jaarverslag 2014 - abz diervoeding: het beste dichtbij. … · 2017. 10. 16. · een bijzonder 2014...
Post on 16-Mar-2021
0 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Jaarverslag 2014
Jaarverslag 2014
2
3
Inhoudsopgave
Bedrijfsprofiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Introductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Missie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Kernwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Strategie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Verslag van de Raad van Commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Corporate Governance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Structuurregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Raad van Commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Voor- en ledenvergaderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Kerncijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Verslag van de directie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Voer voor vooruitgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Afzetontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Financieel resultaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Financiële positie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Risicomanagement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Groepsstructuur en deelnemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Medewerkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
PR & Communicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Grondstoffenmarkt en mengvoederprijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Productie & Expeditie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Kwaliteit, Arbo en Milieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Duurzaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Nutritie & Innovatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Technische resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Verkoop, marketing en advisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Vooruitzichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Jaarrekening Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Geconsolideerde Balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Geconsolideerde Winst- en verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Geconsolideerd Kasstroomoverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Algemene toelichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Toelichting op de geconsolideerde balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Winstbestemming en aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Preadvies van de Raad van Commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Personalia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Raad van Commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Directie en Management Team . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Organigram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Adressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
4
Bedrijfsprofiel
IntroductieABZ Diervoeding is een middelgrote producent
van diervoeders voor landbouwhuisdieren. ABZ
Diervoeding is de handelsnaam van coöperatie
Arkervaart-BramecoZon U.A. ABZ Diervoeding;
een krachtige merknaam die, naast een
verwijzing naar de oorsprong van de coöperatie,
vooral uitstraalt wat wij doen en waar wij goed
in zijn.
Wij zijn toonaangevend op het gebied van
diervoeding voor landbouwhuisdieren. Met onze
producten en diensten dragen wij bij aan excel-
lente prestaties op de bedrijven van onze leden
en afnemers.
De aansturing van de organisatie vindt plaats
vanuit kantoren in Nijkerk en Eindhoven.
Naast de fabrieken op deze vestigingen, zijn
er productielocaties in Markelo en Stroobos en
hebben wij een gespecialiseerde fabriek voor
proefvoeders en voeders voor jonge dieren in
Leusden.
Ons werkgebied betreft geheel Nederland.
Daarnaast zetten wij op beperkte schaal voeders
af in de grensstreek met België en Duitsland.
MissieWij willen de nummer één partner zijn voor
Nederlandse veehouders op het gebied van
diervoeding. Wij willen exact leveren wat zij
nodig hebben: de meest geschikte voeders en
advies, tegen een zo laag mogelijk kostprijs,
resulterend in een maximaal rendement voor
hun bedrijf.
Om onze missie uit te dragen, positioneren wij
ons met de pay off:
Het beste dichtbij
VisieWij voeren een consistent beleid om onze missie
en ambities te realiseren. Onze focus is gericht
op de kernactiviteiten:
- het inkopen van grondstoffen;
- het ontwikkelen, produceren en verkopen van
diervoeders voor landbouwhuisdieren;
- het hoogwaardig adviseren van de veehouder
op voer gerelateerde gebieden.
Wij hanteren korte lijnen en zijn sterk betrok-
ken bij onze leden/afnemers en ketenpartners.
Onze vakbekwame en gepassioneerde mede-
werkers werken aan continue verbeteringen
op ons vakgebied en de vertaling daarvan in
concrete resultaten op het boerenerf. Samen
met de veehouders streven wij, met oog voor
een veranderende omgeving, naar een sterke
veehouderijsector.
KernwaardenBinnen de onderneming staan de onderstaande
waarden centraal.
Klantgericht
Wij willen onze veehouders ontzorgen op het
gebied van diervoeding. Door persoonlijk
contact en een oprechte interesse in wat zich
op het erf en in de omgeving van onze onder-
nemers afspeelt; door aanwezig te zijn in de
regio; door het leveren van maatwerk in
voeders en advies.
Integer
Wij zijn partner op het boerenerf. Wij zijn sterk
betrokken bij de bedrijfsvoering van onze vee-
houders. Zaken doen wij open en transparant.
Wij hanteren een transparante prijsstructuur en
betrekken onze leden bij de gang van zaken bij
de coöperatie.
Gedreven
Dagelijks opereren wij in het belang van onze
veehouders. Hun gedrevenheid inspireert ons.
Samen met hen gaan wij voor het behalen van
excellente resultaten op het boerenerf. Passie,
focus en slagvaardigheid geven ons een voor-
sprong in de markt.
5
StrategieDe strategie waarmee wij invulling geven aan
onze visie en waarmee wij onze missie willen
verwezenlijken bestaat uit een viertal pijlers:
kostprijs, kennis, kwaliteit en groei.
Een lage kostprijs is van belang om onze
leden/afnemers een scherpe voerprijs te kunnen
bieden. Hun rendement is wat ons drijft en – in
bredere zin – een krachtige, toekomstbestendige
veehouderijsector. Bewust kiezen wij voor een
platte, slagvaardige organisatie met korte lijnen.
Onze voeders worden geproduceerd in efficiënte fabrieken in de vier regio’s in Nederland met de
hoogste concentratie dieren. Een groot deel van
de grondstoffen wordt over water aangevoerd.
De expeditie wordt in eigen beheer uitgevoerd
met behulp van een modern wagenpark.
Bij ABZ Diervoeding vertalen wij kennis in gede-
gen advies om zo het (coöperatief) rendement
te vergroten. Hierbij is de feedback van onze
klanten van groot belang. Met een team van
specialisten per sector bedienen wij de sectoren
waarin wij actief zijn; pluimvee-, varkens- en
rundveehouderij. Elk team wordt ondersteund
met eigen nutritionisten, waardoor er korte lijnen
zijn met nutritie, productie, inkoop en kwaliteit.
De fabriek in Leusden, waar proefvoeders en
specialiteiten voor jonge dieren worden gepro-
duceerd, maakt het ons mogelijk onderzoek en
ontwikkeling in eigen beheer te realiseren.
ABZ Diervoeding fungeert als verlengstuk van
de ondernemingen van haar leden/afnemers.
De kwaliteit van onze organisatie, producten en
diensten is daarom van groot belang. Wij weten
met onze voeders topprestaties te behalen door
de keuze van grondstoffen, de opbouw van
receptuur en de aandacht voor gezonde dieren.
Dankzij de efficiënte en effectieve inrichting van onze organisatie kunnen wij onze voeders tegen
de laagst mogelijke kostprijs afzetten.
Wij zijn ons bewust van de veranderende omge-
ving, de consolidatie in de veehouderij en dier-
voederindustrie en de kansen en mogelijkheden
die dit met zich meebrengt. Wij willen doorgroei-
en op een gezonde manier. Niet om de grootste
te zijn, maar om de beste te blijven. Door te
groeien kunnen wij kosten blijven beheersen en
verder professionaliseren. Wij willen actief zijn
en blijven in alle dier- en deelsectoren. Hiermee
geven wij invulling aan onze coöperatieve basis
en spreiden wij risico’s. Door in verschillende
regio’s actief en aanwezig te zijn, blijven wij
betrokken en dichtbij onze leden/afnemers.
6
terwijl de bedrijven die doorgaan meer dieren
zullen gaan houden. In de intensieve secto-
ren vindt er een verschuiving plaats van alleen
mengvoeders naar losse grondstoffen aangevuld
met kernvoeders. In de melkveehouderij ont-
staat door flinke groei bij sommige veehouders een tekort aan ruwvoeders, hier zal naar alter-
natieven gezocht moeten worden om aan de
behoefte te kunnen voldoen.
Een bijzonder 2014In 2014 zijn de mengvoerprijzen gedaald ten
opzichte van het voorgaande jaar. Deze daling
was hard nodig, omdat de opbrengstprijzen in
de intensieve sectoren langdurig tegenvielen.
Ook werd nogmaals duidelijk hoe kwetsbaar
wij zijn als exporterend land. Daar waar de
varkenshouderij het toch al niet makkelijk had,
kwamen de prijzen door de boycot van de
Russische markt nog verder onder druk te
staan. Deze boycot, alsook de andere brand-
haarden in de wereld, hebben ertoe geleid dat
2014 voor de meeste agrarische sectoren een
matig tot slecht jaar is geworden. De melkvee-
en de geitenhouderij kunnen daarentegen terug-
kijken op een goed jaar, al is de garantieprijs
voor de melk de laatste maanden sterk gedaald.
De constatering van vogelgriep op enkele
Verslag van de Raad van Commissarissen
Voorwoord
Geachte leden,Zoals verwacht is 2014 voor ABZ Diervoeding
een uitdagend jaar geweest. Nog in de afronding
van de fusie diende zich alweer een nieuwe kans
aan, de overname van Sikma Veevoeders in het
noorden van het land. Fuseren en/of groeien
doet een onderneming om de snel veranderende
marktomstandigheden ook in de toekomst het
hoofd te kunnen bieden. Met de huidige omvang
en de spreiding van de productielocaties in de
meest veedichte gebieden van Nederland zijn wij
in staat onze pay off “Het beste dichtbij” ruim-
schoots waar te maken.
Als ABZ Diervoeding zijn wij nu twee jaar on-
derweg. In grote lijnen staat onze coöperatie
en zijn wij klaar voor de toekomst. Wel is de
naamsbekendheid nog onvoldoende. Daar waar
wij afzonderlijk, Arkervaart en Brameco·Zon, een
goede naam hadden in de markt, is de naam
ABZ Diervoeding nog niet overal geland. Door
onderscheidend en vooral een betrouwbare part-
ner te zijn, zal dit verbeteren. Door een sterk
veranderende markt zal de toekomst er anders
uitzien dan de jaren die achter ons liggen.
Het aantal veehouders zal blijven afnemen,
7
pluimveebedrijven eind 2014 had naast de ge-
troffen bedrijven ook logistiek grote consequen-
ties. Nederland werd opgedeeld in regio’s en dat
had gevolgen voor transport van dieren, eieren,
mest en voer. De spreiding van productielocaties
van onze coöperatie heeft ten tijde van deze
vogelgriep zijn waarde wederom bewezen.
Afscheid Pouwel BrouwerEind 2014 hebben wij afscheid genomen van
onze directeur Pouwel Brouwer. Samen met
Marcel Roordink heeft hij de laatste twee jaar
leiding gegeven aan onze coöperatie. Deze twee
fusiejaren zijn intensief geweest voor iedereen
binnen onze organisatie. Ook de overname van
Sikma Veevoeders heeft de nodige tijd en ener-
gie gekost, hierbij kwam de ervaring en kennis
van Pouwel Brouwer goed van pas. Wij danken
Pouwel voor zijn inzet al die jaren als directeur
van Brameco·Zon en vervolgens ABZ Diervoe-
ding. Marcel Roordink zal vanaf 1 januari 2015
alleen de leiding voortzetten.
Vooruitblik 2015Met de invoering van de melkveewet, die
bedoeld is om de groei op een verantwoorde
manier te laten plaatsvinden, zal de melkvee-
sector meer grondgebonden worden.
De intensieve sectoren hebben nog steeds
te maken met dierrechten.
De verwachtingen voor 2015 zijn over het
algemeen voor de korte termijn zorgelijk, de
mate waarin is voor elke sector verschillend.
De grote investeringen die op veel bedrijven
hebben plaatsgevonden om de noodzakelijke
groei te realiseren, drukken zwaar op de
inkomensposities van deze veehouders. Als dan
ook de opbrengstprijzen tegenvallen, zal dat
consequenties hebben voor de liquiditeits-
posities. Deze ontwikkeling zien wij terug bij de
leden/afnemers van ABZ Diervoeding en baart
ons zorgen. Om onze producten af te zetten
en daarvoor een passende prijs te ontvangen,
zullen wij ons moeten onderscheiden van onze
concurrenten op basis van kwaliteit, diversiteit,
prijs en betrouwbaarheid. ABZ Diervoeding zal
door voortdurend kritisch te zijn en te luisteren
naar de vraag van onze leden en afnemers ook
in de toekomst de beste partner moeten zijn.
Wij gaan deze uitdaging graag aan!
Tot slot willen wij u als leden bedanken voor uw
trouwe afname en u allen een succesvol 2015
wensen.
Namens de Raad van Commissarissen,
Harrie Veltkamp, voorzitter
Corporate GovernanceCoöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A. is een
coöperatie van leden-ondernemers. Voor de
bestuurlijke inrichting is gekozen voor het Raad
van Commissarissen model.
De leden van de coöperatie houden toezicht
op de directie en de algemene gang van zaken
binnen de coöperatie door middel van een Raad
van Commissarissen. Tevens functioneert de
Raad van Commissarissen als een adviesorgaan
voor de directie. De Raad van Commissarissen
bestaat uit negen leden. Acht commissarissen
zijn lid en afnemer van de coöperatie, daarnaast
is er één externe commissaris. De commissaris-
sen worden door de Algemene Ledenvergade-
ring gekozen. De Algemene Ledenvergadering is
het hoogste orgaan van de coöperatie.
Binnen de Raad van Commissarissen is er een
auditcommissie, benoemingscommissie en een
remuneratiecommissie ingesteld. Tenminste
eenmaal per jaar bespreekt het college, buiten
aanwezigheid van de directie, het functioneren
van de Raad van Commissarissen en de directie
en dat van de individuele commissarissen en
directeur.
De directie wordt benoemd door de Raad van
Commissarissen en vormt het bestuur van de
coöperatie.
Op de website van de coöperatie zijn de statu-
ten, het commissarissenreglement en de pro-
fielschets voor de Raad van Commissarissen beschikbaar.
De corporate governance structuur is ingericht
zoals vastgelegd in de NCR-Code voor coöpera-
tief ondernemerschap, voor zover de bepalingen
daarin als relevant voor de coöperatie worden
beschouwd en een meerwaarde voor de coöpe-
ratie als geheel geven. De directie en de Raad
van Commissarissen zijn hier gezamenlijk ver-
antwoordelijk voor.
