muhasebetr.com inter · İhlal eden işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden...
Post on 10-Mar-2021
2 Views
Preview:
TRANSCRIPT
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır!
SGK TEŞVİKLERİ
Hakkında Bilinmesi Gereken Herşey
2021 Yılı Özel Baskı
MEHMET UĞUR YAVUZ
SGK Denetmeni
www.MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve
yayınlanması yasaktır.
www.muhasebetr.com
ÖZGEÇMİŞ
MEHMET UĞUR YAVUZ SGK Denetmeni
1978 Ordu Fatsa doğumlu olan Mehmet Uğur
Yavuz, 2002-2010 yılları arasında çeşitli
uluslararası nakliye firmalarında yönetici olarak
görev yaptı. 2010 yılında İŞKUR’da başlayan
kamu kariyerinde sırasıyla Sosyal Güvenlik İcra
memuru, Sosyal Güvenlik Denetmeni ve Sosyal
Güvenlik Merkez Müdürü olarak hizmet veren
Yavuz, halen İŞKUR Çanakkale İl Müdürlüğü görevini sürdürmektedir.
Evli ve üç çocuk babası olan yazarın, muhasebe uygulamaları, iş ve
sosyal güvenlik hukuku üzerine kaleme aldığı çok sayıda köşe yazısı
ve makalenin yanı sıra "SGK TEŞVİKLERİ HAKKINDA BİLMENİZ
GEREKEN HER ŞEY" ve "İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK
UYGULAMALARINDA 500 SORU 500 CEVAP" isimli kitapları
bulunmaktadır.
YAYINEVİ
MUHASEBE KİTAPLARI ANONİM ŞİRKETİ
Fethiye Mah. Alev Sok. No:5 Meşale Evleri B Blok D:1 Nilüfer/Bursa Telefon: 0224 – 221 88 54
Web: www.muhasebetr.com E-posta: iletisim@muhasebetr.com
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
1
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER ................................................................................................. 1
BAŞLARKEN ................................................................................................. 6 PRİM ORANLARI ....................................................................................... 6 1) Malûllük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi ........................................... 6 2) Genel Sağlık Sigortası Primi .................................................................. 7 3) Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi ............................................................ 7 4) İşsizlik Sigortası Primi ............................................................................ 7 İŞVERENLERİN PRİM ÖDEME İŞLEMLERİ ............................................. 7 Primlerin Yasal Süresinde Ödenmiş Sayıldığı Durumlar ............................ 8 Prim borçlarının katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi .................................................................................................. 12 Prim Borçlarında Gecikme Cezası ve Gecikme Zammı Uygulaması ....... 13 GÜNLÜK KAZANÇ SINIRLARI ................................................................ 13 1) Prime Esas Kazanç Miktarları .............................................................. 13 2) Kısmen Prime Tabi Tutulacak Kazançlar ............................................. 21 Yemek paraları ......................................................................................... 21 Çocuk zammı (yardımı) ............................................................................ 21 Aile zammı (Yardımı) ................................................................................ 22 3) Prime Tabi Tutulmayacak Kazançlar ................................................... 23 Ayni yardımlar ........................................................................................... 23 Ölüm, doğum ve evlenme yardımları ....................................................... 24 Görev yollukları ......................................................................................... 24 Seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödemeler ve keşif ücreti ............................ 25 İhbar tazminatı .......................................................................................... 26 Kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı).............................................. 27 4) Kanunda İstisna Olarak Sayılmayan Diğer Ödemeler ......................... 27 5) 2021 Yılı Prime Esas Kazançların Alt Ve Üst Sınırları İle Bazı İşlemlere Esas Tutarlar ............................................................................................ 28 5.1) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerine esas günlük ve aylık kazançlarının alt ve üst sınırları ....................................................... 28
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
2
5.2) Çırak ve öğrenciler için; ..................................................................... 29 5.3) Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları; .............................................................. 32 6) 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenlerin ödeyecekleri aylık kazançların alt ve üst sınırları ile 10 günden az sigortalı çalıştıranların ödeyeceği iş kazası ve meslek hastalığı primleri ve sigortalılarca yapılacak ödemeler ................................................................................................... 33 7) Prime Esas Kazanç Sınırlarının Dışında Kalan Ödemeler................... 35 PRİMLERİN ÖDENME SÜRESİ ............................................................... 36
İSTİHDAMA YÖNELİK SİGORTA PRİM TEŞVİKİ UYGULAMALARI ........ 37 1. MALULLÜK YAŞLILIK VE ÖLÜM SİGORTALARI PRİMLERİ İŞVEREN HİSSESİ BEŞ PUANLIK İNDİRİM (BELGE KANUN NO 5510) ............... 37 1. 1. Yararlanma Şartları .......................................................................... 38 1.2. Kapsamda Olanlar ............................................................................. 39 1.3. Kapsam Dışı Olanlar ......................................................................... 39 2. GENEL SAĞLIK SİGORTASI İŞVEREN HİSSESİ BEŞ PUANLIK İNDİRİM (BELGE KANUN NO 6486) ....................................................... 41 2.1. Yararlanma Şartları ........................................................................... 41 2.2. Kapsamda Olanlar ............................................................................. 42 2.3. Kapsam Dışı Olanlar ......................................................................... 43 3. 51 İL İLE GÖKÇEADA VE BOZCAADA İLÇELERİNDE MALULLÜK YAŞLILIK VE ÖLÜM SİGORTALARI İŞVEREN HİSSESİ İLAVE ALTI PUANLIK İNDİRİM (BELGE KANUN NO 46486, 56486, 66486)............. 44 3.1. Yararlanma Şartları ........................................................................... 44 3.2. Kapsamda Olanlar ............................................................................. 46 3.3. Kapsam Dışı Olanlar ......................................................................... 46 4. YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARARLARA İSTİNADEN SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 25510, 16322, 26322) .......................................................................................... 48 4.1. Yararlanma Şartları ........................................................................... 49 4.2. Kapsamda Olanlar ............................................................................. 49 4.3. Kapsam Dışı Olanlar ......................................................................... 50 4.4. Teşvik Kapsamında Sağlanan Destek .............................................. 50 4.5. Destekten Yararlanılabilecek Süreler ................................................ 50 4.6. Teşvikten Yararlanılmaya Başlanılacak Tarih ................................... 52 4.7. Teşvikten Yararlandırılacak Sigortalı Sayısı ..................................... 53
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
3
5. İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ SİGORTALI VE İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 15921) ...................................................................................................... 56 5.1. Yararlanma Şartları ........................................................................... 56 5.1.1. Sigortalı Açısından ......................................................................... 56 5.1.2. İşyeri Açısından .............................................................................. 56 6. GENÇLERİN, KADINLARIN VE MESLEKİ BELGE SAHİBİ OLANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 6111) ...................................................................... 58 6.1. Yararlanma Şartları ........................................................................... 58 6.1.1. Sigortalı Açısından ......................................................................... 58 6.1.2. İşveren Açısından ........................................................................... 61 6.2. Ortalama Sigortalı Sayısı Hesabı ...................................................... 62 6.3. Teşvikten Yararlanma Süresi ............................................................ 64 6.3.1. 18 Yaşından Büyük Ve 29 Yaşından Küçük Erkekler İle 18 Yaşından Büyük Kadın Sigortalılar ........................................................................... 64 6.3.2. 1/3/2011 İla 31/12/2020 Tarihleri Arasında İşe Alınan 29 Yaşından Büyük Erkek Sigortalılar ........................................................................... 65 6.3.3. Çalışmakta İken Mesleki Yeterlik Belgesi Alanlar Veya Mesleki Ve Teknik Eğitim Veren Orta Veya Yüksek Öğretimi Bitirenler ..................... 65 7. İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMINI TAMAMLAYANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 6645) .................................................................................... 69 7.1. Yararlanma Şartları ........................................................................... 70 7.1.1. Sigortalı Açısından ......................................................................... 70 7.1.2. İşyeri Açısından .............................................................................. 70 8. İLAVE İSTİHDAMA BAĞLI PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 17103 – 27103) ................................................................................................... 72 8.1. Yararlanma Şartları ........................................................................... 73 8.1.1. Sigortalı Açısından ......................................................................... 73 8.1.2. İşyeri Açısından .............................................................................. 73 8.2. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar .............................................................. 75 8.3. Alt İşverenler ...................................................................................... 75 9. ENGELLİ SİGORTALI İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 14857) ..................... 77 9.1. Kapsam Ve Yararlanma Şartları ........................................................ 77 9.2. Kapsama Girmeyen İşyerleri Ve Sigortalılar ..................................... 78
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
4
10. ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME VE TASARIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİNE YÖNELİK SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 5746 – 15746) ...................................................................... 79 10.1. Kapsamda Olan İşyerleri ................................................................. 79 10.2. Kapsam Dışı Olan İşyerleri .............................................................. 80 10.3. Kapsamda Olan Sigortalılar ............................................................ 80 10.3.1. Ar-Ge Personeli ............................................................................ 80 10.3.2. Destek Personeli .......................................................................... 81 10.4. Yararlanma Şartları ......................................................................... 81 10.5. Teşvik Kapsamında Sağlanan Destek Ve Süresi ............................ 81 10.6. Net Ücret Alan Ar-Ge Sigortalılarının Prime Esas Kazancının Hesaplanması ........................................................................................... 83 11. KÜLTÜR YATIRIMLARI VE GİRİŞİMLERİNİN DESTEKLENMESİNE YÖNELİK SİGORTA PRİMİ TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 55225 – 25225) .................................................................................................................. 87 11.1. Yararlanma Şartları ......................................................................... 87 12. SOSYAL HİZMETLERDEN FAYDALANAN ÇOCUKLARINİSTİHDAMI HALİNDE PRİM TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 02828) .......................... 90 12.1. Yararlanma Şartları ......................................................................... 90 12.1.1. Sigortalı Yönünden ....................................................................... 90 12.1.2. İşveren Yönünden ........................................................................ 91 13. SOSYAL YARDIM ALANLARIN İSTİHDAMINA YÖNELİK TEŞVİK (BELGE KANUN NO 03294) .................................................................... 92 13.1. Yararlanma Şartları ......................................................................... 92 13.1.1. Sigortalı Yönünden ....................................................................... 92 13.1.2. İşveren Yönünden ........................................................................ 93 13.2. Yararlanma Süresi ........................................................................... 93 13.3. Destek Tutarı ................................................................................... 93 14. ÇOK TEHLİKELİ SINIFTA YER ALAN İŞYERLERİNDE İŞSİZLİK SİGORTASI İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİ UYGULAMASI ...................... 94 14.1. Yararlanma Şartları ......................................................................... 95 15. 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNUN 7. MADDESİNDE ÖNGÖRÜLEN TEŞVİK UYGULAMASI ......................... 100 15.1. Yararlanma Şartları ....................................................................... 101 15.2. Destek Ödemelerine İlişkin Başvurular ......................................... 101 15.3. Ödemeler ....................................................................................... 102 16. 5 PUANLIK BAĞKUR PRİM İNDİRİMİ ............................................. 102 16.1. Yararlanma Şartları ....................................................................... 103 17. GENÇ GİRİŞİMCİ TEŞVİKİ .............................................................. 104 17.1. Yararlanma Şartları ....................................................................... 105
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
5
18. 2021 YILI ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ ............................................. 105 18.1. Kapsama Giren İşverenler ............................................................. 106 19. ARTI İSTİHDAMA BAĞLI PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 27256) ................................................................................................................ 107 19.1. Yararlanma Şartları ....................................................................... 108 19.2. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar .......................................................... 114 19.3. Alt İşverenler .................................................................................. 114 19.4. Mahsuplaşma İşlemleri .................................................................. 115 20. İŞE DÖNÜŞ PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 17256) ........... 116 20.1. Yararlanma Şartları ....................................................................... 116 20.2. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar .......................................................... 123 20.3. Alt İşverenler .................................................................................. 123 20.4. Mahsuplaşma İşlemleri .................................................................. 123 21. İŞE DÖNÜŞ PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 07316) ............ 124 21.1. Yararlanma Şartları ....................................................................... 124 21.2. Destekten Yararlanma Süresi ....................................................... 130 21.3. Destek Tutarının Hesaplanması .................................................... 131 21.4. Alt İşvereni Bulunan İşyerleri ve Alt İşverenlerle İlgili İşlemler ...... 132 21.5. 07316 Prim Desteğinden Yararlanan İşverenlerin Diğer Teşvik Kanunlarından Yararlanmalarına İlişkin Usul ve Esaslar ....................... 133 21.6. Destekten Yararlanmak Amacıyla Yapılacak Olan Başvurunun Şekli ................................................................................................................ 133 22. NORMALLEŞME DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 07252) .............. 134 22.1. Yararlanma Şartları ....................................................................... 134 22.2. Destek Süresi ................................................................................ 135 22.3. Destek Tutarı ................................................................................. 135 22.4. Destekten Yararlanmak Amacıyla Yapılacak Olan Başvurunun Şekli ................................................................................................................ 135 22.5. Normalleşme Desteğine Yönelik Soru ve Cevaplar ...................... 136 23. 7319 SAYILI KANUN 4447 GEÇİCİ MADDE 31. MADDE TEŞVİKİ 138 23.1 Teşvikten Yararlanma Şartları ........................................................ 141 23.2 Teşvikten Sağlanan Fayda ve Menfaatler ...................................... 142 23.3 Teşvikin Kapsamı ve Yaptırımlar .................................................... 142
SİGORTA PRİMİ TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMA . 144
---
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
6
BAŞLARKEN
İşçi maliyetlerindeki sosyal güvenlik primi harcamaları payının
yüksekliği iş ve sosyal güvenlik mevzuatımızla ilgili en sık ve en yüksek
sesle dile getirilen yakınmaların başında gelir. Bu yakınmaları dikkate
alan kanun koyucu gerek kayıtlı sigortalılığın desteklenmesi ve
gerekse dezavantajlı grupların istihdamının arttırılması ile bölgesel,
büyük ölçekli yatırımlar ile stratejik yatırımların özendirilmesi, bölgesel
gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasını teminen özel sektör işyeri
işverenlerine çeşitli sigorta prim teşvik ve indirimlerinden yararlanma
imkanı sağlanmıştır. Prim teşvik, destek ve indirimlere ilişkin
açıklamalardan önce sigortalılara ve bu sigortalıları çalıştıran
işverenlere yönelik temel bazı kavramlara yakından bakmak yerinde
olacaktır.
PRİM ORANLARI
1) Malûllük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi
Malûllük, yaşlılık ve ölüm (MYÖ) sigortaları prim oranı, sigortalının
prime esas kazancının % 20'si olup bunun % 9'u sigortalı, % 11'i
işverenin payı olarak hesaplanır. Fiilî hizmet süresi zammı uygulanan
işlerde ise (MYÖ) sigortaları işveren hissesinin;
1
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
7
- 60 fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 1 puan,
- 90 fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 1,5 puan,
- 180 fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 3 puan,
artırılması suretiyle belirlenir.
2) Genel Sağlık Sigortası Primi
Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi
olanlar için prime esas kazancın % 12,5'i olup, bu primin % 5'i sigortalı,
% 7,5'i ise işveren hissesidir.
3) Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi
Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, sigortalının prime esas
kazancının %2’sidir. Bu primin tamamını işveren öder.
4) İşsizlik Sigortası Primi
İşsizlik sigortası prim oranı; işveren payı %2, işçi payı %1 ve devlet
payı %1 olmak üzere toplam %4’tür.
İŞVERENLERİN PRİM ÖDEME İŞLEMLERİ
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
sigortalıları çalıştıran işverenler, bir ay içinde çalıştırdıkları sigortalıların
prime esas kazançları üzerinden hesaplanacak sigortalı hissesi prim
tutarlarını sigortalıların ücretlerinden keserek, kendi hissesine isabet
eden prim tutarlarını da bu tutarlara ekleyerek en geç takip eden
ay/dönemin sonuna kadar Kuruma ödeyeceklerdir
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
8
Ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde ise prim
tutarları, en geç resmi tatilin sona erdiği günü izleyen ilk iş günü içinde
Kuruma ödenecektir.
Sigorta primleri, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında sigortalı sayılanlar yönünden;
a) Ayın 1’i ile 30’u arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalılar
için en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın son gününe kadar,
b) Ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret
alan sigortalılar için en geç belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen
takvim ayının 14’ü ne kadar, işverenlerce Kuruma ödenir.
Primlerin Yasal Süresinde Ödenmiş Sayıldığı Durumlar
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
sigortalı sayılanlar yönünden sigorta primleri, Sosyal Sigorta İşlemleri
Yönetmeliğinin 108 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen
süreler dışında ödenmekle beraber;
a) 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi
Kanununa göre toplu iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinde;
1) Toplu iş sözleşmesi nedeniyle geriye yönelik ödenmesine karar
verilen ücret farklarına ilişkin sigorta priminin toplu iş sözleşmesinin
imzalandığı tarihi,
2) Yüksek Hakem Kurulu kararı nedeniyle geriye yönelik ödenmesine
karar verilen ücret farklarına ilişkin sigorta priminin ise işverenin, toplu
iş sözleşmesinin dolayısıyla Yüksek Hakem Kurulu kararının tarafı olan
sendikaya üye olması halinde, Yüksek Hakem Kurulu kararının taraf
sendikaya tebliğ edildiği tarihi, işverenin herhangi bir sendikaya üye
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
9
olmamakla birlikte, toplu iş sözleşmesinin dolayısıyla Yüksek Hakem
Kurulu kararının tarafı olması halinde, Yüksek Hakem Kurulu kararının
işverene tebliğ edildiği tarihi,
3) İşveren ile işyeri sigortalıları arasında akdedilen ve uygulanan iş
sözleşmesinin mahkemelerce anılan Kanuna aykırı bulunarak toplu iş
sözleşmesi hükümlerinin uygulanması nedeniyle geriye yönelik
ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin sigorta priminin
mahkeme kararının işverene tebliğ edildiği tarihi,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi
dışında kalan sigortalı personel ile toplu iş sözleşmesine tabi olmakla
beraber sendikalara üye olmamaları sebebiyle özel sektöre ait
işyerlerinde sözleşme kapsamında bulunmayan personele yapılan
geriye dönük ücret artışlarına ilişkin sigorta primlerinin, kararların
alındığı tarihleri,
c) Aylık veya ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olması
sebebiyle ödenmesine sonradan karar verilen kamu sektöründe görevli
sigortalılar için vizenin gecikmesine bağlı olarak yasal süresi dışında
verilmek zorunda kalınan ek prim belgelerine ilişkin sigorta primlerinin,
vize işleminin gerçekleştiğine ilişkin yazının ilgili kuruluşa intikal tarihini,
ç) Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara Kurumca ödenen geçici iş
göremezlik ödeneğinin yanı sıra işverenlerince toplu iş sözleşmesine
dayanılarak istirahatli bulunulan süre için ücret ödenmesi hâlinde, bu
ücretlere ilişkin sigorta primlerinin, istirahat süresinin sona erdiği tarihi,
d) 4857 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine istinaden;
1) İş mahkemelerince veya özel hakem tarafından verilen kararlar
uyarınca göreve iadesine karar verilen sigortalı için verilmesi gereken
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
10
aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk edecek sigorta
primlerinin, sigortalının kesinleşen mahkeme veya özel hakem
kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için
işverene başvuruda bulunması ve işverenin usulüne uygun daveti
üzerine işe başlaması halinde, davete ilişkin tebligatın alındığı tarihin
veya işverenin sigortalıyı işe başlatmaması halinde, sigortalının işe
başlamak için işverene yaptığı başvurusuna ilişkin tebligatın alındığı
tarihin içinde bulunduğu ayı,
2) Arabuluculuk faaliyeti sonunda tanzim edilen ve ilam niteliğine haiz
bulunan anlaşma belgesi uyarınca sigortalı için verilmesi gereken aylık
prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk edecek sigorta
primlerinin arabuluculuk anlaşma belgesinin ilam niteliğini kazandığı
tarihi
e) İdare mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalı
ile ilgili olarak, ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin sigorta
primlerinin, mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi takip eden
günü,
f ) Kamu kurumlarında çalışan sigortalılar için;
1) Mahkeme kararları veya idarece verilen kararlar gereğince geriye
yönelik ücret ve ücret niteliğinde ödeme yapılması halinde, ödemeye
ilişkin sigorta primlerinin mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği
tarihi takip eden günü veya idarenin karar tarihini,
2) Arabuluculuk faaliyeti sonunda tanzim edilen ve ilam niteliğinde
bulunan anlaşma belgesi uyarınca sigortalı için verilmesi gereken aylık
prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk edecek sigorta
primlerinin arabuluculuk anlaşma belgesinin ilam niteliğini kazandığı
tarihi,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
11
g) 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendi kapsamında
bulunanlardan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülenlere enflasyon farkı
veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan ödemelere ilişkin
sigorta primlerinin, ödemenin yapıldığı tarihi,
ğ) Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu
idarelerince ya da yargı mercilerince verilen kararlar ile arabuluculuk
faaliyeti sonunda tanzim edilen ve ilam niteliğinde bulunan anlaşma
belgesine istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda
olduğu bir tarihte ödenen ücret dışındaki ödemelere ilişkin sigorta
primleri belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihleri veya
arabuluculuk anlaşma belgesinin ilam niteliğini kazandığı tarihi,
h) Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçları, aylık prim ve hizmet
belgesinin Kuruma verilme süresi içinde Türkiye’ye dönmemişse bu
araçlarda çalıştırılan sigortalılara ilişkin tahakkuk ettirilecek sigorta
primleri bu maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen ödenme süresinin
sona erdiği tarihten itibaren bir ayı geçmemek şartıyla araçların
Türkiye’ye dönüş tarihini,
ı) 4046 sayılı kanunun 21 nci maddesine istinaden iş kaybı tazminatı
ödenen sigortalı personel ile 4447 sayılı kanunun Ek 5 inci maddesi
kapsamında doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği
ödenenlere ilişkin sigorta priminin ödemenin yapıldığı tarihi,
izleyen ay/dönemin sonuna kadar Kuruma ödenmesi halinde yasal
süresi içinde ödenmiş kabul edilecektir.
Ayrıca, Libya’da iş yapan Türk işverenlerin çalıştırdıkları işçilerden
5510 sayılı Kanuna göre her ay kesecekleri sigorta primlerini,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
12
kendilerine ait prim tutarlarını da ekleyerek en geç ilgili olduğu ayı takip
eden üç ay içinde Kuruma ödemeleri gerekmektedir.
Prim borçlarının katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi
Prim borçları katma değer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle
de ödenebilir. Bu takdirde katma değer vergisi iade hakkı sahibi
kendisinin, mal veya hizmet satın aldığı veya iştirak veya ortaklık ilişkisi
içinde bulunduğu işverenlerin prim borçları için de mahsup talep
edebilir.
Bu durumda prim borçlarının katma değer vergisi iade alacağından
mahsup suretiyle ödenmesinin talep edilmesi durumunda, primin en
geç ödenmesi gereken yasal süre Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine tabi sigortalı çalıştıran işverenlerden;
Sigortalılara ait ücretleri her ayın 1’i ila sonu arasına ilişkin olarak
ödeyen işverenler yönünden, primin ilişkin olduğu ayı takip eden ayın
sonu (vade) yerine vadeyi izleyen yirminci gün,
Sigortalılara ait ücretleri her ayın 15’inden ertesi ayın 14’üne kadarki
döneme ilişkin olarak ödeyen işverenler yönünden ise primin ilişkin
olduğu dönemi takip eden dönemin sonu (vade) yerine vadeyi takip
eden yirminci gün
olacaktır. Diğer yandan cari aya ilişkin prim borçlarının yasal ödeme
süresinin sona erdiği tarihi izleyen yirmi günlük süre içinde katma değer
vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi sırasında,
mahsup edilen tutarın prim borcunun tamamını karşılamaması
durumunda, mahsup edilen kısım yasal süresi içinde ödenmiş
sayılacak, buna karşın ödenmemiş kısmı, yirmi günlük süre dikkate
alınmaksızın, yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
13
yapılacağı tarihe kadar gecikme cezası ve gecikme zammı
uygulanmak suretiyle ödenecektir.
Prim Borçlarında Gecikme Cezası ve Gecikme Zammı Uygulaması
Kurumun prim ve diğer alacakları süresi içinde ve tam olarak
ödenmezse, ödenmeyen kısmı, sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç
aylık sürede her bir ay için % 3 oranında gecikme cezası uygulanarak
artırılır. Bu oran, 1/3/2010 tarihli ve 2010/260 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı Eki Kararın 1 inci maddesiyle 28/4/2010 tarihini takip eden
aybaşından geçerli olmak üzere %2 olarak belirlendiğinden, 1/5/2010
tarihinden sonraki aylar için bu oran %2 olarak uygulanacaktır. Ayrıca
her ay için bulunan bu tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten
başlamak üzere borç ödeninceye kadar her ay için ayrı ayrı Hazine
Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait TL cinsinden ıskontolu
ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetlerinin aylık ortalama faizi,
bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanacaktır.
