garraioa eta mugikortasuna
Post on 16-Nov-2021
1 Views
Preview:
TRANSCRIPT
MUGI ZAITEZ - Gipuzkoako Foru
Aldundia
ZER DA MUGIKORTASUNA?
• Joan-etorri kopurua eta mota eremu fisiko zehatz batean, adibidez herri edo hiri batean.
• Helburua: lekualdatu, eguneroko ekintzak aurrera eramateko, beharrak eta nahiak (lana, hezkuntza, erosketak, osasuna, asialdia…)
http://eu.wikipedia.org/wiki/Garraio
ZER DA GARRAIOA?
• Pertsonen edo ondasunen
lekualdatzeari deritzo.
• Garraiobide deritzenak erabiltzen
dira:
Airekoak(hegazkinak, helikopteroak...),
Lurrekoak (trena, autoak, kamioiak,
hodiak...),
Itsasokoak (itsasontziak...)
edo espaziokoak.
Testua: Mugikortasun jasangarria
- Iruiñerria; argazkia: wikipedia
IRISGARRITASUNA
• Herri bateko
pertsonek beren
beharrak aseko
lekuetaraino dagoen
distantzia edo tartea
gainditzeko
erraztasuna
• Garraioek airea, ura, lurra kutsatzen
dute
• Kutsatzaile nagusiak: – C02( karbono dioxidoa)
– H20 ( ur lurrina)
– C0 ( karbono monoxidoa)
– S0x ( sufre oxidoak)
– N0x ( nitrogeno oxidoak)
– HxC ( erabat erre gabeko hidrokarburoak: bentzenoa, toluenoa,
xilenoa,…)
– Partikulak ( erabat erre gabeko erregai partikulak)
Atmosfera kutsadura
Eraginak biodebertsitatean
• Azpiegituren eraikuntzan:
habitatak suntsitu
espezie inbaditzaileak
zabaldu
• Azpiegituren erabilpenean:
fauna suntsitu
espezie inbaditzaileak
hedatu
Zarata kutsadura
• Bizitza kalitatean eragina, osasun arazoak
sortuz: gorreria, arazo psikologiko eta
fisikoak.
• 2003an Zarata legea
• Zarata mapak
• Zirkulazio handiko errepidetan zarata
gutxitzeko Foru Aldundiaren Plana
Iturria: Iruiñeako Unitate
Didaktikoa
Hiri hondakinen sorrera
- Desegite lekuetan ongi dauden piezak
errekuperatzen
- Olio erabiliak eta neumatikoak garajeetan
biltzen
- Ibilgailuetako materiale kopuru handia
berziklatu daitezkeen materialeaz osaturik
dago
Iturria: Juan San Segundo -
PEDALIBRE - MADRID
Ondorioak osasunean
Sedentarismoa gazteengan:
• arazo fisiologiko eta psikologikoak
• aisia ohiturak eta horren kudeaketa
Gaixotasun inmunologikoak, batez ere,
alergikoak:
•alergien biderkaketa, batez ere, haurren artean
•Europako biztanleriaren herenak alergiaduna
•gaixotasun alergikoek europear biztanleriaren erdiari
eragingo 2025ean
Arnasketa arazoak:
• asmaz ingresatutako haur eta trafiko handiko biziguneen
arteko lotura
• birika funtzioa gutxitzea
Cuando hay niños somos mejores
- FRANCESCO TONUCCI - Aula
171
Ondorioak adin txikikoen
autonomian
• Mugikortasun autonomia oso gutxitua
• Beraien gaitasunen araberako arriskuak ezin
esperimentatu
• Beraien garapena arriskuan
• Esperientzia pertsonalak, aberasgarriak eta kontatzea
merezi dutenak, ezin bizi
Erregaien
kontsumoa
• Krisi ekonomikoaren ondorioz, erregaien kontsumoa gutxitu
• EAEan garraioaren energia kontsumoa 2013an %36,64 izan da (EVE- Energia 2013) (2010an %32,9 eta 2012an % 35,5)
(EVE- Energia 2013)
“Peak oil “ petrolio merkearen
amaiera, noiz?