StructuurregimeWanneer een coöperatie over een vermogen
beschikt van meer dan € 16 miljoen, een
Ondernemingsraad heeft ingesteld en meer dan
100 medewerkers in Nederland in dienst heeft,
valt zij na een termijn van drie jaar onder het
structuurregime. Vanwege de geldende driejaars-
termijn is de structuurregeling vooralsnog niet
op onze coöperatie van toepassing, maar zullen
wij bij de Kamer van Koophandel wel melding
moeten maken van het voldoen aan de
8
inhoudelijke criteria van de regeling. Dit regime
is bedoeld om het machtsevenwicht tussen
arbeid en kapitaal te regelen, waaraan vooral
de instelling van een Raad van Commissarissen
moet bijdragen. Aangezien wij als coöperatie dit
orgaan reeds hebben ingesteld, zal de invoering
van de structuurregeling geen verstrekkende
gevolgen hebben.
Raad van CommissarissenIn 2014 kwamen de Raad van Commissarissen
en directie 14 keer bijeen. De vergaderingen
van de Raad van Commissarissen verliepen
constructief. In de vergaderingen werden het
beleidsplan, de jaarlijkse begroting en investe-
ringsvoorstellen bekrachtigd. Daarnaast zijn de
strategie en de voornaamste risico’s verbonden
aan de onderneming besproken. Een belang-
rijk onderwerp op de agenda was de overname
van 100 procent van de aandelen van Sikma
Stroobos Beheer B.V. te Stroobos en de integra-
tie van Sikma Veevoeders B.V. binnen ABZ Dier-
voeding.
De auditcommissie kwam in het verslagjaar drie
keer bijeen. Twee van deze vergaderingen zijn
bijgewoond door de accountant. De belangrijk-
ste onderwerpen waren de financiële resultaten van de coöperatie, de benoeming van de
accountant voor controle van de jaarrekening,
het debiteurenbeleid en de risicobeheersing
binnen de coöperatie.
De benoemingscommissie kwam twee keer
bijeen. Belangrijkste onderwerp was de
verkiezingen binnen de Raad van Commissaris-
sen conform het geldende rooster van aftreden.
Hierbij zijn de uitgangspunten vastgelegd in de
profielschets voor de Raad van Commissarissen gehanteerd als leidraad.
De remuneratiecommissie kwam één keer bij-
een. Belangrijkste onderwerp was de bezol-
diging van de directie.
Voor- en ledenvergaderingenOp 24, 25 en 26 maart werden de reguliere
voor- en ledenvergaderingen in Markelo,
Oirschot en Nijkerk gehouden. De vergade-
ringen werden bijgewoond door ongeveer
195 leden. Een toelichting werd gegeven op de
jaarrekeningen over het boekjaar 2013.
De jaarrekening en resultaatbestemming
werden vastgesteld. De leden verleenden
volgens preadvies van de Raad van Commis-
sarissen decharge aan het bestuur over het
gevoerde beleid en aan de Raad van
Commissarissen voor het gehouden toezicht.
De commissarissen G.H. Veltkamp uit Markelo
en E.W.G. van Valkengoed uit Leusden waren
herkiesbaar. Beide commissarissen werden bij
acclamatie herbenoemd.
LedenCoöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A. is
een onderneming van leden-ondernemers.
Leden die geen onderneming meer exploiteren
worden naar verloop van tijd uitgeschreven.
Wij mochten in 2014 61 nieuwe leden verwel-
komen. Aan het einde van 2014 waren er
1.395 leden geregistreerd.
9
Kerncijfers
Afzet in tonnen 2014*1 2013 2012*2 2011 2010
Pluimveevoeders 244.435 234.129 255.121 245.486 248.040Varkensvoeders 165.937 178.348 182.234 185.968 168.105Rundveevoeders 168.682 113.686 108.627 97.484 93.022
Diverse voeders 256 108 113 150 172Proefvoeders 1.095 977 826 1.209 1.208Ecologische voeders 7.469 9.493 8.674 4.359 2.892Totaal mengvoeders 587.874 536.741 555.595 534.656 513.439
Grondstoffen 56.899 34.718 30.989 23.536 20.353Ruwvoeders 7.228 450 323 388 747Overige 2.665 2.417 2.317 2.237 2.019Totaal diervoeders 654.666 574.326 589.224 560.817 536.558
Meststoffen 14.615 6.772 6.529 6.658 6.178Zaaizaad 44 41 44 38 49
Omzet in euro’s (x € 1.000) 2014 2013 2012 2011 2010Diervoeders 181.505 183.412 179.478 156.904 120.877Levende have 5.682 6.148 5.073 6.340 3.067Winkelartikelen 2.093 2.189 2.101 2.080 2.167Meststoffen 4.202 1.933 2.007 1.870 1.327Zaaizaad 363 400 369 322 328Diverse artikelen 201 240 272 290 235Totaal omzet in euro’s 194.046 194.322 189.300 167.806 128.001
Leden en medewerkers 2014 2013 2012 2011 2010Aantal leden 1.395 1.370 1.282 1.219 1.315Aantal medewerkers (FTE) 160 146 148 147 141
Financiering (x € 1.000) 2014 2013 2012 2011 2010Balanstotaal in euro’s 61.252 57.886 56.703 54.122 54.742Eigen vermogen 45.815 45.127 43.956 43.651 43.382Solvabiliteit (in procenten) *3 75 78 78 81 79
Resultaat en rentabiliteit 2014 2013 2012 2011 2010Resultaat (x € 1.000) *4 2.403 2.124 1.394 1.221 3.757Resultaat / omzet 1,24 1,09 0,74 0,73 2,94Resultaat / eigen vermogen 5,25 4,71 3,17 2,80 8,66
*1 Vanaf 1 januari 2014 worden de cijfers van Sikma Veevoeders B.V. meegenomen.
*2 De vergelijkende cijfers zijn samengesteld uit de jaarrekeningen 2010 tot en met 2012 van de voormalige coöperaties
Arkervaart-Twente U.A. en Brameco-Z.O.N. U.A.
*3 Eigen vermogen in procenten van het balanstotaal
*4 Uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen en restitutie
10
Verslag van de directie
Voer voor vooruitgangIn 2014 lanceerden wij onze nieuwe reclame-
campagne ‘Voer voor vooruitgang’.
Door dichtbij u en uw bedrijfsdoel te staan, zijn
wij in staat exact te leveren waar uw dieren én
u als ondernemer om vragen. ‘Krachtvoer’ en
advies op maat. Resulterend in een maximaal
rendement voor uw bedrijf!
De nieuwe reclamecampagne benadrukt de focus
die onze onderneming heeft op diervoeding én
onze leden/afnemers. Vanuit deze focus hebben
wij het afgelopen jaar gestaag verder gewerkt
aan de onderneming ABZ Diervoeding. Op één
januari 2013 ontstaan vanuit twee regionale
coöperaties met de ambitie om voor alle
Nederlandse veehouders partner in diervoeding
te zijn. Door de overname van 100 procent van
de aandelen van Sikma Veevoeders per 28 mei
2014 kon opnieuw een stukje van deze ambitie
worden ingevuld.
2014 wordt gekenmerkt door relatief hoge
grondstofprijzen, relatief lage opbrengstprijzen
voor onze veehouders en dus krappe marges.
Deze situatie is voor sommige sectoren al meer-
dere jaren op rij het geval. In sommige gevallen
resulteert dit in gebrek aan liquiditeit, met alle
gevolgen van dien. De aanhoudende lage mar-
ges geven ook kansen voor ABZ Diervoeding.
Meer en meer is er aandacht voor het rendement
op het veehouderijbedrijf en de benodigde
efficiency in de keten. Onze zakelijke instelling biedt daarin aanknopingspunten voor onder-
nemers om het resultaat op het boerenerf te
verbeteren en de kostprijs van de benodigde
voeders beheersbaar te houden. Hierdoor heb-
ben wij er in 2014 weer nieuwe leden/afnemers
bij gekregen die vertrouwen hebben in onze
aanpak.
AfzetontwikkelingABZ Diervoeding zag, afgezien van de acquisitie
van Sikma Veevoeders, in 2014 een lichte daling
van het mengvoedervolume. De Nederlandse
mengvoedermarkt laat al een aantal jaren op rij
een licht dalende tendens zien. De oorzaken van
deze daling zijn onder andere; betere voereffi-
ciency en een verschuiving van volledige meng-
voeders naar kernvoeders en losse grondstoffen.
De pluimveevoerafzet steeg met ruim 4 procent.
ABZ Diervoeding beschikt over een assortiment
pluimveevoeders, wat in de markt goed bekend
staat. De ontwikkeling met kernvoeders en losse
grondstoffen is door ABZ Diervoeding vroegtijdig
opgepakt. Ook in 2014 mochten wij weer nieuwe
leden/afnemers verwelkomen die met ons deze
voerstrategie op hun bedrijven verder hebben
uitgerold.
De rundveevoerafzet daalde binnen ABZ Dier-
voeding ruim 0,5 procent. Wij hebben de indruk
dat er in 2014 minder hard gevoerd is dan in
2013 ten gevolge van goede ruwvoederposities
en lagere melkprijzen. Over de klantenbalans
zijn wij uitermate tevreden. Wij mochten een
groot aantal nieuwe leden/afnemers verwel-
komen. Daarnaast mogen wij de afzet van de
rundveevoeders vanuit Sikma Veevoeders vanaf
1 januari 2014 meetellen. Hierdoor steeg de
rundveevoerafzet met 56.000 ton.
De varkensvoerafzet daalde met bijna 7 procent.
Ten gevolge van de meerjarig lage opbrengst-
prijzen hebben verschillende leden/afnemers
hun bedrijf beëindigd in 2014. Daarnaast hebben
een aantal ontwikkelingen in de varkenshouderij,
zoals het houden van beren en het voeren van
enkelvoudige grondstoffen, een negatief effect
op de mengvoederafzet gehad.
De afzet in ecologische voeders daalde met
ruim 20 procent. De afzet daalde het eerste en
tweede kwartaal van het jaar, om aan het einde
van 2014 weer bijna op het niveau van 2013 te
zitten.
De totale afzet in mengvoeders steeg inclusief
de acquisitie van Sikma Veevoeders met bijna
10 procent. De afzet grondstoffen steeg
(inclusief Sikma) met 64 procent. De totale ge-
realiseerde afzet diervoeders (mengvoeders
+ grondstoffen) bedroeg 655.000 ton.
Een gedetailleerde weergave van de afzetcijfers
kunt u teruglezen in het overzicht met de kern-
cijfers elders in dit verslag.
Nieuwe afzet vergaren op een gezonde manier
heeft een hoge prioriteit. Onze naamsbekend-
heid in de markt is goed, maar moet de komen-
11
de jaren verder uitgebouwd worden. Wij zijn
onze leden erkentelijk voor de trouwe afname
van en steun aan onze coöperatie.
Financieel resultaatContinuïteit van de coöperatie en rendement
voor de leden is de basis van onze onderneming.
Een voldoende bedrijfsresultaat is hiervoor nood-
zakelijk. Het financieel resultaat over 2014 bij ABZ Diervoeding is voldoende.
In 2014 realiseerden wij een éénmalige bate
naar aanleiding van de verkoop van ons min-
derheidsbelang in Lagerweij Lunteren B.V. In de
paragraaf ‘groepsstructuur en deelnemingen’
wordt de aanleiding hiervan nader beschreven.
Deze éénmalige bate is niet tot stand gekomen
op basis van transacties tussen de leden en de
coöperatie en kan daarom niet onder de ver-
lengstukwinstregeling meegenomen worden.
Statutair is vastgelegd dat éénmalige baten die
kunnen worden toegerekend aan de verkoop in
het desbetreffende boekjaar van materiële en/of
financiële vaste activa toegevoegd worden aan de algemene reserve.
Het rendement van de coöperatie ligt niet alleen
in financieel opzicht, maar vooral in het verkrij-gen van nieuwe leden-afnemers. Door het aan-
trekken van nieuwe, gezonde omzet is kostenbe-
heersing naar de toekomst mogelijk. Een positief
bedrijfsresultaat en een goede solvabiliteit zijn
en blijven noodzaak voor diepte-investeringen in
de toekomst. Over het boekjaar 2014 resteert er
voor de leden van de coöperatie Arkervaart-Bra-
mecoZon U.A. een nabetaling van € 3,00 per ton
afgenomen mengvoeders in 2014.
Financiële positieDe financiële positie in 2014 werd het meest beïnvloed door de overname van 100 procent
van de aandelen van Sikma Stroobos Beheer B.V.
te Stroobos. Dit resulteerde in een diepte-inves-
tering in de productiefaciliteiten in Stroobos en
de verkooporganisatie Sikma Veevoeders B.V.
Deze investering is volledig vanuit eigen midde-
len gefinancierd. Daarnaast werd de financiële positie positief beïnvloed door de verkoop van de
deelneming in Lagerweij Lunteren B.V.
Tegenvallende marges in de Nederlandse vee-
houderij, stevige investeringen op de veehou-
derijbedrijven om zich klaar te maken voor de
toekomst en een veranderende houding van de
banken geven veel druk op de liquiditeitspo-
sities bij onze leden/afnemers. De voercoöpe-
ratie Arkervaart-BramecoZon ziet dit terug in
het betalingsgedrag van haar leden/afnemers.
12
Leverancierskrediet is voor ondernemers geen
structurele oplossing voor liquiditeitstekorten.
Een goede financiële- en liquiditeitsplanning op het veehouderijbedrijf is een vereiste om boer
te zijn en boer te blijven. ABZ Diervoeding voert
een terughoudend beleid ten aanzien van het
verstrekken van leverancierskrediet. Verande-
rende markten resulteren in een verzakelijking
van de verhouding tussen leverancier en afne-
mer – coöperatie en lid.
De investeringen in machines, installaties en
vervoersmiddelen lagen in 2014 fors boven het
gemiddelde afschrijvingsniveau. Investeringen in
de mengvoederindustrie gaan vaak met grotere
projecten ineens, waardoor de verdeling per jaar
niet altijd evenredig is. Ook voor de komende
jaren staan er forse investeringen in onze fabrie-
ken gepland.
De financiële positie van de coöperatie is gezond. Zoals blijkt uit de kerncijfers, gepresenteerd
elders in dit verslag, beschikt ABZ Diervoeding
over voldoende middelen om aan haar lopende
en verwachte betalingsverplichtingen te kunnen
voldoen. In afwachting van beoogde diepte-in-
vesteringen heeft de coöperatie er bewust voor
gekozen de liquide middelen zo veilig mogelijk te
beheren. In het treasurybeleid is vastgelegd dat
de liquide middelen worden uitgezet op spaar-
rekeningen en deposito’s bij Nederlandse ban-
ken.