GÜNLÜK KAZANÇ SINIRLARI
1) Prime Esas Kazanç Miktarları
Kanunun 4 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendi Kapsamındaki Sigortalılar Yönünden Sigorta Primine Esas Olan ve Olmayan Kazançlar ile Kısmen Prime Tabii Tutulacak Kazançlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar yönünden prime esas kazançlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas alınacak olan kazançları Kanunun 80 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin bir, iki ve üç numaralı alt bentlerinde açıklanmıştır. Buna göre;
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
14
“Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde belirlenir. a) Prime esas kazançların hesabında; 1) Hak edilen ücretlerin, 2) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların, 3) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır.” Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar yönünden ücret ve ücret niteliğindeki kazançların prime tabii tutulması 5510 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının on iki numaralı bendinde ücret, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara saatlik, günlük, haftalık, aylık veya yıllık olarak para ile ödenen ve süreklilik niteliği taşıyan brüt tutar olarak tanımlanmıştır. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların yukarıda açıklanan ücretlerinin prime esas kazanca dahil edilebilmesi için Kanunun 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre hak edilmesi yeterli olup, sigortalıların ay içindeki prime esas kazanç tutarlarının hesaplanması sırasında, söz konusu ücretlerin ödenip ödenmediğine veya ne zaman ödendiğine bakılmaksızın, hak edildiği ayın prime esas kazancına dahil edilmek suretiyle prime tabi tutulacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
15
4857 sayılı Kanunun 59 uncu maddesinde iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretin, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödeneceği öngörülmüştür. Bu doğrultuda, sigortalıların hak kazanıp da kullanmadıkları yıllık izin sürelerine ait ücretlerin hizmet akdinin feshinden sonra ödenmesi halinde, 4857 sayılı Kanunun 59 uncu maddesine göre akdin feshedildiği tarihte hak kazanıldığı nazara alınarak, bu nitelikteki yıllık izin sürelerine ilişkin ücretler akdin feshedildiği ayın kazancına dahil edilecektir. Akdin feshedildiği ayda çalışılan gün sayısına tekabül eden günlük prime esas kazancın, prime esas günlük kazanç alt sınırının 7,5 katından fazla olması halinde, aşan kısım prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. Diğer yandan iş akdinin askıda olduğu bir dönemde fiili çalışması olmayan bir sigortalıya yıllık izin ücretinin ödenmesi halinde yıllık izin ücreti prime esas kazanç bildirimi yapılan en son ayın kazancına dahil edilecektir. Aynı şekilde istirahat nedeniyle iş akdi askıda olan bir sigortalının akdin askıda olduğu dönemde hizmet akdinin feshedilmesi ve yıllık izin hakkının da kullanılmamış olması halinde izin ücretinin de hizmet akdinin feshedilmesi ile birlikte ödenecek olması nedeniyle yıllık izin ücreti prime esas kazanç bildirimi yapılan en son ay için verilecek aylık prim ve hizmet belgesiyle tahakkuk ettirilerek prim kesilecektir. Diğer taraftan, - Toplu iş sözleşmeleri uyarınca veya kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan personel ile toplu iş sözleşmesine tabi olmakla birlikte sendikalara üye olmamaları nedeniyle özel sektöre ait işyerlerinde sözleşme kapsamında bulunmayan personele geriye yönelik olarak ücret farkı ödenmesine karar verilmesi halinde, söz konusu ücret farkları, ilişkin oldukları ayların,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
16
- Toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulandığı işyerlerinde, bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara, Kurumumuzca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yanı sıra işverenlerce de toplu iş sözleşmelerine dayanılarak istirahatli bulunan süre için ayrıca ücret ödenmesi durumunda, bu ücretler istirahatli bulunulan ayların, - Kamu kurumlarında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için mahkeme kararları veya idarece verilen kararlar gereğince geriye yönelik ücret ödenmesi halinde bu ücretler ilişkin oldukları ayların, kazancına dahil edilerek prime tabi tutulacaktır. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar yönünden ücret dışı ödemelerin prime tabii tutulması Sigortalıların prime esas kazanç tutarlarının hesaplanması sırasında, ücret dışındaki diğer ödemeler öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edilecektir. Ücret dışında sigortalılara ödenmekte olan prim, ikramiye gibi her türlü ödemeler, ödemenin yapıldığı ayın kazancına dahil edilerek prime tabi tutulmaktadır. Ancak, sözü geçen ödemelerin ücret ile birleştirilerek prime tabi tutulması durumunda, bazı sigortalıların aylık prime esas kazançları tutarı, prime esas kazancın üst sınırını aşabilmektedir. Bu durumda, sigortalılara, ücretinin yanı sıra prime esas kazanca dahil edilebilecek nitelikte ücret dışında ödeme yapılması halinde, bu nitelikteki kazançlar, prime esas günlük kazanç üst sınırının otuz katı aşılmamak kaydıyla prime tabi tutulacak, buna karşın her iki kazanç toplamının üst sınırı aşması halinde, ücret dışındaki ödemenin üst sınırı aşan kısmı, Kanunun 82 nci maddesi hükmü de dikkate alınarak en fazla takip eden iki ayın prime esas kazanç tutarına dahil edilecektir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
17
Toplu iş sözleşmelerine tâbi işyerleri ile kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemeler de yine ödendiği ayın kazancına dahil edilecektir. Sigortalılara çeşitli nedenlerle (ücretsiz izin, istirahat gibi) ay içinde çalışmasının bulunmadığı ve ücret ödenmediği aylarda prime esas kazanca dahil olacak nitelikte ücret dışında bir ödeme yapılması halinde, ücret dışındaki bu ödemeler, ödemenin yapıldığı ayda sigortalının prim ödeme gün sayısının bulunmaması nedeniyle ödemenin yapıldığı tarihi takip eden iki ayı geçmemek üzere ilgili ayların prime esas kazancına dahil edilecektir. Ancak ödemenin yapıldığı tarihi takip eden iki ayda da ücret ödemesine hak kazanılmadığı durumlarda, ücret dışındaki bu ödemeler prime esas kazanca dahil edilemeyecektir. Diğer taraftan, toplu iş sözleşmelerine tabi işyerleri işverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenmesi durumunda bu ödemeler 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi hükmünde belirtilen prime esas kazanç alt ve üst sınırları da nazara alınmak suretiyle prime esas kazancın tâbi olduğu en son ayın kazancına dahil edilecektir. Hizmet akdinin feshinin geçersizliği halinde yapılacak ödemeler İş Kanununun uygulandığı otuz veya daha fazla işçi çalıştırılan işyerlerinde en az altı aylık kıdemi bulunan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesinin geçerli sebep gösterilmeden veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı iş mahkemesince veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verilmesi halinde; İşçiyi başvurusu halinde bir ay içinde işe başlatmayan işverence işçiye ödenen ve mahkeme veya özel hakemce belirlenen en az dört, en çok sekiz aylık ücreti tutarındaki tazminatın, niteliği itibariyle ücret sayılabilecek bir kazanç durumunda olmaması ve işe başlatılmayan
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
18
sigortalının sigortalılık niteliğinin de kalmaması nedeniyle anılan tazminat tutarı prime tabi tutulmayacaktır. Feshin geçersizliğine dair mahkeme veya özel hakem kararının kesinleştirilmesine kadar işçiye çalıştırılmadığı süre için en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakların da işverenin işçiyi işe başlatması veya başlatmamasına bakılmaksızın ödeneceğinden, bu düzenleme ile, feshin geçersizliğine dair karar alan işçiyi, işe başlatıp başlatmama konusunda işverene verdiği inisiyatife karşılık işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarının ödenmesini hüküm altına alarak korumuş, sözleşmenin fesih tarihini, en çok dört aya kadar ileri bir tarihe atmış bulunmaktadır. Buna göre, işçinin işe iadesi için kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının kendisine tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak üzere başvurmuş olması kaydıyla, işe başlatılsın veya başlatılmasın bu nitelikteki işçilere çalıştırılmayan süre için ödenen en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklar, akdin feshedildiği aydan başlanılarak ilgili ayların prime esas kazançlarına dahil edilerek işsizlik sigortası primi de dahil olmak üzere tüm sigorta kollarına ait primler kesilecek ve bu süreler hizmetten sayılacaktır. Öte yandan, işçi işe başlatıldığında bildirim süresine ait (ihbar) ücreti ile kıdem tazminatı peşin olarak ödenmiş ise işçiye ödenecek en çok dört aya kadar olan ücret ve diğer alacaklarından mahsup edileceğinden, 5510 sayılı Kanunun değişik 80 inci maddesi uyarınca bildirim süresine ait (ihbar) ücret ile kıdem tazminatının prime tabi tutulmaması nedeniyle işçiye işe başlatılması halinde ödenecek en çok dört aya kadar olan ücret ve diğer hakları mahsup edilmemiş haliyle prime tabi tutulacak ve bu süreler prim ödeme gün sayısından sayılacaktır. Bu doğrultuda, 4857 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesi uyarınca işçiye ödenecek olan en çok dört aya kadar ücret ve diğer alacaklardan (haklardan) prim alınarak bu süreler prim ödeme gün sayısı olarak değerlendirilecektir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
19
Sigortalıların idari yargı kararlarına istinaden görevlerine iade edilmesi üzerine yapılacak işlem Anayasa ile tanınan, kamu hizmetinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri yürütmek üzere “diğer kamu görevlilerinin” çalıştırılması, bu kişilerin “atanma, görev, yetki, her türlü özlük hakları ile hukuki durumlarının kanunlarla düzenlenmesi” esasının sonucu olarak bazı kişiler; toplu iş sözleşmesi ile istihdam edilen ve iş hukuku kurallarına bağlı bulunan işçilerden farklı olarak idare hukuku içinde yer almaktadırlar. Bu nedenle, bazı işyerlerinin hukuki statüleri, hangi istihdam şeklinde personel çalıştırılacağını belirtmekte ve bunlardan bir kısmı, memur ya da işçi statüsünde olmayan sözleşmeli personel niteliğini taşımaktadır. Kamu hizmeti görevi yapan bu durumdaki personel ile işveren arasındaki ilişkiden doğan uyuşmazlıklar da idari yargının görev alanına girmektedir. Bu durumdaki personelin görevlerine işverenlerince son verilmesi veya işten uzaklaştırılması üzerine görevlerine iadesi amacıyla idari yargı nezdinde açılan davalar üzerine anılan mahkemelerce yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi durumunda, esas hakkında karar verilinceye kadar eski, yani idari işlemin tesisinden önceki durumun devamı sağlanmaktadır. İdareler bu kararların gereklerine göre ve gecikmeksizin işlem yapmaya veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu konudaki ana kural, yürütmenin durdurulması kararının geriye yürür biçimde sonuç doğurması, dava konusu işlemin yapıldığı andan önceki durumun geri gelmesidir. Aynı şekilde, kamu personeli durumunda olan bir kimsenin işverence görevine son verilmesi üzerine işveren (idare) aleyhine açtığı iptal davası sonucunda mahkemece işlemin iptaline karar verilmişse, idarece yapılmış idari işlem ve buna bağlı olarak yapılmış diğer işlemlerin eski durumuna getirilmesi gerekmektedir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
20
İptal davası sonucunda iptal veya göreve iade kararı verilmesiyle yasa gereği, kişinin görevde olmadığı sürelerdeki hakları kendisine verilmekte, ücreti ödenmekte ve kişinin bu idari davadan önceki durumu işverence (idarece) sağlanmaktadır. İdari yargı tarafından verilen kararlara istinaden sigortalılara fiilen çalışmadıkları süreler için ücret ve benzeri nitelikte ödeme yapılması halinde; ücretler, ilişkin olduğu aylara mal edilmek, ücret dışındaki diğer ödemeler ise ödendiği ayın kazancına dahil edilmek suretiyle prime tabi tutulacaktır. Öte yandan İdare Mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalı personel ile ilgili olarak ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin; 1) 17/4/2012 tarihine kadar kesinleşen mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihini takip eden günü, 2) 17/4/2012 tarihinden sonra mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihini takip eden günü, takip eden ayın 23’üne kadar, Kuruma, e-sigorta kanalıyla gönderilmesi veya kağıt ortamında verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş kabul edilecektir. Aynı şekilde İdare mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalı ile ilgili olarak, ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin sigorta primlerinin, mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi takip eden günü, izleyen ay/dönemin sonuna kadar Kuruma ödenmesi halinde yasal süresi içinde ödenmiş kabul edilecektir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
21
2) Kısmen Prime Tabi Tutulacak Kazançlar
Yemek paraları
Sigortalılara yemek parası adı altında yapılan ödemelerin, işyerinde veya müştemilatında işveren tarafından yemek verilmemesi şartıyla, fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücretin % 6'sının, yemek verilecek gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak miktarı, prime esas kazançların tespitinde dikkate alınmayacak, dolayısıyla bu tutardan prim kesilmeyecektir. Bu durumda, yemek parası adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar, Brüt Günlük Asgari Ücret x % 6= Günlük istisna tutarı Yemek Parası Verilen Gün Sayısı (Ay içinde fiilen çalışılan gün sayısı) X Günlük istisna tutarı = Aylık İstisna Tutarı, Ödenen Yemek Parası – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Parası formülü vasıtasıyla hesaplanacaktır.
Çocuk zammı (yardımı)
Sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla ve fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı sayılmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan çocuklarından 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitimi Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ya da işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın Kanuna göre malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklarından en fazla iki çocuk (iki çocuk
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
22
dahil) için çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerin, çocuk başına 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin %2'si, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (C) bendi kapsamında çalışan sigortalıların aynı şartları haiz her bir çocuğu için % 4’ü oranındaki tutarı, aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Brüt Aylık Asgari Ücret X%2=Aylık İstisna Tutarı (Tek çocuk için) Aylık İstisna Tutarı (Tek Çocuk için) X Çocuk Sayısı (İki çocuğa kadar) = İstisna Tutarı Ödenen Çocuk Zammı- İstisna Tutarı: Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Çocuk Zammı
Aile zammı (Yardımı)
Sigortalılara aile zammı adı altında yapılacak ödemelerin, sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın, sigortalının eşinin Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmaması ve Kurumdan gelir veyahut aylık almaması durumunda, 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin %10'u, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (C) bendi kapsamında çalışan sigortalıların aynı şartları haiz eşi için % 20’si oranındaki tutar aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Brüt Aylık Asgari Ücret X % 10 = İstisna Tutarı, Ödenen Aile Zammı – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Aile Zammı, Formülü vasıtasıyla hesaplanacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
23
Özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgarî ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları Sigortalı adına ay içinde özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverence yapılan ödemeler toplamının aylık asgari ücretin % 30’una isabet eden kısmı prime esas kazanca dahil edilmeyecek, kalan tutar ise ödendiği ayın prime esas kazancına dahil edilecektir. Özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverenlerce yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; Brüt Aylık Asgari Ücret X % 30 = İstisna Tutarı, Özel Sağlık Sigortası Primi + Bireysel Emeklilik Katkı Payı – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Özel Sağlık Sigortası Primi ve Bireysel Emeklilik Katkı Payı Tutarı, Formülü vasıtasıyla hesaplanacaktır.
3) Prime Tabi Tutulmayacak Kazançlar
Ayni yardımlar
İşverenlerce sigortalılara ayni (mal) olarak yapılan yardımlar, tutarları üzerinde durulmaksızın, prime esas kazançlara dahil edilmeyecektir. Ancak, ayni yardımların sigortalılara nakden ödenmesi halinde (örneğin yağ parası, un parası, ayakkabı parası, giyim yardımı gibi) prime tabi tutulması gerekmektedir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
24
Ölüm, doğum ve evlenme yardımları
Ölüm, doğum ve evlenme hallerinde işverenlerince sigortalılara yapılan nakdi yardımlar, miktarı ne olursa olsun prime esas kazançların hesabında dikkate alınmayacaktır. Sigortalının anne ve babası, eşi veya çocuğunun ölümü halinde sigortalıya verilen ölüm yardımı ile sigortalının evlenmesi veya çocuğunun olması halinde işveren tarafından yapılan doğum ve evlenme yardımları prime esas kazançların hesabına dahil edilmeyecektir.
Görev yollukları
6245 sayılı Harcırah Kanununun 3 üncü maddesinde belirtilen yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı niteliğinde yapılan ödemeler yolluk kapsamındadır. Bu bakımdan, sigortalılara bireysel iş sözleşmesine veya toplu sözleşmeye dayanılarak ve işveren tarafından sigortalının geçici bir görevle başka yere gönderilmesi veya görev yerini değiştirmesi dolayısıyla verilen ve yolluk kavramına giren ödemeler prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. 1/9/2012 tarihli 28398 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İşveren Uygulama Tebliğinin 7.8-Prime Tabi Tutulmayacak Kazançlar” başlıklı maddesinin “7.8.3-Görev Yollukları” başlıklı alt maddesinde yapılan açıklamada 6245 sayılı Harcırah Kanununa atıfta bulunulmuş ise de yapılan atıf, görev yolluğu kavramı kapsamına giren ödemelerin neler olduğunun belirtilmesinden ibaret olup, sigortalının görevli bulunduğu yerden geçici bir görevle başka yerlere gönderilmesi veya görev yerinin değiştirilmesi dolayısıyla yol masrafı, gündelik (yevmiye), yer değiştirme masrafı olarak duruma bağlı yapılan ödemelerdir ve “görev yolluğu” olarak yapılan bu ödemelerin belge ile kanıtlanması halinde prime esas kazanca dahil edilmemesi gerekmektedir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
25
Yol yardımı ya da yol parası ise sigortalıya işe gidip gelebilmesinde destek olarak verilen ek bir ödeme olup; söz konusu ödemenin 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtildiği şekilde "(b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur.” hükmü gereği prime esas kazanca dahil edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işe gelip gitmek amacıyla sigortalıya ödenen yol paraları bu kapsama alınmayacak olup bu ödemelerin tamamı prime esas kazanca dahil edilecektir. Diğer taraftan, sigortalıya yapılan bir ödemenin görev yolluğu mahiyetinde olduğunun belge ile kanıtlanması gerektiğinden, bu durumu ispatlayacak görev yolluğu ile ilgili evrakların işveren tarafından muhafaza edilmesi ve Kurumumuzca istenildiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.
Seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödemeler ve keşif ücreti
6245 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde sayılan daire ve müesseselerde çalışan sigortalılardan, arazi üzerinde seyyar olarak vazife gören işçilere ilgililerin belediye hudutları haricinde ve belirli bir görev sahası dahilinde, seyyar olarak yaptıkları vazifenin gerektirdiği masrafların karşılığını teşkil etmek üzere 6245 sayılı Kanunun 49 uncu maddesine göre ödenen seyyar görev tazminatı, sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir. İş akdinin feshi veya çeşitli sebeplerle işten ayrılan işçilere işveren tarafından bir defaya mahsus olmak üzere ödenen kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödemeler ve keşif ücreti; prime esas kazancın hesaplanması sırasında dikkate alınmayacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
26
Ancak, yukarıda belirtilen ödemeleri kanıtlayıcı nitelikteki belgeler, gerektiğinde denetim elemanlarına ibraz edilecektir.
İhbar tazminatı
4857 sayılı Kanunun 17 nci maddesinde, belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerektiği, işçinin kıdemine göre değişen süreler sonunda iş sözleşmesinin feshedilmiş sayılacağı, bildirim şartına uymayan tarafın, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminatı (ihbar tazminatı) ödemek zorunda olduğu belirtilmiştir. Bu durumda sigortalının işyeri ile hukuki ilişkisi iş sözleşmesinin feshi ile sona ermiş olduğundan, ödenen tazminat, ücret niteliğinde olmadığı için prime esas kazanca da dahil edilemeyecektir. Ayrıca, işverenin bildirim şartına uymaması veya bildirim süresine ait ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshetmesi, 4857 sayılı İş Kanununun 18, 19, 20 ve 21 inci maddeleri hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmeyeceğinden, İş Kanununun 18 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulama alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenmesi gerekmektedir. Bu durumda da işçinin işyeri ile olan hukuki bağı, iş sözleşmesinin feshi ile sona erdiğinden, işçiye ödenen kötü niyet tazminatı prime esas kazanca da dahil edilemeyecektir. Ancak, işçiye bildirim süresince iş araması için belli bir süre izin verilmesi İş Kanununun gereği olup, bu süre zarfında işçi-işveren arasındaki hukuki bağ sona ermediğinden bildirim süresi içinde işçinin aldığı ücretler prime esas kazanca da dahil edilecektir. Aynı şekilde 4857 sayılı Kanun dışında 6098 sayılı Borçlar Kanunu ve diğer Kanunlara tabi çalışanlara kendi mevzuatlarında yer alan düzenlemeleri uyarınca yapılacak benzer nitelikteki ihbar tazminatı ödemeleri de ücret niteliğinde olmadığı için prime esas kazanca dahil
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
27
edilemeyecektir. Ancak bu Kanunlara göre işçiye bildirim süresince iş araması için belli bir süre izin verilmesi ve bu süre zarfında işçi-işveren arasındaki hukuki bağ sona ermediğinden bildirim süresi içinde işçinin aldığı ücretler prime esas kazanca da dahil edilecektir.
Kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı)
İşyerlerinde para veya kıymetli evrak ya da eşya muhafazası ile görevli bulunan sigortalılara muhtemel açıkları kapatmak amacıyla işverenler tarafından ödenen kasa tazminatları, ücret niteliğinde sayılamayacağından, prime esas kazançtan istisna tutulması gerekmektedir. Ancak, kasa tazminatı niteliğinde olan ödemelerin para ve kıymetli evrak veyahut eşya muhafazası ile görevli bulunan sigortalıya ödenmesi gerektiğinden, bu tür sorumluluğu bulunmayan sigortalılara bu nitelikte bir ödemenin yapılması halinde söz konusu ödemeler prime esas kazanca dahil edilecektir.
4) Kanunda İstisna Olarak Sayılmayan Diğer Ödemeler
5510 sayılı Kanunun değişik 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemelerin prime tabi tutulacağı ve diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnaların 5510 sayılı Kanunun uygulanmasında dikkate alınmayacağı öngörüldüğünden, sigortalılara yakacak, temizlik, aydınlatma ve benzeri nitelikte yapılan giderler yahut tahsil veya mesken yardımı gibi kanunda ismen sayılmayan bu tür ödemelerin tamamı, (ödeme her ne adla yapılırsa yapılsın) ödendiği ayın kazancına ilave edilmek suretiyle prime tabi tutulacaktır. Öte yandan, Kanundaki “diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnaların 5510 sayılı Kanunun uygulanmasında dikkate alınmayacağı “hükmüne istinaden 6772 sayılı “Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
28
Yapılması Hakkında Kanun”a istinaden ödenmekte olan ikramiyeler prime tabi tutulacağı gibi, İş Kanununun 61 inci maddesindeki istisnai hüküm üzerinde durulmaksızın yıllık izin ücretlerinin tamamı da sigorta ve genel sağlık sigortası primine esas kazançlara dahil edilecektir.
5) 2021 Yılı Prime Esas Kazançların Alt Ve Üst Sınırları İle Bazı İşlemlere Esas Tutarlar
Alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, sigortalıların yaşlarına uygun asgarî ücretin otuzda biri, üst sınırı ise 16 yaşından büyük sigortalıların günlük kazanç alt sınırının 7,5 katı, ancak sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri için 3 katıdır. Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır.
