลอมจะ เปลยนแปลงไปเราจงพบนกเหลานอาศยอยตามชมชนรวมกบ คนไดทวไป สวนนกเงอกจะเปนดชนชวดถงความอดมสมบรณ ของผนปา เพราะนกเงอกอาศยอยในปาดงดบเทานน ดงนน หากปาดงดบถกทำาลายจนหมดสนไป นกเงอกกตองสญพนธ ตามไปดวย
ถนอาศยของนกในประเทศไทย
นกสวนใหญในประเทศไทยอาศยอยตามปาไม โดยปาท นกใชเปนแหลงอาศยแบงออกไดเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ ปาผลดใบ(DeciduousForest)ซงตนไมสวนใหญจะผลดใบใน ชวงฤดแลงเพอลดการคายนำาไดแกปาเบญจพรรณปาเตงรง อกประเภทหนงเปนปาไมผลดใบ(EvergreenForest)ตนไมใน ปาประเภทนจะมใบเขยวตลอดทงปโดยไมผลดใบไดแกปาดงดบ ปาดงดบเขา ปาชายเลน และปาพร อยางไรกดบางพนทอาจ จะพบปาประเภทใดประเภทหนงเปนผนใหญเพยงอยางเดยวแตบางพนทอาจมปาปะปนกนอยหลายประเภท ดงนนความ แตกตางของปายอมทำาใหชนดนกทอาศยอยแตกตางกนไปดวย และมนกหลายชนดทสามารถปรบตวใหดำารงชวตอยในปาได หลายรปแบบ นอกจากปาไมแหลงอาศยของนกในประเทศไทยกยงมทง หนองบงทงหญาชายเลนแมกระทงในเมองซงสามารถแบง แหลงอาศยของนกตามความแตกตางของสภาพธรรมชาตไดดงน
นกกบสงแวดลอม:บนโลกมนกมากมายหลาย ลานตวอาศยกระจายอยทวไปทกทวปนกแตละชนดมความ สามารถในการปรบตวใหดำารงชวตอยในสภาพธรรมชาต อนหลากหลายตางกน ไมวาจะเปนในทะเลทรายอนแหงแลง ทองทะเลกวางใหญบนภเขาสง ไปจนถงปาดงดบทชมชนแม กระทงตามแหลงชมชนกยงมนกอาศยอยนกจงเปนทรพยากร ชวภาพอยางหนงทมความสำาคญตอธรรมชาตและสงแวดลอม ชวยใหระบบนเวศดำารงอยไดอยางสมดล ซงพอจะสรปคณคา ของนกตอสงแวดลอมไดดงน 1. ชวยผสมเกสรนกทกนนำาหวานดอกไมเชนนกกนปล นกปลกลวย นกเขยวกานตอง มสวนชวยในการผสมเกสร ใหแกดอกไมปากของนกเหลานมรปทรงเรยวยาวเมอนกแหย ปากเขาไปดดนำาหวานภายในดอกไม เกสรดอกไมจะตดไปกบ ปากนก เมอนกไปกนนำาหวานจากดอกอน เกสรทตดปากนก กจะผสมกบดอกไมดอกนนชวยใหดอกไมไดรบการผสมพนธ 2. ชวยแพรกระจายพนธพช นกสวนใหญชอบกนผลไม เปนอาหารเชนนกเงอกนกโพระดกนกปรอดเมอนกกนผลไม เขาไป เวลาถายมลจะมเมลดตดออกมาดวย เมอเมลดตกลง พนดนกจะงอกเปนตนใหม จงเปนการชวยกระจายพนธพช ใหไปงอกงามตามทตางๆ 3. ชวยกำาจดศตรพช นกทกนแมลงและลาสตวอนเปน อาหาร เปนหวงโซสำาคญในการควบคมสมดลของระบบนเวศ เพราะแมลงและสตวทนกกนเขาไปมกเปนศตรพช ซงหากม จำานวนมากเกนไปยอมทำาใหพชพรรณเสยหาย จนธรรมชาต ขาดสมดล นกเหลานจงมสวนชวยใหไมตองใชสารเคมและ ยาฆาแมลงในการกำาจดศตร พช ทำาใหเกษตรกรประหยด รายจายไปไดอยางมากมาย และยงไมทำาใหสภาพแวดลอม เสอมโทรมลงดวยเชนฝงนกนางแอนทบนจบแมลงบนทองฟา นกกระจบชวยกำาจดหนอนตามตนไม เหยยวและนกเคาแมว ชวยกำาจดหนทมากดกนตนขาวเปนตน
6 โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
ตลอดปตามลำาตนของตนไมใหญจะมมอสและเฟนขนเกาะอย โดยกอเปนไมเดนรวมทงมณฑาปาพญาปาขนไมสนสามพนป ฯลฯสำาหรบปาดงดบเขาในระดบความสงกวา2,000เมตรขนไป ตนไมมกไมสงนก แตตามตนไมใหญๆ มกมพชอาศยองอาศย ขนเกาะหนาแนนทวลำาตน และมกมหมอกปกคลมอยเสมอจง เรยกกนวา ปาดกดำาบรรพ ปาดงดบเขาในระดบความสงนยง พบพรรณไมจำาพวกกหลาบพนปอยดวย สำาหรบนกเดนในปา ประเภทนไดแกนกศวะนกปรอทนกจบแมลงรวมทงนกเดนดง และนกจาบปกออนทยายถนเขามาในชวงฤดหนาว ปาสนเขา (Pine) มกพบทางภาคเหนอและภาคตะวน ออกเฉยงเหนอในระดบสงมกพบแทรกอยตาม ปาดงดบเขา สวนระดบตำาลงมาจะปะปนกบปาเตงรง พรรณไมเดนของปา สนเขากคอสนสามใบและสนสองใบซงเปนสญลกษณของปา ประเภทน และเนองจากปาสนเขาเปนปาโปรงทมพรรณไมอย ไมมากนกโดยเฉพาะไมขนาด ใหญจงพบนกอาศยอยนอยแต กเปนถนอาศยของนกไตไมยกษ นกตดใหญ นกปกลายสกอต และนกหวขวานหลายชนด ปาพร (Swant Forest) เปนปาดงดบทพบในบรเวณทลม มสภาพเปนแองนำาจดขงอยในอดตเคยมกระจายอยหลายพนท แตถกทำาลายไปเกอบหมดปจจบนพบหลงเหลออยทางภาคใต โดยมปาพรทยงคงสภาพสมบรณดงเดม อยเพยงแหงเดยวท ปาพรโตะแดงจ.นราธวาสธรรมชาตของปาพรจะมจดเดนอยท ตนไมจะมรากแขนงแผกวางแขงแรงเปนพพอนชวยคำายนลำาตน โดยมสะเตยว ตงหน ชางไห ฯลฯ เปนไมเดนรวมทงหลมพล หมากแดงและกะพอ เนองจากมปาพรสมบรณเหลอเพยง แหงเดยวท จ.นราธวาส นกทพบในปาพร จงเปนนกทพบใน เขตซนดรา (Sundaic Bird) ทกระจายพนธขนมาจากประเทศ มาเลเซยหลายชนดเปนนกหายากเชนนกเปลาใหญนกเคาแดง นกกนแมลงหลงฟเปดกาเปนตนแตไมพบนกทอาศยอยตาม พนดนในปาพรอาทนกกระทาไกฟาและนกแตวแรวนอกจากน ปาพรโตะแดงยงเปนแหลงสรางรงของนกตะกรมดวย ปาชายเลน (Mangrove Forest) เปนปาทพบตาม ปากแมนำาและชายฝงทะเลทเปนหาดโคลนโดยมตนโกงกาง (Mangrove)เปนไมเดนททำาใหปาประเภทนมชอเรยกอกชอหนง วาปาโกงกางนอกจากนกมพวกแสมและลำาพซงพรรณไมเหลานจะมระบบรากหายใจโผลขนมาเหนอพนดน
