kerkinformatie - september 2009 - nr 173
Post on 22-Mar-2016
226 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
September 2009Nummer 173
KerkinformatieInspiratiebeurzenKatern: Jaarverslag 2008Koffertjesproject
Bij de voorplaat:
Inhoud
3 PastoraatHetkoffertjesproject
4 GeloofsgesprekHetgatvandekerk:eenhelegeneratieertussenuit?
6 Kroniek
7 Berichten
9 GemeenteopbouwInspiratiebeurzenvoorhetwerkinuwgemeente
10 OntmoetingVijfSumbasevrouwenvierdageninNederland
11 Kerk&IsraëlIsraëlzondag2009:‘Bijelkaarkomen’
12 DiaconaatConferentieoverdiaconaatmet33Indonesischepartnerkerken
13 KerkinActieLandelijkeDiaconaleDag2009
14 VijfjaarProtestantseKerkNieuwkerkelijklevennaeenscheuring
16 KerkelijkwerkersOnderzoekgeeftzichtoppositiekerkelijkwerkers
18 KleineSynode26juni2009Besluiten
19 Berichten
21 MicrokredietOikocredit:sameninvestereninmensen
22 BerichtenJOP
24 Missie-Zendingskalender2010Dialoogmethetpenseel
25 Collecten
26 Berichten
28 Predikantswisselingen
29 Bijbelteksten
30 Advertenties
Colofon
Nummer173september2009
KerkinformatieverschijntelfkeerperjaaralsofficieelorgaanvandeProtestantseKerkinNederland.
Algemeen adres DienstenorganisatieProtestantseKerkinNederland,JosephHaydnlaan2a,3533AEUtrecht,Postbus8504,3503RMUtrecht,telefoon(030)8801880,fax(030)8801300.
AbonnementenadministratieAbonnementsprijs€17,50perjaar;buiten-land€24,-.Vanaf35ex.:€15,-perjaar.Ukuntzichalsabonneeopgevenenafmel-denbijdeAbonnementen-administratieKerkinformatie,Postbus8504,3503RMUtrecht,telefoon(030)8801725,abonnementen@pkn.nl.
Ditbladisvoorvisueelgehandicapteninaangepasteleesvormverkrijgbaar.VoornadereinformatieCBB,Postbus131,3850ACErmelo,telefoon(0341)565499.
Redactie-adresKerkinformatie,Postbus8504,3503RMUtrecht,telefoon(030)8801417.Fax(030)8801445.E-mail:f.rozemond@pkn.nlAdvertenties:zieachterinaanhetbeginvandeadvertentierubriek.
Redactie JanetvanDijk,Evert-JanHazeleger,Jan-GerdHeetderks(hoofdredacteur),MichielNap,MariekeRaatgeverenFransRozemond(eindredactie).
BasisvormgevingTotalIdentity,Amsterdam
OpmaakInterfaceCommunicatie,Ede
DrukKoninklijkeBDU,Barneveld
Kerkinformatie op internetwww.pkn.nl>Tijdschriften/Nieuwsbrieven
Overnamevanartikelenwordtopprijsgesteld,mitsmetbronvermelding.Overnamevanfoto’sinoverleg.
ISSN1380-460X
Bij de voorplaat:
Veel jonge gezinnen zijn druk, druk, druk. De kerkgang komt daardoor nogal eens in de knel.
In Dinteloord draait daarom een succesvol koffertjesproject over God en geloven. Het koffertje komt
als logé in huis en biedt van alles waarover je thuis aan de praat kan raken (zie verder p. 3). Het is één
van de opties om ‘het gat van de kerk’ te dichten. Deze in de kerk vaak onzichtbare middengeneratie
van ca. 20 t/m 45-jarigen was onlangs het onderwerp van een studiedag. Meer hierover op p. 4-5.
(foto: Eely-Janna Tuyl-Visser)
Dit nummer bevat middenin (tussen pagina 18 en19) het Jaarverslag van de Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland over het jaar 2008.
3
September 2009Kerkinformatie
Pieter van der Woel
PaSToraaT
In het deksel van de logeerkoffer staat onder meer: ‘Dit is een koffer die we aan elkaar willen uitlenen.
In een heleboel dingen merken we dat het leven van alledag en het werk en school een belangrijke
plaats in de weekagenda innemen. En we zien elkaar dan niet altijd als gemeente. Maar als we stil in
huis zijn, of er is eindelijk de rust dat we als familie bij elkaar zijn, dan is dat ook een prima moment
om iets met dat gedachtegoed van geloof te doen. Wellicht beter in de rust dan in de verplichting.
‘als gemeente willen we ook graag aan elkaars geloofsleven bijdragen. Daarom vragen we of u
deze koffer twee weken wilt zien als een logé. Een logé vraag je ook van alles, je went een beetje
aan elkaar, je leert een beetje van elkaar. Kranten en tv geven niet altijd het opbouwende voor je
geloof aan, eerder het kritische. Dit koffertje probeert dat wél. Er mag ook een rustpunt zijn, ook
voor je geloof.’ (foto:Eely-JannaTuyl-Visser)
Wezochteneenalternatiefvoorhethuis-bezoek,waarmenalsgezinineigentijdmeebezigkanzijn.Zoontstondhetideeomaandebetreffendegezinnentweewekenlangeenkoffertjeuittelenen.Inhetkoffertjezitmateriaalvoorhetgeloofsgesprek:metjezelf,metGod,metelkaar,enmetdegenediedekofferkomtbrengenentweewekenlaterweerophaalt.Drieverschillendekoffertjeswerdenvoorditdoelgevuldmetaantrekkelijkegeloofslectuur.Erzitvooralleleeftijdenwatin.Vanbadboekjeenboekjeswaarkinderengraaguitlerenlezen,tot:‘Huh? niet vage bijbelstudies voor tieners’.Envoordeoudersboekenmetkortehoofdstukjes.Verdereencd,dvd,gebeds-dobbelsteenennogveelmeer.Bijdekofferhoorteenlogboek,waarinjealsgastgezinjeopschrijftwatjemetdeinhoudhebtgedaanenervaren.Datmaakthetheelpersoonlijk.Straksgaatdeze logé´naareenvolgendadres.Jelaatjealsgezinwelindekaartenkijken…
Waar naartoe?Dedoelgroepisverdeeldindriewijken.Perhalfjaarontvangtelkewijkeenanderkoffertje.Voorhetrondbrengenhebbenwemensengevraagddiegeenouderlingwillenworden,maarweldemoedhebbentoteengesprekwanneerzeiets(koffertje)inhunhandhebben.Bijbijnaelkgezinhebbenwenueenbinnenkomer,endanbedoeliknietalleen‘hethuisin’,maarook:hetgeloofsgesprek.
Citaten uit het logboek• Dit koffertje is goed gevuld, maar hoe zit
het met mijn eigen koffer voor mijn reis, zit daar wel genoeg geloof en vertrou-wen in?
• De kids hebben veel plezier beleefd in het lezen van de boekjes, we hopen dat het koffertje nog eens komt ‘logeren’!
• Wij kennen de bijbelverhalen niet meer zo goed. Wij waren verrast dat onze
Handvat voor bezoek aan jonge gezinnen
Het koffertjesprojectHet valt niet altijd mee om een bezoek aan jonge gezinnen af te spreken. Ouders hebben het druk met werk, de kinderen moeten naar allerlei activiteiten worden gebracht, en nou ja, ‘s avonds… Als je als ambtdrager opbelt voor een bezoek voel je soms de onuitgesproken reactie ‘moet dat nou?’ In Dinteloord bedachten we daar iets op: het koffertjesproject.
kinderen zich met moeite konden los-rukken van het koffertje.
• De dominee kwam aan het einde van onze maaltijd het koffertje brengen en ging bij de kinderen horen wat ze voor-lazen en gezellig nog meer uitpakten.
Zelf aan de slag?Wiezelfaandeslagwilmeteenkoffertjes-projectkanopwww.pkndinteloord.nl
‘onze’tekstenvoorinleidingeninkoffertjes,logboekjeseninhoudsopgavenovernemenofombouwen.
Ds. Pieter van der Woel is predikant van
de Gereformeerde Kerk te Dinteloord en
Steenbergen.
Kerkinformatie September 2009
4
Max Mesman
GEloofSGESPrEK
Het gat van de kerk: een hele generatie er tussenuit? Ook al ben je kerkelijk opgevoed, voor veel mensen is het in deze tijd niet meer vanzelfsprekend om naar de kerk te gaan en mee te leven met een plaatselijke gemeente. Laat staan om je voor langere tijd vast te leggen in een kerkelijke activiteit, een ambt of een andere vorm van vrijwilligerswerk. Om welke mensen gaat het, en hoe kunnen we ze als kerk en plaatselijke gemeente tegemoet treden?
Datblijktindepraktijknognietzoeenvou-dig.Isersprakevaneeneenduidigegroep,bijvoorbeeldopbasisvanleeftijd(20-45jaar),enwatzijnhunmotieven?Alszeaangevendatzehet‘tedruk’hebbenomnaardekerktegaan,vanwegehungezins-ofwerksituatie,isdatdandewerkelijkereden,ofishetmeereenbeleefdexcuusvoorietsanders?Onderdenoemer‘hetgatvandekerk’werdop18junijl.inDoorneeneerstebezinningsdaggehouden,dieindemediahetnodigestofdeedopwaaien.Hetblijkteenveelomvattendonderwerptezijn,waar-bijookdehandineigenboezemgestokendientteworden:alszoveelmensenindedruktevanhunlevenafhaken,zegtdatwaarschijnlijkookietsoverdekerkendegemeentezelf.Zijnwealschristenennogwel‘aansprekend’?Sluiten‘vraagenaan-bod’nogwelopelkaaraan?DrietheologenuitdebreedtevandeProtestantseKerkgingeninopdezeenanderevragen.Uithetoverweldigendeaantaldeelnemersvanplaatselijkegemeentenaandeeerstebezinningsdag,blijktdathetthemaleeftinheelkerkelijkNederland.Gemeentenher-kennendeproblematiekmaaraltegoed
enhebbenbehoefteomermetelkaarovervangedachtentewisselen.Hetligtvoordehanddathiereenvervolgopzalkomen.
Het gat in de maatschappij VolgensemeritushoogleraarPractischeTheologiedr.GerbenHeitink,eenvandedriesprekerstijdensdebezinningsdag,kan‘hetgatvandekerk’overalzitten.Misschienookwelinonszelf.DeProtes-tantseKerkinNederlandverliestjaarlijkstweetotdrieprocentvanhaarleden,datzijnongeveer65.000mensen.VandeNederlandsebevolkingisnogslechts35%kerkelijkbetrokken,inVinex-wijkenisdatvaaknietmeerdan5%.Vandejeugdisruim70%onkerkelijk.Daartegenoverzegtongeveer66%gelovigtezijn,ofiniedergevalreligieus.VolgenssprekerWimDekker,studiesecre-tarisbijdeIZB,lijkthetgatvandekerkopdeproblemen,dieookallerlei(sociale)clubs,verenigingenenmaatschappelijkeorganisatieservaren.Weziendaarveel‘grijze’ledenenjeugdleden,maardevitaletussengeneratielijktteontbreken.Des-gevraagdzegtmen‘geentijd’meertehebbenvoorbestuurswerkzaamhedenofvrijwilligerswerk.Indiezinishetdusnieteenuniekverschijnselbinnendekerk,maarietswatindehelesamenlevingvoorkomt.Tochisdekerknietzomaareenmaat-schappelijkeorganisatie.Zijheefteenrele-vanteboodschap,diedaarbovenuitstijgt.Dekker:‘Degrenstussenpastoraatenmissionairwerkisheeldungeworden.Hetdoetmensengoed,tepratenmetiemanddieookzelfheteenenanderheeftdoorleefdenoverdacht,endienietbangisvoordevragendiedatoproept.DegeloofscrisisvandezetijddraaitomdevraagofwedeGodvandeBijbelookmiddeninhetseculierelevennogkunnenervaren.Deleeftijdscategoriediewijaan-duidenmethetgatvandekerk,steltonsvragenals:hoewandeljemetGodinhet
levenvanelkedag?WatheeftHijtemakenmetmijnambitiesenteleurstellingen,mijndilemma’senmijnverwachtingen,mijnschuldgevoelensenmijnhoop,kortommetallemenselijkeervaringen,waarjuistmensenindekrachtvanhunlevendoorgefascineerdenverschriktworden?’
Hand in eigen boezemWaarheeftdiedrukkemensvannubehoefteaan?Enhoekandegemeentedaaraantegemoetkomen?Hoezienwemetelkaardetoekomstvandekerk?Hoezietdekerkerovertienoftwintigjaaruit?Dederdespreker,JeroenJeroense,predikantinElst,schetstedecontourenvaneenvernieuwdekerk,alsspiritueelcentrum.‘Ikraakersteedsmeervanover-tuigddat,wildekerkoverleven,zemeerzalmoetenzijndaneengebouwwaarvoornamelijkwordtgevierdenvergaderd.Helaasisdatvaakeentreurigoverblijfseluitdejarenzeventig.Ikgeloofineenkerkdiedetrekkenheeftvaneenmodernklooster.HetisnooitdebedoelinggeweestdatdegemeentevandeLevendealleenmaarzoubestaanuiteenwekelijksevieringeneendoordeweeksevergadering.DetheoloogIanBradleyzegtoverdeoudeKeltischekloostersbijvoorbeeld:‘Kloostersvervuldenderolvanziekenhuis,hotel,school,universiteit,atelier,opengevange-nis,nachtverblijf,inloophuis,kerk,zen-dingsbasis,plekvangebedengeestelijkeleiding’.Wildekerktoekomsthebbendanzalzevolgensmijhieropmoetenlijken.Danpaskunnenergatengedichtwordenrichtingdemoderne,vluchtigemens.’
Het gat tegemoet AansluitendopzijnboekEen kerk met karakter(Kampen2007)steldeHeitinkdathetdekerkkennelijknietluktomaanslui-tingtevindenbijdesnelveranderendecultuuromonsheen.Erontstaateengroeiendediscrepantietussenreligieen
rechts de drie sprekers tijdens de bezinningsdag
op Hydepark, van rechts naar links: Gerben
Heitink, Wim Dekker en Jeroen Jeroense.
(foto:MaxMesman)
Kerkinformatie September 2009
5
detraditionelekerken.Veelmensenzijnnogwelgelovig,maarnietlangerkerkelijk.Kandekerkpositiefenkritischaansluitingvin-denbijdesnelveranderendesamenleving?Nieuwerevormenvangemeenschapheb-benmeerhetkaraktervaneennetwerk.Maardestructuurencultuurvandekerklij-kenzichteverzettentegendieverandering.
´Karaktertonen,datisdeopgavewaarkerkengemeentenindezetijdvoorstaan’,aldusHeitink.‘Daarismoedvoornodig,disciplineeneenherbronningvande
MEEr WETEN?
• Website TussengeneratieOp de themasite www.pkn.nl/tussengeneratie vindt u de volledige lezingen van de drie sprekers op de bezinningsdag van 18 juni. Verder veel informatie met betrekking tot het onderwerp, links en literatuurverwijzingen.
• Workshop Gat van de KerkTijdens de Inspiratiebeurzen, die vanaf 19 september weer in het land georganiseerd worden, kunt u zelf deelnemen aan een workshop over het ‘gat van de kerk’. Zie voor meer informatie ook: www.pkn.nl/inspiratiebeurs.
Tweedaagse Retraite voor kerkenradenMenigekerkenraadheeftdeafgelopenjarenervaringopgedaanmeteenmeer-daagsebezinninginretraitecentrumDeSpilinGiessenburg.Nietomkerkelijkezakenmetelkaartebespreken,maaromingesprektegaanoverwaarjealskerken-raadsliddoorgeïnspireerdwordt.Metalsuitgangspunteenboekofeenonderwerp,maarmetalsvasteonderdelendebezin-ning,destilteendemorgen-,middag-enavondvieringenindekapel.HetProtestantsCentrumvoorToerustingenEducatieorganiseertsamenmetDeSpilinhetseizoen2009/2010tweeretraitesopvrijeinschrijving.Hetgeloofsgesprekkrijgthierinvormbinneneengroepsretraite.LeidraadtijdensderetraitesishetboekjeoverRenovarevanNynkeDijkstra-Algra.RenovareishetLatijnsewoordvoor‘ver-nieuwen’.Inditboekjewordenzesgeloofs-stromingendieookbinnendeprotestantsegemeententeonderscheidenzijnbehan-deld.RenovarekanbinnendeProtestantse
Kerkeensterkereonderlingebindingbevorderen.Dezezesstromingenzijn:• decontemplatievebewegingmetnadrukopbiddendleven
• deheiligingtraditie,metnadrukopintegerenongedeeldleven
• decharismatischebewegingmetnadrukoplevenvanuitdeGeest
• debewegingvoorsocialegerechtigheid,methaarnadrukopbewogenleven
• deevangelischetraditiemethaarnadrukoplevenvanuitdeSchrift
• deholistischebeweging,metaandachtvoorenelevendatgeheelindienststaatvanGodenzijnKoninkrijk.
DewerkwijzevanDeSpillaatzichweltype-renals‘tussenherbergenklooster’.Jezitmetelkaaromtafelingesprek,maarvaltookvantijdtottijdstilindekapel.DeidentiteitvanDeSpilisduidelijkherkenbaarindenavolgingvanhetevangelievanJezusChristus,maarnooitbetuttelend,belerendofbelemmerend.Meerbedoeldalspresent
stellend,vriendelijkenuitnodigend.DeSpilisoecumenischvansignatuur.
