inclusie van dove kinderen in het onderwijs · 2019. 3. 18. · dovencultuur • vlaamse...
Post on 15-Feb-2021
3 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
Inclusie van dove
kinderen in het
onderwijs
Maartje De Meulder
Universiteit Jyväskylä, Finland
Inspiratiedag ‘Exclusief Inclusief’
17 maart 2015
-
Verwachtingen
vandaag?
-
Welke associaties roept
“inclusief onderwijs” bij
jullie op?
-
Positieve publieke opinie
over “inclusief onderwijs”
the “least” restrictive
environment
bijdragen aan “diversiteit”
kinderen leren van elkaar kinderen met beperking
kunnen regulier curriculum
volgen
niet “weggestoken” worden
in buitengewoon onderwijs verhogen van tolerantie tov
personen met een
beperking
-
“Inclusie” voor dove kinderen
Eenzaamheid en isolatie Geen contact met dove peers en rolmodellen
Geen direct onderwijs (of zelfs
géén onderwijs) Minder leermogelijkheden
Geen deelname aan
groepsgesprekken
Vaak individueel werk ipv
groepswerk
negatieve effecten op
mentale gezondheid en
sociaal-emotionele
ontwikkeling
Brennan 2003; Doherty 2012; Humphries et al. 2013; Jokinen 2000, McKee 2008, Smessaert 2008; Vermeerbergen et al. 2012
-
“Just being around nondisabled peers
does not automatically mean that
relationships of mutual understanding will
occur.” (Sinclair 1998)
“Requiring an adult interpreter to
facilitate peer communications is not
conducive to full social inclusion”
(Sinclair 1998)
“The emphasis on being with non disabled people carries the implication that other disabled people - people like ourselves -
are less desirable to be with … Even when not stated
explicitly, stressing the importance of contact with certain
peers just because those peers are not disabled convers the
unmistakable message that disabled people are undesirable
as peers.” (Sinclair 1998)
“Involuntary inclusion is as problematic
as involuntary segregation” (Sinclair
1998)
-
“Education is inclusive if it seeks to develop
identity” (Bayliss et al. 1997)
-
Vlaamse
Dovengemeenschap
• cultureel-linguïstische minderheidsgroep met als
eerste en identificerende taal de Vlaamse
Gebarentaal (VGT) - erkend in 2006
• 90 tot 95% van de dove kinderen wordt geboren in
een horend gezin dat geen VGT kent
• onderwijs zeer belangrijk voor
Dovengemeenschappen: doorgeven van taal en
cultuur en aanbieden van rijke taalomgeving en
peer-contact
-
• traditionele rol van dovenscholen als thuisbakens van
Dovencultuur
• Vlaamse dovenscholen echter sterke traditie van
“oralisme”, geen onderwijs in VGT
• heeft verregaande effecten gehad op individuele dove
mensen (bvb functioneel analfabetisme, psychologische
problemen) en op Dovengemeenschappen als geheel
(bvb collectief bewustzijn en sterkte)
• ondanks oralisme blijft dovenonderwijs voor veel dove
mensen positieve ervaring: samen naar school gaan,
contact met dove peers, taal- en identiteitsontwikkeling,
gevoel dat doof-zijn iets normaal is
-
Verschuiving naar inclusief
onderwijs - verschillende redenen
• algemene maatschappelijke trend naar inclusie
(integratie)
• begin van experiment “tolken in onderwijs” in de
jaren ’90
• cochleair implantaat
=> op dit moment gaat meerderheid van dove
kinderen naar regulier onderwijs
-
“Inclusief onderwijs” voor
dove kinderen • In de meeste gevallen: individuele mainstreaming
(VGT-gebaar)
• Tolk in de klas (tot 70% van de lesuren) van kleuter-
tot hoger onderwijs (principieel recht) (rechtszaken)
• GOn-begeleiding
• geen enkele vorm van ondersteuning
=> is dit “inclusief onderwijs”?
