kaka tiyu lu
Post on 18-Feb-2016
241 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
క య వంశమ పసుత [ లం ణ] ష ంతమ ను . శ. 1083 నుం . శ. 1323 వరక
ప ం న జవంశమ [1]. . శ. 9వ శ బమ ంతమ ల షక ట ల నుల జ య
రం ం న క య ల ఆంధ అంతట ఒ ట ప ం ర [2].
త హనుల అనంతరం ఆంధ , జ స క ం , ఏకచ త ం ం న ందవ
జవం య ల క య ల క [3]. క య ల లంల ఆంధ, ంగ ప ల సమ ర ల ,
శపరం , జ పరం ప రం ం . ర ఆంధ శ ర ర దు ధ ం ర . [4].
జ ఓర గల ( ట వరంగల ).
ప ర రంగం
లం ణ ంతంల క య ల జ అంక ర ణ జర గ త న ప డ ంధంల ం , ళ క ,
ళ ల భవం ణదశల ఉం . రంభంల త ర ళ క ల ప మ (బ ) ళ క లక దర
సమ నుల . కమం ద ణ పథం నుం స సున ళ ల ం తమ అ నంల
చు వ త ర ళ క ల సంబం ల కల ప ర . ఆల . శ. 1076నుం ంధంల
ళ క ళ య గం రంభ . శ. 1200 వరక ం . , సత వ యకత ంల ప మ
ళ క లక తరచు య ల జ . ద ణ ంధంల 11, 12 శ బ లల ల ట డ ల ,
గ ంట ర ల ంతంల ళ లక మంత ల ఉంట ప మ ళ క లను ఎదు ర . . శ.
1135ల ం ల జ న య దంల ంకయ అ ల ట ళ యక న ం త ప మ ళ క ల
వం ప త ల ఆంధ ంతంనుం ప ల ర . తర త ల ట ళ ల ద ణ ంధంల
ప స తంత ల ం ర .
తర త ఈ ం అం లం ల ణ న ళ ల , ల ర డ ల ం ర . కడప ం
ట ళ ల , న మను హయ ల , డద ల ను ం ళ క ళ ల , లర ం
ల గ యక ల , జయ డను ర , ధరణ టను ట ర , ండ డ ను యక ల , పల ట
హయ వంశప ల సుం ర . ఈ న న జ ల మధ త ల షమ ల సర
రణం. . శ. 1176-1182 మధ లంల రంప వద జ న పల ట య దం అప ట మత
ంప య ల మధ ( వ ల , షవ ల ), క ల ల మధ , జ త ల మధ (నల మ , మ వ )
జ న ద ర . ప అందర ల ఈ య దంల ఏ ఒక ప ంల ల పంచు ర . ఇందుల
జ న అ ర న జన, ఆ నషం వల ంధ జ ల శ నమ లయ . సమ జం
క కల ం . బలం క న లక ల లక జ కషం పజలక అవగతమ ం . అ చ
అంతం పభ వ లక అ అద న సమయం. ఈ ప ల ఓర గల క య లక లంద
ఓ ంచడం అంత కషం లదు. ఆంధ తమ లనల ఐక ం అవ శం ల ం ం .
లం ణ ంతం ఆ సమయంల స తంత ల లనల లదు. ల ప మ ళ క ల
అ నంల ను, ల షక ట ల అ నంల ను, ల ం ళ క ల అ నంల ను ఉన
మంత ల లనల ఉం . మ ఖ ం ం ళ క లక , షక ట లక మధ ఎడ ర లక ం
అ క య ల జ . లం ణ ల ధ ం ల లక ల మధ ల త ల మ ర త ం .
ఇల ప ఐదు వందల ండ లం ణల స తంత జ ం లనందున అక డ ఆ క, ంస ృ క పగ
క ంట వ ం .
. శ. 950 - 1100 మధ లంల క య ల ప క ల షక ట లక , ల ప మ ళ క లక
ల త ర ళ క లక (దశలను బట) మంత ల , ఉ గ ల ఉం ర . . శ. 934-945 మధ
మ ర, మ ను టలను ం న కత గ ండన షక ట లక ప . షక ట లక , ం లక
మధ జ న య లల పశంస య న త వ ం , తన పభ వ హం జ
ఏర రచు డ . అత వంశసుల ల , బత , ండవ ల కమం లం ణ ంతంల
ప మ ళ క ల లనను అంత ం ంచ గ ర . తర త క య ల లన ం
స ం ం .
క య ల ప ట ప త ల
క య ల ప ట ప త ల స దమ . ర నూ ళ క ల వల క ట శమ నక
ం న ర ఒక అ యమ . [5]. .శ. 950ల త ర ళ క ం న రవ మ గల
సనం ప రం "గ ం య షక ట ప త డ కత గ ండ న". (గ ం య డ క ఎ య
షక ట డ . అత డ క బ య. అత డ క కత గ ండన). ఈ " షక ట" పదం ఆ రం ను,
షక ట ల గర డ ల ం ధ ం నందువల క య ల మ షమ ల ం డ ంతంనుం
వ , లం ణ ంతంల జ గ ల రప ర చ త ర డ పరబహ అ య ప డ .
షక ట ల మ సూర వంశసులమ ప క య ల "అత ందు క లం" ర
ప బ ం . అన క య ల దుల అ . [6], క య ల ల గ యక వం ల మ
దురయ వంశమ [7] అ ప బ ం .
ల క రభద వ తన ఆంధ చ త ల వడమ సనం, బ దవ ర సనం, ఒక వ త
ం న అ త సనం, యనమదల సనం, ప ంతక సనం ఆ రం సు క య ల
ద క ల ం న ర అ ప పయ ం ర . ఈ రచనను ల ల స వ సుల ,
ర ద నర ంహ , వంగ సుబ వ వంట క మం రచ తల మ ం ర .
మ పరవసు ంకట ర ల " మన ప దక వ ట ట క వంశ టవమ ల వ ష
ం న వర ధనంజయ స ఖ తంబ ల న శ ల " అ ర . ఇందుల క య ల స ప
క ల ల ం . వంశ పవర - 'క శప ండ క క ల ళ మ జ పవ త క య
ల జ వంశ' అ బ ద వర ల " ఆంధ య వంశ ర కరమ ' ల యబ య న .
దూరయ న సంభ త న ఎరన య అత ర న మ య బత ను క వలభ ర
గ డూర సనంల యబ ఉన . ప పర దు సమ క న ధుడ "ఆత ందు క లప
శ మసృజద ం క య న య " అ క య న యమ సూర చంద వంశమ లను
అ శ ం నద డ . గ ంట ర ల మల ప రంల ల వసల ఉన ఒక లయంల నం
గహం ఒక సనం [395. (A. R. No. 94 of 1917)] క య ల సూర వంశప య ల
ల ప చున . గణప వ సనం, క య క లగ ర వగ వ వమ సనం, గణప వ
దండ ధు సనం దలన స ల క య ల ఆంధ య ల ల ప చున .
బ ల శనం ప రం గణప వ డ మ నూ ర మ (కృ ల ) ంతంల ప / కమ క ల
ం న జయప య (జ యప ) ద లన రమ , రమ లను హమ డ .
క మ ల ర దమ , జ ంబ. గణప వ డ తన ద క మ ర దమ ళ క వం య న
గణప వ హం డ . ండవ క మ జ ంబ ను ధరణ ట ట
హం డ . క మ ర క యప పర దుడ .
మ డ దశల
క య మ జ ంల మ డ మ ఖ న ఘట ల .