ปาเตงรง (Dry Dipterocarp Forest)เปนปาทพบอยใน บรเวณทดนไมอดมสมบรณนกสวนใหญมกพบตาม ทราบหรอ เชงเชา มลกษณะเปนปาโปรง โดยมพนธไมเดนเชน เตง รง ทงฟาสานฯลฯเนองจากปาเตงรงมลกษณะโปรงและมความ หลากหลายของพรรณไมนอยจงพบนกอาศยอยนอยกวาปาไม ประเภทอน โดยมพวกนกหวขวานเปนนกเดนของปาเตงรง รวมทงนกในวงศกา เชน นกปกลายสกอต และนกขนแผน นอกจากนกมพวกนกกระจบหญา และนกกระตบตามพงหญา สวนตามพนลางยงมนกกระทาทงเดนหากน ปาเบญจพรรณ (Mis Deciduous Forest) เปนปาทม ความสำาคญตอนกและสตวมากเพราะเปนปาผลดใบทมความ หลากหลายของพรรณพชมากพรรณไมเชนในปาเบญจพรรณ ไดแกสกประดมะคาโมงตะแบกสมพงฯลฯปาเบญจพรรณ มความสมบรณและชมชนมากกวาปาเตงรงมตนไมขนาดใหญ และไมพมหนาแนนกวาแตไมรกทบอยางปาดงดบเหมาะแกการ หากนของสตวปาและนกนานาชนดและยงมอาหารใหเลอกกน มาก จงพบอาศยอยมากมาย โดยมพวกไกฟา นกหวขวาน นกโพระดกนกเขยวกานตองเปนนกเดน ปาดงดบ (Evergreen Forest)เปนปาทมความชมชนและอดมสมบรณมากพบไดทวทกภาคของประเทศ ไทยโดยแบงได เปน2ประเภทใหญๆคอปาดงดบแลงและปาดงดบชนซง ปาดงดบชนมกพบอยตามพนทสวนใหญของภาคใต ปาดงดบ เปนปาไมผลดใบทรกทบมพนธไมเบยดเสยดกนอยหนาแนน ทงขนาดใหญ กลาง และเลก มตงแตตนไมสงใหญอยาง ยาง ตะเคยนกระบากเคยมฯลฯไปจนถงไมพนลางจำาพวกหวาย ปาลม และพวกขงขา ปาดงดบมความหลากหลายของนกมาก โดยมนกเงอกเปรยบเหมอนสญลกษณของปาดงดบนอกจากน กมพวกนกปรอท นกขนแผน นกจบแมลง นกแตวแรว นกกนแมลงและนกพญาปากกวาง ปาดงดบเขา (Hill Evergreen Forest) เปนปาทพบอย สงจากระดบนำาทะเลไมตำากวา1,000เมตรจงพบมากอยทาง ภาคเหนอ และทางตอนบนของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ปา ประเภทนมตนไมขนาดใหญอยนอยกวาปาดงดบทอยตำาลงมา แตเนองจากอยบนภเขาสงจงมความชมชนและเขยวชอม
7โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
ทหากนของพวกนกอแจวนกหนแดงนกอลำาฯลฯนอกจากน กยงมนกขนาดเลกจำาพวกนกกระจบหญาและนกพงหลายชนด พบไดตามพงหญารมนำา แตปจจบนมแหลงนำาจดขนาดใหญ เหลออยในประเทศไทยเพยงไมกแหง อาท บงบอระเพด จ.นครสวรรคทงสามรอยยอดจ.ประจวบครขนธเนองจากการ พฒนาและขยายตวของสงคมทำาใหมการเปลยนหนองบงและ ทะเลสาบเปนชมชน ทงนาและโรงงานอตสาหกรรมไปอยาง มากมายจนสงผลกระทบตอนกนำาและนกทงอยางรนแรงแตถง กระนนกมนกนำาและนกทงจำานวนมากเขามาอาศยอยตามทงนา อาทนกอลมนกเปดผนกกวกเปนตนรวมทงนกยางหลายชนด นอกจากนในชวงฤดหนาวยงมนกปากหางหลายหมนตวบน ยายถนเขามาหากนตามทงนาของภาคกลางดวย หาดเลนและหาดทราย (Mudslat & Sand Beach) หาดเลนและหาดทรายชายทะเลเปนพนททมความสำาคญของ นกชายเลนนบแสนตวทบนยายถนเขามาทงทอาศยอยใน ประเทศไทยตลอดชวงฤดหนาวและยายถนผานลงใตเพราะเปน แหลงทนกใชหากนเนองจากตามหาดเลนและหาดทรายจะมสตว ไมมกระดกสนหลงขนาดเลกและตวออนของสตวนำาจำานวน มากอาศยอยตามหนาดนซงเปนอาหารหลกของนกชายเลน มทงนกหวโต นกชายเลน นกอกอย ฯลฯ รวมทงนกกระสา นกยางกรอกและนกยางกใชพนททางชายฝงทะเลเปนทหากน ดวยโดยเฉพาะนกยางทะเลนอกจากนหาดทรายทสงบเงยบยง เปนแหลงสรางรงวางไขของนกหวโตมาลาย นกนางนวลแกลบ เลกดวย แตเนองจากการพฒนาหาดทรายใหเปนแหลง ทองเทยวไดทำาใหนกทง2ชนดขาดแคลนสถานทขยายพนธจน ลดจำานวนลงอยางรวดเรวและอาจสญพนธไปในไมชา
เกาะนอกชายฝง (Island)เกาะกลางทะเลทสงบเงยบเปน แหลงขยายพนธของนกนางนวลแกลบหลายชนดและยงเปน ทอาศยของนกทยายถนและหากนกลางทะเลอยางนกโจรสลด นกสกวและนกนางนวลสำาหรบปาไมทพบตามเกาะขนาดใหญ กมนกปาอาศยอยเปนจำานวนมากบางชนดอาศยอยเฉพาะบน เกาะเชนนกฮาปไหนและนกลมพขาว