Plaatsen en dataDeeersteretraitewordtgehoudeninconferentiecentrumHydeparkinDoornvanvrijdagmorgen23oktober2009,11.00uurtotzaterdagmiddag24oktober2009,16.00uur.Degroepsgrootteis20-40deelnemers.DetweederetraitewordtgehoudeninRetraitecentrumDeSpilteGiessenburgvandonderdagmorgen21januari2010,11.00uurtotvrijdagmiddag22januari2010,16.00uur.Degroepsgrootteis8tot12deelnemers.Eenretraiteopmaatvooreenkerkenraad,commissieofwerkgroepisookmogelijk.AfhankelijkvandegroepsgroottewordenderetraitesgehoudeninDoornofGiessenburg.Meerinformatie:www.pkn.nl/pcteonder:Landelijkaanbod/toerustingsdagen.Aanmeldingeveneensviadezewebsite.
geloofstraditie.Ookeenkleinerwordendekerkkanvangrotebetekeniszijnvoormensensamenleving.Traditioneelrichtdegemeentezichophaarmeelevendeleden.Maardekerkdraagtkrachtenshaarmissieverantwoordelijkheidvoorallemenseninhaaromgevingenzalconcen-trischeverbredingmoetenzoeken.Waardatlukt,ontstaateenmeeropenkerk.´VolgensDekkermoetendemensendiehettochalzodrukhebben,nietallereerstaangespoordwordenomactiefvoordekerktezijn,maarhebbenzijhulpnodigom
De middengroep in de kerk stelt vragen als: hoe wandel je met God in het leven van elke dag?
Wat heeft Hij te maken met mijn ambities en teleurstellingen, mijn dilemma’s en mijn verwachtingen,
mijn schuldgevoelens en mijn hoop? (foto:TruusvanderLee)
weerontvankelijkteworden.‘DekerkisdeplaatsvandeGodsontmoeting.Enver-derzominmogelijkdrukteenfranje.‘
Jeroense: Wildekerkbeleidmakenopdetoekomst,danzalzeeerstdeontkerkelij-kinginzijnvolleomvangindeogenmoetenkijkenenaanvaarden.Ditvraagtwellichtommoedenlef.Watgeweestis,isgeweest.Degeschiedenisgaatzijneigengangendiekunjenietzomaarkeren.Desecularisatieofontkerkelijkingmoetjenietwillenstoppen.DatslechtseenkleinegroepzichgeroepenweetomindekerkvandeLevendetijdenenergietestekenmoetdebasisvormenvanbeleid.’
Max Mesman is communicatiemedewerker van
de dienstenorganisatie van Protestantse Kerk in
Nederland.
BErICHT
September 2009Kerkinformatie
6
‘tIsalweerevengeleden,maarmiddenindezomervielzijzomaaropdedigitaledeurmat:depauselijkeencycliekoverdeeconomischecrisisCaritas in Veritate (‘LiefdeinWaarheid’).NugaanerdagenvoorbijdatiknietsmachtnaareenencycliekvandeHeiligeVader.Meestalstaaternietzoveelnieuwsinenslaapjezonderzo’nzendbriefeigenlijkookheelgoed.Ooitwerdhetpauselijksprekendoordedich-teralsvolgttreffendsamengevat:
(...) decadentia, immorale, multi phyl ti corti rocci; cortomo: nix aan de handa.
TochwordterinCaritas in Veritateanderekoffiedantheegeschonkeneniserweldegelijkwataandehand.Ikkanonmogelijkzeggendatheteenlees-baarbetoogisgeworden,daarvoorishetmet75pagina’sveeltelang.EnzelfsdeDuitsesamen-vattingvanvijfpagina’sbestaatuitweerbarstigprozaeneentotdiepeslaapuitnodigendeopmaak.Maarwiezicherdoorheenworstelt,ontdektdaterweldegelijkhelezinnigedingengezegdworden.
Allereerstdeanalysediedeencycliekgeeft.ProbleemisvolgensBenedictusXVI,datindehui-digewereldeconomiedewaarheidvanGodnietcentraalstaat.Geldenmarkthebbendieplaatsingenomenenzijnvanmiddelentotzelfstandigedoelenuitgegroeid.Geldgaatzelfsvelemalendewereldrondzonderdaterookmaaréénproductaantepaskomt.Degevolgenzijnonmiskenbaarenonontkoombaar:indeeconomiedraaithetalleennogmaaromfinancieelgewinzonderdatdatnoginenigerelatiestaattotsociaalenecologischwelzijn.Ofconcretergezegd:hetgeldrolt,maarmensenzijngeenbroedersenzustersmeerendeaardegaatnaardeknoppen.Hetnoordenvreethetzuidenleegenaanbeidekantensmeltendepoolkappen.
Wattedoen?Ikvindhetsterkdatdepauseenevenwichtigantwoordgeeftenvooreenoplossingzowelnaarhetindividualsnaarhetcollectiefkijkt.Allereerststelthijvastdatereenrechtstreeksver-bandistussendeindividuelerelatietotGodendemondialeeconomischeensocialeverhoudingen.Economischerechtvaardigheidhangtdussamenmetindividuelemoraliteit,metdekeuzesdieiedervanonsmaakt.Willenwijdeproblemenwerkelijk
hethoofdbieden,danvraagtdatdusomeenpersoonlijke ommekeer.Hetisgoedomdatmaareensduidelijktestellen.Maarnietalleskandoorhetindividuopgelostwor-den.Daarompleitdepausvooreennieuwewereld-wijdeorganisatieophetgebiedvaneconomieenpolitiekdieechtdetandenlaatzien.EensoortVN,maardaneenwaarjewataanhebt.Hetkomtmijvoordatwijdaarhardaantoezijn.Mondialiseringalskans.
Overkansengesproken.Ikbennogaltijddankbaarvoordelesdatelkecrisisookeenkansis.Inditgevaldekansomeenbegintemakenmetwezen-lijkeennoodzakelijkeveranderingeninhetvelddatwijeconomienoemen.OokdeProtestantseKerkprobeertdaaraaneenbijdrageteleveren.Bescheiden,maarnietteminzinvolennodig.
VlakvoorCaritas in Veritateverscheenbijarbeids-pastoraatDISKeenmeerdanvoortreffelijkboekjeonderdetitelOndersteboven(verkrijgbaarvooreenhabbekrats,zieonder).Jekunthetgerustonzeeigenoecumenischeencyclieknoemen.Metana-lyseenmogelijkhedenomerindegemeenteprak-tischietsmeetedoen.Houjeogenenorenopen!Letophendieindeknelkomen!Veranderzelf!Daarnaastheeftonzekerkalin2007hetbesluitgenomenomduurzaamtebeleggen.Meercollectiefneemtdekerkdeelaanhetpubliekedebat,enzomagudezecolumnookbeschouwen.Wijpleitenalskerkmetkrachtvooreenwereldwaarinsocialeenecologischedoelenmeergelijk-waardigstaannaastfinancieel-economischedoelen.IndatlichtkanookdeverklaringvanAccra(2004)vandeWorldAllianceofReformedChurchesgezienworden.Daarinwerddevraaggesteldnaarde‘waarheid’vaneconomischeverhoudingen.Is‘thetkapitaaldatonsstuurtofishetdemens?Devraagstellenishetantwoordgeven.Nee,vandezederdeencycliekvanBenedictusXVIkunjemoeilijkzeggendaternixaandehandais.Hetmoetanders.EndanisCaritas in Veritatehelemaalzogeknogniet.Echtewaarheidisindeliefde.
Peter Verhoeff is preses van de generale synode.
Onderstebovenistebestellenbijinfo@disk-arbeidspastoraat.nlenkost€2,50.
CrisisPeter Verhoeff
KroNIEK
7
Kerkinformatie BErICHTEN September 2009
DederdeeditievanhetjaarboekvandeProtestantseKerkinNederlandisversche-nen.Hetbijna700pagina’stellendenaslagwerkbevatondermeerdegege-vensovergemeentenenpredikantenvandeProtestantseKerk.Netalstweejaargeledenisookbijdezeeditieeencd-romgevoegdmeteendigitaleversievanhetjaarboek.Doordehandigezoekfunctiezijndegegevensdaaropeenvoudigtevinden.DeindelingensamenstellingvanJaarboek2009-2010zijningrotelijnenhetzelfdealsdevorigeeditie.Delijstmetoverledenpredikanten,dieindevorigeeditievoorheteerstwerdopgenomen,omvatnudeperiodevanafmedio2007totenmet2008.HetjaaroverzichtvandeProtes-tantseKerkinNederlandbestrijktdezelfdeperiodeenbeschrijftuitvoerigdezakendieindesynodevandekerkaandeordekwamen.HetJaarboekProtestantseKerkinNeder-land2009-2010isvoor€19,90tebestel-lenbijdeboekhandel(ISBN9789023923473)ofrechtstreeksviawww.boekencentrum.nl.
Opgelet!Bijdejaarboekendieverstuurdzijnnaardeplaatselijkegemeentenziteenbriefwaarineenbijdrageindeonkostengevraagdwordt.Hieriniseenverkeerdrekening-nummeropgenomen.Hetjuisterekening-nummeris65.29.15.000tennamevanProtestantseKerkinNederland.
Jaarboek 2009-2010 verschenen Zondagsrooster 2009-2010 Hetzondagsroostervoorhetkerkelijkjaar2009-2010(C-jaar)istevindenopwww.pkn.nl/eredienst,inderubrieklees-roosters>zondagsroosters.Hetiseenhandighulpmiddelvoorwieeenjaarroostermoetmakenvooreenplaatselijkegemeente.HetroosterisgebaseerdophetOecumenischLeesroostervandeRaadvanKerkeninNederland.Opwww.pkn.nl/eredienstzijndeuitge-breidezondagsroostersvoorhetkerkelijkjaartevinden.Dezeroostersbiedenperdatumdezondagsnaam,liturgischekleur,psalm,bijbelteksten,zondagsliederenenlandelijkecollectes.Inderubriekzondagsroostersishetzondagsroostertevindenvanhetlopendekerkelijkjaar:2008-2009(B-jaar),ennudusookdatvanhetkomendejaar:2009-2010(C-jaar).Overigensstaanopwww.pkn.nl/eredienstookdeandereroostersdieopgenomenzijninhetDienstboekvoordeProtestantseKerkinNederland:het‘Lutherszondags-rooster’,het‘Roostervanlezingenbijhetdagelijksgebed’,de‘Liturgischekalenderfeest-engedenkdagenmetvastedata’ende‘Kalendervanhetliturgisch(lees)jaart/m2036/2037’.
Calvijnpostzegels met bijdrage aan Kerk in ActieZoalsbekenddoetdeProtestantseKerkditjaarmeeaandewereldwijdeherdenkingvande500stegeboortedagvanCalvijn.ZowarenertussenPasenenPinksterenpsalmzingbijeenkomsteninmonumentalekerken,hethelejaardraaitdevoorstelling‘Calvijnopbezoek’inhonderdplaatselijkegemeenten,enhetprachtigeboekje‘Zijlopenmaarwordennietmoe–wandelenlangsprotestantsesporen’isnogsteedsverkrijgbaar.(ziewww.pkn.nl/calvijnjaar)HetAlexanderenLauraBronkhorst-BüllerLegaat,genoemdnaardevroegerehervormdehoogleraarwijlendr.A.J.Bronkhorstenzijnechtgenote,gafinhetkadervanhetCalvijnjaarvijfNederlandsepostzegelsuit.DeeerstetoontCalvijntegendeachtergrondvaneenkaartvandetoenmaligeNederlanden.Opdeenvelopprijktinhetstempelhetlogovandeher-denking500jaarCalvijnvandeInter-kerkelijkeWerkgroepHerdenkingCalvijn2009,eninhetcachethetlogovanhetinternationaleCalvijnjaar‘Calvin09’.Opwww.bronkhorstbullerlegaat.netvindtuinformatieoverdevijfuitgiftesetsenoverdemaniervanbestellen.Desetsbestaanperpostzegeluiteenvelletjevantienzegels,eenmaxikaarteneeneerste-dagenvelop.Bijheteerstesetjeziteen
inschrijfformulierwaarmeemenkanintekenenopdeviervervolgsets.Groepsgewijzeinkooplevertvoordelenop.HetAlexanderenLauraBronkhorst-BüllerLegaatdoneertopdeverkoopvanelksetjevandeeersteuitgifteenopdeinschrijvingvoordevervolgemissiesaantweeprojec-tenvanKerkinActieinLiberia.
8
Kerkinformatie BErICHTEN September 2009
Missionairekansendiealineenkerkelijkegemeentehandenenvoetenkregenenaantrekkelijkzijnomindepraktijktebrengen.Dertigmogelijkhedendiedegemeenteeeneigenmissionaire‘kleur’kunnengeven,verzameldineenmap.Demap’30kansrijkemodellenvoordemissionairegemeente’isklaar.Hetiseenkleurrijkemap,dieplaatselijkegemeentesopwegkanhelpenomwerktemakenvanmissionairgemeentezijn.Demapisbedoeldomintegrasduinenenuiteindelijk
30 modellen om kerk naar buiten te zijnomeenkeuzetemakenuitdemodellen.Aandiekeuzegaateenbezinningvooraf.Demapgeeftdaarvooreenhandreiking.De30modellenuitdemapzijnbovendieninaantrekkelijkeenverkortevormopge-nomenineenhandzaamboekje.Zezijnvoorzienvaneenvraagdiedebezinningopgangwilbrengen.Ditboekjeleentisgeschiktomuittedelenaanallegemeente-ledendiezichbetrokkenvoelenbijdeplaatselijkekerk.
Hoe te verkrijgen?Demappenendeboekjeswordenuitgedeeldindemissionairerondedievanafkomendnajaargehoudenwordt.Elkegemeente-predikantkrijgt1mapgratis,elkegemeentekrijgter2.Gemeentenkrijgenookeenaantalboekjesgratismee.Tijdensdemissio-nairerondegaands.HansvanArken
BrEDE SaMENSTEllING
De map kwam tot stand met behulp van de Beraadsgroep Missionair Werk. Deze bestaat uit vertegenwoordigers van de IZB voor zending in Nederland, de predikantenbeweging Op Goed Gerucht, de Vrijzinnige Vereniging van Protestanten, de Confessionele Vereniging, het Confessioneel Gereformeerd Beraad en het Evangelisch Werkver-band. Missionair werk gaat immers over de bestaan grenzen in de kerk heen. Ook prof. Mechteld Jansen, dr. Gert Noort, prof. Henk de Roest en dr. Sake Stoppels dachten mee over de inhoud van de map.
DeProtestantseKerkheefteentweededvduitgebrachtmetvierafleveringenvanhetIKON-programmaHet Vermoeden.IndittelevisieprogrammaontmoetAnnemiekSchrijverbekendeNederlandersuitdiversereligieuzetradities.Deuit-zendingenzettenaantotnadenkenovervragenovergeloofenleven.Degastenbrengenhuneigen‘heiligetekst’mee,waaroverhetgesprekgevoerdwordt.Opdedvdstaanviergesprekken,metJanGreven(ondermeeroud-hoofdredac-teurvanTrouw),SaraKroos(cabaretière),JaapSchouten(oud-onderwijsman)enHanWilmink(de‘kookdominee’).Erziteenhandleidingbijvoorgroependiedeinter-viewswillenbekijkenendaarnaingesprekwillenovergelovenengeloofsbeleving.Dedvdmethandleidingistebestellenvoor€14,95,tel.(030)8801337,e-mailbestellingen@pkn.nl,ofviadewebwinkelopwww.pkn.nl.
Dvd met heilige tekstenOp12september2009organiseertdevrijzinnigejeugd-enjongerenorganisatieV-LINKeeninspiratiedag.Belangstellendenkunnenhierterechtvoorideeënenthema’svoorhetnieuwesei-zoen.HetthemavandedagisZoekdester.Bezoekersmakenkennismetondermeer:• Verhalenverteller(jaargang2)V-LINKontwikkeldeafgelopenseizoenVerhalenverteller:eenschatkistvolverhalenvoorkinderenvan7tot12jaarenstaatweervolverwerkingsvormenvooreenheeljaarverteluren.
• Zoek de Ster DeVVPgeefteenspette-rendekerstmusicaluit,geschrevenvoorzowelgrotealskleinegroepen.Hetiseenhumorvolleenmuzikaleinterpreta-tievandezoektochtnaardester,ver-wevenmetoverdenkingenvoorvol-wassenenoverhuneigenzoektocht.
• Een extra StoelEenoefeningininlevingsvermogen,gebaseerdophetjoodseritueelvandeextrastoelaantafel.Gaeenopengesprekaanmetde‘gast’opdestoelenleerookjezelfkennen.Eenmethodevoorkinderenvan8-12jaar,indekerk,verteluurofthuis,maarookvooreengesprekovergeloofsopvoedingentoekomst.
Inspiratiedag jonge vrijzinnigenHetprogrammaduurtvan10.30-14.30uur.Locatie:DoopsgezindeGemeente(tuinkamer),Oudegracht270,Utrecht,zieookwww.doopsgezindutrecht.nl.Aanmelding:(030)2364382eninfo@v-link.nl.Voorbestellingvandemusicalà€3,-:info@vrijzinnig.nl
NynkeDijkstra-Algrametpredikantenenmetdeplaatselijkegemeenteningesprekovermissionairwerk.Voormeerinformatieoverdataenlocatiesvandezerondeziewww.pkn.nl/missionair.Wienietwilwachtentotdemissionairerondeindebuurtkomt,kandemapenhetboekjebestellenviatel.(030)8801337ofbestellingen@pkn.nl.Demapkost€12,50,hetboekje€1,50.Ubetaaltgeenverzendkosten.
Kerkinformatie September 2009
9
Max Mesman
GEMEENTEoPBouW
AdventOpelkebeursvindtueenmaterialenmarktenworkshops.IndeworkshopKinder-nevendienstprojectenwordendeverschil-lendeprojectenvoordeadventstijdgepre-senteerd.Zokuntuhetprojectkiezendathetbestbijuwgemeentepast.Verderisereenpresentatievanbloem-schikkingenvoordeAdventstijdenKerst.Daarinwordendebijbellezingenuitdezeperiodemetbloemenverbeeld.Zezijnbedoeldterinspiratievandegenendiedebloemschikkingenindekerkdienstenverzorgen.
