information system development

Information System Development

ByKulachatr Chatrakul Na Ayudhya

For Naresuan UniversityPayao Campus

Chapter Objectives เพออธบายปญหาตางๆ ทอาจเกดขนกบระบบคอมพวเตอร เพอทราบแนวทางการปองกนภยทจะเกดขนกบระบบ

คอมพวเตอร เพอทราบชนดของระบบควบคมภายในองคกรในการเพม

ความมนใจในการทำางานของระบบสารสนเทศ

เอกสารทงหมดนอางองจาก นตยา เจรยงประเสรฐ ระบบสารสนเทศสำาหรบธรกจ มหาวทยาลย

เชยงใหม

แรงผลกดนททำาใหองคกรตองมการวางแผน IT

ขนตอนในการวางแผนระบบสารสนเทศ

กำาหนดวตถประส

งคกลยทธ

ขององคกร

กำาหนดภาระกจ

ของ MIS

ประเมนสภาพ

แวดลอม

กำาหนดนโยบายเปาหมาย

และกลยทธ

ของ MIS

จดทำาแผนหลก

ในการพฒนาระบบ

พฒนาแผนความตองการ

ทรพยากร

การวางแผนกลยทธ

การวเคราะหความตองการใช

ขอมล

การวางแผนจดการ

ทรพยากร

กระเมนความ

ตองการใชขอมลปจจบน

• ทบทวนแผนกลยทธขององคกร• กำาหนดผเชยวของและวตถประสงคของผเกยวของกบองคกร

• กำาหนดกฎเกณฑ ตางๆ ของระบบ

• ความสามารถในปจจบนของ MIS• โอกาสใหมๆ• สภาพแวดลอมของธรกจ• เทคโนโลย• กลมของระบบงาน• ภาพพจนของMIS• ความสามารถของบคลากร MIS

• โครงสรางขององคกร• เทคโนโลยทสนใจ• วธการจดสรรทรพยากร• กระบวนการบรหาร•วตถประสงคของหนาทงานตางๆ

• โครงสรางหลกของระบบขอมล• ความตองการขอมลในปจจบน• ความตองการขอมลในอนาคต

• กำาหนดโครงการทจะนำามาพฒนา• จดลำาดบความสำาคญของโครงการ• จดทำาตารางการพฒนา

• กำาหนดแนวโนม• ทำาแผน Hardware• ทำาแผน Software• ทำาแผนบคลากร• ทำาแผนการสอสาร• ทำาแผนอปกรณ• ทำาแผนการเงน

ปญหาทเกดในการวางแผนการควบคมคาใชจายในการลงทนความขดแยงระหวางผรวมงานประโยชนทไดรบอาจจะไมเปนไปตามเปา

หมายขององคกรอายการใชงานจรงของระบบสนกวาทคาด

การณไว

รปแบบการวางแผนและพฒนาระบบสารสนเทศ การพฒนาระบบโดยหนวยงานดานระบบสารสนเทศ (Information System Unit) ไดแก

System Development Life Cycle : SDLC Prototyping Object Oriented Programming

การพฒนาระบบดวยวธอนๆ ไดแก End-user Development Off-the-shelf Software Packages Outsourcing

System Development Life Cycle : SDLC

ขนการศกษาและใหคำาจำากดความระบบ ขนการศกษาและใหคำาจำากดความระบบ ((System Definition)System Definition)

ขนการวเคราะหระบบ ขนการวเคราะหระบบ ((System System Analysis)Analysis)

ขนการออกแบบและเขยนขนการออกแบบและเขยนโปรแกรมโปรแกรม

((System Design and System Design and ProgrammingProgrammingขนการทดสอบระบบและขนการทดสอบระบบและ

การนำาระบบไปใชการนำาระบบไปใช((System Testing and System Testing and

Implementation)Implementation)ขนการบำารงรกษาระบบ ขนการบำารงรกษาระบบ ((System Maintenance)System Maintenance)

System Development Life Cycle : SDLC : Waterfall Model

การรเรมโครงการ

การรเคราะหระบบปจจบนและความเปนไปได

การวเคราะหและออกแบบระบบ

การจดหาและการพฒนาระบบ

การทดสอบและการใชงานจรง

การประเมนหลงการใชระบบ

การบำารงรกษาระบบ

ยอนกลบไปสขนตอนกอนหนาหรอสนสดการทำางาน

System Definition เปนกระบวนการบงบอกวาปญหาทแทจรงคออะไร มจดประสงคหลก คอ ตองตอบคำาถามไดสองขอ

ทำาไมเราจงตองการระบบใหม ระบบใหมจะชวยแกปญหาไดอยางไร เชน ปญหาเกยวกบการเชคจำานวนสนคาในคลงไมตรงกบจำานวนในบญช

สตอคทำาไมจงตองการระบบใหม ระบบเดมตรวจเชคสตอคชา สนคาหาย ไม

ตรงบญชตองทำาการปรบปรงยอดบญชบอยครง เอาผดผใดไมได องคกรเสยหาย

ระบบใหมจะชวยให การตรวจเชคเรวขน ตรวจสอบไดตลอดเวลา และสรางระบบการรบผดชอบไดชดเจน ควบคมสนคาคงคลงไดดขน

System Analysis กระบวนการวเคราะหปญหาอยางละเอยด เพอใหผพฒนา

ระบบเขาใจมากขนในขอบเขต ความเปนไปไดและสงทตองการจากระบบใหมนน

ประกอบดวยกจกรรมหลก 3 กจกรรม คอ การพยายามเขาใจปญหาอยางแทจรง ไดแกการเขาใจถงจดแขง

จดออนของปญหาทเกดขน จากการใชระบบเกาและจากการนำาระบบใหมเขามา

การศกษาความเปนไปไดของการนำาระบบมาใช ในดานตางๆ ดงนดานเทคนค , ดานเศรษฐศาสตร , ดานการปฏบตการ ดานตารางเวลา ดาน

กฎหมาย และดานกลยทธธรกจ การกำาหนดสงทตองการจากระบบใหม

ใครคอคนทตองการระบบ ตองการไปเพออะไร ใครคอผไดรบผลของระบบ และตองการระบบเมอไร ผลลพธจะถกสงใหผใชอยางไร จะฝกอบรมอยางไรใหใชไดอยางเตมประสทธภาพ

System Design & Programming การออกแบบเชงตรรกะ (Logical Design)

คอการออกแบบความสมพนธของระบบตางๆ ตลอดจนการออกแบบฐานขอมล

เครองมอทนยมใชไดแก Data Flow Diagram :DFD และ Entity Relationship Diagram : ER-Diagram และการสรางตารางคำาอธบายขอมล (Data Dictionary)

การออกแบบเชงกายภาพ (Physical Design) คอการออกแบบเรองอปกรณตางๆ ทใชในระบบสารสนเทศ

โครงสรางเครอขาย ระบบหนวยความจำาขอมลและระบบรกษาความปลอดภย (Security System)

การเขยนโปรแกรม (Programming) การนำาเอาผลลพธจากการออกแบบระบบไปเขยนดวยภาษา

คอมพวเตอรซงใชเวลานานมาก

0

ระบบบรการลกคาศนยฮอนดา

ลกคา พนกงานใบสงซอม,ใบเสรจรบเงน

รายการตรวจเชค,รายการซอม,ขอมลลกคา,ขอมลรถ

รายการตรวจเชคและซอม

รายงานรายรบคาอะไหล,รายงานรายรบคาบรหาร,รายงานสนคาคงเหลอ

Data Flow Diagram : DFD

ER-Diagram

ชอตาราง ชอเขตขอมล คำาอธบาย ประเภท ขนาด PK FK ReferenceCustomer CusID รหสลกคา Text 4 /

CusName ชอลกคา Text 30CusSur นามสกลลกคา Text 30CusAddress ทอยลกคา Text 100CusTel เบอรโทรศพทลกคา Text 9

Employee EmpID รหสพนกงาน Text 3 /EmpName ชอพนกงาน Text 30EmpSur นามสกลพนกงาน Text 30EmpAddress ทอยพนกงาน Text 100EmpTel เบอรโทรศพทพนกงาน Text 9PostionNo รหสตำาแหนง Text 2 / Position

Position PostionNo รหสตำาแหนง Text 2 /PostionName ชอตำาแหนง Text 50

Color ColorNo รหสส Text 2 /ColorName ชอส Text 20

Brand BrandNo รหสยหอ Text 2 /BrandName ชอยหอ Text 20

Data Dictionary

System Testing & Implementation การทดสอบระบบ (Testing)

เพอใหผทเกยวของกบระบบมนใจวาระบบทพฒนาขนนจะสามารถทำางานไดตามคาดหวง และเปนการทดสอบดวยการพยายามทำาใหระบบนนไมสามารถทำางานได (System Hardening) เพอหาทางแกไขไมใหเกดขอผดพลาด

การทดสอบม 3 รปแบบ คอ Unit Testing : การทดสอบระบบยอยๆ แตละระบบ ไมพรอมกน System Testing : การทดสอบระบบทงระบบ เพอตรวจสอบ

การทำางานรวมกนของฮารดแวรและซอฟทแวร Acceptance Testing : ทดสอบการยอมรบของผใช

System Testing & Implementation การนำาระบบไปใช (Implementing)

Parallel Conversion การนำาระบบใหมเขาไปใชคขนานกบระบบเกา จนกวาระบบใหมจะทำางานโดยไรขอผดพลาด

Direct Cut-over การนำาระบบใหมเขาแทนระบบเดม โดยตดระบบเกาทงอยางสนเชง

Pilot Study การนำาระบบใหมเขาทดลองใชเพยงบางหนวยงาน จนกวาจะเหนวาทำางานไดด จงจะนำาไปใชทงองคกร

Phased Conversion การนำาระบบใหมไปใชแทนทระบบเกาเพยงบางสวน (Phased) เชน การพฒนาระบบการจดการสนคาคงคลงแผนกเดยว

System Maintenance and Limit of SDLC การบำารงรกษาระบบ ไดแกการสรางความมนใจวาระบบ

ตรงกบความตองการผใช หากมความตองการปรบปรง เปลยนแปลง ผพฒนาระบบตองสามารถแกไขได จงตองมระบบการบำารงรกษา หากการใชงานจรงเกดการขดของทางเทคนคตางๆ

ขอจำากดของ SDLC เหมาะกบการพฒนาระบบทมรปแบบชดเจน หรองานประจำา ใชเวลานานในการพฒนาและไมคอยยดหยน ใชงบประมาณคอนขางสงในการพฒนา เหมาะกบการพฒนาระบบสารสนเทศสำาหรบองคกรขนาดใหญ

Prototyping การสรางตนแบบ (Prototyping) เปนวธการพฒนาระบบ

สารสนเทศทรวดเรว (Rapid Application Development ;RAD) ใชหลกการสรางพมพเขยวหรอแบบจำาลองของสงทจะพฒนา

4 ขนตอนหลกของการทำา Prototyping จำาแนกปญหาและบงบอกความตองการในระบบทจะพฒนา สรางตนแบบหรอ Prototype ของระบบทจะพฒนา นำาตนแบบไปทบทวนสงทตองการจากระบบวาครบถวนหรอไม ทบทวนและเพมประสทธภาพของตนแบบ

ขอดของ Prototypingพฒนาไดรวดเรว คาใชจายตำากวา และเปดโอกาสใหผใชรวมในการ

พฒนาระบบ

Object-Oriented Development การพฒนาระบบแบบ OO อาศยหลกการของงานบางอยางทม

ลกษณะคลายกนในบางสวนของกระบวนการทำางาน สามารถใชขอมลรวมกนได

ตวอยางของการวเคราะหระบบดวยหลกการ OO

สาขาวชาเอกทศกษาสาขาวชาเอกทศกษาหวหนาสาขาหนวยงานในสงกดเพมสาขาวชาเอกเรยกขอมลสาขาวชาเอก

“ ”วตถ สขาวชาเอก “ ”วตถ นกศกษานดศกษารหสศกษาชอนกศกษาทอยของนกศกษาแสดงขอมลนกศกษาเพมหรอเรยกขอมลนกศกษาUpdate ขอมลนกศกษา

การเชอมตอขอความ

Service

End-user Computing :EUC วธ EUC คอการออกแบบพฒนาและบำารงรกษาระบบ

สารสนเทศโดยผใชระบบเอง ซงมแนวโนมเพมขนมากเนองมาจาก คอมพวเตอรฮารดแวร-ซอฟทแวร มความสามารถสงขน คอมพวเตอรแขงขนสง ราคาจงตำาลง ซอฟทแวรมมากขนและมเวอรชนใหมๆ ทมประสทธภาพมากขน ผใชระบบเรมมทกษะความรทางคอมพวเตอรมากขน หนวยงานสารสนเทศในองคกรไมสามารถพฒนาระบบตอบสนอง

ความตองการได การพฒนาระบบในปจจบนทำาไดงายและรวดเรวมากขน เพราะม Tools

มากขน ความรเชงธรกจของผใชระบบมมากกวานกโปรแกรมเมอร ผใชระบบสารสนเทศมความตองการควบคมระบบเองทงหมด ประหยดกวาทกๆ วธทผานมา

End-user Computing :EUC ปญหาและวธการจดการกบปญหาของ EUC

ปญหาสวนใหญเกดจากความเอกเทศของผใชระบบ จงอาจเกดความไมมาตรฐานในการพฒนาระบบ การจดการ EUC ทดนนจะตอง Coordination การประสานงานระหวางผใช ผพฒนาและเจา

หนาท IT ในการตงมาตรฐานระบบทจะพฒนาและเสปกอปกรณทตองสงซอใหมทงหมด

Support หนวยงานสารสนเทศทใหการสนบสนน ควรแนะนำาผใชระบบ ไดแก การใหคำาแนะนำาเรองเลอกตงระบบ ระบบทจะใช การสำารองขอมล คำาแนะนำาหากเกดขอผดพลาด การทำาเอกสารตางๆ

Evaluation การประเมนผลของระบบทพฒนาขน และวธการจดการตางๆ ของ EUC เพอหาแนวทางในการปองกนตอไป

Off-the-shelf Software Package การเลอกซอโปรแกรมหรอซอฟทแวรทมขายในทองตลาด ซง

เปนโปรแกรมเฉพาะ เชน โปรแกรมสำาเรจรปทางบญช โปรแกรมการจดการสนคาคงคลง โปรแกรมเกยวกบการขายสนคาหนาราน ซงอาจตองมาปรบปรงบางตามความเหมาะสม

ขอดของการซอซอฟทแวรสำาเรจรป คอ ลดตนทนเงน เวลาและกำาลงคน โปแกรมสวนใหญไมตอง Test ใชงานไดเลย การปรบปรงเปนไปโดยงาย ไมยงยากซบซอน สามารถทดลองโปรแกรมไดกอนซอจรง (Trial) และมกไดรบการสนบสนนจากผขาย

ขอเสย อาจไมตรงกบความตองการขององคกรทแทจรง บาง Application กไมไดใช เปลองหนวยความจำา

Off-the-shelf Software Package การพจารณาเลอกซอซอฟทแวรสำาเรจรป

Functions : ความสามารถในการทำางาน ตอบสนองความตองการหรอไม Flexibility : มความยดหยนในการใชหรอไม ผขายพรอมปรบปรงใหหรอไม User Friendliness : โปรแกรมใชงานงาย เขาใจไดรวดเรว Database File Characteristic : พจารณาลกษณะแฟมขอมล Installation Effort : ความยากงายของการตดตงระบบ Maintenance : ความยากงายในการดแลรกษาระบบ หรอ Upgrade Documentation : ความยากงายในการใชคมอใชงาน Vendor Quality : คณภาพผขาย ความนาเชอถอและแนวโนมกจการ Cost : ตนทนซอหรอราคาคมกบการลงทนหรอไม มสวนควบอะไรบาง

Outsourcing การวาจางบรษทอน เขามาดำาเนนการพฒนาระบบ

สารสนเทศใหองคกร รวมถงการอกกแบบ พฒนาโปรแกรมและบรหารจดการ ดแลตลอดจนบำารงรกษาระบบ ตามความตองการขององคกร ภายใตสญญารวมกน

ลกษณะของการทำา Outsourcing Strategic Focus Economics Reasons Market Forces Technical Consideration

Outsourcing ขอดของ Outsourcing

ตนทนการพฒนาระบบลดลง (Reduce of Cost) ไดรบคณภาพการบรการตามตองการ (On Demand) โปรแกรมสามารถยดหยนได (Flexibility) สามารถประมาณการการลงทนได (Cost Budgeting) ไมสญเสยกำาลงคนภายในในการพฒนา

ขอเสยของ Outsourcing การควบคมของระบบสารสนเทศอาจตกอยในอำานาจของบรษท

ภายนอก ขาดความอสระในการบรหารระบบ ตองพงพาบรษทภายนอกตลอด

เวลา เสยงตอการรวไหลองขอมลสำาคญ

การวดความสำาเรจของระบบสารสนเทศ High Level of System Use User Satisfaction with the System Favorable Attitudes Achieved Objectives Financial Payoff

สาเหตททำาใหระบบสารสนเทศลมเหลว User Involvement and Influence

(การไมมสวนรวมและผใชไมมอทธพล) Management Support and Commitment

(ผบรหารไมสนบสนนและไมทำาตามคำามนสญญา) Level of Complexity and Risk

(มระดบความซบซอนและความเสยงจากการใชงานระบบสารสนเทศสง)

Management of the Implementation Process(ขาดการบรหารกระบวนการนำาระบบไปใชงาน)

เปรยบเทยบขอไดเปรยบและขอเสยเปรยบของการพฒนาระบบแบบตางๆ

วธการ ลกษณะ ทสำา คญ ขอไ ดเปรยบ ขอเสยเปรยบ SDLC เปนวธการท มการ

ดำา เนนการเปนขนตอน

เหมาะสำา หรบโ ครงการ ขนาดใ หญ ท ตองการ

โ ครงสรางและการควบคมท ด

ใ ชงบประมาณสง ใ ช เวลามาก ไ มมความ

ยดหยน ผใ ชไ มคอยม สวนรวม ผออกแบบ

ตองมประสบการณมาก Prototyping เปนการพฒนาท เนน

ความรวดเรว เนนท ผใ ช มความ

ยดหยนใ นการพฒนา ระบบ และ สงเสรมการ

ทำา งานเปนทม

เกดความเครยดสง ตองมการปรบปรงการทำา งานตลอดเวลา

End-User Development

ใ ชความสามารถของผใ ชใ นการพฒนาระบบ

สามารถพฒนาไ ด รวดเรว ตรงความ

ตองการของผใ ช และผใ ชมการพฒนาตวเอง

ขาดการควบคมทำา ใ หขาดมาตรฐานของระบบ

Outsourcing พฒนาโ ดยทมสารสนเทศท มความเชยวชาญจากหนวยงานภายนอก

เฉพาะ เจาะจงใ นธรกจ ระบบมคณภาพ คมคา กบเงนท เสยไ ป และม

ความทนสมย

การควบคมคณภาพอาจจะทำา ไ ดไ มดเท าทควร

End of ChapterKulachatr C. Na Ayudhya