RisicomanagementDe coöperatie onderkent een vijftal belangrijke
risico’s.
Een belangrijk risico is het aankopen en ontvan-
gen van grondstoffen die gecontamineerd zijn
met ongewenste stoffen. Deelname aan het kwa-
liteitsprogramma SecureFeed, strenge product-
en leveranciersselectie en goede ingangscontrole
beheersen dit risico. Goede kennis, monitoring
en het delen van informatie zijn essentieel om
kwaliteitsborgingsprogramma’s goed te laten
functioneren. Wellicht is het allerbelangrijkst dat
een ieder die werkzaam is in de voedselketen de
juiste mindset heeft om iedere dag veilig voedsel
zonder enig risico te produceren.
Een tweede risico is de volatiliteit van grond-
stofmarkten. Prijsschommelingen vanuit inkoop
grondstoffen altijd kunnen doorberekenen in de
mengvoederprijzen, is geen vanzelfsprekend-
heid. Ons ERP-systeem (Enterprise Resource
Planning) is ingericht om prijseffecten goed te
kunnen monitoren. Een deel van het eigen
vermogen is bestemd als bestemmingsreserve
voor uitzonderlijke prijs- en marktrisico’s.
Een derde risico is het zogenaamde kredietrisico.
Dit risico kan zich voordoen als contractpartij-
en van onze coöperatie, zoals leveranciers of
afnemers, hun contractuele verplichtingen niet
nakomen. Zorgvuldigheid bij het aangaan van
nieuwe relaties bij zowel de aankoop als verkoop
is hierbij van belang. Vanuit het senior manage-
ment wordt hier voortdurend op gecoacht. Het
kredietrisico bij bestaande contractpartijen heeft
in 2014 veel aandacht gehad.
Als vierde benoemen wij als risico, de gevolgen
die dierziektes en de gekozen aanpak van de be-
strijding kunnen hebben voor het volume meng-
voeders wat wij jaarlijks kunnen afzetten naar
onze leden/afnemers. Dit externe risico wordt
beperkt door de beschikking over meerdere loca-
ties, waarbij er een uniformiteit is in wagenpark,
belading en productietechnieken. Daarnaast zijn
er goede afspraken met collega-mengvoederpro-
ducenten. Tevens is het van belang te noemen
dat er een goede spreiding is van de afzet over
de verschillende sectoren en regio’s binnen onze
coöperatie.
Tenslotte benoemen wij het risico van brand in
één van onze productiebedrijven. Bovengenoem-
de mogelijkheden voor productie-uitwisseling
zijn ook hiervoor geregeld. Daarnaast zijn de
drie grootste locaties, Nijkerk, Eindhoven en
Markelo, uitgerust met branddetectie en -bevei-
ligingssystemen. Alle fabrieken voldoen aan de
geëiste ATEX-normen ter preventie van stofex-
plosies. Periodiek worden de preventieve voor-
zieningen ter voorkoming van brand getoetst
door experts namens onze verzekeraars.
Groepsstructuur en deelnemingenDe juridische structuur van ABZ Diervoeding
bestaat uit een groep, waarvan Coöperatie
Arkervaart-BramecoZon U.A. het groepshoofd is.
Tot deze groep behoren de groepsmaatschap-
pijen Welkoop Midden-Brabant B.V. en Sikma
Veevoeders B.V. Een volledige lijst van groeps-
maatschappijen vindt u op pagina 34. Daarnaast
participeert de coöperatie in de niet tot de groep
behorende vennootschap Schothorst Feed Rese-
arch B.V. te Lelystad (3,70%-belang).
In de deelneming Welkoop Midden-Brabant B.V.
is de exploitatie ondergebracht van drie Wel-
koopwinkels, die gevestigd zijn in Moergestel,
Middelbeers en Udenhout. De winkels zijn in
2014 vanuit de franchise formule AgriRetail
13
omgebouwd van de naam Boerenbond naar
Welkoop. De naam Boerenbond wordt binnen
AgriRetail niet meer gebruikt. Wij hebben de
naamgeving van onze winkels en de B.V. waarin
wij de winkels exploiteren daarop aangepast.
In 2014 hebben de winkels het wederom niet
gemakkelijk gehad. In de hele retailmarkt in Ne-
derland zien wij de economische crisis doorwer-
ken. Vanuit het economische perspectief werd
het personeelsbestand van de winkels met twee
FTE ingekrompen.
In 2014 is het minderheidsbelang verkocht in
Lagerweij Lunteren B.V. te Lunteren. Lagerweij
Lunteren B.V. omvat een kuikenbroederij en een
vleeskuikenintegratie. ABZ Diervoeding heeft een
goede samenwerking met Lagerweij in de vlees-
pluimveehouderij, in het bijzonder in de opfok
van vleeskuikenouderdieren. Deze samenwerking
wordt naar de toekomst toe gecontinueerd.
Onze deelneming Schothorst Feed Research B.V.
te Lelystad is een onafhankelijk onderzoeksin-
stituut voor de diervoederindustrie. SFR on-
dersteunt ons met kennis over grondstoffen,
toevoegingen, nutriëntbehoeften en de relatie
tussen voeding en gezondheid. ABZ Diervoeding
is ‘hofleverancier’ bij De Schothorst voor zowel de reguliere voeders als de voeders voor proef-
doeleinden.
MedewerkersDoor onze medewerkers is in 2014 stevig door-
gewerkt aan het bouwen van één nieuwe pro-
fessionele organisatie. De nieuwe collega’s van
onze locatie Stroobos werden met open armen
ontvangen in onze organisatie. 2014 stond in het
kader van het bouwen aan één cultuur in onze
organisatie, waarbij de regionale sausjes ons
bedrijf extra kleur geven.
De ondernemingsraad (OR) vertegenwoordigt
de medewerkers van ABZ Diervoeding. Onder-
nemingsraad en directie hebben in 2014 samen
gebouwd aan een solide toekomst voor de nieu-
we onderneming. Belangrijkste thema was het
komen tot een toekomstbestendig pakket van
arbeidsvoorwaarden.
Het aantal medewerkers is op basis van FTE’s in
2014 bij ABZ Diervoeding met drie FTE gedaald.
In de buitendienst hadden wij gemiddeld over
het jaar twee vacatures open staan. Het per-
soneelsbestand van de winkels (Welkoop Mid-
den-Brabant B.V.) werd met twee FTE ingekrom-
pen. Door de overname van Sikma Veevoeders
werden er 19 FTE’s aan onze organisatie toege-
voegd. Het totale personeelsbestand is met
14 FTE gestegen. Voor 2015 worden geen be-
langrijke wijzigingen in omvang en samenstelling
van het personeelsbestand verwacht.
14
Onze medewerkers zijn erg betrokken. Dit ver-
taalt zich onder andere in een veelal langdurig
dienstverband. Elk jaar worden onze medewer-
kers in bijeenkomsten en (werk)overleg geïnfor-
meerd over de ontwikkelingen bij de coöperatie.
Regelmatig wordt er gesproken over hoe wij
samen beter, efficiënter en effectiever de werk-
zaamheden kunnen verrichten.
Voor zover mogelijk en noodzakelijk bezochten
medewerkers cursussen en trainingen. Jaarlijks
bieden wij een aantal WO, HBO en MBO-studen-
ten afstudeer- en stageplaatsen aan. Wij vinden
het belangrijk jonge mensen in en om onze
organisatie te hebben. Zij moeten de kans
krijgen om ervaring op te doen en wij moeten
ons door hen laten inspireren.
Wij zijn dankbaar voor de getoonde inzet van
onze medewerkers, ieder op zijn eigen plek.
PR & CommunicatieIn 2014 werd onze nieuwe slogan ‘Voer voor
vooruitgang’ gelanceerd. Een no-nonsens slogan,
die precies aangeeft waar het bij ABZ Diervoe-
ding om draait. Goed voer en advies, waarmee
wij onze leden/afnemers vooruit helpen.
Elke twee maanden werden de leden in 2014
door middel van onze uitgave ABZ Nieuws geïn-
formeerd. In het ABZ Nieuws werden de leden
geïnformeerd over de ontwikkelingen bij de
coöperatie en werden met sectorgerichte artike-
len bijgestaan in hun bedrijfsvoering. Daarnaast
werden de leden regelmatig geïnformeerd door
middel van mailings over actualiteiten.
Het gebruik van onze website en de beschikbare
hoeveelheid informatie nam in 2014 verder toe.
ABZ Diervoeding adverteerde in 2014 in
sectorgerichte bladen ter ondersteuning van
haar naamsbekendheid. In de acquisitie zien wij
dat onze naamsbekendheid snel toe is genomen.
In 2014 werden voor de sectoren rundvee,
varkens en pluimvee verschillende bijeenkom-
sten georganiseerd. Voor alle leden was er de
gelegenheid om één of meerdere bijeenkomsten
bij te wonen. Daarnaast waren wij aanwezig op
een aantal open dagen die door klanten van ons
georganiseerd werden ter gelegenheid van de
opening van een nieuwe stal.
Onze deelname aan de verschillende agrarische
beurzen was weer succesvol. Op de beurzen
in Noord Nederland stonden wij zowel met het
merk Sikma Veevoeders als ABZ Diervoeding.
Grondstoffenmarkt en mengvoederprijzenHet afgelopen jaar kenmerkt zich door een forse
prijsval in de granen. Het begon met een winter
die geen winter was, waardoor het voorjaar al
vroeg begon. Dit gecombineerd met een ge-
ringe vraag had een prijsdaling medio januari
tot gevolg. Door zeer hoge exportcijfers en de
almaar toenemende spanningen tussen Rusland
en Oekraïne als gevolg van de annexatie door
Rusland van de Krim, heeft de markt medio
februari de trend omhoog weer opgepakt. Vanaf
mei zijn de prijzen opnieuw onder druk komen te
staan. Mooi groeizaam weer met een uitsteken-
de oogstverwachting lagen hieraan ten grond-
slag. De nieuwe oogsten werden op twee tot drie
weken eerder ingeschat dan normaal. Dit bleek
te positief, uiteindelijk werd er toch zeven tot
tien dagen eerder begonnen met oogsten. Door
de zeer goede oogsten, de grote hoeveelheid
aan voertarwe in met name Frankrijk en de zeer
goede conditie van de gewassen in de Verenigde
Staten daalden de dagprijzen naar een diepte-
punt van onder de €150,00 per ton medio
september. Door deze lage prijsniveaus voelden
akkerbouwers zich niet gemotiveerd tot ver-
kopen wat resulteerde in een vraag gestuurde
markt. Dit samenvoegend bij de grote exporten,
zwakke Euro, instappende fondsen in de agro-
commodities en exportbeperkingen van Rus-
land maakte dat de markten het jaar op hogere
niveaus afsloot.
De eerder genoemde zwakke Euro bleef de
eerste helft van het jaar redelijk stabiel op
niveau schommelend rond de 1.375. Vanaf juli
is de Euro echter in een glijdende schaal naar
beneden gekomen tot een niveau van 1.215
eind december, een daling van 12 procent. Ten
grondslag hieraan lagen met name de betere
economische prestatie van de Verenigde Staten
en het uiteenlopende monetaire beleid op beide
continenten. De sterke daling van de Euro heeft
tot gevolg gehad dat de soyaschrootprijzen in
Euro’s maar matig wilden dalen. Ter vergelijk;
de dagnotering soyabonen op de Chicago Board
Of Trade daalde van $12,87 naar $9,84. Begin
van het jaar werd nog gekenmerkt door krapte
tussen de oogsten van Noord Amerika en Zuid
Amerika. In de loop van het jaar werd met het
vooruitzicht van goede en daarna ook gereali-
seerde oogsten de balans ruimer. Vanwege het
beperkte aanbod van soyabonen in de Verenigde
Staten voor de crushfabrieken liepen de prijzen
voor soyaschroot eind van het jaar weer enigs-
zins op. De nevenstaande grafieken en tabel ge-
ven een weergave van het prijsverloop in 2014.
15
Grafiek 2 Graan dagprijzen franko Midden-Nederland
Grafiek 1 Eiwit dagprijzen franko Midden-Nederland
16
Omdat wij altijd een deel van de grondstoffen
vooruit moeten plannen en soms op termijn
inkopen, kan het voorkomen dat er een klei-
ne vertraging in de daling of stijging van onze
mengvoederprijzen zit. Wij streven ernaar om
ondanks de sterk fluctuerende grondstofmarkten jaarrond een zo scherp mogelijke mengvoeder-
prijs door te berekenen aan onze leden. Dit op
een heldere, transparante manier zoals u van
een coöperatie mag verwachten.
Productie & ExpeditieABZ Diervoeding beschikt over uitstekende
productiefaciliteiten. De fabrieken zijn goed
ingericht, modern en efficiënt en liggen strate-
gisch uitermate goed om onze volumes naar de
toekomst verder uit te breiden. De fabrieken
hebben in 2014 goed gepresteerd. De voeders
werden efficiënt geproduceerd en de gehaalde capaciteiten waren prima. Wij blijven in de fa-
brieken investeren om marktontwikkelingen door
te vertalen in onze voerprogramma’s en bijbeho-
rende techniek.
Er liggen voor de komende jaren flinke investe-
ringsplannen om in alle regio’s dezelfde kwaliteit
voeders aan te bieden. Onze fabrieken worden
verder geoptimaliseerd aan een veranderende
vraag vanuit de markt. De mengvoeders voor de
toekomst worden geconcentreerder en bevatten
meer specifieke componenten zoals vitaminen, mineralen en vloeistoffen.
In Nijkerk werd in 2014 een extra premixblok
in gebruik genomen. Dit resulteert in lagere
aanvoerkosten van premixen en mineralen, maar
ook een verlaging van de werkdruk voor de
operators.
In Eindhoven werd in 2014 de perserij gemoder-
niseerd. Daarnaast is het mogelijk gemaakt om
op alle perslijnen meerdere vloeibare enzymen
te kunnen doseren. Hierdoor kunnen wij voor
elke diercategorie de optimale mix van enzymen
inzetten.