5.1) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerine esas günlük ve aylık kazançlarının alt ve üst sınırları
a) Özel sektörde: 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında sigorta primine esas; Günlük kazanç alt sınırı : 119,25 TL Aylık kazanç alt sınırı : 3.577,50 TL Günlük kazanç üst sınırı : 894,38 TL(*) Aylık kazanç üst sınırı : 26.831,40 TL b) Kamu sektöründe:
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
29
15/12/2020 – 14/1/2021 döneminde sigorta primine esas kazanç alt sınırı; 2020 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için: 98,10 TL x 16 gün = 1.569,60 TL 2021 yılı Ocak ayının ilk yarısı için : 119,25 TL x 14 gün = 1.669,50 TL 15/12/2020-14/1/2021 devresi için : 1.569,60 TL + 1.669,50 TL = 3.239,10 TL 15/12/2020 – 14/1/2021 döneminde sigorta primine esas kazanç üst sınırı; 2020 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için: 735,75 TL x 16 gün = 11.772,00 TL 2021 yılı Ocak ayının ilk yarısı için : 894,38 TL x 14 gün =12.521,32 TL 15/12/2020-14/1/2021 devresi için : 11.772,00 TL + 12.521,32 TL = 24.293,32 TL 15/1/ 2021 ila 14/12/2021 tarihleri arasında sigorta primine esas; Aylık kazanç alt sınırı : 3.577,50 TL Aylık kazanç üst sınırı : 26.831,40 TL(*)
5.2) Çırak ve öğrenciler için;
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; aday çırak, çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında okumakta iken staja, tamamlayıcı eğitime veya alan eğitimine tabi tutulan öğrencilerin sigorta primleri, asgari ücretin yüzde ellisi üzerinden hesaplanmaktadır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
30
Buna göre, bu kapsamda yer alan çırak ve öğrencilerin prime esas kazançları; a) Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 1’i ila 30’u arasında düzenleyenler için; 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; Günlük kazanç tutarı : 59,63 TL(*) Aylık kazanç tutarı : 1.788,90 TL b) Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 15’i ila takip eden ayın 14’ü arasında düzenleyenler için; 15/12/2020 – 14/1/2021 dönemi için; 2020 yılı Aralık ayı günlük kazanç tutarı: 98,10 TL x %50 = 49,05 TL 2021 yılı Ocak ayı günlük kazanç tutarı: 119,25 TL x %50 = 59,63 TL 2020 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için: 49,05 TL x 16 gün = 784,80 TL 2021 yılı Ocak ayının ilk yarısı için : 59,63 TL x 14 gün = 834,82 TL 15/12/2020-14/1/2021 devresi için : 784,80 TL + 834,82 TL = 1.619,62 TL 15/1/2021 ila 14/12/2021 tarihleri arasında sigorta primine esas; Günlük kazanç tutarı : 59,63 TL Aylık kazanç tutarı : 1.788,90 TL Yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler ile bursiyer ve kursiyerler için;
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
31
Yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar ile Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerlerin sigorta primleri, prime esas günlük kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanmaktadır. Buna göre, bu kapsamda yer alan öğrenci, bursiyer ve kursiyerlerin prime esas kazançları; a) Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 1’i ila 30’u arasında düzenleyenler için; 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; Günlük kazanç tutarı : 119,25 TL Aylık kazanç tutarı : 3.577,50 TL b) Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 15’i ila takip eden ayın 14’ü arasında düzenleyenler için; 15/12/2020 – 14/1/2021 döneminde sigorta primine esas kazanç alt sınırı; 2020 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için: 98,10 TL x 16 gün = 1.569,60 TL 2021 yılı Ocak ayının ilk yarısı için : 119,25 TL x 14 gün = 1.669,50 TL 15/12/2020-14/1/2021 devresi için : 1.569,60 TL + 1.669,50 TL = 3.239,10 TL
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
32
15/1/2021 ila 14/12/2021 tarihleri arasında sigorta primine esas; Günlük kazanç tutarı : 119,25 TL Aylık kazanç tutarı : 3.577,50 TL
5.3) Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları;
5510 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların; – Yemek parası: 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; 119,25 TL x % 6 = 7,16 TL (*) (Günlük) – Çocuk zammı: 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; 3.577,50 TL x % 2 = 71,55 TL (Aylık) – Aile zammı (yardımı): 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; 3.577,50 TL x %10 =357,75 TL (Aylık) tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Olmayan Ülkelerde İş Üstlenen İşverenlerce Yurt Dışındaki İşyerlerinde Çalıştırılmak Üzere Götürülen Sigortalılar için; 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince sigorta primine esas kazanç üst sınırı sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler için 3 katı olup söz konusu
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
33
hüküm gereğince sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalıların; 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; Günlük kazanç alt sınırı : 119,25 TL Aylık kazanç alt sınırı : 3.577,50 TL Günlük kazanç üst sınırı : 357,75 TL Aylık kazanç üst sınırı : 10.732,50 TL olarak uygulanacaktır.
6) 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenlerin ödeyecekleri aylık kazançların alt ve üst sınırları ile 10 günden az sigortalı çalıştıranların ödeyeceği iş kazası ve meslek hastalığı primleri ve sigortalılarca yapılacak ödemeler
a) 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler a.1- Ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran işverenin sigortalı ve işveren hissesi ile işsizlik sigortası primi dahil (5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ile ikinci fıkrası, 4447 sayılı Kanunun 50 nci ve geçici 10 uncu maddeleri teşviklerinden yararlananlar için yapılan indirimler hesaplamaya dahil edilmemiştir.), 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 119,25 x 10 x % 37,5 = 447,19 (*) TL
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
34
Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 119,25 x 30 x % 37,5 = 1,341,56 TL 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında günlük kazanç üst sınırına göre ödeyecekleri tutar Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 894,38 x 10 x % 37,5 = 3.353,93(*) TL Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 894,38 x 30 x % 37,5 = 10.061,78 (*) TL a.2- Ev hizmetlerinde sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalı çalıştıran işverenin sigortalı ve işveren hissesi dahil 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 119,25 x 10 x % 32 = 381,60 TL Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 119,25 x 30 x % 32 = 1.144,80 TL 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında günlük kazanç üst sınırına göre ödeyecekleri tutar Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 894,38 x 10 x % 32 = 2.862,02(*) TL Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 894,38 x 30 x % 32 = 8.586, 05(*) TL b) 10 günden az sigortalı çalıştıranlar ile sigortalılar yönünden yapılacak ödemeler b.1- Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az sigortalı çalıştıranların ödeyecekleri iş kazası ve meslek hastalığı primi, 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
35
Ayda 1 gün sigortalı çalıştıranlar için 119,25 x % 2 = 2,39 TL (*) Ayda 9 gün sigortalı çalıştıranlar için 2,39 x 9 = 21,51 TL b.2- Ev hizmetlerinde aynı işveren yanında ayda 10 günden az sigortalı çalışanların ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile genel sağlık sigortası primi, 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar 119,25 x 30 x % 32,5 = 1.162,69 (*) TL
7) Prime Esas Kazanç Sınırlarının Dışında Kalan Ödemeler
Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan
sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları
üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır
üzerinden hesaplanmaktadır.
Sigortalının kazancı alt sınırın altında ise bu kazanç ile alt sınır
arasındaki farka ait sigorta primleri ile ücretsiz çalışan sigortalılara ait
sigorta primlerinin tümünü işveren ödemektedir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
36
MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMELERİNİN VERİLME
SÜRESİ Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin vergi kesintileri ile
prim ve hizmetin ait olduğu ayı takip eden ayın 26 ncı günü akşamı
saat 23.59'a kadar elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.
Özel Bütçeli Kamu İdarelerinde 4/1-a'ya tabi çalışanlardan ayın 15 i ile
takip eden ayın 14 ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alanların
prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin bildiriminde esas alınacak ay,
15 inci günün içinde bulunduğu aydır.
Vergiye ilişkin beyan ise ödeme yapılan zamana göre değişmektedir.
Ayın 15 i ile takip eden ayın 14 ü arasındaki çalışmaları karşılığı ödeme
peşin yapılmışsa, bu takdirde vergi kesintileri de aynı döneme ait
beyannamenin konusuna girecektir.
Ancak ödeme bir aylık çalışma dönemi sonunda (takip eden ayın 14
ünde) yapılmışsa vergi kesintileri için beyan dönemi prime esas kazanç
ve hizmet bilgilerinin beyan edildiği ayı takip eden ay yapılacaktır..
PRİMLERİN ÖDENME SÜRESİ
Sigortalı çalıştıran işverenler, bir ay içinde çalıştırdıkları sigortalıların
hem sigortalı hissesi prim tutarlarını, hem de kendi hisselerine isabet
eden prim tutarlarını en geç takip eden ay/dönemin sonuna kadar, son
gününün resmi tatile rastlaması halinde ise, izleyen ilk iş günü içinde
SGK’ya ödemekle yükümlüdürler.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
37
İSTİHDAMA YÖNELİK SİGORTA PRİM TEŞVİKİ UYGULAMALARI
İstihdam; toplumun her kesimini birinci derecede ilgilendirmekle
birlikte, dezavantajlı kesimler için görece daha fazla önem taşır.
Türkiye’de işsizlik oranlarına bakıldığında 15-24 yaş grubundaki işsizlik
oranının genel işsizlik oranından daha yüksek olduğu görülecektir.
Ayrıca istihdam sorunundan etkilenen kadın ve genç işgücünün
çalışma hayatına dahil edilmesi, toplumsal kalkınma yönüyle de önemli
bir etkendir. Günümüzde devletin ücret sübvansiyonuyla ücret
üzerinden alınan sosyal güvenlik kesintilerinde indirime gittiği, bunun
yanı sıra yeni işe almayı özendirici adımlar attığı “sözleşmeye dayalı
politikalar” işsizlikle mücadele amacıyla yoğun şekilde
kullanılmaktadır. Çalışmamızın bu bölümünde güncel teşvik
uygulamalarına mercek tutmaya çalışacağız.
1. MALULLÜK YAŞLILIK VE ÖLÜM SİGORTALARI PRİMLERİ İŞVEREN HİSSESİ BEŞ PUANLIK İNDİRİM (BELGE KANUN NO 5510)
5510 sayılı Kanununun 81 inci maddesi uyarınca özel sektör
işverenlerince çalıştırılan sigortalıların malullük, yaşlılık ve ölüm
2
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
38
sigortaları primlerinden, işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet
eden tutar Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanmaktadır.
1. 1. Yararlanma Şartları
Aylık prim ve hizmet belgesinin 05510 Kanun Numarasıyla
SGK’ya yasal süresi içinde verilmesi gereklidir.
İşe iade davasına istinaden işe başlatılmayan işçi için verilen
geriye dönük APHB’lerde 5 puanlık indirimden yararlanılabilir.
İşverence ödenmesi gereken primlerin yasal süresi içinde
ödenmesi şarttır.
Borçlu olunan siciller için teşvikten yararlanılamazken borcu
olmayan aynı işverene ait diğer sicillerde teşvikten yararlanılabilir.
SGK’ya Teşvikten yararlanılacak işyerinden dolayı muaccel
sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borcu olmamalıdır.
Borçlarını yapılandırma Kanunları uyarınca yahut 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci
maddesine göre tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil,
taksitlendirme ve yapılandırmaları devam ettiği sürece beş puanlık
prim indiriminden faydalanabilirler.
Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı veya sahte sigortalı bildiriminde
bulunulduğu yönünde bir tespitin bulunmaması gerekmektedir.
İhlal eden işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden
itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle beş
puanlık prim indiriminden faydalanamazlar
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
39
1.2. Kapsamda Olanlar
Sigortalı çalıştıran özel sektör işverenleri teşvikten
faydalanabilmektedir.
* Kural olarak beş puanlık indirimden özel sektör işverenleri yararlanır.
Ancak özel sektör ortaklığı bulunsa bile sermayesinin %50'sinden
fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar beş puanlık prim indiriminden
yararlanamazlar.
1.3. Kapsam Dışı Olanlar
Resmi sektör işyerlerinde teşvikten yararlanılamaz
* Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları ile okul
aile birlikleri teşvikten faydalanabilmektedir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu kapsamındaki alım ve yapım işlerinde teşvikten
yararlanılamaz
* Yap-işlet-devret modeli ile Bakanlar Kurulu Kararına göre
yapılacak yatırımlar 2886 sayılı Kanuna tabi olmadığından Yap-işlet-
devret modeli ile yapılacak projelerde teşvikten faydalanabilmektedir
4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işleri
işyerlerinde,
Uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve
yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı
Yurtdışında çalışanlar ve sosyal güvenlik destek primine tabi
çalışanlardan dolayı, teşvikten yararlanılamaz.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
40
Beş puanlık prim indirimi ile diğer sigorta prim teşvik ve desteklerin aynı
dönem için birlikte uygulanması halinde, 4447 sayılı Kanunun 50 nci
maddesinin beşinci fıkrası ile geçici 19 uncu maddesi hariç beş puanlık
prim indirimi öncelikle uygulanmaktadır.
Beş puanlık indirimden yersiz olarak faydalanıldığının tespiti hâlinde,
yararlanılan teşvik tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme
zammı ile birlikte tahsil edilir.
ÖRNEK:
Prime esas kazanç tutarı 3.577,50 TL olan bir sigortalı için 05510 Kanun Numarası seçilerek verilmiş olan bildirgenin işverene maliyeti aşağıdaki şekilde olacaktır. Prime esas kazanç tutarı : 3.577,50 TL
Ödenmesi gereken;
Sigorta primi toplamı (%37,5) : 1.341,56 TL
Hazinece karşılanacak tutar (%5) : 178,88 TL
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 1.162,68 TL
ÖRNEK:
Prime esas kazanç tutarı 22.072,50 TL olan bir sigortalı için 05510 Kanun Numarası seçilerek verilmiş olan bildirgenin işverene maliyeti aşağıdaki şekilde olacaktır..
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
41
Prime esas kazanç tutarı : 26.831,40 TL
Ödenmesi gereken;
Sigorta primi toplamı (%37,5) : 10.061,78 TL
Hazinece karşılanacak tutar (%5) : 1.341,57 TL
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 8.720,21 TL
2. GENEL SAĞLIK SİGORTASI İŞVEREN HİSSESİ BEŞ PUANLIK İNDİRİM (BELGE KANUN NO 6486)
5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendine
istinaden, özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde
çalıştırılmak üzere yurt içinden götürdükleri sigortalılar için ödenecek
genel sağlık sigortası primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına
isabet eden tutar Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanmaktadır.
2.1. Yararlanma Şartları
Aylık prim ve hizmet belgesinin 06486 Kanun Numarasıyla
SGK’ya yasal süresi içinde verilmesi gereklidir.
İşverence ödenmesi gereken primlerin yasal süresi içinde
ödenmesi şarttır.
* Borçlu olunan siciller için teşvikten yararlanılamazken borcu
olmayan aynı işverene ait diğer sicillerde teşvikten yararlanılabilir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
42
SGK’ya Teşvikten yararlanılacak işyerinden dolayı muaccel
sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borcu olmamalıdır.
* Borçlarını yapılandırma Kanunları uyarınca yahut 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci
maddesine göre tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil,
taksitlendirme ve yapılandırmaları devam ettiği sürece beş puanlık
prim indiriminden faydalanabilirler.
Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı veya sahte sigortalı
bildiriminde bulunulduğu yönünde bir tespitin bulunmaması
gerekmektedir.
* İhlal eden işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden
itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle beş
puanlık prim indiriminden faydalanamazlar.
2.2. Kapsamda Olanlar
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g)
bendi kapsamında sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelere
götürülen Türk işçileri için
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkeler ile sosyal
güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelere 5510 sayılı Kanunun 10 uncu
maddesi kapsamında geçici görevle gönderilen sigortalıların
Türkiye’deki sigortalılık statüsüne göre ödenecek sigorta primlerinde
sigorta kolları bakımından genel sağlık sigortası primlerinin bulunması
halinde, bahse konu işçiler için
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
43
Almanya ile yapılan “İstisna Akdi” sözleşmesi çerçevesinde
Almanya’ya götürülen Türk işçiler için genel sağlık sigortası primlerinde
beş puanlık prim indiriminden yararlanılmaktadır.
2.3. Kapsam Dışı Olanlar
Libya’ya çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden dolayı
bu teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Resmi sektör işyerlerinde teşvikten yararlanılamaz.
Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlar çerçevesinde
teşvik edilen yatırımlarda çalışanlar ve sosyal güvenlik destek primine
tabi çalışanlardan dolayı teşvikten yararlanılamaz.
3308 sayılı Kanunda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde
mesleki eğitim gören öğrencilerden, Meslek liselerinde okumakta iken
veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan
öğrencilerden, 4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş
kaybı tazminatı alanlardan, Harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı
Kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alanlardan dolayı, genel sağlık
sigortası primlerinde beş puanlık indiriminden yararlanılması mümkün
bulunmamaktadır.
Bu teşvikten yersiz olarak faydalanıldığının tespiti hâlinde, yararlanılan
teşvik tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte
tahsil edilir.
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından Ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi
imzalanmamış olan Irak’a çalıştırmak üzere götürülen 1 işçinin
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
44
2021/Ocak ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 4.000,00 TL
olduğu varsayıldığında;
Ödenmesi gereken;
Sigorta primi sigortalı hissesi (%5) : 200,00 TL
Sigorta primi işveren hissesi (%9,5) : 380,00 TL
Sigorta primi sigortalı + işveren hissesi toplamı : 580,00 TL
Hazinece karşılanacak tutar (%5) : 200,00 TL
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 380,00 TL
3. 51 İL İLE GÖKÇEADA VE BOZCAADA İLÇELERİNDE MALULLÜK YAŞLILIK VE ÖLÜM SİGORTALARI İŞVEREN HİSSESİ İLAVE ALTI PUANLIK İNDİRİM (BELGE KANUN NO 46486, 56486, 66486)
5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesi uyarınca sosyo-ekonomik
gelişmişlik endeksi dikkate alınmak suretiyle hazırlanmış (I), (II) ve (III)
sayılı listede yeralan il ve ilçelerde sigortalı çalıştıran özel sektör
işyerlerinde 31/12/2021 tarihine kadar uygulanmak üzere, beş puanlık
indirime ek olarak prime esas kazanç alt sınırı üzerinden altı puan ilave
indirim yapılmaktadır.
3.1. Yararlanma Şartları
Aylık prim ve hizmet belgesinin 46486 / 56486 / 66486 Kanun
Numarasıyla SGK’ya yasal süresi içinde verilmesi gereklidir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
45
İşverence ödenmesi gereken primlerin yasal süresi içinde
ödenmesi şart olup işverence e-Borcu Yoktur aktivasyonu için
başvuruda bulunulması gerekmektedir.
* Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi,
işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme
cezası ve gecikme zammı borçlarının, işverenin gerçek kişilik olması
halinde ayrıca 5510/4-1-(b) kapsamındaki borç toplamının 16 yaşından
büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmaması
(varsa da tecil taksitlendirilmiş ya da yapılandırılmış ve yapılandırma
işleminin de bozulmamış olması).
SGK’ya Teşvikten yararlanılacak işyerinden dolayı muaccel
sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borcu olmamalıdır.
* Borçlarını yapılandırma Kanunları uyarınca yahut 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci
maddesine göre tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil,
taksitlendirme ve yapılandırmaları devam ettiği sürece beş puanlık
prim indiriminden faydalanabilirler.
Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı veya sahte sigortalı bildiriminde
bulunulduğu yönünde bir tespitin bulunmaması gerekmektedir.
* İhlal eden işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden
itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle ilave
altı puanlık prim indiriminden faydalanamazlar.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
46
3.2. Kapsamda Olanlar
Sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi dikkate alınmak suretiyle
hazırlanmış (I), (II) ve (III) sayılı listede yeralan il ve ilçelerde sigortalı
çalıştıran özel sektör işverenleri teşvikten faydalanabilmektedir.
3.3. Kapsam Dışı Olanlar
Resmi sektör işyerlerinde teşvikten yararlanılamaz.
Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlar çerçevesinde
teşvik edilen yatırımlarda çalışanlar ve sosyal güvenlik destek primine
tabi çalışanlardan dolayı teşvikten yararlanılamaz.
İlave 6 Puanlık Teşvikten Yararlanma Süreleri ve İlleri Gösteren
Güncel Liste
(I) Sayılı Liste
(II) Sayılı Liste
(III) Sayılı Liste
1-Afyonkarahisar 1-Adıyaman 1-Ağrı
2-Amasya 2-Aksaray 2-Ardahan
3-Artvin 3-Bayburt 3-Batman
4-Bartın 4-Çankırı 4-Bingöl
5-Çorum 5-Erzurum 5-Bitlis
6-Düzce 6-Giresun 6-Diyarbakır
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
47
7-Elazığ 7-Gümüşhane 7-Hakkâri
8-Erzincan 8-Kahramanmaraş 8-Iğdır
9-Hatay 9-Kilis 9-Kars
10-Karaman 10-Niğde 10-Mardin
11- Kastamonu 11-Ordu 11-Muş
12-Kırıkkale 12-Osmaniye 12-Siirt
13-Kırşehir 13-Sinop 13-Şanlıurfa
14-Kütahya 14-Tokat 14-Şırnak
15-Malatya 15-Tunceli 15-Van
16-Nevşehir 16-Yozgat Gökçeada-Bozcaada ilçeleri
17-Rize
18-Sivas
19-Trabzon
20-Uşak
Bu teşvikten yersiz olarak faydalanıldığının tespiti hâlinde, yararlanılan
teşvik tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte
tahsil edilir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
48
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 3.577,50 TL olduğu varsayıldığında, Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 948,03 TL
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan
ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 26.831,40 TL olduğu
varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 8.505,56 TL
4. YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARARLARA İSTİNADEN SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 25510, 16322, 26322)
5510 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesi kapsamında Yatırımlarda Devlet
yardımları hakkında kararlar çerçevesinde düzenlenen teşvik
belgelerine göre gerçekleştirilecek yatırımlarla istihdam edilen
sigortalılar için, Bakanlar Kurulunca istatistiki bölge birimleri
sınıflandırması, kişi başına düşen milli gelir veya sosyo-ekonomik
gelişmişlik düzeyleri dikkate alınmak suretiyle belirlenen illerde faaliyet
gösteren işverenler için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden
hesaplanan sigorta primlerinin; işveren hisselerinin tamamına veya
işveren hisseleri ile birlikte sigortalı hisselerinin tamamına kadar olan
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
49
kısmı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı
Sermaye Genel Müdürlüğü bütçesinden karşılanmaktadır.
4.1. Yararlanma Şartları
Aylık prim ve hizmet belgesinin 25510/ 16322/ 26322 Kanun
Numarasıyla SGK’ya yasal süresi içinde verilmesi gereklidir.
Ekonomi Bakanlığınca düzenlenen teşvik belgesi alınmış ve
gemi yatırımları hariç teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmış
olmalıdır.
İşverenin Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş prim ve
idari para cezası borcunun bulunmaması gerekmektedir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanunun 22/A maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı tahsilat dairelerine
müracaat tarihinden önceki 15 gün içinde vadesi geçmiş vergi
borcunun bulunmaması gerekmektedir.
İşverence ödenmesi gereken primlerin yasal süresi içinde
ödenmesi şart olup işverence e-Borcu Yoktur aktivasyonu için
başvuruda bulunulması gerekmektedir
Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı veya sahte sigortalı bildiriminde
bulunulduğu yönünde bir tespitin bulunmaması gerekmektedir.
4.2. Kapsamda Olanlar
Büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik
uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenerek tamamlama
vizesi yapılmış işyerleri,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
50
Gemi inşa yatırımları destek kapsamındadır.
4.3. Kapsam Dışı Olanlar
Resmi sektör işyerlerinde teşvikten yararlanılamaz.
Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında
çalışan sigortalılar, hakkında destek hükümleri uygulanmaz.
4.4. Teşvik Kapsamında Sağlanan Destek
Kapsama giren sigortalıların prime esas kazanç alt sınır
üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işyerinin;
1, 2, 3, 4 veya 5 inci bölgede kurulu olması halinde, işveren
hissesi prim tutarının,
6 ncı bölgede kurulu olması halinde, sigortalı ve işveren
hissesi prim tutarının,
Gemi yatırımı olması halinde ise hangi bölgede kurulu olduğu
üzerinde durulmaksızın işveren hissesi prim tutarının tamamı Sanayi
ve Teknoloji Bakanlığınca karşılanır.
4.5. Destekten Yararlanılabilecek Süreler
Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında
desteklenen yatırımlarda,
1. Bölgede bulunan Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir,
Kocaeli, Muğla illerindeki işverenlerin
31/12/2015 tarihine kadar başladıkları yatırımlar için 2 Yıl süreyle,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
51
Stratejik Yatırımlar için 7 Yıl süreyle bu teşvikten yararlanmaları
mümkündür
1/1/2016 tarihinden itibaren başlanılan yatırımlar için bu teşvikten
yararlanamazlar.