· . శ. 1000- 1158 - లం ణ చన: ఈ దశల నల గ ర ల ం ర - కత గ ండన,
దట ల , ండవ బత మ య ండవ ల - ఈ సమయంల లం ణ ంతం
క య ల వశమ ం . ల గ ట ప మ ళ క ల లన అంతమ ం . మ ఖ ం
ండవ ల ద జ లక ప ధులన నల గ ర మంత లను ఓ ం ఈ జయం
ం డ . అంతక మ ందు ంధంల మ త స తంత జ ల . కన డ ంతప
ళ క ల , మ షమ నుం షక ట ల ంధం జ న దండయ తలక లం ణ
మ రం ఉం . కనుక లం ణ ంతంల ఆ క, ంస ృ క పగ క ంట వ ం . పజలల ప ట,
కషసుఖ ల న క య ల ం న తంత మ లం ణ ంతంల వ వ యం,
త ం, రం ఊపందు . ఇప ట క య ల త ం న ర వ ల ల
మండల లల మ ఖ టవనర ల .
· . శ. 1159 - 1261 ంధంల జయం : ఈ దశల క య ల ఉత న గంజ ం నుం ద ణ న
కం వరక జ ం ర . యల మ, లం ణ మ య ంధ ం ల ఒ లనల
వ . ఈ దశల మ గ ర లక ల ర . ల గణప వ డ ప దుడ . ఈ లంల
అ ం ల మధ సంబంధ బ ంధ ల .
· . శ. 1262 - 1323 మ జ పతనం: ఈ సమయంల ర దమ , ప పర దుడ ం ర .
ఇదర సమర లన పభ వ ల మ య య ద దుల . ఉ నల మ ంచు న మ ం
దండయ తల రణం క య మ జ ం పత ఆపలక య ర . ధ క ల ల మధ
కల ల ఈ పత మ ంత డ .
క య మ జ కమం
ఆరంభదశ
. శ. 934-945 మధ లంల గ ండయ షక ట ల ప ( మంత ) మ ర, మ ను ట
ల లను ం డ . అ షక ట జ న ండవ కృష నక , ం దట ళ క
మ నక య ల జర గ త న సమయం. అనంతరం ర వంగ ర య దంల గ ండయ మరణం డ .
బజ డను పట వడంల గ ండన చూ న హ కృతజ ప ర కమ ండవ కృష డ గ ండయ
క మ ర డ ఎ యను ఓర గల దగరల క ర అ ప డ . త ర ననున మ ండ
ళ క లను ంచుటక ఇ ఉప గప ం [8]. ఎ య ఓర గల ( క ప రమ )ను జ
సు ప లన డ . ఇత మనుమడ కత గ ండ న (ఎ య డ క బతన లంల బహ
మ క ర ళ క ల ఆక ం ఉండవచు ను).
రవ , ఆత దర డ ండవ అమ నక జ న ఘరణల , మ డవ కృష ద లమ ,
రవ డ ం ం సనమ ంచు నుటక గ ండ న యప డ . ఆ జ లల ల న
కల ల లను అదును , మ క ర తన అ నంల చు ఉండవచు ను. అ
మ ండ ళ క లక ం న " య ల ఎర భ ప " ఒక య దంల గ ండ నను వ ం డ . గ ండ న
డ క గర డ బతన న వయసుల జ ం ల స య డ . ఎర భ ప ర మ ఆ
ల జ ఓర గల జ ం ఇ ం ం . మ ందు షక ట ల మంత ల ఉన క య ల
ఇల య ల రత ం ళ క ల మంత ల ఓర గల ల ల ర . బతన . శ. 1052
వరక జ ం డ .
బత క మ ర డ దట ల డ ( . శ. 1052 - 1076) ళ క య వ ఆరవ కమ త
స యప డ . క పభ వ లన అన య , న య లను ం డ . ఈత "అ స " అ ర దు
ఉం . ఇతను అనుమ ండ (హనుమ ండ)ను శ ర నుం ం డ . ల క మ ర డ ండవ
బత ( . శ. 1076 - 1108) హనుమ ండ జ ం డ . షక ట లను జ ం ర
మండలం, హనుమ ండ షయం, స మండల లను క క య జ స ం డ .
ఈత తమ డ ండవ ల ( . శ.1116 - 1157) ప డ . ళ క ల బల నప న
సమయమ ల తంత మ పకటంచు , లం ణమంతయ జ సరణ డ . ప మ ళ క ల
మంత లన లప వ డ (మహబ నగ , నల ండ ల ల ంతం), ంద (వరంగ ల
ల ండప ంతం), గ ండ (మం న ంతం), జగ వ డ ( మ ల డ ంతం) అ నల గ ర
లను జ ం లం ణమ ల ళ క ల లనను అంతం డ . ఇతడ క ణ సున
జల సమ క డ . జల సహ రం తన నను పం , అతడ క ణ నగ ప మ
ళ క లనుం వశం సు వ యప డ . క య ల దట జనుల . అప టవరక
లం ణ ంతంల జన మతం బలం ఉం . క ణల బసవ తృత ంల ర వం జృం ం
ఆంధ శంల బలం ప ం ం . ఉ నల వసున ర తలవం ండవ ల
క ం డ . ఈ సమయ నుక ల చత రత వల క య ల జ ం మ ండ శ బ ల
న గగ ం . తర త ండవ ల డ కృ న ట ంధ ళ లను జ ం ల య ం డ .
మంతక టమ ను (నూ డ మండలమ ) ంచుచున గ ండ ం , తన జ మ ల
కల ప క డ . . శ. 1158 ల ల ట న య దమ ల జంద డ ల హతమయ డ . ఈ
ఘటన క య ల చ తమల ప ం [9].
ర ద వ డ (1158-1195)
ప దులన క య లల ర ద వ డ దట డ . ప కమ . జ చత ర డ . ఇత దట
ప పర దుడ అ క అంట ర . ఇత అ క స లల అనుమ ండ సనం ( సం లగ )
ప ద న త రమ . ర ద వ డ క య ల జ స ం సు రం డ . ల
దల టన జయ య తలను మ ందుక సు డ . ప మ ళ క ల ర మ
రసుడ జల డ క య లను ల ంగ సు వ పయ ం డ . మ పక క య ల
జృంభణ అసూయ గసులన ళ క మంత ల క య ల క గట ర . అసమ న న జ
రంద ఎదు ర ద వ డ క య లక సంప ర తంత ం ం డ .
డ , మ , ల వ డ , దయ డ వంట న న క లను జ ం డ .
తర త ంధం ప దృ ం డ . . శ. 1162 ల ల ట దండయ త లం, ప ంతకం
ఆక ంచు డ . పల ట య దంల నల మ క యం ద ద పం డ . పల ట
య దంల ల ట ళ ల బల నప న తర త . శ. 1186 ల ర ద వ డ ఈ ం న ం
ఆక ంచు ండవ ల మరణ ప రం ర డ . తర త వ జన జత
జ న య దంల ర ద వ డ మరణం డ . ర ద వ డ ఓర గల ను దు ద న దురం ంచడం
దల ట డ . అనుమ ండల లయ ం డ . ఇతడ మ . స యం క .
మ వ డ ( .శ.1195-1199)
ర ద వ దర డ మ వ డ వ య దవ ల పగ ంచవలన పయ ం ఫల డయ డ .
ర దు సం నం లనందున మ వ డ క గణప వ దతత డ . బహ ర ద వ డ
మరణం నప గణప వ డ వ య దవ లక బం ఉంట డ . అత ం
పయత ంల మ వ డ వ దం , ఆ య దంల (ఏనుగ ద ఉం య న సూ)
మరణం డ . మ వ డ వ మ మ . ధృ శహవర పం త డ అత గ ర వ . మ వ
మరణ నంతరం . శ. 1198ల మ వ డ క (ర ద వ దతప త డ ) గణప వ డ క య
ం స అ ం డ .