Workshop VeertigdagentijdDeworkshopoverdeVeertigdagentijd-campagnevanKerkinActieisnieuw.IndeVeertigdagentijdisdekerkgerichtopinkeerenbezinning.JuistindietijdvraagtKerkinActieaandachtvoorverschillendeprojecten.Indeworkshopwordthetthemavandecampagnevan2010vanuitdeeigenervaringtoegelicht.Ookkuntualvastdematerialenbekijkenwaarmeeudecampagneinuwgemeenteonderdeaandachtkuntbrengen.
Actueel: het Gat van de KerkDeworkshop‘GatvandeKerk’gaatoverde‘tussengeneratie’indekerk.Veelge-meentenvragenzichaf:zijnernogweldertigersenveertigersinonzegemeente?Hoebereikenweze?Umaaktkennismetrecentontwikkeldbezinningsmateriaalenwerkmethoden.Daarmeekuntualskerken-raad,commissieVormingenToerustingofmissionairwerkmetdezeurgentevraagaandeslagtegaan.Meerinformatiehierovervindtuopwww.pkn.nl/tussengeneratie.
Inspiratiebeurzen voor het werk in uw gemeenteIn september en oktober organiseert de Protestantse Kerk een aantal inspiratiebeurzen. In veer- tien plaatsen kunt u kennismaken met materialen en diensten ter ondersteuning van het werk in de plaatselijke gemeente. De beurzen staan in het teken van Advent, Kerst en Veertigdagentijd.
SaMEN Naar DE BEurS
Een vaste bezoekster van de beurs in Huissen vertelde:‘Ik verzorg de bloemen in onze kerk. Wij gaan naar de inspiratiebeurs met de predikant, de leiding van de kindernevendienst en de andere bloemschiksters. We bezoeken er de workshop kindernevendienstprojecten. Daarna beslissen wij vaak al welk adventsproject het gaat worden. Ook bekijken we met elkaar de presentatie van de bloemschikkingen. We praten er dan over hoe wij deze het best in onze eigen kerkdienst kunnen inpassen. Niet alles kan. Je moet bijvoorbeeld ook rekening houden met een koor. Zo zorgen we er met elkaar voor, dat de bijbellezing, de bloemschikking en de kindernevendienst op elkaar zijn afgestemd en dat het één het ander versterkt. Daar met elkaar aan werken werkt heel aanstekelijk’.
Meer informatie: Servicedesk van de Protestantse Kerk, tel. (030) 880 18 80, e-mail: servicedesk@pkn.nl of www.pkn.nl/inspiratiebeurs. De beurs komt op de volgende lokaties:
Plaats Locatie Adres Datum
Huissen Dominicaans Activiteitencentrum Stadsdam 1 za. 19 september
Leeuwarden Kurioskerk Julianalaan 38 ma. 21 september
Groningen De Ark Haydnlaan 46 wo. 23 september
Drachten De Arke Flevo 161 do. 24 september
Holten De Kandelaar Stationsstraat 4 di. 29 september
Steenwijk De Schutse Onnastraat 44 wo. 30 september
Amsterdam Thomaskerk Prinses Irenestraat 36 do. 1 oktober
Ridderkerk De Levensbron Jan Luykenstraat 10 vr. 2 oktober
za. 3 oktober
Heiloo Ter Coulsterkerk Holleweg 111 ma. 5 oktober
Middelburg De Hoeksteen Rozenburglaan 22 di. 6 oktober
Voorburg Opstandingskerk Rembrandtlaan 92 wo. 7 oktober
Eindhoven Ontmoetingskerk Meerkollaan 3 do. 8 oktober
Utrecht Protestants Dienstencentrum Joseph Haydnlaan 2a di. 13 oktober
Nijkerk De Schakel Oranjelaan 10 wo. 14 oktober
Kerk open: Workshoprondes:
maandag t/m vrijdag: 19.00 – 21.45 uur maandag t/m vrijdag: 19.15 en 20.30 uur
zaterdag: 10.00 – 12.45 uur zaterdag: 10.15 en 11.30 uur
MaterialenmarktOpdemarktvindtuveelmaterialenvoorhetwerkindegemeente,ondermeerrondomAdventenKerst,spellenenboek-jesterbevorderingvanhetgeloofsgesprek,handreikingenvoorpastoraatendiaconaat,catechesemethodenenanderematerialenvoorhetjeugdwerk.Ookkuntueenskennismakenmetdegemeenteadviseurvooruwregioofmethem/haarvangedachtenwisselenovervra-genenthema’sdieinuwgemeenteleven.
Kerkinformatie September 2009
10
Vijf Sumbase vrouwen vier dagen in Nederland Vijf vrouwen uit de Christelijke Kerk op Sumba (Indonesië) bezochten rond Pinksteren de Evangelische Altreformierte Kirche en Protestantse Kerk in Nederland. Drie weken in Duitsland en vier dagen in Nederland. Voor alle partijen een boeiende ervaring.
Henk olde
oNTMoETING
Delegatie zingt met Marian en Jaap luinstra en Jaap Jonker, ex-werkers op Sumba, verder rony Woly op stage in Nederland. (foto:PietRozendal)
DedelegatiebestonduitRambuPirasnamensdeSumbaseVrouwenOrganisatie,ds.IreneTakanjanji,MargarethaNdypatadi(hoofdvaneenschool),ElisabethTawunga,belastinginspecteurenaccountantvoorkerkelijkfinanciënends.YuliRambuAta.
Waarvoor komen ze?Dr.H.Baarlink,vroegeropSumba,wildegraagdecontactentussendekerkopSumbaendeAltreformierteKirchenieuwleveninblazen.Isdatnostalgisch?Ofmogenwesprekenvaneen‘ontmoeting’?Ontmoetingmetperspectief,een‘Zumu-tung’,zoalsdeDuitsersdatuitdrukken.Devrouwenvragennaardesecularisatie.‘Wehorendatjongerenminderbijdekerkbetrokkenzijn.Hoekomtdat?KrijgenwedatopSumbaook?Enwatisdanderoepingvandevrouwindekerk,desamenlevingendepolitiek?’
Verwachting op de eerste dagOpbezoekinHasseltbijdeProtestantseVrouwenOrganisatie,afdelingEunicé.Eunicéheeftalleenoudereleden.Jongerenstellenandereprioriteiten,zehebbeneenandereleefwijze.‘Erisvooronzekinderen
inNederlandzoveeltedoendatzehooguitindevakantieaanzichzelfenaanelkaartoe-komen’.DeSumbasevrouwenreageren:‘Wijhebbenweltijdmaarweiniggeld.Onzerijstveldenbrengennetgenoegopomonstevoeden,maarverderisonswerkweinigwaardopdewereldmarkt’.IneensishetalsofgrootmoederEunicé,uitdebriefvanPaulusaanTimotheus,erzelfbijzit.ZijhadeenverhaalvoordejongeTimotheuswaarmeehijdewereldintrok.EenlidvanEunicéverteltnu:‘Iklaathetkerststalletjetotindezomerstaan,wantdekleinkinderen,dienietmeernaardekerkgaan,willenhetverhaalelkekeerweerhoren,ookindezomer,vanhetkindjeindestalendestormopdezee…Sedertmijnmanisoverleden,wordthetookmijneigenverhaal’.Detijdvliegtvoorbij,devrouwenzoenen-neuzenelkaartenafscheid.Herkenning,eennieuweervaring,sameninverwachtingvanGod!
Verwondering op de tweede dagOntmoetingmetdeIndonesischeChristenGemeenschap(PERKI-Zwolle).ElkemaandishiereenIndonesisch-taligekerkdienst.PERKIwordteenIndonesisch-taligeclassisbinnendeProtestantseKerkinNederland.
SerieuswordtkennisgemaaktmetKartini.DatiseenStichtingmetzowelChristen-alsIslamitischevrouwenomelkaartesteunenindeNederlandsesamenleving.Uitbundigwordthetwanneertweevrou-wen,dievanSumbaafkomstigzijn,methunNederlandsemannenenkinderen,binnenkomen.DitisfeestensamenmethetkoorvanPERKIwordterenthousiastgezongen.
Lied op de derde dagVeelex-werkersinZendingenWereld-diaconaatopSumbazijngekomen.Hetwordteenliedmeteenrefrein:‘WathebbenwijerveelaangehaddatweopSumbawerkten,enonzekinderenook’.DeheerW.vanTellingenzegt:‘Ikwerkteindezeventigerjarenindeschool-enziekenhuisstichtingalsfinancieeladviseur.InNederlandwerdikaccountant.Alvlugwerdikde’missionaris’genoemd,daarhebiknooitnadeelvangehadenonzemaatschapookniet’.Afgesprokenwordtdatdeex-werkersvanSumbavoortaanbijdeuitwisselingbetrokkenworden.
Henk olde is oud-missionair predikant en was
betrokken bij de organisatie van het bezoek.
Kerkinformatie September 2009
11
Denaam‘Israël’klinktvrijwelwekelijksinonzekerken,alsvolkvanGod,alsvolkvanhetOudeTestamentenalsbakermatvanJezusChristus.MetdeIsraëlzondaggevenwe,meerdananders,uitingaandeonop-geefbareverbondenheidmethetvolkIsraël.Indepraktijkwordtdaarwelver-schillendtegenaangekeken.Voorsommi-geniszo’nzondagendieverbondenheidmethetvolkIsraëlvanzelfsprekend.Natuurlijkgeefjedaaraandachtaan!Anderenhebbenernietsmee,ofhebbenerjuistietstegen.Deactualiteit-degebeurtenisseninIsraëlendePalestijnsegebieden-makensomshuiverigomdieonopgeefbareverbonden-heidmethetvolkIsraëlcentraaltestellen.EnmoetjedanindeplaatselijkegemeenteeenIsraëlzondaghouden?Ja-juistnu-moetenwedaarvoorgaan.Juistomdathetzo’ngevoeligengecompliceerdgegevenis!Onopgeefbaarverbondenzijnbetekentookdatjeelkaarwiltontmoeten.Dialoogisheelbelangrijk.NietalleeninNederland,tussenkerkensynagoge,maarookinIsraël.
Holy SwitchHetmateriaalvoorIsraëlzondagverwijstditjaarrechtstreeksnaardewebsitewww.holyswitch.nl.Opdiewebsitekun-nenjongeren‘allesvoorhunwerkstukoverhetMidden-Oosten’vinden,maardatisniethetenigedoel.OpdiewebsitekunnenwijdeverschillendestandpuntenrondomIsraëlendePalestijnenlerenkennen.‘Jezelfverplaatseninhetstandpuntvaneenander,zonderdatjedestandpuntenvandeanderonherroepelijkoverneemt.’Datisookvoorvolwassenenzeerwense-lijk,overdezinvanIsraëlzondaggespro-ken.JongerenuitIsraëlendePalestijnsegebiedenbloggenopdesiteenvertellenoverzichzelf.DejongerenhebbenelkaardezezomerinNederlandookontmoet.Daaroververteltdesiteuiteraardook.AfgelopenjuniwerdwereldwijddeWeekvoorVredeinPalestinaenIsraëlgehouden.KerkinActiegafinditkader-samenmetandereorganisaties-eenbundelverhalenengedichtenuit:‘Komvanavondmetverhalen’.
LoofhuttenfeestDeIsraëlzondagvaltditjaarsamenmethetLoofhuttenfeest(Soekot).Vandaardatdehandreikingookhier-incombinatiemethetthema-naderopingaat.Tijdensditfeestkomtmenzevendagenlangbijelkaaromdetochtdoordewoes-tijnteherdenken.Detijdvanhetlerenomteleven.Datiseenbelangrijkebezigheid,vertellen,samengesprekkenvoeren.Indialoogleerjeenleerjedeanderken-nen.Tijdvoorbezinning!Depreekschets‘Vreugdeiseenbijbelseopdracht!’sluitaanbijdesynagogelezing,Leviticus22:26-23:44,hetschemavandefeesten.Hetliturgischmateriaalhelptomdeliturgieendegebedenvormtegeven.DeJoodsebijdragegaatinopdebetekenisvan bijelkaarkomen´indeJoodsetraditie.
Hetkinderverhaalbrengteenaantalpuntenbijelkaarenbiedtsuggestiesvoordeverwerking.
VoorvoorgangersinkerkdienstenisheteenuitdagingomonzeverbondenheidzóteverwoordendatwenietwegkijkenvanhetfysiekeIsraël,maarjuistinde‘span-ningvandetijd’theologischlefenkarak-tertonen.
floor Barnhoorn is gemeenteadviseur.
Israëlzondag 2009: ‘Bij elkaar komen’ De eerste zondag van oktober is in de Protestantse Kerk in Nederland altijd Israëlzondag. Het thema van dit jaar, ‘Bij elkaar komen’, is geïnspireerd door verschillende bijbelteksten en door de kern van het werkveld van Kerk en Israël: mensen in de kerk bij de Joodse wortels van hun geloof brengen.
floor Barnhoorn
KErK & ISraël
MaTErIaal
Het materiaal voor de Israëlzondag kunt u downloaden van de website van Kerk & Israël, www.pkn.nl/kerk&israel > Israëlzondag > materialen.
Kerkinformatie September 2009
12
Tweejaargeledenbeslotendeconferentie-gangerstestrevennaarnieuwevormenvanpartnerschapopbasisvangelijkwaar-digeonderlingerelaties.Deuitwerkingzouplaatsmoetenvindenrondombepaaldethema’s,waaronderdediaconaleroepingvandekerkenarmoede.
Gezamenlijke voorbereidingHetmottotypeerdedeinvalshoekvandeconferentieditjaar:elkekerkheeftcapaci-teitenenmogelijkhedendiemetanderengedeeldkunnenwordeneninspirerentoteeninzetvoorgerechtigheid,vredeenheelheidvandeschepping.InhetpartnerschappasteengezamenlijkevoorbereidingvandeProtestantseKerkinNederland(KerkinActie)enéénvandeIndonesischepartnerkerken,inditgevaldekerkvanZuid-Sumatra.Hetwasinhaarconferentiecentrumdatvertegenwoor-digersvan33Indonesischekerken(inclusiefdekerkvanPapoea),deProtestantseKerkinNederland/KerkinActieendeProtes-tantseKerkvanOost-Timorbijeenkwamen.Voortswarenervertegenwoordigersvannon-gouvermenteleorganisatiesdiezichopsocialeenecologischevraagstukkenrichten.Hoewelvaakgedragendoorchris-tenen,zijnertussenhenendekerkenweinigrelaties.Debijeenkomstwildedesamenwerkingbevorderen.Almetalwarenerzo’n90deelnemers.EenjongerengroepvandekerkvanZuid-Sumatraverzorgdemetgroteinzetopuitstekendewijzedepraktischezaken,inclusiefdemaaltijden.Deconferentiekreegpubliekeaandacht:elkedagberichttenlokaleenregionalekranteneroverendeburgemeestervanMetroeneenvertegenwoordigervandegouverneurvandeprovincieLampungwoondendeopeningbij.
TranformatieDeconferentiebegonmeteenaantaltheo-logischereflecties.RobertSetio,docentaandetheologischefaculteitvanJogja-karta,pleittevooreendiaconaatdatniet
charitatiefis,maarmetdearmenwerktaantransformatievandesamenleving.ZelfbelichtteikhetdiaconaatinNederlandaandehandvandevisieopdiaconaatindekerkordevandeProtestantseKerk.Dedaarinverwoordegelijkwaardigheidvandeambten,devertegenwoordigingvandediakenenindekerkelijkevergade-ringenopalleniveausendeverbindingtussendiaconaatenAvondmaalvondveelweerklankonderdedeelnemers.Ookwarenerpresentatiesoverdewereld-wijdeMicha-campagne,overhetdiaconalewerkinNederlandindepraktijk,overarmoedeinIndonesiëenwerderingegaanopgenderenarmoede-eennieteenvoudigtebesprekenonderwerp!
SamenwerkingUitdrukkelijkwaserookeenkennisma-kingmetdiaconaleprojectenindeomge-ving.Dedeelnemersbezochtenprojectenophetgebiedvangender,maatschappe-lijkeontwikkelingenlandbouw.Deorgani-satorenstreefdenernaaromtoteenaantalafsprakentekomenoversamenwerkingopbepaaldeonderwerpen.Alszodanigzijngenoemdhetonderwijsinhetdiaco-naataanstudententheologie,deverbete-ringvandeeconomischesituatievanarmenen community development.
Debedoelingisdateropdezeterreinennetwerkenkomenwaarinkerkenervarin-genuitwisselenentoteenplanvanaan-pakkomen.Denieuwingesteldestuur-groep,waaraanookdeProtestantseKerkinNederlanddeelneemt,zaldevoortgangvanditallesbewaken.Naastdezeofficiëlebesluiten,moetgewezenwordenopdecontactendieinhetinformelecircuitzijnontstaan.Eenvoorbeeld:departnerorganisatievanKerkinActieopSumbawilzichinzettenvoordeontwikkelingvanbiogas.EnigeanderekerkenhebbenhieralervaringmeeenzullenbinnenkortopSumbaeeninstructieverzorgen.Nogeenvoorbeeld:geïnspireerddoordeconferentievatteeenkerkhetvoornemeneentoerustingscursusvoorhaardiakenenoptezetten.
Almetaleeninspirerendeconferentiewaarvanimpulsenzijnuitgegaantotbezin-ningopdebetekenisvanhetdiaconaatvoorhetkerk-zijnendedaarmeeteverbin-denpraktijk.