2. Bölgede bulunan Adana, Aydın, Bolu, Çanakkale (Gökçeada ve
Bozcaada hariç), Denizli, Edirne, Isparta, Kayseri, Kırklareli, Konya,
Sakarya, Tekirdağ, Yalova illerindeki işverenlerin
31/12/2015 tarihine kadar başladıkları yatırımlar için 3 Yıl süreyle,
Stratejik Yatırımlar için 7 Yıl süreyle bu teşvikten yararlanmaları
mümkündür
1/1/2016 tarihinden itibaren başlanılan yatırımlar için bu teşvikten
yararlanamazlar
3. Bölgede bulunan Balıkesir, Bilecik, Burdur, Gaziantep, Karabük,
Karaman, Manisa, Mersin, Samsun, Trabzon, Uşak, Zonguldak
illerindeki işverenlerin
31/12/2015 tarihine kadar başladıkları yatırımlar için 6 Yıl süreyle,
1/1/2016 tarihinden itibaren başlanılan yatırımlar için 3 Yıl süreyle,
Stratejik Yatırımlar için 7 Yıl süreyle bu teşvikten yararlanmaları
mümkündür
4. Bölgede bulunan Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum,
Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir,
Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas illerindeki işverenlerin
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
52
31/12/2015 tarihine kadar başladıkları yatırımlar için 6 Yıl süreyle,
1/1/2016 tarihinden itibaren başlanılan yatırımlar için 5 Yıl süreyle
Stratejik Yatırımlar için 7 Yıl süreyle bu teşvikten yararlanmaları
mümkündür
5. Bölgede bulunan Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum,
Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye,
Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat illerindeki işverenlerin
31/12/2015 tarihine kadar başladıkları yatırımlar için 7 Yıl süreyle,
1/1/2016 tarihinden itibaren başlanılan yatırımlar için 6 Yıl süreyle
Stratejik Yatırımlar için 10 Yıl süreyle bu teşvikten yararlanılır
6. Bölgede bulunan Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır,
Hakkari , Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van,
Gökçeada ve Bozcaada il ve ilçelerindeki işverenlerin
31/12/2015 tarihine kadar başladıkları yatırımlar için 10 Yıl süreyle,
1/1/2016 tarihinden itibaren başlanılan yatırımlar için 7 Yıl süreyle
Stratejik Yatırımlar için 10 Yıl süreyle bu teşvikten yararlanmaları
mümkündür
4.6. Teşvikten Yararlanılmaya Başlanılacak Tarih
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında veya büyük ölçekli ya da
stratejik yatırımlardan dolayı, teşvik belgesinin tamamlama vizelerinin
yapılmasının ardından, teşvikten yararlanacak olan işyerlerine ilişkin
bilgilerin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
53
Sermaye Genel Müdürlüğünce SGK’ya elektronik ortamda bildirildiği
tarihi takip eden ay başından,
Gemi yatırımlarından dolayı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik
Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünce SGK’ya
bildirilmek kaydıyla teşvik belgesinin düzenlendiği tarihi takip eden ay
başından, başlanılarak yararlanılmaktadır.
4.7. Teşvikten Yararlandırılacak Sigortalı Sayısı
Komple yeni yatırımlarda bahse konu destekten, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünce
tespit edilen ve teşvik belgesinde gösterilen ilave sigortalı sayısı kadar
sigortalıdan dolayı; diğer yatırım cinslerinde (modernizasyon, tevsi,
ürün çeşitlendirmesi yatırımlarında) ise anılan Genel Müdürlükçe tespit
edilen, mevcut sigortalı sayısının üzerinde sigortalı çalıştırmak
kaydıyla ilave sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
Bu destekten yersiz olarak faydalanıldığının tespiti hâlinde,
yararlanılan teşvik tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme
zammı ile birlikte tahsil edilir.
ÖRNEK:
Tamamlama vizesi yapılmış Ceren Limited Şirketine ilişkin teşvik
belgesinde aşağıda yer alan bilgiler bulunmaktadır;
Yatırımın
Cinsi
Mevcut İstihdam
(Kişi)
İlave İstihdam
(Kişi)
Tevsi 27 40
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
54
Firmanın 2021/Aralık döneminde 25, 2021/Ocak döneminde 60 ve
2021/Şubat döneminde 80 sigortalı istihdam edildiği varsayıldığında,
bu teşvikten yararlanılacak sigortalı sayısı tablodaki gibi olacaktır.
Yıl/Ay
İstihdam Edilen
Sigortalı Sayısı
Teşvikten
Yararlanılan
Sigortalı Sayısı
2019/Aralık 25 Yararlanamaz.
2020/Ocak 60 33 sigortalı
2020/Şubat 80 40 sigortalı
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan
ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 3.577,50 TL olduğu
varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 608,17 TL
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan
ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 26.831,40 TL olduğu
varsayıldığında,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
55
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 8.165,70 TL
ÖRNEK:
6. Bölgede Yatırım Yapan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan
1 sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 107,32 TL
ÖRNEK:
6. Bölgede Yatırım Yapan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan
1 sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 7.664,85 TL
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
56
5. İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ SİGORTALI VE İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 15921)
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 50 nci maddesi uyarınca,
işsizlik ödeneği almakta olanların işe alındıkları tarihten önceki aydan
itibaren altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen
ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmaları ve bu döneme
ilişkin ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılmaları halinde
prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta
primi tutarının yüzde biri hariç olmak üzere işçi ve işveren payı sigorta
primleri kalan işsizlik ödeneği süresince İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanmaktadır.
5.1. Yararlanma Şartları
5.1.1. Sigortalı Açısından
1/10/2009 veya sonraki bir tarihte işe alınması,
İşe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanması,
Fiilen çalışması,
5.1.2. İşyeri Açısından
5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi kapsamında olmaması
ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve bu Kanundan istisna olan alımlar
ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan hizmet alımları
ve yapım işlerini yürüten işyeri olmaması,
Sigortalının işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak son
altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama
sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
57
İşsizlik ödeneği almakta olan sigortalının işsizlik ödeneği
almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricinde bir
işyerinde işe başlamış olması,
Aylık prim ve hizmet belgelerinin 15921 sayılı Kanun numarası
seçilmek suretiyle yasal süresi içerisinde verilmesi,
Sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden kısmı ile
Hazinece karşılanmayan işveren hissesine isabet eden kısmın
tamamını yasal süresi içinde ödemesi,
Sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde birden fazla
işyerinde çalışmaya başlaması halinde işe girilen ilk işyeri işverenince
yararlanılabilecektir.
Sigortalının, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde işe girdikten
sonra ayrılıp bir başka işe başlaması durumunda (işsizlik ödeneği
almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri hariç), kalan süreler
için de yararlanılabilecektir.
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından işsizlik ödeneğinden yararlanma
süresi içinde işe alınarak çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan ayına
ilişkin prime esas kazanç tutarının 3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 143,10 TL
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
58
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından işsizlik ödeneğinden yararlanma
süresi içinde işe alınarak çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan ayına
ilişkin prime esas kazanç tutarının 26.831,40 TL olduğu
varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 8.863,32 TL
6. GENÇLERİN, KADINLARIN VE MESLEKİ BELGE SAHİBİ OLANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 6111)
4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesine göre 31/12/2015
tarihine kadar işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere, Kanun
hükmünün yürürlüğe girdiği 1/3/2011 tarihinden itibaren özel sektör
işverenlerince işe alınan ve fiilen çalıştırılanların, anılan maddede
belirtilen şartları sağlamaları kaydıyla prime esas kazançları üzerinden
hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe
alındıkları tarihten itibaren 6 ila 54 ay arasında İşsizlik Sigortası
Fonundan karşılanmaktadır.
6.1. Yararlanma Şartları
6.1.1. Sigortalı Açısından
İşe Alınma Tarihi: 1/3/2011 ila 31/12/2022 tarihleri arasında işe
alınmış olmak
* Sigortalı yönünden şartları ele aldığımızda ilk olarak iş
görenimizin en geç 31.12.2022 tarihine kadar işe alınmış olması
gerektiğini görüyoruz. Burada altı çizilmesi gereken husus anılan
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
59
tarihin teşvikten yararlanılacak son tarih olmayışıdır. Örneğin mesleki
yeterlik belgesi sahibi olup diğer şartları taşıyan İşkur’a kayıtlı iş
görenimizin 30.12.2020 tarihinde işe alınmış olması durumunda anılan
çalışan için teşvikten 2024 yılına kadar yararlanılmaya devam
edilecektir
Yaş Koşulu 18 yaşından büyük olmak
* Bir diğer şartımız ise sigortalının 18 yaşından büyük olmasıdır.
Konuyu yine örneklendirecek olursak meslek belgesi ve İşkur kaydı
olmayıp diğer şartları taşıyan kadın iş görenimiz 19.04.2017 tarihinde
işe alınmıştır. 01.03.2000 tarihinde dünyaya gelmiş olan sigortalı işe
giriş tarihi itibarıyla 17 yıl, 01 ay ve 18 günlük olduğundan teşvikten
yararlandırılamamaktadır.
Unutulmamalıdır ki işe alındığı tarih itibarıyla 18 yaşı
doldurmamış olsa da iş görenimiz için 18 yaşını doldurduğu tarihten
itibaren teşvikten yararlanılması mümkündür. Burada tereddüt edilecek
nokta teşvikten yararlanılma süresiyle ilgilidir. Örnekteki iş görenimiz
için 24 aylık süre işe giriş tarihi olan 2017/04. Ay’da mı başlayacaktır?
Yoksa 18 Yaşın dolduğu 2018/03. Ayından itibaren mi teşvik süresi
işleyecektir? SGK Genelgesi bu noktada açıklama getirmemekle
birlikte destekten yararlanma sürelerinin ele alındığı bölümde ön şart
gibi anılan “işe giriş tarihi itibariyle” ifadesinden çıkarımla teşvik süresi
2017/04. Ay’da başlayacak, dolayısıyla iş görenimiz için 2018/03.
Ayından itibaren 13 ay müddetince teşvikten yararlanılabilecektir.
İşsiz Olma Koşulu İşe başladığı tarihten önceki altı aylık
dönemde SGK’ya verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı
olmamak
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
60
* Sigortalının işe alındığı tarihten önceki altı aylık dönemde
SGK’ya verilen Aylık prim ve hizmet belgelerinde yer almaması
gerekmektedir. İlk bakışta kişinin altı ay boyunca işsiz olması gerekli
gibi algılanabilecek şart incelendiğinde konunun boyutunun farklı
olduğu anlaşılacaktır. Örneğin son olarak 01.06.2016 tarihinde
çalışmış ve bu tarihte işten çıkış bildirimi gerçekleştirilmiş olan sigortalı
31.12.2016 tarihinde işe alındığında sigortalımız 213 gündür işsiz
olmasına rağmen teşvikten yararlanamayacaktır. Konuyu açacak
olursak 2016/12. Ay öncesinde altı aylık dönem 2016/11,10,09,08,07
ve 06. Aylardır. Sigortalımız ise bir önceki çalışmasından dolayı
2016/06. Ay bildirgesinde yer almış ve dolayısıyla teşvik kapsamı
dışında kalmıştır.
Diğer taraftan, sigortalıların 5510 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi (Bağ-Kur) sigortalı olması
yahut Kanunun Ek 5, 6 veya 9. Maddeleri gereği hizmetlerinin
bildirilmiş olması teşvikten yararlanılması için engelleyici sürelere dahil
edilmeyecektir. Yine aynı şekilde aday çırak, stajyer, İşkur kursiyeri vb.
şekilde SGK’ya yapılan bildirimler teşvik yönünden çalışılmış süre
olarak dikkate alınamayacaktır. İstisnanın istisnası olarak
değerlendirebileceğimiz bir husus olan Kanunun geçici 20 nci maddesi
kapsamında sandık statüsüne tabi istihdam edilen personel içinse bu
çalışma süreleri teşvik yönünden dikkate alınmalıdır.
Fiilen Çalıştırılma Koşulu
* Sigortalıların teşvikten yararlandırılması için fiilen çalışmış
olmaları da zaruridir. 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca hafta tatili, ulusal
bayram ve genel tatil günleri ile yıllık ücretli izinli olunan süreler gibi
sigortalılara fiilen çalışılmış gibi ücreti ödenen süreler zarfında hak
kazanılan ücretlerden dolayı da, 6111 teşvikinden yararlanılması
mümkün bulunmaktadır. Buna karşın, maktu aylıkla çalışmakta olan
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
61
sigortalıların İş Kanununda sayılan süreler dışında devamsızlık,
istirahat vb.. sürelere ilişkin işverenlerce ücret ödenmesi halinde bu
ücretlerden dolayı anılan maddede öngörülen sigorta prim desteğinden
yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Bir Defa Yararlanma Koşulu
Sigortalılar yönünden önemli görülen bir şartta 06111
desteğinden her bir sigortalı için yalnızca bir defa yararlanılabilecek
olmasıdır. Bu bağlamda, destekten yararlanılmış olan bir sigortalının
destekten yararlanma süresini tamamladıktan sonra veya destekten
yararlanma süresi sona ermeden işsiz kalması halinde, sonradan işe
girdiği işyeri işverenince 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu
maddesinde öngörülen destekten yararlanılması mümkün
olamayacaktır. Ancak sigortalı destekten yararlandırıldığı işyerinde
diğer şartları taşımak suretiyle yeniden işe başlarsa kalan teşvik
süresinden yararlandırılması mümkün olacaktır.
6.1.2. İşveren Açısından
Özel sektör işvereni olmak (ihaleli iş olmaması)
Sigortalının, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak
çalıştırılması,
İşyerinden kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş prim ve
idari para cezası borcunun bulunmaması,
Aylık prim ve hizmet belgelerini 06111 sayılı Kanun numarası
seçilmek suretiyle yasal süresi içerisinde vermek
Sigorta primlerini yasal süresi içinde ödemek
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
62
Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı yönünde bir tespitin
bulunmaması
6.2. Ortalama Sigortalı Sayısı Hesabı
Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş
tarihinden önceki altı ayda SGK’ya bildirilmiş olan toplam sigortalı
sayısının, aynı dönem aralığında bildirim yapılmış ay sayısına
bölünmesi suretiyle bulunmaktadır. Bu hesaplamada 0,49’a kadar olan
kesirler 0 (sıfır), 0,50 ve üstü kesirler ise tama iblağ edilmektedir.
ÖRNEK: 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesine göre
sigortalılar yönünden aranılan şartlara sahip olan sigortalının
(K)Limited Şirketine ait kırtasiye malzemeleri satışı faaliyet konulu
işyerinde 24/1/2019 tarihinde işe alındığı ve bahse konu işyerinin son
altı aylık döneminde,
2018/Aralık ayında : 6
2018/Kasım ayında : 3
2018/Ekim ayında : 3
2018/Eylül ayında : 5
2018/Ağustos ayında : 5
2018/Temmuz ayında : 6
sigortalı çalıştırılmış olduğu varsayıldığında, baz alınan aylardaki
toplam sigortalı sayısı: 6 + 3 + 3 + 5 + 5 + 6 = 28
Ortalama sigortalı sayısı: 28 / 6 = 4,6 = 5 olacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
63
** Bu durumda, bahse konu sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun
geçici 10 uncu maddesinde öngörülen destekten 6 ve üzerinde
sigortalının çalıştırıldığı aylarda yararlanılabilecektir.
Bahse konu destekten, her bir sigortalı için yalnızca bir kez
yararlanılacağından, daha önce bu destekten yararlanılmış olan
sigortalının işyerinden ayrılmasını müteakip aynı veya farklı başka bir
işyerinde tekrar çalışmaya başlaması halinde bu sigortalıdan dolayı
yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Buna karşın, 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci
fıkranın (a) bendi kapsamında destekten yararlanılan sigortalıların,
destek süreleri tamamlanmadan işsiz kalmaları halinde, yeni bir
mesleki yeterlilik belgesini veya teknik eğitim veren orta veya yüksek
öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen iş gücü yetiştirme
kursunu işsiz oldukları bu süre içinde temin etmeleri ve aynı bent
kapsamında yeniden işe alınmaları durumunda, bu sigortalılardan
dolayı destekten yeniden yararlanılabilecektir. Ancak, bu durumda ilk
yararlanma süresi, ikincisinden düşülecek ve toplam yararlanma süresi
en son yararlanılan destek için maddede öngörülen süreyi
aşamayacaktır.
Söz konusu işveren hissesi sigorta prim desteğinden yararlanılabilmesi
için sigortalılar yönünden aranılan şartlardan biri de, sigortalının fiilen
çalışmasıdır. Dolayısıyla, 4857 sayılı Kanunda çalışmış süreler gibi
değerlendirilerek ücreti ödenen süreler haricindeki fiilen çalışılmayan
(örneğin sigortalıların istirahatli oldukları) sürelere ilişkin işverenlerce
ücret ödenmesi halinde bu ücretlerden dolayı anılan maddede
öngörülen sigorta prim desteğinden yararlanılması mümkün
bulunmamaktadır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
64
6.3. Teşvikten Yararlanma Süresi
6.3.1. 18 Yaşından Büyük Ve 29 Yaşından Küçük Erkekler İle 18 Yaşından Büyük Kadın Sigortalılar
İşe giriş tarihi itibariyle;
1) Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da
alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan, ancak Türkiye İş Kurumuna
kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, kırksekiz ay süreyle,
2) Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da
alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan ve ayrıca Türkiye İş Kurumuna
kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, ellidört ay süreyle,
3) Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretimi ya da
Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip
belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan,
ancak Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, otuzaltı
ay süreyle,
4) Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretimi ya da
Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip
mesleği ile ilgili alanda çalıştırılan ve Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz
olanlardan dolayı, kırkiki ay süreyle,
5) Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olmayan, mesleki ve teknik eğitim
veren orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca
düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirmeyen ve Türkiye İş
Kurumuna kayıtlı işsiz de olmayanlardan dolayı, yirmidört ay süreyle,
6) Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olmayan, mesleki ve teknik eğitim
veren orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
65
düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirmeyen, ancak Türkiye İş
Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, otuz ay süreyle,
yararlanılabilecektir.
6.3.2. 1/3/2011 İla 31/12/2020 Tarihleri Arasında İşe Alınan 29 Yaşından Büyük Erkek Sigortalılar
İşe giriş tarihi itibariyle;
1) Mesleki yeterlik belgesi sahibi veya mesleki ve teknik eğitim veren
orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen
işgücü yetiştirme kursunu bitiren ve belgede belirtilen meslek ya da
alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan, ancak Türkiye İş Kurumuna
kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, yirmidört ay süreyle,
2) Mesleki yeterlik belgesi sahibi veya mesleki ve teknik eğitim veren
orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen
işgücü yetiştirme kursunu bitiren, mesleği ile ilgili alanda çalıştırılan ve
Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, otuz ay süreyle,
3) Mesleki yeterlik belgesi almamış veya mesleki ve teknik eğitim veren
orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca işgücü
yetiştirme kursunu bitirmemiş, ancak Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz
olanlardan dolayı altı ay süreyle yararlanılabilecektir.
6.3.3. Çalışmakta İken Mesleki Yeterlik Belgesi Alanlar Veya Mesleki Ve Teknik Eğitim Veren Orta Veya Yüksek Öğretimi Bitirenler
1/3/2011 ila 31/12/2020 tarihleri arasında işe alınan ve işe alındığı tarih
itibariyle mesleki yeterlik belgesi sahibi olmayan, mesleki ve teknik
eğitim veren orta veya yüksek öğretimi bitirmemiş olan, ancak bu
şekilde işe alındıktan sonra çalışmakta iken mesleki yeterlik belgesi
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
66
alan veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi
bitiren sigortalılardan dolayı on iki ay süreyle yararlanılabilecektir.
5510/4-1-(a) kapsamında çalışmakta iken mesleki yeterlilik belgesini
alanlar veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi
bitirenler yönünden söz konusu destekten yararlanılabilmesi için erkek
sigortalının işe alındığı tarihte 29 yaşından büyük olup olmadığı
üzerinde durulmayacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
67
ÖRNEK: 2019/01. Ay da 20 sigortalısı bulunan işveren için parametreler aşağıda verilmiş olup Özel sektör işverenine ait iş yerinde dönemler itibarıyla bildirilen sigortalı sayısı ve 6111 şartlarına uygun sigortalıların durumu tablolardaki gibidir.
ADI DOĞUM
TARİHİ CİNSİYET
İŞKUR
KAYDI
İŞKUR
KURS
DİPLOMA
MESLEKİ
YETERLİK
BELGESİ
TEŞVİK
SÜRESİ
BRÜT
ÜCRET
1 MEHMET 01.01.1980 ERKEK VAR YOK YOK 6 AY 4.000 TL
2 YASEMİN 17.12.1978 KADIN YOK YOK YOK 24 AY 4.000 TL
3 UĞUR 25.09.1985 ERKEK YOK VAR YOK 24 AY 2.558,40
TL
4 YAVUZ 11.10.1982 ERKEK VAR VAR YOK 30 AY 3.000 TL
5 CEREN 07.11.1999 KADIN YOK VAR YOK 36 AY 4.000 TL
6 MERVE 18.01.1991 KADIN VAR VAR YOK 42 AY 4.000 TL
7 DEFNE 16.02.1995 KADIN VAR VAR VAR 54 AY 5.000 TL
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
68
Ad Başlangıç
Dönemi
Bitiş
Dönemi
Ortalama
Sigortalı
Sayısı
İşe
GirişTarihi
İşten Ayrılış
Tarihi
MEHMET 2016/12 2017/05 17 15.12.2016 -
YASEMİN 2016/11 2018/11 16 14.11.2016 -
UĞUR 2016/10 2018/09 15 13.10.2016 25.09.2018
YAVUZ 2016/09 2019/01 19 12.09.2016 31.01.2019
CEREN 2017/11* 2019/08 19 09.09.2016 -
MERVE 2016/06 2020/01 19 07.06.2016 -
DEFNE 2016/06 2020/07 19 05.06.2016 -
Tablolardan hareketle 2019 1. Ayında 06111 kodlu bildrige ile teşvikten
yararlandırabileceğimiz sigortalılarımızı saptayalım.
1. Teşvik süresi kontrolü
Tablomuza göre YAVUZ, CEREN, MERVE ve DEFNE teşvik süresi
bakımından uygun durumdadır.
2. Ortalama kontrolü
Ortalama alınırken işe giriş tarihleri birer küme gibi değerlendirilmeli ve
aynı kümede yer alanlar için ortalamalar ayrı ayrı hesaplanmalıdır.
Buna göre CEREN ve YAVUZ 2016/09. Ayında işe girmişlerdir ve bu
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
69
kümenin elemanıdırlar. Dolayısıyla 19’dan fazla işçi çalıştırılan aylarda
teşvikten yararlandırılabilir. Sorgulaması yapılan ayda 20 işçi
çalışmıştır. Hesaplama yapılırken kümenin bir elemanı teşvik
tablosuna eklendiğinde diğer eleman için ortalama 1 artırılarak
sorgulanmalıdır. Örneğimizde ücreti daha yüksek olan CEREN’in
teşvik bildirgesine eklenmesi durumunda YAVUZ için artık ortalama 20
olarak değerlendirilmelidir. Aynı şekilde MERVE ve DEFNE 2016/06.
Ayında işe girmişlerdir ve bu kümenin elemanıdırlar. Yukarıda yapılan
işlem bu küme için de uygulandığında ücreti daha yüksek olan DEFNE
teşvik bildirgesine eklendiğinde MERVE için artık ortalama 20 olarak
değerlendirilmelidir. Sonuç itibarıyla tablomuza göre 2019/01. Ayında
CEREN ve DEFNE 06111 Teşvikinden yararlandırılabilieceklerdir.
7. İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMINI TAMAMLAYANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 6645)
18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olanlardan Türkiye İş Kurumu
tarafından 31/12/2018 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim
programlarını tamamlayanların;
a) Programın bitimini müteakip en geç üç ay içinde, programı
tamamladıkları meslek alanında özel sektör işverenleri tarafından
5510/4-1-(a) kapsamında işe alınması ve
b) İşe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işyerinden bildirilen
aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına
ilave olması,
kaydıyla, işe alındıkları işyerinin imalat sanayi sektöründe faaliyet
göstermesi hâlinde 42 ay, diğer sektörlerde ise 30 ay süre ile 5510
sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi (beş
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
70
puanlık indirim) uygulandıktan sonra, kalan sigorta primlerinin işveren
hisselerine ait oranına göre prime esas kazanç alt sınırı üzerinden
hesaplanan tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmakta,
30/06/2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programlarının
katılımcıları için bu süreler 6 ay artırımlı olarak uygulanmaktadır.
Destekten yararlanacak imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren
işyerleri, işkollarına göre Avrupa Topluluğu Ekonomik Faaliyetlerin
İstatistiki Sınıflaması dikkate alınarak Bakanlık tarafından
belirlenmektedir.
4447 sayılı Kanunun geçici 15 inci maddesinde öngörülen sigorta primi
desteğinden yararlanılabilmesi için,
7.1. Yararlanma Şartları
7.1.1. Sigortalı Açısından
31/12/2018 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programını
tamamlamış olması ve işbaşı eğitim programının bitimini müteakip en
geç üç ay içinde işe alınması,
23/4/2015 tarihi ve sonrasında işe alınmış olması,
18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olması,
Tamamladığı işbaşı eğitim programına ilişkin meslek alanında
işe alınması,
7.1.2. İşyeri Açısından
Özel sektör işverenine ait olması,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
71
Sigortalının işe alındığı takvim yılından bir önceki takvim yılında
işyerinden SGK’ya bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı
sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması,
Aylık prim ve hizmet belgelerinin 06645 sayılı Kanun numarası
seçilmek suretiyle yasal süresi içinde SGK’ya verilmesi,
Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi,
idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı
borçlarının bulunmaması,
Sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden kısmı ile
Hazinece karşılanmayan işveren hissesine isabet eden kısmın
tamamını yasal süresi içinde ödemesi,
Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği yönünde
herhangi bir tespitin bulunmaması,
Prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme
zammı borçlarının 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil
ve taksitlendirilmiş veya ilgili diğer kanunlar uyarınca prim borçlarının
yeniden yapılandırılmış ve taksitlendirilmiş olanlar, bu tecil,
taksitlendirme ve yeniden yapılandırma devam ettiği sürece, bu
destekten yararlanabilirler.