-
• Dovengemeenschappen stellen het concept
“inclusief onderwijs” in vraag
• dit kwam ook tot uiting tijdens de onderhandelingen
over Artikel 24 van de VN Conventie inzake de
Rechten van Personen met een Handicap (VRPH) -
één van de meest gecontesteerde artikels
• discussies over “keuze” of “inclusie” en “twin-track
approach”
(Kusters et al 2015; Murray, De Meulder en le Maire 2015)
-
Het VRPH en inclusief onderwijs
• Artikel 24 verplicht Staten een “inclusief onderwijssysteem op
alle niveaus” te voorzien
• geen definitie van “inclusief onderwijs”
• inclusief onderwijs veronderstelt:
redelijke aanpassingen (onmiddellijke verplichting),
toegankelijkheid (progressieve realisatie)
universeel ontwerp (progressieve realisatie)
individuele ondersteuningsmaatregelen (progressieve
realisatie)
• “inclusief onderwijs” is mogelijk haalbaar als leeromgevingen
aan alle 4 de voorwaarden voldoen voor elke leerling
-
Visie van de Wereld Doven
Federatie (WFD)
• voor de WFD betekent inclusief onderwijs “tweetalig
onderwijs” in de nationale gebarentaal en geschreven
(indien gewenst gesproken) taal
• dit is geen “speciaal onderwijs” zoals dit vaak begrepen
wordt, maar een eigen vorm van onderwijs (die eventueel
open gesteld kan worden voor horende kinderen -
“reversed mainstreaming”)
-
VRPH Artikel 24
• de speciale positie van dove kinderen wordt erkend in deel
3 van Artikel 24 (“sensory exception to full inclusion”):
3b: het leren van gebarentaal faciliteren en de taalkundige
identiteit van de gemeenschap van doven bevorderen
3c: waarborgen dat het onderwijs voor personen, en in het
bijzonder voor kinderen, die blind, doof of doofblind zijn,
plaatsvindt in de talen en met de communicatiemethoden en -
middelen die het meest geschikt zijn voor de desbetreffende
persoon en in een omgeving waarin hun cognitieve en sociale
ontwikkeling worden geoptimaliseerd.
-
Interpretatie van Artikel 24
• “Omgeving” vs. “plaats”
• Het lot van de dovenscholen in het VRPH (schending
van het stand-still principe?)
• definitie van “inclusie”
• definitie van “redelijke aanpassingen”
• “de talen en met de communicatiemethoden en -
middelen die het meest geschikt zijn voor de
desbetreffende persoon"
-
INCLUSIEF
ONDERWIJS
Tweetalige leerkrachten
Dove en gebarentalige
peers
Volledige
participatie
Redelijke
aanpassingen
Toegankelijkheid
en universeel
ontwerp
Ondersteuning voor
identiteitsontwikkeling
-
Bibliografie (1)
Bayliss, P., Van Hove, G., Windels, D., Carro, L. & Hinz, A. (1997) Manifesto of the Carrot Soup Group:
Inclusion and integration. The European Electronic Journal on inclusive education in Europe, 2.
Beschikbaar via http://www.uva.es/inclusion/journal/297-man.htm
Brennan, M. (2003). “Deafness, Disability and Inclusion: the gap between rhetoric and practice”. Policy
Futures in Education 1(4): 668-685
Doherty, M.T. (2012). “Inclusion and deaf education: The perceptions and experiences of young deaf
people in Northern Ireland and Sweden.”
Humphries, T., Kushalnagar, R., Mathur, G., Napoli, D. J., Padden, C., Rathmann, C., & Smith, S. R.
(2013). The Right to Language. Journal of Law, Medicine and Ethics, 41(4), 872–884
Jokinen, M. (2000). The linguistic human rights of Sign language users. In R.Phillipson (ed.) Rights to
Language. Equity, Power and Education. 203–213. Lawrence Erlbaum
Kusters, A., De Meulder, M., Friedner, M. & Emery, S. (2015) On “diversity” and “inclusion”: Exploring
Paradigms for achieving Sign Language Peoples’ rights. MMG Working Paper WP 15-02. Beschikbaar op
http://www.mmg.mpg.de/publications/working-papers/2015/wp-15-02/
McKee, R. (2008). The Construction of Deaf Children as Marginal Bilinguals in the Mainstream. Bilingual
Education and Bilingualism, 11(5)
-
Bibliografie (2)
Murray, J., De Meulder, M., & le Maire, D. (2015) An analysis of Article 24 of the UNCRPD from a Deaf
perspective. Presentation at the Deaf Academics conference, Leuven, Belgium. 5-7 February 2015.
Sinclair, J. What does being different mean? http://web.syr.edu/~jisincla/different.htm
Sinclair, J. Concerns about inclusion from within the disability community.
http://web.syr.edu/%7Ejisincla/inclusion.htm
Smessaert, I. (2008). Over leven in de horendenschool. Een exploratieve studie naar het welbevinden van
dove leerlingen in het Vlaamse regulier secundair onderwijs. Hogeschool Utrecht.
Vermeerbergen, M., Van Herreweghe, M., Smessaert I. & De Weerdt, D. 2012. “De eenzaamheid blijft.”
Mainstreamed Flemish deaf pupils and wellbeing at school. In: Leeson, L. & Vermeerbergen, M. (Eds),
Working with the Deaf Community: Education, Mental Health and Interpreting. Dublin: Interesource Group
(Ireland) Limited, p. 101-118.
http://web.syr.edu/~jisincla/different.htmhttp://web.syr.edu/~jisincla/inclusion.htm
-
bedankt voor uw aandacht!
maartje.demeulder@verbeeld.be
top related