Prof. dr. Herman Noordegraaf is bijzonder
hoogleraar en universitair docent Diaconaat
aan de Protestantse Theologische universiteit
(locatie leiden) en bezocht de conferentie.
Herman Noordegraaf
DIaCoNaaT
Conferentie met 33 Indonesische kerken
De diaconale roeping van de kerk‘Hoeveel broden hebben jullie bij je? Ga eens kijken.’ Deze woorden uit het eerste verhaal over de eerste wonderbare spijziging (Marcus 6) vormden het motto van de conferentie die van 23 tot 28 juni plaatsvond in Metro (Zuid-Sumatra). De bijeenkomst was een vervolg op de in 2007 in Makassar gehouden conferentie van de Protestantse Kerk in Nederland en 33 Indonesische partnerkerken.
Discussiegroep tijdens de conferentie. (foto:MiriamNagtegaal)
Kerkinformatie September 2009
13
Henk van IJken
KErK IN aCTIE
DeLandelijkeDiaconaleDagisdejaar-lijkseontmoetingsdagvoorallediakenenenZwo-commissieledenvandeProtes-tantseKerk.Hetprogrammagaataltijdovereenactueelthemawaarmeediake-neninhunambtswerktemakenkrijgen.‘Overigenszijnookpredikanten,jeugd-ouderlingenenkerkelijkwerkershartelijkwelkomomvangedachtentewisselenoverhetjeugddiaconaat’,zegtEvertJanHazeleger,adjunct-programmamanagervanKerkinActieeneenvandeorganisa-torenvandeLandelijkeDiaconaleDag.‘Ikhoopechtdatzekomen,wantbinnendekerkkunnenweelkaarversterken.Hetjeugddiaconaatraaktimmersnietalleendeplaatselijkediaken.Jeugddiake-nenzijnopdezedagweldeeregasten.Zijmogengratisnaarbinnen.’
StefanustrofeeEenandereprominentegastisdeministervoorJeugdenGezin,AndréRouvoet.HijzalsprekenoverdepositievanjongerenenhunmaatschappelijkeinzeténreiktdeeersteStefanustrofeeuit,eenstimulerings-prijsvoorhetbestejeugddiaconaleinitiatiefinonsland.Aandetrofeeiseenbedragvan€5000,-verbondenvoordeuitbouwvanhetplaatselijkejeugddiaconaat.Bijjeugddiaconaatgaathetomdiaconaatvoorendoorjongeren.Deuitvoerdersvandiaconaatvoorjongerenzijndediaconieën
Ruimte voor jeugddiaconaat
Landelijke Diaconale Dag 2009De 114e Landelijke Diaconale Dag wordt op 7 november van dit jaar gehouden. Plaats: Beatrix-theater van de Utrechtse Jaarbeurs. Het thema van de dag is ‘Ruimte voor jeugddiaconaat’. Minister André Rouvoet komt ook.
enwelzijns-enkerkelijkeorganisatiesdieKerkinActiesteunt.HetgaatbijvoorbeeldomdeRudolphstichtingdiejeugddorpDeGlind(bijAmersfoort)beheert,omdejongerenopvangvan’tSchienvatenNeonindeprovincieGroningenenThe Mall,eenprojectvanYouthforChristvoorjongereninachterstandswijkenvangrotesteden.Nietiedereenzalhetzonoemen,maarbijjeugddiaconaatdoorjongerengaathetbijvoorbeeldom:boodschappendoenvooriemanddiedatzelfnietkan,eenwan-delingmetiemandmakenofopdekoffiegaanbijiemanddieeenzaamis.Hetinter-nationalejongerenprogrammavanICCO&KerkinActie,Togetthere,betrektjonge-renbijhetstrevennaareenrechtvaardigewereld.JongerenkunnenmetTogettherealsvrijwilliger,alsdeelnemeraaneengroepsreisofalsjongeprofessionalwordenuitgezonden.Changemaker iseennetwerkvanenvoorallejongerendieaaneenuit-wisselingsprogrammahebbenmeegedaan.ChangemakervoertookjeugddiaconaleactiesinNederlanduit.
JeugddiaconaatInhetjeugddiaconaatgaathetomgoeddoen,rechtdoenenvredebrengen,verteltEvertJanHazeleger.‘Barmhartigheid(goeddoen)houdtindatjeklaarstaatvoordeanderenhelptwaargeenhelperis.Bijrechtdoengaathetomeenmeerstruc-
tureleaanpak.Diakenenkunnenbijvoor-beeldinhunbuurtarmoedesignalerenenaanpakken,enzekunnenvervolgensKerkinActieinschakelenomvoordeaanpakvanarmoedetelobbyenbijdeoverheid.Inhetbuitenlandzettendepartnerorgani-satiesvanKerkinActiezichinvooreengoedetoegangtotbasisvoorzieningen:eten,drinken,scholingenonderdak.Hetdiaconaatzetzichinvoorhetstimule-renvanvredeindebuurtdoorhethoudenvanontmoetingenendoorhetinitiërenvanvredes-endialoogprojecten.InonslandenwereldwijdzetKerkinActiezichvoor,metennamensplaatselijkediaco-nieëninvoorhet(wereld)diaconalewerk’.
Vieren, ontmoeten, bemoedigen‘DeLandelijkeDiaconaleDagis:samenvieren,ontmoetenenbemoedigen’,zegtEvertJanHazelegerenthousiast.Indeochtendisereenplenairprogrammametlezingen,muziekenpresentatiesvanjeugddiaconaleprojecten.KeesPosthu-muspresenteertdedagnietalleen,maarzorgtookvooreendiaconaalcabaret.Indemiddagzijnerworkshopsmetuit-eenlopendeinformatie,zoalsoverKinde-renindeKnel,eenonderdeelvanKerkinActiedatorganisatiesinhetbuitenlandondersteuntdieopkomenvoorwerkendekinderen,straatkinderen,seksueeluitge-buitekinderen,gehandicaptekinderen,enkinderendieingevangenissenofinoorlogssituatieslevenofinsamenlevingenwaarinaidsveelvoorkomt.‘TussendebijeenkomstendoorzijndedeelnemersaandeLandelijkeDiaconaleDagvanhartewelkomopdeinformatie-marktwaarorganisatiesuithetdiaconaat,eninhetbijzonderhetjeugddiaconaat,zichzelfpresenteren’,aldusEvertJanHazeleger.
Henk van IJken is communicatiemedewerker
van Kerk in actie.
aaNMElDING
U kunt zich voor de Landelijke Diaconale Dag aanmelden op de website van Kerk in Actie, www.kerkinactie.nl/ldd2009. landelijke Diaconale Dag 2008. (foto:JaapdeJager)
14
Kerkinformatie September 2009
DeCommissievanBijzondereZorg(CBZ),diedeProtestantseKerkinhetvoorjaarvan2004instelde,heefthetdrukgehad.Indeaanloopnaarhetofficiëlesamengaanvandehervormden,gereformeerdenenlutheranenwerdduidelijkdatdekerken-radenvaneenaantalhervormdegemeen-tennietmeewildenindievereniging.DeCBZwerdindeeersteplaatsingesteldtenbehoevevandeledenbinnendiegemeentendiewélbinnendeProtestantseKerkinNederlandwildenblijven.Decom-missiestondhenbijmetadviesenzochtmethennaarmogelijkhedenomhetker-kelijklevenvoorttezetten.Daarbijpro-beerdedeCBZvoorzieningentetreffenwaarinookrekeningwerdgehoudenmethetdeelvandegemeentedatovergingnaardelatereHersteldHervormdeKerk.Voor61gemeentenmoestenvoorzien-ingenwordengetroffen,watindemeesteplaatseninmiddelsisgebeurd.Achterdeze‘droge’feitengingendeafge-lopenjarenheelwatemotiesschuil.Ver-scheidenehervormdegemeentenscheur-denintwee–vaakongelijke–delen.Descheidingslijnenliepensomsdwarsdoorfamiliesheen.Tweebetrokkenenblikkenvijfjaarnadatoterug.
BreukChrisWesterlakenwasin2004voorzittervanhetcollegevankerkvoogdenvandeHervormdeGemeenteZuilichem.Momen-teelishijscribavandekerkenraadenvoorzittervanhetcollegevankerkrent-meesters.Degemeenteraakteeengrootdeelvandebetrokkenkerkgangerskwijt
Berber Bijma
VIJf Jaar ProTESTaNTSE KErK
De Protestantse Kerk in Nederland bestond op 1 mei 2009 vijf jaar. De vereniging van de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden heeft op plaatselijk niveau vaak een ander tempo dan landelijk. In een korte serie vertellen verschillende lokale ‘kerkenwerkers’ over hun inzet voor de kerk en hoe zij de plaatselijke en landelijke vereni-ging hebben ervaren. Deze maand deel 4: de kerkrentmeester.
Vijf jaar Protestantse Kerk
Hervormde gemeenten leden soms gevoelig verlies bij kerkvereniging
Nieuw kerkelijk leven na een scheuringDe vereniging van hervormden, gereformeerden en lutheranen heeft in sommige hervormde gemeenten een gat geslagen doordat een deel van de gemeente niet meewilde in de Protestantse Kerk en toetrad tot de Hersteld Hervormde Kerk. De Commissie van Bijzondere Zorg gaf in de desbetreffende plaatsen advies en zette voorzieningen op papier. Betrokkenen uit Zuilichem en Kesteren vertellen hoe dat bij hen gebeurde.
aandeHersteldHervormdeKerk.‘Inonzegemeentewarenervóórdelandelijkeverenigingaltweestromingen.Pasdoordieverenigingontstonddeechtebreuk.EendeelwildenietmeemetdeProtes-tantseKerk,eenanderdeelwel.Deker-kenraadwildeinzijngeheelnietmee.Sommigeledenvanhettoenmaligecol-legevankerkvoogdenkondenzichnietvindenindieopstellingvandekerkenraad.Toendelandelijkeverenigingaanstaandewas,hebbenwijcontactgezochtmethetProtestantsDienstencentruminArnhemdattoennogbestond.ViahetPDCkwa-menweincontactmetdeCommissievanBijzondereZorg.’DeCBZsteldeeenvoorzieningop,dieinhielddatde‘bezwaarde’groep,dielaterhersteldhervormdwerd,haardienstenzouhoudeninverenigingsgebouwDePoortinZuilichem.‘Dekerkenraadwildezichdaarnietaanhouden’,verteltWester-laken.‘Daaromishetnogtoteenkortgedinggekomen’.DerechteroordeeldedatdevoorzieningvandeCBZopgevolgdmoestworden.DeHersteldHervormdeGemeentekerktsindsdieninDePoort,maarisbijnaklaarmetdebouwvaneeneigen,nieuwekerk.
VolkskerkHervormdZuilichemhadin2004oppapierongeveer800leden,vanwiezo’n300actievekerkgangers.Daarvangingenmeerdan200overnaardeHersteldHervormdeKerk.Eengevoeligverlies,zegtWesterlaken.MaardevrijkleineHervormdeGemeentedieachterbleef,
heeftsindsdienzegenervaren.‘Alsinds2000haddenwelandindeverkoop,maardatwildenietzovlotten.Opeensin2006,goedenwelnadescheuring,kondenwehetvandehanddoen.Daarmeehaddenweweerdemiddelenomeeneigenpredi-kantteberoepen–tentijdevandescheu-ringwasdegemeentevacant.Datverkoopjuistindieperiodeslaagde,hebbenwealsheelbijzonderervaren.’InmiddelsheeftdeHervormdeGemeentevanZuilichemweerzo’n160actievekerk-gangers.Eenbehoorlijkegroeidusin
Preekstoel in het kerkgebouw van de Hervormde
Gemeente Kesteren.
15
Kerkinformatie September 2009
slechtseenpaarjaar.Westerlaken:‘EenenkelingisteruggekomenuitdeHersteldHervormdeGemeente.Maardegroeizitvooralinrandkerkelijkendieeerstnauwelijksindekerkkwamenennuwelweer.DaarnaastwarenermensendienaareennaburigegemeentewarengegaanennuweerinZuilichemnaardekerkgaan.Vóór2004warendedienstenvoorhennietaantrekkelijk.Alsjehetinhokjeswiltplaatsen:degemeentegingtoeneenbeetjedekantopvaneengereformeerdegemeente.Wezijnnuweervoluitvolks-kerk.Hetverschilzitvooralindepredi-king.Voor2004hoordejeindepredikingdathetbijnavoorniemandmogelijkwasomzaligteworden.Depredikingisrui-mer,uitnodigendergeworden,maarnietminderBijbelgetrouw.Datheeftdegemeenteaantrekkelijkergemaakt.’InmiddelsheeftZuilichemeenbloeiendkerkelijkleven,verteltWesterlaken.‘Erismeerbetrokkenheidenonderlingeverbon-denheid.Wezijnbegonnenmetnieuweactiviteiten,zoalseengemeentedag.Dandoenwespelletjesofmakeneengezamen-lijkefietstocht.Randkerkelijkenzijndanookwelkomendiekomenookinderdaad.Erismeergemeenschapsgevoelgekomen.’TochwilWesterlakenterugkijkendnietzeggendatdescheuring‘goed’isgeweestvoordeHervormdeGemeente.‘Watgebeurdis,wasnietmooi.GoedishetnooitalshetlichaamvanChristusscheurt.Maarsommigedingengebeurennueen-maal,diehebjenietvoorhetkiezen.Allesbijelkaarheefthetonstochwelietsgoedsgebracht.Hetiszogezegdwinstuitverlies.Nietzozeerfinancieel–hoeweldatookhetgevalwas–maarvooralomdatdeHeiligeGeestmerkbaarinonzegemeenteisgaanwerken.Voor2004hielddiezich,omhetzomaaruittedrukken,watafzijdig.Wezijnnumeergemeentegeworden.’
ZorgenEenkleine50kilometerverderop,indeHervormdeGemeentevanKesteren,gebeurdeongeveerhetzelfde,vertelthuidigouderling-kerkrentmeesterKeesvanOoijen.In2004wildegeenvandeambts-dragersnochvandeledenvanhetcollegevankerkvoogdenmeeindeProtestantseKerk.Enkeleledenvandegemeentevon-denechterweldat‘onzeplaatsbinnendeProtestantseKerkwas’,zegtVanOoijen,dieeenvanhenwas.‘AlhaddenwijtoenenhebbenwijnunogsteedsonzezorgenoverbepaaldeontwikkelingenbinnendeProtestantseKerk.’Degemeenteledendie‘gewoon’her-vormdwildenblijven,zochtencontactmetdeCommissievoorBijzondereZorg.HetbreedmoderamenvandeclassisTielfungeerdealstijdelijkekerkenraadomdat
degehelebestaandeker-kenraadwasovergegaannaardeHersteldHer-vormdeKerk.Daarnaastwerdeen‘kerkenraadscommissie’gevormd,diesamenmetdetijdelijkekerkenraadendeCBZzochtnaarmoge-lijkhedenvooreen‘door-start’vandehervormdegemeente.HelaaskwamhetookinKesterentoteenkortgeding,verteltVanOoijen.DeHersteldHervormdeGemeentewasaanvanke-lijknietvanplanhetkerk-gebouwteverlaten,maarwerddaardoorderechtertoegedwongen.‘Bijdatproceszijnwijalsgemeenteledennauwelijksbetrokkengeweest.Wewerdensteedsvertegen-woordigddoorhetbreedmoderamenvandeclassisendoordeCBZ.Zijwarenbijvoorbeeldwelbijderechtszitting,wijniet.Datwasookbeter,omdathetandersaltedichtbijwasgekomenenmisschienteemotioneelwasgeworden.Deoverdrachtvandesleutelsheeftooknietrechtstreeksaanonsplaatsgevonden.’DeCommissievanBijzondereZorgheeftsteedseen‘betrokkenenintegere’rolgespeeld,vindtVanOoijen.‘DeledenvandeCBZstondensteedsklaarmetadvies,ookinhelepraktischezaken.’
GroeiZo’n110pastoraleeenheden(adressen)vandeHervormdeGemeenteblekenineersteinstantiemeetewillennaardeProtestantseKerk.NetalsinZuilichemwerdhetmerendeelvandemeelevendeledenhersteldhervormd.Maarwatvervol-gensinZuilichemgebeurde,gebeurdeookinKesteren:nadescheuringgroeidedeHervormdeGemeente.‘OokbijonswarenerenkelegezinnendieterugkwamenuitdeHersteldHervormdeGemeente’,verteltVanOoijen.‘Maardatwarenermaareenpaar.Demeestegroeizatbijdemensendieergensanderskerkelijkmeelevendwarengewordenennuophunschredenterugkeerdenénmensendiejarennietindekerkwarengekomen.’Indeeerstetweejaarnadescheuringwerkteds.J.N.ZuijderduijnuitValburg-HomoetalsconsulentengedetacheerdpredikantindeHervormdeGemeentevanKesteren.‘Hijheeftmetveelzegengear-beid’,zegtVanOoijen.‘Onderzijnleiding
isveelopgebouwd.’NahetvertrekvanZuijderduijninaugustus2007kreegdegemeentevanverschillendekantenfinan-ciëlesteun,waardoorhetmogelijkwerdeeneigenpredikantteberoepen.Sindseenjaarisdieeigenpredikant,ds.H.Roseboom,werkzaamindegemeente.
ZegenDeHervormdeGemeenteisdelaatstejaren‘welwatveranderd’,zegtVanOoijen.‘BestuurlijkzijnwetransparantergewordenenoverdeverkondigingalshethartvandegemeentekanikzeggendathetverzoeningswerkvanJezusChristusindevollebreedteenruimtewordtgepreekt.Datiseenietsanderenadrukdanopdeeerdereverkondiging,maareenalteexplicietevergelijkingmethetverledenwiliknietmaken,ookalomdatikpaseenaantaljareninKesterenwoon.’DeledenvandeHervormdeGemeenteervarenzegenindekerkgang,hetverenigingswerkendecatechisaties,zegtVanOoijen.Tochwilhijnietzondermeersprekenvaneen‘bloeiendegemeente’.‘Eengemeentebloeitalsmensentotper-soonlijkgeloofinhetverzoenendewerkvanChristuskomen.Datoordeelisnietaanons.Maarwezijnwelheeldankbaarvoordeeenheid,debetrokkenheidenalhetanderegoededatwealsgemeenteontvangenenervaren.’