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan
ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 3.577,50 TL olduğu
varsayıldığında,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
72
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 608,17 TL
ÖRNEK:
Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1 sigortalının 2020/Nisan
ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 26.831,40 TL olduğu
varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 4.561,34 TL
8. İLAVE İSTİHDAMA BAĞLI PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 17103 – 27103)
4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesiyle yapılan düzenleme
neticesinde, 1/1/2018 – 31/12/2022 tarihleri arasında ortalama işçi
sayısına ilave olarak istihdam edilen kadın sigortalının, 18-25 yaş arası
erkek sigortalının ve İŞKUR’a engelli olarak kayıtlı sigortalının işe giriş
tarihi itibarıyla 18 ay süreyle, diğer sigortalıların ise işe giriş tarihi
itibarıyla 12 ay süreyle sigortalı ve işveren hissesi primlerinin; imalat
veya bilişim sektöründeki işyerlerinde günlük brüt ücreti geçmemek
kaydıyla prime esas kazanç tutarı üzerinden, diğer sektörlerde ise
günlük prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve
işveren hissesi primlerinin tamamının İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanması sağlanmıştır.
4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde öngörülen prim
desteğinden yararlanılabilmesi için,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
73
8.1. Yararlanma Şartları
8.1.1. Sigortalı Açısından
1/1/2018 ila 31/12/2022 tarihleri arasında işe alınmış olması,
Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olması,
İşe giriş tarihinden önceki üç aylık sürede toplam on günden
fazla 4/1-a, b, c ek-6 ve ek-9. madde kapsamında sigortalı
olmamaları, (isteğe bağlı sigortalılık hariç)
İşe giriş tarihi itibariyle 18 yaşından büyük kadın, 18 yaşından
büyük 25 yaşından küçük erkek sigortalılar ile Türkiye İş Kurumuna
engelli olarak kayıtlı sigortalılar için sigortalının işe giriş tarihinden
itibaren 18 ay
İşe giriş tarihi itibariyle 18 yaşın altındaki sigortalılar dahil olmak
üzere diğer sigortalılar için işe giriş tarihinden itibaren 12 ay süreyle
8.1.2. İşyeri Açısından
Özel sektör işverenine ait olması,
Sigortalının işe alındığı yıldan bir önceki takvim yılında SGK’ya
bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması
Aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde SGK’ya
verilmesi
Tahakkuk eden primlerin yasal süresi içinde ödenmesi
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
74
Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi,
idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı
borçlarının bulunmaması
Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği
sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespitin
bulunmaması
1/1/2018 ila 31/12/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) ilk defa
tescil edilen işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde ortalama
sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırılmaması
nedeniyle SGK’ya aylık prim ve hizmet belgesi vermeyen işyerlerinde,
diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, SGK’ya ilk defa
gönderilen aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu ay ile bu ayı
takip eden üçüncü aya kadar (üçüncü ay dahil) destek kapsamında işe
alınan sigortalılardan dolayı, SGK’ya ilk defa gönderilen aylık prim ve
hizmet belgesinin ilişkin olduğu ayı takip eden üçüncü aydan itibaren
2022/Aralık ayı aşılmamak kaydıyla, 12 ya da 18 ay süreyle bu
destekten yararlanılacaktır.
Sigortalının destek kapsamında işe başladığı işyerinden 12 ay/18 ay
destek süresi dolmadan işten ayrılıp aynı işyerinde veya aynı işverene
ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde yeniden
işe başlaması durumunda, yeniden işe başladığı tarihteki durumu
dikkate alınarak 4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde
aranılan şartların sağlanması kaydıyla, sonradan işe girdiği işyeri
işverenlerince bu sigortalıdan dolayı kalan süre kadar destekten
yararlanılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
75
8.2. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında
ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler 4447
sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde öngörülen destekten, özel
sektör işverenleri ve bu işverenlere ait işyerlerinde çalışan sigortalılara
ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde yararlanacak olup, destek tutarı
diğer sektörlerde faaliyet gösteren özel sektör işverenleri gibi
hesaplanmaktadır.
8.3. Alt İşverenler
4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde öngörülen prim
desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren
sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir.
Ancak, kapsama giren sigortalılardan dolayı, bahse konu destekten
yararlanılabilmesi için,
Asıl işverenin, hem kendi çalıştırmış olduğu sigortalılardan hem
de alt işverenlerin çalıştırmış olduğu sigortalılardan
kaynaklanan; her bir alt işverenin ise yalnızca kendi çalıştırmış
olduğu sigortalılardan kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş
sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile
bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının
bulunmaması,
Asıl işverenin destek kapsamında işe aldığı sigortalının, sadece
asıl işverenin bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak hesaplanan
ortalama sigortalı sayısına; her bir alt işverenin destek
kapsamında işe aldığı sigortalının da her bir alt işverenin
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
76
yalnızca kendi bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak hesaplanan
ortalama sigortalı sayısına ilave olması,
ayrıca, 4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde yer alan diğer
şartların sağlanmış olması gerekmektedir.
ÖRNEK:
İmalat sektöründe faaliyet gösteren CEREN Ltd. Şti. işvereni
2020/Nisan ayında destek kapsamında aranılan şartlara haiz
sigortalıyı işe aldığı ve bu sigortalının ayın tamamında çalıştığı ve
prime esas kazanç tutarının 3.577,50 TL olduğu varsayıldığında, bu
işveren bu sigortalı için damga vergisi dışında prim ödemesi
yapmayacaktır.
ÖRNEK:
İmalat sektöründe faaliyet gösteren CEREN Ltd. Şti. işvereni
2020/Nisan ayında destek kapsamında aranılan şartlara haiz
sigortalıyı işe aldığı ve bu sigortalının ayın tamamında çalıştığı ve
prime esas kazanç tutarının 26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 6.484,28 TL
Bahse konu işveren imalat sanayi sektörü dışında faaliyet göstermiş
olsa idi;
İşverence ödenecek tutar : 8.720,22 TL olacaktı.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
77
9. ENGELLİ SİGORTALI İSTİHDAMI HALİNDE SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 14857)
4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesine göre işverenler, elli veya
daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli,
kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi
meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla
yükümlü olup aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin
bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu engelli işçi sayısı, aynı il
dahilinde çalıştırdığı toplam işçi sayısına göre hesaplanır.
Yine aynı maddedeki düzenlemeye göre;
Özel sektör işverenlerince çalıştırılan engelli sigortalılar,
5378 sayılı Kanunda belirtilen korumalı işyerlerinde çalıştırılan
engelli sigortalılar,
Kontenjan fazlası çalıştırılan engelli sigortalılar,
Yükümlü olunmadığı halde çalıştırılan engelli sigortalılar,
için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primi
işveren hisselerinin tamamı Hazine ve Maliye Bakanlığınca
karşılanmaktadır.
9.1. Kapsam Ve Yararlanma Şartları
Aynı il içindeki işyerlerinde toplam 50 veya daha fazla sigortalı
çalıştıran sektör işyerleri,
Korumalı işyerleri,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
78
Kontenjan fazlası engelli sigortalı çalıştıran işyerleri,
Yükümlü olmadığı halde engelli sigortalı çalıştıran işyerleri,
çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak:
5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin
yasal süresi içerisinde Kuruma verilmesi,
Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı
hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan
işveren hissesine ait tutarın ödenmiş olması şartıyla teşvikten
yararlanabilmektedir.
9.2. Kapsama Girmeyen İşyerleri Ve Sigortalılar
Kamu idarelerinde ve SGDP’ye tabi çalışanlar, topluluk
sigortasına tabi olanlar, yurt dışında çalışanlar, aday çırak,
çırak ve öğrenciler ile yer altı ve su altı işlerinde çalışanlar
bakımından bu teşvik hükümleri uygulanmamaktadır.
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 608,17 TL
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
79
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 8.165,70 TL
10. ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME VE TASARIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİNE YÖNELİK SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 5746 – 15746)
5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin
Desteklenmesi Hakkında Kanun uyarınca sağlanan bu destek
kapsamında, kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi
işletmelerinde, Ar-Ge/Tasarım merkezlerinde, kamu kurum ve
kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası
fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve
yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim
sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-
Ge/Tasarım ve destek personeli ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme
Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesi uyarınca ücreti gelir
vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde
ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin
yarısı, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten
karşılanmaktadır.
10.1. Kapsamda Olan İşyerleri
Teknoloji Merkezi İşletmeleri
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
80
Ar-Ge Merkezleri/Tasarım Merkezleri
Ar-Ge ve yenilik projelerinde faaliyet göstermekle birlikte, söz
konusu faaliyetleri kamu kurumu ve kuruluşları ile kanunla kurulan
vakıflar veya uluslar arası fonlarca desteklenen işletmeler
Ar-Ge ve yenilik projeleri TÜBİTAK tarafından yürütülen
işletmeler
Rekabet öncesi işbirliği projeleri bulunan işletmeler
Teknogirişim sermaye desteği alan işletmeler
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu Kapsamında
ücreti gelir vergisinden istisna tutulan personel çalıştıran işletmeler
10.2. Kapsam Dışı Olan İşyerleri
Resmi nitelikteki işyerleri
Kapsama giren işletmelerin, 2886 sayılı Kanun ile 4734 Sayılı
Kanuna tabi hizmet ve yapım işinin yürütüldüğü işyerleri
10.3. Kapsamda Olan Sigortalılar
10.3.1. Ar-Ge Personeli
Ar-Ge merkezlerinin, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan
vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da
TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet
öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden
yararlanan işletmelerin Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli olan
araştırmacı ve teknisyenlerinin tamamı,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
81
10.3.2. Destek Personeli
Ar-Ge personel sayısının yüzde onunu aşmamak kaydıyla Ar-Ge
faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici,
teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personel,
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2
nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna tutulmuş fiilen
çalışan personel
10.4. Yararlanma Şartları
Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde verilmesi,
Kapsama giren sigortalıların işyerinde fiilen çalıştırılması,
Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş borç
bulunmamalıdır.
10.5. Teşvik Kapsamında Sağlanan Destek Ve Süresi
Sigorta primi işveren hissesi teşviki, 31/12/2023 tarihine kadar
uygulanmaktadır.
5746 sayılı Kanun kapsamına giren sigortalıların, kapsama
giren çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden
hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, Hazine ve Maliye
Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacaktır.
Ar-Ge merkezinde çalışan tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısı,
fiilen çalışan Ar-Ge personelinin, çalışma sürelerine göre üçer aylık
dönemler itibarıyla hesaplanan toplam çalışma süresinin, bir kişinin üç
aylık tam zamanlı çalışma süresine bölünmesi suretiyle bulunacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
82
Kapsama giren sigortalılara yapılan ücret dışındaki (ikramiye, prim v.b)
ödemeler ile, kapsama giren sigortalıların Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri
dışındaki çalışmaları nedeniyle hak ettikleri ücretleri destek kapsamına
alınmadığından, bu nitelikteki ödemeler 5746 kanun numarası
seçilmeksizin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgesi ile SGK’ya
bildirilecektir.
Kapsama giren işletmelerin, destekten faydalanabilmek için diğer
teşvik hükümlerinde olduğu gibi aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal
süresi içerisinde vermeleri gerekmekte olup; tahakkuk eden sigorta
primi işveren hissesinin yarısı ile sigortalı hissesinin işverenlerce
ödenip ödenmediğine bakılmaksızın, sigorta primi işveren hissesinin
diğer yarısı Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanmaktadır.
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 885,43 TL
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 6.640,78 TL
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
83
10.6. Net Ücret Alan Ar-Ge Sigortalılarının Prime Esas Kazancının Hesaplanması
“12/3/2008 tarihli, 26814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren 5746 sayılı
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında
Kanunun 3 üncü maddesinde;
"(2) Gelir vergisi stopajı teşviki: Kamu personeli hariç olmak üzere
teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve
kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi
anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum
ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya
kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca
desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik
projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan
işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve
destek personeli ile bu Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve
kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım
merkezlerinde çalışan tasarım ve destek personelinin; bu çalışmaları
karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar ile desteklenecek
program alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip
olanlar için yüzde doksan beşi, yüksek lisanslı olanlar ile
desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip
olanlar için yüzde doksanı ve diğerleri için yüzde sekseni, verilecek
muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek
suretiyle terkin edilir. Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin
süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel
Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler
de bu istisna kapsamındadır. Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek
çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu istisnadan faydalanamaz. Ar-Ge
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
84
veya tasarım merkezlerinde çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin
bu merkezlerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje
kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Ar-Ge veya tasarım merkezi
dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda, Ar-Ge veya tasarım
merkezi yönetiminin onayının alınması ve (…) Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığının bilgilendirilmesi kaydıyla, merkez dışındaki bu faaliyetlere
ilişkin ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Cumhurbaşkanınca
ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı ile Ar-Ge veya tasarım
merkezlerinde (…) çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek
lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı
geçmemek üzere merkez dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin
yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Cumhurbaşkanınca ayrı ayrı veya
birlikte belirlenecek kısmı gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında
değerlendirilir. Ayrıca Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde doktora
mezunu personelin üniversitelerde Ar-Ge ve yenilik alanında ders
vermesi veya Ar-Ge ve tasarım personelinin teknoloji
geliştirme bölgelerinde bulunan girişimcilere mentorluk yapması
durumunda haftalık 8 saati aşmamak şartıyla, bu çalışmaları gelir
vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Buna ilave olarak Ar-
Ge veya tasarım merkezlerinde gelir vergisi stopajı teşvikine konu
edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu
fıkrada belirtilen durumlar haricinde ilgili personelin bu merkezler
dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında
değerlendirilir. Yüzde yirmi olarak belirlenen bu oran Cumhurbaşkanı
tarafından yüzde elliye kadar artırılabilir.”
06.07.2001 tarihli, 24454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunun
Desteklenmesi Hakkında Kanunun Geçici 2 inci maddesinin üçüncü
fıkrasında;
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
85
"31/12/2028 tarihine kadar, bölgede çalışan AR-GE, tasarım ve destek
personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden asgari geçim
indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi; verilecek
muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek
suretiyle terkin edilir. Bu kapsamdaki ücretlere ilişkin düzenlenen
kağıtlar damga vergisinden istisnadır. Gelir vergisi stopajı ve sigorta
primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek
personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu
aşamaz. Toplam personel sayısı on beşe kadar olan Bölge firmaları
için bu oran yüzde yirmi olarak uygulanır. Hak kazanılmış hafta tatili ve
yıllık ücretli izin süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal
Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine
isabet eden ücretler de bu istisna kapsamındadır. Haftalık kırk beş
saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu istisnadan
faydalanamaz. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından
yararlanan kişilerin Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler.
Ancak, Bölgede yer alan işletmelerde çalışan AR-GE ve tasarım
personelinin bu Bölgelerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak
şartıyla, proje kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Bölge dışında
yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda Bölge dışındaki bu
faaliyetlere ilişkin ücretlerinin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla
Cumhurbaşkanınca ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı ile
Bölgede yer alan işletmelerde (…)(4) çalışan AR-GE ve tasarım
personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar
için iki yılı geçmemek üzere Bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin
ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Cumhurbaşkanınca ayrı
ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı, gelir vergisi stopajı teşviki
kapsamında değerlendirilir. Buna ilave olarak Bölgede yer alan
işletmelerde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma
sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu fıkrada belirtilen
durumlar haricinde ilgili personelin Bölge dışında geçirdikleri süreler de
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
86
gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Yüzde yirmi
olarak belirlenen bu oran Cumhurbaşkanı tarafından yüzde elliye kadar
artırılabilir. Bu kapsamda teşvikten yararlanılması için Bölge yönetici
şirketinin onayının alınması ve Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur.
Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirilen sürenin Bölgede
yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa
uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.”
hükümlerine yer verilmiştir.
Bu kapsamda, gerek 5746 sayılı Kanun gerekse 4691 sayılı Kanun
uyarınca gelir vergisi teşviki uygulaması söz konusu olduğundan, net
ücret sistemine göre çalıştırılan sigortalıların 5510 sayılı Kanuna göre
prime esas kazancının hesaplanmasına ilişkin usul ve esasları
aşağıdaki şekilde olacaktır. açıklanmıştır."
Sigortalının net ücreti brüt ücretinden kanunen yapılması gereken
kesintilerin çıkarılması suretiyle bulunmaktadır. Dolayısıyla bir
sigortalının net ücreti;
Net Ücret: Brüt Ücret- Sosyal Sigorta Primi (İşçi payı) – İşsizlik
Sigortası Primi (İşçi Payı) - Gelir Vergisi-Damga Vergisi formülüyle
ifade edilir.
Bu formül vasıtasıyla net ücret sistemine göre çalıştırılan bir
sigortalının brüt ücretinin de hesaplanması mümkün bulunmaktadır.
Buna göre;
Brüt Ücret: Net Ücret+ Sosyal Sigorta Primi (İşçi payı) + İşsizlik
Sigortası Primi (İşçi Payı) + Gelir Vergisi + Damga Vergisi formülüne
göre hesaplanmaktadır.
4691 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge tasarım ve destek personelini
için gelir vergisi istisnası uygulanmadığından, net ücret sistemine göre
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
87
çalıştırılan sigortalıların brüt ücretleri (prime esas kazançları)
hesaplanırken gelir vergisi ve damga vergisi dikkate alınacaktır.
Dolayısıyla, bu kapsamdaki
sigortalının brüt ücreti hesaplanırken;
Brüt Ücret: Net Ücret+ Sosyal Sigorta Primi (İşçi payı) + İşsizlik
Sigortası Primi (İşçi Payı) + Gelir Vergisi + Damga Vergisi formülü esas
alınacaktır.
11. KÜLTÜR YATIRIMLARI VE GİRİŞİMLERİNİN DESTEKLENMESİNE YÖNELİK SİGORTA PRİMİ TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 55225 – 25225)
5225 sayılı Kanunun 1/8/2004 tarihinde yürürlüğe giren 5 inci maddesi
uyarınca, belgelendirilmiş kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya
girişimcilerin, SGK’ya verecekleri aylık prim ve hizmet belgelerinde
bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde çalıştıracakları
işçilerin prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta
primlerinin işveren hissesinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak
şartıyla %50'si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak şartıyla
%25'i, Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesine konulan ödenekten
karşılanmaktadır.
11.1. Yararlanma Şartları
İşyerinin;
Kurumlar vergisi mükellefi olması,
Kültür ve Turizm Bakanlığından kültür yatırım veya girişim
belgesi alması,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
88
Türkiye genelindeki yasal ödeme süresi geçmiş borcunun
bulunmaması,
Aylık prim ve hizmet belgesini yasal süresi içinde Kuruma
verilmesi gerekmektedir.
Kurumlar vergisi mükellefi olan işverenlerden Kültür ve Turizm
Bakanlığından
«Kültür Yatırım Belgesi» almış olan işverenler söz konusu
belgenin alındığı tarihten itibaren yatırım aşamasında 3 yılı aşmamak
kaydıyla, işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların prime esas kazançları
üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin %50’si,
«Kültür Girişim Belgesi» almış olan işverenler söz konusu
belgenin alındığı tarihten işletme aşamasında 7 yılı aşmamak kaydıyla
işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların ise prime esas kazançları
üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin %25’i,
Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesine konulan ödenekten
karşılanmaktadır.
5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkra hükmüne uygun
nitelikte devir edilen veya birleşen, bölünen veya nevi değiştiren
işyerleri, kültür yatırım veya girişimini Kültür ve Turizm Bakanlığının izni
ile devraldıklarını, adı geçen Bakanlıktan alınacak resmi belge ile
kanıtlamaları halinde, devir tarihinden sonraki bakiye süreler için de
sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanabilmektedirler.
ÖRNEK:
Kültür ve Turizm Bakanlığından ‘Kültür Yatırım Belgesi’ almış ve
teşvikten yararlanma şartlarını taşıyan Ceren Limited Şirketi tarafından
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
89
çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç
tutarının 3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 885,43 TL
ÖRNEK:
Kültür ve Turizm Bakanlığından ‘Kültür Yatırım Belgesi’ almış ve
teşvikten yararlanma şartlarını taşıyan Ceren Limited Şirketi tarafından
çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç
tutarının 26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 6.640,78 TL
ÖRNEK:
Kültür ve Turizm Bakanlığından ‘Kültür Girişim Belgesi’ almış ve
teşvikten yararlanma şartlarını taşıyan Ceren Limited Şirketi tarafından
çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç
tutarının 3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 1.024,06 TL
ÖRNEK:
Kültür ve Turizm Bakanlığından ‘Kültür Girişim Belgesi’ almış ve
teşvikten yararlanma şartlarını taşıyan Ceren Limited Şirketi tarafından
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
90
çalıştırılan 1 sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç
tutarının 26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 7.680,50TL
12. SOSYAL HİZMETLERDEN FAYDALANAN ÇOCUKLARINİSTİHDAMI HALİNDE PRİM TEŞVİKİ (BELGE KANUN NO 02828)
2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununun ek 1 inci maddesinde yapılan
düzenleme ile madde hükmünün yürürlüğe girdiği 19/2/2014 tarihinden
itibaren uygulanmak üzere, korunma veya bakım tedbir kararı alınmış
olup fasılalı olarak geçen yararlanma süreleri iki yıldan az olmamak
üzere sosyal hizmet modellerinden yararlanan çoçuklardan reşit
olduğu tarih itibariyle yararlanmaya devam edenlerin istihdamı halinde,
bu sigortalılardan kaynaklanan primlerin, asgari ücret üzerinden
hesaplanan sigorta primleri ile işsizlik sigortası primlerinin tamamı 5 yıl
süreyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanacaktır.
2828 sayılı Kanunda öngörülen prim teşvikinden yararlanılabilmesi
için;
12.1. Yararlanma Şartları
12.1.1. Sigortalı Yönünden
2828 sayılı Kanunun ek 1 nci maddesi kapsamında olup,
istihdam hakkından yararlanmamış olması, istihdam hakkından
yararlanmış ancak memuriyetle ilişiği kesilenler, kamu kurumlarında
istihdamı sağlanmamış olanlar Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz
olması,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
91
19/2/2014 tarihi ve sonrasında işe alınmış olması,
12.1.2. İşveren Yönünden
Özel sektör işvereni olması,
APHB’nin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi,
Tahakkuk eden primlerin yasal süresi içinde ödenmesi
gerekmektedir.
2828 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi kapsamına giren bir
sigortalıdan dolayı, sigortalının işe başladığı tarihten itibaren beş yıl
süreyle bu teşvikten yararlanılabilecektir.
Bu teşvikten yararlanılan sigortalının, beş yıllık teşvik süresi dolmadan
işten ayrılıp aynı işyerinde veya farklı bir işyerinde yeniden çalışmaya
başlaması halinde, yukarıda belirtilen şartların da sağlanması kaydıyla,
sonradan işe girdiği işyeri işverenince, bu sigortalıdan dolayı kalan
teşvik süresi kadar yeniden yararlanılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
2828 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinde yer alan teşvikten, SGK’ya
borcu bulunmayan işyerlerinde, öncelikle malullük, yaşlılık ve ölüm
sigorta primlerinde beş puanlık indirimden, ardından prime esas
kazanç alt sınırına kadar olan kazançlar üzerinden kalan sigortalı ve
işveren hissesine karşılık gelen sigorta ve işsizlik sigortası primlerinin
toplamı kadar yararlanılacaktır.
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
92
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 0,00 TL
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 7.557,52 TL
13. SOSYAL YARDIM ALANLARIN İSTİHDAMINA YÖNELİK TEŞVİK (BELGE KANUN NO 03294)
01.01.2018 itibariyle başlayacak olan sosyal yardım istihdam teşvikinin
amacı, nakdi düzenli sosyal yardım programlarından yararlananların
istihdam edilmesi halinde, işverenlere sigorta prim desteği
sağlanmasıdır. Özellikle kırsal bölgelerde sosyal yardım alan yoksul
kesimlerin istihdamının teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.
13.1. Yararlanma Şartları
13.1.1. Sigortalı Yönünden
İşe giriş tarihinden önceki son bir yıl içerisinde nakdî düzenli
sosyal yardımlardan en az bir defa yararlanmış olanların ikamet ettiği
hanede bulunması,
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında olması,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
93
Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasında olması,
26/04/2016 tarihi ve sonrasında işe alınmış olması,
13.1.2. İşveren Yönünden
Özel sektör işyeri olması,
Sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak
çalıştırılması,
Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kuruma
verilmesi,
Primlerin yasal süresi içinde ödenmesi,
İşyerinden kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş prim ve
idari para cezası borcunun bulunmaması,
Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı yönünde tespitin bulunmaması
gerekmektedir.
13.2. Yararlanma Süresi
Sigortalının işe başladığı tarihten itibaren bir (1) yıl süreyle teşvik
uygulaması sağlanacaktır.