Daarnaast was 2014 vooral een jaar van plannen
maken voor 2015. Voor 2015 staan twee grote
projecten op stapel, de bouw van een walsenlijn
en de inrichting van een vloeistoffenpark.
In Markelo werd een nieuw mineralenblok in
gebruik genomen. Daarnaast werd een groot
deel van de nieuwe automatisering in gebruik
genomen. Dit is een meerjarenproject wat
bewust in verschillende fases wordt uitgevoerd.
In 2014 zijn wij weer meer pluimveevoeders in
Markelo gaan produceren. Hierdoor kunnen wij
binnen de coöperatie transportkilometers beper-
ken.
Tabel 1: Notering prijzen mengvoedergrondstoffen
Grondstofjanuari 2014(per 100 kg)
december 2014(per 100 kg)
Granen
Maïs € 19,20 € 17,60
Tarwe € 21,00 € 19,30
Gerst € 19,60 € 18,40
Eiwitrijke grondstoffen
Raapzaadschroot € 25,50 € 24,00
Zonnepitschroot (HP) € 25,30 € 25,00
Braziliaans soyaschroot (HP) € 45,70 € 43,10
Argentijns soyaschroot (HP) € 42,90 € 40,60
Soyaschroot 44 (LP) € 40,00 € 39,50
Vetten en oliën
Soyaolie € 71,00 € 68,50
Palmolie € 69,25 € 61,50
Overige grondstoffen
Tarwegries € 16,80 € 14,90
Bietenpulp € 23,50 € 15,20
Soyahullen € 17,90 € 14,60
Palmpitschilfers € 17,60 € 12,70
17
De rundveevoederfabriek in Stroobos (Fries-
land), die door de overname van Sikma Veevoe-
ders is verkregen, is een welkome aanvulling in
onze ambitie om een goede landelijke dekking te
hebben. De fabriek is voor Nederlandse begrip-
pen een relatief jonge fabriek die uitstekend
gelegen is aan groot vaarwater, midden in het
Noordelijke rundveehouderijgebied.
Onze fabriek in Leusden is ingericht voor de pro-
ductie van proefvoeders en specialiteiten voor
jonge dieren. Daarnaast wordt Leusden regelma-
tig ingezet voor (interne) opleiding in een aantal
facetten van de productie van diervoeders.
Vakmanschap en delen van kennis is van belang
en het is prettig om hiervoor intern faciliteiten te
hebben. In 2014 is een grote stap gezet in het
automatiseren van het productieproces.
In 2013 heeft er een strategische oriëntatie met
betrekking tot de fabriek in Udenhout plaatsge-
vonden. Dit heeft ertoe geleid dat besloten is
in het voorjaar van 2014 de productie in deze
fabriek op te schorten.
De productie van ecologische voeders wordt naar
volle tevredenheid uitbesteed aan coöperatie
“De Eendracht” te Rouveen. Met behulp van
slimme automatisering beheren onze eigen
nutritionisten onze receptuur te Rouveen.
Hierdoor kunnen wij een unieke kwaliteit leve-
ren voor de ecologische sector, volledig volgens
eigen inzicht.
De expeditie werkzaamheden verliepen goed in
2014. Door inzet van goed materieel en gemoti-
veerde medewerkers werden de kosten hier be-
heersbaar gehouden. Er werden twee 34 tonner
opleggers in gebruik genomen ter vervanging
van drie 26 tonner bulkopleggers. Daarnaast
werden er zes trekkers vervangen.
Kwaliteit, Arbo en MilieuIn 2014 werden alle kwaliteitsborgingsprogram-
ma’s ge-audit. Verschillende keren werden onze
fabrieken bezocht door onafhankelijke auditoren.
Alle certificaten werden verlengd (GMP+, Voederwaarde.nl, KAT en Tesco). Wij scoorden in
alle programma’s goed tot zeer goed.
18
De ontwikkelingen van GMP+ gaan door, richt-
lijnen worden ge-update naar de standaarden
van de huidige markt en wereldwijd gaan steeds
meer bedrijven deelnemen aan het GMP+ Feed
Certification scheme. Het Certification scheme bestaat uit twee modules; de GMP FSA (Feed
Safety Assurance) en daarnaast de GMP FRA
(Feed Responsibility Assurance). De laatste
module is sterk in opkomst. In deze module
wordt er vooral gekeken naar én hoe een bedrijf
verantwoord diervoeders kan produceren. ABZ
Diervoeding heeft in 2014 stappen ondernomen
om de organisatie klaar te maken om zich voor
beide modules te laten certificeren.
Middels het auditprogramma van TRUST FEED
hebben wij diverse grondstoffenleveranciers
bezocht, daarnaast waren wij actief binnen de
werkgroep productbeoordeling. Per 1 januari
2015 is TRUSTFEED samengegaan met de kwa-
liteitsinitiatieven KKC (Keten Kwaliteit Controle)
en CBV (Collectief Bemonsteringsplan Voe-
dermiddelen) vanuit de Hisfa (de Nederlandse
Vereniging van Handelaren in Stro, Fourages en
Aanverwante Producten). Hieruit is de nieuwe
organisatie SecureFeed ontstaan. Deze nieuwe
organisatie staat voor de borging van de voed-
selveiligheid van diervoeders. Deelnemers aan
SecureFeed leveren voedermiddelen, mengvoe-
ders en toevoegingsmiddelen rechtstreeks aan
veehouders.
Naast alle mogelijke manieren om de kwaliteit
van onze voeders te borgen vinden wij het ook
belangrijk dat onze leden/afnemers tevreden
zijn over onze prestaties en services. Daarom
hebben wij in 2014 een klanttevredenheidson-
derzoek uitgevoerd onder klanten in de rundvee-
sector. Voor komend jaar zullen wij weer één van
de sectoren vragen om hun coöperatie kritisch te
beoordelen.
In 2013 hebben wij een aanzet gedaan in het
uitvoeren van de nieuw opgezette Risico Inven-
tarisatie en Evaluatie (RIE). Dit was de basis om
in 2014 te kunnen beginnen met een Arbo-pro-
ject. In het komende jaar zal actief aan dit pro-
ject worden verder gewerkt.
Jaarlijks is er met provincies en lokale overheden
constructief overleg met betrekking tot onze
milieuvergunning. Voor alle locaties is een goede
vergunning aanwezig of in aanvraag.
DuurzaamheidBinnen onze onderneming is er veel aandacht
voor het thema maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Als er gesproken wordt over maat-
schappelijk verantwoord ondernemen, wordt
vaak de term People, Planet, Profit gebruikt. Dit staat ook bij ABZ Diervoeding centraal.
Door de ligging in Nijkerk, Eindhoven en
Stroobos direct aan vaarwater, wordt een groot
deel van de grondstoffen duurzaam per binnen-
vaartschip aangevoerd.
Bijzonder is te noemen dat in vijf jaar tijd het
aandeel grondstoffen wat in Eindhoven per schip
wordt aangevoerd, gestegen is van een klei-
ne vijf procent naar ruim 37 procent van het
volume. Dit is onder andere mogelijk door de
centrale logistieke planning van de fabrieken
binnen ABZ Diervoeding en de verbetering van
de Brabantse vaarwegen.
Wij nemen deel in de stichting BERZOB. BERZOB
staat voor Bereikbaarheid Zuidoost-Brabant over
water. Deze stichting heeft zich gecommitteerd
om circa 700 vrachtwagens per dag van de weg
af te halen. Dit als tegenprestatie voor de over-
heid die diverse verbeteringen heeft aangebracht
binnen de Brabantse kanalen, waardoor een op-
timale benutting ervan mogelijk is. De langeter-
mijnvisie van de stichting is om de capaciteit van
de Zuid Willemsvaart en het Wilhelmina kanaal
tot aan het Beatrixkanaal te vergroten tot klasse
IV-schepen (maximaal 1.500 ton). Hierdoor zal
Eindhoven, weliswaar met beperkingen, ook be-
reikbaar worden voor grotere schepen.
Om kosten laag te houden rijden wij een relatief
jong wagenpark, wat intensief gebruikt wordt.
In 2014 zijn alle trekkers aangeschaft met
Euro 6 motoren. Ook de personenauto’s die wij
aanschaffen worden voorzien van dieselmotoren
met een lager brandstofverbruik en een lagere
emissie-uitstoot. In 2014 is een goede invulling
gegeven aan de doelstelling om het aantal lege
kilometers dat wij rijden te beperken.
Onze nutritionisten slagen er steeds weer in
specifieke reststromen uit de voedingsmiddelen- industrie te verwaarden in onze voeders. Iets
waar de Nederlandse mengvoederindustrie een
deel van haar kracht aan ontleend en trots op
mag zijn.
19
In de fabrieken is in het kader van duurzaam-
heid het belangrijkste thema energiebesparing.
De fabriek in Nijkerk, Eindhoven en Markelo zijn
geheel in kaart gebracht ten behoeve van de
meerjarenafspraak met betrekking tot ener-
giebesparing (MJA3). Door het opstellen een
Energie Efficiency Plan hebben wij inzicht in de energetische situatie en de besparingsopties.
Wij vinden het belangrijk om steeds bewuster
en energie-efficiënt diervoeders te produceren met het oog op een duurzame toekomst. Voe-
derkwaliteit staat voorop en dat blijft zo. Door
de inzet van bijvoorbeeld walsen in plaats van
hamermolens realiseren wij besparingen daar
waar mogelijk.
Nutritie & InnovatieBinnen de afdeling Nutritie & Innovatie is in
2014 weer hard gewerkt om de puntjes op de
‘i’ te zetten. Voor alle sectoren streven wij naar
kwalitatief hoogwaardige voeders die zich onder-
scheiden door prestaties in de stal. Diervoeders
die gericht zijn op bovengemiddelde prestaties
zijn niet in eerste aanschouw de voordeligste
voeders, maar leveren zowel bij de afdeling
Nutritie & Innovatie, alsook bij de veehouders
het meest technische en financiële resultaat en dus voldoening.
Goed voer maken vereist een goed samenspel
tussen de veehouder, onze sectorspecialisten in
de stal, de afdeling Nutritie & Innovatie, on-
derzoek en productie. Dit samenspel loopt zeer
goed, waardoor wij terug kunnen kijken op een
nutritioneel mooi jaar met mooie nieuwe ontwik-
kelingen in voer, voertechnologie en toepassing
in de praktijk.
Innovatie & onderzoekDoor het wegvallen van het Productschap Dier-
voeder is een deel van het fundamentele collec-
tieve voedingsonderzoek in Nederland opnieuw
georganiseerd. Door samenwerking tussen de
verschillende spelers binnen de veehouderij zijn
nieuwe initiatieven opgestart die ervoor zorgen
dat een deel van het fundamentele onderzoek
dat voorheen vanuit het Productschap Diervoe-
der werd geïnitieerd een doorstart krijgt.
Om hierin aan te sluiten bij het topsectoren-
beleid is de Vereniging Diervoederonderzoek
Nederland opgericht, waar ABZ Diervoeding ook
in deelneemt.
Naast onderzoek was er binnen het Productschap
Diervoeder veel aandacht voor voederwaarding.
Er werd onderzoek gedaan naar voederwaarde-
ringsystemen, de bekende CVB tabellenboeken
20
en CVB veevoedertabel werden uitgegeven,
en een aantal andere voederwaardering ge-
relateerde activiteiten werden verzorgd. Deze
activiteiten zijn ondergebracht in een project dat
draait onder verantwoordelijkheid van de nieuw
opgerichte Federatie Nederlandse Diervoederke-
ten. ABZ Diervoeding is actief in de technische
commissie van de CVB (nieuwe stijl).
Pluimvee (leg)Het in 2013 geïntroduceerde assortiment legvoe-
ders heeft zich goed bewezen in 2014. Legpluim-
veehouders draaien makkelijk met voer van ABZ
Diervoeding. Dat is belangrijk, zeker in tijden
dat de marges klein blijven. ABZ Diervoeding
heeft in het afgelopen jaar vastgehouden aan
haar beleid om kwalitatief hoogwaardige voe-
ders te leveren. Hierdoor staat het assortiment
en kunnen legpluimveehouders met vertrouwen
onze voeders inzetten.
Door de genetische vooruitgang welke de fok-
kerijorganisaties structureel realiseren, worden
leghennen steeds ouder. In 2014 heeft ABZ Dier-
voeding daarom geïnvesteerd in de ontwikkeling
van een speciaal voer voor leghennen ouder dan
80 weken. Dit voer wordt in 2015 in de markt
geïntroduceerd.
ABZ Diervoeding investeert ook in kennisont-
wikkeling op het gebied van het houden van
hennen. Over enkele jaren zullen in Nederland
alleen nog leghennen met een volledig intacte
snavel worden gehouden. Voor legpluimveehou-
ders geeft dit een extra uitdaging. Inmiddels
hebben meerdere leden van ABZ Diervoeding
ervaring opgedaan met het houden van hen-
nen met een onbehandelde snavel. Door onder
andere extra investeringen te doen in kwaliteit
van voer blijkt dat het mogelijk is onbehandelde
dieren te houden in de gangbare legpluimvee-
houderij. Het blijft wel een enorme uitdaging!
In de biologische pluimveehouderij is hier al
jaren ervaring mee, er wordt veel van de in die
sector opgedane kennis toegepast in de gang-
bare houderij.
In de EKO-legsector is de samenwerking met
coöperatie “De Eendracht” in 2014 goed verlo-
pen. ABZ Diervoeding laat bij “De Eendracht”
een aanzienlijke hoeveelheid biologische pluim-
veevoeders produceren.
De afzet van aanvullende voeders is in 2014 ver-
der toegenomen. De grote hoeveelheid kennis
die de sectorspecialisten en nutritionisten hierin
hebben opgebouwd, geeft vertrouwen voor de
toekomst. ABZ Diervoeding is dé partner voor
legpluimveehouders die zelf grote hoeveelheden
enkelvoudige grondstoffen willen verwerken.
