etkb - yenilenebilir enerji genel müdürlüğü...5346 sayili «yenİlenebİlİr enerjİ...

YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİ, MEVZUATI VE YATIRIM İMKANLARI

ETKB - Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

ELEKTRİK ÜRETİMİNİN KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI

DOĞALGAZ 38%

TERMİK 29%

YENİLENEBİLİR 33%

Kaynak: TEİAŞ – 2015 YILI SONU

TOPLAM ÜRETİM : 259,7 MİLYAR KWh TOPLAM TÜKETİM : 264,1 MİLYAR KWh

Not: Hidrolik Tesislerin Tamamı Yenilenebilir Olarak Dikkate alınmıştır.

ENERJİ KAYNAKLARINA GÖRE KURULU GÜÇ DAĞILIMI

( Toplam: 73854,59 MW )

Kaynak: TEİAŞ (31 Mart 2016)

TOPLAM KAPASİTE: 12823,55 MW

RÜZGAR 4601,36 MW

% 35,87

GÜNEŞ 357,68 MW

% 2,78

JEOTERMAL 647,95 MW

% 5,05

HİDROLİK – yenilenebilir 6863,25 MW

% 53,52

YENİLEN.+ATIK+ ATIKISI+PİROLİTİK YAĞ

353,32MW % 2,75

YENİLENEBİLİR SANTRAL SAYISI • HİDROLİK (Yenilenebilir): 454 • RÜZGAR (Lisanslı) : 116 • RÜZGAR (Lisanssız) : 14 • GÜNEŞ (Lisanssız) : 492 • JEOTERMAL : 13 • BİYOKÜTLE (Lisanslı) : 22 • BİYOKÜTLE (Lisanssız) : 11 • DİĞER : 36 TOPLAM: 1268

YENİLENEBİLİR KAYNAKLARA DAYALI KURULU GÜÇ

5

TOPLAM KURULU GÜÇTEKİ YEK PAYI

25902,3 27420,2 27271,6 27595,0 29339,1 32278,5 33931,1 35027,2 38648,0

41513,6

41559,2 12941,2 13144,6 13564,1 14222,2

15422,1

17245,6 18980,0

22032,2

25359,5

28006,1

31588,4

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

YENİLENEBİLİR TERMİK

Kaynak: TEİAŞ

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

SOLAR 40,2

OTHER RENEWABLE + WASTE 27,6 35,3 41,3 42,7 59,7 81,5 96,9 115,4 158,5 236,9 288,1

GEOTHERMAL 15 15 23 23 29,8 77,2 94,2 114,2 162,2 310,8 404,9

WIND 18,9 20 59 146,3 363,7 791,6 1320,2 1728,7 2260,5 2759,6 3629,7

HYDRAULIC 12645,4 12906 13062,7 13394,8 13828,7 14553,4 15831,2 17137,1 19619,7 22289 23640,9

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAĞI KULLANILAN TESİSLERİN KURULU GÜÇ GELİŞİMİ

ETKB - STRATEJIK PLANI (2015-2019)

YENİLENEBİLİR ENERJİ KULLANIM HEDEFLERİ – 2023

Elektrik enerjisinin en az %30’unun YEK’den karşılanması

Rüzgar Sınıfı

Yıllık Güç

Yoğunluğu

(W/m2)

Yıllık Ortalama

Rüzgar Hızı

(m/s)

Toplam Kapasite

(MW)