13.3. Destek Tutarı
SPEK alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hisselerinin
tamamı Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca
karşılanmaktadır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
94
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
3.577,50 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 608,17TL
ÖRNEK:
Muaccel borcu olmayan Ceren Limited Şirketi tarafından çalıştırılan 1
sigortalının 2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının
26.831,40 TL olduğu varsayıldığında,
Teşvik uygulaması sonrasında
işverenin ödemesi gereken toplam tutar : 8.165,70 TL
14. ÇOK TEHLİKELİ SINIFTA YER ALAN İŞYERLERİNDE İŞSİZLİK SİGORTASI İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİ UYGULAMASI
4447 sayılı Kanunun ek 4 üncü maddesi hükmü uyarınca, 6331 sayılı
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alıp
ondan fazla çalışanı bulunan ve üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş
göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen işyerlerinde
çalışanların işsizlik sigortası işveren hissesi teşviki olarak bir sonraki
takvim yılından geçerli olmak üzere ve üç yıl süreyle %1 olarak
alınması hükme bağlanmıştır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
95
14.1. Yararlanma Şartları
İşyerinin 6331 sayılı Kanun kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer
alması,
İşverenin, Türkiye genelinde çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerlerinde her ay toplamda ondan fazla çalışanı bulunması,
Ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası
meydana gelmemesi,
İşyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekimi ya da 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri
Yönetmeliğine göre Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlar ile
yapılmış bir sözleşmesinin bulunması gerekmektedir.
Asıl işveren alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde, teşvikten
yararlanmaya esas şartların sağlanması gereken üç yıllık süre ile
teşvikten yararlanılacak üç yıllık süre boyunca alt işverenlere ait
işyerlerinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası
meydana gelmemesi şarttır.
Teşvikten yararlanmaya esas şartların sağlanması gereken süre,
teşvikten yararlanmaya başlanılacak takvim yılından bir önceki yılın
son ayından/döneminden başlanılarak geriye doğru üç yıl olarak
hesaplanır.
Teşvikten yararlanmaya esas şartların sağlanması gereken üç yıllık
süre, bir takvim yılı içerisinde Ocak ayı dışında diğer aylarda ilk defa
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
96
tescil edilen işyerleri için tescil edildiği tarihi takip eden takvim yılının
Ocak ayından itibaren hesaplanır.
Teşvikten yararlanma süresi, işyerinin teşvikten yararlanmaya esas
şartları sağladığı üç yıllık süreyi takip eden takvim yılından geçerli
olmak üzere üç yıldır.
Çalışan sayısının hesabında, aynı işveren tarafından Türkiye
genelinde çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 5510/4-1-(a)
kapsamında çalıştırılan toplam sigortalı sayısı esas alınır. Asıl işveren
alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde alt işverenin çalışanları asıl
işverenin toplam çalışan sayısına veya asıl işverenin çalışanları alt
işverenin toplam çalışan sayısına dahil edilmez. Kamu kurum ve
kuruluşlarının çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde, sadece 5510/4-
1-(a) kapsamında bildirilen sigortalılar toplam çalışan sayısına dahil
edilir.
Teşvikten yararlanılacak üç yıllık sürede her bir ayda, işverenin Türkiye
genelinde ondan fazla sigortalısı olup olmadığı hususu aylık prim ve
hizmet belgelerinin SGK’ya gönderilmesi sırasında Kurum sistemi
tarafından tespit edilemediği için, bu husus, aylık prim ve hizmet
belgelerinin yasal verilme süresi sona erdikten sonra, aynı işverene ait
çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinden aynı aya ilişkin verilen tüm
aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı kontrol edilmek
suretiyle sistem tarafından tespit edilecektir. Dolayısıyla, teşvikten
yararlanmaya başlayan işverenlerin, teşvikten yararlanma şartlarını
taşıyıp taşımadıklarını teşvikten faydalandığı süre boyunca kontrol
etme sorumluluğu bulunmaktadır.
İşsizlik sigortası primi işveren hissesi, teşvikten yararlanmaya esas
şartların sağlandığı üç yıllık süreyi takip eden takvim yılı başından
itibaren üç yıl süreyle her ay/dönem için ilgili ayda SGK’ya bildirilen
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
97
sigortalılara ilişkin prim ödeme gün sayısı dikkate alınmak suretiyle
prime esas kazançlar üzerinden %1 olarak hesaplanarak tahsil
edilecektir.
Teşvikten yararlanılacak üç yıllık sürede;
İşyerinin tehlike sınıfının çok tehlikeli sınıftan tehlikeli veya az
tehlikeli sınıfa dönüşmesi halinde tehlike sınıfı değişiklik tarihini
takip eden ay/dönem başından itibaren,
Çalışan sayısının on ve altına düşmesi halinde, çalışan
sayısının on ve altına düştüğü ay/dönem başından itibaren,
Ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası
meydana gelmesi halinde, ilgili durumun Bakanlıkça veya
Kurumca tespit edildiği tarihi takip eden ay/dönem başından
itibaren,
teşvik uygulamasına son verilir.
Teşvikten haksız olarak yararlanma durumunun olması halinde
işverenlerin eksik ödedikleri işsizlik sigortası işveren hissesi primleri
gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilir.
İşsizlik sigortası primi işveren payı teşvikinden yararlanma süresinde
işyerinin kapanması halinde, işyerinin 5510 sayılı Kanun kapsamından
çıktığı tarihten itibaren teşvik uygulamasına son verilir.
Teşvikten yararlandıktan sonra, teşvikten yararlanmaya esas şartların
arandığı üç yıllık sürede veya teşvikten yararlanılan üç yıllık sürede,
ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazasının meydana
gelmesi hariç, diğer şartların sağlanmadığının tespit edilmesi halinde,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
98
eksik ödenen işsizlik sigortası işveren hissesi primleri işverenlerden
tahsil edilmeyecektir.
Teşvikten yararlandıktan sonra, teşvikten yararlanmaya esas şartların
arandığı üç yıllık sürede veya teşvikten yararlanılan üç yıllık sürede,
ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazasının meydana
geldiğinin tespit edilmesi halinde, teşvikten yersiz yararlanılmış
sayılacağından, teşvikten yararlanılan tüm aylara ilişkin ödenen işsizlik
sigortası işveren hissesi primleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile
birlikte işverenden tahsil edilir.
Teşvikten yararlanmaya esas şartların arandığı üç yıllık sürede veya
teşvikten yararlanılan üç yıllık sürede, gerekli şartlardan herhangi
birinin sağlanmaması nedeniyle bu teşvikten yararlanamayan veya
teşvik uygulamasına son verilen işverenlerce, teşvikten
yararlanamadığı sürelere ilişkin, gerekli şartların sonradan sağlanması
ve işverence talepte bulunulması halinde geriye yönelik bu teşvikten
yararlanılamaz.
Asıl işveren alt işveren ilişkisinin kurulduğu işyerlerinde alt işverenin
asıl işverene bağlı işyerinde ölümlü veya sürekli iş göremezlik ile
sonuçlanan iş kazası yaşanması halinde alt işverenin ve asıl işverenin
teşvik uygulamasına son verilir. Asıl işverenin işyerinde ölümlü veya
sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası yaşanması halinde alt
işverenin teşvik uygulamasına son verilmez.
İşyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş sağlığı ve
güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, iş güvenliği uzmanı ve işyeri
hekimi ya da İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğine göre
Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlar ile yapılmış bir
sözleşmesinin bulunmaması halinde, iş sağlığı ve güvenliği
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
99
hizmetlerinin alınmadığı ay başından itibaren işyerinin teşvik
uygulamasına son verilir.
Teşvikten yararlanan işverenlerden, ölümlü veya sürekli iş
göremezlikle sonuçlanan iş kazalarını bildirmeyenlerin veya geç
bildirenlerin kapsama giren tüm işyerleri için iş kazasının meydana
geldiği tarihten itibaren eksik ödedikleri işsizlik sigortası işveren hissesi
primleri, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir. Bu
işverenler, teşvikten iş kazasının tespit edildiği tarihi takip eden aydan
itibaren beş yıl süre ile yasaklanırlar.
Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin;
Şahıs şirketi olması halinde, şirket ortaklarının tamamı
hakkında,
Sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından
fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında,
yasaklama kararı verilir.
Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması
durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu
şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise
sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye
şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
Yasaklama kararı verilen işverenler beş yıl süreyle bu teşvikten
yararlanamaz, yasaklı olduğu sürece teşvik başvurusu yapamaz,
başvuru yapanların başvuruları dikkate alınmaz.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
100
Yasaklama kararı verilen işverenler, beş yıl dolduktan sonra takip eden
üç yıl için gerekli şartları sağlamaları ve talep etmeleri halinde teşvikten
tekrar yararlanabilir.
Kamu kurum ve kuruluşlarında, anılan Tebliğin 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen yükümlülük, 6331 sayılı
Kanunun 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı
alt bendinde yer alan yürürlük tarihine kadar aranmaz.
ÖRNEK:
CEREN Ltd. Şti. işyerinin çok tehlikeli sınıfta yer aldığı ve 2016-2017-
2018 yıllarında ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş
kazası meydana gelmediği, ayrıca Kanunda aranılan diğer şartlara da
haiz olduğu ve 2019 yılı Ocak ayında çalıştırmış olduğu 20 sigortalısına
ilişkin SPEK tutarı toplamının 62.000,00 TL olduğu varsayıldığında;
62.000,00 TL * 1/100 = 620 TL’lik tutar İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanacaktır.
İşverence işsizlik sigortası priminin geri kalan %1’lik kısmı olan 620,00
TL ödenecektir.
15. 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNUN 7. MADDESİNDE ÖNGÖRÜLEN TEŞVİK UYGULAMASI
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için Kamu kurum
ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı bulunanlardan, tehlikeli sınıfta
yer alan işyerlerine Bir Sigortalı İçin 30 Günlük 41,20 TL, çok tehlikeli
sınıfta yer alan işyerlerine Bir Sigortalı İçin 30 Günlük 47,09 TL destek
verilmektedir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
101
15.1. Yararlanma Şartları
Türkiye genelinde, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerlerinde ondan az çalışanın bulunması,
Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kuruma
verilmesi,
Kuruma yasal süresi içerisinde ödenmemiş prim ve prime
ilişkin borcun bulunmaması,
Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması,
Kurum adına tehlikeli ve çok tehlikeli işyerleri için yansıtma
faturası düzenlenmesi ve üniteye verilmesi,
İşyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin hizmet
sunucusu ile yapılmış bir sözleşmesinin olması gerekmektedir.
15.2. Destek Ödemelerine İlişkin Başvurular
Ocak, şubat ve mart ayları için nisan ayının,
Nisan, mayıs ve haziran ayları için temmuz ayının,
Temmuz, ağustos ve eylül ayları için ekim ayının,
Ekim, kasım ve aralık ayları için izleyen yılın ocak ayının
sonuna kadar yapılır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
102
15.3. Ödemeler
Birinci dönem destek ödemeleri ocak, şubat ve mart ayları için
mayıs ayının sonunda,
İkinci dönem destek ödemeleri nisan, mayıs ve haziran ayları
için ağustos ayının sonunda,
Üçüncü dönem destek ödemeleri temmuz, ağustos ve eylül
ayları için kasım ayının sonunda,
Dördüncü dönem destek ödemeleri ekim, kasım ve aralık ayları
için izleyen yılın şubat ayının sonunda gerçekleştirilir.
16. 5 PUANLIK BAĞKUR PRİM İNDİRİMİ
5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıda yer
alan (j) bendi gereği İsteğe bağlı sigortalılar hariç bu Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden, beş puanlık kısmına
isabet eden tutar Hazinece karşılanır. Sigortalıların bu prim
indiriminden yararlanabilmeleri için primlerin Hazinece karşılanmayan
kısmının yasal süresi içinde ödenmesi, SGK’ya kendi
sigortalılıklarından kaynaklanan prim, idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması
şarttır. Ancak SGK’ya olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını taksitlendiren veya
yapılandıran sigortalılar bu taksitlendirme veya yapılandırma işlemleri
devam ettiği sürece bu bent hükmünden yararlandırılır. Borçlanma ve
ihya kapsamındaki primlerden dolayı bu indirimden yararlanılmaz.
Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi
uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz .’’
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
103
16.1. Yararlanma Şartları
Primlerin Hazinece karşılanmayan kısmının yasal süresi içinde
ödenmesi gerekir.
SGK’ya kendi sigortalılıklarından kaynaklanan prim, idari para
cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun
bulunmaması gerekir.
Taksitlendirilen ve yapılandırılan borçlar yararlanmaya engel
olmayacak.
Borçlanma ve ihya kapsamında ödenen primlerden dolayı bu
indirimden yararlanılmaz.
Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi,
uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.
Teşvik tutarları Hazinece karşılanacaktır.
İsteğe bağlı sigortalılar hariç 5510/4b-1,2,3 (Bağ-Kur)
sigortalılarına, %34,5 olan prim oranına %5 indirim uygulanması
halinde bu oran %29,5 olacaktır.
5510/4b-4 (Tarım Bağ-Kur) sigortalılarına, %34,5 olan prim
oranına %5 indirim uygulanması halinde bu oran %29,5 olacaktır.
ÖRNEK:
Primlerini yasal süresinde ödeyen 4/B sigortalısı Merve Yavuz
2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 3.577,50 TL
olduğunu bildirmiştir,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
104
Teşvik sonrasında sigortalının ödemesi gereken toplam tutar:
1.055,36TL
ÖRNEK:
Primlerini yasal süresinde ödeyen 4/B sigortalısı Defne Yavuz
2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 26.831,40 TL
olduğunu bildirmiştir,
Teşvik sonrasında sigortalının ödemesi gereken toplam tutar: 7.915,26
TL
ÖRNEK:
Primlerini yasal süresinde ödeyen 4/B TARIM sigortalısı Merve Yavuz
2021/Nisan ayına ilişkin prime esas kazanç tutarının 3.577,50 TL
olduğunu bildirmiştir,
Teşvik sonrasında sigortalının ödemesi gereken toplam tutar:
985,01TL
17. GENÇ GİRİŞİMCİ TEŞVİKİ
7143 sayılı Kanunun 22 nci maddesiyle 5510 sayılı Kanunun 81 inci
maddesinin birinci fıkrasına aşağıda yer alan (k) bendi eklenmiştir; ‘’ k)
(Ek: 11/5/2018-7143/22 md.) 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesi kapsamında genç
girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanan ve mükellefiyet
başlangıç tarihi itibarıyla 18 yaşını doldurmuş ve 29 yaşını
doldurmamış olanlardan, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında 1/6/2018
tarihinden itibaren ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, 1
yıl süreyle 82 nci madde uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınır
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
105
üzerinden Hazinece karşılanır. Adi ortaklıklar ve şahıs şirket
ortaklıklarında sadece bir ortak bu fıkra hükmünden yararlandırılır.’’
17.1. Yararlanma Şartları
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesi
kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından
faydalanmak,
Mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 18 yaşından büyük ve 29
yaşından küçük olmak,
1/6/2018 tarihinden itibaren ilk defa 4/1-b kapsamında sigortalı
sayılan gerçek kişilerinden olmak
Kendi işinde bilfiil çalışıyor olmak veya işin kendisi tarafından
sevk ve idare ediliyor olması
Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması
hâlinde, sadece bir ortak, bu ortaklar arasından da en genç
olanı faydalandırılmaktadır.
Genç girişimci teşviki kapsamındaki bir sigortalı için Hazine
tarafından karşılanan günlük sigorta prim tutarı 2021 yılı için
41,14 TL, aylık teşvik miktarı ise 1.234,24 TL’dir.
18. 2021 YILI ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ
Asgari ücret artışının işveren üzerindeki yükünü azaltmak amacıyla
Kanun koyucu tarafından işverenlerce sigorta primlerinin ödenmesi
kapsamında destek sağlanmaktadır. Asgari ücret desteği 2021 yılı
süresince devam edecektir. 2021 yılında uygulanacak asgari ücret
desteği aşağıdaki gibidir;
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
106
Tüm İşyerleri için çalışan başına
Günlük Destek Tutarı (TL) 2,50 TL
Aylık Destek Tutarı 75,00 TL
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da
bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde
bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan
şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme
sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından
yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya
sigortalıların prime esas kazançlarını 2021 yılı Ocak ila Aralık
ayları/dönemi için eksik bildirdiği tespit edilen iş yerlerinden İşsizlik
Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme
zammıyla birlikte geri alınır ve bu iş yerleri hakkında bu madde
hükümleri uygulanmaz
18.1. Kapsama Giren İşverenler
5510 sayılı Kanunun geçici 80 inci maddesine göre söz konusu destekten, anılan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
107
19. ARTI İSTİHDAMA BAĞLI PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 27256)
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 28 inci madde
ile; 1/10/2020 tarihi itibarıyla işsiz olanların; özel sektör işyerlerinde
2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında en az sigortalı bildirimi yapılan
aydaki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılmaları hâlinde istihdam
teşvikinden yararlandırılmaları öngörülmüştür.
Normalleşme döneminde artacak ekonomik aktivitenin istihdamla
desteklenmesi amacıyla işverenler tarafından 2019/Ocak ila
2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki sigortalı
sayısına ek olarak istihdam edilerek fiilen çalıştırılan her bir sigortalı
için işverenlere, 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca
fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere her ay bu işverenlerin
Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup
edilmek üzere sigortalının prim ödeme gün sayısının 44,15 Türk lirası
ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar prim desteği sağlanmaktadır.
12/1/2021 tarihli ve 3423 sayılı CK ile günlük destek tutarı 2021/Ocak
ayından itibaren 53,67 TL olarak artırılmıştır. Bu teşvikten 17/4/2020
tarihinden sonra ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan ya da
daha önce tescil edildiği hâlde 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında
bildirge vermeyen özel sektör işyerlerinde yararlandırılacaklardır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin 27256 kanun
numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olarak verilmesi
gerekmektedir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinde öngörülen prim
desteğinden yararlanılabilmesi için,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
108
19.1. Yararlanma Şartları
a) Sigortalının 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu
maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü arasında
işe alınmış olması
*4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinde yer alan prim
desteğinden 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu
maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son günü arasında
(son gün dahil) işe alınan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
b) Sigortalının 1/10/2020 tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna
verilen aylık prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinde kayıtlı olmaması.
*4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan işveren desteğinden yararlanılabilmesi için 1/12/2020 ila 4857
sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih
yapılmayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınan
sigortalıların, gerek işe alındığı işyerinden, gerekse farklı bir işyerinden
SGK’ya verilen 2020/Ağustos ayına/dönemine ilişkin aylık prim ve
hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde
kayıtlı olmaması gerekmektedir.
2020/Ağustos ayında/döneminde sigortalının 5510 sayılı Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi (BAĞKUR), Ek 5 ve Ek 6
ncı maddesi kapsamında Kuruma bildirilmiş olması halinde bu
sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin
birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanılabilecektir.
Örnek: (A) Limited Şirketinde 2/12/2020 tarihinde işe alınan;
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
109
- (B) sigortalısının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında en son
2020/Mart ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesi ile 30 gün üzerinden SGK’ya bildirildiği,
- (C) sigortalısının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında
2020/Temmuz ayında 30 gün, 2020/Ağustos ayında 1 gün aylık prim
ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile SGK’ya
bildirildiği,
- (D) sigortalısının en son 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun
4/1-b kapsamında 15günlük sigortalılığının olduğu ve 2020/Ağustos
ayında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında 16 günlük aylık prim ve
hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile SGK’ya
bildirildiği,
- (E) sigortalısının en son 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun
4/1-b kapsamında 30 günlük sigortalılığının olduğu varsayıldığında;
Maddede aranılan diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, (B) ve
(E) sigortalılarından dolayı prim desteğinden yararlanılması mümkün
olacak, buna karşın 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a
kapsamında sigortalı (C) bir gün, sigortalı (D) ise 16 gün SGK’ya
bildirildiğinden, sigortalı (C) ve (D) den dolayı bahse konu destekten
yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Diğer taraftan, sigortalıların;
- Aday çırak, çırak veya işletmelerde meslekî eğitim görmesi nedeniyle
7 veya 42 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Meslekî ve teknik ortaöğretim ile yükseköğrenimleri sırasında staja
tabi tutulan öğrenciler, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
110
tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrenciler, kamu kurum ve
kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak
kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı,
günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmaması
nedeniyle 22, 43, 49 ve 50 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Türkiye İş Kurumunca düzenlenen kurslara katılmış olması nedeniyle
46 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis,
atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular için 19
nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Sıfır gün ve sıfır kazançlı,
Düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgeleri/muhtasar ve prim hizmet
beyannameleri ile SGK’ya bildirilmiş olması halinde, bu süreler
2020/Ağustos ayında/döneminde SGK’ya bildirilmiş süre olarak
dikkate alınmayacaktır.
2020/Ağustos ayında/döneminde 5510 sayılı Kanunun Ek 9 uncu
maddesi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerden dolayı bu
destekten yararlanılamayacaktır.
c) Sigortalıya işe giriş tarihi itibarıyla sosyal güvenlik kuruluşlarından
emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan işveren desteğinden yararlanılabilmesi için 1/12/2020 ila 4857
sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih
yapılamayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınan
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
111
sigortalılara, işe giriş tarihi itibarıyla emekli veya yaşlılık aylığı
bağlanmamış olması gerekmektedir.
ç) Sigortalının işe giriş tarihi itibarıyla yabancı olmaması
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan işveren desteğinden yararlanılabilmesi için 1/12/2020 ila 4857
sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih
yapılamayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınan
sigortalıların işe giriş tarihi itibarıyla yabancı kimlik numarasının
olmaması gerekmektedir. Başka bir ifade ile bu destekten işe giriş tarihi
itibarıyla sadece Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olan
sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
d) Sigortalının fiilen çalıştırılması
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan prim desteğinden yararlanabilmek için, kapsama giren
sigortalıların fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
e) İşyerinin özel sektör işverenine ait olması
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan prim desteğinden ihale konusu iş üstlenen işyerleri hariç olmak
üzere özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan
dolayı yararlanılabilecektir.
f) Sigortalının 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde
SGK’ya uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim
yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
112
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan destekten, maddede aranılan diğer şartların yanı sıra, sigortalının
işe alındığı işyerinden SGK’ya 2019/Ocak ila 2020/Nisan
aylarında/dönemlerinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından
en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına
ilave olarak çalıştırılması kaydıyla yararlanılabilecektir. 2019/Ocak ila
2020/Nisan döneminde en az sayıda bildirim yapılan
aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde, -(0) günlü bildirimler -
dikkate alınmayacaktır.
Örnek 1: Ceren Ltd. Şti. işyerince, 3/12/2020 tarihinde işe alınan
sigortalının, 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci
fıkrasında yer alan prim desteği kapsamında olduğu anlaşılmıştır.
İşyerinin 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi
yaptığı dönem Mart 2020 olup 5 kişi bildirilmiştir. 3/12/2020 tarihinde
işe alınan sigortalıdan dolayı destekten yararlanılabilmesi için 2020
Aralık bildirgesinde en azında 5+1=6 sigortalının yer alması
gerekmektedir.
g) Destekten Yararlanılan Sigortalıların Yarısının Destek Süresinin
Sona Ermesinden İtibaren Ortalama Destek Süresi Kadar
Çalıştırılması
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası
kapsamında destekten yararlanılabilmesi için, bu fıkra kapsamında
destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her
birinin, destek süresinin sona ermesinden itibaren destekten
yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
g.1. Destek Süresinin Sona Ermesinden İtibaren Çalıştırılması
Gereken Sigortalı Sayısı Hesabı
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
113
Destek süresinin sona ermesinden itibaren çalıştırılması gereken
sigortalı sayısı, destek süresince destek kapsamında 27256 kanun
numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet
belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kuruma bildirilerek
destekten yararlanılan sigortalı sayısının ikiye bölünmesi suretiyle
bulunacak olup, bu sayının küsurat kısmının 0,50 ila 0,99 arasında
olması halinde bu sayı tama iblağ edilecektir.
Örnek: Ceren Ltd. Şti.'de;
2020/Aralık ayında A, B ve C sigortalılarından,
2021/Ocak ayında A, B, C, D ve E sigortalılarından,
Dolayı destekten yararlanıldığı varsayıldığında; destek süresinin sona
ermesinden itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısı 3
(5/2=2,5=3) olacaktır. İşverenin bu beş sigortalıdan tercih edeceği üç
sigortalıyı, destek süresinin bitiminden sonra ortalama destek süresi
kadar fiilen çalıştırması gerekmektedir.
g.2. Destek Süresinin Sona Ermesinden İtibaren Çalıştırılması
Gereken Ortalama Destek Süresi Hesabı
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası
kapsamındaki destekten yararlanılabilmesi için, bu fıkra kapsamında
destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısının, destek süresinin
sona ermesinden itibaren, maddenin yürürlük tarihinden 4857 sayılı
Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak
sürenin son gününü içine alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde
destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması
gerekmektedir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
114
Destekten Yararlanılan Ortalama Süre = Destekten Yararlanılan Tüm
Sigortalıların Gün Sayısı / Destekten Yararlanılan Sigortalı Sayısı
formülü vasıtasıyla bulunacaktır. Buna göre, destekten yararlanılan
ortalama sürenin küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak
dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.