ทมา http://www.bcst.or.th/?page_id=37 (สมาคมอนรกษนกและ ธรรมชาตแหงประเทศไทย)
และในอากาศจงเปนจดเดนของปาชายเลนบางชนดมพพอน เชน ตะบน ในปจจบนปาชายเลนถกทำาลายลงไปสวนมาก วดจากการสมปทานเผาถานและการขยายตวของการเพาะเลยง สตวนำาทางชายฝงดานทะเลอนดามนเปนสวนใหญสำาหรบนก ทพบในปาชายเลน มกเปนนกทพบไดตามปาตดตอกบปาชายเลน แตกมหลายชนดทสวนใหญมกพบในปาชายเลนเชนนกกระจอย ปาโกงกาง นกโกงกางหวโต นกกนปลคอสทองแดง เปนตน นอกจากนยงมนกบางชนดทอาศยอยในปาชายเลนคอ นกแตวแรวปาโกงกางและนกกระเตนใหญปกสนำาตาล เขาหนปน (Limestone Outcrops) ประเทศไทยมเขา หนปนกระจายอยหลายพนททวประเทศบนเขาหนปนมปา ผลดใบทมพรรณไมขนาดเลกขนอยซงเปนแหลงอาศยของนก หลายชนดทหลบหนจากการทำาลายปาในทราบขนไปอาศยเชน นกจเตนเขาปน ซงเปนนกทชอบอาศยอยตามเขาหนปน นอกจากนยงมนกอกหลายชนดทอาศยเขาหนปนเปนสถานท สรางรงวางไขเชนเหยยวเพเรกรนนกนางแอนขาสคลำาและ นกแอนหลายชนด ปาละเมาะ สวนผลไม และสวนสาธารณะ (Scrub,Orchard&Park)พนทสเขยวทมตนไมปกคลมอาจเปน ปาฟนสภาพหรอสวนผลไมทมการปลกตนไมขนมาใหม แมจะ ไมมความสมบรณและพรรณไมหลากหลายเชนปาธรรมชาต แตก เ ปนถนอาศยอยางดของนกหลายชนด แมกระท ง สวนสาธารณะในเมองกยงมนกหลายชนดใชเปนทหากนและ สรางรง วางไข เชน นกตนทอง นกสชมพสวน นกปรอทสวน นกเอยงสารกา ฯลฯ นกเหลานลวนปรบตวเขามาอาศยอยใน พนทสเขยวประเภทนไดดโดยเฉพาะในเมอง ทงหญาและพนทเกษตรกรรมแมกระทงทงหญาแหงแลง หรอพนทเกษตรกรรมทปลกพชไร ไรขาวโพด ไรมนสำาปะหลง กยงมนกหลายชนดปรบตวเขาไปอาศยไดเชน นกคมอกลาย นกเดาดนทงนกจาบฝนปกแดงหรอนกจาบคาเลกตามพงหญา สงๆมนกกนแมลงกระหมอมแดงและนกกระจบหญาหลายชนด อาศยอยขณะทนกนางแอนบานและนกแอนพงจะบนหากนอย บนทองฟา แหลงนำาจด (Freshwater Wetland)หนองบงทะเลสาบ และแมนำาขนาดใหญลวนเปนแหลงอาศยทสำาคญของนกนำา นานาชนดมทงนกยางนกกานำาและนกเปดนำาทยายถนเขามา รวมทงพวกนกชายเลนหลายชนดขนาดเดยวตามกอพชนำากเปน
8 โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
เตรยมตวอยางไร? เมอไปดนก
และวธใชเครองมอสำาหรบดนก
ดนกกนอยางไร?
สำาหรบผทเรมดนกนกทกชนดคงเปนนกใหมเพราะจะตอง เรมจากการจำาแนกชนดของนกเหลานใหถกตองเสยกอนแมนวา จะพบเหนบอยๆกตามเมอออกไปดนกแลวไมรจกนกทพบคงไม สนกแนดงนนการจำาแนกนกแตละตวจงจำาเปนสำาหรบการดนก เพราะเราจะทราบวานกทเหนเปนชนดใดมพฤตกรรมอยางไรแต คงตองอาศยประสบการณในการดนกหมนสงเกตดลกษณะของ นกเปดดคมอรวมทงบนทกรายละเอยดและสอบถามจากผร ซงหลกการจำาแนกชนดของนกเรมจากการสงเกตดงน -ขนาดรปรางดวานกทเราพบมขนาดรปรางเทาใดอวยวะ ตางๆมลกษณะอยางไรโดยเปรยบเทยบกบนกทเรารจกด -สและลวดลายสงเกตสขนและลวดลายทเปนลกษณะ เดนเชนทหางหนาลำาตวดวามสออนหรอเขมมแถบหรอ มลาย -พฤตกรรมสงเกตทาทางและพฤตกรรมเพราะนกแตละ ชนดมลกษณะทาทางและพฤตกรรมตางกน บางชนดอยใกล ชมชน แตบางชนดตองอยในปาลก ดงนนถนอาศยจงชวยเรา จำาแนกชนดของนกไดดวย *ขอควรระวง*ทอาจทำาใหเราจำาแนกชนดของนกผดพลาด กคอ สของนกทเปลยนไปตามฤดกาล และชวงอาย มมมอง สภาพอากาศระยะหางและทาทางของนกทพบหากไมแนใจกไม ควรรบคาดเดาออกไปเพราะจะทำาใหเกดผดพลาดคลาดเคลอน ไดควรพยายามดนกชนดนนเรอยๆเมอแนใจแลวคอยจำาแนก กไมเปนไรสำาหรบการเรมตนดนกนนเพยงแคนกตทองนกยาง นกปรอดหรอนกกระเตนกพอใหเราเกดความเพลดเพลนรวมทง ธรรมชาตรอบๆขางกชวยใหเราเบกบานใจโดยไมรเบอดวย
เรยนรอปกรณ / เครองมอดนก
สวนใหญนกทพบเหนในธรรมชาตลวนมขนาดเลก และ ยงตกใจงายจนแทบไมมทางเขาใกลไดเลย นกดนกไมมโอกาส เหนนกอยางชดเจนดงนนเครองมอและอปกรณดนกจงเปนสง จำาเปนทชวยใหดนกไดอยางเพลดเพลน และเกบรายละเอยด ของนกไดชดเจนขนไดแก -กลองสองทางไกล เปนอปกรณสำาคญทสด กลองสอง ทางไกลจะชวยขยายภาพนกทอยในระยะไกลใหเหนไดชดเจน รปแบบของกลองสองทางไกลมดวยกน4แบบคอ 1. Wide-setmodel เปนแบบทเรารจกกนดแบบนระยะ ระหวางเลนซใกลวตถจะกวางกวาเลนซใกลตาระหวางเลนซจะ มPorropismเปนตวหกเหแสงประกอบดวยปรซมทเหมอนกน 2อนวางตงฉากกน(ซงมกจะเคลอนไดเวลาตก)ทำาใหไดภาพ ทมกกวางกวาสวางกวาและลำาตวกลองทสนกวาและราคาจะ ถกกวาดวยเรยกวาราคาถกกดได 2. Narrow-setmodelแบบนคลายแบบแรกแตจดPrism คหลงอยดานในทำาใหเลนซใกลวตถอยใกลกนกวาเลนซใกลตา ทำาใหกลองทไดมขนาดกะทดรดแตอาจมผลทำาใหการเหนภาพ เปนสามมตเปลยนแปลงไปบางพบในกลองขนาดเลกทวไป