4 400 – 500 7,0 – 7,5 29 259,36

5 500 – 600 7,5 – 8,0 12 994,32

6 600 – 800 8,0 – 9,0 5 399,92

7 > 800 > 9,0 195,84

TOPLAM KAPASİTE 47 849,44

Karasal: 37 836

Deniz Üstü: 10 013

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ

RES KURULU GÜÇ GELİŞİMİ

13 MART 2016 İTİBARİYLE: RÜZGAR (LİSANSLI) : 4553,59 - % 6,17 RÜZGAR (LİSANSSIZ) : 7,80 - % 0,08

TÜRKİYE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ

1,7

9

2,5

0

3,8

7

4,9

3

6,1

4 6,5

7

6,5

0

5,8

1

4,8

1

3,4

6

2,1

4

1,5

9

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

4,00

4,50

5,00

5,50

6,00

6,50

7,00

7,50

8,00

OC

AK

ŞUB

AT

MA

RT

NİS

AN

MA

YIS

HA

ZİR

AN

TEM

MU

Z

AĞ

UST

OS

EYLÜ

L

EKİM

KA

SIM

AR

ALI

K

Ortalama Günlük Global Radyasyon: 4,17 kWh/m2.gün

Yıllık Global Radyasyon: 1524 kWh/m2.yıl (Annual Global Radiation)

TÜRKİYE GÜNLÜK ORTALAMA GLOBAL RADYASYON (AVERAGE DAILY GLOBAL RADIATION)

• Toplam biyokütle potansiyeli:

8,6 Milyon TEP/yıl (kentsel, hayvansal ve bitkisel atıklar) – Bu potansiyelden teorik olarak yaklaşık 100000 GWh/yıl elektrik üretimi mümkündür.

• Biyokütle potansiyelimiz içinde 1,5-2 Milyon TEP/yıl biyogaz potansiyelimiz – Yaklaşık 20.000 GWh/yıl elektrik üretim potansiyeli

• Biyoetanol üretim kapasitemiz : 63 000 ton/yıl

• Biyodizel üretim kapasitemiz : 20 000 ton/yıl

• Biyokütle enerjisinde 2023 yılı hedefimiz : 1000 MWe

• Mevcut kurulu gücümüz : 362 MW

• 79 adet Düzenli Atık Depolama Tesisinin (gömülmüş çöp) 22’sinde elektrik üretim tesisi mevcuttur.

TÜRKİYE BİYOKÜTLE ENERJİSİ POTANSİYELİ (BIOMASS ENERGY POTENTIAL)

ISIL KAPASİTE : 31,5 GWt

ELEKTRİK KAPASİTE : 2 GWe

TÜRKİYE JEOTERMAL ENERJİSİ POTANSİYELİ

• LİSANSLI JES SAYISI : 27 (713 MWe)

• İŞLETMEDEKİ JES KAPASİTESİ: 635 MWe

Gürmat A.Ş.

Aydın-Germencik / 47,4 MW

Menderes A.Ş., Dora-1

Aydın-Sultanhisar / 7,95 MW

Bereket A.Ş.

Denizli-Sarayköy / 6,85 MW

Tuzla A.Ş.

Çanakkale–Ayvacık / 7,5 MW

Menderes A.Ş., Dora-2

Aydın-Sultanhisar / 9,5 MW

Zorlu Doğal A.Ş. Kızıldere-1 Denizli-Sarayköy / 15 MW

Menderes A.Ş., Dora-3

Aydın-Sultanhisar / 17 MW

Zorlu Doğal A.Ş. Kızıldere-2 Denizli-Sarayköy / 80 MW

Maren A.Ş., İrem

Aydın-Germencik / 20 MW

Maren A.Ş., Sinem

Aydın-Germencik / 24 MW

Maren A.Ş., Deniz

Aydın-Germencik / 24 MW

Çelikler A.Ş. Aydın-Kuyucak / 45 MW

Gümüşköy A.Ş. Aydın-Germencik / 13,2 MW

LİSANSLI RES PROJE STOĞU (Licensed Stock Project)

250 ADET LİSANSLI PROJE

TOPLAM LİSANSLI KAPASİTE : 10159,46 MW

(TOPLAM ALAN: 4555 km2)

TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 2018 yılı sonuna kadar belirlenen 3000 MW

bağlanabilir kapasite açıklanmıştır. Bu kapasitenin tamamı için rüzgar enerjisine

dayalı ön lisans başvuruları 24,27,28,29,30 Nisan 2015

tarihlerinde alınmıştır.