• Peak oil- petrolioaren goi-muga,
hamarkada honetan edo beranduenik
hurrengoan, estimazio gehienen
arabera
Jorge Riechmann- Modelos
energéticos y modelos de
sociedad
Krisi perspektibak • “peak oilak” krisi handia eragin
dezake 2010-2020tik aurrera, petrolioa bizitzarako ezinbesteko fluidoa delako: ekoizpena, kontsumoa, garraioa, etxebizitza, aisiarako,…..
• “Ekonomia mundializazioak distantzia luzeko garraioa zibilizazio gaixotasunean bihurtu du”
(Joaquim Sempere, mientras tanto 98, Barcelona 2006, p.
19)
BIZIKLETAZ LANERA
• Graficas Huesca enpresak, hileko 50 euro gehiago
ordaintzen die, bizikletaz joaten diren langileei (OPCIONS 33)
• Ecoavantis enpresa andaluziarrak bizikletak eskeintzen ditu,
garraio publikorako abonuak eta prima sistema bat,
langileek garraio jasangarria erabil dezaten (OPCIONS 33)
• Asturiaseko Gobernuko Joaquin Arce, Baso politika zuzendaria lanera
“bizikleta ofizialean” doa eta kotxe ofizialik ez du erabiltzen.
(KALAPIE 34)
• Londresen, “pedalaren iraultza”: 12 autopista bizikletentzako, 300
metroka parkina bizikleta publikoekin, Parisen bezala, “bizikleta zonetan”
automobilen abiadura gehienez 32 km/h. (KALAPIE 34)
HIRIAK TRANTSIZIOAN
• Trantsizio mugimendua: hiritar taldeen ekimen
kolektiboa: bizilagunak, auzoak, herriak, hiriak,
- petrolioaren gailurraz konturatu,
- “paniko” fasea gainditu ondoren,
- Beraien herri, auzo, hiria, energia gutxi
kontsumituz
AMETS EGITEN DUTE
movimientoentransicion.pbworks.c
om
HIRIAK TRANTSIZIOAN
• Ahalik eta gehien bertako elikagaien ekoizpena eta kontsumoa
• Hiri baratzen sorrera
• Fruitu arbolen landaketak
• Eskualdeko materialez isolamendu termiko egokiaz egindako etxeak
• Hondakinen bilketa eta berrerabilpena
• Hazi eta sendabelarren bankuak
• Ohiko lanen tailerrak (oihalak, elikagai kontserbak, tresnak, ……)
• Eguzki panelen instalazioak
movimientoentransicion.pbworks.c
om
HIRIAK TRANTSIZIOAN
• Trukaketa eta bertako diru sistemak
• Gurdi abereak hazi eta zaindu
• Hegaztien haztegiak sortu
• Egur ekoizpen iraunkorra
• NON:
Cambridge, Totnes, Sidney, York, Portland,
Bristol, Nottingham, Canterbury, Newcastle
http://vimeo.com/14242311
SLOW TOWNS - HIRI
GELDOAK
https://www.youtube.com/watch?v=
tpzwh4lyw94
Mugikortasun iraunkorra
eskolan
Zer egin dezakezu eskolatik?
• Ikastetxera joateko kutsadura gutxien
sortu eta energia gutxien kontsumitzen
duten garraiobideak sustatu
• Bizikletaz, patinetez, oinez…
• Garraio publiko eta kolektiboen erabilera
bultzatu (autobusa, trena, kotxe
partekatua…)
Ikasleentzat onurak
Ikastetxera oinez, bizikletaz….
Autonomogoak, osasuntsuagoak,
erregai fosilen ez hain menpekoak…
Neurriak
Eskumeneko agintariei bide ziurrak diseinatzeko
eskatu:
• Abiadura muga murriztu trafikoarentzat
• Espaloiak zabaldu
• Galtzadak murriztu
• Ikastetxe inguruko zonak oinezkoentzat
bihurtu
• Bidegorriak eraiki
• …
top related