3. In-linemodel แบบ นเปนทอตรงทง 2 ขาง ดคลาย แสงผานทะลไปเลยแตภายในจะมroofprismซงซบซอนกวา Porroprism รวมทงยงยากกวาในการจดวางใหเหมาะสมดวย พวกนมราคาแพงกวาแบบ Porroprism ทมกำาลงขยายเทากน แตดกระทดรดกวาปรซมของกลองแบบนมกถกตดกาวไวดวย เปนชนเดยวจงคงทนตอการกระเทอนมากกวาขอดของกลอง แบบนคอมกเปน internalFocusingทำาใหมความทนทานตอ ฝนและความชนกวา ขนาดกะทดรดกวา แตมกหนกกวาแบบ Porroprism 4. Opera glasses พวกนเปนแบบไมพฒนาเลยกวาได ตงแตมคนประดษฐกลองสองทางไกลขน พวกนเปนทอตรง เชนกนแตไมมPrismเลนซใกลวตถใชเปนเลนซนนเลนซใกลตา เปนเลนซเวากำาลงขยายมกไมเกน4เทาและมความกวางของ
9โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
ภาพแคบแบบนเหมาะสำาหรบสองดละครหรอconcertมากกวา ไมเหมาะสำาหรบดนก -คมอดนกเปนหนงสอทใหรายละเอยดและภาพประกอบ ของนกแตละชนดไวอยางชดเจนชวยใหนกดนกจำาแนกชนดนก ทพบไดอยางถกตองและรวดเรว -สมดบนทกการจดบนทกชวยใหนกดนกเกบรายละเอยด ตางๆ เกยวกบนกและธรรมชาตทพบเหน แลวนำามาทบทวน ในภายหลงได -อปกรณเสรม พจารณาจากความเหมาะสม และ ประโยชนใชสอยในแตละครง เชน กลองถายรป เครองบนทก เสยง เขมทศ รวมทงอปกรณอำานวยความสะดวกอนๆ ซง ขนอยกบสถานทและสภาพอากาศ
การแตงกาย การแตงตวเปนสงสำาคญทตองคำานงถง ในการเตรยมตวกอนออกไปดนก เพราะนกในธรรมชาตยอม คดวาคนเปนศตร และคอยหลบหนอยเสมอ นกดนกจงตอง แตงกายพรางตวใหกลมกลนกบธรรมชาตจนนกไมตนกลวและ สามารถเขาใกลนกไดมากทสด -เสอผาทนกดนกสวมใสตองมสสนไมฉดฉาดควรเปนสท กลมกลนกบสภาพแวดลอมเชนสเขยวเขมสเทาหรอสนำาตาล ควรแตงกายใหรดกม -สวมเสอแขนยาว กางเกงขายาว เพอปองกนหนาม ขดขวน -สวมหมวกปองกนศรษะและชวยบงแดดเขาตา -รองเทาควรเปนชนดใสสบายและหมสนกระชบพอดและ ควรสวมถงเทาเพอปองกนการเสยดสจากการเดนมากๆ -นอกจากนควรเลอกเสอผาใหเหมาะสมกบสภาพ ภมอากาศเชนหากไปดนกบนเขาสงทมอากาศหนาวเยนกควร นำาเสอกนหนาวไปดวย
เรมดนกทไหนกนด นกดนกหนาใหมควรเรมตน ดนกใกลบานกอนเชน -ตามบรเวณสวนทมตนไมรมครม หรอบงนำาใส เพราะ นกสวน และนกทงไมคอยตนกลวคน จงดและจำาแนกชนดได งายกวานกปา -เมอมความชำานาญเพมขนจงคอยไปดนกปา และนก ชายเลนทจำาแนกชนดไดยากขน -ไมควรจำากดการดอยเฉพาะในสถานทเพยงแหงเดยว เพราะนกมมากมายหลายชนดและอาศยในถนอาศยหลายถน จะมโอกาสพบนกมากชนดขนเมอไดไปดนกในสถานทตางกน -นอกจากนฤดกาลกมสวนชวยใหพบนกชนดใหมเพมขน ดวย โดยเฉพาะในชวงฤดหนาวทมนกยายถนอพยพเขามา การออกไปดนกจงควรกำาหนดสถานท และเวลาใหสมพนธกน เชน ฤดหนาวควรออกไปดนกอพยพตามชายทะเล ชวงฤดฝน ควรไปดนกประจำาถนในปา
ควรดนกเวลาไหนดเวลาเชาเปนชวงทดทสดสำาหรบ การดนกนกสวนใหญออกหากนตงแตเชามดทนททดวงอาทตย เรมสองแสง เรอยไปจนสายจงหลบพกผอนแลวจะออกหากน อกครง เมอแสงแดดออนในยามบายคลอย ชวงเวลาทงสองน
นกคอนขางกระฉบกระเฉง ไมหลบซอนตว ทำาใหพบเหนนก ไดไมยาก การจดบนทกการพบนก การจดบนทกชวยใหนกดนกเกบ รายละเอยดของนกทสงเกตชดเจนขน เพอประโยชนในการ กลบไปตรวจสอบทบทวนภายหลง เมอพบเหนนกตวหนง นกดนกตองสงเกตรายละเอยดของนกใหมากทสด แลวบนทก ใหชดเจนเรมจากชอขนาดรปรางลกษณะพฤตกรรมเสยงรอง แหลงทอย วนเวลาและสถานท รวมทงสภาพแวดลอมและ ลกษณะอากาศ ในการบนทกหากนกดนกสามารถวาดภาพนก ไวดวยกจะชวยให เกบรายละเอยดและทำาความเขาใจเกยวกบ นกชนดนนงายขน การจดรายละเอยดเกยวกบลกษณะและ พฤตกรรมของนกลงในสมดบนทก เปนประโยชนสำาหรบ การศกษาเรองนก
ขอควรปฏบตเมอถงเปาหมายทจะดนก