Berber Bijma is freelance journalist.
Kerkgebouw Zuilichem.
16
September 2009KErKElIJK WErKErS
Gert Noort
Kerkinformatie
Onderzoek naar positie kerkelijk werkersIn de Protestantse Kerk werken honderden kerkelijk werkers. Hun positie staat de laatste jaren regelmatig hoog op de synodeagenda. Wie zijn ze eigenlijk? Jarenlang ontbrak het aan kerngegevens over deze beroepsgroep. Dankzij een onderzoek van de Christelijke Hogeschool Ede en de Protestantse Kerk weten we nu gelukkig meer.
Alsjenietexactweetoverwiejehethebt,ishetheelmoeilijkombeleidtemaken.Datgoldzekerookvoordegroepkerkelijkwerkers.Erbestaatweliswaareenregistervankerkelijkwerkers,maardaarinstaatnietwelkeafgestudeerdeneenbaanvin-den.Hebbenkerkelijkwerkersoverwe-gendkleineengetermineerdeaanstellin-gen–zoalsvaakgezegdwordt–ofookwelfulltimebanen?Watbeschouwenker-kelijkwerkerseigenlijkalshunhoofdtaak?Eneenkwestiedieveeldiscussiekanoproepen:hoevaakgaankerkelijkwerkersvoorinkerkdiensten?Naardezeenanderevragenisonderzoekgedaan.
‘Inspireren en ontberen’EindjuniwerdhetrapportInspireren en ontberengepresenteerd.Hetonderzoek,uitgevoerddoorhetlectoraatgemeente-opbouwvandeChristelijkeHogeschoolEdeinsamenwerkingmethetDiensten-centrumvandeProtestantseKerk,wasvooralgerichtopdekerkelijkwerkersdiezijningeschreveninhetregistervandeProtestantseKerk.Ookwerkgevers(inveelgevallenkerkenraden)werdenechterbevraagdophunbevindingen.Hetrapportwaseenvervolgopeerderonderzoekin2008(De HBO-theoloog in beeld),datzichrichtteophbo-theologenindevollebreedtevandekerken.Daaruitwasgeblekendateenderdevandeafge-studeerdengeenwerkhadgevondeninhetverlengdevandeopleidingendatmin-derdandehelftvandekerkelijkwerkerseenvasteaanstellinghad.Bovendienhad
39%vandekerkelijkwerkerseenaanstel-lingvanvijftienuurofminder.Geenheelrooskleurigeperspectievendusvoorpas-afgestudeerden.DevraagkwamopofdezesituatieookaandeordewasbijdekerkelijkwerkersvandeProtestantseKerk.Hetrapport Inspireren en ontberengeeftgoedinzichtindepositievankerkelijkwerkersindeProtestantseKerk.Welkbeeldkomtuithetrapportnaarvoren?
TevredenheidEenruimemeerderheidvandekerkelijkwerkers(68%)blijkttevredenoverdearbeidsloopbaan.Dezetevredenheidheeftvooralbetrekkingopdemogelijkheidtotpersoonlijkeenberoepsmatigeontwikke-ling,verantwoordelijkheidendiversiteitaantaken.Mindertevredenzijndekerke-lijkwerkersechterzodrahetgaatoverdeerkenningvanhetvak.MeerdandehelftvandekerkelijkwerkersgeeftaandateenpositieverbeteringvandeberoepsgroepindeProtestantseKerknoodzakelijkis.Hetblijftteveeleenbaan‘indeschaduwvandedominee’.Bijnaeenkwartzoekteenanderebaanuitonvredemetdearbeids-omstandighedenen-voorwaarden.Datlaatsteheeftongetwijfeldooktemakenmetdeperspectievenopwerkenvoldoendeinkomen.
AanstellingenHetonderzoekwijstnamelijkuitdatkerke-lijkwerkersindeProtestantseKerkinmeerderheidkleinecontractenhebben.Devolgendegegevensmakendatweldui-delijk:hetmeestvoorkomend(33%)iseenaanstellingvantussende16en23uur.Vandeberoepsgroepheeft38%eenaan-stellingvan32uurofmeer.Eenkwartheeftechtereenbaanvoorminderdan15uurperweek.Integenstellingtothetbestaandebeeldblijktuithetonderzoekdathetmerendeelvandekerkelijkwerkerseenvasteaanstel-lingheeft(68%).Daarentegenheeft25%vandeberoepsgroepeentijdelijkebaanmeteenaanstellingsduurvankorterdaneenjaar.Datveelkerkelijkwerkersaanstel-lingenvanminderdan6maandenzouden
hebben(vervangingbijvacaturevaneenpredikant)blijkteenfabeltje:slechtsbij1%vandekerkelijkwerkersisdithetgeval.
VoorgaanMageenkerkelijkwerkervoorgaaninkerkdiensten?WiedediscussiesvolgtweetdatdaaroverindeProtestantseKerkheteenenandertedoenis.Eenkerkelijkwerkerisvolgenskerkordelijkeregelingenbevoegdtothetvoorgaaninkerkdienstenalsmethetoogdaaropeenpreekconsentisafgegeven.Eerderonderzoekweesuitdatcirca80%vandekerkelijkwerkersvoorgaat.Datgetalisaanmerkelijkhogerdanhetpercentagekerkelijkwerkersdatovereenpreekconsentbeschikt.HetrapportInspireren en ontberenbeves-tigtditbeeld,maarvoegterooknogwataantoe.Vandeberoepsgroepalsgeheelgaat78%voorinkerkdiensten.53%doetdatregelmatigtotvaak.Hetblijktdaarbijinverrewegdemeestegevallen(82%)tegaanomhetvoorgaaninde‘gewone’ere-diensten(ennietin‘bijzondere‘diensten,zoalsuitvaartenenjeugddiensten).Ruim3%vandekerkelijkwerkersgeeftboven-dienaanookdesacramententebedienen.Inhetlichtvanrecentesynodediscussiesishetzondermeeropmerkelijkdat29%vandekerkelijkwerkersaangeefthetvoorgaanalshoofdtaaktebeschouwen.Dezegroepgaatervanuit‘hetwerkalsvaneenpredikant’teverrichten.
Welke vragen roept het onderzoek op?Hetrapportonderscheidtviersoortenkerkelijkwerkers:
1.kerkelijkwerkersdieinhoofdzaaktakenuitvoerendiedichtaanliggentegenhetwerkvandepredikant
(pastoraat,catechese)2.kerkelijkwerkersdiehetwerk‘alsvaneenpredikantdoen’(metinbegripvanvoorgaan)
3.kerkelijkwerkersmettakenopde terreinengemeenteopbouw,jeugd-werk,missionairendiaconaalwerk
4.kerkelijkwerkersdiewerkenbijzorg-instellingen(geestelijkeverzorging).
Kerkelijk werkers zijn onder meer werkzaam bij
zorginstellingen. (foto:E.J.Brouwer)
17
September 2009Kerkinformatie
Hetwerkvandekerkelijkwerkerisdusbreed.Nietzeldenligtdefunctiedichtaantegenhetpredikantschap(ofkomtdaar-meevrijwelgeheelovereen).Indiegeval-lenishetvoorkerkelijkwerkers(enookvoorgemeenteleden!)onduidelijkwaaromdekerknietbesluitpreekconsentensacramentsbevoegdheidtekoppelenaandebetreffendefunctie.Hetonderzoekroeptookdevraagophoede–ookdoordesynodegewenste–posi-tieverbeteringkanwordengerealiseerd.
Hetgrotepercentagedeel-tijdaanstellingenentijdelijkebanenleidttotversnipperingvandeformatieendraagtdaarmeeaandeversterkingvandeberoepsgroepzekernietbij.
Eenanderekwestiedieaan-dachtverdientisdevolgende:39%vandekerkelijkwerkersblijktalszodanigwerkzaamtezijnvóórdathetdiplomavandeopleidinggodsdienst-pastoraalwerkisverkregen.Datmaaktduidelijkdatdewerkgevers(inveelgevallenkerkenraden)langnietaltijdhechtenaandoordekerkgesteldeeisen,namelijkeenafgerondeopleidingeninschrijvinginhetregisterkerkelijkwerkers.Hetroeptdevraagopwaaromvoorkerkelijkwerkerseenafge-rondeopleidingnietaltijdalsvoorwaardevoorbenoemingwordtgezien,terwijlhetalsvanzelfsprekendwordtbeschouwddateenpredi-kantsvacaturealleendoorvolledigafgestudeerdetheo-logenkanwordenvervuld.
AanbevelingenDeonderzoekers(ElianneSchultzenTeusvandeLagemaat)komenmetdiverseaan-bevelingen.Zostellenzijvooromdevér-gaandeversnipperingvanhetwerk(veelkleineaanstellingen)tegentegaandoorregionaliseringteoverwegen.Eenaantalgemeentenzougezamenlijkeenkerkelijkwerkerindienstkunnennemen.Ookbevelendeonderzoekersaanmeerwerktemakenvanhetloopbaanperspec-tiefvoorkerkelijkwerkers:dekerkzoueen
MEEr WETEN?
Het rapport levert waardevolle bouwstenen voor komende discussies en is de moeite van het lezen zonder meer waard. Het kan voor € 15,- worden besteld bij de CHE, zie www.che.nl, doorklikken naar theologie, lectoraat gemeenteopbouw.
Kerkelijk werker in het ambt van predikantDegeneralesynodenamop24april2009hetprincipebesluitdatdekerkelijkwerkeronderenkelestriktevoorwaardentoelaat-baaristothetpredikantsambt.Dezebeslis-singhoudtindateenkerkelijkwerker(dus:meteenafgerondeHBO-opleidinggodsdienst-pastoraalwerkénopgenomeninhetregisterkerkelijkwerkersvandeProtestantseKerk),diegeziendeplaatse-lijkesituatiegevraagdwordthetwerk‘alsvaneenpredikant’tedoen,inhetambtkanwordenbevestigd.Hieraanzijndiversevoorwaardenverbon-den.Allereerstzaldebetreffendekerkelijk
werker,evenalsacademischopgeleidetheologen,metgoedgevolgeentrajectvangeschiktheids-beoordelingmoetenafron-den.Tentweedekaneenbevestigingalspredikantpasplaatsvindennádataanvul-lendeopleiding(metnamehomiletiekenliturgiek)isgedaan.Hetsynodebesluitbetekentnietdatkerkelijkwerkersdiehetwerkalsvaneenpredikantdoenopkortetermijninhetambtkunnenwordenbevestigd.Eerstzaldekerkcriteriamoetenformulerenmetbetrekkingtotdevraagwienueigenlijk‘hetwerkalsvaneenpredikant’doet.Vervolgensmoetde
geschiktheidsbeoordelingwordengeorgani-seerd.Ookzalinoverlegmetdeopleidingengestaltemoetenwordengevenaanhetvereisteaanvullendeopleidingstraject.Deverwachtingisdathiermeenoggeruimetijdgemoeidzalzijn.Zodrahetmogelijkisomtoelatingtothetambtaantevragenzaldaarvanberichtwordengegevenin KerkinformatieenopdewebsitevandeProtestantseKerk.
Voornadereinformatie:dr.G.Noort,teambegeleidingpredikantenenkerkelijkwerkers(g.noort@pkn.nl).
BErICHT
bredernascholingsaanbodmoetenont-wikkelendatgoedaansluitbijdepraktijkvanhetwerk.Ookzienzijhetalswenselijkdatermeerduidelijkheidkomtoversecun-dairearbeidsvoorwaarden.Zokomthetvoorkerkelijkwerkerstevaakaanoponderhandelingsvaardighedenalszijver-goedingenvragenvoorgevolgdebijscho-lingen.Daarnaastishetvoordezeberoepsgroepnietduidelijkwaarompredi-kantenrechthebbenopstudieverlofmaardekerkelijkwerkerniet.Totslotkomendeonderzoekersmetdevolgendeaanbeveling:neemserieusdatzoveelkerkelijkwerkersvoorgaaninkerk-diensten.Nietzonderredenvragenzijzichafofdehuidigeregelgevingwelafge-stemdisopdebehoeftenvandeplaatse-lijkegemeenten.DeProtestantseKerkkanblijvenvolhoudendatdekerkelijkwerkerzonderpreekconsentnietmagvoorgaan,maarhetgebeurtalom.Mettoestemmingvandeplaatselijkekerkenraad.Aanvul-lendecompetentiegerichtescholingzoukunnenhelpenomdebestaandepraktijkin‘gewenstekerkelijkebanen’teleiden.
Dr. Gert Noort is werkzaam bij het team
Begeleiding predikanten en kerkelijk werkers.
Dr. Gert Noort. (foto:ProtestantseKerk)
Kerkinformatie September 2009
18
Eenbijzonderverzoekaandediensten-organisatiekwamvanouderling-kerkrent-meesterP.B.Anker(classisHoofddorp).Inhetkadervaneenduurzaambeleg-gingsbeleidvroeghijhetbestuuromteonderzoekenofhetbeleggingsmaximuminOikocreditverhoogdkonworden.Hetbestuurzaleenvoorstelvoorbereiden,zodatindetoekomstwellichtmeergeldvandeProtestantseKerkduurzaamwordtbelegd(zieookkader).DeProtestantseKerkenhaardiensten-organisatieboektenin2008eenfinancieeloverschotvan€643.000,-,zoblijktuitdevastgesteldejaarrekeningen.Ditoverschotwordtaanderisicoreservetoegevoegd.HaaijeFeenstra,directeurvandediensten-organisatie,toondezichtevredenmethetbehaalderesultaat,maarwaarschuwdedaarnaastvooraltegrootenthousiasme:‘Degevolgenvandekredietcrisiszijnindezecijfersnognietterugtevinden.Wijkunnennognietinschattenwatdiegevolgenzullenzijnvoorhethuishoud-boekjevandegemeentenendekerk.’Uithetjaarverslagblijktverderdatdeper-sonelebezettingvandedienstenorganisa-tieisafgenomenvan335fte’seind2007tot319fte’seind2008.
Leveranciers ledenregistratiesysteemUiteenlijstvandrieleverancierswordtzosnelmogelijkeenleveranciergekozenvanhetnieuwteontwikkelensysteemvoordelandelijkeledenregistratievandekerk.Tijdensdevergaderingisingestemdmetdeselectiecriteriavoordeleveranciersvan
hetnieuwesysteem.DeAdviescommissieLedenregistratiesprakhaarvertrouwenuitindeprojectaanpaktotnutoeendewijzewaaropdeskundigenvanuitdekerkhuninbrengaanhetprojectleveren.Beginjunistondendeuitgavenvoorhetprojectopbijna€130.000.Dezekostenwordengevormddoordeinhuurvanexterneexpertise,onkostenvergoedingenenver-gaderkosten.Dezekostenwordenbetaalduithetinjuni2008doordekleinesynodetoegewezenbudget(€300.000)omtekomentoteenprojectplan.Alsallesvol-gensplanverlooptishetnieuwesysteemeind2010operationeel.
Vier voorzieningenDeCommissievanBijzondereZorgissinds2004verantwoordelijkvoorhettreffenvanvoorzieningenvoorhersteldhervormdegemeenten.Ookheeftdecommissieals
taakomhendiebinnendeProtestantseKerkwillenblijvenzogoedmogelijkinstaattestellenhetgemeentelevenvoorttezetten.NudekleinesynodeookheeftingestemdmetviervoorzieningenvoorgemeenteninWouterswoude,Houten,ZuilichemenMiddelharniszijnerintotaal52voorzieningengetroffen.Ervolgenernognegen.Devoorzieningenmoetendehersteldhervormdenhelpeneeneigenkerkelijklevenoptebouwen.Indemeestegevallengaathetomdeover-drachtvankerkrentmeesterlijken/ofdiaco-naalvermogenofeenregelingmetbetrek-kingtothetgebruikvaneenkerkgebouw.
Michiel Nap is voorlichter van de
Protestantse Kerk.
De kleine synode van de Protestantse Kerk telt 32 leden, die ook lid zijn van de gene-rale synode. De kleine synode komt meer-dere keren per jaar bij elkaar en beslist over financiën, personeel en organisatie van de kerk en haar dienstenorganisatie.
Besluiten Kleine SynodeDe vaststelling van de jaarrekeningen over 2008, een rapportage over de voortgang van het ledenregistratiesysteem en besluiten over voorzieningen voor gescheurde hervormde gemeenten: dat waren de belangrijkste ingrediënten voor de vergadering van de kleine synode die op 26 juni 2009 plaatsvond in het landelijk dienstencentrum in Utrecht. Een kort overzicht van wat er werd behandeld en besloten.
Michiel Nap
KlEINE SYNoDE 26 JuNI 2009
oIKoCrEDIT
Oikocredit, één van de grootste microkredietorganisa-ties ter wereld, werkt al ongeveer tien jaar samen met de Protestantse Kerk. Die samenwerking is sinds juni dit jaar intensiever geworden doordat er nu ook gezamenlijk voorlichting wordt gegeven over het Oikocredit-leenmodel aan plaatselijke diaconieën, gemeenten en gemeenteleden. In maart 2007 werd door de kleine synode al besloten het vermogen van de Protestantse Kerk en haar dienstenorganisatie (inclusief Kerk in Actie) in duurzame beleggings-fondsen te investeren. Onderdeel van dat besluit was het investeren van een vast bedrag van € 725.000,- in Oikocredit.