గణప వ డ ( .శ.1199-1262)
గణప వ డ జ వ మ ందు 12 సంవత ల వ య దవ లక బం ఉం
డ దల యబ డ . ఈల క య మంత ల న ర గ బ టను చర ర దుడ అ
స త న అణ , జ గణప వ అప ం డ . గణప వ డ మ ర డ .
దూరదృ ఉన జ డ . అప ట ద ణ న ండ ల , ప మ న హయసల, య దవ ల ,
ఉతర శంల త ర ష ల బలవంత ల ఆంధ ం చుట మ ట ఉ ర . గల పమ గ ం న
గణప వ డ ఆంధ ఐక మ య జయయ తల రం ం డ . అ ఓ న
లను ల ంచలదు. సంబం ల కల ప , మంత ప ప న ం డ . ఈ
మంత ల క య లక అండ ర .
గణప వ డ . శ. 1212 - 1213 లంల త ర రం దం కృ , వ , గ ంట ర ం లను
నం సు డ . డద ల లక న ం ళ క రభదు ( య డ ) తన క మ
ర దమ ను ఇ ం డ . ండవ క మ గణ ంబను ధరణ ట బత క , ద
ల ం కను మ ర లక డ ర ద క ఇ హం డ . జ యప ఇదర లళ ను
( న డ క మ లన రమ , రమ ) గణప వ డ హం సు డ . జ యప
(జ యప య డ ) తన గజ ధ ఓర గల సు డ . ల ర ం జ ం , అక
ప ర లక న మనుమ ఇ డ . యల మ ం న ం జ ం , గంగయ ణ అ
మంత లక అ రం అప జ డ . త త క ంగ శంల గంజ ం ల ఆ వరక
జ ం డ .
అప ట క ల వ వస, క ల ల మధ అంత ల బలపడ త . గణప వ డ అ క ల ల
సంబంధ బ ంధ ల రప ంట ఈ క ల ల అంతఃకల ల మ రక ం జ గత ప డ .
జ యప యక ల వంశసుడ . చర ర దుడ వంశసుడ . ళ క రభదుడ య డ .
ల ర క ం న క న మయ ఓర గల గణప వ ఆ నంల తన మ రత రచన ప
డ .
ల ర జ ంల క య ల జ క ం వలన ండ ల రం ఏర ం . ండ ల ండ
లను పం ర . ర ం ంగ యకత ంల ఒక న ం క య ల య దంల ఓ ం .
ండ ల ండవ న ం జట వర యకత ంల ల ర ం . . శ. 1263ల మ త క ర వద
జ న య దంల క య- వ ణ ల ఓ య . ఈ య దంల మనుమ మరణం డ .
ల ర జ ం ండ ల వశమయ ం . ఇ క య లక ర ప జయం. ఇ క ట గణప వ డ
య లల చ చూ న ఓట . అప ట గణప వ డ బ వృదు య డ . తర త
ప పర దు లం వరక ల ర ను క య ల వశపరచు లక య ర .
గణప వ లంల ఓర గల ఆంధనగ అ ం . క తట ల, ఆలయ ల ణం జ ం . అ క
గణపవ ల . ణజ ం వ ం . ట ప వ ప ం ం . ల సువ
పభ ం ం . మప లయ ణం ఈ లంల జ న .
ర దమ (1269-1289)
ణ ర దమ
ప న సం: ర దమ
గణప వ ప త ల లనందున ండవ క త ర ర దమ ప ర త ద ల "ర ద వ
మ " ం స అప ం డ . ఆంధ శమంతట ఒక అసమ న ర హ ల
సమరవంతం ంచడం వలన ఈ ఘటం ల గ చ తల మ ఖ న .
ర దమ లన లమం య ల స ం . ర దమ మ ందు ప లన స ంచ
మంత లనుం , య దులనుం ప ఘటన ఎదుర ం . అ సమయంల వ య దవ
దం వ డ . ఈ ండ పత లనూ ఆ సమరవంతం ఎదు ం . ఈ ట లల ఆ క బ సట
న నుల చ తల రస రణయ లయ ర . ల ందర - న గ , చర
ప త డ ( లమ), ర ద యక డ (కమ ), జ గ వ డ ( యసుడ ), ప ంతక డ
( యసుడ ) మ య బండప అన య (బ హ ణ డ ).
తర త త ర న గంగ నర ంహ వ డ ం ం ( . శ. 1262ల ) ఆక ం డ .
యక, యక ల ఓ ం .శ. 1278ల ం ల క య ల అ రం
ల ల ర . ఇంతల వ య దవమ వ డ దం డ . అత ఓ ం ర దమ ప
గ ం ం . ద ణ న ల ర ంతంల ండ ల జృం ంచ ర . ఓ ం ననూ అక డ
క య రం ఎం లం ల వలదు. ండ ల మంత లన ల గ డ ల మ ల ర ను
ఆక ం ర . వల ర జ ం మ తం ండ లనుం క య ల వశ ం . జ గ వ డ ,
తర త ప క య ల మంత ల ఏల ర . అ ప తర త వ న అంబ వ డ
ర గ బ ట స తంత జ ం ంచ పయ ం డ . అంబయ జ న య దంల ర దమ
మరణం ం ( . శ. 1289).
రంతరం య లల ఉ , ర దమ ల సమరవంతం లన ర ం ం . ఓర గల టను
దు ద ం బలపర ం . శం సు ం ఉం . ఆ లంల య క డ ట ప వ ల
డ . శంల లన కట టం ఉంద , ప శమల , ణజ ం వ ల త య వ ం డ .
ప పర దుడ (1289-1323)
ప న సం: ప పర దుడ
ప పర దుడ ర దమ మనుమడ (క త ర డ క ). ర దమ ఈత రసు సు వట
దతత సు ం . . శ. 1289ల యస అంబ వ ర గ బ ట అణచు పయత మ ల
ర దమ మరణం ం . ప పర దుడ ం సనమ ం డ . ప పర దు ప ల లమంతయ
య దమ ల గడ ం . అంబ వ , ల ర ల మనుమగండ , క ట లను జ ం జ మ
కట టమ డ . ఇంతల ఉతర శమ నుం త ఉపదవమ మ ంచు ం . .శ. 1303,1309,
1318, 1320 ల సుల ను అల ఉ మ డ ర ఫలమయ డ [10]. . శ. 1323 ల
జ న ల గవయ దమ ల ప పర దు అపజయమ సంభ ం ం [11].
మ సునూ యక ల
ప న సం: మ సునూ యక ల
ప పర దు ప జయమ తర త ఆంధ శమ అలకల ల న . త ర ష ల ఆగ ల ప నల
. లయ యక లస మ సనమ ల ఆ ట ల గ దయ య వ ంచబ ం .
అట షమప త లల బండప అన య మం మ య లను ర ద వ డను ఇదర
మ నుల ల ద న ల గ యక లను ఐక పర యక మ సునూ ల డ
అను మ ధు ఎను ర . ల డ ఓర గల మ ంచుటక పల వ హమ లల డ .
క య దమ ల దప . శ. 1326 ల త ర ష లను ద ణ రతమ నుం త య టల
యక ల సఫలమయ ర . ందూమతమ ర ంచబ ం . లయమ ల ప నర ద ంచబ .