Pluimvee (vlees)Voor de vleessector zijn, naast eenden en kal-
koenen, voor ons zowel de vleeskuikens als de
vleeskuikenmoederdieren van belang. Vanuit de
contacten met de fokkerijorganisaties, onder-
zoek en de resultaten in het veld worden de
voerprogramma’s continue bijgesteld en geë-
valueerd. Bij de vleeskuikenouderdieren heeft
dit geleid tot een aantal kleine aanpassingen
in de voerconcepten om de diergezondheid en
het technische resultaat vanuit de voeding nog
meer te waarborgen. Ook zijn er op de al reeds
bestaande aparte voerlijnen voor de verschil-
lende rassen nu variaties ontwikkeld voor de
verschillende huisvestingsystemen die men in de
praktijk tegenkomt.
Bij de vleeskuikens zijn wij afgelopen jaar
binnen ABZ Diervoeding intensief aan de slag
gegaan om de vleeskuikensector een impuls te
geven. Hierbij hebben wij goed geluisterd naar
onze klanten waar verbeteringen in het voer-
programma gewenst waren. Door goed contact
tussen pluimveehouders, pluimveespecialisten,
nutritionisten en procesoperators hebben wij sla-
gen kunnen maken in de voerkwaliteit waarvan
wij in 2015 de vruchten verwachten te plukken.
Binnen onze eendenvoeders is het assortiment
gereorganiseerd. Met name in het foktoomvoer-
programma zijn duidelijke lijnen doorgevoerd,
waardoor makkelijker gestuurd kan worden op
eigewicht en leeftijd. Tevens is de vitaminering
tegen het licht gehouden en is er gewerkt aan de
productie-instellingen om een constante goede
korrelkwaliteit te waarborgen.
Varkens Na de inspanningen in 2013 om een nieuw var-
kensvoerassortiment te ontwikkelen, hebben wij
hier in 2014 de vruchten van kunnen plukken.
De verschillende voeders binnen het assortiment
zijn daarbij zorgvuldig ingezet om nauw aan
te sluiten bij de behoefte van de verschillende
genetica en seksen op het juiste moment. Dat
dit bij vleesvarkens belangrijk is, spreekt voor
zich. Voor de zeugenhouderij is de ABZ Uierscan
ontwikkeld, welke een prachtige tool vormt voor
de ontwikkeling van een optimale voerstrategie.
Wat betreft biggen blijft de focus op het afleve-
ren van een nog betere kwaliteit big. Darmge-
zondheid speelt hierbij een heel belangrijk punt.
Naast grondstofkeuze zien wij dat de maalfijn-
heid van grondstoffen belangrijk is om dierge-
21
zondheid te ondersteunen. Momenteel wordt hier
ook volop onderzoek naar gedaan dat wij graag
in de praktijk brengen.
Een trend die nog steeds doorzet, is dat steeds
meer klanten interesse krijgen om met droge
en/of natte bijproducten te gaan werken, aan-
gevuld met klantspecifieke aanvullende voeders. Dit maatwerk leveren wij graag en daarbij zijn
wij erg blij met de korte lijnen tussen nutritie en
buitendienst. Ook op dit gebied willen wij ervoor
zorgen dat de voeding op uw bedrijf zo optimaal
mogelijk is.
MelkveeIn de melkveevoeding waren op nutritioneel vlak
de peilen al op 2015 gericht. Nagedacht is hoe
wij het melkvee op een gezonde hoogwaardige
manier moeten voeren na het quotumtijdperk.
Het Structo voeren is hierin een centraal the-
ma geworden. Het vervangen van een deel van
het ruwvoer met krachtvoeders is een manier
om met weinig arbeid grote groepen dieren te
voeren. Het positieve effect op de energieba-
lans en daarmee gezondheid en productie is
een bijkomend voordeel. Het Structo voersys-
teem is daarom ook doorgetrokken in verschil-
lende voerlijnen, vanaf kalverruwvoerbrokken
en structo-juniorbrokken voor het jongvee tot
structobrokken voor melkvee en droge koeien.
Ook hierbij is er weer veel ervaring opgedaan
over hoe verschillende grondstoffen binnen de
structovoeders ingezet kunnen worden, zodat wij
nog meer grip op de resultaten krijgen, zowel
qua productie als kostprijs.
In 2014 zijn de standaard voerconcepten voor
jongvee en droogstand doorontwikkeld, zodat
voor ieder bedrijf een geschikte aanpak op de
plank ligt. Hiermee kan het fundament gelegd
worden voor een duurzame koe die veel lactaties
mee kan met een hoge productie. Duurzaamheid
van de veestapel is essentieel voor een efficiënte melkproductie.
Vanwege het antibioticabeleid is er een ver-
scherpte focus komen te liggen op de voeding
rondom het droogzetten. Diverse toevoegingen
die gebruikt worden om de weerstand en de
immuniteit te ondersteunen zijn onder de loep
genomen. Ook hier blijkt veel (commercieel) kaf
tussen het koren te zitten en wondermiddelen
blijken nog steeds niet te bestaan.
GeitenOp nutritioneel gebied zijn er bij de geitenvoe-
ders weinig wijzigingen doorgevoerd. Het pakket
22
geitenvoeders blijkt voor goede resultaten te
zorgen in de markt. Het is dan ook vooral de
fine tuning en samenspel tussen buitendienst en nutritie die het resultaat brengt.
VleesveeBij de vleesveevoeders is de lijn van afgelopen
jaar doorgezet. Qua resultaten kunnen wij ons
onderscheiden in de markt met een luxe voer-
pakket. Door samenwerking met een aantal
vooraanstaande partijen in de markt hebben
wij de voerpakketten verder kunnen door ont-
wikkelen.
VoederWaarde.nlKwaliteit blijft een speerpunt, waar wij veel
aandacht aan besteden! Zo zijn de nieuwste
inzichten in voederwaardering verwerkt in onze
optimalisatieprogramma’s. Wij blijven dit trans-
parant communiceren met onze leden/afnemers,
onder andere door deelname aan het initiatief
VoederWaarde.nl.
Technische resultatenKengetallen zijn leidend bij onze advisering aan
u als veehouder. Bij structurele krappe marges is
het van belang deze goed te berekenen. Helaas
blijkt nogal eens dat de betrouwbaarheid van de
cijfers een probleem is. Voor de meeste dierca-
tegorieën hebben wij goede cijfers beschikbaar.
In 2014 hebben wij gestaag doorgewerkt aan
het promoten van goede managementsystemen
op het veehouderijbedrijf.
Verkoop, marketing en adviseringABZ Diervoeding heeft de doelstelling kwaliteits-
voeders te leveren voor een eerlijke prijs, die
bij uw dieren tot goede resultaten leiden. Het is
onze uitdaging daarin met u, voor uw bedrijf het
beste te kiezen. De keuze van inzet van voeders
is sterk afhankelijk van de productiedoelen die
u als veehouder nastreeft en hoe de voersyste-
men functioneren. Onze buitendienst is dagelijks
met u in overleg om onze kwaliteitsvoeders tot
waarde te laten komen. Een brede en intensieve
begeleiding is daarbij noodzakelijk en wordt door
velen van u gewaardeerd. Hiernaast worden per
sector de marktontwikkelingen in 2014 beschre-
ven.
2014 was wat betreft de afzet van pluimvee-
voeders een succesvol jaar. De afzet van pluim-
veevoeders steeg met een kleine 4,5 procent.
Op de kalkoenenhouderij na, steeg de afzet in
alle deelsectoren. Dit is een prima resultaat.
Op basis van de geschatte dieraantallen in
Nederland in 2015 lijkt het landelijk gemiddelde
aandeel voor pluimveevoeders tussen 1 en
2 procent gestegen te zijn.
Op 15 november werd in Nederland de eerste
uitbraak van Hoog Pathogene Aviaire Influenza gemeld (HPAI), oftewel de vogelgriep. Vanaf dat
moment verkeerde de pluimveehouderij in een
opperste staat van paraatheid. De onzekerheid
nam toe en zou pas begin 2015 wederkeren.
De financiële schade wordt voor de gehele sector begroot op € 50 miljoen. De schade als gevolg
van export restricties zijn moeilijk in te schatten
en zullen de financiële schade nog groter maken. De meeste pluimveehouders hebben beperkte
financiële schade geleden. Echter dit geldt niet voor de vleeskuikenouderdierensector. Zij heb-
ben door het niet in kunnen leggen van broed-
eieren forse financiële schade opgelopen, die maar deels gecompenseerd wordt.
De leghennenhouderij beleefde wederom een
jaar met lage rendementen. Eerdere voorspel-
lingen over een “kostprijs plus” niveau voor de
scharrelhennen lijken hiermee uit te komen.
De gemiddelde eiernotering (NOP Scharrel)
kwam op hetzelfde niveau uit als in 2013.
De lagere voerprijs in 2014 gaf iets meer lucht.
Echter ruimte voor verlichting van de financiële druk op de legbedrijven is er nauwelijks.
De leghennenstapel steeg licht met 0,3 procent
naar 34,8 miljoen hennen.
ABZ Diervoeding heeft in 2014 een aantal
duidelijke strategische keuzes gemaakt als het
gaat om de leghennenhouderij. Er is onder
andere ingestoken op aanvullend voer naast
losse grondstoffen. Inmiddels krijgt één op de
drie hennen die van ABZ Diervoeding gevoerd
worden, aanvullende voeders. Hiermee kunnen
pluimveehouders, afhankelijk van hun bedrijfs-
opzet en marktomstandigheden, besparen op
voerkosten. ABZ Diervoeding begeleidt haar
klanten bij deze transformatie. Naast aanvullend
voer ziet ABZ Diervoeding duidelijk de trend
naar het langer aanhouden van leghennen.
Gemiddeld worden leghennen elk jaar een week
langer gehouden, wat betekent dat er gescha-
keld moet worden op vitaliteit en ei-kwaliteit.
23
Daarnaast zet ABZ Diervoeding in op voer voor
onbehandelde hennen.
De afzet van opfok- en ouderdierenvoer voor
leghennen is in 2014 weer verder toegenomen.
De focus op kwaliteit ligt hieraan ten grondslag
en wordt door broederijen en opfokorganisaties
gewaardeerd en vertaald in een steeds groter
wordende voerafname.
2014 was voor de vermeerderingssector een
goed jaar. De resultaten bij ABZ Diervoeding
waren goed en zijn voor diverse, nog niet van
ABZ Diervoeding voerende, vermeerderaars aan-
leiding geweest om de samenwerking met ABZ
Diervoeding op te starten. Inmiddels worden
ruim 1,3 miljoen vleeskuikenouderdieren ge-
voerd van ABZ Diervoeding.
Afgelopen jaar is het voerassortiment voor de
vleeskuikenouderdieren uitgebreid met een as-
sortiment voor de “veranda-bedrijven”. Dit naar
aanleiding van ervaringen op de bedrijven en in
samenspraak met de fokkerijorganisaties.
De afzet van opgefokte vleeskuikenouderdieren
nam toe tot een kleine 500.000 opfokhennen in
2014.
Wat betreft de vleeskuikenhouderij had ABZ
Diervoeding een turbulent jaar. De volumes
vleeskuikenvoer namen weliswaar toe, maar dit
ging gepaard met een wisselende verschijnings-
vorm van het eindproduct. Hier is gedurende het
jaar hard aan gewerkt, met als resultaat dat het
eind 2014 nagenoeg stabiel was. De technische
resultaten zijn verder verbeterd in 2014.
Zo daalde de voerconversie met gemiddeld
4 punten en komt de gemiddelde voederconver-
sie bij 1.500 gram over alle koppels op 1,25.
De vleeskuikenstapel nam in 2014 fors toe. Een
stijging ten opzichte van 2013 met 6,3 procent
leidde tot een vleeskuikenstapel van 47 miljoen
vleeskuikens.
ABZ Diervoeding heeft in 2014 de kans gekregen
een vleeskuiken-praktijk-proefbedrijf aan zich
te binden. Hier worden in het concept van de
Kip van Morgen ervaringen opgedaan met het
voerassortiment.
In de kalkoenenhouderij neemt het aantal
bedrijven niet toe. De verdiensten waren goed,
mits technisch goed gedraaid en vrij van dier-
ziekten. Vooral het laatste blijft een zorg.
De incidentele uitbraken van Blackhead hangen
als het zwaard van Damocles boven de kalkoe-
nenhouderij.
24
De voerafzet in de eendenhouderij is in 2014
weer verder toegenomen. De resultaten die zo-
wel de mesters als vermeerderaars behalen met
voer van ABZ Diervoeding zijn prima te noemen.
De contacten met de twee integraties zijn goed
en dragen bij aan de groei van de voerafzet in
deze sector.
In voorgaande jaren is er in de varkenssector
veel aandacht besteed aan herstructurering op
bedrijfsniveau en als sector. Een continu proces,
maar niet altijd eenvoudig. Schaalvergroting,
dierenwelzijn, milieu en gezondheid zijn onder-
werpen die veel van de sector gevraagd heb-
ben. Veel bedrijven zijn klaar voor de toekomst,
anderen opteren voor de stoppersregeling en
nemen op termijn afscheid van de sector. Het is
niet altijd eenvoudig gebleken om in tijden van
zeer geringe marges de juiste keuzes te maken.
Toch zien wij vele ondernemers onder onze afne-
mers die grote sprongen voorwaarts zetten.
Terugblikkend op het afgelopen jaar constateren
wij dat de financiële resultaten over 2014 heel redelijk waren in vergelijking met lange termijn
gemiddelden. Toch kwam de verwachtte “klap-
per” uiteindelijk niet. Na een zeer voortvarende
start met hoge biggenprijzen tot circa € 60,- en
daaropvolgend goede opbrengstprijzen voor
de vleesvarkens in de zomerperiode, vielen de
prijzen in het najaar fors terug. Rusland stelde
een exportverbod in, aanvankelijk met als reden
Afrikaanse varkenspest, later leek dit veel meer
een handelspolitieke kwestie te worden. Per
saldo komt de voerwinst per zeug uit op globaal
€ 625,- per zeug, en per gemiddeld aanwezig
vleesvarken circa € 82,50.
Voerprijzen daalden fors, circa € 3,50 tot € 4,-
per 100 kilogram. De goede oogstverwachtingen
voor 2014 leidden vanaf het voorjaar tot dalende
grondstoffennoteringen. De uiteindelijke daling
werd minder groot dan oorspronkelijk ingeschat,
toch verlichtte de daling van de mengvoederprij-
zen de pijn die werd veroorzaakt door de dalende
opbrengstprijzen. Verwaardering van vlees zal de
komende jaren een belangrijk item worden, af-
nemers van vlees zullen hier zwaar op in moeten
zetten. De slachterijen zijn duidelijk onvoldoende
in staat om de gestegen kostprijs door maatre-
gelen op het gebied van milieu en dierwelzijn om
te zetten in een goede opbrengstprijs.