การดนกกลมเลกๆ เพยงสองสามคนจะทำาใหมโอกาส เหนนกมากกวากลมใหญ และชวยกนจำาแนกชนดนกไดงาย กวาไปตามลำาพง หากสามารถชวนผเชยวชาญเรองนกไปดวย กจะชวยเสรมความรไดมากขนเมอถงทหมายตองพยายาม ทำาตวใหเงยบทสด งดเวนการสงเสยงโดยไมจำาเปน และ หลกเลยงการดนกในบรเวณทเปนจดเดน อาจซมดนกโดยหา ตนไมกำาบงตวไมควรตนเตนเกนไปจนทำาใหนกบนหนเมอพบ นกแลวพยายามจดจำารายละเอยดใหมากทสดไมวาจะเปนสสน ลกษณะพฤตกรรมฯลฯแลวเปดคมอดนกพจารณาวาเปนนก ชนดใด พรอมทงบนทกรายละเอยดทสำาคญลงสมดบนทกไว สงสำาคญทสดสำาหรบนกดนก ไมใชการพบนกหายากแตตอง คำานงถงความรบผดชอบทมตอนกและธรรมชาต ตองละเวน การกระทำาใดๆ ทจะเปนการรบกวนหรอทำาอนตรายแกนก พงระลกเสมอวา ความสขของนกตองมากอน (นกดนกควร ซมดนกในทมดชดเพอไมใหนกตนตกใจ)
ทมา : http://www.bcst.or.th/?page_id=43 (สมาคมอนรกษนกและ ธรรมชาตแหงประเทศไทย)
10 โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
ตวอยางนกรอบรวโรงไฟฟาหนองแซง
เปดแดงลกษณะ ลำาตวยาวประมาณ40-43ซม.ตวผและ ตวเมยมลกษณะคลายคลงกนขนตามตวและปก มสนำาตาลแดงบนกระหมอมมสเขมกวาสวนอน ขนตรงปลายปกมสดำาปากแบนกวางสเทาดำา คอยาวปกยาวอาหาร พชนำาสตวนำาจำาพวกปลากบไสเดอน
นกยางควายลกษณะ สขาวพบในเขตรอนและอบอนถน กำาเนดในทวปเอเชยแอฟรกาและยโรปลำาตวยาวประมาณ51ซม.คอและปากสนกวานกยางชนดอน ปากเหลองขนคลมตวสขาวขาสดำาฤดผสมพนธ ขนทหวคอและสวนหลงเปลยนเปนสสมอาหาร แมลงตางๆทตกใจแลวบนจากทซอน นกชนดนกจะจบกนเปนอาหาร
นกปากหางลกษณะ ตวผและตวเมยคลายกนมขายาวคอยาว ปากใหญสวนกลางของปากหางออกเพอคาบ หอยโขงซงกลมลนไดขนตามตวมสขาวหางมสดำา แกมนำาเงนขนปลายปกมสเหมอนและเปนแถบสดำา นกปากหางมลำาตวยาว32นวชอบอยเปนฝง ทำารงบนตนไมพบทกภาคในประเทศไทยอาหาร ชอบกนหอยเชอรรและหอยโขง
นกแขวกลกษณะ ขนสเทาบนหวตลอดจนถงทายทอยและขนเปยมสดำาแกมนำาเงนขนบนหลงมสดำาแกมนำาเงนขนทปกและหางมสเทาหนาผากใตคาง ใตคอใตทองและใตหางมสขาวตาสแดงหนา สขาวปากสดำาปกกลมๆและหางสนๆอาหาร ลกกงลกปลาลกกบลกเขยดหอยหนอนและแมลงตางๆ
นกยางโทนใหญลกษณะ เปนนกลยนำาขนาดใหญมขนสขาวตลอด ตวลำาตวยาวประมาณ90ซม.คอยาวปากยาวแหลม มสเหลองตาเหลองไมมเปยขาและนวเทาดำา พบไดในทกภาคของประเทศไทยตามหนองนำา ทราบนำาทวมถงและตามทองนาอาหาร กนสตวนำากบเขยดแมลงและสตว ขนาดเลกอนเปนอาหาร
นกกานำาเลกลกษณะ ความยาวจากปลายปากถงปลายหาง51-56ซม.ตวผและตวเมยมลกษณะเหมอนกนขนตามลำาตวมสดำาเหลอบนำาเงนตรงปกมสนำาตาลปน บรเวณรอบตามจดสขาวขนาดเลกใตคางมสครมพบทวไปทกภาคตามหนองบงแมนำาลำาคลองหรอทองนาอาหาร กนปลาขนาดเลกจำาพวกปลาตะเพยนเปนอาหาร
นกยางกรอกพนธชวาลกษณะ นกประจำาถนทพบไดตามแหลงนำาในท ราบของทงภาคเหนอและภาคใตลำาตวยาวประมาณ 46ซม.หวนำาตาลแกมเหลองนวลคอถงอกสนำาตาล แกมแดงทายทอยมขนยาวคลายเปย2เสนแขงเหลองหรอชมพแกมแดงอาหาร สตวนำาขนาดเลกเชนปลากงกบเขยดและแมลงทอาศยใกลนำา
นกยางเปยลกษณะ เปนนกทมขนาดกลางถงใหญ(61ซม.) มปากสดำาหนงหนาเทาหรอเขยวแกมเหลองขาดำา ตนเหลองชวงฤดผสมพนธจะมหนงหนาสชมพแกม แดงทายทอยมขนเปยยาว2เสนสวนนกวยออน มขาสเทาเขมโคนปากและหนาสเทาพบในพนท ชมนำาทงนำาจดและนำาเคมอาหาร กนปลาและแมลงตางๆเปนอาหาร
นกกวกลกษณะ หลงหนาผากไลไปจนถงหลงปกและ หางเปนสดำาออกเทาอมแดงนดๆหนาผากหนา คออกทองเปนสขาวสะอาดขนคลมโคนหางเปนสนำาตาลแกมแดงตาสแดงโคนปากมสแดงสดปาก ตรงสเหลองอมเขยวขาและเทาสเหลองอมเขยวนวยาวมากพบบรเวณทองนาหนองบงทงหญาอาหาร ลกกงลกปลาลกกบเขยดหนอนแมลงตวออนของแมลงไสเดอนตามพนทชนแฉะ
11โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
นกตนเทยนลกษณะ เปนนกขนาดเลก-กลาง(37-38ซม.)ปาก ยาวเรยวแหลมและมสดำาคอยาวปานกลาง ปกยาวแหลมหางยาวปานกลางขายาวมากขาและ นวสแดงหรอชมพมกสงเสยงรอง“กกกกกก”ซาๆ กนหลายครงอาศยตามแหลงนำาขนาดใหญทงใน นำาจดและนำาทะเลอาหาร ปลากงหอยปแมลงและตวหนอน
นกพราบปาลกษณะ ขนสเทาออนมแถบสดำาสองแถบบนปก แตละขางลำาตวปอมหวเลกขนปกคลมลำาตวหลากส มากสดสเทาเขมคอมแถบสเขยวเหลอบปากดำาและขาแดงมกเกาะอยตามสายไฟหรอหลงคา สงปลกสรางตางๆเปนนกประจำาถนพบไดงายทว ประเทศทำารงตามสงกอสรางหรอซอกหนอาหาร เมลดพช