బ హ ణ లక అగ రమ యబ ను. అ త కల వ ర సనమ ల ల రత మ ,
మ నమ , పజ రంజకమగ ప లన ప లమ య డబ [12].
క య ల మంత ల
క య ల లమ న మంత ల , మ మం పత ల , మ మ త ల , దండ యక ల
అ య న శ పపత ల , జ భ , శ భ ల చక త ం ర . య దమ లల ర
ల ఎన ద న త ం ర . అట వంట క వంశ మంత లల ఎన ద న ర :
1. కందూ డ ల
2. చర వం య ల
3. రక వం య ల
4. మల ల
5. య ల
6. ల ల
7.
8. నత
9. ట
10. యస
11. ఇందుల
12. న
13. చర పద యక
చర వం య ల
చర ల , చక ప ట ల , భ క వం య ల వద ల పల క బ క ,
మంత ల , మంత ల , మ మంత ల ఉ ర . ర మ ఖ మ నల ండ నంద
ఆమనగల , లల మ , లగ డ, గ ల డ , మవరం: వరంగల ంతమ నంద ఎలక ,
మ ల గ , నర ం ట, మ ప ర : క ంనగర ంతమ నంద హ బ దు ంతమ లను
ప ం ర .
షయ సూ క
· 1 లయ ణమ
· 2 మత షయమ ల
· 3 ట ర దల కర మ ల
· 4 దురమ ల ల టల
· 5 పర మణ
· 6 క షమ ల
లయ ణమ
ఈ వంశ ల అ క లయమ ల ం ర . ప నమ వమత అవలం క ల . ర
ం న లయమ ల
· లలమ నంద క టశ ర, శ ర, ఎఱ శ ర ఆలయమ ల
· గ ల డ నంద శ ర, శ ర, టశ ర, శ ర ఆలయమ ల
· లం టనంద ర శ లయమ
· లనంద పంచ ం శ లయమ
· చ క ంట, మన ట, ట లం డ , ఎలక , మ ప ర దలగ ంతమ లయందూ
ర లయమ ల ం ర .
మత షయమ ల
తమ పభ వ లన క వంశమ వల ర క వ మతమ ఆ ం ర . లమ న జనమ
అ దరణక గ కమమ కనుమర న . అ క లయమ ల లయమ ల
మ ర బ , జన గ లను తట కమ లల నూ, నూత లల నూ ర ర , జన ధువ ల అ క
కషన లక గ అ వలస ర , అ సమయమ ల మం ఆదరణ న , అ క
మ ల ం ర , ల ం ర లయమ లక , అంద ఉ గ లక ర
భ ల ర .
ట ర దల కర మ ల
పజల మ ఖ ఆ రమ వ వ యమ . అ వృ సం త శ అ వృ సం ర ల
తట కమ ల ం ర ఈసం య వందలల ఉంట ం , చూడం ల క సమ దమ , ఎఱక
సమ దమ , మ ట ల వల , మ సమ దమ , శ థ సమ దమ , గ సమ దమ , ంతల
ఱువ , డ ఱువ , క ఱువ , గ డ ఱువ , ర సమ దమ , స సమ దమ , ల
సమ దమ , ఎరమ క ంట, బ మ క ంట ల వ, జ యక ఱువ , ఏలశ రమ ల వ,
చవ ట ల వ, ప ల ఱువ , మప ఱువ , మ సమ దమ , డ సమ దమ వంట అ క
ర వ ల , లల త ం ర .
దురమ ల ల టల
అమనగల , లల మ , ఉండ ండ, ఉర ండ, డ , ఎలక దలగ దురమ ల కలవ .
పర మణ
పర మణ, ల ఈ లమ ట ణమ ల ట ష మ అను బం ర ణమ ల ఉం . ఆ
తర త ర క, అడ గ, సమ , న మ అను ణమ ల ఉం . [[ ష మ ] = మ డ = బం ర
ణమ ర క = ం ణమ ప ర కల = ఒక మ డ అడ గ = అర = 1/2 ర క క = క = 1/4
ర క సమ , న మ , ర కల గమ ల .
ఓ షయమ గమ ? ఇప ట ఈ బ ల ల పదమ ల ల గ వదలలదు
ఉ హరణక ర క, ర య ల ద ంచడమ లదు! స త బం రం క ఇవ ను - అను డ
కలదు క (అంట ఇప ట షల నయ క ఇవ ను అ ) మ డల జ నపద కథలల మ తమ
నట .
క షమ ల
ర న మ ను స ంతమ ం , క వంశ లక తలల ల క ఉం ర . అ క
సమయమ ల ర ల పమ ఖ భ కను ం ర , మ ఖ మ దట బత కం
దండయ తల నూ, ర ద వ మ మరణ ంతరమ గణప వ మ నక
జ మ నప ంచడమ ల నూ, త ల మ ఖ న .
ర స ంత న మ ట తమ తమ దురమ లందు న మ ం ర , ఈ న మ ను
దు పత ల చూ ర , ర దురమ అ నమ ల మ లనుం పను ల వసూల ర . ఓ
న షయమ ఏ టంట, ఈ లమ ల పను ల ఎక వ ఉం అ ల సుం , క
పంటల , ల సమృ ఉండ టవల పజల సుఖ ంత ల ఉ ర , అ క ం ర
వ వ యమ ను ల బ గ ం ర అ ప క మ క !
ర క లక తమ ల ఇ ర . య దమ లందు జయమ ం న దప ర లక
స నమ ల జ ర . న మ నందు ఉన త ప న త ల ట రకర లన నుకల ఇతర
బహ మత ల ఇ ర .
అ , మ సల, కణయ, కంపణ, మ దర, మర, ం ల, కకచ, చ, మ ం దలన ర
న మ ను భ ం ర , ఇ ఇప ట మన రకర ల ప షను పద వంట అను వచు .
బహ
బహ చర వంశ ల మ ల ప ర ష డ . ఇతను మ ర డ . మ ఖ మ ఇతను కం నంద
ళ న మ య దమ న క మంత ర లల ఒకడ . ఈ య దంల జయం ం ర .
ఇతను సుమ ర 1035 నందు క బత ల వ ల ప ం , 1055 వరక ఉన ట
ంచబడ త న .
మ చ
ఇతను క దట ల వద మంత ప డ . చకక టమ , ంకణమ , ర ,
గ ణ గరమ , మ ల డ, దలగ ంతమ లను ంచుటల ఇతను దట ల నక ల
స యం డ . ఇత అ గజ స అను ర దు ఉన . ఇతను య ల వంశ ల కల క
జ సరణక ట ప డ . ఇతను ప డ .
ట
ఇతను క ండవ బట నక మంత వల అం ం డ . ల అ ప
ఉండవలను? ఇతను మ ండ, స ర, అనుమ ండ ంతమ లను ం మ మండలశ ర
ఉం ను. ఇతను క వం య లక అత ంత య డ .
చర ల ర
చర ల ర
1. బహ
2. మ చ
3. ట
4. మ
5. టచమ ప
6. బ
7.
8. వల
9. లయ
10. మ చ
11. ర ద
12. మల
13. ల
14. ట
15.
16. ల క
17. ద గణప చమ థ
18. టచమ ప
19. మయ
20. మయ
21. మలయ
22. గణ
23. మ
24. గణప
25. ప త చమ థ
26. రప త
చర ల లమ ట స ల
చర వం య లక సంబం ం , మంత, మ ండ క, స వ, అంగ ర క లక ం న అ క స ల
ల ం . ఇ వరంగల , క ంనగ , నల ండ, మమ , ల ర ంతమ లందు
క ంచుత న .