Het team varkenshouderij organiseerde samen
met de collega’s van het team pluimveehouderij
een excursie naar de Rotterdamse haven. Een
groot succes waar veel belangstelling voor was.
Het interessante programma, met daarnaast
ruimte voor informeel contact en een bezoek aan
de Kuip, viel goed in de smaak.
De nieuwe voerassortimenten - zorgvuldig vast-
gesteld in 2013 - laten prima resultaten zien.
ABZ Diervoeding kon mede om die reden weer
een aantal nieuwe klanten verwelkomen. Kost-
prijs en kwaliteit zijn belangrijke kenmerken van
onze voeders!
In het najaar ontwikkelde het team varkens-
houderij de ABZ Uierscan. Een handig hulpmid-
del om bedrijfsblindheid te voorkomen en om
vermeerderaars en hun medewerkers te onder-
steunen in het managen van de periode rondom
werpen.
Het team werd uitgebreid met een nieuwe col-
lega nutritionist. Ook werd er invulling gegeven
aan uitbreiding van het team c.q. het invullen
van vacatures. Extra mankracht maakt het
mogelijk om de markt intensief te bewerken en
daarnaast ook om u bij te staan in uw ambitie
om topresultaten te realiseren. Per saldo staat er
een goed en kwalitatief hoogwaardig team, een
uitstekend assortiment voeders geproduceerd
tegen scherpe kostprijzen wat bijdraagt aan
zeer goede economische resultaten; “Het beste
dichtbij”.
MelkveehouderijEvenals het jaar 2013 is ook 2014 een goed jaar
geworden voor de melkveehouderij. De marge
was in 2013 6 cent per kg melk en in 2014
4,5 cent per kg melk. De marge of liquiditeit is
het bedrag dat overblijft nadat alles, dus inclusief
privé en belastingen, is betaald. Deze daling van
de marge van 1,5 cent is vooral te wijten aan
een lagere melkprijs. De omzet en aanwas
bleven gelijk en de voerkosten zijn iets gedaald.
De daling van voerkosten is een gevolg van la-
gere voerprijzen.
De lagere melkprijs over het jaar 2014 komt
door de prijsdaling van de basiszuivelproduc-
ten in de tweede helft van het jaar. Met name
vraaguitval vanuit China, de importban van
zuivelproducten door Rusland en een productie-
stijging in exportlanden zijn hier debet aan. Ook
in Nederland is de productie weer iets gestegen
door een toename van het aantal koeien per
bedrijf.
25
Meer koeien betekent dat er ook meer ruwvoer
nodig is en dat is goed gelukt in 2014. Voor het
eerst sinds mensenheugenis is het gras groen de
winter uit gekomen en zeer vroeg is een eer-
ste snede geoogst. In sommige gevallen kon in
totaal wel zeven keer gemaaid worden. Hierdoor
zijn er goede voorraden ruwvoer aangelegd van
prima kwaliteit. De snijmaïs heeft na een goede
start constant kunnen groeien, want er kwam
telkens op tijd water en zon. De gemiddelde VEM
is dan ook uitzonderlijk hoog, vooral door een
hoog zetmeelgehalte. Een prima basis voor een
goede en gezonde productie.
Als wij het jaar 2014 afsluiten, wordt ook bijna
een tijdperk van ruim 30 jaar melkquotering
afgesloten. De zogenaamde ‘zachte landing’,
waarover veel is geschreven in de afgelopen
jaren, lijkt in de tweede helft van 2014 toch niet
zo zacht te zijn voor een groot aantal bedrijven.
Vooral de sterk dalende melkprijs in combina-
tie met een alvast fors uitgebreide veestapel,
maakt het melken in de laatste maanden van de
quotering erg lastig. De bijkomende leasekosten
of het betalen van superheffing geven druk op de liquiditeit. Veel zal afhangen van de melkprijs
in 2015, hoe die zich verder ontwikkelt. Ook
het mestbeleid biedt nog onzekerheden. Zoals
het nu lijkt zal er toch een bepaalde mate van
grondgebondenheid in de nieuwe melkveewet
komen. Aan u als ondernemer de uitdaging om
telkens weer zo goed mogelijk om te gaan met
de veranderende omstandigheden. Uiteraard
willen wij als ABZ Diervoeding u daarbij bijstaan
met kennis en advies.
De landelijke pers heeft in 2014 veel aandacht
besteed aan de onderscheidende voedings-
aanpak van ABZ Diervoeding. Zo kreeg Actief
Droogstand en Structo voeren uitgebreid aan-
dacht in respectievelijk het Melkvee Magazine
en de Veeteelt. Structo voeren speelt in op de
behoefte van menig veehouder om zonder extra
arbeid en zonder extra ruwvoer toch meer melk
te gaan leveren zodra de quotering is verdwe-
nen. Structo voeren is een exclusief product
van ABZ Diervoeding en dat zorgt ervoor dat er
veel aandacht is voor ons concept en wij hier-
mee flink kunnen acquireren in de Nederlandse mengvoermarkt. Een mooi voorbeeld van “Voer
voor vooruitgang”.
26
MelkgeitenhouderijHet inkomen uit bedrijf op melkgeitenbedrijven
zal in 2014 naar verwachting fors hoger zijn dan
in 2013 en uitkomen op gemiddeld 145.000 euro
per onbetaalde aje (arbeidsjaareenheid). De
marktomstandigheden waren gunstig, waardoor
de melkprijs flink opliep (+18%). Vooral de directe kosten stegen door een toename van de
bedrijfsomvang met 8 procent. De kostenstijging
is echter beduidend lager dan de stijging van de
opbrengsten.
De garantieprijs nam zowel in 2012, 2013 als
in 2014 met circa 18 procent toe door de goede
afzetmogelijkheden richting de geitenkaas. Bijna
90 procent van de geitenmelk gaat naar kaas.
Ook in het buitenland is er een toenemende
interesse in de Nederlandse geitenkaas en veel
hoogwaardige poeder gaat naar Azië.
Het aantal melkgeiten in Nederland is dit jaar
weer flink toegenomen (7%) tot bijna 296.000.
De diversiteit binnen de sector is groot. Er zijn
bedrijven zonder grond die alle ruwvoer moeten
aankopen. Ook zijn er geitenbedrijven die hun
geiten voor langere tijd doormelken zonder ze te
laten aflammeren (duurmelkers).Er zijn relatief veel verwerkers van geitenmelk,
zowel coöperatief als particulier, zodat er ver-
schillen kunnen ontstaan in de te ontvangen
voorschotmelkprijs van 10 procent. Bij de uitein-
delijke melkprijs inclusief nabetaling (die in 2013
ongeveer € 2,20 per 100 kg melk bedroeg) zijn
de verschillen met 2 à 3 procent minder groot.
Bij ABZ Diervoeding is de afzet geitenvoer dit
jaar wederom gestegen. Deels door nieuwe afzet
en deels door groei bij bestaande bedrijven.
ABZ Diervoeding heeft in samenwerking met
andere mengvoederbedrijven en Elda ICT &
Services BV meegewerkt in de totstandkoming
van een uniforme kengetallenberekening in de
melkgeitenhouderij. Het programma GRIB (Gei-
ten Rendement in Beeld) zal het komende jaar
bij onze geitenhouders geïntroduceerd worden.
VleesveehouderijHet aantal bedrijven met vleeskalveren is in
2014 met bijna 4 procent gedaald. Dit is onge-
veer gelijk aan het langjarig gemiddelde. Het
aantal vleeskalveren in Nederland is over dezelf-
de periode met 0,5 procent gedaald. Dit zorgt
voor een schaalvergroting van bijna 3,5 procent.
Ondanks deze schaalvergroting (met name op
bedrijven met rosé kalveren) staan inkomens
onder druk door lagere contractvergoedingen.
27
De prijzen van nuchtere kalveren en de kosten
van voer zijn iets gedaald, wat resulteerde in
een iets hogere voerwinst. De lagere contract-
vergoedingen zijn dan ook vooral een gevolg
van het afbouwen van de bedrijfstoeslagen.
Ook op bedrijven met zoogkoeien en met luxe
vleesstieren zijn de saldo’s niet hoog in 2014.
ABZ Diervoeding heeft in 2014 haar positie in de
vleesveehouderij weer iets kunnen verstevigen
en daar gaan wij in 2015 ook zeker mee door.
Vooruitzichten2014 was vooral voor de intensieve sectoren
weer een jaar met beperkte marges. Voor veel
ondernemers is het advies voor de toekomst;
op een verantwoorde manier opschalen en
werken naar een nog hogere efficiency. Er is in Nederland zeker ruimte voor een efficiënte veehouderij die voldoet aan de maatschappelijke
randvoorwaarden. Uw coöperatie wil graag van-
uit haar vakgebied diervoeding uw partner zijn
in dit proces. De behoefte naar het voedingsge-
relateerde advies waarvan wij ons voer voorzien,
neemt toe. Grotere bedrijven met veel dieren
per arbeidskracht vragen om goed, professioneel
advies. Dit vraagt kennis en kunde van onze bui-
tendienst. Om dit naar de toekomst te waarbor-
gen is gezonde groei het motto voor ABZ Dier-
voeding. Voor ABZ Diervoeding ligt de uitdaging
in het verder vergroten van het marktaandeel.
De stevige positie van uw coöperatie fungeert
daarbij als steun in de rug.
Marcel Roordink
28
Het beste dichtbij
29
Jaarrekening 2014Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A.
Actief
(x € 1.000) 28-12-2014 29-12-2013
Vaste activa
Immateriële vaste activa
Goodwill 775 0
Materiële vaste activa
Bedrijfsgebouwen en -terreinen 5.664 4.595
Machines en installaties 9.323 6.095
Andere vaste bedrijfsmiddelen 4.482 3.032
Vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering 0 488
Niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbaar 560 572
20.029 14.782
Financiële vaste activa
Deelnemingen 54 48
Overige vorderingen 165 271
219 319
Vlottende activa
Voorraden 7.892 6.707
Vorderingen
Handelsdebiteuren 15.218 10.785
Belastingen 1.062 655
Overige vorderingen en
overlopende activa 1.281 1.241
17.561 12.681
Liquide middelen 14.776 23.397
Totaal 61.252 57.886
Balans geconsolideerd, na winstbestemming
30
Passief
(x € 1.000) 28-12-2014 29-12-2013
Groepsvermogen
Statutaire reserve 33.815 33.127
Bestemmingsreserve prijs- en
marktrisico’s 5.500 5.500
Bestemmingsreserve nieuwbouw 6.500 6.500
45.815 45.127
Voorzieningen
Voorziening voor latente belastingen 167 167
Overige 2.319 2.237
2.486 2.404
Kortlopende schulden
Rekening-courant leden 133 170
Obligaties 38 65
Handelscrediteuren 7.408 6.466
Belastingen en premies sociale
verzekeringen 840 693
Overige schulden en
overlopende passiva 4.532 2.961
12.951 10.355
Totaal 61.252 57.886
31
(x € 1.000) 2014 2013
Netto-omzet 194.046 194.322
Kostprijs van de omzet 166.656 171.349
Bruto-omzetresultaat 27.390 22.973
Overige bedrijfsopbrengsten 133 714
Brutomarge 27.523 23.687
Lonen en salarissen 7.876 7.006
Pensioenlasten 854 1.143
Sociale lasten 1.230 1.134
Afschrijvingen op immateriële vaste activa 194 0
Afschrijvingen op materiële vaste activa 3.164 2.500
Overige waardeveranderingen van vaste activa 227 0
Overige bedrijfskosten 12.267 11.122
Totaal bedrijfslasten 25.812 22.905
Bedrijfsresultaat 1.711 782
Rentebaten 591 669
Rentelasten -12 -11
Financiële baten en lasten 579 658
Resultaat voor belastingen 2.290 1.440
Belastingen -354 -408
1.936 1.032
Aandeel in het resultaat van deelnemingen 113 684
Resultaat na belastingen 2.049 1.716
Resultaatbestemming
Naar statutaire reserves:
Boekwinst materiële vaste activa 0 -598
Boekwinst financiële vaste activa -110 -539
-110 -1.137
Te bestemmen resultaat 1.939 579
Ledenuitkering -1.350 -570
Naar statutaire reserves 589 9
Winst- en verliesrekeninggeconsolideerd
32
(x € 1.000) 2014 2013
Kasstroom uit operationele activiteiten
Bedrijfsresultaat 1.711 782
Aanpassingen voor:
Afschrijvingen 3.358 2.610
Mutatie voorzieningen 327 -801
Veranderingen in het werkkapitaal:
Mutatie voorraden -240 1.581
Mutatie vorderingen -3.323 1.158
Mutatie kortlopende schulden 794 812
Kasstroom uit bedrijfsoperaties 2.627 6.142
Financiële baten en laten 726 658
Vennootschapsbelasting -450 -408
276 250
Kasstroom uit operationele activiteiten 2.903 6.392
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Investeringen in vaste activa -11.133 -2.576
Desinvesteringen in vaste activa 523 594
Resultaat deelnemingen 207 684
Kasstroom uit investeringsactiviteiten -10.403 -1.298
-7.500 5.094
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie overige vorderingen 260 10
Aflossing langlopende schulden -184 0
Vermogensuitkeringen -1.197 -545
Kasstroom uit financieringsactiviteiten -1.121 -535
Mutatie liquide middelen -8.621 4.559
Het verloop van de geldmiddelen is als volgt:
Stand begin boekjaar 23.397 18.838
Mutatie boekjaar -8.621 4.559
Stand einde boekjaar 14.776 23.397
Kasstroomoverzichtgeconsolideerd
33
Algemeen
BoekjaarHet boekjaar van de coöperatie is verdeeld in een
aaneengesloten reeks van dertien perioden van
vier weken. Het boekjaar 2014 telde 52 weken
(2013: 52). Het boekjaar eindigt met de dichtst
bij 31 december liggende einddatum van een
periode. Voor boekjaar 2014 was dit 28 decem-
ber 2014.
