geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · geografia jako nauka...

Geografia jako nauka PIOTR SIŁKA

Geografia jako nauka

1. Historia geografii w pigułce

2. Czym zajmuje się geografia

3. Sfery ziemi

Erastotenes z Cyreny (275-194 r. p.n.e.)

Grecki matematyk, astronom, filozof, geograf i poeta.

Zarządzał biblioteką Aleksandryjską.

Wyznaczył obwód Ziemi (235 r. p.n.e.) oraz oszacował

odległość od Słońca i Księżyca do Ziemi.

Twierdził, że, płynąc na zachód od Gibraltaru, można

dotrzeć do Indii.

Jako pierwszy zaproponował wprowadzenie roku

przestępnego, czyli wydłużonego o jeden dodatkowy

dzień w kalendarzu.

Zestawił katalog 675 znanych wówczas gwiazd.

Dorobek Greków rozwinęli

Rzymianie

Średniowieczna geografia to w

większości domena Arabów oraz

Chińczyków.

Mapa Al-Masudiego

Karl Ritter (1779-1859)Aleksander Humboldt (1769-1859)

Geografia jako nauka

Połączenia greckich słów geos – co znaczy

'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Geografowie na początku zajmowali się

zbieraniem podstawowych informacji na temat

naszej planety, np. dotyczących rozkładu

lądów i mórz, gór, rzek itp.

Obecnie badana jest planeta zarówno pod

względem przyrodniczym, jak

i społeczno-gospodarczym oraz przestrzenne

związki (analizowanie współzależności), jakie

występują pomiędzy powłoką ziemską a działalnością człowieka.

Mapa Bernarda Wapowskiego (1524 r.)

Do czego służy geografia?

Pozwala prognozować stuki ingerencji człowieka w

środowisko i badać wpływ środowiska na człowieka.

Przykłady wykorzystanie wiedzy geograficznej

wyznaczanie kierunków rozwoju

miast, regionów, państw

opracowywanie planów

zagospodarowania przestrzennego

wyznaczenie lokalizacji inwestycji i ich

oddziaływania na środowisko

Przedmiot badań

Środowisko geograficzne

Środowisko naturalne

Człowiek i jego

działalność

Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin

naukowych według OECD

Nauki przyrodnicze (ang. natural

sciences)

Nauki inżynieryjne i techniczne

(ang. engineering and technology)

Nauki medyczne i nauki o zdrowiu

(ang. medical and health sciences)

Nauki rolnicze(ang. agricultural

sciences)

Nauki społeczne(ang. socialsciences)

Nauki humanistyczne (ang. humanities)

W 2004 Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przyjęła

systematykę nauk obejmującą 6 dziedzin nauki oraz 1 dziedzinę sztuk

Podział nauk geograficznychGłówny obecnie podział wyznacza:

geografię fizyczną badającą naturalne procesy i składniki powłoki ziemskiej;

DZIAŁ NAUK O ZIEMI/PRZYRODNICZE EARTH SCIENCES

geografię ekonomiczną (czyli społeczno-gospodarczą), która bada wpływ

działalności gospodarczej człowieka na Ziemię oraz wpływ czynników naturalnych na

działalność ludzi

DZIAŁNAUK SPOŁECZNYCH SOCIAL SCIENCE

ANALIZY MAJĄ

CHARAKTER

INTER-

DYSCYPLINARNY

CO BĘDZIEMY

ZGŁĘBIAĆ W TYM ROKU

Sfery Ziemi

Litosfera (od greckiego słowa

lithos oznaczającego 'kamień')

– skalna warstwa oddzielająca

gorące wnętrze Ziemi od jej

powierzchni.

Miąższość litosfery wynosi od

ok. 10-100 km a jej

temperatura w dolnej części

dochodzi do 700 °C.

Sfery Ziemi

Hydrosfera (od greckiego słowa hydro oznaczającego 'wodę,

wodny') – obejmuje wody w morzach, oceanach, jeziorach i

rzekach, w lodowcach i lądolodach, a także wody w powietrzu,

glebie i skałach.

Sfery Ziemi

Atmosfera (od

greckiego słowa

atmos, czyli 'para

wodna, opar') –

gazowa powłoka

otaczająca litosferę i

hydrosferę.

Sfery Ziemi

Pedosfera (od greckiego słowa pedon oznaczającego 'grunt,

glebę') – wyróżniana przez wielu geografów, ściśle powiązana

z biosferą warstwa glebowa składająca się zarówno z

okruchów skał, wody, gazów atmosferycznych, jak i z

organizmów oraz ich szczątków.

Sfery Ziemi

Biosfera (od greckiego słowa bios – 'życie') –

sfera obejmująca istoty żywe na naszej

planecie.

Antroposfera - epigeosfera

Od greckiego słowa anthropos oznaczającego

'człowieka' utworzono pojęcie antroposfera,

rozumiane jako ta część biosfery, w której żyje,

funkcjonuje i gospodaruje człowiek.

Epigeosfera – przestrzeń na pograniczu trzech

powłok kuli ziemskiej: gazowej – atmosfery,

ciekłej – hydrosfery i stałej – litosfery do takiej

wysokości i głębokości do jakiej sięga

gospodarcza działalność człowieka.

Mponeng Gold Mine

Powtórzenie

Kto pierwszy użył słowa geografia

Znaczenie słowa geografia

Przedmiot geografii

Sfery ziemi

PRACA DOMOWA

Kiedy Wasz kraj ma święto niepodległościlub coś podobnego?