BAŞVURU SAYISI: 1096 ADET

BAŞVURU GÜCÜ: 42000 MW

ÖNLİSANS RES BAŞVURUSU YAPILMIŞ ALANLAR

TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 07/05/2015 tarihinde ilave olarak

2000 MW bağlanabilir kapasite açıklanmıştır.

LİSANSLI GES PROJE STOĞU

49 ADET LİSANSLI GES PROJESİ

TOPLAM LİSANSLI KAPASİTE : 585,9 MW

TEDAŞ, 30 Nisan2016

LİSANSSIZ PROJE STOKLARI

TESİS TÜRÜ

LİSANSSIZ ÜRETİM İÇİN YAPILAN BAŞVURU

SAYISI

KABUL AŞAMASINDAKİ PROJE

SAYISI

KABULÜ YAPILAN TESİS SAYISI

BİYOKUTLE 34 1 11

GES 6706 161 556

HES 10 0 0

İMDAT GRUPLARI 12 0 0

RES 254 6 15

TRI / KOJENARASYON 67 6 16

TOPLAM 7083 174 598

YATIRIMCILARININ DAHA ÖNGÖRÜLEBİLİR BİR ÇERÇEVEDE

YATIRIM YAPABİLMELERİNİ SAĞLAMAK İÇİN KANUNLAR VE

YÖNETMELİK İLE TEBLİĞLER HAZIRLANMIŞTIR.

5346 SAYILI «YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK

ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN»

18/5/2005 tarihinden

31/12/2020 tarihine kadar

işletmeye girmiş veya

girecek YEK Destekleme

Mekanizmasına tabi

üretim lisansı sahipleri için

aşağıdaki «I Sayılı

Cetvel»de yer alan fiyatlar,

on yıl süre ile uygulanır.

7,3

13,3

10,5

7,3

13,3

13,3

2,3

5,6

2,7

3,7

9,2

6,7

0 5 10 15 20 25

Hidrolik

Biyokütle

Jeotermal

Rüzgar

Güneş (CSP)

Güneş (PV)

YEK Destekleme Mekanizması

Yerli Katkı İlave Desteği

Üretim tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektromekanik aksamın yurt içinde

imal edilmiş olması halinde; «I sayılı Cetvelde» belirtilen fiyatlara, üretim tesisinin

işletmeye giriş tarihinden itibaren beş yıl süreyle YEK Kanununa ekli

«II sayılı Cetvelde» belirtilen fiyatlar ilave edilir.

27

YEKDEM Başvuruları

0

100

200

300

400

500

600

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Biyokütle 3,00 8,00 15,00 20,00 34,00 42,00

Rüzgar 9,00 22,00 3,00 21,00 60,00 106,00

Jeotermal 4,00 4,00 6,00 9,00 14,00 20,00

Hidrolik 4,00 44,00 14,00 40,00 126,00 388,00

Baş

vuru

Say

ısı

234

556

90 38 78 20

YERLİ ÜRÜN DESTEĞİ

28

2014 2015 2016

RES 14 31 52

JES 0 0 3

BES 0 0 1

HES 1 4 8

0

10

20

30

40

50

60

70

Baş

vuru

Say

ısı

15

35

64

29

YIL SANTRAL SAYISI KURULU GÜÇ (MW)

ÖDENEN TEŞVİK (ABD $)

2014 16 985 28.195.439

2015 35 1.206 35.448.415*

2016 64 2.168,5 76.314.057**

0

20

40

60

80

2014

2015

2016

RES

JES

BES

HES

Yerli Üretilen Aksamlar

SANTRAL TİPİ

2014 2015 2016 Planlanan (2017)

RES • Kanat (%100) • Kule (%100)

• Kanat (%100) • Kule (%100)

• Kanat (%100) • Kule (%100)

• Jeneratör • Nasel Grubu (Rüzgar Türbin Tamamı)

HES • Türbin (%55) • Hidrojeneratör

(%100)

• Türbin (%100) • Hidrojeneratör

(%100)

• Türbin (%100) • Hidrojeneratör

(%100)

-

JES - - • Gaz Türbini (%100)

• Buhar Ejektörü (%100)

• Jeneratör

BES - - • Gazlaştırma ve gaz temizleme grubu (%100)

-

GES - - • PV Modül (%55) • PV Modül (%100)

ELEKTRİK ÜRETİM FAALİYETLERİ

Rüzgar ve güneş enerjisine dayalı lisanssız üretim tesislerinin kurulu gücü, ilgili üretim tesisi ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin bağlantı

sözleşme gücünün 30 katından fazla olamaz.