1. లలమ సనమ , 1195
2. ల ర సనమ , 1199
3. లలమ సనమ 2 , 1202
4. గ ల డ సనమ , 1202
5. ఎఱక లలమ సనమ , 1208
6. లలమ సనమ , లమ దు
7. లలమ సనమ 3 లమ దు
8. మ సనమ , 1212
9. ట లం డ సనమ , 1213
10. బ మవరమ సనమ , 1213
11. ఎలక సనమ
12. మవరమ సనమ
13. లం ట సనమ , 1213
14. ద గణప మ సనమ
15. చ క ంట సనమ
16. మ ప సనమ
17. మన ట సనమ , 1213
18. ఊట ర సనమ , 1216
19. మ ప సనమ , 1217
20. చ క ంట సనమ 2, 1217
21. డ సనమ
22. గ ల డ సనమ , 1234
23. మవరమ సనమ , 1234
24. ల సనమ , 1235
25. ఉప రప సనమ , 1236
26. స డ సనమ , 1254
27. గ ల డ సనమ , 1258
28. అన వరమ సనమ , 1258
29. గణ మ డ గ ల డ సనమ
30. గ ల డ సనమ
31. ధ వ ట సనమ
ఈ సనమ లల సంస ృతమ నందూ, ల గ నందూ, ండ షలయందూ ఉ .
బహ మ మ జ మ
బహ మ మ జ మ ద ణ రత శమ న దక క ఒక మ ం జ మ . ఈ సలన ను 1347ల ట
గవర అల హస బహ , సుల , మ హమ త గ క వ కమ ర గ బ ట
ం డ . అత ర గ బ ట సఫల , మ జ మ క ద ణ ం ల దక ల ఒక స తంత
జ ఏర ర డ . 1347 నుం ప 1425 వరక బహ మ ల జ ఎహ బ (గ ల ). ఆ
తర త జ , మహమ బ ( ద )క తర ం ర . బహ మ ల దక ద ఆ ప ద ణ న ఉన
ందూ జయనగర మ జ మ ట ప ర . ఈ సలన క అ రమ మహమ గ క
వ యత ల (1466–1481) ఉచ ర న . 1518 త త అంతఃకల ల వలన బహ మ మ జ మ
ఐదు స తంత జ ల న న . ఆ ఐదు జ మ ల అహ నగ , , ద , జ ప , మ య
[[ ల ండసలన | ల ండ]], దక సలన ల ర ం .
బహ మ సుల నుల జ
· అల హస బహ 1347 - 1358
· మహమ I 1358 - 1375
· అల మ జ 1375 - 1378
· వ 1378
· మహమ II 1378 - 1397
· య త 1397
· షంష 1397
· 1397 - 1422
· అహ I వ 1422 - 1436
· అల అహ II 1436 - 1458
· అల హ మ య జ 1458 - 1461
· జ ం 1461 - 1463
· మహమ III లష 1463 - 1482
· మహమ IV ( హమ ) 1482 - 1518
· అహ III 1518 - 1521
· అల 1521 - 1522
· వ అల 1522 - 1525
· క మల 1525 - 1527
మ హమ త గ
మ హమ ఫక ఖ ల వబ మ హమ త గ (ఆంగమ Muhammad bin
Tughlaq, అర : ق ن تغل د ب (c.1300–1351) (محم సుల ను, 1325 - 1351 ల మధ ప ం డ .
య సు త గ జ షక మ ర డ . య సు ఇత , క య వంశప జన ప పర దుడ
వరంగ ను యం ంచుటక దక ను ం పం డ . తం మరణ ంతం, 1325 ల ం స
అ ం డ .
మ హమ త గ , ఓ మ పం త డ , ంసుడ . ఇత తర మ , తత మ , గణతమ , ఖ ళ
సమ , మ య క సమ లల మం ప శమ ం . ఇతడ ఇ య క కృత ల
ణం న డ . ఇత ద మ మ య మ ండ లల మం ప జ నం మ య ప ణ ం
ఉం . [1]
మ హమ త గ ఆశ ర జనక 'సకలక వల ' క వ ం డ . మధ య గంల
ప ఢమ ద యగ న వ క వ డ . దూరదృ , ఆల చ పర డ , బ య ల
మ య త ల గ ఆల ంచగ శ గ న డ .[2]
జ సంకమణ
1324ల య సు త గ ల దండయ తక ళ త , వ ల ఉన క మ ర డ ఉల ఖ
ను న ర ం తన తర ఫ న జ వ వ లను చూసుక ందుక జప ల య ం
డ . 1325ల బం దండయ తనుం వసున య సు త గ ను ఆ ంచట
రల మహమ త గ ఒక ద ఎ న క ఏ ట డ . అ ఊ ంప జ టప డ
ఏనుగ త తం క లటట ర పకల న జ ం . క పథకం ప రం య సు క
ఆయన మరణంచడం మహమ త గ క జ ం సంక ం ం . మ కథనం ప రం తనయ డ
ఒక క బ ల కటం అ తం క లట డ బ ర . తం హత క పథ
ర ం ర ం ం మహమ త గ అన రణం అందర ఒప క షయం.[3] ఈ
పమ దంల తం య తనయ డ మ య రసత ంల ఖ కంట మ ందు ఉన
మహ మ ఖ క మరణం డ . ఆ తర త ల ల ల సున ప డ య సు శ రమ
మహ మ ఖ న య త ర ం పయత ం నట క ం నట -ఎ- ర ల
సమ క చ త ర డ య వ బ ఉల ం డ [4].
ప లన
త గ రత పకల ం ల ం లను జ ం తన మ జ సరణక నడ ంకట డ . ద ణ
ం ల పట రక తన జ నుం వ మ డ . నుం 700 ళ దూ న
దక ను ల గల వ , ల బ దు ర మ జ పకటం డ . తన పభ త లయ ను
మ త మ ర క, తం పజ ల బ దుక మ ం మ ల హ క ం జ డ .
ల బ దుల పజ క ల కల గజయడంల ఫల డ . క స వసత లన ట సరఫ క
యలక య డ . వలం ం ండల , జ పకటం , పజలంద ల
ఆజల జ డ . ఈ అసంబద రయ బల , వలసల ఎంద జనం మరణం ర . ఈ ం ళ లం
"భ ల నగరం " మ ంద చ త ర ల బ ర . ఉతర ఆ క ం న య క డ ఇబ
బత ఇల డ : ' ను ల ప ం నప డ , అ ఎ ల వ న '.
త గ రత శంల దట ణమ ల మ రక రం ం డ , ట య ల
నమ ల స యం ఇత ల ణలను డ దల డ . మ నుప వ న బం రంమ య
ం ణలను నక సుక ఖజ ల భదప డ . పజల చత ర ల, మం మ త ఈ
మ సుక ర , ల మం ంగ ట ఈ ణల మ దణ పట ఖజ క హం ర . ఈ
ఉ యం ఫల న , ఖజ ల మ య ఇత ణల సంవత ల తరబ గ టల
ర క య య చ త ర ల బ ర . త గ ప య మ య దండయ త
సలపబ త డ ర, పజలల ం ం . ఇల ంట ప త బ దుల త గ , సమ నులల
మర లక ల నయ డ .
ం ంతంల తన ర కల ల న సున తర ణంల త గ మ 20, 1351 న ం ంతంల
థట ల మరణం డ . ఈయను త తండ ల ట ల య సు సమ మం రంల ఖననం
ర . ఇత రసు త గ ం స అ ం డ .
