intussusception - garnasmokkun -

Intussusception - Garnasmokkun -

í börnum

Almennt• Görnin fellur inn í sjálfa sig• Algengasta kviðarbráðatilfellið

meðal ungra barna– Sérstaklega <2 ára

• 80% barna sem fá invagination

• Sjaldgæft fyrir 3ja mánaða og eftir 6 ára

• Algeng ástæða fyrir intestinal obstruction (garnateppu) milli 6 og 25 M– #2 á eftir pylorus stenosu

• Oftast idiopathic– Öfugt við fullorðna

Faraldsfræði

• Algeng ástæða fyrir intestinal obstruction (garnateppu) milli 6 og 25 M– #2 á eftir pylorus stenosu

38 af 100 þúsund 1 árs börnum31 af 100 þúsund 2ja ára börnum26 af 100 þúsund 3ja ára börnum

• 3 strákar vs. 2 stelpur• Heilbrigð börn• Árstíða-variation

– viral gastroenteritis– Rotaveiru bóluefni = x22 áhætta ?

• Algengast við ileo-cecal mótin

• Ileo-ileo-colic

• Jejuno-jejunal

• Jejuno-ileal

• Colo-colic

intussuscipiens

intussusceptum

Botnlangabólgu-áhrifin

• Aukinn þrýstingurVenur lokastBjúgur myndastÞrýstingur eykst enn frekar Ischemia, perforation, peritonitis

Pathogenesa

• Veirur

• Veiruviðbrögð– Hypertrophia í Peyer´s patches– Lead point

Lead points

• Small bowel lymphoma • Meckel diverticulum • Duplication cysts • Polypar • Æða malformationir• Innsnúinn botnlangi• Sníkjudýr (t.d. Ascaris lumbricoides)• Henoch-Schönlein purpura - hematoma• Cystic fibrosis – þykkar hægðir• Post op - adhesionir

Saga

• Verulegir kviðverkir

• Krampakenndir15-20 min á milli

• Versna og styttra á milli

• Grætur mikið

• Geta verið verkjalaus milli kviða

Skoðun

• Fósturstellingin

• Meðvitundarbreytingar– Aðallega hjá nýburum– Virðast einnig oft verkalaus

• Pylsulaga massi í kvið

• Blóð og slím í hægðum (currant-jelly stool)– 70% blóð

• Verkir + B+ P = 15% við komu

Greining

• #1 láta sér detta hana í hug

• Ef mjög mikill grunur => gera strax barium– Stabilisera fyrst og smella niður NG tubu

• Hjá hinum: Ómun eða Rtg abd

• Barium getur oft reponerað– Eða perforeraðKirurgar þurfa að vita af

Myndgreining – Rtg abd

• Geta sýnt:– Vantar loft í colon– Frítt loft – „Target sign” við hæ. Nýra

• Tveir sammiðja hringir

– „Crescent sign" • Þétting innan í lykkju

• CT einnig gott

Myndgreining – ómun• Ómun sýnir „coiled

spring" mynstur • aka „bull´s eye”

mynstur • Næmi og sertæki

um 100% ef ómarinn er flinkur

• Doppler getur greint ischemiu

• Getur greint lead point hjá 2/3

Myndgreining

• Barium contrast

• Loft – kontrast– Betra ef perforation

• Minni rifa• Minni erting

– Minni geislun– Minni kostnaður

Myndgreining+meðferð

• Reponering gengur í 60-90% ef ileo-cecal

• Gengur frekar ef engin pathologia

• 10% koma aftur eftir reponeringu– Ekki endilega skurðleyfi fyrir kirurga

• Ef gengur upp fær sjúklingur oft hita yfir 38°C

• Hafður í obsi

• <1% perforera

Myndgreining+meðferð

• Contrast enema

• Intussusception

• Í miðjum colon transversum

Myndgreining+meðferð

• Sami sjúklingur

• Búið að reponera „ofar” í colon ascendens

Röntgenlækningar

Kirurgisk Meðferð

• Reponera manualt ef rtg klikkar

• Ef patologia þá resection

• Ef manual virkar ekki þá resection

• Kemur aftur hjá 1% ef manual rep

• Kemur aftur hjá 0% ef resection