นกเขาชวาลกษณะ ตวเลกกวานกเขาชนดอนๆหวเปนส นำาเงนสอกคอนขางแดงใตลำาตวเปนสขาวมขดขวางเลกๆสดำาและสขาวบรเวณหลงคอและสขาง บนหลงมขดขวางสดำาเลกๆทวไปคลายกบมาลายจงเรยกนกเขา“มาลาย”ในตางประเทศชอบอาศย อยตามปาโปรงปาละเมาะหากนเปนฝงใหญ มกขนบอยๆอาหาร กนเมลดพชเปนอาหาร
นกกระแตแตแวดลกษณะ รปรางอวนปอมมขนคลมรางกายตอนบนสออกนำาตาลเหลอบเขยวและบรเวณหวปกนำาตาลเหลอบมวงปลายปกดำาปกยาวคอสนหวคอนขางโตปากสแดงสดปลายปากสดำายนเดน และวงบนพนเทานนหากนตามทโลงๆตามทองนา ทงหญารมหวยหนองคลองแมนำาอาหาร หนอนแมลง ไสเดอน ทหาไดตาม พนดน
นกเขาไฟลกษณะ นกเขาขนาดเลกหางคอนขางสนจดเดนอยทแถบสดำาทพาดจากขางคอดานหนงไปอกดานหนงทางดานหลงตวผมหวสเทาอมฟาคอตวและ ปกสออกแดงๆคลายสอฐมอญตวเมยจะมสนำาตาล แทนทสแดงของตวผชอบอาศยอยตามปาโปรง ปาละเมาะชายทงและตามทงนาอาหาร เมลดขาวเมลดพชแมลง
นกกาเหวาลกษณะ เปนนกขนาดเลก-กลางความยาวปลายปากจดหาง43ซม.ลำาตวคอนขางยาวในเวลาเกาะกงไมลำาตวจะอยในแนวนอนนกกาเหวามหางยาวปลายหางคอนขางมนซงมนมกจะแผขนหางออกทำาใหหางของมนดคอนขางกวางใหญกวาปกตปก สนปลายปกมนตวผมสดำาและนกตวเมยมสนำาตาลลายๆทงตวอาหาร -
นกแอนทงใหญลกษณะ ปากสแดงสนปลายดำาหวคอและอกสนำาตาลแกมเทาใตคอสเหลองออนแกมนำาตาล มเสนดำาพาดตอเนองมาถงใตตาทองถงกนสขาว ใตปกสนำาตาลเขมขนปกบนสดำาตะโพกขาวหาง แฉกสดำาคลายหางปลาพบตามทงนาทงหญาสนๆ รอบหนองบงหรอใกลแหลงนำาอาหาร -
นกเขาใหญ / นกเขาหลวงลกษณะ ตวผและตวเมยคลายกนคอตรงปลาย ปากมานตาสชมพออนๆแกมเหลองจางๆปากสดำา แขงและนวเทาสคอนขางแดงหวสเทาออนอกส มวงแดงขางคอมแถบสดำาลายเปนจดสขาวๆขนคลมปกสเทาแกมนำาตาลคลำาๆขนหางเสนบนส เทาคลำาๆแกมนำาตาลขนเสยงไพเราะอาหาร กนเมลดพชเปนอาหารไดแกขาวฟาง และธญพชตางๆ
นกอวาบตกแตนลกษณะ หวและหนาอกเปนสเทาทองเปนสสม อมนำาตาลตาสแดงขาและเทาสเหลองเลบสดำา มขนาดตว21.5-23.5ซม.ตวผและตวเมยมสสนลวดลายแตกตางกนตวเมยจะมขนสนำาตาลเขม ดานบนลำาตวและสออนกวาดานลางมลายสดำา กระจายทงตวทำาใหดเปนนกตวลายๆอาหาร ตวบงตวแกวทมขนเยอะๆมนจะโฉบ ลงมาจบไปตๆขดๆขนใหหลดแลวกนเปนอาหาร
12 โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
นกกระปดใหญลกษณะ มขนาดใหญถง53ซม.มขนปกคลม รางกายสดำาปากและเทากเปนสดำาแตมหลงและปกสนำาตาลนยนตาสแดงเปนนกประจำาถนทหา งายและพบไดทงประเทศชอบหากนบนพนดนแต กมบอยครงทไปเกาะอยบนยอดไมสงๆมกอยใน พงหญารกๆอาหาร แมลงตางๆสตวเลอยคลานเลกๆตะขาบ เปนตน
นกกระเตนอกขาวลกษณะ หวหลงตอนบนไหลและทองสนำาตาล เขมคอและอกขาวปากแดงสดปกหลงและหางฟาเขมหลงตอนลางและตะโพกฟาวาวแขงและตน แดงขณะบนมแถบขาวใหญทปกเสยงรอง:แหลมสน“คร-คร-คร”และกองดง“แกก-แกก-แกก”อาศยบรเวณทงนาแหลงนำาในทโลงอาหาร -
นกหวขวานดางอกลายจดลกษณะ คลายนกหวขวานดางหวแดงอกลายแตบนหลงมลายสขาวมากกวาทางดานทองมลายเปนทางๆนอยกวาบนหางมจดสขาวอยมากมขนาด ยาวประมาณ18ซม.มกไตตามลำาตนไมหรอกงไมทยงยนตนอยหรอตายซากแลวตวผบนกระทอง มสแดงแตในตวเมยมสดำาอาหาร ใชปากทแขงแรงเคาะลำาตนหรอกงไมเพอ ใหแมลงเลกๆหนออกมาและกนเปนอาหาร
นกตะขาบทงลกษณะ มขนาดเทานกพราบพบเหนไดงายตาม ชายทงหรอตามสายไฟรมถนนในแถบชานเมองขนปกจะมสฟาสดสลบสนำาเงนและจะดสวยงามเปนพเศษยามทกางปกมสายตาดมากเมอพบเหน เหยอจะบนลงไปโฉบจบอยางรวดเรวรกสงบมก เกาะนงๆรอเหยอไปเรอยอาหาร แมลงตางๆ
นกจาบคาหวเขยวลกษณะ มรปรางเพรยวมสสนสวยงามโดยจะม สเขยวเดนเปนพเศษบรเวณใบหนามแตมสฟาเลกๆและมแถบยาวสดำาอยตรงดวงตาขนทคอเปนส เหลองและสนำาตาลหางเปนสฟาและจะงอยปาก สดำามกพบบรเวณใกลกบแหลงนำาขนาดใหญอาหาร กนแมลงชนดตางๆเปนอาหารเหมอนนกจาบคาชนดอนโดยเฉพาะผงตอและแตน
นกปรอดสวนลกษณะ มลำาตวจากปลายปากจรดปลายหางยาว ประมาณ20ซม.มสขนเปนสออกนำาตาลอม เขยวตนๆขนใตหางดานลางมสเหลองเลกนอยม ขดสขาวเรยงถๆบนขนคลมหอาหาร ผลไมสกเชนลกไทรหวาตะขบชมพมะละกอมะมวงนอยหนาผลตำาลงสกเปนตนนอกจากนยงกนแมลงและหนอนชนดตางๆดวย
นกกระเตนนอยธรรมดาลกษณะ มขนาดทคอนขางเลกและนารกมความ ยาวจากปลายปากจรดปลายหางประมาณ16-18ซม. ตวเมยมโคนปากลางหรทงปากลางเปนสสมแดง ขณะทตวผมปากสดำาสนทอาศยตามแหลงนำาเชน ลำาคลองหนองบงบอทะเลสาบและยงพบไดตามทงโลงปาชายเลนชายหาดและปาดงดบแลงอาหาร ปลาตวเลกๆลกออดกบขนาดเลกกง นำาจดขนาดเลกปลาตนตามแตทจะจบได