మ జ పతనం
త గ తన ప ల అం చూ డ . తన ప ల ల ఆఖ సంవత లల , దక ను ంతంల
స తంత జ ల ఆ వన చూ డ , ఉ హరణక బహమ జ ం హస గంగ ంపబ న . [5]
ణమ ల ప ల
మ హమ త గ , ణమ లప లక ప . బం ర మ య ం ణలక బదుల
మ య ఇత ణలను డ దల డ . ల గల ల సుగ ల న పజల , బం ర మ య ం
ణల తమదగ వ ంచు , , ఇత ణల స ంతం తయ ర సు , ల మణ సు ర .
వలన సుల ను ఖజ క గం ప ం . ఈ ణల క కృత ల ణ వంతమ లనందున
ంగ ట ణల తయ ర తమప సులభతర న . ఈ నమ జయవంతమ
క ననూ, ణమ ల మ య మ రక నమ పటష న . ఇత చ తల మం
టం . ఇత బం ర ర ల 202 ంజల (గ ర ంజ) బర వ , 172 ంజల బర వ ల గలవ . ం
ణంల 144 గ ర ంజల బర వ త . ఏ ండ తర త, ఈ రదు పర డ , రణం
పజలనుం స న సహ రం ల ంచక వడ .
ఇత ణమ ల క మ మ ం వ ం . ఇ క, అల మ రంల ధుడ అ , నల గ ర
దూ ఖ ల అ న అబ బ , ఉమ , ఉ మ య అ ల ర మ ంపబ య ం . తన
ణలను, , ల , ర ఇ ం, సుల ప , త గ ప , ల బ దు, మ య మ -ఎ- లం
( లం ణ ) లల మ ం డ . ఇంతవరక 30 ర ల ల ణల గ ం .
క య ల
క న య
బయ రం శనం ప రం ఇతను క య వంశమ నక మ లప ర ష డ . ఇతను క ప రం అను ంతం నుం
ప లన ం డ .
గణప వ డ
క య లల ప చకవ గణప వ డ . 6 ద బ ల ట క య మ జ ప ం డ . ల గ
ట ఏకమ ల గ రంద ఒక డ గ ంద న మహ య లల క య గణప వ డ ఒకడ
( న ర త ప త తక , మ సునూ డ , కృష వ యల ).
వ ఏల త న య దవ జత ల డ 1195 ల క య ర ద వ వ ం గణప వ బం డ .
ర ద వ తమ డ మ వ డ ఓర గల ం సన మ డ వరమ ల (1196-1198 CE) డ .
1198ల గణప ంచుటక వ దం జయమ డ తన ణ ల ల డ . మ వ
మరణ నంతరమ జ మ ల అ చకమ ల గ త ం . మ వ క మ ర న గణప వ డ 1198ల
జ వ డ .[1] ప ర ర దుడ తన శ య క ల ర జ మ చక దు డ . గణప వ డ
ం న 62 సంవత రమ ల ల గ శ చ తల య డద న . ఇత లనల జ సరణక , వర
మ ఖ త డ .[2]
ల నం
క య గణప వ డ జ కమ ందు 12 సంవత ల వ య దవ ల వద బం ఉ డ .
ఈ లంల మత ల ఎ ర గ బ ట ర . ఈ ర గ బ టను చర ర దుడ
అణ డ . డ దలన దప చర ర దుడ క య జ గణప వ అప ం డ .
గణప వ లనల వ వ యమ మ య వర ల బ వృ ం . గణప వ డ వరక లక
త ం డ . ట ప ల ం న అభయ సనం దర నం. గణప వ డ క య
జ హన ండ నుం ఓర గల క మ డ . వ వ యమ వృ ంద ట ర దల
క ంచుటక ఇత ల ర వ ను కటం డ . మ ండ సమ ం డ .
జ సరణ
ంధ జయమ
గణప వ డ జ సరణక న త ఇ డ . ఇందు సం క బలం క ం స హదు జ ల
జక ట ంబ ల సంబం ల ట క డ . 1201ల జ న దట దండయ త ల బజ డ నమ
సుక డ . అట నుం మక మరల డ . అచట అయ వంశమ నక ం న న
సు డ . వ ప ఘటన అనంతరమ న ల ం య డ . న క త ళ రమ ,
రమ లను గణప హమ , డ క జ యప క య గజ య డ .
ల డ క య జ మ ల క ం . 1209 ఇడ ప ల డ (బ పట ల ) సనమ
ప రమ కమ డ , ల డ ఈ దండయ తల జ ంచబ . 1212ల త ర రం దండయ త
కృ , వ గ ంట ర లను నం సుక డ . డద ల ను సున ం ళ క
రభదు తన క త ర ర దమ హం డ . మ క త ర గణ ంబను ధరణ ట
బత క ఇ హం జ ం డ . . ల ర ను జ ం మనుమ ఇ డ . ప
యల మ తం గణప వ లనల వ ం . త హనుల అనంతరం ల గ
ం న ంతట ఏకఛ పత ంల డ .[3] గణప వ క మ ర ల లనందున ఇత
అనంతరం క త ర ర దమ అ రంల వ ం .[4]
ద ణ శదండయ త
ల ర , కడప, ంగ పట ంతమ లక తమ . ఇతడ మనుమ మ డవ డ క . తన
అన ల క , నల లను ర లను ంచుత ండ క భ ల డ తమ గ
ంచుటక గణప వ ఆశ ంచు డ . గణప ల ర జ మ ను జ ం క భ ల నక
అప ం డల డ . జ యప 1213ల ం న బ ల సనమ ల ఈ వ ల .
తదుప జ న గణప వ య దమ లల క పల మ ర యం డ . కం ళ లను, కడప వద
వణ లను, క ంగ లను ఓ ంచుటల క హసమ న [5].
దుర
ం బత మరణ ంతరమ అత క మ ర డ దుర 8 సంవత ల ం డ ...
ఇత ర దు ' భ వనమల వ ' ..అ ట సనమ ల ప ం .
అ ఇప ట ఇత ప ల ల య క న ...
ప పర దుడ
ప పర దుడ క య జవంశమ నక ం న వ . ప పర దుడ ర దమ మనవడ
(క త ర డ క ). ర దమ ఈయను రసు సు వట దతత సు ం . ప పర దు
దట రర దుడ , క మ రర దుడను ర ం ను. నక ణ భ దయమను రచనను మ ంచుచూ
గంథకర అప య ర డ తన గంథమ ను ర దక మ ర వ జ మ ల శకమ 1241ల మ ం న
ప క డ .
1289ల యస అంబ వ ర గ బ ట అణచు పయత మ ల ర దమ మరణం ం .
ప పర దుడ ం సనమ ం డ . ప పర దు ప ల లమంతయ య దమ ల
గడ ం [1].
జ మ
జ స ం జ లనల క సంస రణల డ . ఈత లమ ల యబ న "సరస
ల సమ " అను గంథమ ల ందూ ధర మ ల , ఆ రమ ల , ఆ హక ల దలగ చటమ ల
క ంచబ న [2]. క మ లక ట వస రక ఱువ ల త ం డ . టల బయ రమ
ర వ ప ద న
య మ ల
. శ. 1289ల ర దమ మరణ నంతరమ జ రమ బటన ంట అంబ వ ర గ బ ట
అణ య టక ప పర దుడ ప నుక డ . అందు సం యం ర నమ ను కట టం డ .
యక ల న మ నంతనూ మం ణ ఇ ం దప డ . తన మ డ భ ం
మ డ మ రమ లల న ం డ . ఒకట అంబ వ , ండవ ల ర , మ డవ వ ణ
జ మ . ఇందుల అన య ప ంతకమ . శ. 1291ల అంబ వ త డ .