ConsolidatieIn de jaarrekening van Coöperatie Arker-
vaart-BramecoZon U.A. zijn de financiële ge-
gevens geconsolideerd van Coöperatie Arker-
vaart-BramecoZon U.A., Welkoop Midden-Brabant
B.V., Sikma Stroobos Beheer B.V., Sikma Vee-
voeders B.V. en Produktie- en Overslagbedrijf
Stroobos B.V. Coöperatie Arkervaart-Brameco-
Zon U.A. te Nijkerk staat aan het hoofd van een
groep rechtspersonen. Een overzicht van de ge-
gevens vereist op grond van de artikelen 2:379
en 2:414 BW is onderstaand opgenomen:
Welkoop Midden-Brabant B.V., statutair
gevestigd te Nijkerk, aandeel in het
geplaatst kapitaal: 100%
Sikma Stroobos Beheer B.V., statutair
gevestigd te Stroobos, aandeel in het
geplaatst kapitaal: 100%
Sikma Veevoeders B.V., statutair
gevestigd te Stroobos, aandeel in het
geplaatst kapitaal: 100%
Produktie- en Overslagbedrijf Stroobos B.V.,
statutair gevestigd te Stroobos, aandeel in het
geplaatst kapitaal: 100%
OvernamePer 1 januari 2014 heeft de Coöperatie Arker-
vaart-Twente U.A. de aandelen in Sikma Stroobos
Beheer B.V. overgenomen. Hierdoor heeft de
coöperatie volledige (100%) zeggenschap
verkregen in de laatstgenoemde vennootschap
alsook in haar dochtermaatschappijen Sikma
Veevoeders B.V. en Produktie- en Overslagbedrijf
Stroobos B.V. De activiteiten van Sikma Stroobos
Beheer B.V. en haar dochtermaatschappijen be-
staan uit de productie van en advisering omtrent
mengvoeders.
BedragenAlle in de kolommen van de toelichting vermelde
bedragen zijn in € 1.000.
Grondslagen voor de consolidatieIn de geconsolideerde jaarrekening van Coöpe-
ratie Arkervaart-BramecoZon U.A. zijn de finan-
ciële gegevens verwerkt van de tot de groep
behorende maatschappijen en andere rechtsper-
sonen waarop een overheersende zeggenschap
kan worden uitgeoefend of waarover de centra-
le leiding wordt gevoerd. De geconsolideerde
jaarrekening is opgesteld met toepassing van de
grondslagen voor de waardering en de resultaat-
bepaling van Coöperatie Arkervaart-BramecoZon
U.A.
De resultaten van nieuw verworven groeps-
maatschappijen en de andere in de consolidatie
meegenomen rechtspersonen en vennootschap-
pen worden geconsolideerd vanaf de overna-
medatum. Op die datum worden de activa,
voorzieningen en schulden gewaardeerd tegen
de reële waarden. De betaalde goodwill wordt
geactiveerd en afgeschreven over de economi-
sche levensduur. De resultaten van afgestoten
deelnemingen worden in de consolidatie verwerkt
tot het tijdstip waarop de groepsverband wordt
verbroken.
Grondslagen voor de waardering van de activa en passiva
AlgemeenDe coöperatie heeft de jaarrekening opgesteld
volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9
Boek 2 Burgerlijk Wetboek en de Richtlijnen
voor de Jaarverslaggeving.
Immateriële vaste activaDe immateriële vaste activa worden gewaardeerd
op het bedrag van de bestede kosten, vermin-
derd met de cumulatieve afschrijvingen en indien
van toepassing met bijzondere waardevermin-
deringen. De jaarlijkse afschrijvingen bedragen
een vast percentage van de bestede kosten,
zoals nader in de toelichting op de balans is ge-
specificeerd. De economische levensduur en de afschrijvingsmethode worden aan het einde van
elk boekjaar opnieuw beoordeeld.
Algemene toelichting
34
Materiële vaste activaDe materiële vaste activa worden gewaardeerd
tegen aanschaffingswaarde of vervaardigings-kosten verminderd met (lineaire) afschrijvingen,
bepaald op basis van de geschatte levensduur,
rekening houdend met een eventuele restwaar-
de. De afschrijvingen bedragen een vast percen-
tage van de aanschaffingswaarde of vervaardi-gingskosten.
De kosten van groot onderhoud van gebouwen
en terreinen worden verwerkt via een onder-
houdsvoorziening. De toevoegingen aan de
voorzieningen worden bepaald op basis van de
geschatte bedragen voor groot onderhoud en de
periode die telkens tussen de werkzaamheden
voor groot onderhoud verloopt.
Financiële vaste activaDeelnemingen waarop invloed van betekenis
op het zakelijke en financiële beleid kan wor-den uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen de
nettovermogenswaarde. Deelnemingen waarin
deze invloed ontbreekt, worden opgenomen te-
gen verkrijgingsprijs, rekening houdend met een
voorziening voor waardeverminderingen.
De vorderingen op en leningen aan deelnemin-
gen alsmede de overige vorderingen worden bij
eerste verwerking opgenomen tegen de reële
waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de
geamortiseerde kostprijs, welke gelijk zijn aan de
nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk
geachte voorzieningen.
VoorradenDe voorraden grond- en hulpstoffen, alsmede de
handelsvoorraden, worden gewaardeerd tegen
verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde
voor zover nodig onder aftrek van een voorzie-
ning voor eventuele incourantheid.
De verkrijgingsprijs van grond- en hulpstoffen is
gebaseerd op de gemiddelde gewogen inkoop-
prijs.
De levende have is gewaardeerd tegen verkrij-
gingsprijs, vermeerderd met directe kosten of
tegen lagere marktwaarde. Opbrengsten en kos-
ten uit levende have worden verantwoord in de
winst-en-verliesrekening op moment van verkoop
van de levende have.
De voorraden gereed product worden gewaar-
deerd tegen kostprijs, vermeerderd met een
opslag voor productie- en vrachtkosten, dan
wel lagere marktwaarde voor zover nodig onder
aftrek van een voorziening voor eventuele incou-
rantheid.
De winkelvoorraden zijn gewaardeerd tegen de
uit de verkoopprijs herrekende inkoopprijs, dan
wel lagere marktwaarde.
VorderingenVorderingen worden gewaardeerd tegen geamor-
tiseerde kostprijs onder aftrek van voorzienin-
gen voor eventuele oninbaarheid. Voorzieningen
worden op individuele wijze bepaald.
Liquide middelenDe liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de
nominale waarde. Indien middelen niet ter vrije
beschikking staan, dan wordt hiermee bij de
waardering rekening gehouden.
VoorzieningenEen voorziening wordt gevormd voor verplichtin-
gen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen
moeten worden afgewikkeld en waarvan de
omvang redelijkerwijs is te schatten. De omvang
van de voorziening wordt bepaald door de beste
schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn
om de desbetreffende verplichtingen en verliezen
per balansdatum af te wikkelen. Voorzieningen
worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Voorziening voor latente belastingenDeze belastingvoorziening heeft betrekking op de
tijdelijke verschillen tussen de waardering in de
jaarrekening en de fiscale waardering van activa en passiva. De voorziening is berekend naar het
geldende belastingtarief van 25 procent.
SchuldenSchulden worden gewaardeerd tegen geamorti-
seerde kostprijs, tenzij anders is bepaald.
35
36
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat
AlgemeenHet resultaat wordt bepaald als het verschil
tussen de opbrengstwaarde van de geleverde
prestaties en verrichte diensten enerzijds, en
anderzijds de kosten en andere lasten van het
jaar, gewaardeerd tegen historische kostprijzen.
ResultaatbepalingHet resultaat wordt bepaald als het verschil
tussen de netto-omzet en de kosten en andere
lasten van het verslagjaar met inachtneming
van de hiervoor vermelde waarderingsgrondsla-
gen. Winsten zijn verantwoord in het jaar waarin
de goederen zijn geleverd c.q. de diensten zijn
verricht. Verliezen welke hun oorsprong vinden in
het boekjaar zijn in aanmerking genomen zodra
deze voorzienbaar zijn.
Netto-omzetDe netto-omzet wordt gevormd uit de opbrengst
van levering van goederen en diensten, onder
aftrek van de over de omzet geheven belastingen
en verleende kortingen. Opbrengsten voort-
vloeiend uit de verkoop van goederen worden
verantwoord op het moment dat alle belangrijke
rechten op economische voordelen alsmede alle
belangrijke risico’s zijn overgegaan op de koper.
De kostprijs van deze goederen wordt aan de-
zelfde periode toegerekend.
Kostprijs van de omzetDe kostprijs van de omzet omvat de kostprijs van
de verkochte en geleverde goederen, bestaan-
de uit het directe materiaalverbruik, de directe
loon- en machinekosten en de overige directe en
indirecte kosten die aan de vervaardiging kunnen
worden toegerekend.
Bruto-omzetresultaatHet bruto-omzetresultaat bestaat uit de netto-
omzet, de wijzigingen in de voorraad gereed
product en grond- en hulpstoffen, de overige
bedrijfsopbrengsten, de kosten van grond- en
hulpstoffen.
AfschrijvingenDe afschrijvingen op de (im)materiële vaste acti-
va zijn berekend door middel van vaste percenta-
ges van de aanschaffingswaarde, op basis van de verwachte economische levensduur. Boekwinsten
en -verliezen bij verkoop van (im)materiële vaste
activa zijn begrepen onder de afschrijvingen.
Financiële baten en lastenDe rentebaten en -lasten betreffen de op de ver-
slagperiode betrekking hebbende renteopbreng-
sten en –lasten van uitgegeven en ontvangen
leningen.
Aandeel in het resultaat van deelnemingenAls resultaat van deelnemingen waarin invloed
van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke
en financiële beleid, wordt opgenomen het aan de vennootschap toekomende aandeel in het
resultaat van deze deelnemingen. Dit resultaat
wordt bepaald op basis van de bij Coöperatie
Arkervaart-BramecoZon U.A. geldende grondsla-
gen voor waardering en resultaatbepaling.
BelastingenDe belastingen worden berekend op basis van
het verantwoorde resultaat, met inachtneming
van de verschillen in grondslagen welke worden
gehanteerd bij de winstberekening volgens de
jaarrekening enerzijds en de fiscale winstbere-
kening anderzijds. De berekening vindt plaats
tegen het actuele belastingtarief.
Grondslagen voor de opstelling van het geconsolideerd kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de
indirecte methode.
De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht
bestaan uit de liquide middelen en, voor zover
aanwezig, de kortlopende schulden aan krediet-
instellingen.
Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest,
ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn
opgenomen onder de kasstroom uit operationele
activiteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen
onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.
Immateriële vaste activa
De mutaties in de boekwaarden van de immateriële vaste activa zijn als volgt te specificeren:
Goodwill
Mutaties
Investeringen 969
Aanschaffingswaarde desinvesteringen 0
Afschrijvingen immateriële vaste activa -194
Afschrijvingen desinvesteringen 0
Saldo 775
Boekwaarde per 28 december 2014
Aanschaffingswaarde 969
Cumulatieve afschrijvingen -194
Boekwaarde 775
Afschrijvingspercentages 20%
Betreffende goodwill is ontstaan bij de verkrijging van een 100%-belang in het aandelenkapitaal
van Sikma Stroobos Beheer B.V. te Stroobos.
Toelichting op de geconsolideerde balans
37
Materiële vaste activa
De mutaties in de boekwaarden van de materiële vaste activa zijn als volgt te specificeren:
Bedrijfs-
gebouwen
en
terreinen
Machines
en
installaties
Andere
vaste
bedrijfs-
middelen
Vaste
bedrijfs-
middelen in
uitvoering
Niet aan de
bedrijfs-
uitoefening
dienstbaar Totaal
Boekwaarde per
30 december 2013
Aanschaffingswaarde 12.943 30.151 7.238 489 744 51.565
Cumulatieve afschrijvingen -8.348 -24.056 -4.206 -1 -172 -36.783
Boekwaarden 4.595 6.095 3.032 488 572 14.782
Mutaties
Investeringen 9 3.328 1.927 0 0 5.264
Aanschaffingswaarde desinvesteringen -38 -2.605 -1.450 0 -4 -4.097Afschrijvingen materiële
vaste activa -290 -1.975 -1.004 0 -12 -3.281Afschrijvingen
desinvesteringen 38 2.580 1.172 0 4 3.794
Nieuwe consolidaties 1.350 1.900 805 0 0 4.055
Bijzondere waarde-
verminderingsverliezen 0 0 0 -488 0 -488
Saldo 1.069 3.228 1.450 -488 -12 5.247
Boekwaarde per
28 december 2014
Aanschaffingswaarde 14.264 32.774 8.520 489 740 56.787
Cumulatieve afschrijvingen
en waardeverminderingen -8.600 -23.451 -4.038 -489 -180 -36.758
Boekwaarden 5.664 9.323 4.482 0 560 20.029
Afschrijvingspercentages 0%-20% 10%-25% 15%-33% 0% 4%
38
39
Financiële vaste activa
Deelnemingen 2014 2013
Lagerwey Lunteren B.V. 0 3
Schothorst Feed Research B.V. 47 45
Maveecom B.V. 7 0
54 48
Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A. heeft een belang van 3,70% in Schothorst
Feed Research B.V. te Lelystad.
Sikma Veevoeders B.V. heeft een belang van 6,25% in Maveecom B.V. te Deventer.
In 2014 is het belang van 5,50% in Lagerwey Lunteren B.V. te Lunteren verkocht.
Overige vorderingenVordering u.h.v. earn-outregeling Coöperatie Pre-Mervo U.A. 0 124
Latente belastingvordering 165 147
165 271
Voorraden
De voorraden zijn als volgt te specificeren:Grond- en hulpstoffen 5.495 4.415
Gereed product en handelsgoederen 1.766 1.499
Levende have 631 793
7.892 6.707
Eigen vermogen
Statutaire reserveStand bij aanvang boekjaar 33.127 31.956
Af: bestemming resultaat 2013/2012 -11 25
voorstel bestemming resultaat 2014/2013 699 1.146
Stand bij einde boekjaar 33.815 33.127
Bestemmingsreserve prijs- en marktrisico’sVoor prijsrisico’s op goederen en marktrisico’s is een bestemmingsreserve gevormd.