นกตทองลกษณะ ตวเขยวคอเหลองอกและหนาผากแดง ขอบตาเหลองมกเกาะบนตนไมสง รจกกนด เพราะรองเสยง “ปกๆ” เปนจงหวะสมำาเสมอเหมอนกบชางตทองทำารงโดยเจาะโพรงไมเหมอน กบนกโพระดกประเภทอนๆอาหาร กนผลไมเชนลกไทรแตบางครงกกน แมลงอนๆดวยโดยเฉพาะแมลงเมา
นกปรอดหนานวลลกษณะ หวมหงอนสนๆหนาผากถงทายทอยดำา ควกวางสขาวแถบตาสดำาคอขาวลำาตวดานบนม สนำาตาลแกมเทาอกและทองสนำาตาลออนมลายขด จางๆกนเหลองพบบรเวณปาชายเลนปาชายหาด สวนผลไมสวนสาธารณะและใกลแหลงชมชนอาหาร -
13โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
นกแซงแซวสเทาลกษณะ ขาสนขนทลำาตวเปนสเทาตงแตเทาออน จนถงเทาเขมสจะเขมในชวงบนของลำาตวหากเปน นกประจำาถนสจะเขมกวานกอพยพสวนนกอพยพ จะมสขาวขางหวในบางครงจะพบวามสเขมเชน เดยวกบนกประจำาถนพบไดในเขตปาเบญจพรรณ ปาดงดบชายปาทงโลงปาทตยภมอาหาร กนแมลงตางๆเปนอาหาร
นกกระจบธรรมดาลกษณะ เปนนกขนาดเลกจากปลายปากถงปลายหางรวมกนแลวยาวเพยง12ซม.ปากเลกบาง ขายาวเรยวเลกชอบกระดกหางขนลงและกระโดดไปมาตลอดเวลาหากนตามกงไมอยเปนคทำารงอยดวยกนพบทกภาคของไทยอาหาร แมลงหนอนทอยตามกงไม ใบไม ดอกไมและชอบกนนำาหวานจากดอกไม
นกแอนพงลกษณะ ตวเตมวยสเทาเขมแตบรเวณอกและ ทองสจะจางกวาขนคลมโคนขนหางดานลางสขาว มลายพาดแคบๆสขาวทขนคลมโคนขนหางดานบน และลายพาดสขาวหรอเทาทปลายหางปากสนำาเงน ออนหรอเทาตวไมเตมวยลกษณะคลายตวเตมวยแตมลายแตมสนำาตาลแดงและลายเกลดสขาวบรเวณหลงอาหาร กนแมลงนำาหวานและเกสรดอกไม
นกกระจบหญาทองเหลองลกษณะ เปนนกขนาดเลกทองถงกนเหลองสด เปนจดเดนหวเทาลำาตวดานบนเขยวไพลแกมเทา มควขาวสนๆ คอขาวเสยงรอง:แหลมสงพยางคแรกคอนขางแหบ“อครรร...อครรร...”ในพนท ภาคเหนอตอนลางทงหญาสวนใหญพบใกลพนท ชมนำาอาหาร กนแมลงตางๆเปนอาหาร
นกกางเขนบานลกษณะ มขนาดไมใหญนกยาวประมาณ18-20ซม.สวนบนลำาตวสดำาเงาสวนลางตงแตหนาอก ลงไปจะเปนสขาวหมนใตหางและขางหางมสขาว ปกมลายพาดสขาวทงปกตวผสจะชดกวาตวเมยสวนทเปนสดำาในตวผในตวเมยจะเปนสเทาแกปาก และขาสดำารองเสยงเพราะพบไดทวไปในทกภาคอาหาร หากนแมลงตามพมไมบางครงกโฉบจบ แมลงกลางอากาศ
นกเอยงสารกาลกษณะ พบเหนไดงายในเขตเมองหรอชมชนยาว ประมาณ25-26ซม.ขาเรยวเลกนวตนแขงแรงหว และคอสดำาปากและหนงรอบตาสเหลองลำาตวส นำาตาลขอบปกและปลายหางสขาวหนาอก,ทอง และกนสนำาตาลออนหากนอยตามพนดนปะปนกบ นกชนดอนๆมความปราดเปรยวอาหาร กนแมลงและเมลดพชตางๆรวมทง ผลไมเปนอาหาร
นกกระจบหญาสเรยบลกษณะ มควยาวสขาวหรอขาวแกมเหลองชดเจน หวและลำาตวดานบนนำาตาลลำาตวดานลางขาวแกมนำาตาลเหลองขนหางใหญปลายหางดานลางขลบนำาตาลเขมและขาวรองดง“จด-จด”กองดง“จด-จด- จด-จด”หรอ“ท-ท-ทอาศยในทงหญาพนทราบตำาชมนำาปาเปดปาละเมาะอาหาร กนแมลงตางๆเปนอาหาร
นกอแพรดแถบอกดำาลกษณะ มแถบสดำาคาดแบงคอและทองสขาวถน อาศยหลกคอปาชายเลนหรอปาละเมาะใกลชายฝง ทะเลแตปรบตวอยตามสวนสาธารณะและปา ประเภทอนๆไดเปนอยางดชอบเลนนำามากๆตามแองนำาขงและสปรงเกอรฉดนำารดตนไมในสวนอาหาร กนแมลงเลกๆเปนอาหาร
นกเอยงดางลกษณะ หาดไดงายในประเทศไทยในเขตเมอง ทลมมนำาอดมสมบรณและพนทเกษตรกรรมม ความยาวจากปลายปากจรดปลายหางราว24ซม. มปากสเหลองโคนปากสแดงแกมและหนาผาก สขาวคอและอกสดำาปกสดำาทองสขาวนกตวผ และตวเมยเหมอนกนอาหาร กนผลไมและแมลงตางๆเปนอาหาร มกพบหากนเปนฝง
14 โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
นกเอยงหงอนลกษณะ ขนหงอนสดำาซงตงชขนบรเวณหนาผาก สวนบรเวณของปากและขาจะเปนสเหลองขนาดของลำาตวยาวประมาณ15-18ซม.นกเอยงหงอน มจดเดนคอมขนคลมลำาตวสดำาสนทและมขนหงอน ยาวบรเวณหนาผากตงฟๆ มปากแหลมสเหลองถง สมสดตวผและตวเมยคลายคลงกนอาหาร กนอาหารหลากหลายเชนแมลงไสเดอน เมลดขาวนำาหวานจากดอกไมและผลไมสก
นกสชมพสวนลกษณะ เปนนกขนาดเลกหางสนยาว9ซม.หนก 7-8กรมตวผมหนาปกและหางสนำาเงนเขมมแถบกวางสแดงสดจากกระหมอมถงหางสวนบนตวเมย สวนใหญมสเขยวมะกอกหางสดำาและมสแดง บรเวณโคนหางและตะโพกทงสองเพศมดานลาง สครมตาและขาสดำาปากโคงสเทาเขมอาหาร กนนำาหวานพวกมนชอบกนลกไมดวย เปนทงนกผสมเกสรและนกขยายพนธพช