ఆ దమ మల ల ర డ అచట మనుమగండభ ల హతమ డ . ప మరంగమ ల న
గన య, టల డ య దవ జ ంతమ లనున ఆద , త ంబళమ టల పట
యచూర దురమ డల ర . కన డ ం లన మ ణ వ, ళ వలను క డ ం కృ
త ంగభదల న శమంతట జ ం ర . వ ణ దు కమణమ కట బ ం . ఆంతరం క
వ వ ధమ చక దు నగ నను ప పర దు ప పత రప ఉతర శమ నుం
మ ంచు ం .
మ ం దండయ తల
సుల ను జల ల ను అల డ గర మ .శ. 1296ల య దవ జ మ దం వ
చుక య డ . గర మ మనుహత అల వ అను ర ం సన డ .
సంపదల త లత గ త న ఓర గంట కను బ ం . ల గ శమ మ మ ల డ లక
.శ. 1303ల అంక ర ణ జ ం .
దట
అల వ ను తన స త లన స ర ల మ ఫక మ య జ లను ప
న మ బం ళ శమ దు పం డ . క య యక డ త గంట ఉప రప (పసుత
క ంనగ మండలం)వద త ర ష ఎదు త డ .
ండవ
.శ. 1309ల సుల ను మ ంత న మ మ ఫ ను పం డ . అతడ వ దు
పయ ం ల ప ర టను నమ సుక ంట డ . షయమ ప పర దుడ
న మ ను దమ ట సంర ణక స దుడవ డ . ఫ హనుమ ండను ఆక ం ఓర గల
మ ట ం డ . బ ర న క యక ప న తగ న మ ల ల తమ టను
ర . త దక మ ం నల మట డను చుటఉన అగడను ట ల ప ప ంచగ .
ప పర దుడ టను సుర తమ డగ డ . న ఫ ఓర గంట ప సర ంతం,
మ ల భ పటలం డ . అమ యకపజలను, ఆడ , లలను, మ స ర అ క డ
చూడక ండ నరసం రం డ . క ల ల అ ల ర . ఇ ప పర దుడ సం
ఒప అ ర న ధనమ ను, ఏనుగ లను బహ క ం డ .
మ డవ
. శ. 1318ల సుల ను ట స రమ వ ం లన సున మ ఫ ను హత
అల వ డ క క త బ మ బ ర ం సనమ క ం డ . దక వ వ రమ ల
చక బట మ బ ర స యం వ దు ఓర గల వ డ . ఆత దు గతమ ల గ ం న
ప పర దుడ ధనకనకవసు హ పంప డ .
ల గవ
. శ. 1320ల జ య లల ద మ ర వ ం . వంశం త గ వంశం అ రమ ల
వ ం . య త గ సుల నయ డ . ఇ అదను చూ ప పర దుడ క కప ం
ఆ డ . ల గడ సుల నుకప ం న ద టమరల ఆక డ . ప ం న య తన
డ క ఉల ఖ నును ఓర గల దండయ తక పంప డ . ల గల ద , ట ల బర చు
ఓర గల ట మ ట ం డ . ఎంత పయ ం ట నమ లదు. అ దు లలమ ట
త త ఫల న ఉల ఖ మర య డ . చ త ర ల ఈ షయమ పల ల
ర . ప పర దు యక ల, నల ర హసమ లక , ట పటమక ఇ ఒక
మచు త నక.
అ దవ
ఇక ఉపదవమ ల ండవ ం న ప పర దుడ య దమ ల జ న న లను ప డ నక
ఉ ం డ . టక మరమ త ల ంచలదు. మ సమక ర నలదు. ల లల
మ న మ వ న ఉల ఖ తలబ నప పర దు నల తమ నను
ప జయమ తప లదు. క య యక లల తల న అ క త, ఈ ల క ఓట
రణ ల చ త ర ల అ యం.
మరణం
ప పర దుడ , కటక ల డ గన మ య డ మ య క నుల బం లయ ర .
ప పర దు బం ం న ఉల ఖ , వరంగ ల ఉం పమ దమ స త లన ఖ ఖ ,
ఖ జ లక ఆయను తర ం బ ధ తను అప ం డ . అ ప పర దుడ
మ రమధ ంల కను మ డ . అ ఇవ గంథసం న ం అ ప పర దుడ ఎల
మరణం వ ంచలదు. సుల ను న ం ప పర దు సుక ళ త ండ మ రమ న
ద వ (నర న ) రంల ఆయన కను మ డ మ సునూ లయ యక .శ. 1330
లస నపతం ం .[3] ప పర దుడ సహజ మరణం ందలద స ఛ ందం భగవ క ం
ం డ .శ. 1423ల ణ ం న అ త కల వ ర మ సనంల ఉం .[4] బట
ప పర దుడ ఆత హత సు వట ల అత క రక సహచర లవ చంపట
జ వ ంట ంద సు ర .[5]
ంస ృ క రసత ం
ప ప ర దు ర థ ల గ త ంల ఎ ల ంపబ ం .
స ల
లక ల ఓర గల ను ఆక ంచుక న త లంల ఆంధ శంల ధ
ం లను ఆక ం న పల వ ర ల , నుల తమ స లల ప ప ర దు
ర థను పశం ం ర . ంధను ప ం న మ నుసూ యక ల , ల ం న పల
స లల క య మ జ పత సంబం ం న దం, డ క ందుక ప ప ర దుడ న
త ట ల వంట ప వనక వ .
ల క త ం
ట ల , ల , క నవలల వంట టల ప ప ర దు గ ం ఎ ప వనల వడ
క రచనల ప ప ర దు ట ల , రత ం, దురదృషకర న ఓట , మరణం వంట
ఇ వృ ల . టల కపర న వ లను క ం ల ం లక ద ట న
ఉ .
· ప పర యం: క య మ జ ప ఆఖ చకవ ప ప ర దు తంల జ న ఘటనల
ఆ రం సుక పమ ఖ పం త డ దమ ంకట య ర ం న టకం ఇ . ఈ టకంల
ఇ వృతం ప రం ప పర దు మం య గంధర డ . ఇతడ మ , ప జభ కల డ .
సుల త గ , ప వ ఖ . అతడ ఒక డ ఓర గల వ , తమసుల నుక బ సుల నుక
మధ య దం జరగబ ంద , ప పర దు స యంఅ ంచ వ మ బ డ .
అతడ ప పర దు ఎల క ట ర ం ం , పట క ల ప గం వ డ . అప డ
మంత ల , నగరంల లడ , ఒక రంల వ డ బ ర . ఇంతల వ ఖ తన రహస
అనుచర ల , టక న ప పర దు బం ం , సుల వదక సు డ . షయ
గ ల ల సు న మం య గంధర డ , డ మ ర షం ం , ప పర దు
నంల , సుల జద ర ల ప శ ట, వ ఖ ఆట కటం , సుల అత
ం , ట ర కట డ . అల తన అచంచల న జభ ట ంట డ మం య గంధర డ .
ఈ కథక కయ లక ంతన లక తల ల వరక ల.[6]
· మ ంధ మ జ పతనమ : ఇ క నవల. ప ర ంకటశ ర వ ర ంచ న ంద గంథమ లను
ఏ ట పల పచురణల న మ ళ ప మ క అం త ర . మ ంధ మ జ మన
ప ఈ నవలల క య ల ప లనక ప ప ం ర . ఈ గంథంల అ శ క లను క
మ ణక ఆ ల త న చ త ఇ వృత ణ ఆ రం క ం నట రచ త
ర . ప ప ర దు మరణం ప న క య మ జ పత ఈ నవలల క ం ర .[7]
దట ల
దట బత క మ ర డ దట ల . ఖ ట, లల మ , లం ట స ల ఇత
ఘన లను ంట .