Het verloop hiervan is als volgt:
Stand bij aanvang boekjaar 5.500 5.500
Mutaties verslagjaar - -
Stand bij einde boekjaar 5.500 5.500
Stand bij aanvang boekjaar 6.500 6.500
Mutaties verslagjaar - -
Stand bij einde boekjaar 6.500 6.500
Voorzieningen
Onder de overige voorzieningen zijn opgenomen:
Onderhoud gebouwen 762 637
Bodemsanering 581 581
Jubileumuitkeringen 152 160
Verlieslatende contracten 165 13
Overige voorzieningen 659 846
2.319 2.237
De voorzieningen zijn overwegend langlopend van aard.
Kortlopende schulden
Rekening-courant leden
Stand bij aanvang boekjaar 170 196
Bij: rente 2 3
172 199
Af: uitbetaald en afgeboekt -39 -29
Stand bij einde boekjaar 133 170
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A. en Sikma Veevoeders B.V. hebben inkoop-
verplichtingen van grondstoffen en verkoopverplichtingen van diervoeders.
Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A. vormt samen met Welkoop Midden-Brabant B.V.
een fiscale eenheid voor de omzetbelasting. Op grond daarvan is ieder in de fiscale eenheid opgenomen entiteit hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden inzake de omzet-
belasting van de fiscale eenheid.
Sikma Stroobos Beheer B.V. vormt samen met Sikma Veevoeders B.V. een fiscale een-
heid voor de vennootschapsbelasting en omzetbelasting. Op grond daarvan is ieder in
de fiscale eenheid opgenomen entiteit hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden inzake de vennootschapsbelasting en omzetbelasting van de fiscale eenheid.
Per ultimo 2014 is voor een bedrag van € 895.000 aan investeringsverplichtingen
aangegaan.
Er is een bankgarantie afgegeven ten behoeve van de Douane van € 15.000.
Bestemmingsreserve nieuwbouw 2014 2013
De reserve is gevormd door nieuwbouw.
Het verloop hiervan is als volgt:
40
41
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening
Netto-omzet
Van de omzet is in 2014 een bedrag van € 5.102.000 buiten Nederland,
binnen de EU, gerealiseerd.
Afschrijvingen op immateriële vaste activa 2014 2013
Goodwill 194 0
Afschrijvingen op materiële vaste activa
Bedrijfsgebouwen en -terreinen 290 225
Machines en installaties 1.975 1.597
Andere vaste bedrijfsmiddelen 1.004 775
Niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbaar 12 13
3.281 2.610
Af: Boekwinsten -117 -110
3.164 2.500
Accountantskosten
De in rekening gebrachte accountantshonoraria zijn als volgt te specificeren:
Controle jaarrekening 50 37
Fiscale en andere niet- controlediensten 65 11
115 48
Opbrengst deelnemingen
Boekwinsten 113 684
Belastingen
Vennootschapsbelasting -408 -296
Mutatie voorziening belastingen 54 -112
-354 -408
42
Gemiddeld aantal werknemers 2014 2013
Directie, verkoop en administratie 60 54
Productie en expeditie 86 76
Winkel 14 16
160 146
Bezoldiging
De beloning van de commissarissen bedraagt in 2014 € 95.000
(2013: € 56.000).
Transacties met verbonden partijen en leden
In haar normale bedrijfsuitoefening koopt de coöperatie goederen van minder-
heidsdeelnemingen waarin beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend.
Deze transacties vinden tegen normale voorwaarden plaats zoals ook met der-
den zou worden gehandeld.
De totale verkoop aan leden bedroeg het afgelopen boekjaar circa 92,50% van
de omzet.
43
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Aan: het bestuur en de raad van commissaris-
sen van Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A.
Bijgesloten samengevatte jaarrekening, be-
staande uit de samengevatte balans per 28
december 2014, de samengevatte winst- en
verliesrekening en het samengevatte kas-
stroomoverzicht over 2014, met bijbehorende
toelichtingen, is ontleend aan de gecontroleerde
jaarrekening van Coöperatie Arkervaart-Bra-
mecoZon U.A. per 28 december 2014. Wij
hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij
die jaarrekening in onze controleverklaring van
5 maart 2015.
De samengevatte jaarrekening bevat niet alle
toelichtingen die zijn vereist op basis van Boek
2 BW Titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarver-
slaggeving. Het kennisnemen van de samenge-
vatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats
treden van het kennisnemen van de gecon-
troleerde jaarrekening van Coöperatie Arker-
vaart-BramecoZon U.A.
Verantwoordelijkheid van het bestuurHet bestuur is verantwoordelijk voor het opstel-
len van een samenvatting van de gecontroleer-
de jaarrekening in overeenstemming met de
grondslagen zoals beschreven in de toelichting
op pagina 34 tot en met 36 van het jaarverslag.
Verantwoordelijkheid van de accountantOnze verantwoordelijkheid is het geven van een
oordeel over de samengevatte jaarrekening op
basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in
overeenstemming met Nederlands Recht, waar-
onder de Nederlandse Standaard 810 “Opdrach-
ten om te rapporteren betreffende samengevat-
te financiële overzichten”.
OordeelNaar ons oordeel is de samengevatte jaarreke-
ning in alle van materieel belang zijnde aspec-
ten consistent met de gecontroleerde jaarre-
kening van Coöperatie Arkervaart-BramecoZon
U.A. per 28 december 2014 en in overeenstem-
ming met de grondslagen zoals beschreven in
de toelichting op pagina 34 tot en met 36 van
het jaarverslag.
Ridderkerk, 5 maart 2015
Lansigt accountants en belastingadviseurs B.V.
w.g. M.P. Noteboom RA MBV
44
Winstbestemming en aansprakelijkheid
Statutaire regeling winstbestemmingVolgens artikel 26 van de statuten wordt op voorstel van het bestuur en de raad van commissaris-
sen een door de algemene vergadering te bepalen bedrag of percentage gereserveerd.
Voorstel winstbestemming 2014Aan de Algemene Ledenvergadering zal worden voorgesteld om het resultaat ad € 2.049.000 als
volgt te verdelen:
Resultaat na belastingen € 2.049.000
Naar statutaire reserves:
Boekwinst financiële vaste activa € 110.000 ––––––––––––––
Te bestemmen resultaat: € 1.939.000
Waarvan uit te keren aan de leden € 1.350.000
Waarvan toe te voegen aan de statutaire reserves € 589.000
Het voorstel resulteert in een nabetaling van € 3,00 per ton mengvoer. Vooruitlopend op de vast-
stelling door de Algemene Ledenvergadering is dit voorstel reeds in het jaarverslag verwerkt.
Statutaire aansprakelijkheidElke aansprakelijkheid van de leden voor een tekort van de coöperatie bij ontbinding wordt uitge-
sloten. Hetzelfde geldt voor tussentijdse tekorten (artikel 12 van de statuten).
Preadvies van de Raad van CommissarissenAan de ledenvergaderingOp grond van artikel 25 van de statuten hebben wij de jaarrekening en het jaarverslag over het jaar 2014
laten controleren door de Lansigt accountants en belastingadviseurs B.V. te Ridderkerk. De controlever-
klaring vindt u in dit verslag opgenomen. Ons toezicht op de naleving van de statuten en onze controle op
de handelingen van het bestuur geven ons geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. Wij advise-
ren u daarom de jaarrekening over het boekjaar 2014 onveranderd vast te stellen, de door het bestuur en
de raad van commissarissen gedane voorstellen aan te nemen en decharge te verlenen voor het door het
bestuur gevoerde beleid en het door de Raad van Commissarissen gehouden toezicht.
Nijkerk, maart 2014
De Raad van Commissarissen,
G.H. Veltkamp, voorzitter
ing. D.J. Lagerweij, secretaris
45
46
Harrie (G.H.) Veltkamp (1959)Functie : voorzitter Raad van Commissarissen
Benoeming : 25 maart 2002, voorzitter vanaf
23 maart 2004
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Markelo
Beroep : Melkvee-, kalverhouder
Overige functies : Lid ledenraad Zuivelcoöperatie
FrieslandCampina U.A.
Huidige zittingstermijn : 2014-2018
Herkiesbaar : niet herkiesbaar
ing. Dirk (D.J.) Lagerweij (1971)Functie : secretaris Raad van Commissarissen
Benoeming : 23 september 2003, secretaris
vanaf 20 maart 2012
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Epe
Beroep : Pluimveehouder
Overige functies : Bestuurslid LTO Noord afdeling
Noord Oost Veluwe
Bestuurslid Werktuigenvereniging
“De Samenwerking” W.A.
Huidige zittingstermijn : 2012-2015
Herkiesbaar : niet herkiesbaar
drs. Rens (O.A.) van Dobbenburgh (1959)Functie : algemeen plaatsvervanger Raad van
Commissarissen
Benoeming : 26 mei 2011, alg. plaatsvervanger
vanaf 31 december 2012
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Middelbeers
Beroep : Chief Veterinary Officer Henry Schein Europe
Overige functies : Bestuurder Europese belangenorga-
nisatie dierenartsenpractici (UEVP)
Adviseur bestuur geitenhouders-co-
operatie Amalthea U.A.
Bestuurder stichting ‘Vrienden van
het Nationaal Veeteeltmuseum’ te
Beers
Huidige zittingstermijn : 2013-2015
Herkiesbaar : 2 x herkiesbaar
Cees (C.F.P.M.) van den Broek (1964)Functie : Lid Raad van Commissarissen
Benoeming : 26 mei 2011
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Oud Gastel
Beroep : Varkenshouder
Overige functies : Lid RvC Rabobank West-Brabant Noord
Lid ledenraad Topigs Norsvin
Huidige zittingstermijn : 2013-2017
Herkiesbaar : 1 x herkiesbaar
Arno (A.J.C.) van den Hengel (1972)Functie : Lid Raad van Commissarissen
Benoeming : 23 september 2003
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Bunschoten
Beroep : Melkveehouder
Overige functies : Geen
Huidige zittingstermijn : 2012-2015
Herkiesbaar : niet herkiesbaar
Personalia
Peter (P.A.M.) van Iersel (1954)Functie : Lid Raad van Commissarissen
Benoeming : 23 maart 2005
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Udenhout
Beroep : Varkenshouder
Overige functies : Bestuurslid Stichting Duurzame
Mineralen Verwerking
Ledenraadslid AB Brabant
Huidige zittingstermijn : 2013-2017
Herkiesbaar : niet herkiesbaar
Niels (N.A.H.H.) Katier (1976)Functie : Lid Raad van Commissarissen
Benoeming : 19 mei 2008
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Ambt Delden
Beroep : Pluimveehouder
Overige functies : Bestuurslid De Onderlinge Waar-
borgmaatschappij Avipol B.A.
Huidige zittingstermijn : 2012-2016
Herkiesbaar : 1 x herkiesbaar
ing. Erik (E.W.G.) van Valkengoed (1974)Functie : Lid Raad van Commissarissen
Benoeming : 23 maart 2010
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Leusden
Beroep : Melkveehouder
Overige functies : Voorzitter vereniging van bedrijfs-
voorlichting Leusden/Woudenberg
Huidige zittingstermijn : 2014-2018
Herkiesbaar : 1 x herkiesbaar
Jan (J.C.P.) Vermeer (1969)Functie : Lid Raad van Commissarissen
Benoeming : 21 mei 2008
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Moergestel
Beroep : Varkenshouder
Overige functies : Bestuurslid ZLTO afdeling Hart van
Brabant
Huidige zittingstermijn : 2012-2016
Herkiesbaar : 1x herkiesbaar
Auditcommissie
E.W.G. van Valkengoed (voorzitter)
A.J.C. van den Hengel
P.A.M. van Iersel
Benoemingscommissie
G.H. Veltkamp (voorzitter)
C.F.P.M. van den Broek
J.C.P. Vermeer
Remuneratiecommissie
O.A. van Dobbenburgh (voorzitter)
N.A.H.H. Katier
G.H. Veltkamp
Raad van Commissarissen
47
ir. drs. Marcel (C.) Roordink (1975)Functie : Directeur / bestuurder
Benoeming : 2 augustus 1999, directeur vanaf
28 februari 2005
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Putten
Nevenfuncties : Lid Raad van Toezicht Stichting
SecureFeed
: Bestuurslid Stichting Bevordering
Studie Diervoeding
ing. Cor (C.M.) van Dijk (1962)Functie : Adjunct directeur
Benoeming : 2 januari 1989, adjunct directeur/
verkoopleider vanaf 1 januari 1999
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Terschuur
Nevenfuncties : Geen
ing. Jan (J.P.H.) Minten (1971)Functie : Adjunct directeur
Benoeming : 1 september 1998,
adjunct directeur/verkoop leider
vanaf 1 november 2008
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Volkel
Nevenfuncties : Adviseur De Onderlinge Waarborg-
maatschappij Avipol B.A.
drs. Charles (C.J.P.) Caers RA (1977)Functie : Manager Administratie & Financiën
Benoeming : 29 juli 2008
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Veldhoven
Nevenfuncties : Geen
Mw. Alie (A.) Wernsen-Van Broekhuizen (1967)Functie : Manager Personeel & Organisatie
Benoeming : 17 juni 1987, Manager Personeel &
Organisatie vanaf 31 december 2012
Nationaliteit : Nederlands
Woonplaats : Putten
Nevenfuncties : Geen
Organigram
Directie en Management Team
48
Adressen
Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A.
ABZ Diervoeding
Postbus 5, 3860 AA Nijkerk
E-mail : info@abzdiervoeding.nl
Website : www.abzdiervoeding.nl
Kantoor en productielocatie Nijkerk
Westkadijk 4
3861 MB Nijkerk
Telefoon : 033 422 1510
Fax : 033 246 0772
Kantoor en productielocatie Eindhoven
Hastelweg 159
5652 CJ Eindhoven
Telefoon : 040 238 0777
Fax : 040 238 0780
Kantoor en productielocatie Stroobos
Groningerstreek 20
9871 PG Stroobos
Telefoon : 051 235 1281
Fax : 051 235 2276
Productielocatie Markelo
Goorseweg 3
7475 BB Markelo
Productielocatie Leusden
Hamersveldseweg 138
3833 GV Leusden
Colofon
Uitgave : Coöperatie Arkervaart-BramecoZon U.A.
Druk : VdR Druk & Print, Nijkerk
top related