SYNoDE oP WEBSITE
Meer informatie over de (kleine) synode, met onder andere verslagen en besluiten van de vergader-ingen, is te vinden op www.pkn.nl (onder Bestuur en Organisatie, Generale Synode).
De vergaderdag van de kleine synode begint altijd
met een dagopening in de kapel van het landelijk
dienstencentrum. (foto:ProtestantseKerk)
BENoEMINGEN
De kleine synode deed de volgende benoemingen: • voorzitter van de commissie solidariteitskas: ds. P. Verhoeff, Alkmaar (preses van de generale
synode)• lid van de commissie solidariteitskas: ds. G. Bikker, Harderwijk• lid van de beleidscommissie predikanten: drs. C.J. Visser, Haarlem.
19
Kerkinformatie BErICHTEN September 2009
DeNationaleBijbelzondagvaltditjaarop25oktober.CentraalstaathetverhaalvanBartimeüs,metalsthema:‘zorgdatikweerkanzien’.HetNederlandsBijbel-genootschap(NBG)vraagtlokalegemeen-tenopdiedatumextraaandachttegevenaandeBijbelenhetbijbelwerkdoorgebed,activiteitenenfinanciëlesteun.SpecialeaandachtiserdezekeervoorhetkinderprojectLatinoinLatijns-Amerika:bijbelsvoorweeshuizeninBraziliëenbijbelboekjesvoorarmekindereninArgentinië.OoksteunthetNBGdiversevertaalprojecten,zoalseenbijbelvertalinginhetEnxet,eentaaldiewordtgesprokendooreenIndianenstaminParaguay.VoorgangersontvangeneenhandreikingvoordeNationaleBijbelzondag,metachtergrondinformatieoverBartimeüs(Marcus10:46-52),exegetischenotities,liturgischetipsenmateriaalvoorkinderen.Dehandleidingstaatvanaf1septemberop
Bijbelzondag en Bijbel10daagsewww.bijbel10daagse.nlofisgratisaantevragenbijhetNBG,tel.(023)5146146ofmailinfo@bijbelgenootschap.nl.
VerhalenkaravaanTijdensdeBijbel10daagse(23oktober-1november)reistereenverhalenkaravaandoorhetland.AanboordvandezedoorhetNBGingerichtedubbeldekkerreisteenverhalenvertellermee.DekaravaanreistintiendagenvanMaastrichtnaarNoord-Nederlandenzalonderwegdorps-,kerk-enschoolpleinenaandoen.Tijdensdetochtwordenopzoveelmogelijkplaatsenbijbelverhalenverteld.Meerinformatie:www.bijbel10daagse.nl.
BijhetlandelijkdienstencentrumvandeProtestantseKerkinNederlandteUtrechtkwamendeafgelopentijdvragenbinnenoverdegrieppandemie.VeelvragengaanoverbesmettingsgevaartijdensdevieringvanhetHeiligAvondmaal.Hoewelbekendisdathetbesmettingsgevaarnadezomergroterkanworden,achtendeskundigendezeepidemienietgevaarlijkerdandenormaleseizoensgriep.Eriseenaantalmaatregelendenkbaaromhetrisicoopbesmettingteverkleinen.Elkekerkenraadkanzelfkanbeslissenofzevoordeeigengemeentevantoepassingzijn.Allereerstiseengoedehygiënevanbelang.Dus:vakerhandenwassenenafdrogenmetpapieren
Mexicaanse griep en Avondmaal vierenhanddoeken;vakerschoonmakenvandeurkrukken,trapleuningen,vergader-tafels,telefoons,liftknoppen,toiletkranenen-brillen,e.d.Vooraldemensendienadedienstdekoffieinschenkenofetenswarenuitdelenmoetenhieropletten,evenalsdeleidingvanclubs,kindernevendienstenoppas.
AvondmaalErbestaanindeProtestantseKerkvelevormenomhetHeiligAvondmaaltevie-ren:zittend,staand,lopend,gebruikvaneenbeker,gebruikvankleinebekertjes,brood,matzes,wijn,druivensap.Deker-kenraadkan,ombesmettingsgevaartegen
tegaan,tijdelijkbesluitentoteenanderewijzevanvierendanmengewendis.Menkanbijvoorbeeldhetdrinkenuitéénbekerachterwegelaten.Ookkanmenzorgendathetbroodzoweinigmogelijkwordtaange-raakt.Eenlopendevieringofkringviering,waarbijhetstukjebroodofmatzesindebekerwijnofdruivensapwordtingedoopt,biedteengoedalternatief.Uitdiebekerwordtdanuiteraardnietgedronken.Menkanookgebruikmakenvanmeerderekleinebekertjes,aldannietsamenmetindopenvanstukjesbroodofmatze.Hetmeteendoekschoonvegenvandebekernadatiemanderuitgedronkenheeft,biedtgeenbeschermingtegendeover-drachtvanvirussen.
PastoraatErisopditmomentgeenaanleidingandersomtegaanmetbezoekwerk,danmeteengewonegriephetgevalzouzijn.Eengoedehygiëne,zoalshierbovenaangeduid,(metmisschieneenextrakeerhandenwassennaeenbezoek)volstaatalsdebezochtenietlijdtaandeMexicaansegriep.Mochtdatwelhetgevalzijndanishetwijs,zolanghetomdemildevariantvandegriepgaatenalsercontactmoetzijn,diteventebeperkentotdetelefoon.Wordtdeziekteergerenispastoralezorgnoodzakelijk,danisoverlegmetdebehandelendartsdejuisteweg.Meerinformatie:www.pkn.nl,onder‘Actueel’bij4augustus2009,en:ServicedeskProtestantseKerk,e-mail:servicedesk@pkn.nl;tel.(030)8801880.
Wie met veel andere mensen in aanraking komt, doet er goed aan vaak de handen te wassen.
(foto:TjerkNap)
20
Kerkinformatie BErICHTEN September 2009
Kunstenaarswedstrijd voor theologen
Fototentoonstelling Utrechtse Domkerk
DekunstcommissievandewijkgemeenteOranjekerkteAmsterdamorganiseertvoordetweedekeerdeexpositieNONVERBAAL.Daarvoorwordentheologenuitgenodigdkunstwerkeninteleverenoverhetthema‘VREDE–onderogen’.Hetthemasluitaanbijhetjubileummotto“onderogen”vandestichtingKerkenVrede,dieditjaarhaar85-jarigbestaanviert.Detentoonstellingisoecumenisch.Iederetheoloog,geestelijkverzorgerofkerkelijkwerkerdieméérdanverbaalietsinzijnofhaarmarsheeft,iswelkomwerkrond‘VREDE–onderogen’intesturen.Aanmelding(tot31augustus2009)via:nonverbaal@oranjekerk.org,ondervermel-dingvancv,optermijneenfotoendematenvanhetkunstwerk,metuitlegwatdelinkisnaarhetthema.Dekunstcom-missievandeOranjekerkisverantwoorde-lijkvoordeuiteindelijkekeuzevan(dehoeveelheid)werkendiegeëxposeerdzullenworden.Detentoonstellingwordtgehoudenvan12septembertotenmet10oktober.Informatie:www.oranjekerk.orgenwww.kerkenvrede.nl.
AlsmottovoordeProtestantseKerkinNederlandisvoordekomendejarengekozenvoordedriebijnaonlosmakelijkverbondenwoordenvanPaulus:geloof,hoopenliefde.Hetkomendejaarpresen-teertdeProtestantseKerkzichmetdebetekenisvollewoorden‘wijgeloven.’Daariseenbeginmeegemaaktinhetmateriaalvoordestartzondag.Omdatsteedsmeergemeentenvanhetthemavandestartzondageenjaarthemawillenmaken,iseenhandreikingsamen-gesteldwaarmee‘wijgeloven’opmeermomenteninhetjaarhandenenvoetenkankrijgen,bijvoorbeeldingespreks-kringen,groothuisbezoeken,eenthema-
Wij geloven – materiaal voor verdieping in de gemeentebijeenkomstofdeopeningofsluitingvaneenvergadering.Dehandreikingbiedt- liederen,geloofsbelijdenissen,bijbel-tekstenengebeden.
- suggestiesvoorwerkenmetteksten,met‘verbeelding’enmetkortevragen.
- kortewerkvormen,suggestiesvoorvormenvanbijbellezeneneenbijbel-studie.
Zokan‘Wijgeloven’eenthemawordenwaardehelegemeentemeeaandeslagkanenzichmeeverbondenkanvoelen.Dehandreiking‘Wijgeloven–materiaalvoorverdiepingindegemeente’istebestellenviatel.(030)8801337ofbestellingen@pkn.nl.Deprijsis€4,50;
IndeDomkerkteUtrechtstaatvanaf11septemberdefototentoonstellingBeforExileopgesteld.Dezetentoonstellingbrengtdemensachterdevluchtelinginbeeld.Wiewashijvoorhijopdevluchtsloeg?Watiszijnechteidentiteit?Watiemandalsleraar,journalist,misschienburgemeesterofartshadopgebouwdenvooralwiezijofhijwas,isinéénkeerweg-gevaagd.Jeheet‘vluchteling’envanafnuisdatjeidentiteit.Jekomtmoeilijkvanhetimagoaf.Tochzijnvluchtelingenmensenzoalsiedereen,methungeschiedenis,hunloopbaan,hungezin,hunhobby’s,hunidealenoverdetoekomstenhunvisieopdewereld.Hetzijnmannenofvrouwendie
vanaf10exemplarennogmaar€3,50perstuk.Ubetaaltgeenverzendkosten.
Predikant op zoek naar kerkramenDomineeJ.P.EndevandeProtestantseGemeenteBiervliet/IJzendijke/Hoofdplaatheeftvolgendjaardriemaandenstudie-verlof.Indieperiodegaathijzichverdiepenindeachtergrondenvanglas-in-lood-/gebrandschilderderameninkerkgebou-wen.Inwelkecategoriezijnzeondertebrengen(religieus,politiekofanders),wan-neerzijnzeaangebracht,wiewas/isdeglazenier,enwatishunfunctie?Alsharts-tochtelijkamateurglas-in-lood-makerhoopthijzijnstudiezometzijnhobbytekunnencombineren.Ds.Endezougraagincontactkomenmetgemeentendieeenkerkgebouwbezittenmetgebrandschilderderamen.Hijont-vangtdaarovergraaginformatiemateriaal(foto’s,beschrijvingen,boekwerkjes,e.d.)Ookwilhijgraagweteninhoeverredezeramenindegemeentewordengebruiktbijbijvoorbeeldcatechese,vormingentoe-rustingendergelijke.
vaaksterkerzijndanzijdieniethebbenhoevenvluchten,omdatvluchtenmoed,krachtenambitievereist.JoostvandenBroekmaaktedefoto’senwerdmededoordezeserieFotojournalistvanhetJaar2008.Hetidee,decoördinatieendetekstenzijnvanAfrikajournalistJeroenCorduwener.HuntochtinBurundi,waar20.000vluchtelingenuitCongover-blijven,leverdeintrigerendeverhalenenprachtigefoto’sop.Detentoonstellingwordtondersteunddoordewebsitewww.beforexile.nl.Detentoonstellingisvan11september-22oktober2009tezienindeDomkerkteUtrecht.
Reactieskunnennaards.J.P.Ende,Bredestraat31,4501EBOostburg,e-mail:jpende@zeelandnet.nl.
Kerkinformatie September 2009
21
Huub lems
MICroKrEDIET
Oikocredit: samen investeren in mensenEind juni werd in Soesterberg een hernieuwde samenwerkings-overeenkomst ondertekend tussen de Protestantse Kerk en Oikocredit Nederland. Doel: meer geld beschikbaar stellen voor de ontwikkeling van armen en gemarginaliseerden in deze wereld. Geld van gemeenteleden, van gemeenten en diaconieën, en van de landelijke kerk.
Deondertekeningvondplaatsonderhettoeziendoogvanmevrouwdr.ShobaArole,voorzittervanhetbestuurvanOiko-creditInternationaal.DatonderstreeptedenauweverbondenheidtussendeProtes-tantseKerkinNederland,OikocreditNederlandenOikocreditInternationaal.WantdegezamenlijkeinspanningenvandeProtestantseKerkendeNederlandsesteunverenigingmoetenOikocreditaanmeerkapitaalhelpenomaandesterktoe-nemendevraagnaarkredietvoordearmentekunnenvoldoen.
Meer kredietaanvragenHetstijgendaantalverzoekenomkredietisgoedteverklaren.Oikocreditheeftinveellandeneenuitstekendereputatieopgebouwdalssolidekredietverschafferaankleineenmiddelgroteondernemingenenaaninstellingenvoormicrokrediet.Erzijnvelevoorbeeldenvansuccesvollefinancieringentenoemen.ZoalshetwerkvandeFairtrade-organisatieAltertradeFoundationindeFilippijnen.ApparatuurvoorhetBautistaziekenhuisinNicaragua.EencoöperatiefBio-melkbedrijfinBulga-rijeofeenboerenlandbouwbedrijfinMoldavië.OnderwijsaanhetPortoAlegreInstituutvandeMethodistenkerkinBrazi-lië.Entallozeorganisatiesvoormicro-financieringinbijnaalle69landenwaarOikocreditactiefis.Demeerdan750projectendiegefinancierdwordenberei-ken,vooralviahetfijnmazigemicrokrediet,inmiddelszo’n16miljoenmensen.PrinsesMaximaonderstreeptemethaaraan-wezigheidtijdensdepresentatievaneenrapporthierover,hetbelangvanmicro-kredietvoorvrouwen.
KoeienBijhetsymposiumoverhetversterkenvandepositievanvrouwen,datinAmersfoortplaatsvondenwaaronderandereministerMariavanderHoevenpresentwas,deelde
MiriamNgangauitKeniahaarervaringenmetons.ZeiseencliëntvanhetPamojiVrouwenOntwikkelingsprogrammaenwasvroegerafhankelijkvanwathaarmanaanhuishoudgeldinbracht.Dankzijeenleningkonzeeenkoeaanschaffen.Entoendatbedragwasafgelostnogéén,enzovoort.Intussenheeftzeeenaantalkoeien,verkooptzenietalleenversemelkmaarookvanmelkgemaaktezuivel-productenuiteenechtekoelkastenheeftzezevenmensenvoorzichaanhetwerk…inclusiefhaareigenman.
Gemeenten en particulierenDewereldwijdekredietcrisismaakthetvooriedereenmoeilijkeromvandebankenkre-diettekrijgen.Datgeldtookvoordepart-nersvanOikocredit.EnjuistnuzienwedatOikocreditzelfteweinignieuweinvesteer-dersweettetrekken.Endat,terwijlzijzichjuistindezemoeilijketijdenmeerdanooitalsbetrouwbarebeleggingheeftbewezen.DatgeluidwillenKerkinActienamensdeProtestantseKerkinNederlandenOiko-creditNederlandsamennognadrukkelijkeronderdeaandachtbrengen.KerkinActierichtzichdaarbijinhetbijzondertotdiaco-nieënengemeentenvoorwiezijhet
kanaalisominOikocredittebeleggen.TegelijkkrijgtOikocreditNederlandalleruimteomdeledenvandeProtestantseKerkteattenderenopdeuniekemogelijk-heidomdoorgeldtelenenmeerteschen-ken.Nieteeneenmaligegift-natuurlijk,inveelgevallenisookdathardnodig-maareenleningdiemetrentewordtterugbetaaldenvervolgensopnieuwaaneenanderkanwordenuitgeleend.Gavendelenwereldwijdenverstandigomgaanmetde‘talentendieonszijntoevertrouwd’sluitenelkaargeenszinsuit.KerkinActieenOikocreditNederlandhebbenelkaargevonden.Wiedoetmee?
Huub lems is treasury-medewerker van de
Protestantse Kerk.
MEEr WETEN?
Gemeenten en diaconieën investeren in Oikocredit via de Protestantse Kerk in Nederland. Informatie: mw. M.S. Voorbij-Koster, tel. (030) 880 16 07.
Gemeenteleden/particulieren: Oikocredit Nederland Fonds (ONF) – Oikocredit Nederland, tel. (030) 234 10 69 en: www.oikocreditnederlandfonds.nl.
De nieuwe overeenkomst wordt getekend. Vanaf links: bestuursvoorzitter oikocredit dr. Shobda arole,
hoofd voorlichting oikocredit Nederland otto albrecht, bestuursvoorzitter oikocredit Nederland Siepie
de Jong, penningmeester bestuur oikocredit Nederland Koen Vliegenthart en treasurer Protestantse
Kerk Huub lems. (foto:Oikocredit)
22
Kerkinformatie September 2009JoP BErICHTEN
Opzaterdag12decemberishetweertijdvoorhètlandelijkekerstfeestvoorjonge-ren:X-MasProof.JOPorganiseertditkerstfeestin2009voordederdekeer.NaLeidenenArnhemzalhetfeestditjaarplaatsvindeninAmsterdam.X-MasProofiseenkerstevenementmetsfeer,goedemuziekeneeneigentijdsekerst-boodschap.Hetcentralethemais‘Astarisborn’.OphetprogrammastaanonderandereDjRobvanRossumenGeraldTroost&Band.Daarnaastzijnerookditjaarveleactieveencreatieveworkshopseneenkerstviering.Zethetinde(jeugdwerk)agendavandegemeenteenzorgdatjeerbijbentmeteengroepjongeren(vanafongeveer14jaar).
X-Mas Proof
Trainingsaanbod najaar 2009 voor het jeugdwerkInsamenwerkingmethetProtestantsCentrumvoorToerustingenEducatiebiedtJOPditnajaarverschillendebasiscursus-senaan.Tevensstartenwemeteennieuwetrainingvoorhetjeugdpastoraat.