దట ల తన ర మ న దట శ ర దండయ తలల ల డ . శ ర డ
ఇత ర ప లక అత అనుమ ండను వంశ రంపర ప హక లను ఇ మంత
పభ వ గ ం డ .
ఇతడ తన జ ర గ న ఉన మ ల డ, ర , గ ణ గరం దలన ం లను జ ం డ .
భదంగ స మండల ఆక ం డ .
దట ల ఓర గల స పంల అ గజ స ర ద ర వ ను త ం డ . పసుతం
స సమ దం ప గణసు ర .
దట బత
ఎఱయ షక ట క మ ర డ బ య...ఇతను అసమర డ .... వలన క ఱ మ ండ
ళ క ల ఆక ం ర ...
బ య క మ ర డ కర గ ండ న ల ం ల కల ల ఆరంభమయ ...
ళ యక ల
ళ ర ల త క య చకవర లకడ మ ట మ సునూ కడ ప ం న ర ల .
మరణ నంతరమ రందర జయనగరమ తర . జయనగరమ నక వలస న మ ట ళ
వం క ల ళ వ, త ళ వ మ య అర ట లకడ నుల , మంత ల వ యశః ర ల
ం . మ ఖ మ అర ట ల లమ ల లమ ను మ య దూ ట మను 1364 నుం ప ం .
ళ ప వన ల త 1257 ల మ డవ జ లనల నవచు ను. చలమ గండ అను ర దు
బట ర దురయ వంశమ నక వల ట తమ నక ం న ర శదమగ చున . ళ వంశ పశ ,
య ద శలమ ర కరమ లక ర తమగ గం పస పహరణమ అను పద వ మ ల
పల ధమ ల గడబ న .
మల య డ
ళ వ నర ంహ యలకడ ళ మల 1495 ల ప య ం ను. గ డ వద జ న
య దమ ల బహమ జగ క త ను మ క ల మ క ల న ను. మ మలక
' జ దయభల ప పపభవ' అను ర దు సం ను. ళ న మ య టక
జయనగరమందు 1260 క ంటల సలమ గలదు. మల న మ ల ఆర ల క ల , ల గ వందల
అశ మ ల గలవ . ఈత సంవత యమ పదమ డ ల బం ర వర ల . ఇందు మ డవ వంత
యల ంచుచుం ను. 1527ల దర జంగ జ న య దమ ల మ ర నునక
డ మరణం ను.
మల య క మ ర డగ య డ ష వ యల ఉత ళ శ దండయ తల (1513-1515)
ల గజప ను ఓ ంచుటక డ ను. ప ప కమమ నక న యల ర
బహ ధమ ల సత ం . య డ క య డ మ యల ప కర ల
వద జ న ర ల మ మ నలను త టను నమ సు ను (వసుచ తమ ).
పయ క మ ర డ ండవ ప మ య మనుమడ దట ంగ క డ మ ధుల . దట
ం య క మ ర డగ ం య డ ళ వ మ యల ల వ ల నుం మ నవప కడ
జ న య దమ ల దు ఖ ను ఓ ం ఆ టను ం ను.
అయ ప య డ
ష యల అల డ మ యల మంత నున అయ ప య డ ( ండవ
య క మ ర డ ) ర మ ణ ట ను ం ను. ల ండ సుల ను అబ ల క త బ (1611)
న మ ం ఆ మ య ను ండ టలను ం ను. ఈత అశ వంత, పరబల మ,
చలమ వరగండ, ఆద దురగర ళ, హత మ వ రగండ అను ప ర దుల గలవ . అయ ప
మనుమడ ండవ ంగ జయనగర నలక యక ఆద , గం ట, కర ల టలను
నపరచు ను. ర కరమ లక ఈత ఆ నమ ల నుం ను.
ల ర మండలమ ల ర న సనమ లబట అర ట ల లమందు ఉదయ ట య డ ,
ర టను మ య డ మ య య డ ంచుచుం .
ళ ంకటరంగ అప య డ
ప న సం: ళ ంకటరంగ అప య డ
త ళ శమ న ర ల మండలమ ల ఇలయరసనం జ ం ళ . ట
లనల ంకటరంగ అప య డ బహ పశంసల ం న జ ం ర .
ర దమ
ర దమ క య ల వంశంల ఒక ధువ ర న మ ణ[1]. క య వంశమ నక ప ర
పఖ త ల టన రవ త. రత శ చ తల జ లను ఏ న మ ణ లల ర దమ ఒకర .
ఈ అసల ర ర ంబ. ఈ తం గణప వ ప త సం నం లదు. అందువలన ర ంబను తన
క మ ర ల ంచు ర ద వ డ మకరణం డ [2]. గణప వ డ తన క మ ర దమ
రవద ప ర ( డద ల ) ం సున త ర ళ క న రభదు ఇ హం డ .
ర దమ ఇదర క మ ల . దక మ మ మ డమ . ఈ మ వ ర . ప త ప ప
ర దుడ . ర దమ ంబ ప పర దు దతత సు య వ పట కం ం . ప పర దునక
అన మ వ డ అ తమ డ ఉం డ క థ. బస జ వ లక వంశం ర
అన మ వ తమ వంశకర ప క ర . ర దమ ండవ క మ ర య మ ను ఇందుల
అన ల వ హం ం . అన ల వ డ ప మ య మ ప .
త ల
క య లల అగగణ న గణప వ తర త 1262 ల ర దమ ' ర దమ ' ర దం
క య మ మ జ ం స అ ం ం . అ ఒక మ ళ లక ల వటం ఓర ల
అ కమం మంత ల ర గ బ ట ర . అ సమయంల ల ర ండ ల ంద, ం ంతం
ంక దట నర ంహ ంద న ... క ట యస అంబ వ డ , క ంగ నర ంహ
క మ ర డ ర నుడ ర గ బ ట ర . ర దమ తన నుల క ఈ ర గ బ టన ట
జయవంతం అణ ం . ర దమ ంబ ఎదు న దండయ తల టల వ య దవ ల
దండయ త అ ద , లక న . య దవ మ వ డ ఓర గల ను మ ట ం డ , అ
ర దమయ దవలను ఓ ం , వ దురం వరక త టం . ల మహ వ డ సం
వ , య ద ప రం మ డ ట సువ ల ం డ . ర దమ క వమత గ ర వ
శ ర వశంబ . గణప వ , ండవ ప పర దు క ఈయ గ ర వ .
ర దమ స యం యస జ ం నట ల ం . Chandupatla (నల ండ) సనం
ఆ రం యస అంబ వ జ న య లల మరణ నట చ త ర ల సు ర .
ర దమ గల ఇతర ర దుల : యగజ స , ఘట దృ .
పఖ త ప క డ మ ల శమ నుం ళ త ద ణ రత శమ సంద ం
ర దమ గ ం , ఆ లన గ ం బహ ధమ ల డ . ట ప వ నుం క య ల
సమ ద రమ గ ం క డ వరమ డ [3].
ండవ ల
ండవ ల దుర తమ డ మ య ండవ బత క మ ర డ .
క ణ ళ క వంశంల ఆరవ కమ త తర త ల అంత సమర ల ర . అందువలన
మంత ల అ క ల స తంత ల పకటంచుక ర . ండవ ల ఇ సమయంల
జ ల దం ఓ ం తన జ స ం డ . ఈ షయ లను హనుమ ండ సనం ంట ం .
top related