Örnek: Ceren Ltd. Şti.'de;
2020/Aralık ayında A, B ve C sigortalıların her biri için 30 gün,
2021/Ocak ayında A, B, C, D ve E sigortalıların her biri için 17 gün
bildirim yapıldığı ve destekten yararlanıldığı varsayıldığında,
Destekten yararlanılan ortalama süre 35 gün (175/5=35) olacaktır. Bu
durumda işverenin destekten yararlandığı 5 sigortalısından tercih
edeceği üç sigortalısını, destek süresinin sona ermesinden itibaren,
maddenin yürürlük tarihinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu
maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son gününü içine
alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde 35 gün çalıştırması
gerekmektedir
19.2. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında
ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler bu
destekten yararlanamayacaktır.
19.3. Alt İşverenler
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren
sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
115
19.4. Mahsuplaşma İşlemleri
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, yararlanılan prim desteği tutarları işverenin Kurumumuza olan borçlarına mahsup edilecek, kalan tutarın bulunması halinde, bu tutarlar işverene iade edilmeyerek, yararlanılan prim desteği tutarları tamamlanana kadar, işverenin bahse konu borçlarına mahsubuna devam edilecektir.
İşverenlerin prim desteğinden yararlanmasını müteakip, işyeri dosyasının 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılarak iz işlemlerinin yapılmış olması ve Kurumumuzca tescil edilmiş başkaca işyeri dosyası ile mahsup yapılacak başkaca herhangi bir borcunun bulunmaması halinde de, yararlanılan destek tutarları işverenlere iade edilmeyerek iptal edilecektir.
Asıl işverenin hak ettiği prim desteği asıl işverenin borcu olmaması durumunda alt işverenin Kurumumuza olan borcuna mahsup edilebilecektir.
ÖRNEK:
CEREN Ltd. Şti. 8/12/2020 tarihinde işe alınan ve 4447 sayılı Kanunun
geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren bir sigortalı
için 2020/Aralık ayına ilişkin 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle
düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesinin 22/1/2021 tarihinde Kuruma gönderildiği ve
2020/Aralık ayındaki prim ödeme gün sayısının 24 olduğu
varsayıldığında 24 x 44,15= 1.059,60 TL destekten yararlanılacaktır.
Aynı sigortalının 2021/Ocak ayındaki prim ödeme gün sayısının 30
olduğu varsayıldığında 30 x 53,67= 1.610.10 TL destekten
yararlanılacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
116
20. İŞE DÖNÜŞ PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 17256)
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 27 nci madde ile; her türlü iş veya hizmet sözleşmesiyle istihdam edilip 1/1/2019-17/4/2020 tarihleri arasındaki dönemde ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hâller ve benzeri sebepler dışında sona erenler ile hizmetleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla istihdam edilmeye devam edilmekte olanlar için istihdam teşviki öngörülmüştür.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin 17256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olarak verilmesi gerekmektedir. 4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanılamayacaktır
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinde öngörülen prim
desteğinden yararlanılabilmesi için,
20.1. Yararlanma Şartları
a) 1/1/2019-17/4/2020 tarihleri arasındaki dönemde iş veya hizmet sözleşmesinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında sona ermesi veya hizmetleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin 1/12/2020 tarihi itibarıyla istihdam edilmeye devam edilmesi
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında destekten yararlanabilmek için, 4857 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesiyle hizmetleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilerek veya
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
117
bildirilmeksizin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında istihdam edilen sigortalının 1/1/2019-17/4/2020 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) iş veya hizmet sözleşmesinin 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fikrasının (II) numaralı bendine ve diğer Kanunların ilgili hükümlerine göre ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında sona ermesi gerekmektedir.
Başka bir ifade ile, Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilerek 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında istihdam edilen sigortalının 1/1/2019-17/4/2020 tarihleri arasında iş veya hizmet sözleşmesinin "29- İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih" kodu ile sona ermesi halinde bu destekten yararlanılamayacak, bunun dışında kalan tüm işten çıkış kodları ile iş veya hizmet sözleşmesinin feshi halinde diğer şartlar sağlanmak kaydıyla destekten yararlanılabilecektir.
b) Sigortalı tarafından iş veya hizmet sözleşmelerinin sona erdiği ya da halihazırda çalışmakta oldukları en son özel sektör işyeri işverenine 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) başvuruda bulunulması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında destekten yararlanabilmek için;
-4857 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesiyle hizmetleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilerek veya bildirilmeksizin istihdam edilen ancak 1/1/2019-17/4/2020 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) iş veya hizmet sözleşmesi 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fikrasının (II) numaralı bendine ve diğer Kanunların ilgili hükümlerine göre ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında sona eren sigortalının iş veya hizmet sözleşmelerinin sona erdiği en son özel sektör işyeri işverenine,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
118
-Hizmetleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin 1/12/2020 tarihi itibarıyla istihdam edilmeye devam eden sigortalıların ise halihazırda çalışmakta oldukları en son özel sektör işyeri işverenine, 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) başvurması gerekmektedir.
Sigortalının iş veya hizmet sözleşmelerinin sona erdiği ya da halihazırda çalışmakta oldukları en son özel sektör işyeri işverenine başvurusu yazılı veya sözlü yapılabilecek olup, bu nitelikteki sigortalıların sosyal güvenlik il müdürlüklerine/sosyal güvenlik merkezlerine başvurmasına ve herhangi bir belge ibraz etmelerine gerek bulunmamaktadır..
c) Sigortalının 1/12/2020 ile 31/12/2020 tarihleri arasında işe alınmış olması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan prim desteğinden 1/12/2020 ile 31/12/2020 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) işe alınan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
ç) Sigortalının 1/10/2020 tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan işveren desteğinden yararlanılabilmesi için sigortalının, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında gerek işe alındığı işyerinden, gerekse farklı bir işyerinden Kurumumuza verilen 2020/Ağustos ayına/dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması gerekmektedir.
2020/Ağustos ayında/döneminde sigortalının 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi, Ek 5 ve Ek 6 ncı maddesi
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
119
kapsamında Kuruma bildirilmiş olması halinde bu sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan destekten yararlanılabilecektir.
Diğer taraftan, sigortalıların;
-Aday çırak, çırak veya işletmelerde meslekî eğitim görmesi nedeniyle 7 veya 42 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
-Meslekî ve teknik ortaöğretim ile yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmaması nedeniyle 22, 43, 49 ve 50 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
-Türkiye İş Kurumunca düzenlenen kurslara katılmış olması nedeniyle 46 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
-Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular için 19 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
Düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgeleri/muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile Kurumumuza bildirilmiş olması halinde, bu süreler 2020/Ağustos ayında/döneminde Kurumumuza bildirilmiş süre olarak dikkate alınmayacaktır.
2020/Ağustos ayında/döneminde sigortalının sıfır gün sıfır kazançlı bildirilmiş olması halinde, bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılamayacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
120
2020/Ağustos ayında/döneminde 5510 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerden dolayı bu destekten yararlanılamayacaktır.
d) Sigortalının özel sektör işyeri işverenine başvurduğu tarih itibarıyla sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan destekten yararlanılabilmesi için sigortalının özel sektör işyeri işverenine başvurduğu tarih itibarıyla sigortalıya emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması gerekmektedir. Bu durumda, sigortalıya emeklilik veya yaşlılık aylığı dışında bağlanan diğer aylık veya gelirler destekten yararlanmaya engel teşkil etmemektedir..
e) Sigortalının özel sektör işyeri işverenine başvurduğu tarih itibarıyla yabancı olmaması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan destekten yararlanılabilmesi için sigortalının özel sektör işyeri işverenine başvurduğu tarih itibarıyla yabancı kimlik numarasının olmaması gerekmektedir. Başka bir ifade ile bu destekten başvuru tarihi itibarıyla sadece Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
f) Sigortalının fiilen çalıştırılması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan prim desteğinden yararlanabilmek için kapsama giren sigortalıların fiilen çalıştırılmaları gerekmektedir..
g) İşyerinin özel sektör işverenine ait olması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan prim desteğinden ihale konusu iş üstlenen işyerleri hariç olmak üzere özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
121
h) Destekten Yararlanılan Sigortalıların Yarısının Destek Süresinin Sona Ermesinden İtibaren Ortalama Destek Süresi Kadar Çalıştırılması
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında destekten yararlanılabilmesi için, bu bent kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin, destek süresinin sona ermesinden itibaren, destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
h.1. Destek Süresinin Sona Ermesinden İtibaren Çalıştırılması Gereken Sigortalı Sayısı Hesabı
Destek süresinin sona ermesinden itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısı, destek süresince destek kapsamında 17256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kuruma bildirilerek destekten yararlanılan sigortalı sayısının ikiye bölünmesi suretiyle bulunacak olup, bu sayının küsurat kısmının 0,50 ila 0,99 arasında olması halinde bu sayı tama iblağ edilecektir.
Örnek: Ceren Ltd. Şti.'de;
2020/Aralık ayında A, B, C, D ve E sigortalılarının,
2021/Ocak ayında A, B, C, D ve E sigortalılarının,
17256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kuruma bildirilerek destekten yararlanıldığı varsayıldığında; destek süresinin sona ermesinden itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısı 3 (5/2=2,5=3) olacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
122
İşverenin bu beş sigortalıdan tercih edeceği üç sigortalıyı, destek süresinin bitiminden sonra ortalama destek süresi kadar fiilen çalıştırması gerekmektedir.
h.2. Destek Süresinin Sona Ermesinden İtibaren Çalıştırılması Gereken Ortalama Destek Süresi Hesabı
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında destekten yararlanılabilmesi için, bu bent kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısının destek süresinin sona ermesinden itibaren, maddenin yürürlük tarihinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son gününü içine alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
Destekten Yararlanılan Ortalama Süre = Destekten Yararlanılan Tüm Sigortalıların Gün Sayısı / Destekten Yararlanılan Sigortalı Sayısı formülü vasıtasıyla bulunacaktır. Buna göre, destekten yararlanılan ortalama sürenin küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.
Örnek: Ceren Ltd. Şti.'de A, B, C, D ve E sigortalılarının her biri için 2020/Aralık ayında 30 gün, 2021/Ocak ayında 17 gün bildirim yapılarak destekten yararlanıldığı varsayıldığında:
Destekten yararlanılan ortalama süre 47 gün (235/5=47) olacaktır. Bu durumda işverenin destekten yararlandığı 5 sigortalıdan tercih edeceği üç sigortalının (5/2=2,5=3) her birini, destek süresinin sona ermesinden itibaren 47 gün süreyle çalıştırması gerekmektedir. 47 günlük bildirimin, destek süresinin sona ermesinden itibaren 1/12/2020 tarihinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son gününü içine alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde yapılması gerekmektedir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
123
Destek süresinin sona ermesinden itibaren gerek çalıştırılması gereken sigortalı sayısı hesabında gerekse destekten yararlanılan ortalama süre hesabında; (0) gün ve (0) kazançlı ya da (0) gün ve kazançlı olarak kayıtlı sigortalılar hesaplamaya dahil edilmeyecektir.
20.2. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında
ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler bu
destekten yararlanamayacaktır.
20.3. Alt İşverenler
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir.
20.4. Mahsuplaşma İşlemleri
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, yararlanılan prim desteği tutarları işverenin Kurumumuza olan borçlarına mahsup edilecek, kalan tutarın bulunması halinde, bu tutarlar işverene iade edilmeyerek, yararlanılan prim desteği tutarları tamamlanana kadar, işverenin bahse konu borçlarına mahsubuna devam edilecektir.
İşverenlerin prim desteğinden yararlanmasını müteakip, işyeri dosyasının 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılarak iz işlemlerinin yapılmış olması ve Kurumumuzca tescil edilmiş başkaca işyeri dosyası ile mahsup yapılacak başkaca herhangi bir borcunun bulunmaması halinde de, yararlanılan destek tutarları işverenlere iade edilmeyerek iptal edilecektir.
Asıl işverenin hak ettiği prim desteği asıl işverenin borcu olmaması durumunda alt işverenin Kurumumuza olan borcuna mahsup edilebilecektir.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
124
ÖRNEK:
CEREN Anonim Şirketinde 1/12/2020 tarihinde işe alınan ve 4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına giren bir sigortalı için 2020/Aralık ayına ilişkin 17256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin 22/1/2021 tarihinde Kuruma gönderildiği ve bu sigortalının 2020/Aralık ayındaki prim ödeme gün sayısının 30 olduğu varsayıldığında, işveren 30 x 44,15= 1.324,50 TL destekten yararlanacaktır.
Aynı sigortalının 2021/Ocak ayındaki prim ödeme gün sayısının 30
olduğu varsayıldığında 30 x 53,67= 1.610.10 TL destekten
yararlanılacaktır.
21. İŞE DÖNÜŞ PRİM DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 07316)
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 30 uncu madde ile; NACE Rev.2 Ekonomik Faaliyet Sınıflamasına göre 56 kodunda faaliyet gösteren işyerleri ile 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 kodlarında faaliyet gösteren özel sektör işyerlerinde 2021 yılı Mart ayına/dönemine ait muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılar için 2021 yılı Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı için istihdam teşviki öngörülmüştür.
21.1. Yararlanma Şartları
a) işyerinin özel sektör işverenine ait olması 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan prim desteğinden ihale konusu iş üstlenen işyerleri hariç olmak üzere özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecek olup, bahse konu prim desteği 5335 sayılı Kanunun
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
125
30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışan sigortalılar hakkında uygulanmayacaktır. b) İşyerinin Kapsamdaki NACE kodunda faaliyet göstermesi 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan prim desteğinden maddenin yürürlüğe girdiği 1/4/2021 tarihi itibarıyla SGK kayıtlarında NACE Rev.2 Ekonomik Faaliyet Sınıflamasına göre “56-Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri” sınıflamasında faaliyet gösteren özel sektör işyerleri ile 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 kodunda faaliyet gösteren özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir. Kapsamdaki işletmelerin, tescil işlemleri sırasında farklı bir NACE kodunda tescil edildiğinin belirlenmiş olması durumunda ise tescil düzeltmesinin yapıldığı ve yeni NACE kodunun geçerli olduğu tarihten itibaren 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesi kapsamındaki destekten yararlanılacaktır. Öte yandan kapsamda olmamasına ve diğer sektörlerde faaliyet göstermesine rağmen işyeri tescil işlemleri sırasında işyerinin işkolu kodunun 56 NACE kodunda, 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 kodunda belirlenmiş olması durumunda, 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesi kapsamında yersiz yararlanılan prim desteği tutarları 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir. c) 2021/Mart ayına/dönemine ait muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde 4447 sayılı Kanun kapsamında bildirilen sigortalıların olması 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan prim desteğinden için işyerinin 2021/Mart ayına/dönemine ait muhtasar ve
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
126
prim hizmet beyannamelerinde 1, 4, 5, 6, 29, 32, 35, 39, 52, 53, 54 veya 55 nolu belge türlerinden bildirim yapılmış sigortalılardan dolayı yararlanılacaktır. 2021/Mart ayına/dönemine ait muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde 1, 4, 5, 6, 29, 32, 35, 39, 52, 53, 54 veya 55 nolu belge türlerinden (0) gün ve (0) kazançlı veya (0) gün ve kazançlı olarak kayıtlı sigortalılardan dolayı da bu destekten yararlanılması mümkündür. ç) Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmesi 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için 2021/Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin 07316 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan 1, 4, 5, 6, 29, 32, 35, 39, 52, 53, 54 veya 55 nolu belge türlerine ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içerisinde verilmiş olması gerekmektedir. d) Tahakkuk eden primlerin yasal süresi içinde ödenmesi 07316 kanun numarası seçilmek suretiyle yasal süresi içinde verilmiş olan muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinden dolayı tahakkuk eden sigorta primi ve işsizlik sigortası priminin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması için, aynı aya ilişkin düzenlenmiş muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinden dolayı tahakkuk etmiş olup, destek sonrası işveren tarafından ödenmesi gereken sigorta primi ile işsizlik sigortası priminin tamamının yasal süresi içinde ödenmesi gerekmektedir. e) Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
127
4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için, destek kapsamına giren işyerinin Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir. Farklı işveren dosyalarında, yani farklı sicil numaralarında, işlem gören birden fazla işyeri bulunan işverenler, borçlu oldukları dosyadan bildirimi yapılan sigortalılar için destekten yararlanamazlar. Ancak söz konusu destekten, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işyerlerinden dolayı yararlanılabilirler. Öte yandan, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunmakla birlikte, söz konusu borçları çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olan işverenler, yapılandırma veya taksitlendirmelerinin devam ediyor olması ve yapılandırma veya taksitlendirme kapsamına girmeyen başka borçlarının bulunmaması kaydıyla söz konusu destekten yararlanabileceklerdir. f) Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde, mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğinin veya bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığının tespit edilmesi halinde bu destekten yararlanılamayacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
128
elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, 1/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasında çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenlerin bu destekten yararlanması mümkün bulunmamaktadır. Bu durumda, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden 1/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasında çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler, 2021/Nisan ve Mayıs aylarında/dönemlerinde bu madde kapsamında destekten yararlanılamayacak olup, 2021/Nisan ve Mayıs aylarında/dönemlerinde bu destekten yararlanılmış olması halinde 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesi kapsamında yersiz yararlanılan destek tutarları gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte işverenden tahsil edilecektir. Yapılan tespitler hakkında diğer prim teşvikleri yönünden 5510 sayılı Kanunun Ek 14 üncü maddesi uyarınca gerekli işlemler yapılacaktır. Buna karşın, Kuruma bildirilmiş olan sigortalıların, bildirim tarihlerinden sonraki prim ödeme gün sayısını veya prime esas kazanç tutarını eksik bildirdiği tespit edilen işverenler, 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan destekten diğer şartları sağlamaları kaydıyla yararlanabileceklerdir. Aynı işverenin aynı veya farklı ünite sınırları içinde birden fazla işyeri dosyasının mevcut olması halinde, çalıştıkları halde Kuruma bildirilmemiş/fiilen çalıştırılmadığı halde Kuruma bildirilmiş sigortalılar hangi işyerinde tespit edilmiş ise, 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
129
maddesinde yer alan destekten yalnızca bu işyerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılamayacaktır. Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyeri işverenlerinin, tespite ilişkin tutanağın/bilgi veya belgenin/mahkeme ilamının ilgili üniteye geç intikal etmesi nedeniyle destekten yersiz yararlanmış olduklarının anlaşılması halinde, bu aylara ilişkin daha önce İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanmış olan tutarlar da gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir. Bununla birlikte, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerce, 2021/Nisan ve Mayıs aylarında/dönemlerinde 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan destekten yararlanıldıktan sonra, geriye yönelik olarak gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan denetimler sonucunda düzenlenen raporlara veya kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen yazılara istinaden aylık prim ve hizmet belgesi verildiği veya söz konusu belgelerin Kurumca resen düzenlendiği durumlarda, İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanmış olan tutarlar iptal edilmeksizin, yalnızca tespit tarihinden sonra verilen prim belgelerinden dolayı tahakkuk eden prim, idari para cezası ile bu borçlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının tahsili cihetine gidilecektir. Ancak, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden veya mahkeme ilamına istinaden çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler hakkında diğer prim teşvikleri yönünden 5510 sayılı Kanunun Ek 14 üncü maddesi uyarınca işlem yapılacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
130
Diğer taraftan, yapılan kontrol ve denetimler ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden veya mahkeme ilamına istinaden; – Alt işverenin çalıştırdığı sigortalıları Kuruma bildirmediğinin/ bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi halinde, hem kayıt dışı sigortalı çalıştıran/sahte sigortalı bildiriminde bulunan alt işveren hem de asıl işveren, – Asıl işverenin çalıştırdığı sigortalıları Kuruma bildirmediğinin/ bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi halinde ise yalnızca asıl işveren, destekten yararlanamayacaktır.
21.2. Destekten Yararlanma Süresi
4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan prim desteği kapsama giren işyerlerinde 2021/Nisan ve Mayıs ayı/dönemi için uygulanacaktır. Bununla birlikte, 56 NACE kodunda, 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 kodunda faaliyet göstermekle birlikte, 1/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasında ilk defa tescil edilen işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde 4447 sayılı Kanun kapsamında sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle 2021/Mart ayında Kuruma muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerlerince bu destekten yararlanılamayacaktır. Destekten yararlanılan sigortalının, destek süresi dolmadan işten ayrılıp aynı işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılabilmesi mümkün bulunmakla birlikte, sigortalının destek süresi dolmadan işten ayrılıp aynı işverene ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde yeniden
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
131
işe başlaması durumunda, sonradan işe girdiği işyeri işverenlerince bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılamayacaktır.
21.3. Destek Tutarının Hesaplanması
4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesi kapsamına giren işyerlerinde, 2021/Mart ayında 4447 sayılı Kanun kapsamında bildirilen sigortalıların 2021/Nisan ve Mayıs aylarına/dönemlerine ilişkin olmak kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. Örnek: Yasemin’in Mutfağı isimli Esnaf Lokantasında, 2021/Mart ayında Uğur, Ceren, Defne ve Merve isimli dört sigortalının tüm sigorta kollarından Kuruma bildirildiği ve bu sigortalıların 2021/Nisan ayında 07316 kanun numarası seçilmek suretiyle Kuruma yasal süresi içinde bildirildiği ve her sigortalı için 3.577,50 TL ücret ödendiği varsayıldığında; Destek öncesi hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası primi sigortalı ve işveren payı tutarı; 3,577,50 x 4 = 14.310,00 TL 14.310,00 x 0,375 = 5.366,25 TL Destek tutarı: 14.310,00 x 0,375 = 5.366,25 TL olacağından, destek sonrası işveren tarafından ödenmesi gereken sigorta primi ve işsizlik sigortası primi borcu kalmamaktadır. Örnek: Ceren Pide Börek Unlu Mamuller işletmesinde, 2021/Mart ayında Defne isimli sigortalının tüm sigorta kollarından Kuruma bildirildiği ve bu sigortalının 2021/Nisan ayında 07316 kanun numarası seçilmek suretiyle Kuruma yasal süresi içinde bildirildiği ve bu sigortalı için 3.800,00 TL ücret ödendiği varsayıldığında;
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
132
Destek öncesi hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası primi sigortalı ve işveren payı tutarı; 3,800,00 x 0,375 = 1.425,00 TL Destek tutarı: 3.577,50 x 0,375 =1.341,56 TL olacağından, destek sonrası işverenin 83,44 TL’yi (1.425,00-1341,56) yasal süresi içinde Kuruma ödemesi gerekmektedir.
21.4. Alt İşvereni Bulunan İşyerleri ve Alt İşverenlerle İlgili İşlemler
4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir. Söz konusu destekten yararlanılabilmesi için, asıl işverenin, hem kendi çalıştırmış olduğu sigortalılardan hem de alt işverenlerin çalıştırmış olduğu sigortalılardan kaynaklanan; her bir alt işverenin ise yalnızca kendi çalıştırmış olduğu sigortalılardan kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması ve 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan diğer şartların sağlanmış olması gerekmektedir. Asıl işverenin 56, 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 NACE kodunda faaliyet göstermesine rağmen alt işverenin farklı bir NACE kodunda ya da alt işverenin 56, 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 NACE kodunda faaliyet göstermesine rağmen ana işverenin farklı bir NACE kodunda faaliyet göstermesi halinde, 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde yer alan destek diğer şartlar sağlanmak kaydıyla sadece 56, 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
133
93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 NACE kodunda faaliyet gösteren asıl işveren veya alt işverenler için uygulanacaktır. Diğer taraftan, 2021/Mart ayı bildirim şartı yönünden ana işveren ve alt işveren ayrı ayrı değerlendirilecektir.
21.5. 07316 Prim Desteğinden Yararlanan İşverenlerin Diğer Teşvik Kanunlarından Yararlanmalarına İlişkin Usul ve Esaslar
07316 kanun numaralı destekten yararlanan işverenler, bu destekten yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamayacaktır.