Basiscursussen JeugdwerkHetkomendenajaarorganiseertJOPregelmatigtrainingenindebuurt.Erwordendiversebasiscursussenvoorjeugdambtsdragers,leidingvanactivitei-ten(clubwerk,kindernevendienst)aange-boden.Hierondervindtueenaantaldata(allebasiscursussenduren3avonden!)enlokaties.Staatuwregioofsoorttrai-ningernietbij?Ofheeftubehoefteaaneentraininginuwgemeentezelf?GadannaardewebsitevanhetProtestantsToerustingscentrum:www.toerustingeneducatie.pkn.nlenkiesvoordeknop‘maatwerk’.Eenmedewerkerneemtdancontactopoveruwtrainingswensen.Viadezewebsitekuntuzichookvooralleonderstaandetrainingenaanmelden.
Basiscursus jeugdambtsdragers• 14,21en28september inDrachten• 21en28september,5oktoberinZwolle
• 21en28september,5oktoberinBarendrecht
• 22en29september,6oktoberinKatwijk
• 23en30september,7oktoberinroermond
• 30september,7en14oktoberinutrecht
• 10,17en24november inDelft
Basiscursus Signalen van kinderen en jongeren • 24september,1en8oktoberinHolten
• 27oktober,3en10novemberinlisse
Voortgezette training JeugdpastoraatDoelgroep:iedereendieindekerkmetkinderenenjongerenwerktenoverweegttegaanstartenmetjeugdpastoraat.Ookbestaandeteamsjeugdpastoraatzijnwelkombijdezetraining.Denadrukligtophetjeugdpastoraataankinderenentie-ners.Doelstelling:de‘Voortgezettetrai-ningJeugdpastoraat’leidtvrijwilligersindegemeenteoptoetewerkennaareeneigenplanvanaanpakvoorjeugdpasto-raatbinnendeeigengemeenteentrainthenindebelangrijkstevaardighedenvoorhetuitvoerenvanhetjeugdpastoraat.Detrainingomvatzeszaterdageninhetseizoen2009/2010enstartopzaterdag10oktoberinWaddinxveen(ZH).
Meerinformatie:www.toerustingeneducatie.pkn.nl.
Wat:X-MasProofWaar:MozesenAäronkerkAmsterdamWanneer:zaterdag12december,16.00-20.30uur.
TwaalfNoord-BrabantsejongerentrokkendezezomerdriewekenrondinZambia.DejongerenbezochtenKerkinActie-projecten(zoalsCCZ(VrouwenenHIV.AIDS),ChipembifarmenOecumenicalcentre),diefinancieelwordenondersteunddoorprotestantsegemeententeonderandereNuenen,AalstWaalre,Deurne,Goes,Veldhoven,Rijnsburg,Valkenburg,
Jongeren vertellen over reis naar Zambia Eindhoven,DaarleenDenHaag,endoordeclassisPeelenKempenland.
Tienlevensthema’sstondencentraal,waarondervrijheidvanmeningsuiting,relatiesenvriendschappen,enafscheid.Diethema’szijnafgeleiduitdetiengebodenenbedoeldominZambiaopzoektegaannaarechtgeluk.Dekomendemaandengaande
jongerenhetlandinomtevertellenoverhunervaringeninZambiaendeKerkinActie-projectendiezijdaarhebbenbezocht.OpdewebsiteoverdereisnaarZambia(>Actiekalender)kunnenzijworden‘geboekt’.Meerinformatie:www.artoflifezambia.nl.
23
Start centrum voor godsdienstig vormingsonderwijsDejeugdwerkorganisatiesJOPenHGJBorganiserenop11september2009eenstudiedagdietegelijkertijdhetstartschotbetekentvoorhetProtestantsCentrumvoorGodsdienstigvormingsonderwijs.DitcentrumismogelijkgemaaktdankzijsubsidievanhetministerieOCW.Vanafhetschooljaar2009/2010wordendelerarengodsdienstigenhumanistischvormingsonderwijs(GVOenHVO)opopenbarebasisscholen,netzoalsanderedocenten,betaalddoordeoverheid.DedocentenGVOzullenindienstkomenbijgenoemdcentrum,dathenzalonder-steunenmettrainingenbegeleiding.DoorderijkssubsidiekanaanhetGVOeenkwaliteitsimpulsgegevenworden.Deafgelopenmaandenisalgeïnves-
teerdindedeskundigheidsbevorderingvandocentendoormiddelvanassess-mentsenbijscholing.Destudiedagishieraan,doormiddelvanworkshopsenintervisie,eenbijdrage.VerderzaldeorganisatievanhetGVOenderolvanhetProtestantsCentrumbesprokenenuitgelegdworden.Tijdensdestudiedagwordentweemetho-desgepresenteerdvoorhetgodsdienst-onderwijsopopenbarebasisscholen:‘HetVerhaalCentraal’en‘BijbelWijs’.‘HetVerhaalCentraal’(JOP)isvolledigherzien,‘BijbelWijs’(HGJB)isnieuw.Beidemethodenkunnenmetkortingaangeschaftworden.Meerinformatieenaanmelden:www.pkn.nl/kerk&onderwijs>gvo.
WAYtoGOisdesplinternieuweKIDSmethodevanJOPvoorkinderentussen8en12jaar.Hetspeelseeninhoudelijkepro-grammamateriaalisgeschiktvoorgebruikinclubs,kindernevendienstenbasiscate-chese.WAYtoGObevatvoldoendemateri-aalvooreenseizoenkinderwerk.
Visie op kinderwerkMetWAYtoGOwilJOPuitdrukkinggevenaaneennieuwevisieophetwerkenvoorenmetkindereninenvanuitdekerk:metkinderenopwegzijndoorgeloofenlevenwaarzijzichookbevinden–indekerk,
WAYtoGO - een nieuwe visie op kinderwerk thuisofopschoolofwaardanook.DespecialeKIDSwerkboekjesdievoordekinderenzelfzijngemaakt,vormentelkensdeschakelindeontmoetingmetelkaar,methuncoachesinhetkinderwerk,methunouders,methunonderwijzers,metwateromheenindewereldgebeurtenmetGodzelf.DekinderendievanWAYtoGOgebruikmakenwordendoormiddelvanactie,creativiteitenbezinninggestimuleerdommetdeinhoudvanhetmateriaalbezigtezijn.Enouderswordenactiefopgeroepenmeetedoen!
Werkwijze Hetheleseizoenloopteenthema,alsrodedraad,doorhetmateriaal.Ditjaarthemaisverdeeldoverelfdeeltjes,dieelkeenonderwerpbehandelen.Elkdeeltjebiedtpraktischebouwstenenvoortweebijeen-komstenvanongeveereenuur.Erisvolopkeuzeuitverschillendemeditatieve,crea-tieveenactieveinhoudenenwerkvormen!
HetArdennenweekendiseenactief,gezel-ligenfeestelijkweekendvoorjongeren(vanaf16jaar)inoktober.HetweekendwordtalvelejarengeorganiseerddoordeCommissieGrootschaligeActiviteiten(CGA).HetArdennenweekendwordtvaakgebruiktalsstartweekendvooreenjeugd-verenigingbinnendekerkofalsstartvaneennieuwschool-ofjeugdwerkseizoen.Kernwoordenzijn:ontmoeting,gezellig-heid,lekkeractiefengenietenvandemooienatuurinBelgischeherfstkleuren.
Ardennenweekend voor jongeren
September 2009Kerkinformatie JoP BErICHTEN
Wie:Jongerenvanaf16jaarWaar:LaRoche-en-Ardenne(België)Wanneer:2-4oktober2009(vrijdagavond-zondagmiddag)Kosten:€25,-p.p.(inclusiefovernachtin-geninhetkamphuis,allemaaltijdenenetenvooronderweg.Deprijsisexclusiefmaaltijdbijaankomstopvrijdagavond,overigeconsumptieseneenreisverzekering).Aanmelden:Aanmeldenkanalsindividu,metz’ntweeënofmeteengroep.Stuureene-mailnaarinfo@stichtingcga.nlenvermeld
jeeigennaamendenaamvandeanderenindegroep.Letop:erisditjaarslechtsplaatsvoor50deelnemers,dusmeldjesnelaan!Kijkvoormeerinformatieopdewebsite:www.stichtingcga.nl
Supported by JoPDeCGAwordtondersteunddoorJOP,dejeugdorganisatievandeProtestantseKerk.JOPhelptdeCGAindevoorbereidingenbijPRenisaanwezigtijdenshetweekend.
Deelfdeeltjessluitenopelkaaraan.Zezijnechterooklosvanelkaartegebrui-ken.Zokanjeookenkeledeeltjesofbouwstenendaaruitselecteren:handigvoorbijvoorbeeldkinderbijeenkomstenmeteenkorteretijdsspanne,zoalsvakan-tieclubsofkindernevendiensten.Meerinformatie:kijkopwww.jop.nl/waytogo.Bestellenkanviawww.jop.nl/winkel.
Kerkinformatie September 2009
24
AlbijnavanafhetbeginvanonzejaartellingzijnerchristeneninIndia.Dechristenendaarstaanvoorgroteuitdagingen:hoekunnenzehungeloofvormgevenineenlandwaarinhetmerendeelvandebevolkinghindoeis?Enhoegaanzeommetdegrotesocialeverschillenvanwegehetkastensysteem?MetzijnkunstwilJyotiSahieenbijdrageleverenaandedialoogtussenhetchristendomenhethin-doeïsme.Hijrichtzichdaarbijvooralopderolvandekunstinreligie.
Christendom in IndiaDeonafhankelijkerepubliekIndiaiseenseculierestaat.Inhaargrondwetzijnkerkenstaatgescheiden.Nietteminspeelthethindoeïsmeeenbelangrijkerolindepoli-tiek.VooralinnationalistischekringengeldtdatdewareIndiëreenhindoeis.Wieoverstaptnaareenanderereligieverstoorthetsocialeevenwicht.Inlijnmetditdenkenheeftderadicaal-hindoeïstischepolitiekzichsterkuitgesprokentegenver-spreidingvandeislamenhetchristendom.Hetgeweldtegenchristenenheeftalveletientallendodengekostenvelehonderdengewonden.Hethindoeïsmeiseenliberalegodsdienstindiezindathindoesrelatiefvrijzijninhunkeuzevoordezeofgenestroming.
Dezeliberalehoudingontbreektalshetgaatomhetovergaannaareenanderegodsdienst.Ooktenaanzienvandeafschaffingvanhetkastenstelselissprakevanrigiditeit.
DalitsMeerdan15%vandeIndiasebevolkingmaaktdeeluitvandezogenaamdekasten-lozenofweldedalits.DezemensenbehorenníettoteenvandevierstandeninIndia.Hetbetreftruim150miljoenmenseninsterkverschillendegemeenschappendieééndinggemeenhebben:hunsocialeuit-sluiting.Dalitslevenophetplatteland,vaakingrotearmoede.Ondankshunkasten-loosheidmakendedalitsweldegelijkdeeluitvandeIndiasesamenleving.Zijverrich-tenhetvuileenzwarewerkwaarderestvandebevolkingdeneusvoorophaalt.
KerkinActiesteuntinIndiaverschillendeinitiatievenwaarbijmensenzichinzettenvoorderechtenvandedalits.EéndaarvanisdeCommunity and Rural Development Society(Cards).Dezeorganisatieiswerk-zaamindedeelstaatAndraPradesh.Cardsheeftonderandereverschillendeonder-wijsprogramma’svoorlagerenmiddelbaaronderwijsopgezet.Daarnaasteenspecialeopleidingvoorvrouwen.
Erwordtmetnameaandachtbesteedaandedalitsenmensenvaninheemsegroependieveelalvanhetplattelandafkomstigzijn.
Dalit-gelovigenwetenzichnietalleengesterktdoorhetbijbelseuittochtverhaal,maarookdoorhetbeeldvanJezusalsbevrijder,alsleidervaneennieuweexodus.DitistezieninhetwerkvanJyotiSahi.HijverbeeldtJezusvaakdoorgebruiktemakenvaneenmandala:eengeometrischpatroonwaarvandevormdeaandachtophetmiddenricht.IndeMissie-Zendings-kalender2010treftuverschillendeafbeeldingenaanwaaropdezevormteherkennenis.
Paula van Cuilenburg is eindredacteur van
Vandaar.
Dialoog met het penseel Ook dit jaar kunt u bij de diaconie, zwo- of zendingscommissie in uw gemeente de Missie-Zendingskalender kopen. De kalender voor het jaar 2010 heeft als thema Dialoog met het penseel. Dit thema is uitgewerkt door de uit India afkomstige christelijke schilder Jyoti Sahi.
Paula van Cuilenburg
MISSIE-ZENDINGSKalENDEr 2010
De Missie-Zendingskalender 2010 kost € 6,50 wanneer u deze koopt bij de diaconie, zwo- of zendingscommissie in uw gemeente. Via de webwinkel van Kerk in Actie www.kerkinactie.nl/webwinkel kost hij € 9,75.
De Missie-Zendingskalender 2010 verschijnt ook in groot formaat (40x45 cm.). De kunstafbeeldingen zijn daarin groot afgedrukt en het kalendarium is klein gehouden. Deze grote kunstkalender is een aanrader om uzelf of iemand anders cadeau te doen. Deze kalender kost € 19,50 (incl. verzendkosten) en is alleen via de webwinkel van Kerk in Actie te verkrijgen, zie: www.kerkinactie.nl/webwinkel.
Met zijn kunst wil Jyoti Sahi een bijdrage leveren aan de dialoog tussen het christendom en het
hindoeïsme. (foto:KerkinActie)
25
Kerkinformatie September 2009CollECTEN
HetNoordoostenvanBraziliëiseenextreemdrooggebied,metuitzonderingvaneenkorteperiode.Danvallenerhevigeregens.Hetgrondwaterisziltenniettegebruiken.InditgebiedprobeertdeorganisatieDiaconia,eensamenwerkings-verbandvanchristelijkekerken,delevens-omstandighedenvandeboerengezinnenteverbeteren.ZoheeftDiaconiaeenreservoirontwikkeldwaarmeedeboerenhetregenwateropvangenenfilteren.BovendienheeftDiaconiaeeneenvoudigsanitairblokontworpenmeteentoilet,doucheenwastafel.Dehygiënischeomstandighedenendaarmeedegezond-heidvandebevolkingisdoordezesanitairevoorzieningaanzienlijkverbeterd.Omervoortezorgendatditontwerpbeterbruikbaarwordtvoordebevolkingiseenbedragvan€40.000,-nodig.
Collecte Werelddiaconaat 11 oktoberDaaromcollecterenweop11oktobervoorhetWerelddiaconaat,waarinhetwerkvanonzepartnerDiaconiacentraalstaat.Bijdezecollectezijnfoldersenpostersbeschikbaar.Ukuntdezebestellenbijdeafdelingbrochureverkoop:(030)8801337ofbestellingen@pkn.nl.Voormeerinformatiekuntuterechtoponzewebsite,www.kerkinactie.nlofindeeerstvolgendecollectekrantenopwww.pkn.nl/steunons.
‘Naareennieuwklimaatvoorvrede’zoluidthetmottovandeInterkerkelijkeVredesweek2009.Langzamerhandwordtsteedsduidelijkerhoedeklimaatverande-ringeenbedreigingvormtvoorvreedzaamsamenleven.Zeespiegelstijging,periodenvangrotedroogteofzwareneerslagleidennualtothongersnodenenvluchtelingen-stromen.Hetvredeswerkkentdaardoortegenwoordigvelekanten.Hetgaatnietalleenoverconflictoplossing-enverzoe-ningswerkindespanningsgebiedenvandezewereld.Maarooklandbouwdes-kundigeninAziëofmissionairewerkers,
Collecte Vredeswerk 20 september 2009 bemiddelendtussenreligieuzebevolkings-groepen,zijnallemaalbezigmetvredes-werk.Enwijalsindividuelegemeentele-denkunnenonsinzettenvooreen“nieuwklimaatvanvrede”.HetInterkerkelijkVredesberaad(IKV)zetzich,namensdekerkeninNederland,invoorbewustwording,bezinningenactierondomvrede,oorlogenconflict.DeProtestantseKerksteuntditwerkenvoerteigenvredesprojectenuitvooreenrechtvaardigklimaat.IndezeVredesweek,vragenwijuwsteunvoordezevredes-activiteiten.Webevelendezecollectedaaromvanhartebijuaan.Bijdecollectezijnfoldersenpostersbeschikbaar.Ukuntdezematerialenbestellenbijdeafdelingbrochure-verkoopperemail:bestellingen@pkn.nloftelefonischvia(030)8801337.KijkvoormeerachtergrondinformatieeneencollecteafkondigingindetweedeCollectekrantofopwww.pkn.nl/steunons.
OpdezeIsraëlzondagstaatdeProtes-tantseKerkstilbijdeverbondenheidtussenKerkenIsraël.Verbondenheidbetekentondermeer,datjeelkaarwiltontmoeten.Kerk&Israëlontwikkeltmaterialenwaarbijdedialoogheelbelang-rijkis.DitjaarbestedenweaandachtaanhetconflicttussenIsraëli’senPalestijnenenwatditconflictvoorIsraëlischeenPalestijnsejongerenbetekent.Viadewebsitewww.holyswitch.nldelendezejongerenhungevoelens.JongereninNederlandkrijgenhierdooreenkijkjeinhetlevenvanhunleeftijdsgenoten.Dewebsiteroeptop:‘Verplaatsjezelfinhetstandpuntvandeander’.DathelptomdesituatieinhetMidden-Oostenbetertebegrijpen.Hiernaastverschijntelkkwar-taalhetbladKerk&IsraëlOnderwegénwordttoerustingverzorgdvanpredikantenentheologiestudentenophetgebiedvanderelatiemethetvolkIsraël.Vooraldezeactiviteitenisuwsteunzeerwelkom.Ukuntdezematerialenbestellenbijdeafdelingbrochureverkoopperemail:bestellingen@pkn.nloftelefonischvia(030)8801337.Kijkvoormeerachter-grondinformatieeneencollecteafkon-digingindetweedeCollectekrantofopwww.pkn.nl/steunons.Zieookhetartikeloppagina11vanditnummer.