นกกระจาบทองลกษณะ ตวผและตวเมยมลกษณะไมแตกตางกน มากนกชวงนอกฤดผสมพนธมลกษณะลำาตวเปน สนำาตาลออนอมเหลองตรงใตทองและหนาอกสวน ปกและหลงจะมสนำาตาลเขมกวาดานหนาอก เลกนอยจะงอยปากสนแหลมสนำาตาลอมเหลอง ออนขาจะมสชมพออนอาหาร เมลดธญพช เมลดหญาบางครงกน หนอนแมลงไขและตวออนของแมลง
นกกนปลคอสนำาตาลลกษณะ ตวผมสวนหวถงหลงตอนบนสเขยวเขมเหลอบเปนมนขางแกมและคอสนำาตาลแถบหนวดและไหลมวงเหลอบเปนมนตะโพกสนำาเงนแกมมวง เหลอบเปนมนหางเขยวคลำาลำาตวดานลางเหลองเขมตวเมยมลำาตวดานบนแหลองแกมเขยวลำาตว ดานลางเหลองเขมเหนอตาและใตตามเสนสเหลองออนคลายวงตาแตไมตอเนองกนพบไดตลอดปอาหาร นำาหวานจากเกสรดอกไม
นกกระจอกตาลลกษณะ มความยาวจากปลายปากจรดปลายหาง13.5-15ซม.ตวผกบตวเมยแตกตางกนชดเจนตวผ เปนนกทดเรยบๆหลงสนำาตาลแดงไมมลายกระหมอม และหลงตอนบนเปนสเทาตวเมยหวและลำาตวเปนสนำาตาลแกมเทามควสออนปกและหลงเปนส นำาตาลแกมเหลองออนอาหาร เมลดพชเชนขาวหญาหรอแมลงเลกๆ ตามพนทเกษตรกรรมพนทเปดโลงและชายปา
นกกระตดขหมลกษณะ ความยาวจากปลายปากถงหาง12- 12.5ซม.นกทงสองเพศสสนคลายกนเปนนกประจำา ถนทพบไดทกภาคแตจะพบนอยทางภาคใตชอบ อยในทอากาศคอนขางรอนและเปนทโลงเปนนก ทมหนาทควบคมการแพรระบาดของวชพชไมให มมากเกนไปอาหาร กนเมลดขาวเปลอกขาวโพดขาวฟางถวเขยวเมลดธญพชในแปลงหญา
นกกนปลเหลองลกษณะ ลำาตวดานบนสเขยวมะกอกลำาตวดาน ลางสเหลองสดใสเหมอนกนในทงสองเพศปากยาว โคงแหลมขอบหางคนอกและใตหางมสขาวใน เพศเมยมคอจนถงอกสเหลองแตเพศผทบรเวณคอ จนถงหนาอกมสนำาเงนเหลอบดำาอาหาร นำาหวานจากเกสรดอกไม
นกกระจอกบานลกษณะ ลำาตวมความยาวประมาณ5.5นวลำาตว และปกมลกษณะปอมสนปลายหางหยกเลกนอยขนลำาตวมสดำาแกมมสขาวและมแถบสดำาปนเปน ทางยาวพาดจากใตคอลงถงหนาอกปากมลกษณะเปนจะงอยหนาปรบตวไดดกบคนและสงแวดลอมอาหาร เมลดธญพชทกชนดทไมมพษโดยเฉพาะ เมลดขาวตามไรนาอาหารชนดอนเชนหนอน และแมลงขนาดเลกทไมมพษ
หมายเหต รปตวอยางนกในบรเวณรอบรว
โรงไฟฟาหนองแซง เปนเพยงสวนหนง ซงใช
สำาหรบประกอบกจกรรมเรยนร ดนกในโครงการ
“นกบนคนปนอยรวมกนยงยน”เทานน
15โครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน”
บนทกทายเลม
โรงไฟฟาหนองแซง
ตำ�บลหนองกบ อำ�เภอหนองแซง จงหวดสระบร
กาหนดการโครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนย งยน”
วนเสาร ท 25 กรกฎาคม 2558
ณ โรงไฟฟาหนองแซง และเสนทางธรรมชาตรอบโรงไฟฟาหนองแซง
จดโดย โรงไฟฟาหนองแซง
_________________________________________
เวลา กจกรรม
08.30 -09.00 น. ลงทะเบยนรวมโครงการ (คร/นกเรยน และเจาหนาทโรงไฟฟา จานวน 70 คน) และ
รบประทานอาหารวาง
09.05 น. พธเปดโครงการ “นกบน คนปน อยรวมกนย งยน”
โดย คณมาโนทย พงษพาล ผจดการโรงไฟฟาหนองแซง
09.15 น. กจกรรมละลายพฤตกรรมและกลมสมพนธ
10.30 น. บรรยายหวขอ “ความสมพนธในระบบนเวศและความหลากหลายทางชวภาพใน
สงแวดลอมใกลตว และพนทรอบโรงไฟฟาหนองแซง”
-ความรเรองนกทวไป และนกในทองถน
-หลกการใชกลองและเครองมอเพอการดนกเบองตน
11.30 น. รบประทานอาหารกลางวน
12.30 น. กจกรรมกลมสมพนธแบงกลมดนกและศกษาเสนทางธรรมชาตรอบโรงไฟฟาหนอง
แซง
13.30 น. เกมสแฟนพนธแทนก (เรยนรการใชเบรดไกด) ทบทวนความรสโลกนก
14.30 น. -เขาฐานการเรยนร(นอกพนท) “Rally นกบน คนปน” เสนทางโรงไฟฟาหนองแซง-จด
ชมคางคาวแมไก วดหนองสดา ต.หนองสดา อ.หนองแซง
-รบประทานอาหารวาง
17.00 น. กจกรรม “จากนก สคางคาว เรองราวธรรมชาตรอบโรงไฟฟาหนองแซง”
17.30 น. สรปกจกรรม
18.00 น. เสรจสนกจกรรม เดนทางกลบโดยสวสดภาพ
______________________________________
จดกจกรรม “นกบน คนปน อยรวมกนยงยน” รวมกบองคการบรหารสวนตาบลหนองกบ เพอสงเสรมใหเยาวชนไดตระหนกถงการอนรกษ
นก และประชาสมพนธแหลงทองเทยวในพนทตามเสนทางปนจกรยาน (โรงไฟฟา-วดหนองสดา) โดยมเยาวชนจากโรงเรยนใกลโรงไฟฟา
หนองแซงเขารวมกจกรรมจานวนกวา 50 คน (29 สงหาคม 2558)
top related