21.6. Destekten Yararlanmak Amacıyla Yapılacak Olan Başvurunun Şekli
4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesi kapsamında prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması gerekmektedir. İşverenlerce kapsama giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen “e-SGK / İşveren / İşveren Sistemi (https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi) / Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranında yer alan “07316- 4447 Sayılı Kanun Geçici 30.Madde – Faaliyetine Ara Verilen Sektörlere Yönelik Teşvik” menüsü vasıtasıyla yapılacaktır. 21.7- 07316 Prim Desteğine Yönelik Önemli Hususlar a) Bu destekten süresinde yararlanmayan işverenlerin sonradan geriye yönelik olarak bu destekten yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır. b) Destekten yararlanmakta olan işyerinin, farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir adrese nakli halinde, prim desteğinden yararlanılan sigortalılardan dolayı, destek süresi aşılmamak kaydıyla kalan süreler için yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
134
c) 07316 Kodlu destekten yararlanılıp yararlanılamayacağı, işyeri bazında tespit edilir. Bu nedenle destekten yararlanırken aynı işverene ait başka bir işyerinde “16-Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli” koduyla geçen sigortalının, yeni işyerindeki çalışmalarından dolayı söz konusu destekten yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
22. NORMALLEŞME DESTEĞİ (BELGE KANUN NO 07252)
7252 sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması ile Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi ile 4447 sayılı
İşsizlik Sigortası Kanununa geçici 26 ncı madde eklenmiş olup, bu
madde ile pandemi süresince kısa çalışma ödeneğinden veya nakdi
ücret desteğinden yararlanan sigortalının normal çalışma süresine
dönmesi halinde sigortalının çalıştığı özel sektör işyerine prim
desteğinden yararlanma imkanı getirilmiştir. Yapılan bu düzenleme ile
pandemi sürecinde ekonomik olarak sıkıntı yaşayan özel sektör
işverenleri sosyal güvenlik maliyetleri azaltılmak suretiyle
desteklenerek normalleşme süreci hızlandırılacaktır.
22.1. Yararlanma Şartları
4447 sayılı Kanunun geçici 26’ncı maddesinde yer alan prim
desteğinden yararlanılabilmesi için,
a) 4447 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesi kapsamında
1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunan özel
sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların
işyerindeki kısa çalışmasının sona ererek aynı işyerinde haftalık
normal çalışma sürelerine dönmeleri,
b) 4447 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamında
1/7/2020 tarihinden önce başvuruda bulunarak nakdi ücret
desteğinden yararlanılması ve nakdi ücret desteğinden yararlanan
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
135
sigortalı için haftalık normal çalışma süresine dönülmesi
gerekmektedir.
22.2. Destek Süresi
Koronavirüs (Covid-19) gerekçesiyle kısa çalışma ödeneğinden
yararlanan ya da nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalıların
işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri halinde,
31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın/nakdi ücret
desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren 3 aydır.
Destekten, üç ay süreyle her bir ay için;
-Kısa çalışma ödeneği alan her bir sigortalı için kısa çalışma
ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısı,
-Nakdi ücret desteğinden yararlanan her bir sigortalı için nakdi
ücret desteği aldığı aylık ortalama gün sayısı,
kadar yararlanılacaktır.
22.3. Destek Tutarı
Prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan işçi ve işveren
hissesi primlerinin tamamıdır. Destek tutarı, her ay bu işverenlerin
Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilir.
Destek, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.
22.4. Destekten Yararlanmak Amacıyla Yapılacak Olan Başvurunun Şekli
Destekten yararlanmak için kapsama giren sigortalılara ilişkin
yapılacak başvurular www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
136
suretiyle erişilen “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten
Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan “4447
Sayılı Kanun Geçici 26. Madde Desteği” menüsü vasıtasıyla
yapılacaktır.
22.5. Normalleşme Desteğine Yönelik Soru ve Cevaplar
Soru 1: Prim desteğinden kimler yararlanabilecek?
Cevap 1: 4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinde yer alan prim
desteğinden, 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma/nakdi ücret
desteğine başvurarak kısa çalışma ödeneğinden/nakdi ücret
desteğinden yararlanan ve haftalık normal çalışma sürelerine dönen
sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenleri yararlanabilecektir.
Soru 2: Prim desteğinden yararlanma süresi nedir?
Cevap 2: Prim desteği uygulaması 1/8/2020 tarihinden itibaren
başlayarak 30.06.2021 tarihine kadar uygulanmak üzere, kısa
çalışmanın/nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan
itibaren üç ay süreyle uygulanacaktır. Destekten, sigortalı üç aylık süre
boyunca her ay kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün
sayısı/nakdi ücret desteği aldığı aylık ortalama gün sayısı kadar
yararlanabilecektir.
Soru 3: Prim desteği tutarı ne kadar?
Cevap 3: Prim desteği kapsamında, destekten yararlanılacak
sigortalıdan dolayı prime esas kazanç alt sınır(asgari ücret) üzerinden
hesaplanan işçi ve işveren priminin tamamı işverenin Kurumumuza
olan borçlarına mahsup edilmek üzere İşsizlik Sigortası Fonu
tarafından karşılanacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
137
Soru 4: Prim desteğinden yararlanabilmek için işveren tarafından
yapılması gereken nedir?
Cevap 4: İşveren prim desteğinden yararlanabilmek için, destek
kapsamına giren sigortalıyı e-SGK kanalıyla tanımlayarak,
2020/Ağustos ayına ait bildirgeden başlayarak ilgi kanun numarasını
(07252) seçmek suretiyle, gerekli şartları da sağlamak kaydıyla prim
desteğinden yararlanabilecektir. Bunun dışında, işverenlerin Sosyal
Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerine başvurmasına gerek
bulunmamaktadır.
Soru 5: Prim desteği tutarı sigortalıya ödenir mi?
Cevap 5: Prim desteği kapsamında sağlanan işçi hissesine denk gelen
tutarın ödenmesi sigortalı tarafından işverenden talep edilemez.
Soru 6: 4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinde yer alan prim
desteğinden yararlanılan sigortalı için diğer teşviklerden yararlanılabilir
mi?
Cevap 6: 4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinde yer alan
destekten yararlanan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda aynı
sigortalı için 5510 sayılı Kanunda ve diğer kanunlarda yer alan diğer
sigorta primi indirimi, teşvik ve desteklerden yararlanamaz.
Soru 7: Kısa çalışma ödeneği/ nakdi ücret desteğinden yersiz
yararlandığı tespit edilen işverenler hakkında ne yapılacaktır?
Cevap 7: 4447 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesi kapsamında
işyerinde uygulanan kısa çalışmadan yersiz yararlanıldığının tespiti
veya kısa çalışma başvurusuna yönelik uygunluk tespitinin olumsuz
sonuçlanması ya da anılan Kanunun geçici 24 üncü maddesi
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
138
kapsamında nakdi ücret desteğinden yersiz yararlandığının tespiti
halinde, 4447 sayılı Kanunun geçi 26 ncı maddesi kapsamında yer
alan prim desteğinden de yersiz yararlanmış sayılacağından, yersiz
yararlanılan destek tutarları 5510 sayılı Kanuna göre işverenden
gecikme cezası ve zammıyla birlikte tahsil edilecektir.
23. 7319 SAYILI KANUN 4447 GEÇİCİ MADDE 31. MADDE TEŞVİKİ
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:
“5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilen ve Sosyal Güvenlik Kurumuna 2021 yılı Mart ayına/dönemine ilişkin bildirilen muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısı 50’nin altında olan özel sektör işyeri işverenlerince 1/7/2021 ila 30/6/2022 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınanların, işe girdikleri aydan önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmamaları, işe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işe alındıkları işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve 12 ay süreyle bu sigortalılar için primlerini yasal süresi içerisinde ödemeleri kaydıyla, bu sigortalılar için 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan ve tamamı yasal süresi içinde ödenen sigorta primi ve işsizlik sigortası sigortalı ve işveren hissesi primlerinden bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşvik, destek ya da indirimleri düşüldükten sonra kalan tutar, 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kefalet sağlanan ve kamunun doğrudan veya dolaylı olarak hâkim sermayedar olduğu bankalardan bu maddenin yürürlük tarihinden
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
139
sonra 30/6/2022 tarihine kadar ilgili işverenlerce kullanılan kredilerde 12 aylık süreye ilişkin primlerin ödenmesini müteakip kredi faiz veya kar payı bakiyesinden düşülür. Bu madde kapsamında kredi garanti kurumlarınca kredi faiz veya kar payı bakiyesinden düşülen tutar Fondan karşılanır.
2021 yılı Mart dönemi için geçici 24 üncü, geçici 27 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ve geçici 28 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında en az 20 gün nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda, söz konusu sigortalı için birinci fıkradaki işe giriş ve ilave istihdam şartına bakılmaksızın işyeri birinci fıkrada belirtilen destekten üçüncü fıkrada belirtilen süre ve sigortalı sayısı kadar yararlandırılır.
Bu maddeyle sağlanan kredi faiz veya kar payı desteği, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanır. Bu madde kapsamına giren işyerleri ilave olarak işe aldığı en fazla beş sigortalı için bu destekten yararlanır.
İşyeri ile ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmemesi, primlerin yasal süresinde ödenmemesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması ya da mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi durumlarında bu maddede belirtilen destekten yararlanılamaz. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ettiren ve taksitlendiren veya ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme veya yapılandırma devam ettiği sürece bu madde hükmünden yararlandırılır.
Bu maddede belirtilen şartların sağlanması kaydıyla üçüncü fıkrada belirtilen yararlanma süresini aşmamak üzere, destekten yararlanılmış olan sigortalının destek süresini tamamlamadan işten ayrılıp yeniden
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
140
işe başlaması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı yeniden işe başladığı tarihteki durumu dikkate alınarak bu destekten kalan süre kadar yararlanmaya devam edilir.
Bu madde hükümleri; 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurtdışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
1/7/2021 ila 30/6/2022 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerleri ve daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerleri de, bu maddede belirtilen şartlar sağlanmak kaydıyla, maddenin yürürlük tarihinden sonra ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden üçüncü aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen süre kadar bu destekten yararlandırılır.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi destekten yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan işyerlerinden Fon tarafından karşılanan tutar gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır.
Bu madde kapsamında Fon tarafından işverene sağlanan, sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarının sigortalıya ödenmesi işverenden talep edilemez.
Bu madde kapsamında destekten yersiz yararlanıldığının tespiti halinde, yararlanılan destek tutarı işverenden 5510 sayılı Kanunun 89
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
141
uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.
Fondan bu madde kapsamında karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz. Bu madde kapsamında Fondan kaynak aktarılacak kredi garanti kurumları Hazine ve Maliye Bakanlığınca, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenir.”
23.1 Teşvikten Yararlanma Şartları
a) İşyerinin özel sektör işyeri olması,
b) İşyerinin 2021 yılı Mart ayına/dönemine ilişkin bildirilen muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısı 50’nin altında olması,
c) Sigortalının; 1/7/2021 ila 30/6/2022 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınmış olması,
d) Sigortalının; işe girdiği aydan önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmemiş olması ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmaması,
e) Sigortalıların; işe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işe alındıkları işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve 12 ay süreyle bu sigortalılar için primlerini yasal süresi içerisinde ödenmesi,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
142
Şartlarının birlikte taşınması gerekmektedir
*2021 yılı Mart dönemi için geçici 24 üncü, geçici 27 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ve geçici 28 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında en az 20 gün nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda, söz konusu sigortalı için birinci fıkradaki işe giriş ve ilave istihdam şartına bakılmaksızın işyeri birinci fıkrada belirtilen destekten üçüncü fıkrada belirtilen süre ve sigortalı sayısı kadar yararlandırılır.
23.2 Teşvikten Sağlanan Fayda ve Menfaatler
a) Teşvikten faydalandırılan sigortalılar için 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan ve tamamı yasal süresi içinde ödenen sigorta primi ve işsizlik sigortası sigortalı ve işveren hissesi primlerinden bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşvik, destek ya da indirimleri düşüldükten sonra kalan tutar, 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kefalet sağlanan ve kamunun doğrudan veya dolaylı olarak hâkim sermayedar olduğu bankalardan bu maddenin yürürlük tarihinden sonra 30/6/2022 tarihine kadar ilgili işverenlerce kullanılan kredilerde 12 aylık süreye ilişkin primlerin ödenmesini müteakip kredi faiz veya kar payı bakiyesinden düşülür.
23.3 Teşvikin Kapsamı ve Yaptırımlar
a) Bu madde kapsamına giren işyerleri ilave olarak işe aldığı en fazla beş sigortalı için bu destekten yararlanır.
b) Teşvik için belirtilen şartların sağlanması kaydıyla üçüncü fıkrada belirtilen yararlanma süresini aşmamak üzere, destekten yararlanılmış olan sigortalının destek süresini tamamlamadan işten ayrılıp yeniden işe başlaması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
143
yeniden işe başladığı tarihteki durumu dikkate alınarak bu destekten kalan süre kadar yararlanmaya devam edilir.
c) İşyeri ile ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmemesi, primlerin yasal süresinde ödenmemesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması ya da mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi durumlarında bu maddede belirtilen destekten yararlanılamaz. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ettiren ve taksitlendiren veya ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme veya yapılandırma devam ettiği sürece bu madde hükmünden yararlandırılır.
d) 1/7/2021 ila 30/6/2022 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerleri ve daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerleri de, bu maddede belirtilen şartlar sağlanmak kaydıyla, maddenin yürürlük tarihinden sonra ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden üçüncü aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen süre kadar bu destekten yararlandırılır.
e) Teşvik kapsamında destekten yersiz yararlanıldığının tespiti halinde, yararlanılan destek tutarı işverenden 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.
f) Teşvikten sağlanan kredi faiz veya kar payı desteği, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
144
SİGORTA PRİMİ TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMA
Bilindiği gibi, işverenlere sağlanan bazı sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanma şartlarından biri de işyerinde yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığı yönünde tespitin bulunmamasıdır. Bu bağlamda, çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediği ve/veya bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığına yönelik tespitlerde aşağıda yer alan tablo uyarınca işlem yapılmaktadır. Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle 5510 sayılı Kanun, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz. Beş kişiden fazla olmamak koşuluyla çalıştırılan toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmayan sayıda, çalıştırılanların sigortalı olarak bildirilmediğinin veya bildirilen kişilerin fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde ise yasaklılığa dair yukarıdaki hüküm uygulanmaz. Ancak kayıtdışılık tespiti toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmamakla birlikte beşten fazla olması halinde, tespitin yapıldığı işyerleri için söz konusu fiillere ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden, ilk tespitte bir ay, ilk tespit
3
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
145
tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden ve yasaklama kapsamına giren her bir tespit için birer yıl süreyle yasaklama işlemi yapılacaktır. Öte yandan, aynı işverenin aynı veya farklı ünite sınırları içinde birden fazla işyeri dosyasının mevcut olması halinde, çalıştıkları halde Kuruma bildirilmeyen veya bildirildiği halde fiilen çalıştırılmayan sigortalılar hangi işyerinde tespit edilmiş ise, yalnızca bu işyeri için 5510 sayılı Kanunun Ek 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre yasaklama işlemi yapılacaktır Örnek 1: Sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanan Ceren Limited Şirketinde 10/5/2021 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan denetim sonucunda, 21/3/2021 tarihinde işyerinde çalışmaya başlayan Defne isimli çalışanının SGK’ya bildirilmediğinin tespit edildiği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, bu işyeri tutanak tarihini takip eden 2021/Haziran ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Bu işyeri için üç yıllık süre 10/5/2021 ila 10/5/2024 (bu tarih dahil) dönemini kapsayacaktır. Örnek 2: Örnek 1’de yer alan Ceren Limited Şirketinde üç yıllık süre içinde 7/3/2022 tarihinde Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca ikinci kez yapılan denetim sonucunda 8/2/2022 tarihinde işe başlayan Merve isimli çalışanının da SGK’ya bildirilmediği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, bu işyeri 2022/Nisan ila 2023/Mart aylarına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren Genelge eki tabloda belirtilen sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Örnek 3: Sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanan Ceren Limited Şirketine ilişkin olarak; – 12/5/2021 tarihinde kesinleşen mahkeme kararına göre bir sigortalının kayıt dışı çalıştırıldığının tespit edildiği ve işyerinin
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
146
yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, bu işyeri 2021/Haziran ayına ilişkin sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacak olup, üç yıllık süre 12/5/2021-12/5/2024 dönemini kapsayacaktır. -Üç yıllık süre içinde 20/12/2021 tarihinde SGK’ya intikal eden kamu kurumundan alınan belgeye göre bu işyerinde 2 kişinin sahte sigortalı olarak bildirildiğinin ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiğinin tespit edildiği varsayıldığında, bu işyeri 2022/Ocak ila 2022/Aralık aylarına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. – Üç yıllık süre içinde 8/8/2022 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan tespitte bu işyerinde 3 sigortalının kayıt dışı çalıştırıldığının tespit edildiği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, bu işyeri 2022/Eylül ila 2023/Ağustos aylarına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Diğer taraftan, mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırıldığı halde sigortalı olarak bildirilmediği ve/veya bildirildiği halde fiilen çalışmadığı tespit edilen kişi sayısı, Kuruma bildirilen toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmayan veya toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmamakla birlikte beş ve beşten az olan işyerleri için yapılan tespitler, 5510 sayılı Kanunun Ek 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre ilk tespit sayılmayacağından üç yıllık süre de işlemeyecektir. Örnek 4: Sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanan Ceren Limited Şirketinde; – 27/4/2021 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan tespitte Defne isimli çalışanın SGK’ya bildirilmediğinin ve söz konusu
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
147
iş yerinden 2021/Nisan ayına ilişkin SGK’ya verilen muhtasar prim ve hizmet belgesinde toplam 200 sigortalının kayıtlı olduğu, – 25/7/2021 tarihinde kesinleşen mahkeme kararına göre Yasemin ve Merve isimli sigortalılarının SGK’ya bildirilmediğinin ve söz konusu iş yerinden 2021/Temmuz ayına ilişkin SGK’ya verilen muhtasar prim ve hizmet belgesinde toplam 120 sigortalının kayıtlı olduğu, varsayıldığında; 27/4/2021 tarihinde yapılan tespitte çalıştırıldığı halde sigortalı olarak bildirilmediği tespit edilen kişi sayısı, SGK’ya bildirilen toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmadığından ve beşten az olduğundan söz konusu tespit ilk tespit sayılmayacak; buna karşın 25/7/2017 tarihinde yapılan tespitte çalıştırıldığı halde sigortalı olarak bildirilmediği tespit edilen kişi sayısı, SGK’ya bildirilen toplam sigortalı sayısının %1’ini aştığından söz konusu tespit ilk tespit sayılacak olup, üç yıllık süre olan 25/7/2021 ila 25/7/2024 tarihlerini kapsayacaktır.. Örnek 5: Sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanan Ceren Limited Şirketinde çalışan Merve isimli sigortalının hizmet tespit davasına ilişkin mahkeme kararının 20/6/2021 tarihinde kesinleştiği ve bu işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, söz konusu işyeri için bu ilk tespitten sonra 20/6/2021 ila 20/6/2024 tarihleri arasındaki yasaklama kapsamına giren her bir tespit için birer yıl süreyle yasaklama işlemi yapılacaktır. Bu işyerinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından 12/8/2023 tarihinde yapılan denetimde Yasemin isimli sigortalının çalışmadığı halde SGK’ya bildirildiğinin tespit edildiği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, bu tespit ilk tespit sayılarak üç yıllık süre 12/8/2023 tarihinden itibaren başlayacak olup, bu işyeri 2023/Eylül ayına ilişkin muhtasar prim ve hizmet belgesinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Örnek 6: Sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanan Ceren Limited Şirketine ilişkin olarak;
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
148
– 16/1/2021 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan denetim sonucunda iki sigortalının kayıt dışı çalıştırıldığının tespit edildiği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, bu işyeri 2021/Şubat ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Üç yıllık süre 16/1/2021-16/1/2024 dönemini kapsayacaktır. – Üç yıllık süre içinde 21/8/2023 tarihinde SGK’ya intikal eden kamu kurumundan alınan belgeye göre bu işyerinde 3 kişinin sahte sigortalı olarak bildirildiğinin ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiğinin tespit edildiği varsayıldığında, bu işyeri 2023/Eylül ila 2024/Ağustos aylarına ilişkin muhtasar prim ve hizmet belgelerinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Bu işyeri için üç yıllık sürenin (16/1/2024 tarihi) bitiminden sonra 22/3/2024 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan denetim sonucunda 1 kişinin kayıt dışı çalıştırıldığının tespit edildiği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında bu tespit yeni bir üç yıllık sürenin başlangıcı kabul edilecek ancak işveren 2024/Ağustos ayına kadar (2024/Ağustos ayı dahil) söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Bununla birlikte, yapılan kontrol ve denetimler ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden veya kesinleşen mahkeme kararına istinaden; – Alt işverenin çalıştırdığı sigortalıları Kuruma bildirmediğinin/bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığının tespit edilmesi ve yasaklama kapsamına girmesi halinde, hem kayıt dışı sigortalı çalıştıran/sahte sigortalı bildiriminde bulunan alt işveren hem de asıl işveren,
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
149
– Asıl işverenin çalıştırdığı sigortalıları Kuruma bildirmediğinin/bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığının tespit edilmesi ve yasaklama kapsamına girmesi halinde ise, yalnızca asıl işveren, ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden ve yasaklama kapsamına giren her bir tespit için ise birer yıl süreyle 5510 sayılı Kanun, 3294 sayılı Kanun ve 4447 sayılı Kanunda yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. Örnek 7: Sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanan Ceren Limited Şirketinin (1) ve (2) nolu alt işverenlerinin olduğu, Ceren Limited Şirketinde 5/12/2021 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan tespitte işyerinde çalışan üç sigortalının SGK’ya bildirilmediği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, sadece asıl işveren 2022/Ocak ayına ait aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacak olup, (1) ve (2) nolu alt işverenlere ilişkin yasaklama işlemi yapılmayacaktır. Bu işyeri için üç yıllık süre 5/12/2021-5/12/2024 dönemini kapsayacaktır. Örnek 8: 7 nolu örnekte yer alan (V) Limited Şirketinin üç yıllık süresi içinde 7/3/2022 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan tespitte (1) nolu alt işveren tarafından çalıştırılan dört sigortalının SGK’ya bildirilmediği ve yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, – Asıl işveren 2022/Nisan ila 2023/Mart aylarına ait aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. – (1) nolu alt işveren 2022/Nisan ayına ait aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
150
– (2) nolu alt işveren hakkında yasaklama işlemi yapılmayacaktır. Örnek 9: 7 nolu örnekte yer alan Ceren Limited Şirketinin üç yıllık süresi içinde 11/12/2022 tarihinde Sosyal Güvenlik Denetmeni tarafından yapılan tespitte (2) nolu alt işveren tarafından çalıştırılan bir sigortalının SGK’ya bildirilmediği ve işyerinin yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, – Asıl işveren 2023/Ocak ila 2023/Aralık aylarına ait aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır. – (1) nolu alt işveren hakkında yasaklama işlemi yapılmayacaktır. – (2) nolu alt işveren 2023/Ocak ayına ait aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı söz konusu fiile ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaktır.
GÜNCEL SGK TEŞVİKLERİ KİTAPÇIĞI
MuhasebeTR.com internet sitesi üyelerine özel hazırlanmıştır. Kaynak gösterilse dahi internette veya basılı ortamda dağıtılması ve yayınlanması yasaktır.
151
TEŞVİK LİSTESİ BİR AY/BİR YIL SÜREYLE
YASAKLAMA
Sıra Aylık Prim ve Hizmet Belgesi Kanun No
Açıklaması Kayıt Dışı Sigortalı
Çalıştırma Fiili
Sahte Sigortalı Bildirim Fiili No
1 5510 Beş Puanlık
İndirim Yasaklanır Yasaklanır
2 6486
Yurtdışına Götürülen İşçilere Yönelik GSS Beş Puanlık İndirim
Yasaklanır Yasaklanır
3 46486,56486,66486 51 İlde Uygulanan
İlave 6 Puanlık İndirim
Yasaklanır Yasaklanır
4 25510,16322,26322
Yatırımlarda Devlet Yardımı
Hakkında Kararlar Kapsamında
Teşvik
Yasaklanır Yasaklanır
5 6111
Genç, Kadın ve Mesleki Belge
Sahibi Olanların İstihdamına
Yönelik Teşvik
Yasaklanır Yasaklanmaz
6 6645
İşbaşı Eğitim Programını
Tamamlayanların İstihdamına
Yönelik Teşvik
Yasaklanır Yasaklanmaz
7 15921
İşsizlik Ödeneği Alanların
İstihdamına Yönelik Teşvik
Yasaklanmaz Yasaklanmaz
8 14857,54857 Engelli Sigortalı
İstihdamına Yönelik Teşvik
Yasaklanmaz Yasaklanmaz
9 5746,15746
Araştırma ve Geliştirme
Faaliyetlerine İlişkin Teşvik
Yasaklanmaz Yasaklanmaz
10 55225,25225 Kültür Yatırımlarını
ve Girişimlerini Teşvik
Yasaklanmaz Yasaklanmaz
* Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan eğitim notları ve eğitim slaytları ışığında hazırlanmıştır.
top related