BAŞVURULAR İÇİN YEGM TARAFINDAN AŞAĞIDAKİ TÜM KRİTERLERİ

SAĞLAYANLAR İÇİN «TEKNİK DEĞERLENDİRME RAPORU» DÜZENLENEREK

DAĞITIM ŞİRKETİ VEYA OSB’LERE GÖNDERİLİR.

1. BAŞKA PROJE SAHALARI İLE KESİŞMEYENLER

2. SANTRAL SAHALARI APLİKASYON KROKİSİNDE BELİRTİLEN ALANLAR

İÇERİSİNDE OLANLAR

3. GÜNEŞ BAŞVURULARI İÇİN TEKNOLOJİ TÜRÜNE GÖRE 20 – 33 DÖNÜM

ARAZİYE 1 MW TESİS KURACAK OLANLAR

4. RÜZGAR BAŞVURULARI İÇİN TÜRBİN ROTOR KANATLARININ KULLANIM

HAKKININ ELDE EDİLDİĞİ BELGELENDİRİLEN ARAZİ ÜZERİNDE DÖNENLER

VE KOMŞU TÜRBİNLERİN RÜZGARINI ETKİLEMEYENLER

RÜZGAR GÜNEŞ

RÜZGAR ENERJİSİ UYGULAMALARI İÇİN ALAN İHTİYACI

ÖNLİSANS BAŞVURULARI

İÇİN SANTRAL SAHASI KURULU

GÜÇ YOĞUNLUĞU: 2 MW / km2

LİSANSSIZ BAŞVURULAR KAPSAMINDA

BELİRLENECEK ALAN TÜRBİN ROTOR

KANATLARININ KULLANIM HAKKININ

ELDE EDİLDİĞİ BELGELENDİRİLEN ARAZİ

ÜZERİNDE DÖNMESİ VE KOMŞU

TÜRBİNLERİN RÜZGARININ

ETKİLENMEMESİ ESASLARINA GÖRE

BELİRLENİR.

Türbin yeri

Bir santral sahası alanı içerisinde farklı teknolojiler, malzeme türleri ve sistemlerden

oluşabilecek güneş enerjisi uygulamaları yapılabilir.

LİSANSLI YATIRIM SÜRECİ

3 - ÖNLİSANS BAŞVURU DOSYASININ HAZIRLANMASI VE BAŞVURU YAPILMASI

4 - BAŞVURUNUN TEKNİK DEĞERLENDİRMESİ

5 - BAĞLANTI YARIŞMASI

6 - ÖNLİSANS VERİLMESİ

8 - LİSANS VERİLMESİ

7 - İDARİ İZİNLERİN ALINMASI – İMAR ONAYLARI – PROJE ONAYLARI

9 - İNŞAATIN TAMAMLANMASI - TESİS KABULLERİ

10 - İŞLETME

2 - PROJE SAHASINDA RÜZGAR - GÜNEŞ ÖLÇÜMÜ

1 - BAĞLANTI BÖLGELERİ VE KAPASİTELERİN AÇIKLANMASI

Tesis yeri sahasının mülkiyet veya kullanım hakkının elde edilmesi

İmar planlarının onaylanması

Ön proje onayının alınması

Bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları için başvuru yapılması

Askeri Yasak Bölgelere ilişkin görüşün alınması

Teknik Etkileşim İzninin alınması

ÇED Belgesinin alınması

Yapı ruhsatına ilişkin belgenin alınması

Kaynak kullanım, SKHA veya katkı payı anlaşmasının yapılması

SKHA – Su kullanım hakkı anlaşması

İDARİ İZİNLERİN ALINMASI – İMAR ONAYLARI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAK ALANLARI

SERKAN YILMAZ

Elektrik Mühendisi

ETKB – Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

syilmaz@yegm.gov.tr

0 312 295 50 79

İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM.