ingraining honesty, changing norms: government … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ...
Post on 18-May-2020
5 Views
Preview:
TRANSCRIPT
ISS သည Woodrow Wilson School ၏ ျပညသ႕ေရးရာ ႏ ႏ တ ာေရးရာဌာန ႏ the Bobst Center for Peace and Justiceတ႕ ပးေပါ းေ ာ ရြ သည အ အ ဥျဖ သည www.princeton.edu/successfulsocieties. ေဝဖနအၾ ျပေပးရန ႏ ဤ ာတမးပါ နမနာျဖ ရပမား မညသ႔အသးျပေနသည သညအ အလ မားေဝမရန ာဖတသမား ISS - iss@princeton.edu သ႕ ဖတေ ၚပါသည။ 1
INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS:
GOVERNMENT ETHICS IN BRAZIL, 1995 – 2004
ရးသားေျဖာ မတမႈ ထေထာ ျ း၊ ႏႈနး မား ေျပာ းလျ း
ဘရာ းႏ မ အ းရ ဝတတရား ၊ ၁၉၉၅ - ၂၀၀၄
အ ဥး ပ
၁၉၉၀ ႏ မားအတြ း၊ ဘရာ းႏ ၌ အမားအ းထ ယ း းပြား သာၾ ညမႈ မေ ာ း
သတ းမားေၾ ာ အ းရဝနထမးမားအေပၚ ျပညသလထ၏ ယၾ ညမႈ အားနညးေန ပါသည။
အာဏာရသႏ နး ပရာ အသ းအဝ းသာ ႀ းပြားသည ႐န ဝါဒ၊ ေ ြမးေ ာ း ားေရးဝါဒ ႏ
အထး ယ း းပြား ရာ မဝါဒလႊမးမးမႈတ႔ေၾ ာ ဝယယမႈ(procurement)၊ ပ ၢလ ပ ျပ
လပမႈ ႏ အလပအ န႔အပမႈ သည လပ နး ဥမားမာ ထေရာ မႈမရ၊ ညဖ း အားနညးေန
ရပါသည။ ၁၉၉၉ ႏ တြ သမၼတ Fernando Henrique Cardoso ထျပနာမား
ရ ေျဖရ းရန ျပညသ႔ ဝတေရးရာ ေ ာမရ (Public Ethics Commission) ဖြ႕ ညး
သည။ ေရ႕ေနတ ဥးျဖ သ João Geraldo Piquet Carneiro ေ ာမရ ဥးေ ာ ၿပး
ေ ာမရ သည အႀ းတနးအ းရအရာရမားအတြ အလပ ဝတ ညး မး (Code of
Conduct for Senior Government Officials) ေရး ြ၊ အေ ာ အထညေဖာ
ေ ာ ရြ ပါသည။ ပထမဥး းအေနျဖ Piquet သည အ းရ ႑မနေန ာမား၊
အျမ သာႏ းျဖ သည သမၼတမ တ ႐ န႔အပသမား သည ျပညသ႔ ဝနထမး န ၏
ထပပ းအ ဥးတညေ ာ ရြ သည။ ဘရာ းႏ ေရး၌ ပထမ းအႀ မအျဖ
အ း းပြား ဝေရာဓ (conflicts of interst) ႏ ပတသ ၍ အမားလ နာရမည
သတမတ မား (public standards) အျဖ အေသး ပ ညးမဥးဥပေဒမား မတ ျ း
ျဖ သည။ [ဘာသာျပနသမတ - အ း းပြား ဝေရာဓ (conflict of interests) သညမာ အမားအ း းပြားအတြ ေ ာ ရြ မညအလပ၌ မမ ယေရး ယတာအ း းပြား ေရာယ
လာျ း လသည] အႀ းတနး အ းရဝနထမးမားအေနျဖ ရာထးတာဝန ရယၿပး ၁၀
ရ အတြ းတြ ဝတ ညး မး လ နာေ ာ ထနးပါမညအေၾ ာ း ေရးသား ာ၊ ပ မား
တြ မမ ယပ ႏ မသား ၏ပ မႈမား အေသး ပေရးသားတ ျပရပါသည။ Piquet ႏ
သ၏ အဖြ႕သည းဖာ မႈမား မးေထာ လမးျ းႏ ေျဖရ းျ းအတြ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 2
လပထးလပနညးမား ေရး ြ ပါသည။ ေ ာမရ သည ေ ာ ၾ ညေရးအဖြ႕အျဖ ေ ာ ရြ ရ
ျ းႏ အႀ းတနးျပညသ႕ဝနထမးမားအား ယေရး ယတာႏ အမားအ း းပြား သးျ ား
ျဖ ေ ရနအတြ ညေပးရျ း သည ၾ ပတညးမႈအၾ ားတြ သတထားႀ း ြာ
ေ ာ ရြ ၿပး အမား၏မေ မနပတ႔ျပနမႈ ေရာ ရားႏ သည။ ၂၀၀၄ ႏ ၊ Piquet ၏ ရာထး
သ တမး န းသညအ နတြ ေ ာမရ သည သာဓ /အ ဥအလာ တ ထေထာ ႏ
ၿပး ျဖ ပါသည။ ေတြ႕ ေမးျမနရာတြ ေျဖၾ ားသမား၏ ေျပာၾ ား အရ ဘရာ း ျပညေထာ
အ းရ၏ ထပပ းအ အႀ းအ မားအၾ ားမ ႏႈနး မားေျပာ းလသြား ၿပး၊ အႀ းတနးအ းရ
အရာရမားအေနျဖ အျပ လပၿပးဒဏ တမ ရျ း (impunity) သည အ ြ အေရး လညး
လ မရရၾ ေတာဟ ပါသည။ သ႔တ ေအာ ေဝဖနသးသပသမား ေ ာမရ ၏
ေအာ ျမ မႈသည သမၼတေထာ မႈအေပၚ မတညေန သညဟ မတ ျပၾ သည။
ေ ာမရ မာ သမၼတ Cardoso သည သမၼတ Luiz Inácio Lula da Silva လ ထ တြ
အရနအဟနမား ြာ းသြား ပါသည။
ဤျဖ ရပေလလာ အား တ ဘာ ၂၀၁၀ ႏ တြ ဘရာ းႏ Brasilia ႏ São Paulo ၿမ႕၌
ေတြ႕ ေမးျမနး မား အေျ ျပ၍ Deepa Iyer ေရးသားျပ သည။ ၂၀၁၁ ႏ တြ ထတေဝသည။ မတလ ၂၀၁၃ တြ ျပ တညးျဖတ၍ ျပနလညထတေဝပါသည။ မၻာဘဏ၏ အ အည ျဖ Myanmar
Multi-Donor Trust Fund မ ာ ျမနမာဘာသာသ႔ ျပန ထားျ း ျဖ သည။
နဒါနး (INTRODUCTION)
၂၀၀၁ေဖေဖာဝါရလတြ ဘရာ းသတ း ာ
မား ရယဒ ေန႐းၿမ႕ေတာ၏ ႏ ဥ းပျမ
ပြေတာႀ းတြ အေျပာ းအလတ ျဖ ေၾ ာ း
မတ ျပေရးသား ၾ သည။ နဘာ ေ သည
မား၊ ပြေတာဝတ မား ႏ အလျပယာဥမား ေတာ
ယ အတ းေရာ ေတာ ပျမပ ။ သ႔ေသာလညး
အထးသးသန႔ပြၾ ည မားတြ ယ အျမ
အျပညေနရာယထားၾ သည အ းရအရာရမား
ယ ႏ တြ မေတြ႕ျမ ရျ းေၾ ာ ျဖ ပါသည။
ယ အတတတြ မ ယ းအ ျမ အႀ းအ မား
အထးအေရးႀ းပ ၢလ (VIP) မားအျဖ အထး
ဧည ျပ ေပးၾ ရပါသည။ ဥပမာအားျဖ ပ ၢလ
ဘယာ မၸဏမားသည ယ းအရာရမား၏ ေလယာဥ
လ မတဖး၊ အ ားအေသာ ဖးမား ရ းလ းေပး
ရၿပး၊ အထးတနး ပြၾ ည ေနရာမား လညး
သးသန႔ နထားေပး ရပါသည။ ဤ၂၀၀၁ ႏ
အေျပာ းအလသည ဘရာ းမ တ ႏ ြသ တမး
ရ ၿပျဖ သည Comissão de Ética Pública
သ႔မဟတ Public Ethnics Commission (ျပညသ႔
ဝတေရးရာ ေ ာမရ ) ေၾ ာ ျဖ လာ ျ းဟ
ရပါမည။ ထအ နမတ လအနညး ယ
ေ ာမရ သည ရာထးျမ ျပညသ႔ဝနထမးမားလ
ရယႏ ဖြယရေသာ လ ေ ာ အမးအ ားမားႏ
ပတသ ၍ ရ းလ းသည ညးမဥးတ
ထတျပန ပါသည။ ေ ာမရ ဤ သ႔ေသာ တ း
လ ေ ာ မားရယျ း လ ႏ ဖြယရာမရဟ
ယ သည။ ယ းလ ေ ာ မား ႏ ေရးအရ
အ တသည းျဖတ မားတြ ဘ လ မႈရ
ေ ႏ ေသာၾ ာ းျဖ ပါသည။
ယ း ညးမဥး ပ ၢလ ႏ အ းရ ႑
ႏ ဖ လးမ အာဏာရပ ၢလမားအား ေဒသထြ
ေ ပါသည။ ဖတၾ ား ရသည အ းရအရာရမား
အေနျဖ ပြားေရးလပ နးမားမ ပြန ာေပးမႈမား
ျ း နရမညျဖ သည။ ညးမဥး မထမျမ ျပၿပး
Brahma ဘယာ မ ပ ေသာ အထးသးသန႔
ပြၾ ည ေနရာမား လ ရယ သည အရာရ
သးဥး မဒယာမား ေရးသားေဖာျပ ၾ ရာ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 3
ေ ာမရ ၎တ႔၏ ျဖ ရပမား ၾ ည႐ႈ ေ း
ၿပး၊ ထေ လႊာတ ျပေ ာ၊ ေနာ တ ႀ မထပမ
မ းေဖာ ေ ရန သတေပး မား ထတျပန ပါ
သည။ အရာရမားမ ဝန ေတာ းပနၿပး၊ ေနာ တြ
ညးမဥး လ နာပါမညဟ တျပ မား
ေရးသား ထတျပန ရပါသည။ ဤ ညးမဥးႏ
လ နာေရး ၾ ပမတေ ာ ရြ တ႔အေပၚ
အမားျပညသ၏ ေထာ မႈရရ ပါသည။ သတ း ာ
တ ေ ာ မ တမးအရ ေထာ မႈႏႈနး ၉၈% ရရ
ေၾ ာ း ညႊနး ပါသည။ 1 အႀ းတနးအရာရမား
အေနျဖ ဤသ႔ေသာ တ းလ ေ ာ မားအား
လ မႈမျပမတြ ႏ ါျပန ဥး ားၾ ရပါေတာသည။
အ႐း ြေနသည ႏ ေရးအျပအမ ေျပာ း
လပ ဖ႔ သည လြယ လသညေတာ မဟတပါ။
ဘရာ းႏ သညအာဏာရ ေ တမ ၁၉၈၅ ၌ ႐နး
ထြ လာ ၿပးေနာ ပ းတြ ေနရာတ ာျဖ ပြားေန
ေသာ အ း းပြားဝေရာဓမား အ းရ၏ တာဝန မႈ
ႏ ဒမ ေရ တနဖးမားအား လႈ ားယယြ းေနေ
ပါသည။ politica de favores သ႔မဟတ ဘ လ
သည ႏ ေရးမားေၾ ာ ဝနထမး န႔အပမႈ၊
ဝယယမႈ ႏ ပ ၢလ ပ ျပလပမႈႀ းပမး မား
တြ တေျပးည ယဥၿပ ႏ မႈမရျ းႏ ထေရာ
အ းျဖ ထြနးမႈမရျ းတ႔ ျဖ ေ သည။ အထး
အ း းပြား ရာမဝါဒလႊမးမးေရး (special
interests) မား ဘရာ း၏ ႏ ေရးယဥေ းမႈ
တြ မဝ ပ႕ႏ႔ေန ၿပး ဝနေ ာ မႈေပးျ း
ဟန႔တားေႏာ ယ လ ရ သည။ အရာရမားသည
လ ေ ာ ဟ ေ ါ း ဥတပ ႐ပဖ ထားေသာ
လာဘလာဘမား ရယ ၾ ၿပး၊ အလပအ မား
လညး မမတ႔ ေ ြးမးနး ပမား သာ ေပးအပ
ၾ သည။ အ းရ ဝတ ရာ တရားဝ န
တ မရ သည ထအေျ အေနတြ “မန န ြာ
လပျ း” သညမာ အ႐းထျ း၊ ယဥေ းသတတ
မႈမရျ း သ႔မဟတ ေ ာ ားေမာ ားလပျ း
သည သေဘာမးပ ျဖ ေန ပါသည။
ဘရာ း၏ ေပၚထြနး ါ ဒမ ေရ တြ
အ ပါ ပဋပ ၡဝေရာဓမားမာ အမားျပညသအတြ
ျမ သာထ ရားလြနးသည ျပနာျဖ ေန သည။
အဘယေၾ ာ ေသာ ယ း သ႔ လာဘေပးျ း
ႏ ႏ ေရးမ ႏာသာအ ြ အေရးေပးျ းမားမာ
ျပညသ ေရြးေ ာ တ ေျမာ ထားသည အ းရ
တ ရပတြ ရရမည တနဖးအႏ သာရမားျဖ လးဝ
ြလြေနေသာေၾ ာ ပ ။ မမေ ြမးမသား သာ
အ ြ အေရးယေ ာ း ားျ း (nepotism) ႏ
အာဏာရသအ အသြယျဖ အ ြ အေရးယ
ေ ာ း ားျ း (influence peddling) သည
အပပန႔မားေၾ ာ အ းရအရာရမားအေပၚ ျပညသ
လထ၏ ယၾ ညမႈပ ျပားေန ရပါသည။ အ ဥ
အ ေသာ အ းရမားအေနျဖ လညး ေဖာ ျပန
ပ းေန သည ျဖ ရပ ာတလမးမား မဒယာ
မားမထတေဖာေရးသားသ ၡာ ျ း ၾ ရပါသည။
၁၉၈၈ ဖြ႕ ညးပအေျ ဥပေဒတြ ျပညသ႕
ဝနထမးမား၏ အျပအမႏ ပတသ ၍ တ းတ း
ၾ ပၾ ပ န႔သတ မားႏ းေဖာ မႈမား
အတြ ျပ းထနသည ျပ ဒဏမား ျပ႒ာနးထား
ေသာလညး အ ပါ ညးမဥး ညး မးမား ျပည
သ႕ဝနထမးမားအၾ ား တြ တြ ယ ယ သရ
ေအာ မလပေ ာ သညအျပ လ နာမႈ
သ႔မဟတ ေ းၾ ပမတမႈလညး မရ သေလာ
ပ ။ အ းရသည အရာရမား ေန႔ ဥ အမားျပညသ
ရာလပ နးမားလပေ ာ ရာ၌ ၾ ရမည
ျဖားေယာ း ြေ ာ မႈမား မညသ႔ေျဖရ းရမည
ႏ ပတသ ၍ တ ေသာ လမးညႊန အနညး
ယေပးထားၿပး၊ အရာရမားအေနျဖ ဥး ားဖြယရာ
အေျ အေနတ တြ မညသ႔ေ ာ ရြ ရမည
ေဝ ြမရျဖ ပါ အ ေျပသလ လပႏ ၾ ပါသည။
သမၼတရာထး ယတ ပ ဤ ၥမလြတ း
သညမဟတပါ။ ၁၉၉၂ ႏ တြ နး ပရာလမားအား
လပပ ြ အ ြ အေရးမား ထားေပးမႈအ အ ဥ
တြ အရ မရ ေျဗာ ေသာ ပါဝ မႈေၾ ာ သမၼတ
Fernando Collor de Mello အား ြပ ြျပ တ ရာ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 4
(impeachment) ဘရာ းျပညသမား တပ
အအားသ ရပါသည။
၁၉၉၄ ႏ တြ သမၼတ Itmar Franco
ျပညသဝနထမးမားအားလး လ နာရန အလပ
ဝတ ညး မး (code of conduct)
ထတျပန သည။ သ႔ေသာလညး အေျ ဥပေဒပါ
ျပ႒ာနး မား သပ ၊ ယ း ဝတ ညး မး
မညသညအ ါ မ တ ၾ ြ ြာ ေ းၾ ပမတ
ေ ာ ရြ မႈ မရ ပါ။ ဤသ႔ ၾ ပမတ ေ းႏ မည
အဖြ႕အ ညးလညး မရ ေသာေၾ ာ ျဖ သည။ ထ႔
အျပ ဝတ ညး မးသည ပ ၢလ ႏ အ းရ
အ း းပြားမားအၾ ားမ ဥပေဒအရ အမနအမား
ယတျပတပ းျဖတႏ မႈမရသည အေနအထားမား
လညး ေျဖရ းႏ ြမးမရ ပါ။ ျပညသ႔ ဝတေရးရာ
ေ ာမရ တြ အဖြ႕ဝ အျဖ ၂၀၀၀ မ ၂၀၀၃ အထ
ေ ာ ရြ ေသာ ႏ ေရးသပၸပါေမာ ၡ Lourdes
Sola “အ း းပြားဝေရာဓေတြဟာ ဘရာ းရ႕
ႏ ေရးယဥေ းမႈမာ အထအရအလြယ းန႔ ပ ၢလ
ေရးအ န း ၥေတြျဖ ပါတယ” ဟ သည။
၁၉၉၀ ႏ မား၏ အလယပ းေလာ တြ
သမၼတ Ferando Henrique Cardoso အ းရ
ဝတေရးရာ အ အ ဥသ တ တ ပါ
သည။ ေ တမေရး၊ ပ ၢလ ပ ျပေရး ႏ အ းရဖြ႕
ညးပ ျပနလညျပ ေရးမား လညး ဥး း
ေ ာ ရြ ထား ၿပးသည Cardoso ၏ အ းရ
အဖြ႕သည အ းရဌာနမားအတြ းမ အမအ
ရာ ႏႈနး မား ေျပာ းလႏ ရနအတြ ဥး ား
ပါသည။ “ဘရာ းလ႔အဖြ႕အ ညးဟာ ေ တန႔အည
ေျပာ းလသြား ၿပး၊ ဒလမးအမအ ေတြ
လ မ ၾ ေတာဘးလ႔ ၽြနေတာတ႔ ယ မတယ”
ဟ Cardoso ၏ ဝနထမး ပ (chief of staff) ျဖ သ
Pedro Parente ေျပာပါသည။
ပ ၢလ ပ ျပလပမႈ ႀ းပမး မားႏ
ပေသာ မေ ာ းသတ းမား Cardoso
အ းရအဖြ႕၏ ပထမသ တမးအေပၚ လႈပ တမႈရ
ပါသည။ ပ ၢလ ပ ျပလပမႈ အ အ ဥ ဘရာ း
သတ း ာမား privataria သ႔မဟတ piracy
(ဓားျပတ လယ ျ း) ဟအမညေပး ၾ ပါသည။
မေ ာ းသတ းမား ြာတြ ဝနႀ းမား၊ အ းရ ႑
မနေန ာမား ႏ သမၼတမ န႔အပထားသမား အပါ
အဝ ရာထးျမ အ းရအရာရမား၏ မေလာ န
သည အျပအမမား ညႊနျပ သည။
၁၉၉၅ ႏ တြ ပထမ း ရာထးသ တမး
တ န၌ Cardoso လသမားသည ဘရာ း
ေဘာ ေဗဒပညာရ တ ဥးျဖ သ Luiz Carlos
Bresser-Pereira အား ျပညေထာ မအပ ပေရး
ႏ ႏ ေတာျပျပ ေျပာ းလေရး ဝနႀ းဌာန
(MARE, Ministry of Federal Administration and
State Reform) ဥးေ ာ ရန တာဝနေပး သည။
MARE သည ၁၉၈၈ အေျ ဥပေဒ၏ ဝနထမးအရ း
အျမ အၾ ပအတညးမား ေလာ ႏ ရန ဥးတည
ေသာ ႀ းမား ယျပန႔သညအတ းအတာျဖ
ျပညသ႔ဝနထမး န ျပျပ ေျပာ းလေရး ႀ းပမး
၏ အ တအပ း တ ျဖ ပါသည။ အ းရ ႑
ျပျပ ေျပာ းလမႈ ပ႕ႏ႔ေ ေရးအတြ တပ းျဖတ
ထားၿပး Bresser-Pereira သည ျပညသ႔ဝနထမး န
၏ အေနအထားအမးမး ျပနလညျပ ဖြ႕ ညး
ၿပး၊ ထနးသမးႀ းၾ ပမႈ ေအ မား လညး ဖြ႕
ညး သည။
Bresser-Perira သည အ းရ ႑
ျပနလညျပ ဖြ႕ ညးေရးအတြ နညးလမးမား
ဖနတးေရး ြရန ႏ ေတာ ျပျပ ေျပာ းလေရး
ေ ာ (the State Council of Reform) ၁၉၉၅
ေမလတြ ဖြ႕ ညးတညေထာ သည။ Cardoso
ေ ာ ၌ ၁၂ ဥး န႔အပတာဝနေပး ပါသည။ ရယဒ
ေန႐းမ ေရ႕ေန João Geraldo Piquet Carneiro
သည အေ ာ းပါဝ သည အဖြ႕ဝ မားအန
တ ဥးျဖ သည။ Piquet သည ၁၉၈၀ ႏ မား
တညး ေရ႕ေန႔လပ နး ြန႔ၿပး၊ ျပညေထာ
အ းရတြ ပါဝ လပ ရန ဘရာ း၏ ႏ
အပ ပေရးၿမ႕ေတာျဖ သည Brasilia တြ ေနထ ၊
အလပလပ သျဖ သည။ Piquet သည ၁၉၈၀
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 5
ႏ မား၌ ျဗရ ေရ နမႈေလာ ေရး အႀ း ား
ႀ းပမး (the large-scale desburocratização
(debureaucratization) effort) တြ တာဝန
ဝနႀ းအျဖ ေ ာ ရြ သျဖ ၿပး၊ ဘရာ းႏ တြ
အေသး ားအမႈအ းမား ေျဖရ းေရးတရား႐းမား
(small claims court) တညေထာ ရာတြ လညး
အဓ ေရး ြဖနတး သျဖ သည။
Piquet ေ ာ မ တတ ယတ
အဖြ႕ဝ မား ဥး ပ ၿပး အ းရအရာရမား၏ အျပ
အမ ရာ ၥရပအတြ တ႔ျပနေ ာ ရြ ရန
ျမနျမန န န ဥ သည။ ရ လအတြ းမာပ
ေ ာ အတြ း၌ အဖြ႕ ယတ ဖြ႕ ညး ၿပး၊
အ းရဌာနမားမ ထပပ းအ အႀ းအ မား
ဥးတညသည အလပ ဝတ ညး မးတ (code
of conduct) ေရး ြ ပါသည။ ၁၉၉၉ ႏ တြ
ဝတ ညး မး အေ ာ အထညေဖာရန
Cardoso ျပညသ႔ ဝတေရးရာ ေ ာမရ
ဖြ႕ ညး ၿပး Piquet ေ ာမရ ၏ ပထမ း ဥ ႒
အျဖ န႔အပ သည။ ေ ာမရ သည အ းရ ႑
ြမးေ ာ မႈ တးတ ေ ရနအတြ အျပအမ
ရာ ႏႈနး မား (behavioral norms)
တျဖညးျဖညး း ေျပာ းလႏ ေရး ဥးတညပ မတ
ထားသည ႀ းပမးမႈတ ရပ ဥေ ာ ရြ
သည။ ထ ဥး ပပနညးလမးသည တ ြ
တ ျပ လး ဝနထမးေလာ ျ း (widespread
downsizing)၊ ထပမ ားရမး န႔ထားျ း သ႔မဟတ
လပ လ ာ ရတ ျပျပ ေျပာ းလျ း တ႔ထ ာ
လ ၾ မးတမး ထနမႈ နညးသည နညးလမး
ျဖ ပါသည။ Piquet ၏ ဥးေ ာ မႈေအာ ၌
ေ ာမရ တြ လပ သမား ေအာ ျမ မႈသည
အ းရအရရမား၏ အမားအတြ လပရမည တာဝန
ႏ ယေရး ယတာ အ း းပြားမား ြျ ားေပး
ႏ မည ေျပာ းသာျပ သာရေသာ၊ လ ေတြ႕
ေသာ လပထးလပနညးမား (flexible, realistic
procedures) ေရး ြအေ ာ အထညေဖာႏ မႈ
အေပၚ တြ မတညေနသညဟ ၾ ပါသည။
နေ ၚမႈ (THE CHALLENGE)
Piquet ႏ ႏ ေတာျပျပ ေျပာ းလေရး
ေ ာ မ သ၏ အဖြ႕အေနျဖ ၁၉၉၇ ႏ ၌ အလပ
ဝတ ညး မး (code of conduct) တ ေရး
ြရေတာမည သညအ ါ ဤတာဝနသည သတ႔
အတြ မလြယ လသည တာဝနတ ျဖ သည။
ပထမဥး ြာ ၎တ႔သည မားျပားလေသာ အရာရမား
ထသ႔ လ ေတြ႕ ေရာ ရ လႊမးမးႏ မည
ဝတ ညး မးတ ဖနတးႏ ဖ႔ ႀ း ား ပါသည။
ထအ န ဘရာ းႏ ၏ အ းရဌာနမားတြ
ဝနထမးေပါ း ၆၀၀၀၀၀ နးပါးရ ပါသည။2
ဒတယအ အေနျဖ အဖြ႕ဝ မားသည
အ းရအရာရမား၏ ယေရး ယတာ အ း းပြား
မားႏ ၎တ႔၏ အမားအ းအတြ ေ ာ ရြ
ရမည တာဝနမား ေရာယ လာသည အေျ အေန
မားအတြ လမးညႊန မား မတရမညျဖ
ေၾ ာ း သေဘာေပါ နားလညထား ပါသည။
ယ အ မ ဤ သ႔ေသာ းျဖတ မား
တ ဥး းအလ တႀ ရ းျဖတ ၾ ၿပး၊
ေ ာ ၾ ည ေ းမႈ သ႔မဟတ ထနး ပေရး
နညး န မား မရ ပါ။ ဤ သ႔ေသာ လြတလပမႈ
အေပၚ မညသညနညးျဖ ျဖ ေ ဝ ေရာ ြ ဖ
လာပါ ၎သည အ ပါ လပ ၢလမား၏ ဝတ
အေပၚ အႏတသေဘာအရ အ ျဖတျ းဟ
မတယၾ မညျဖ ေသာေၾ ာ ၊ မယၾ ညမႈႏ
မေ မနပ တ႔ျပန မား ျဖ ေပၚလာႏ ပါသည။
အထးသျဖ အေတာအတန လြတလပသည
းျဖတ မတျ းျဖ သာ အ ျဖ ေနသည
အႀ းတနးျပညသ႔ဝနထမးမားထမ အတ အ ျပမႈ
ျဖ ေပၚလာႏ ပါသည။ ျပနာမား ပ၍ ႐ႈပ
ေထြးေ သညမာ မဒယာမား လညး ဝတ
ညး မး းေဖာ မႈမား ၿပ ၿပး ေဖာထတ
တ ျပႏ ရန အ ျမ အရာရမား နး ပ ြာ
ေ ာ ၾ ညေန ျ းျဖ သည။ သတ႔၏ ယပ ဘဝ
မားအား ဝ ေရာ းေ ာ ြ ဖ ျ းအျဖ
ယ ၿပး အ ႕ေသာ ဝနႀ း မား မ မရပႏ ျဖ ၾ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 6
ေသာလညး အ ႕ မ ဝတ ညး မးေၾ ာ
ပၿပး ရ းရ းလ းျဖ သြားမညအေပၚ လ ႀ
ၾ ပါသည။ အ းရအရာရမား ြာ သတ႔အေနျဖ
လာဘ/လ ေ ာ မား ပေအာၿပး ေပးလာသညအ ါ
သ႔မဟတ မမတ႔ မသား ဝ မားမ အလပအ မား
သ႔မဟတ အျ ားအ ြ အေရးမား ေတာ း လာသည
အ ါ ျ း နႏ ရန တရားဝ အေၾ ာ းျပ
တ လအပေၾ ာ း ဝတ ညး မးေရး ြေရး
အဖြ႕အား အလြတသေဘာ ေျပာ ၾ ပါသည။
ထ႔ေၾ ာ Piquet ႏ သ႔အဖြ႕သည အ း းပြား
ဝေရာဓမား တြယေျဖရ းႏ ရနအတြ
နားလညႏ ေသာ၊ အလြယတ အသးျပႏ ေသာ
နညးလမးတ ေရး ြဖနတးရမည တာဝနတ
ရ ရပါသည။
တတယအ အေနျဖ အမားအမန
မသ ြသည အေနအထားမားအတြ ျဖ သ
ျဖ ထ ေသာ အျပအမ ရာ အ န႔အသတ
အတ းအတာမား ဝတ ညး မးတြ
အေသး ပသတမတျပ႒ာနးႏ ရန လပါသည။ ဥပမာ
အားျဖ လ ေ ာ မားလ မႈႏ ပတသ ၍
ပါ ေ ြေၾ းတနဖးအားျဖ မညမရသည
လ ေ ာ မေလာ နေၾ ာ း၊ မညသ႔ေသာ
အရ း အေၾ ာ းမား ေတာျဖ မေလာ နဟ
ယ ေၾ ာ း၊ အ ယ၍ ညးေဝးပြတ တြ အရာ
ရတ ဥးအေနျဖ ပ ၢလ မၸဏတ ထမ
ေဖာ တန/ေဘာလပ တ ေ ာ း (ေ းႀ းသည
Montblanc သ႔မဟတ ပလတ တ ေဘာလပ
ျဖ ေ ) လ ရရပါ ျပနာျဖ ႏ မညလား၊
အ းရအရာရတ ဥးသည ပ ၢလ ႑ဘ တြ
လပ ရန မမရာထးမႏတထြ သညအ ါတြ
အရာရအျဖ အထးသတ းအ အလ မား
သရထားသည အေနအထားေၾ ာ အလပအ း
အေျပာ းႏ အၾ ားတြ အ န ြာဟ မညမ
သတမတမည သညတ႔ ျဖ ပါသည။ တတအ
အေနျဖ ဝတ ညး မး လ ေတြ႕ၾ ပမတ
ေ းႏ မည န ယႏရား တ လအပပါသည။
Piquet ႏ သ၏အဖြ႕သည ရ းျဖတေပးႏ မည
အဖြ႕အ ညးတ တညေထာ ရန လအပေၾ ာ း
နားလညထား ပါသည။ သ႔ေသာလညး ဖြ႕ ညးပ၊
လပ နးမားႏ လပပ ြ သည အေသး ပ
အေၾ ာ းအရာမား သတမတႏ ဖ႔ အ
အ ျဖ ပါသည။ သမၼတ၏ လ ေအာ တြ အၾ
ျပ အဖြ႕အ ညးတ အျဖ တညေထာ မည ပါ
ၾ ပမတ ေ းႏ ြ အာဏာမားတြ အ န႔
အသတ ျဖ ေ ႏ ၿပး၊ သမၼတႏ သ၏ ဝနထမး ပ
(chief of staff) တ႔၏ ဥ မျပတ ပါဝ မႈ
လအပေနမညျဖ သည။ တ ဖ မၾ ညပါ လညး
မး ေ းမႈ၊ ၾ ပမတအေ ာ အထညေဖာမႈ
ရာ ယျပန႔သည လပပ ြ အာဏာ ရသည
အဖြ႕အ ညးတ အျဖ ဖနတးႏ ရနမာ ဘ႑ာေ ြ
အရ းအျမ ေျမာ မားႏ ြန ရ လႊတေတာ၏
ေထာ မႈတ႔ လအပမညျဖ သည။ အျ းပြား
ဖြယ ျဖ လာႏ သည ၥတ ျဖ သညအတြ
လႊတေတာ လညး တြန႔ တေနႏ ပါသည။
တ႔ျပနမႈတ မတျ း (FRAMING A
RESPONSE)
ႏ ေတာျပျပ ေျပာ းလေရး ေ ာ
အတြ းမ Piquet ၏အဖြ႕တြ မအပ ပမႈႏ ၾ ပ
မတထနးသမး ေ းမႈ ေနာ အေတြ႕အၾ ရသ
မား ပါဝ ပါသည။ ဝတ ညး မးေရး ြသည
အဖြ႕ဝ မားတြ အေတြ႕အၾ ရ းပြားေရးလပ နး
ရ တ ဥးျဖ ၿပး၊ ဘရာ းႏ ေ ြေ းသ ေသ
လ မတလပ နးေ ာမရ တညေထာ သလညး
ျဖ သည Roberto Teixeira da Costa ၊ ေအာ ဖ႔
တ သလ း ႏ ေရးသပၸပညာရ Lourdes
Sola ၊ ဘရာ းႏ ၏ ျပညသ႕ဝနထမး န
ထေထာ သည Getulio Vargas ၏ ေျမးျဖ သ
လမႈေဗဒပညာရ Celina Vargas ၊ လသထ ရား
ရာ ဝတမႈေရ႕ေနတ ဥးႏ ပါေမာ ၡတ ဥးျဖ သ
Miguel Reale Júnior ႏ အ းရ၏ ေ းလ ေဒသ
လပ မးရရေရးအ အ ဥမား ြာ ဥးေ ာ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 7
သည ပညာရ အရာရတ ဥးျဖ သ João Camilo
Penna သညတ႔ ပါဝ ပါသည။ ၎တ႔အားလးမ
လပ လ ာမရရဘ မမ ႏၵအေလာ ပါဝ ျ း
ျဖ သည။
ထအ န Piquet ၊ Penna ႏ Teixeira
da Costa တ႔ သာ အ းရအေတြ႕အၾ ရသမား
ျဖ ပါသည။ Piquet အဖြ႕တ ဖြ႕သည သမၼတ
Cardoso အ းရအဖြ႕ျဖ တ ႐ ပတသ မႈမရ
ပါ ဘ မလ ျ းေၾ ာ အမားယၾ ညလ
မႈ ရရႏ မညဟ ယၾ ညထား သည။ အဖြ႕ဝ မား
မာ ဘရာ းႏ ၏ ေနရာအသးသးမ လာေရာ သ
မား ျဖ ပါသည။ Piquet တ ဥးတညးသာ Brasilia
တြ ေနထ သျဖ သည။ အ ညးအေဝးမား
Brasilia ၊ São Paulo ႏ Rio de Janeiro ၿမ႕မားတြ
ေျပာ းေရႊ႕ၿပး ျပလပ ပါသည။ ၁၉၉၉ ၌
ျပညသ႕ ဝတေရးရာေ ာမရ ဖြ႕ ညးၿပး
ေနာ ပ းတြ လညး ဤလပထးလပနညး အတ း
ပ လ ျပလပ ပါ သည။
ဝတ ညး မး (the code) ေရး ြ
ရာတြ Piquet သည ရ းလ းျပတသားမႈ (clarity)၊
ေျပာ းသာျပ သာရမႈ (flexibility) ႏ အေ ာ
အထညေဖာ ၾ ပမတႏ ြမး (enforceability) တ႔
ဥး ားေပး ပါသည။ သသည ယ အေသး ား
အမႈအ းမားေျဖရ းေရး ရာ တရား႐းမား တည
ေထာ ျ းမ သ၏ အေတြ႕အၾ ရယ ာ၊ အ ဒ
ယာမားအား လ ေတြ႕အျဖ အသြ းေျပာ းႏ ရန
အတြ နညးလမးမား အ မျပတ ရာၾ သည။
“ဒလပ နး ဥႀ းတ လး အ သလ/ ာရတ
(morality) ျဖ ဖ႔ ၿပး လပေနတာမဟတဘးေလ။
ဒါ သာမနအေျ အသတရား (common sense)
ျဖ ဖ႔ လပတာပါပ” ဟ Teixeira da Costa ေျပာပါ
သည။
ျပညသဝနထမးဥးေရ ၆၀၀၀၀၀ န႔ရျ းႏ
ဘတ အ န႔အသတတ႔ေၾ ာ Piquet ႏ သ၏
အဖြ႕သည ေသေသ ာ ာအာ႐ ႏ ရနအတြ
အႀ းတနး အ းရအရာရမားျဖ သည သမၼတမ
တ ႐ န႔အပထားသမား၊ အ းရအဖြ႕အတြ းမ
ဝနႀ းမား၊ မနေန ာမားႏ ဥး းဌာနမားမ ညႊနၾ ား
ေရးမးမားႏ မၸဏမား သာ ဥးတညပ မတထား
ရန းျဖတ သည။ အဘယေၾ ာ ေသာ
ထအရာရမားသည ႏ ေရးအာဏာ ထားသ
မားျဖ ၿပး၊ ယ အ နမားတ ေလာ တာဝနယမႈ
တာဝန မႈ (accountability) မ းလြတ ြ ရေန
သမားျဖ ေသာေၾ ာ ပ ။ ဤအ ၁၉၉၈
ႏ မ ေတြ႕ ေမးျမနး တ တြ Cardoso
“ဒႏ မာ အျပ လပၿပး ျပ ဒဏ းလြတ ြ ရေန
ၾ တာေတြ ၽြနေတာ တ နေနၿပဗာ” ဟ
လ ေျပာ သည ေတြ႕ရပါသည။3 ေရး ြသ
မား ဤ သ႔ေသာ ရာထးျမ အရာရမားသည
အ းရႏ ျပညသလထအတြ ဥပမာတ ျဖ ႏ
သညဟ ဥး ား ပါသည။ ထသမားထမ ဝတ
ေျပာ းလမႈသည ၎တ႔၏ အဖြ႕အ ညးမား၌ ပ႕ႏ႕
သ ေရာ သြားႏ သညအေလာ ရာထးျမ
ျပညသ႕ဝနထမးမားအေပၚ လထသေဘာထားအျမ
မာလညး အ နၾ ာလာသညအ ါ တးတ ေ ာ း
မြနလာႏ မည အလာအလာရပါသည။
အဖြ႕သည ျပ သ ၊ အေမရ န၊ အ ၤလန
ႏ ေနဒါ ႏ မားမ အလပ ဝတ ညး မးမား
ေလလာ ၿပး၊ ဘရာ းႏ ေရးျဖ ေလာ
ပမႈ အရ း ၥရပမား အထးအာရ ၾ ညရႈ
ပါသည။ အၿပးသတေရး ြ ေသာ ဝတ ညး
မးတြ ပဒ ြ ၁၉ ပါဝ ၿပး၊ အပ ား ြ မားရယ
ျ း၊ အ းရတာဝနမထမးေ ာ မ ပ မႈမား
အ ရ တ ျပျ း၊ အ းရတာဝနထမးေ ာ ဥ
းပြားေရး ရ းႏးျမပႏမႈျပလပျ း၊ မၸဏမား၌
အ ရယယာထညဝ ျ း၊ ပ ၢလ အလပလပရန
အ းရအလပမႏတထြ ျ း ႏ ေ ပေ ြးေႏြးမႈ
မား၌ အ း းပြားဝေရာဓမား ထတေဖာ ေျပာ
ရ းလ းျ း သညတ႔အတြ လမးညႊန မား
သတမတ ျပ႒နးထားပါသည။ းေဖာ မႈမား
တ႔ျပနေ ာ ရြ ႏ သည ေ ာမရ ၏ လပေ ာ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 8
မား လညး ဝတ ညး မး တြ သတမတ
ျပ႒ာနးထားပါသည။
ျဖ ဥတ ေလာ လးတြ အဖြ႕သည
အ းရ န အတြ းမ အဓ ဥးတညရမည နယပယ
မား ေဖာထတသတမတႏ ရနႏ ပေ ာ းေအာ
ျပ မြမးမရန ျပညသ႔ဝနထမးမားျဖ ယျပန႔ ြာ
တ ပ ေ ြးေႏြး သည။ မၾ မးေရး ြသမားသည
ျပ ပမ အတ ပ မား(အဓ အားျဖ ဤ ၥ
အေပၚ တဝ ားသည ေရ႕ေနမား) ပါဝ သည အဖြ႕
ယ တ လညး န႔အပ ၿပး၊ ဝတ ညး မး
၏ ရညရြယ ရ းျပရနႏ လ ႀ မႈအေန
အထား မးသပႏ ရန ဝနႀ းဌာနမားျဖ ေတြ႕
မႈမား ျပလပ ပါသည။ ဝတ ညး မး ျပ႒ာနး
အ တအပ း အသးသးအေပၚ တျပနမႈ အ
ျဖတႏ ရန အတြ Piquet မၾ မးေရး ြေရး
အဖြ႕မ အဖြ႕ဝ အသးသးအား ႑အသးသး
အလ ျပညသ႔ဝနထမးမားထသ႔ တာဝန ထားေပး
သည။ ဥပမာအားျဖ ပ ၢလ မ ျပလပေသာ
ေ ြးေႏြးပြမားသ႔ ဖတၾ ား ရသည အ းရအရာရ
မား ေပးသည လ ေ ာ မား၊ ရတ ေထာ ပ
ေ ြမား မညသ႔ ရ းလ း ဖယရားႏ မည
းျဖတႏ ရန ဘ႑ာေရးႏ ပသည အ းရ
အရာရမား ြာျဖ ေတြ႕ ရပ Sola ျပနလည
ေျပာျပပါသည။ အဖြ႕သည ဖယထတရ းလ းျ း
(elimination)၊ ေ းျ း(checking) ႏ
အသပညာျဖ ယဥ၍ မနး ျ း (educated
guesswork) သည ျဖ ဥမတ အ န႔အသတ
ေဘာ မား (parameters) မတ ပါသည။
လ ေ ာ (အလပဝ ေ ြအျပ အျ ားအပ ရရ
ားမႈမားအပါအဝ ) ဟ ရာတြ တ ဥး
တ ေယာ း အလ မဟတဘ အ အဖြ႕ တ
အမတတရလ ေ ာ မား (souvenirs) အျဖ
ေပးမသာ လ ႏ ၿပး၊ ၎၏ တနဖးသည reais ေ ြ
၁၀၀ (အေမရ နေဒၚလာ ၆၀ နးပါး န႔) ထ ေ ာ
လြနလ႔မရပါ။ တနဖးႀ းမားသည လ ေ ာ မား
အား ပရဟတ အဖြ႕အ ညးမားသ႔ ေပးပ႔ရမည ျဖ
သည။
မၾ မးေရး ြမႈျဖ ဥအတြ းတြ အဖြ႕
သည အေ ာ အထညေဖာၾ ပမတမႈ မဟာဗဟာ
တ ဥး ား ၾ ပါသည။ အ ဒယာမား မေဝ
ေပးႏ ၿပး၊ ႏ ၏ ျဖ ရပေလလာ မား
အ ျဖတ နး ေပးႏ မည အ းရဌာနမားမ အရာ
ရမားႏ ႏ တ ာအဖြ႕အ ညးမားအား ဖတေ ၚ၍
ႏးေႏာဖလယေ ြးေႏြးပြတ လ းပရန
Piquet အဖြ႕ အ ျပ သည။ MARE ၏ ပပးမႈ
ျဖ ၁၉၉၇ ႏ ဒ ဘာလတြ းပ ေသာ
ႏးေႏာ၏ဖလယပြသည ျပညသ႔ ဝတေရးရာ
ေ ာမရ ၏ ဖြ႕ ညးတညေ ာ ပ အတြ
အေျ အတျမ ဖြ႕ ညးႏ ေ မည အျမ မား
ေပၚထြ ေ ပါသည။ ဘရာ းႏ တြ သး
ေ ာ ရြ ႏ မည သြ ျပ လ ၡဏာမား
ေဖာထတႏ ရနအတြ ႏးေႏာဖလယပြတ ေရာ
လာသမား းပြားပးေပါ းေ ာ ရြ ေရးႏ ဖြ႕ၿဖး
ေရးအဖြ႕ (OECD) အဖြ႕ဝ ႏ မား ြာ၏ မဒယမား
ေလလာသးသပ ၾ သည။
“ဘရာ းႏ ေရး န ရ႕ အ ဥအလာေတြန႔
အရတရားေတြအရ၊ ႏ တ ာအေတြ႕အၾ ေတြထ
ေန ဘရာ းအတြ ဘယလ ညေအာ ျပျပ
ယလ႔ရမလ၊ ဘယလ နးသ တထြ လ႔ရမလ
တာ ၾ ည ပါတယ” ဟ Sola ေျပာပါသည။
မၾ မးေရး ြ သမား အ ၤလနမ ျပညသ႔ဝနထမး
ဘဝ သတမတ ေ ာမတ (အ းရ႐းမားတြ
တာဝနထမးေ ာ သမား၏ အျပအမအတြ ႏႈနး
မား ရာေဖြ နး ရန ၁၉၉၄ ႏ တြ အၾ ျပ အဖြ႕
အျဖ ဖြ႕ ညးျ းျဖ ၿပး the Nolan Committee ဟ
လညး သရၾ သည) ၏ ေ ာ ရြ မား
အထး သေဘာ ႏ ၿ ၾ သည။ Piquet သည
ေနဒါႏ ၏ အလပ ဝတ ညး မးမလညး
အမားႀ း ယသး ပါသည။ ၎သည လြယ ႐း း
ြာ ေရးသားထားသည အျပ ၊ ေနဒါအ းရ
အ ၤလပႏ ျပ သ ဘာသာ ား ႏ မးျဖ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 9
ေရးသားထားျ းျဖ သျဖ အသးျပသအတြ
အ ေျပလြယ မႈရသည (user-friendly)ဟ သ
ယ ပါသည။ ႏးေႏာဖလယပြၿပးေနာ ၊ ၁၉၉၈
ႏ အေ ာပ းတြ အဖြ႕သည သမၼတႏ
အ းရအဖြ႕သ႔ အလပ ဝတ ညး မး (the code
of conduct) ႏ ေ ာမရ ဖြ႕ ညးေရးတ႔အတြ
အ ျပ မား တ သြ း သည။
ဝတ ညး မးႏ ေ ာမရ ဖြ႕ ညး
ႏ ေရး ၥသည အ းရအဖြ႕အတြ း၌ Bresser-
Pereira ႏ ဝနထမး ပ Clovis Carvalho တ႔အၾ ား
အားၿပ မႈမားေၾ ာ ၁၉၉၈ တ ႏ တာလးနးပါး
ၿ မ ပေန ရပါသည။ သ႔ေသာလညး မၾ မးေရး ြ
ေရး အဖြ႕သည ဝတ ညး မးအား ပမေ ာ း
မြနျပည လာေ ရန လ မြမးမေန သည။
၁၉၉၉ ႏ နနဝါရလတြ Cardoso Pedro
Parente ဝနထမး ပအသ အျဖ န႔အပ သည။
သ႔ေသာလညး အပ ပေရးယႏရား၏ ျဖ ျမပ
(bureaucratic inertia) ေၾ ာ ဤ ၥမာ
လ တ႔ း ေန ရပါသည။ မဒယာမား
ေတာ ဤ ၥအား ေမေပာ ထားၾ သညမဟတပါ။
၁၉၉၉ ႏ အေ ာပ း၌ တဗအ တာဗးတ တြ
ာနယလ တ ဥး သမၼတ Cardoso အား အလပ
ဝတ ညး မး ေရး ြမႈအေျ အေနႏ
ပတသ ၿပး ေမးျမနး သည။ ျ း သလပ
သမၼတ Cardoso Piquet ဥးေ ာ ေသာ အဖြ႕
တ ဖြ႕ ဤ ၥအတြ ႀ း ားေ ာ ရြ ေန
ေၾ ာ း တ႔ျပနေျပာ ပါသည။ ေနာ တ ရ
တြ သတ း ာတ မား ြာ Piquet ထ ဖနး
ေ ၚ ေမးျမနး ၾ ပါသည။ “ဒ ၥ ဘရာ းႏ
ေရးမာ တ ယ အသ အ နးတ ျဖ ေနတာ
ေၾ ာ သတ႔ တဝ ားေနၾ တာလ႔ ထ ပါ
တယ” ဟ Piquet သည။
႐တတရ မဒယာမ အေလးထားေဖာျပ
လာ သျဖ ဝတ ညး မးႏ ေ ာမရ ၥမာ
ေရ႕တနးသ႔ ျပနေရာ လာ ပါသည။ Parente ျဖ
တ ပ ေ ြးေႏြးၿပးေနာ Piquet ႏ သ႔အဖြ႕သည
ဝတ ညး မး မထတျပနမ ေ ာမရ
အရ ဖြ႕ ညးရန းျဖတ သည။ သ႔မသာ ရ း
ျဖတေပးမည မေဘာ အ သ ရေနမညျဖ သည။
သ႔ေသာလညး ေ ာမရ ၏ ဖြ႕ ညးတညေ ာ ပ
ႏ ပတသ ၿပး Piquet ႏ Parente တ႔အၾ ား
သေဘာတညမႈမရ ပါ။ Parente ေ ာမရ
လႊတေတာမဥပေဒျပ႒ာနးၿပး ဖြ႕ ညးသ သညဟ
သည။ ဤနညးအားျဖ ေ ာမရ ၏ လပပ ြ
အာဏာ တရားဝ ျဖ ေ ႏ မညဟ သ ယ ပါ
သည။ Piquet ႏ အဖြ႕ဝ မား ြာ မ ဤ ဥး ပပ
နညးလမးအေပၚ းရမမႈရ သည။ ြန ရ လႊတ
ေတာ ဥပေဒျပျဖ ဥအတြ း ဝတ ညး မး
ႏ အေ ာ အထညေဖာေရး အ အ ဥတ႔
ျပ ေျပာ းလပ လ ဖ႔မားသညဟ သတ႔
ယၾ ညထား သည။ ထ႔အျပ တ းၾ ပသည
ဥပေဒျပ႒ာနး ေၾ ာ ေ ာမရ အေနျဖ
လပ နး ထထေရာ လညပတေ ာ ရြ ရန ႏ
မဝါဒမား ၾ ပမတထနးသမး ေ းရနအတြ
လအပသည ေျပာ းသာျပ သာရမႈ ေလာနညး
သြားေ ႏ မညဟ Piquet ယ သည။ သ
းေဖာ မႈမား ေျဖရ းေပးႏ မည အျပနအလန
အ းျပေသာ သေဘာတညမႈမား (mutually
beneficial agreements) အေပၚ အေျ သည ပ၍
ည သာေပာေျပာ းေသာ ဥး ပပနညးလမး
ေထာ ပါသည။ “ဒါ ဥပေဒတ ရပအျဖ
ျပ႒ာနးတာမးမျဖ ေအာ ေရာ ႏ သမ ေရာ
တယ” ဟ Piquet သည။ “ဒါ ဒအတ းပ
ထားဖ႔ ၽြနေတာတ႔ အၾ ျပ တယ။ ဒါ ဝတ
ညး မး တ ပ။ အ းရအတြ း ေ ာ၊ ျပ ပ
ပါ အ နတနရ ဒါ ေလး ားလ နာၾ တာမး
ျဖ ပါေ ေပါ” ဟ ပါသည။
Piquet ႏ သ၏အဖြ႕ သမၼတေအာ မ
အၾ ျပအဖြ႕ (advisory body) သ႔ေသာ ပမန
န အတြ းမမဟတေသာ ဖြ႕ ညးတညေ ာ ပ
(informal structure) သည ပမနအဖြ႕အ ညး/ဌာန
တ ထ ာလ ျပညသ႔ဝနထမးမား၏ အတ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 10
အ ျပမႈ ေျပေလာေ ျ းျဖ ပမ၍ အလပျဖ ႏ
ရာရသညဟ ပါသည။ ထ႔ျပ အ ပ
ျ ားမႈ ရာ လ ရ တည ျပ႒ာနးဥပေဒမားမာ
ေ ပပ ြ အျပညအဝေပးရနႏ ဥပေဒလပထး
လပနညးမားအတ းအ ေ ာ ရြ ရန (due
process) လအပေသာေၾ ာ ညး မးေဖာ ဖ
းလြနမႈမား တ႔ျပနေျဖရ းရာတြ ေႏာ ေႏး
ၾ န႔ၾ ာေ ပါသည။ ဤသ႔ေသာ ဥပေဒေၾ ာ း
အ ျဖ သြားရသည ရညလား သည
သေဘာသဘာဝေၾ ာ ဘရာ းလ႔အဖြ႕အ ညး တြ
အ ပါ ဥပေဒမား အေလးထားထညသြ း ဥး ား
ျ းပ မရၾ ပါ။ “ ြပ ြတ ၾ ားတာ ဘရာ း
ယဥေ းမႈမာ မရဘးဗ” ဟ Piquet ေျပာသည။
“ဘယသ မ ြပ ြတ ၾ ားတာမလပဘး။ တ
ၾ ားၿပး ၿပးသြားတာမဟတဘးေလ။ ၿပး ပါဝ
ေျဖရ းရတာေတြ ေ ါ း ေလာ ရာပ း။
ဘရာ းဟာ အေပးအယ၊ အေလာအတ း လပတတ
တ လ႔အဖြ႕အ ညးတ ပါ။ ဒအ လညး
ၽြနေတာတ႔ ျဖ ႏ ဖြယရာ နညးလမးတ အျဖ
ေ ာမရ ဖြ႕ ညး တညေ ာ ပမာ ထညသြ းၿပး
ဥး ားထားပါတယ” ဟ ပါသည။
၁၉၉၉ ႏ ေမလတြ သမၼတအမန႔ဒ ရ
အမတ ၁၁၇၁ ျဖ ျပညသ႕ ဝတေရးရာေ ာမရ
ဝတမားျဖ သ ေသာ ၥရပမား
အတြ အၾ ျပအဖြ႕ အ ညးတ အျဖ ဖြ႕ ညး
တညေထာ ပါသည။ ေ ာမရ တြ လပ လ ာ
မေပးအပသည အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥး ပါဝ ပါသည။
၎တ႔အားလး သမၼတ Cardoso န႔အပ ျ း
ျဖ ၿပး၊ အာဏာရအ းရအဖြ႕ျဖ ႏြယမႈမရသည၊
ဏသ ၡာႏ ြမးေ ာ မႈအရ ထ ေပၚေ ာၾ ား
ေသာ ဘရာ းႏ သားမားျဖ ၾ သည။ သတ႔၏
ပမန အလပအ မားအျပ အပအလပအျဖ
ေ ာမရ တာဝနမား ထမးေ ာ သမားျဖ ၿပး၊
တ လလ တ ႀ မ ႏ လအပပါ ပမ၍ ေတြ႕
ေ ာ ရြ ၾ ပါသည။
ဤအဖြ႕သ ၌ ဥးေ ာ ရန န႔အပ ရသ
Piquet မၾ မးေရး ြေရးအဖြ႕မ သ၏ အဖြ႕ဝ မား
အဖြ႕တြ လ ပါဝ ေ သည။ သ
၎တ႔၏ အမညမား ဗတအာဏာျဖ န႔အပမႈ
အ ြ အေရးရႏ ရန သမၼတထတ သြ း ပါသည။
မလ မၾ မးေရး ြေရးအဖြ႕မ ေျ ာ ဥးအန
Piquet အပါအဝ ါးဥး သည ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား
အျဖ လ ပါဝ ၿပး၊ ထပမသ တမး တးေပး
ႏ သည ႏ ႏ ႏ သးႏ ရာထးသ တမး မားျဖ
န႔အပ ရပါသည။ ေျ ာ ဥးေျမာ အျဖ န႔အပ
ရသမာ အၿ မး ားတရားေရး ဝနႀ း Celio Borja
ျဖ ပါသည။ ၾသ တလ၊ ၂၀၀၀ ႏ တြ အျ ား
သမၼတအမန႔ဒ ရ တ ျဖ အလပ ဝတ ညး
မး (code of conduct) ျပ႒ာနး သည။
ထ႔ေနာ တြ ေတာ Piquet ႏ သ႔အဖြ႕သည အလပ
တာဝန ေျ ာ တ ရ ရပါေတာသည။
အဖြ႕အ ညး န ြမးေ ာ ရည တညေ ာ ျ း၊
ျပညသ႔ဝနထမးမားအၾ ား သတ းအ အလ
သြယေပးပ႔ျ းႏ ထတျပနေၾ ာျ ာျ း၊
ဝနထမးမား ဝတ ညး မး လ နာမႈရမရ
ေ ာ ၾ ညျ း၊ းေဖာ မႈမား ေျဖရ းရန လပ
ထးလပနညးမားႏ အ း မား သတမတ
ျပ႒ာနးျ း၊ အေသး ပ းျဖတ မားႏ
ရ မား (specific resolutions and rulings)
အျဖ ေျပာ းလျပန ျ း (translating) အားျဖ
ဝတ ညး မးအား ရ းလ းသ ြမႈႏ နားလည
သေဘာေပါ မႈရေ ရန ေ ာ ရြ ျ းႏ အ
ျမ အ းရအရာရမားဟသည အတ းအတာ
ေ ာလြနၿပး ႕ထြ ႏ မည ဝတ ရာ န
တ ေရး ြဖနတးေရး သည တာဝနမားပ ျဖ ပါ
သည။
လပ နး တ ျ း (GETTING DOWN TO
WORK)
ျပညသ႔ ဝတေရးရာေ ာမရ အဖြ႕ဝ
မားသည ဝနထမးပပးမႈလအပေၾ ာ း နားလည
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 11
သေဘာေပါ ၾ သည။ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥးမာ တ း
ျပည၏ ေနရာေဒသအသးသးတြ ေနထ ၾ သမား
ျဖ ၿပး Piquet တ ဥးသာ Brasilia တြ ေနထ သ
ျဖ သည။ လ ဥျပလပေသာ အ ညးအေဝးမားမာ
အႀ းတနးျပညသ႔ဝနထမးမားအားလး ရညရြယ
ျပ႒ာနးထားသည ဝတ ညး မး ၾ ပမတ
အေ ာ အထညေဖာႏ ရန အတြ လေလာ မႈ
မရပါ။ အေရးႀ းသည၊ အ နျပည တာဝနျဖ ေသာ
အမႈေ ာ အတြ းေရးမး (executive secretary)
ရာထးအတြ သ ေတာသမား ြာ အ တာဗး
ၿပးေနာ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည Piquet
ဖတေ ၚ ေသာ Mauro Sérgio Bogéa Soares
ေရြး ယ န႔အပ ပါသည။
ယ အ ြန ေ းေရးအရာရတ ဥး
ႏ အ းရဝနထမးတ ဥးျဖ သ Soares သည
ဘ႑ာေရးဝနႀ းဌာနအတြ ဘ႑ာေရးျပျပ
ေျပာ းလေရး မ နးမား မ န႔ ြ သည အေတြ႕
အၾ မား ယ ယျပန႔ျပန႔ ရရထားသျဖ သည။
သ၏ အလပလပဟနမာ အေသး ပအရာမားႏ
သတမတထားသည လပထးလပနညးမား အေပၚ
တအားထ သနမႈ ျပ းျပ ြာျဖ အေလးထား လပ
တတသည ႐ လ ၡဏာမးျဖ သညဟ သည။
“သ ေတာေတာ ႏ႔ ပနားလညတသပါ၊
ၽြနေတာတ႔ရ တ ေအာ ျမ မႈဟာ သန႔ Piquet
ေၾ ာ လ႔ ေျပာလ႔ရပါတယ” ဟ Texixeira da Costa
ေျပာပါသည။ ထ ဥ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ြာ
လညး Brasilia တြ အေျ လပ သည
Piquet ႏ Soares တ႔ ႏ ဥးသည ေ ာမရ ၏
အသ ဝဉာညပ ျဖ ေၾ ာ း ေထာ ေျပာ ၾ ပါ
သည။
Soares သည ဝတ ညး မးတြ
အ းဝ မည အရာရမား အေရအတြ ေရတြ
ျ းျဖ တ ေ ာ ရြ ပါသည။ သ ဝနႀ း
ဌာနမားႏ အ းရေအ မားထမ မၾ ာေသးမ
အ နႏ ယ အ နမားမ န႔အပမႈ ရာ သတ း
အ အလ မား ေတာ း ၿပး၊ ြနျပတာမတ
တမးမားမတ ျပနလညေရြးထတ ပါသည။
ဝတ ညး မးတြ အ းဝ သည အသ န႔အပ
ထားေသာ ဝနထမးမား သရရန Soares သည
ရာထး န႔အပမႈ ေနာ း သတ းအ အလ
မား ေဖာျပသည Diário Oficial da União
(ေန႔ ဥအ းရျပနတမး) အား ေ ေ ပ ပ ဖတ႐ႈ ပါ
သည။ သ႔ န႔အပၿပး ႏ လအတြ းမာပ Soares
သည အရာရ ၇၈၇ ဥး ေဖာထတႏ သည။
“သပ လ ေတြ႕ တ ျပနာတ
ေၾ ာ ပမနလပေ ာ သြားရမယ နညးလမးအ ႕
ၽြနေတာတ႔ သတမတ ရတယ” ဟ Piquet
ျပနေျပာ းေျပာျပပါသည။ “ ၽြနေတာတ႔မာ ဝတ
လ နာရမယ ဝနႀ းေတြအမားႀ း နရေန
ျဖ ပါတယ။ အာဏာပ အႀ းအ ေပါ း ၇၀၀
ေလာ ရပါတယ။ လေတြ ဒါန႕ သပၿပး သား
မရေသးတာေၾ ာ အဒအ နဟာ မ န႔ ြဖ႔
တ ာလတ ပါပ” ဟ ပါသည။
Piquet ႏ Parente တ႔ ေလး ားလ နာ
ေရးအ အ ဥ (compliance plan) တ တထြ
ဖနတး ပါသည။ တာဝနထမးေ ာ ေနၿပးျဖ သည
ျပညသ႔ဝနထမးမားအေနျဖ ဝတ ညး မး
ရ ၃၀ အတြ းတြ လ မတေရးထးၿပး၊ တ သြ း
ၾ ရမညျဖ သည။ (ဤသ႔မလပေ ာ ပါ
ေ ာမရ အေနျဖ အ ပါဝနထမးမား ဝတ
ညး မး သေဘာတၿပးျဖ ေၾ ာ း အလ
အေလာ မတယသြားမညျဖ ၿပး၊ ၎တ႔ လညး
ထညသြ း သြားမညျဖ သည) အသ ထပမ န႔အပ
သမားအေနျဖ ၎တ႔အား န႔အပၿပး ၁၀ရ အတြ း
တြ လ မတေရးထးထားသည ဝတ ညး မး
တ သြ းရမညျဖ သည။ လ နာေ ာ ရြ မႈ
မရပါ ၎တ႔အား ထတပယရန သမၼတႏ ဝနထမး
ပတ႔အား ေ ာမရ မ အၾ ျပ ေထာ မႈ
ျဖ ေပၚလာႏ ပါသည။
ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား၏ သေဘာတညမႈႏ
Piquet ၏ အ အညတ႔ျဖ Soares သည ေ ာမရ
၏ ရညမနး မား အမားသရေအာ ေၾ ာျ ာ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 12
ျ းႏ ဝနႀ းမား၊ အရာရမားအတြ ဝတ
ညး မး ာအပမားေပးေဝရနတ႔ ဥေ ာ ရြ
သည။ Piquet ႏ Soares တ႔သည ဝနႀ းမားျဖ
ေတြ႕ ာ ေ ာမရ ၏ လပ နး ရ းလ းတ ျပ
ရာတြ အျပအမၾ ပမတထနးသမးေရး သေဘာမး
ထ လမးညႊနမႈရ းျမ တ အျဖ သာ ပ၍ ပေဖာ
ေျပာ ပါသည။ ေ ာမရ သည ပ ၢလ ႑
မၸဏမားျဖ လညး ေတြ႕ ၿပး သတထားရမည
သတ းအ အလ မား (sensitive information)
သရထားသည အ းရဝနထမးမားအား ပ ၢလ
႑ဘ မ ားရမး န႔အပျ းႏ ပတသ ၍
သတမတထားေသာ ညးမဥး ညး မးအ ႕ ရ း
ျပ ၾ ပါသည။
ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည မဒယာ ပါဝ
လာေ ရန သတထား ပါသည။ မဒယာမား
တြ ေဖာျပသည သေဘာအျမ မား ၎တ႔၏
းျဖတ မတမႈမားအေပၚတြ သ ေရာ မႈ
မရေ ရန းျဖတ ၾ ေသာလညး ေ ာမရ အဖြ႕
ဝ မားသည ၎တ႔၏ ရ မားႏ းျဖတ
မား ထတေဖာေၾ ာျ ာရန းျဖတ ပါသည။
အဖြ႕ဝ မားသည အလပ ဝတ ညး မး
အေသး ပအေၾ ာ းအရာမား ေလလာေဖာထတ
သည ရ းလ း မားႏ းျဖတ မား လညး
ထတျပန သည။ းျဖတ မားတြ လ ေ ာ
မား၊ ေ ြးေႏြးပြမားတ ေရာ ျ း၊ ႏ ေရး ႏ
ေရြးေ ာ ပြ လႈပရားမႈမား သည အေသး ပ
အေၾ ာ းအရာမား ႏ ေယဘယအလပ ဝတ
လမးညႊန မား ပါဝ ပါသည။
Soares ႏ Piquet တ႔သည ဝတ
ညး မးလ နာ သည အႀ းအ ပ ၢလမား
လညး ထတေဖာေၾ ျ ာ ပါသည။ ဤ သ႔ေသာ
ျဖ ရပတ မာ အမားေလး ားၾ ေသာ ဘရာ း
ဗဟဘဏဥ ႒ Arminio Fraga ၏ ျဖ ရပ
ျဖ ပါသည။ Fraga သည ေ ြေၾ းေဖာ းပြမႈႏ ႏ
ျ ားေ ြလလယႏႈနးမား သ႔ေသာ းပြားေရး ညႊနး
နးမား ႀ တ သရထားသျဖ သ၏ ရာထး
သည အ း းပြားဝေရာဓမားျဖ ေပၚရန အလား
အလာ အလြနရေသာ ရာထးေနရာမးျဖ ပါသည။
Fraga သည သ၏ ဘ႑ာေရးပ မႈမား
မ န႔ ြရန လြတလပသည ျပ ပအဖြ႕အ ညး
တ သ႔ မမ ႏၵအေလာ လႊေျပာ းေပး သည။
သႏ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည သ၏ ပ မႈ
မား ေ း ၾ ၿပး၊ သ႔ ယပ ေ ြေၾ းမား
ေဘး း ြာ အသးျပ၊ မ န႔ ြသ သည နညးလမး
မားအေပၚတြ ပးေပါ း သေဘာတညမႈ ရယ ပါ
သည။ ထ႔ေနာ Fraga သဘာလပမည သည
ေ ာမရ ထ တရားဝ ာေရးသားေပးပ႔ပါသည။
ေ ာမရ သေဘာတည အတညျပေပးၿပး
အမားသရေအာ ထတျပနေၾ ညာ ပါသည။ လသ
ထ ရားအႀ းအ တ ဥး၏ ဘ႑ာေရး မ န႔ ြမႈ
သေဘာတည အမာျပညသေရ႕ေမာ တြ
ေ ာ ရြ ျ းသည းပြားေရး ရာ းျဖတ
မတသမားအတြ ၎တ႔၏ ပ မႈဥ ၥာဓန
မ န႔ ြမႈ ျပ ပအဖြ႕အ ညးမားသ႔ လႊေျပာ းေပး
ျ းအားျဖ မမတ႔၏ အ းရတာဝနႏ ပ ၢလ
အ း းပြားမား သးျ ား ျဖ ေ မည နညးလမးမား
အတြ တ သတမတေပးႏ ပါသည။ ၎
သည ဘရာ းႏ သမ းတြ လသထ ရားအႀ း
အ တ ဥးမ သ၏ ယပ ပ ၥညးဥ ၥာမား မ
န႔ ြေရးအတြ ေ ာမရ သ႔ ေအ တ ျဖ
ပထမ းေသာ ေ ြးေႏြးတ ပ ျ းပ ျဖ ပါသည။
Fraga ၊ Teixeira da Costa ႏ ဘ႑ာ
ေရး ၥတြ ၽြမး သည အျ ားေသာ ျပညသ႔ဝန
ထမးမားျဖ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမား ယျပန႔ ြာ
ျပလပၿပးေနာ ေ ာမရ သည ဝတ ညး မး
အေ ာ အထညေဖာၾ ပမတႏ မည နညးလမး
မား ဥဖနတး ပါသည။ ပမနအားျဖ သမၼတ
န႔အပထားေသာ အႀ းတနးအ းရအရာရမားသည
အ းရရာထးတာဝန ဝ ေရာ ထမးေ ာ သည
အ ါတြ “ပ ၢလ ႑ဘ မ တေနသေဘာ
ထားမား” တ ပါတညးသယလာၾ သညဟ Sola
မတ ျပသည။ထအရာရမား ြာမာ မၸဏမား
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 13
သ႔မဟတ ဘဏမားမ အမႈေ ာ ပမား သ႔မဟတ
ယပ အ း းပြားမား ြာ ရေနသည ႏ ေရး
ေ ါ းေ ာ မား ျဖ ၾ ၿပး၊ ၎တ႔အေနျဖ အ းရ
ရာထးတာဝနမား ရယထမးေ ာ ရာတြ ယ
အတတမ ပတသ ရာပတသ ေၾ ာ းမားျဖ
အ ျဖတရန အ အ ျဖ ေလရၾ ပါသည။
အႀ းတနးအ းရအရာရမားအတြ အလပ ဝတ
ညး မးတြ ပါဝ ေသာ လ႕ဝ သတ းအ
အလ ရာ ေၾ ညာ (Declaration of
Confidential Information) အရ အရာရမားသည
မမတ႔၏ ဘ႑ာေ ြအေသး ပ အ အလ မား
လ မတေရးထးထားသည ဝတ ညး မးႏ
အတ အလပ န႔အပ ရသညေန႔မ ၁၀ ရ အတြ း
တ သြ းရန လအပပါသည။ ေၾ ညာ အရ အရာ
ရမားအေနျဖ ၎တ႔၏ ဘ႑ေ ြပ မႈမား၊
ရ းႏးျမပႏမႈမား၊ ပ မႈမား ၎တ႔၏ မ န႔ ြပ
နညးလမးမား၊ ယေရး ယတာ ပ
ပတသ မႈမား၊ ၎တ႔၏ အသ ေမြးမႈအလပ
အ မား ႏ ယရပတည အရပါဝ သည
လႈပရားမႈမား သညတ႔ ထတေဖာတ ျပရမည
ျဖ ပါသည။ ေၾ ညာ သည အရာရမား၏ အ းရ
ရာထးတာဝနမားႏ ၎တ႔၏ ပ မႈ မ န႔ ြမႈ
အၾ ားတြ ရေနသည၊ ရလာႏ သည အ း းပြား
ဝေရာဓမား ရာေဖြသတျပႏ ေလာ ေအာ
ျပည ယျပန႔မႈ ရပါသည။ အ ယ၍ ထ သ႔ေသာ
အ း းပြားေရာယ မႈတ ေပၚေပါ လာပါ
ေ ာမရ သည အရာရမားအား ၎တ႔၏ ယပ
အ း းပြားမားႏ အ းရအ း ပြားတ႔အၾ ား
ရ းလ းမႈရေ ရန ၎တ႔ႏ အတလပေ ာ သြား
မည ျဖ သည။ “အၾသ ရာေ ာ းေလာ ေအာ
အေသး ပလပထားတာပါ။ ဘရာ းမာေတာ ဒါ
ပထမဥး း ျဖ ေလာ ပါတယ” ဟ Teixeira da
Costa ေျပာပါသည။
Soares သည ဝနထမးေလးဥးျဖ ေၾ ညာ
မား (declarations) ႏ႔ႏ႔ ပ ပ ေလလာ ပါ
သည။ သတ႔သည ေ ာမရ းျဖတ မားတြ
ယ ယျပန႔ျပန႔ ဖြ ျပ႒ာနးထားသည အ း
းပြားဝေရာဓမား သတျပရာေဖြရာတြ အထး
ၽြမး လာ ပါသည။ ထ႔ျပ သတ႔သည
လပ နး ဥ ေႏာ ယ ဖ းမည ၾ ည
အားထတမႈမား လညး ေဖာထတ ပါသည။ ဥပမာ
အားျဖ အရာရတ ဥး သ၏ ပ မႈအမား မာ
ေ ြသားမားျဖ ေၾ ာ း ေျပာ လာပါ Soares ႏ
သ႔ဝနထမးအဖြ႕သည ထသ၏ မတတမးမား ပၿပး
အနး ပေသ ာ ေလလာ ေ းပါသည။ ေၾ ညာ
ေထာ ေပါ းမား ြာ ဖတ႐ႈေလလာျ းႏ
အ းရႏ ပ ၢလ အ း းပြားမား ရ းလ းမႈရေ
ရန အတြ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမားတြ ပါဝ ျ းတ႔
ေၾ ာ ေ ာမရ အေနျဖ လပ နး ဥ တျဖညး
ျဖညး းတးတ ေအာ လပေ ာ ႏ ေ ပါသည။
ထ႔ျပ ေ ာမရ သည လပ နး ဥ ပမၿပး ႐းရ း
လြယ ေ ရနႏ ျပည ယျပန႔မႈရေ ရနအတြ
ျပျပ မြမးမ ပါသည။
အ ပ းတြ ဝနႀ းမားႏ အျ ားေသာ
န႔အပ အရာရမားအား ဝတ ညး မးႏ
ေၾ ညာ အသေပးရသညမာ သည
အလပတ ျဖ သည။ အ ႕ လပ နး ဥအသ
သည ၎တ႔၏ ြမးေ ာ အေပၚတြ ယၾ ညမႈ
မရဟသတမတသည သေဘာျဖ ေၾ ာ း ရႈျမ ၾ
ပါသည။ “ း းဝါးဝါးပါပ။ ဝတ ညး မး
အေၾ ာ း အသေပးတအ ါမာ လေတြ ဒါ
နားလညလ ႏ မႈမရၾ ဘးဗ။ ဒါ ေတာေတာ
ေလး မေ ာ းျမ ၾ ပါတယ” ဟ Soares
ျပနလညေျပာျပပါသည။ အ ႕ျဖ ရပဥပမာမားတြ
ဝနႀ းတ ႕ သမၼတထတ ႐ သြားေရာ
ေတြ႕ ာ “သမၼတႀ း .. ဒေ ာမရ ဟာ သမၼတ
ႀ းရ႕ ဝနႀ းေရြး ယႏ ြမးအေပၚမာ မယသ ၤာ
သလ ျဖ ေနတယ” ဟ ေျပာ ၾ ေၾ ာ း Soares
ေျပာျပပါသည။
Cardoso ႏ Parente တ႔သည ၾ ၾ
ရပတညၾ ၿပး ဝနႀ းမားအားလးအား လ နာမႈ
ရေ ရန တ တြနး ပါသည။ Piquet ႏ Soares တ႔
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 14
မ လ နာေ ာ ရြ လျ းမရသည ဝနႀ းမား ျဖ
ယတ ယ ေတြ႕ ၿပး လ နာမႈ မရပါ
ျဖ လာမည ေနာ တြသ ေရာ မႈမား
ရ းျပ ၾ ပါသည။ “အ းရ ရာထးတာဝနတ အေန
န႔ ေ ာမရ န႔ ၿပး လပဖ႔ တာ မလြယပါ
ဘး။ ျဖ သ တ ျပမေ ာ ထနးမႈမး မလပဘးလ႔
ေျပာသလျဖ ေနမာေပါ” ဟ Sola ေျပာပါသည။
တ ပ ေ ြးေႏြးမႈတ း တြ ေ ာမ
ရ သည အရာရမား၏ အ းရႏ ပ ၢလ အ း း
ပြားမား ြျ ားႏ ေ မည နညးလမးမား လအပ
သလ မေ ာ ရြ ေပး ပါသည။ ေ ာၾ ားသည
တပညာရ တ ဥးလညးျဖ ေသာ ယဥေ းမႈ
ဝနႀ း Gilberto Gil သမၼတ Luiz Inácio Lula da
Silva ၏ရာထးသ တမးအ ပ း ၂၀၀၃ ႏ တြ
ေ ာမရ ထ ဥး ပေတြ႕ ာ သ႔အေနျဖ
ဝနႀ းဌာနတာဝနမား ထမးေ ာ ရ း တ ဖ
တြ လညး အႏပညာရ တ ဥးအျဖ မည သ႔
လ လပ ႏ မည ေမးျမနး ပါသည။
ေ ာမရ Gil အား သ၏ ပ ၢလ ႏ အ းရ
အ နး ႑မား ပ းျ ားေပးႏ မည တ သည
နညးလမးမား ေဖာျပထားသည အေသး ပအ
အ ဥတ ေရး ြေပး ပါသည။ အ အ ဥ၏
အ တအပ းတ ရပအျဖ Gil မ အ းရအလပ
တာဝနျဖ ရးသြားလာ ဥအတြ း ေဖာေျဖတ
မႈမား မျပလပလပရန သေဘာတလ ေပး ပါ
သည။
ဘ႑ာေရးပ မႈ ေၾ ညာ မားႏ
တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမား ာ ြယေရး အ အ ဥမား
(preventive measures) အျဖ အသးျပ သလ
ေ ာ ၾ ညမႈ (monitoring) ျဖ လညး ဝတ
ညး မးအား းေဖာ ျ းမား ညေဖာထတ
ေပးႏ သည။ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥး လးႏ
Soares တ႔သည ဤ သ႔ေသာ းေဖာ မႈမား
႐တ ေ ာ ၾ ည ၾ သည။ Soares ျဖ ႏ
ေျ မဒယတ (a probability model) ေရး ြ
ဖနတး ၿပး ေနာ ပ းတြ Brasilia တ သလမ
သေတသမား ထမဒယ ပမ ေ ာ းမြနေအာ
ျပလပ သည။ ထမဒယတြ သ အ းရဌာနမား
အား ေဖာ ဖ းလြနမႈအေပၚ တမးညြတႏ မႈ
အ အလ (levels of susceptibility to
transgression) အ မားသတမတ ပါသည။
ဌာန၏ ဘတ အရြယအ ား၊ ထနး ပေ ာ ရြ
ႏ မႈ အာဏာ၊ ယတ းျဖတေ ာ ရြ ႏ မႈ
အတ းအတာႏ မးျ း၊ ျပ ျ း ႏ
ာ ြယျ းမားအတြ ဌာနတြ းရ န မား
သည အ မား အေျ ာ းေဖာ မႈ
အႏရာယ တြ ႏ မည ပေသနညး တ
သ ဖနတး ပါသည။ Soares သည သ၏ ပေသ
နညးအရ အ သတမတ နမေသာ အ းရ
ေအ မား အနး ပ ေ ာ ၾ ည သည။ ဤ
နညး န ထေရာ မႈရ ပါသည။ အႏရာယအမား
းအျဖ အ သတမတ ရသညဌာနမာ
ာတ ႐း ျဖ ၿပး၊ ဤ႐းမ အႀ းအ မားမာ သမၼတ
Lula အ းရသ တမး အ ပ းတြ ျဖ ပြား ေသာ
Mensalão အရႈပေတာပတြ ၿ ြနးပါဝ သမား
ျဖ ၾ ပါသည။ ထအရႈပေတာပမာ ာပ႔လပ နး
အတြ အ းရ နထ႐ ာ ပ ပ မႈ၌ လာဘ
ေပးလာဘယမႈ ျဖ ပြား ျ း ျဖ သည။
းေဖာ မႈမားအား အ ရ ျ း ေ ာ
မရ သ႔ းေဖာ သ၏ လပေဖာ ဖ ထမ
တ ၾ ား အားျဖ သ႔မဟတ မၾ ာ ဏ သလ
မဒယာထမလညး လ ရရပါသည။ းေဖာ မႈမား
ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ထတေဖာေတြ႕ရၿပးလ
ၿပး း အဖြ႕ဝ မားသည းလြနသ၏ ေနာ
အေျ အေန၊ ျဖ ႏ ဖြယရာ ြေ ာ မႈမ လး ႏ
ျဖ ပြား သည အေျ အေနတ႔ႏ ပတသ ေသာ
သတ းအ အလ မား ရႏ သမ ညးပါ
သည။ ထ႔ေနာ အဖြ႕ဝ မားသည three-strikes
policy ဟ သထားၾ ေသာ အ သး ပါ တ႔ျပန
ေ ာ ရြ မား အေ ာ အထညေဖာပါသည
။ ပထမ းအေနျဖ ေ ာမရ သည ပါဝ သည
အရာရအား သတေပး တ ေ ာ ထတျပနၿပး၊
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 15
ာျဖ ေရးသား၍ျဖ ေ ၊ လ ယတ ျဖ ေ ထေ
ရ းလ းေ ပါသည။ အ ယ၍ အရာရ၏ ထေ ရ း
လ း သည ေ နပလ ဖြယရာျဖ ပါ အမႈ
ပတသမးပါသည။ ထသ႔မဟတပါ ထပမ
ေတြ႕ ေမးျမနးမႈမား ျပလပပါသည။ ယ
ေ ာမရ ဥ ႒ ျဖ ၿပး၊ ၂၀၀၃ မ ၂၀၀၄ အထ
အဖြ႕ဝ အျဖ ေ ာ ရြ သ Marcilio Moreira
ေျပာၾ ား အရ “[သတ႔ ျပ ဒဏ မယ ၊
အေထာ အထားျပမယ] သ ေသဟာ သတ႔
ယတ ရ႕ ထြ ေတြပါပ” ဟ ပါသည။
အ ယ၍ ျပ မႈ းလြနေၾ ာ း ေ ာမရ အဖြ႕ဝ
မားမ သ ေသအေထာ အထား ေတြ႕ရပါ
ာရ း အာဏာပ ႐း သ႔မဟတ တရား ရ ေရး
န ဘ သ႔ လႊေျပာ းေပးပါသည။ အ ယ၍ ျဖ
ပြား ေသာ အေျ အေနသည ဝတ ညး မး
(the code) ၏ လပပ ြ ေဘာ အတြ း ေရာ
ေနပါ ညး မးထနးသမးမႈ ျပ ဒဏ ေ ာမရ
မတပါသည။ တ ါတ ရတြ အရာရအား
ပရဟတ သ႔ လ ဒါနးေ ျ း သ႔မဟတ ြ မျပသည
သး ြမႈမား အ းရဘ႑ာသ႔ ျပနလညေပးသြ း
ေ ျ း သညတ႔ျဖ သည။
အ ယ၍ နဥးအသေပး အရာရမ
မသ း ၽြနျပေနပါ ေ ာမရ သည ပ၍
တ းၾ ပျပ းထနေသာသတေပး ထတျပနၿပး
သမၼတ၏ ဝနထမး ပထသ႔လညး အသေပး
အေၾ ာ းၾ ားပါသည။ အ ယ၍ အရာရသည
ေ ာမရ ၏ သးႀ မေျမာ သတေပး မသ
း ၽြနျပျ း သ႔မဟတ ေ ာမရ ၏ တ တြနး
မားအတ း လးဝလ နာေ ာ ရြ ျ းမရပါ
ေ ာမရ သည ဝနထမး ပႏ သမၼတအား
အ ပါ းလြနသဝနထမးအား ရာထးမထတပယ
ရန အၾ ျပတ တြနးပါသည။ သမၼတ၏ ေထာ မႈ
မရမျဖ အေရးႀ းပါသည။ သမၼတ Cardoso
အ းရအဖြ႕သည ေ ာမရ ၏ အၾ ျပတ တြနး
မား အေလး ႐ျပၿပး လ နာေ ာ ရြ
ပါသည။ ဤသ႔ ျဖ ျ းမာလညး အဓ အားျဖ
ေ ာမရ ၏ အေသး ပ ၥရပမားအေပၚ အေလး
ထားတ႔ျပန႔ေ ာ ရြ ျ းႏ သမၼတ၏ ဝနထမး ပ
ျဖ သ Parente ၏ တအားထ သနမႈ တ႔ေၾ ာ ဟ
ရပါမည။
အ အ မား ေ ာလႊားျ း
(OVERCOMING OBSTACLES)
တ နမ ၍ ေ ာမရ သည အၾ ပ
အတညးတ ရ ရသည။ အ ယ၍ တ း
ၾ ပလြနးပါ ျပညသဝနထမးမား၏ ေထာ အား
ေပးမႈ မရရဘ၊ သ ညာလြနးပါ လညး ၎၏
ရညရြယ ႏ အ းထေရာ မႈတ႔ ေပာ ြယ
သြားႏ ပါသည။ အ းရအရာရမား၏ ယၾ ညမႈ
လ ထနးသမးထားႏ ရနႏ ေ ာမရ ၏
တာဝနမား လညး ျပညဝ ြာ ေ ာ ရြ ႏ ရန၊
ေ ာမရ အေနျဖ ေ ာ ၾ ညသႏ ပးေပါ း
ေ ာ ရြ သ သည တာဝနႏ အၾ ား ဟန
ညေအာ ထနးည ရပါသည။ “တ အေ ာ
အထညေဖာေ ာ ရြ ရတအ ါမာ အ ြနးဘ ေတြ
မေရာ ေ မယ လမးေၾ ာ းတ အျမေရြး
ယရတာပါပ” ဟ Teixeira da Costa ေျပာပါ
သည။ “ ၽြနေတာတ႔အေနန႔ လ ေတြ႕ ရပါမယ၊
ဟန တ ထနးထားရပါမယ။ တ း ပလြနး
ရ လေတြ ၽြနေတာတ႔ ေလး ားေတာမာ
မဟတဘး။ မဝမရ႕တြန႕ တေနျပနရ လညး
ၽြနေတာတ႔ တ န းသြားၾ မာပေလ။ ဘာ
အ းသ ေရာ မႈမ ရမာမဟတဘး။ ၽြနေတာတ႔
န တ လပ တာေၾ ာ ေ ာ းေ ာ းလပ
ႏ တယလ႔ ၽြနေတာထ ပါတယ” ဟ သည။
Piquet ေပာေပာ းည သာေသာ၊
ေပါေပါပါးပါးျဖ ေသာ ပ မးျဖ ဥး ပ၍ တ ပ
ေ ြးေႏြးျ း ႏ ရ းႏးေႏြးေထြးေအာ ျပလပျ း
မားမတ ေလး ားယၾ ညမႈ တညေ ာ
ျ း၏ အေရးႀ းပ အေလးထားေျပာျပ ပါသည။
“အာဏာပ အႀ းအ ေတြအတြ ၽြနေတာတ႔
ဟာ အရ ြ၊ သ ၡာ မယ သေတြမဟတဘး၊
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 16
ၽြနေတာတ႔ဟာ သတ႔န႔ ပးေပါ းေ ာ ရြ လၿပး၊
အျပနအလနအားျဖ တ ျဖ လာတအ ါမာ သတ႔
ဟာ ေ ာမရ ရ႕ေထာ မႈ ရလမမယ တာမး
ယမတလ ေပးဖ႔ သပ အေရးႀ းပါတယ” ဟ
သ ပါသည။ အႀ းတနးအရာရတ ဥး၏ ေနရာ
မၾ ညပါ လညး ေ ာမရ ၏ အၾ ျပတ တြနး
မား ေလး ားလ နာျ းအားျဖ သတ႔၏
လထပရပ (public image) ပမေ ာ းမြနႏ ၿပး၊
းေဖာ မႈမားျဖ ေပၚသညအ ါတြ လညး မမ ဏ
သ ၡာထ ပ းမႈ သ သာရာရေအာ ျပနလည
အဖတ ယေပးႏ ရာ ရပါသည။ Sola ရညညႊနး
ေျပာျပ သလပ ေ ာမရ န႔ ျ းသည
ဘရာ းႏ ေတာ၏ ဒမ ေရ မား အတ
အ ျပသ သ႔ ျဖ သြားပါမည။ ဤ သ႔ န႔
အတ အ ျပဖ႔ လြယ ရာ အေၾ ာ း မရလပါ။
ေ ာမရ သည ၎၏ ည သာေပာေပာ း
ေသာ ဥး ပပနညးလမး၏ ထေရာ မႈအေပၚ
ေဝဖနမႈမားအား ေ ာလႊားႏ ဖ႔ ႀ း ား ရပါသည။
မဒယာမား အ ပါနညလမး၏ အလပျဖ မႈအေပၚ
မၾ ာ ဏ ေမး ြနးထတ ၾ ပါသည။ တ႔ျပနမႈအေန
ျဖ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ၎တ႔၏ အထ ရား း
ေအာ ျမ မႈမားအျဖ ဝတ ညး မး (code)
လ မႈႏ ဘ႑ာေ ြပ မႈ ေၾ ညာ မား
တ႔ ညႊနျပ ၾ ပါသည။ ႏ ေပါ းမား ြာ တညး
ရေန ေသာ တရားဝ ျပ႒ာနးထားသည တ းၾ ပ
ေသာဥပေဒမားအေနျဖ အလားတ ရလဒမး ရရ
ေအာ မလပေ ာ ႏ ပါ။ အဘယေၾ ာ ေသာ
အ ပါဥပေဒမားမာ လ ေတြ႕အေျ အေနတြ
ေ ာ ရြ ႏ မည ေျပာ းသာျပ သာမႈမး မရျ း
ေၾ ာ ပ ။
OECD မ ၂၀၀၁ ႏ ၌ Rio de Janeiro
တြ ျပလပေသာ ပြ းလ းျမ သာမႈႏ တာဝန မႈ
ရာေ ြးေႏြးပြတ တြ Piquet လမႈေရး
ဖအားမတ တြနးအားေပးေ ာ ရြ ေသာ
ေျပလညေအာ ျဖနေျဖသည န (conciliatory
system) တ သည တ းၾ ပေသာ အေ ာ
အထညေဖာ ၾ ပမတထနးသမးမႈနညးလမးထ
ပၿပး အလပျဖ ေၾ ာ း ဘရာ းယဥေ းမႈထမ
ဥပမာမား ြထတၿပး တ ျပ သည။ သႏ Soares
တ႔သည OECD အရာရမားအား Rio ၿမ႕ရ အေ ာ
ၾ ား း နဘာ အ နးမတ သ႔ လ ပ႔ ၾ ပါ
သည။ ထအ နးမတြ ျဖ တတ နး အျပအမ
မား နးမတာဝန မားႏ အတ သမား သတ
ေပးၾ ပါသည။ အ ယ၍ အေသးအဖြအမား အျမ
မျပတ လပေနပါ အတ ျပသမား
ထအမား ျပလပသ ဖယထတလ ပါသည။ ဤ
သ႔ေသာ အတပါဝ ၍ ထနးသမးၾ ပမတသည န
သည အ နးမအတြ း၌ မမနမ န ျပမျ း
ထေရာ ြာ ထနး ပႏ ေ ပါသည။ ႏႈ းယဥၾ ည
ပါ တ းၾ ပေသာ ဥပေဒမားမာ ဘရာ း၏
လမးမား ႏ လမးႀ လမး ၾ ားမားမ မႈ းမား
အလားတ ထနး ပႏ မႈမရေပ။ Piquet အတြ မ
လ နာေ ာ ထနးေ ေရးအတြ ဥး ပပနညး
လမးတြ ျပညသ႔ ဝတေရးရာေ ာမရ သည
အ နးမႏ အလားသ႑ာနတညပါသည။ ေ ာမ
ရ သည အလယအလတလမး ယျ းျဖ ၊
ၾ ပမတ ေ းသမဟတဘ ျဖနေျဖညႏႈ းေပးသ
အျဖ ေ ာ ရြ ျ းျဖ အျပအမေျပာ းလႏ ရန
ႀ း ား ျ းျဖ သည။
ေ ာမရ ၏ အ းရလဒျဖ ေပၚမႈအမား
မာ ယၾ ညမႈအေပၚ မတည ပါသည။ ၎သည
သမၼတမ အရညအ းအလ တ ႐ န႔အပ
သ မားျဖ ညႏႈ းေျဖရ းရာမ ထြ ေပၚလာ ေသာ
မဝါဒတ ျဖ ပါသည။ ထေရာ ြာ လပေ ာ ႏ
ရနအတြ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည ညး မး
းေဖာ မႈႏ ပတသ ၍ ၎တ႔၏ အၾ ျပ
တ တြနး မားအား အရာရမားမ ေလး ားလ
နာမႈ အေပၚတြ ယၾ ညမႈ အတ းအတာတ
ျပသေပး ရပါသည။ ယၾ ညမႈအေျ ျပသည န
သည အျပနအလနေလး ားမႈ ျဖ ေပၚေ သညဟ
Piquet ယ ထားပါသည။ သ႔ေသာလညး
သးသပေဝဖနသမား ဤနညးလမး၏ တညၿ မမႈ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 17
အေပၚ သသယရ ၾ ၿပး၊ ဤနညးလမး လမလည
လညျဖားရန အ ြ အေရးဖနတးေပးထားသလ ျဖ
ေနသညဟ ၾ ပါသည။ သ႔တ ေအာ သမၼတ ႏ
ဝနထမး ပတ႔၏ ေထာ အားေပးမႈ၊ လ မတ
ေရးထးထားသည ာ ပမား ျဖ ႏ သမ မၾ ာ
ဏအသးျပမႈ တ႔ျဖ Piquet ႏ သ၏ အဖြ႕သည
ဤ နေ ၚမႈ ေ ာလႊားႏ သညဟ ရပါမည။
မဒယာမားသည ႏ ေရးသမားမားအေပၚ ေ ာ
ၾ ညသမားျဖ သညအေလာ ဝတ ညး မး
သြယဝ ၿပး ၾ ပမတထနးသမးေပး ၾ သညဟ
ရပါမည။
ေနာ း နေ ၚမႈတ အျဖ ေ ာမရ
၏ ယ ဥ ႒ေဟာ းျဖ သမ ညႊနး ေျပာျပ သည
မာ ေ ာမရ ၏ အလြန႔အလြန နညးပါးလေသာ
ဘတ ပ ျဖ ၿပး အထးသျဖ အေ ာပ းႏ မား
တြ ျဖ ပါသည။ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥးမာ လ ာရယျ း
မရသညအျပ ၊ အမားအားျဖ ဘရာ းၿမ႕ အသးသး
မ အဖြ႔ဝ တ ဥးဥး၏ အမမား၊ ႐းမား သ႔မဟတ
ျပတ မားတြ သာ ေတြ႕ ၾ ျ းျဖ ရာ၊
အမႈေ ာ အတြ းေရးမး႐းႏ ၎၏ ဝနထမးမား
အတြ သာ ရနပေ ြပပးရန လအပ ပါသည။ ႐း
ေနရာအျဖ သမၼတအမေတာ Palácio do Planalto
မ ပ ဥး ဥး အ နးလြတ သး နး ရယ ပါ
သည။ Piquet ၏ ရာထးသ တမးအတြ း အနညး
ယမေသာ ဘတ တးျမ မႈေလး ေပး လ ပ
ထထ ပ၍ လပေ ာ ႏ မညျဖ သည။ အထး
သျဖ ေတာ အ အ ဥေရး ြမႈအပ းတြ ျဖ ပါသည။
ဥပမာ ရလ ေ ာမရ သည ဝတ ညး မး
ထပပ းအ အလႊာ သာမ ျပညသ႕ဝနထမး
မားအားလးထသ႔ ႕ထြ ၿပး ေ ာ ရြ ပါသည။
တ ႏ တြ ေတာ ဘတ ျဖတေတာ မႈ
မား ေ ာမရ ပ ဖ သမးဖယရားရန
ၿ မးေျ ာ လာ ပါသည။ ဥး းဌာနမားအားလး၏
အ အ ဥဘတ မား မ နးဝနႀ းဌာန
၂၀% အထ ေလာ ပ ရာ ေ ာမရ အ းသတ
ရနအထ ျဖ လာ ပါသည။ Piquet သည ထ ဥ
မ နးဝနႀ းျဖ သ Guilherme Dias
ဖနးေ ၚ ၿပး ေနာ သညသေဘာျဖ ၎အား
“ဘရာ းႏ သမ းမာ ဝတေ ာမရ
အ းသတပ သအျဖ အမညတြ သြား
သလား” ဟ ေမး ပါသည။ Dias ေ ာမရ ၏
ဘတ ျမနျမန န နပ ျပနလညထညသြ း
ေပး ပါသည။ ဤသ႔ ဘတ အ န႔အသတျဖ ရ
ျ းမာ ႏ ေရးရညရြယ မားေၾ ာ မဟတဘ
ဘတ ေရး ြမႈ ျဖ ဥအတြ းမ အပ ပေရး
ယႏရား ရာ ျဖ ျမပ (bureaucratic inertia) ၏
ေနာ တြ သ ေရာ မႈ တ ေၾ ာ ျဖ ၿပး၊
Piquet ႏ သ၏ အဖြ႕အေနျဖ မ ႔မပ႔ ဘတ ျဖ
လပ နး လ ေ ာ ရြ ရသည အေတြ႕
အၾ ရရ ရပါသည။ ရနပေ ြ ၥ သ သာေ
ရန အျ ားေသာ ဌာနမားျဖ ပးေပါ းေ ာ ရြ မႈ
မား ျပလပေနရ း သတ႔သည ေ ာမရ ၏ အလပ
ပမ ယျပန႔ ြာ သရေ ေသာ တနဖးအရ း
ျဖ မည အ အ ဥမား ဥး ားေပး ပါသည။ ၂၀၁၂
ႏ ေရာ နတြ ေ ာမရ သည တးျမ လာ
ေသာ ဘတ မ အ း ားမႈမား ရရ ပါသည။
၎၏ ၂၀၁၂ ဘတ ျဖ သည $ 190,000 သည
၁၉၉၉ ႏ တြ ရရေသာ $ 90,000 ထ ႏ
ေ ာ ပမားလာ ျ းျဖ ပါသည။4
ရလဒမား နး အ ျဖတျ း
(ASSESSING RESULTS)
ျပညသ႔ ဝတေရးရာ ေ ာမရ သည
ဘရာ းႏ ေရး န တြ ရ းလ းျပတသားသည
သာဓ /အ ဥအလာတ မတေပးႏ သည။
ပထမ းအႀ မအျဖ တ သည သတမတ
မားျဖ ဝတ ရာ မသ ြ မျပတသားသည
နယပယမား ရ းလ းဖယရားပ ျ းျဖ ပါ
သည။ အ းရဌာနမားမ ထပပ းအ ျမ ပ ၢလ
မားအေနျဖ ျပညသလထအေပၚ ပမ၍ တာဝန လာ
ၾ ရပါသည။ ဘရာ းႏ မ အထ ရား းေသာ
အ ပ ျ ားမႈတ ဖ ေရး အန အအဖြ႕
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 18
အ ညး တ ျဖ သည Transparência Brasil အဖြ႕
မ အမႈေ ာ ဒါ႐ တာျဖ သ Claudio Weber
Abramo “အရ ရ အ ျမ အ းရအရာ
ရေတြဟာ သတ႔ရ႕ ျပမေ ာ ရြ ေတြန႔ ပတ
သ ၿပး အနး ပ ေ ာ ၾ ည မ ၾ ရဘး။ ျပညသ႔
ဝတေရးရာေ ာမရ ဟာ ဒအရာရေတြန႔ ပတ
သ ၿပး တ ၾ ား ေတြ လ ေပးႏ မယ၊ သတ႔
ရ႕ အေနအထား အ ျဖတ နး ေပးႏ မယ၊
ျပ ားဖ႔ လပရမာေတြ အၾ ျပတ တြနး
ေပးႏ မယ န ယႏရားတ တ မတ
ေပး တာပါ။ သတ႔ရ႕ အၾ ျပတ တြနး ေတြဟာ
ဥပေဒေၾ ာ းအရ ၾ ပမတထနးသမး ေ းႏ
တာေတာ မဟတဘး၊ မမ ႏၵအေလာ သေဘာတ
လ နာရတာသာ ျဖ ေပမယ အရာရေတြရ႕ လ နာ
ေ ာ ထနးမႈႏႈနး ျမ မားေနတာ ၾ ညျ းအားျဖ
ဒလ ဝတ မ န႔ ြမႈ ပ ဟာ တရားမဥပေဒ (civil
law) ရာ လပ႐းလပ ဥေတြထမာပ ႏ ျမပေနတ
ပတဝနး တ မာ သးလ႔ျဖ တယ တာ ျပသ
လ တာပါပ” ဟ ေျပာပါသည။
Soares သ႔အေနျဖ ေ ာမရ ၏
ေအာ ျမ မႈ အ းရအရာရမားႏ ေ ာ ၾ ညေရး
အာဏာပ အဖြ႕တ အၾ ား ေ ာမရ ဖြ လ
ေပးႏ ေသာ သြယ မႈ လမးေၾ ာ း
မားအားျဖ တ းတာရလမမညဟ ပါသည။ သ၊
Piquet ႏ Teixeirada Costa တ႔ အတ အ ျပ
မႈအေပၚတြ ေ ာမရ တ႔ျပနေ ာ ရြ သည
အျမနႏႈနး (speed) ႏ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမား
ရယရန ေတာ း မားအေပၚ ေ ာမရ ၏ လ
ျမနသည တ႔ျပန မားသည အေရးႀ းသည
အေၾ ာ းအ မားျဖ သညဟ သေဘာတ
ေျပာ ၾ ပါသည။ ဥပမာအားျဖ ဝတ ညး မး
အတညျပျပ႒ာနး ၿပးေနာ ပထမ း သးလ
အတြ းတြ အရာရ ၇၈၇ဥး အန ၄၀% ေ ာသည
၎တ႔၏ ဘ႑ာေရးပ မႈ ေၾ ညာ မား
တ သြ းရနပ ြ ၾ ပါသည။5 ဤသ႔ျဖ ရျ း
မာ မသနားမလညျ းႏ ျဗ႐ ေရ န ၏ အား
နညး မားေၾ ာ သာျဖ ၿပး၊ ေ ာမရ ၏ႀ းပမး
မားအေပၚ မထမျမ ျပလျ းေၾ ာ မဟတ
ေၾ ာ း ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ေျပာပါသည။
ထ႔ေၾ ာ ေ ာမရ သည ပ ြ သမားထ သတ
ေပးႏႈးေ ာ မား အမားအျပား ေပးပ႔ ၿပး၊
ဝတ ညး မး အႀ မႀ မအ ါ ါ ရမျပေသာ သ
အ ႕ျဖ လ ယတ ေတြ႕ ေမးျမနးရန ဥ ပါ
သည။ ေျ ာ လအတြ းတြ ဘ႑ာေရးပ မႈ
ေၾ ညာ တ သြ းရန ပ ြ မႈအေနအထား
မာ ၁% အထ ေလာ သြား ၿပး၊ Piquet ၏ ရာထး
သ တမးတ ေလာ လးတြ ဤႏႈနးအတ း
လ ထနးထားႏ ပါသည။ 6 ထ႔ျပ ဤ ာလ
အတြ း၌ အရာရမားမ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈရယျ းမား
လညး ပမတးတ လာ သည။
ေ ာမရ သည ၎၏ အ အ ဥတြ ဗဟ
ပ မႈေလာ ျ း အဓ ေနရာတြ ထားရ
ျ းအားျဖ ဝတ ႏႈနးမားအား ဘရာ းႏ ၏
အ းရလပ နး န အားလးတြ ပ႕ႏ႔ေ ပါ သည။
ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည အ းရေအ အႀ း
အ မားျဖ ပမနေတြ႕ ၍ ၎တ႔၏ ယပ
ဌာနတြ း ထနး ပေရးနညး န မား၊ အလပ
ဝတ ညး မးမား ႏ ဝတ ရာ အဖြ႕မား
ဖြ႕ ညးတညေထာ ရန တ တြနးအားေပး ပါသည။
ေ ာမရ ၏ ပထမ သးႏ အတြ းတြ အ းရ ႑
ဌာန/အဖြ႕အ ညးမား၏ ၎တ႔ ယပ အလပ
ဝတ ညး မးမား ျပ႒ာနးမႈႏႈနးမာ ၃၁% မ ၈၆%
အထ ျမ တ လာ ပါသည။7 အ းရႏ ပ ၢလ
အ း းပြားမားသးျ ားျဖ ေ ေရးအတြ ေ ာမရ
၏ အေလးထားေ ာ ရြ မႈေၾ ာ ဝတ
လ နာေသာအျပအမသည အ းရဌာနမားမ
ထပပ းအ အႀ းအ မားအၾ ားတြ
မျဖ မေနလပရမည ႏႈနး တ ျဖ လာ ပါသည။
ဓေလထးတမးမား ေျပာ းလသြား ပါသည။ အ ႕
ေသာ ဓေလထးတမးမားမာ ပ၍ ေျပာ းလသြား ပါ
သည။ “အ အ နမာေတာ ဝတ ညး မးရ႕
အေၾ ာ းအရာ အေတာမားမားဟာ အ းရအရာရ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 19
ေတြအၾ ားမာ အထးတလည ေျပာျပေန ရာမလ
ေအာ ၽြမးဝ မႈရေနပါၿပ” ဟ ၂၀၁၀ ႏ တြ
Piquet ေျပာပါသည။ ထအ န ာလ ေရာ န
တြ ဘရာ း၏ ႏ ေရးယဥေ းမႈ၌ လ ေ ာ
မား၊ အပ ၾ ားေပါ ရယမႈမား ႏ သ လ မႈ
မရၾ ေတာေၾ ာ း ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား၊ အရာရ
မားႏ အပ ပေရးျပျပ ေျပာ းလမႈ ၽြမး ပညာ
ရ မား အသအမတျပေျပာ ၾ ပါသည။ မဒယာ
သည ဤအ းအေျပာ းတြ ဝတ ညး မး
းေဖာ မႈမားအား ျပ းျပ းထနထနေဖာထတ
တ ျပျ းျဖ ပါဝ ပပးေပး ၿပး၊ တ ါတ ရတြ
ေ ာမရ ၏ တရားဝ အမန႔မား မထမျမ ျပေသာ
ပ ၢလမား၏ ႏ ေရးအသ ေမြးမႈဘဝမား ပ
အ းသတသြားေ ပါသည။ Piquet ၿပးေနာ
ေ ာမရ ၏ ဥ ႒အျဖ တာဝနထမးေ ာ သ
Fernando Neves da Silva “ေ ာမရ ဟာ ႏ
ေရးသမားေတြအတြ တအေႏာ အယ ျဖ ရာ
အဖြ႕အ ညးတ ျဖ ရ ျဖ ေနႏ ပါတယ။ ဗား
ရ႕ နား နားမာ တဝဝလာလပေနတ ျ တ ေ ာ
လေပါဗာ။ ေ ာမရ ဟာ အ းရယႏရားရ႕
(ေ ာ း/ း ြျ ားႏ တ) အသ တ တ ျဖ လာ
ပါတယ” ဟ ပါသည။
ျပနလညသးသပ မား (REFLECTIONS)
သမၼတ Fernando Henrique Cardoso
လ ေအာ တြ တာဝနထမးေ ာ သ အမား
ျဖ ေသာ ဘရာ း၏ ပထမ း ျပညသ႔ ဝတ
ေရးရာ ေ ာမရ (Pulic Ethics Commission)
အဖြ႕ဝ မား သတ႔၏ ႀ းပမးေ ာ ရြ မား
အေပၚတြ အေ ာ းျမ ၾ ပါသည။ “အ ပ းမာ
တနး ေတာ ဒါ မေရာရာမေသ ာတ ၥပါပ၊
ဒလမး ဘယသ မ အရ မလပဖးဘးေလ”
ဟ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ ေဟာ းျဖ သ Lourdes Sola
ေျပာပါသည။ “လေတြ ဒါ အယအၾ ညမရ
ၾ ဘး။ ၽြနမတ႔ ဒလေတြ တ ယအ႐းေတြပ
ၿပးေတာ ေျပာ ၾ တာပါ။ တ ဖ မာလညး
ၽြနမတ႔ဟာ မျဖ သ တာ ြန႔ ားေနရတယ။
တရားဝ အျပ ေပးဖ႔ အာဏာမရဘန႔ေပါ။ အျ ား
တ ဖ မာလညး ေဘး းလျ မႈအရ ေျပာရရ
ၽြနမတ႔ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ တ ဥး း အတြ
ြန႔ ားရတ အႏရာယ ရ ပါတယ” ဟ ပါသည။
ေ ာမရ ၏ ပထမ း ဥ ႒ျဖ သ João
Geraldo Piquet Carneiro “ဒါဟာ ဘရာ းႏ
မာ ဒ ၥန႔ပတသ ရ ပထမ း အႀ မျဖ ပါတယ
။ ၽြနေတာတ႔အားလး လပပ ြ အပႏ း ရၿပး၊
အ းသ ေရာ မႈတ တ ယရရေအာ
ၽြနေတာတ႔ လပႏ တယလ႔ ထ ပါတယ” ဟ
သည။ အၿ မး ား ဘ႑ာေရးဝနႀ းတ ဥးျဖ ၿပး၊
အေမရ နႏ တြ သအမတအျဖ ထမးေ ာ
ာ ေ ာမရ ၌ ၂၀၀၃ တြ န႔အပ ရသ Marcilio
Moreira Piquet ၏ ေျပာၾ ား ေထာ ာ
“ ဝတေ ာမရ မာ အာဏာအမားႀ းရတယလ႔
ႏ သလ အာဏာလးဝမရဘးလ႔လညး ရမာပါ။
န႔ ဘ ဝေရာဓ ျဖ ေနသလပါပ” ဟ သ
ေျပာပါသည။
ေ ာမရ ၏ ေယဘယ အ းသ ေရာ
ႏ ြမးႏ ၎၏ အေ ာပ းေအာ ျမ မႈမားအတ း
လ လပေ ာ မႈတ႔အေပၚ တအားထ သန
ျ း ရၾ ေသာလညး Moreira ႏ ယ ေ ာမရ
အဖြ႕ဝ ေဟာ းမား ြာ Cardoso သည
သမၼတ Luiz Inácio Lula da Silva ေအာ ၌
လပ နးေ ာ ရြ ရျ းႏ ပတသ ၿပး တပ
ေၾ ာ းေျပာ ၾ ပါသည။ သမၼတ Lula ၏ ရာထး
သ တမးအ တြ ေ ာမရ သည Piquet ၏
ဥးေ ာ မႈေအာ ၌ အားေ ာ း ြာ လညပတ
ေ ာ ရြ ေန ပါေသးသည။ သ႔ေသာလညး ၂၀၀၄
ႏ တြ Piquet ထြ ြာသြား ၿပေနာ ပ း၌
အရနအဟန းသြား ပါသည။ ေ ာမရ သည
၂၀၀၆ မ ၂၀၀၈ အထ ယ လ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥး
၊ ႏ ဥး မဟတဘ အဖြ႕ဝ သးဥးျဖ သာ (၂၀၀၈
အတြ း ၂ ဥးသာ ရ သည) လညပတေ ာ ရြ
ပါသည။ Lula လ ာမရေသာ ရာထးမားတြ
Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
© 2014, Trustees of Princeton University
း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties
တြ ေဖာၿပထားသည။ 20
တာဝနယ လပ လသမား ရာေဖြလ႔မရ
ေၾ ာ း မဒယားမား ေျပာၾ ား ပါသည။
ထ႔ျပ Lula သည ေ ာမရ ၏ အၾ ျပ
တ တြနး မား သ၏ ရာထးသ တမးအ ပ း
တြ လ နာေ ာ ရြ ေသာလညး ေနာ ပ း
တြ ေထာ မႈ ေလာ လာ ပါသည။ ဥပမာအား
ျဖ ၂၀၀၈ ႏ တြ ေ ာမရ အလပသမား
ဝနႀ း Carlos Lupi သည အ းရအဖြ႕၌ တာဝန
ထမးေ ာ ေန ဥတြ Partido Democrático
Trabalhista (the Democratic Labor Pary) ၌လညး
ဥ ႒အျဖ လပ ျ းေၾ ာ ဝတ ညး မး
းေဖာ ျ းျဖ ေၾ ာ း တ ျပအသေပး ပါသည။
သတေပး မား Lupi မသ း ြ နျပသျဖ
ေ ာမရ သည သမၼတထ သြားေရာ ေျပာ ပါ
သည။ သ႔ေသာလညး သမၼတ Lula လ ေလာ
ေပးမႈ မရ ပါ။ ဤအတြ ေၾ ာ Moreira ၂၀၀၈
ႏ တြ န႔ ႏၵျပ ႏႈတထြ သြားရာ၊
ေ ာမရ အဖြ႕ဝ ႏ ဥးသာ နရ ပါသည။ ၂၀၀၉
ႏ တြ ေတာ Lula ေ ာမရ သ႔ အဖြ႕ဝ ါးဥး
(၎တ႔အန ေလးဥးမာ ေရ႕ေနမားျဖ သည)
န႔အပ ၿပးေနာ ေ ာမရ သည အရနအဟန
ျပနရလာ ပါသည။
၂၀၁၀ ႏ လယပ းတြ ေ ာမရ သည
ျပနလညအားေ ာ းလာ ပါသည။ Cardoso ႏ
Lula အ းရတ႔ႏ အၾ ားမ ေ ာမရ ၏ ြမးေ ာ
မႈ ရာ ျ ားနား ၾ ညျ းအားျဖ သမၼတ၊
ဝနထမး ပ ႏ ေ ာမရ တ႔အၾ ား အားေ ာ း
အလပျဖ သည ေရးတ ရရန လြန ြာ
အေရးႀ းေၾ ာ း ျမ သာေ ပါသည။
Piquet ေ ာမရ ၏ အ းသ ေရာ
ႏ ြမးႏ ပတသ ၿပး ႐းသားသည အ ျဖတမႈ
တ ေျပာျပပါသည။ “ ၽြနေတာတ႔ တ ယ
သာမနအရာေတြန႔ပတသ ၿပး အျမမျပတ းရမေန
ရတယ။ ဒါေတြ ဘရာ း တ ႕ေသာ ႀ းမားတ
အျဖ သန ေတြန႔ ယဥလ ရ ေျပာပေလာ ရာ
သပမရပါဘး” ဟ သ သည။ “ဒါေပမယ အ းရ
လပ နးတ ရလာၿပ တအ ါမာ မသ ြ
မရ းလ းတနယပယေတြ ရ းလ းေအာ
သတမတျပ႒ာနးမႈ မလပဘး ရ အဒည ညမးတ
နယပယဟာ ပပၿပး ႀ းလာပါလမမယ။ ဘယသ မ
ဒါ အရ မလပ ဖးဘး။ ဒါေပမယ ၽြနေတာတ႔
နညးနညးလပႏ တယေပါဗာ။ ဘာမ မလပတာ
ထ ာရ ေတာ သာတာေပါေလ။ ဒ ေန႕အထ
အေရးႀ း ျဖ တ ေနာ ေၾ ာ းရာ ဝ ေ းမႈ
(background reference) ၽြနေတာတ႔ ဖနတး
တာပါ။”
ေအာ ျမ ေသာ လ႔အဖြ႔အ ညးမားအတြ တထြ နးသ မႈမား (Innovations For Successful Societies-ISS)
အ အ ဥ ၿဖ ရပနမနာ ေလလာထားမႈမားႏ အျ ားထတေ၀မႈမား သတမတလမးညႊန မားႏ ညေသာ
ေအာ ေဖာျပပါအသးျပမႈအတြ န ရတမရေ ဘ ရရႏ ပါသည။ ISS အ အလ သမးရာ website
တ းအႀ ဥာဏမား၏ ဘဏတ အျဖ အသးျပရန ရညရြယၿပး၊ မတညေသာ ျပျပ ေျပာ းလေရး
နညးဗဟာမား၏ အားနညး ၊ အားသာ မား လ ေတြ႔ သးေနသမားႏ ပညာသ ရေ ာ းသား
မား သးသပႏ ရနႏ ပ ဥး ားရမညအေၾ ာ းအရာမား၏ အ းသ ေရာ မႈမား န ႏ ရန
ျဖ ပါသည။ ျဖည ြ လေသာေ ါ း ဥမားႏ ဥး ားရနေမး ြနးမား၊ ျပ မား၊ ၿဖ ရပနမနာ ေလလာ
မား မညသ႔အသးျပလ ရသည သည ာဖတသ၏ တန႔ျပနမႈမား ISS ႀ ပါသည။
iss@princeton.edu.
အသးျပရနသတမတ မား
ISS၏ websiteမ မညသည ာရြ ာတမး မ လ ရယျ းမျပမ၊ အသးျပမညသမားသည
ထ ာရြ ာတမးမားရရႏ ေ ရန သတမတ မား ဖတ႐ႈ၍ သေဘာတလ ရမညျဖ သည။
သတမတ မားတြ www.princeton.edu/successfulsocieties ႏ Princeton တ သလမ ရရႏ သည
သတ းအ မား အသးျပလသည မညသမ ႏ Princeton တ သလအၾ ားတြ ဥပေဒ ရာ
သေဘာတည တ ပါ၀ ပါသည။
ဤသတ းအ အလ မား လႊေျပာ းလ ရယျ း သ႔မဟတ အသး ျ းျပလပရာတြ
အသးျပသမားအေနျဖ -
( ) website မ လႊေျပာ းလ ရယထားသည ာရြ ာတမး အေမရ နႏ မပ ြ ဥပေဒ
(Title 17, United State Code) ျဖ ာ ြယထားေၾ ာ းသရၾ ပါသည။
( ) ၎ ာရြ ာတမးမား ပညာေရးႏ သ ေသာ၊ ပညာရ နေသာ၊ းပြားေရး
မဟတေသာ ရညရြယ မားအတြ သာအသးျပၾ ပါမည။
( ) ဤသတ းအ အလ မား၏ မညသညအပ း မ အျ ားတတယ အဖြ႔အ ညး ထသ႔
ေရာ း ျ း၊ လႊေျပာ းျ း၊ ြေ၀ျ း၊ ြ ျပ ျဖ ထတေပးျ း၊ ားရမးျ း သ႔မဟတ
အသေပးျ းတ႔ ျပလပမညမဟတပါ။ (တတယအဖြ႔အ ညး၏ website တြ
ျပနလညထတေ၀ျ း သ႔မဟတ ျပသျ းျပလလ Princeton တ သလ၏ ISS အ အ ဥ
သ႔မဟတ ာၾ ညတ ထမ တ ျပတသားေသာ၊ ာျဖ ေရးသားထား ေသာ၊ ြ ျပ
လအပမညျဖ သည)
( ) ဤ ေ ာ းထားသည သတ းအ အလ မား ေပါ း ပပါ၀ သည သ႔မဟတ
မျ မးထားသည ထတေ၀မႈမား၊ တ ျပ မား သ႔မဟတ အျ ား သြယ လပေ ာ မႈ
မားအားလးတြ ထသတ းအ အလ မားမာ ISS website မ ရရေၾ ာ း
အသအမတျပေဖာျပပါမည။ အႀ ျပလသည း ားေဖာျပ ပ မာ ေအာ ပါအတ းျဖ
ပါသည-
[ ာေရးသ (ေဖာျပထားလ )], [ေ ါ း ဥ],Innovations For Successful Societies, Princeton
University, http://princeto.edu/successfulsocieties မ ရရသည။ [website မ ရရသညေန႔]
( ) ၥရပအလ ေလလာ တြ အသးျပထားသည း ား မားသည ေတြ႔ ေမးျမနး
ရသ၏ ပ ၢလေရး ရာအျမ ႐ႈေထာ ျဖ ေၾ ာ းသရၾ ပါသည။ ေ ာ း ထားသည
သတ းအ အလ မား၏ တ မန နမႈအတြ ႀ းပမး ထားေသာလညး Princeton
University သည online မ ရရသည မညသညသတ းအ မားအတြ မ တ မန နမႈ၊
ျပည မႈ၊ အ နမမႈ သ႔မဟတ အျ ား၀ေသသ လ ၡဏာမားအတြ အာမ မညမဟတပါ။
( ) အ အလ ေ ာ းသမးသည ပ ႏ / သ႔မဟတ အေၾ ာ းအရာႏ website
ျပ မည၊ ေနာ းအေျ အေနႏ ညေအာ ျပလပမည သ႔မဟတ အ န
ာလအလ မြမးမမည သရၾ ပါသည။
( ) အ အလ မားသမးထားရမႈ ရယရနႏ အသးျပရနမာမမတ႔၏ ယပ
ြန႔ ားမႈျဖ ေၾ ာ းလ ပါသည။ သမးထားမႈမ အ အလ မား အသးျပျ းမ
ေပၚေပါ လာသည မညသည း႐ႈးမႈမား သ႔မဟတ ပ းမႈမားအတြ မ Princeton
University တြ တာ၀နရေ မညမဟတပါ။ သမးထာမႈ န ၏ လပေ ာ
ႏ ပတသ ေသာမညသညမားယြ းမႈ သ႔မဟတ ေပာ းမႈအတြ မ Princeton
University တာ၀နမရပါ။
ISS သည Princeton University ၏ Woodrow Wilson ျပညသ႔ေရးရာႏ ႏ တ ာေရးရာေ ာ းႏ
Bobst Center for Peace & Justice တ႔ ပးေပါ းေ ာ ရြ သည အ အ ဥ တ ျဖ ပါသည။ Woodrow Wilson
ေ ာ းသည ျပညသ႔၀နထမးအလပမားအတြ ေ ာ းသားမား ျပ ေပးၿပး မ၀ါဒပ းႏ အပ ပမႈပ းတြ
ပညာရပပ း သေတသနလပ နးမား ပပးေပးပါသည။ ၿ မး မးေရးႏ မတမႈအတြ Bobst Center ၏
ရညမနး မာ ႏ မားအတြ းႏ နယျ ားတ ေလာ လးတြ တ းရ းသားဓေလထး ႏ
ဘာသာေရးယၾ ညမႈ မားအတြ ႏ ဖ နားလညမႈႏ ေလး ားမႈမ တ ၿ မး မးေရးႏ တရားမတမႈ ရာ
အေၾ ာ းတရားမား တးပြားလာေ ရနျဖ ပါသည။
Rushda Majeed ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား
ရ းလ း - ဤ ျဖ ရပေလလာ အား ၂၀၁၂ ႏ မ ေနာ းရ ဘတ နး ဏနးမားအတ း ျဖ ေ ရန အနညး ယ ျပ ထားပါသည။
ရညညႊနး း ား မား
1 Roger Hamilton, “May I Persuade You to Be Honest?” IDBAmérica, 20 October 2010. 2 Geoffrey Shephard and Jeffrey Rinne, “Brazil,” World Bank, 2001. 3 David Fleischer,. “Que código de ética, cara-pálida?” Internal Control Newsletter, Brasilia, May 1999, p. 6. 4 OECD. OECD Integrity Review of Brazil: Managing Risks for a Cleaner Public Service, OECD Public
Governance Reviews, OECD Publishing, 2012, p. 238 5 Comissão de Ética Pública, Informes, 2002. 6 Ibid. 7 Comissão de Ética Pública, Informes, 2003.
top related