Collecte Kerk & Israël 4 oktober 2009
26
Kerkinformatie BErICHTEN September 2009
Tijdschrift Michsjol over kredietcrisisDekredietcrisisdiebegonindeVerenigdeStatenbreiddezichinenkelemaandenuitnaarEuropa,AziëenAfrika.Gezondebedrijvenkregenklappenengedwongenontslagenzijnmomenteelaandeordevandedag.VoorMichsjol,tijdschriftvoortheologie,cultuurenpolitiek,alleredenomeenspecialuittebrengen,waarintheologenenreligiespecialistenmeteeneconomischeachtergrondreagerenopdekredietcrisis.Devraagdiederedactiehenheeftvoorgelegdis:watkanervanuitdetheologieenvanuithet(christelijke,maarinditnummerookislamitische)geloofwordengezegdoverdezecrisis?Endatdanzondertevervallenindeheillozemoreletegenstellingtussenhet‘slechte’kapitalistischemarktsysteemenerzijdsendemoreel‘juiste’positievan‘hetgeloof’anderzijds.Dezebenaderingleverdeeenaantaluitdagendeperspectievenop,diehetwaardzijnomtedoordenkenenkunnendienenalsbasistekstenvoor(groeps)gesprekken.GreetjeWitte-Rangschreefonderandereeenbijdrageover‘Kerkenbeleggen’.Meerinformatieeninhoudsopgave:www.michsjol.nlBestellenvanditnummervanMichsjol:€14,95overmakennaarINGrekening68.99.670t.n.v.Michsjol,Eindhoveno.v.v.“2009nr1”enuwadres.
Scheppingsperiode 2009: Hart voor de scheppingHetChristelijkEcologischNetwerk(CEN)endeprojectgroepKerkenMilieuroependekerkeninonslandopomspecialeaandachttebestedenaandezorgvoordescheppingtussen1septemberen5okto-ber2009.Deze‘PeriodevoordeSchep-ping’heeftalsthema:Hartvoordeschep-ping–ZorgenvoorGodswereldineentijdvanklimaatverandering.Deklimaatcrisislijktwatverdrongendoordefinanciëlecrisis.Tochwijstalleseropdatdetraditioneleweerpatronenlang-zaammaarzekerveranderen.Hoereageerjedaarop?VoorgemeentendiemetdezevraagaandeslagwillenhebbenhetChristelijkEcologischNetwerkendewerkgroepKerk&Milieuhetthemapakket‘Hartvoordeschepping’samengesteld.Hetbevatmeditatiesennatuurinformatiebijdezevenscheppingsdagen,diversepreek-schetsen,verwerkingsmateriaalvoorkinderenenjongerenenpraktischemilieu-tips.Dematerialenzijnontwikkeldmethetoogopgebruikinkerkdienstenenbijeen-komsteninzowelevangelischealsrefor-
matorischekerken.Hetthemapakket(fullcolour)telt64pagina’senkost€5(excl.verzendkosten).Bestellingen:www.cenet.nlenwww.kerkenmilieu.nlofindeboekhandel.
Mystiek in de praktijk van alledagOp10oktoberviertdeEvangelisch–LutherseGemeenteAmsterdamhet25-jarigbestaanvanhetHuisophetSpui,centrumvoorspiritualiteit.Hetthemavandezejubileummiddagis:Mystiekindepraktijkvanalledag.Sprekers:dr.KeesWaaijmanendr.HandeWit.Dagvoorzitter:ds.MariekeBrouwer.Uitgevoerdwordtonderanderedecom-positievanorganistWimDiepenhorstvoorpianoensopraan:dedonkerenachtvandemysticusJanvanhetKruis.Sopraan:NannieSchuller.
Datumenplaats:zaterdag10oktober2009indeOudeLutherseKerkaanhetSpui,Singel411,Amsterdam,van14.00-16.30uur.Toegang €7,50,tevoldoenaandezaal.Reserveren:stuureene-mailnaar:huisophetspui@planet.nlo.v.v.hetaantalgewenstetoegangsbewijzenenuwnaam.Ukuntookuwreserveringinspreken:(020)6272527.Dekaartenkunnenopdejubileummiddagwordenafgehaaldvanaf13.15uur.Meerinformatie:www.luthersamsterdam.nl.
Studiemiddag over God, schepping, mens en zondeAfgelopenzomerverscheenhetderdedeelvanhetVerzameldwerkvandehervormdetheoloogA.A.vanRuler(1908-1970).Naaraanleidinghiervanwordtop25septembereenstudiemiddaggeorganiseerd.Inleiderisdr.DirkvanKeulen,sprekerszijnverderdr.RichtsjeAbma(predikantenbijbelstheoloog),dr.HenkvandenBelt(universitairdocentgereformeerdprotestantisme)enprof.dr.MarcelSarot(hoogleraarwijsgerigetheologie).DestudiemiddagwordtgeorganiseerddoorseminariumvandeProtestantsTheologischeUniversiteitendeStichtingA.A.vanRuler.Plaatsentijd:ConferentiecentrumHydeparkteDoorn,vrijdag25september2009van13.30-17.30uur.Kosten€24,50.Hetnieuweboekisdiedagmetkortingverkrijgbaar.Informatieenaanmelden(verplicht):tel.(088)3371741,seminarium@pthu.nl,www.pthu.nl/studiedagen.
Programma over preken van Henri NouwenWijlenHenriNouwenwaseenNederlandsepriesterdieindeVerenigdeStatenhoogleraarwerdenveelbekend-heidkreegdoorzijnpublicatiesophetgebiedvanpastoraatenspiritualiteit.Zijnboekenenprekenzijnbijvelengeliefd.DatbrachtPietHanemaaijerends.EvelynQuaak-Kloet,predikantteGiessen-Rijswijk,ophetideeeenaantalbijeenkomstentehoudenoverdeprekenvanNouwen.Indeafgelopenjarenzijndeprogramma’svandezebijeenkomsten,waarinvierenendelencentraalstaat,gebruiktbijhettoe-rustenvanplaatselijkegemeenten,alsavonddiensteninwerkgroepen.
Onlangskwamoverdezeprogramma’sdebrochure‘Ubentgeliefd’uit,aangevuldmetbegeleidendeinformatie.Deuitgaveisbestemdvoordetoerustingvangroe-pen,metnameindeplaatselijkegemeen-ten.Meeroverdebrochureistevindenopwww.nouwen.org.Wiedebrochurebestelt,kandaarbijeendvdontvangenwaaropdeprekenvanNouwenzijntebeluisteren.Debrochurekost€3,50,metdvdishet€11,50.Bestellingen:phanemaaijer@casema.nl,tel.(0162)516047.
27
Kerkinformatie BErICHTEN September 2009
Studiedag geestelijke verzorging krijgsmachtHoekunnendekerkeneninhetbijzonderhunvoorgangersietsbetekenenvoornaaroorlogsgebiedenuitgezondenmilitairen,hunthuisfrontendegemeenteleden?OverdievraagorganiseerthetSeminariumvandeProtestantseTheologischeUni-versiteitsamenmetdeDienstProtestantseGeestelijkeVerzorgingindeKrijgsmachteenstudiedag.Thema:‘Frontenthuis-front,watdoetdekerk?’.DedagwordtvlakvoordeVredesweekgehoudenenisbedoeldvoorgeestelijkverzorgersindienstvandekrijgsmacht,predikanteningemeentenwaarmilitairenwonenenwerkenenvoorleidinggevendeninrelevanteorganisaties.Ookanderebelang-stellendenzijnwelkom.
Sprekerszijnonderandere:ds.MarkBoersma,legerpredikantteWezep,eerderuitgezondengeweestnaarIrakennunaarUruzgan;ds.WilmaHartogsveldteSchaarsbergen,dieervaringopdeedmetteruggekeerden;ds.ErikAsscher,studie-secretarisvandeDienstProtestantseGeestelijkeVerzorgingbijdekrijgsmacht;prof.dr.GerritdeKruijf,hoogleraarChristelijkeEthiekaandeProtestantseTheologischeUniversiteit,locatieLeiden.Tijdenplaats:14september2009van9.30-16.00uurinconferentiecentrumHydeparkteDoorn.Kosten€60p.p.Meerinformatie:tel.(088)3371750,www.pthu.nl/studiedagen.Aanmelden(verplicht):seminarium@pthu.nl.
Evangelischen denken na over Gods heiligheid.HetwerdevangelischenbinnendeProtestantseKerknogaleensverweten:‘ZepratenzomakkelijkoverGod.BeseffenzewelwieHijwerkelijkis?’RedenvoorhetEvangelischWerkverbandomhetthemaopdeagendatezetten.Eenjaarlangdenkenzenaoverhetthema‘HeiligeGod–toegewijdvolk’.Ditnajaarstaannieuweactiviteitenopstapel.Op5septemberzullenhonderdendeelnemersenleidersvandeGemeenteGroeiGroepeninNederlandsamenkomenvooreengezamenlijkestartdaginGoudaenHoogeveen.Elkjaarwordennieuwematerialenuitgegeven,zowelvoordedeelnemers,degespreksleidersalsspeciaalookvoorjongeren/catechese-groepen.Ditjaarstaandiematerialeninhetkadervanhetjaarthema:‘HeiligeGod–toegewijdvolk’.Destartdagduurtvan10.30-16.00uurenwordtgehoudenindePauluskerk,vanHogendorpplein2teGoudaenindeVredehorst,Zuidwoldingerweg32teHoogeveen.Detoegangisgratis.
Welkom Thuis TourOp9septemberstartdetweederondevandeWelkomThuisTour2009.Ookhierishetthema:‘HeiligeGod–toegewijdvolk’.Ds.HansEschbachisdesprekertijdensdezebijeenkomstenendebandKarposzorgtvoordemuziek.VandemuziektijdensdevoorjaarstourisookeenCDuitgekomenenvoor€15,-indehandelverkrijgbaar.Detourlijstvoorditnajaarzieteralsvolgtuit:
9september Klundert Gereformeerdekerk, VonKropffplein1
16september Rutten(NOP) Emmaüskerk, Lemsterpoort1723september Andijk Gereformeerdekerk, Middenweg430september Krabbendijke Gereformeerdekerk, Dorpsstraat57oktober Hilversum Diependaalsekerk, Diependaalselaan13814oktober Ottoland Gereformeerdekerk, A8828oktober Alblasserdam Ontmoetingskerk, Blokweerweg754november Waddinxveen Immanuëlkerk, Pr.Beatrixlaan211november Ermelo Immanuëlkerk, Stationsstraat13618november Zeist Oosterkerk, Woudenbergseweg44
Kaartenvoordeconcertenkunnenbesteldwordenviawww.welkomthuis.nu.Voormeerinfo:www.ewv.nl,tel.(0342)460010.
Joden en christenen luisteren samen naar Leviticus 19Naaraanleidingvanhetverschijnenvandebundel‘Weesheilig!Jodenenchriste-nenluisterennaarLeviticus19’wordtop30septemberinEdeeenminisymposiumgehouden.Dr.A.J.Plaisier,scribavandegeneralesynode,endr.M.vanLoopik,Joodspublicist,zullenreagerenopdebundeleningaanophetbelangvandezegezamenlijkeluisteroefening.Daarnavolgteenforumgesprek.IndebundelluisterenjoodseenchristelijkeauteursbeurtelingsnaareencentraalhoofdstukuitdeThora:Leviticus19.Debundelonderstreeptdewaardevandejoodsebijbeluitlegvoordechristelijkegemeente.Hetgaateromdatjodenenchristenendeoproeptotheiliglevenverstaanendaarinvanelkaarleren.HetCentrumvoorIsraëlstudiesiseensamenwerkingsverbandvandeGereformeerdeZendingsbondindeProtestantseKerkNederland,DeputatenKerkenIsraëlvandeChristelijkeGereformeerdeKerkenendeChristelijkeHogeschoolEde.HetboekiseenresultaatvandesamenwerkinginditCentrum.HetsymposiumwordtgeorganiseerddoorhetCISinsamenwerkingmetUitgeverijBoekencentrumenwordtgehoudenindeChristelijkeHogeschoolEdevan13.30tot16.00uur.Toegangisvrij.Informatieenaanmelding:cis@che.nl,(0318)696577,www.centrumvoorisraelstudies.nl.
September 2009Kerkinformatie PrEDIKaNTSWISSElINGEN
28
Predikantswisselingen
Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: jaarboek@pkn.nlDaarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, e-mail: scheps@solcon.nl.
Beroepen: teBuren(Gld)(herv.),ds.L.C.deBorstteZevenhuizen;teHeilooenLimmen(prot.gem.),ds.H.Ruitenbeekends.E.J.Kooi-manteOdijk;teWerkendam(hervormdwijk2),ds.J.GeeneteKatwijkaanZee.
Aangenomen:naarAdorpWetsingeSauwerd,ds.P.S.vanDijkteHekelingenenSimonshaven;naarAduard-DenHam-Fransum(herv.),ds.M.E.vanOelteZwolle;naarAmstelveen-Buitenveldert(NweKruiskerkgem.),ds.S.H.LanserteVoorburg(geref.);naarApeldoorn(Ev.-Luthersegem.),proponentL.E.VosteZwolle;naarBergeijkenHooge-loon/Eersel,ds.J.W.J.FijnvanDraat-KolfteEefde-Gorssel;naarCoevorden(herv.),ds.W.BlankenteDoorwerth-Heveadorp;naarDenBommel(herv.),ds.B.J.vanVreeswijkteVeenendaal;naarDenHaag(Kloosterkerk),ds.M.P.C.F.LanooyteChaam;naarDokkum-Aalsum-Wetsens,ds.J.P.OosterhoffteKoudum;naarDor-drecht(Sterrenburg),ds.C.A.StreefkerkteNaaldwijk;naarDrachtstercompagnie,ds.J.A.vanderVeen-BosgrateOudehorne;naarGenderen(herv.),proponentJ.T.deKoningteHardinxveld-Giessendam;naarHerwijnen(herv.),proponentJ.BroekmanteVoorthuizen;naarHeerenveen(wijkge-meente),ds.G.J.D.C.LoorteKollum;naarHoenderloo,ds.A.P.deGraafteLieren-Beekbergen,dietevensparttimepredikantblijftteLieren-Beekbergen;naarMaasland(herv.),ds.B.W.J.deRuyterteLeimuiden;naarNaaldwijk,proponentI.vanderMeu-lenteGouda;naarNieuwleusen(geref.Ontmoetingskerk),ds.M.DevelingteBoven-Hardinxveld(geref.);naarNoord-hornenSaaksum(herv.),ds.M.KreukteWilsum;naarOmmen(geref.),ds.K.JelsmateLeek;naarOpende(geref.;pt),ds.J.B.HoornenborgteDeWilp;naarRijnsburg(geref.),ds.A.MeekteNaarden;
naarSintMichielsgestel-Schijndel,propo-nentI.M.denHartogteKleve-Duitsland;naarSwifterbant,proponentM.J.BoevéteHouten;naarUtrecht(g.v.VanderHoevenStichting),ds.A.J.J.OprelteBreukelen;naarVlaardingenAmbacht-Oost,ds.G.A.V.FröbergteVoorschoten;naarVoorthuizen(herv.wijk1),ds.M.vanLeeuwenteEver-dingen;naarWestervoort,ds.A.HiemstrateWamel(streekgemeenteMaasenWaal);naarWestzaan,ds.C.VisserteKoog-Zaan-dijk;naarZweeloo,ds.H.J.MarsmanteLangeslag-Heino;hetberoeptotpred.alg.dienst(pastoralezorgaandoven),ds.J.F.KievitteZierikzee.
Bedankt: voorApeldoorn(herv.Eben-Haëzerkerk),ds.M.C.BatenburgteWaddinxveen;voorGenemuiden(hervormdwijk2),ds.J.GeeneteKatwijkaanZee;voorGiessen-dam/Neder-Hardinxveld,ds.A.BloedteWijkbijDuurstede;voorGoes(hervormd,DeLevensbron),ds.P.F.BouterteLeer-dam;voorHuizen(herv.wijkMeentkerk),ds.A.D.L.TerlouwteErmelo(herv.);voorKrimpenaandenIJssel(wijkg.v.b.a.),voorMoerkapelle(herv.),voorSommelsdijk(herv.)envoorVeen(herv.),ds.J.C.
SchuurmanteBoven-Hardinxveld(herv.);voorMiddelburg(DeOntmoeting),ds.T.C.VerhoefteGiessen-Oudekerk;voorPutters-hoek(herv.),ds.W.F.SchormansteNij-kerkerveen(deelgemeente);voorRijssen(hervormdwijk5),ds.A.L.vanZwetteWoudenberg(herv.);voorSliedrecht(herv.wijk3),ds.P.F.BouterteLeerdam;voorSprang(herv.),ds.M.C.BatenburgteWad-dinxveen;voorWerkendam(hervormdwijk2),ds.J.GeeneteKatwijkaanZee;voorZeist(geref.Noorderlichtgemeente),ds.R.AlkemateMaartensdijk.
Beroepbaar: ds.R.deHoopends.L.Roersma,Ravel-straat13,3438XJNieuwegein,tel.(030)8799051,e-mail:raymond.de.hoop@gmail.com.proponentA.Vriend,PieterSaenredam-straat48Bis,3583TDUtrecht,tel.(030)2715786;proponentD.Wijmenga,Veenmos13,8265HRKampen,tel.(038)3312884;proponentM.Staudt,GovertFlinkstraat163-Bel,1073BSAmsterdam,tel.(020)6648350;proponentH.Siebert,Schumannlaan17,7522KCEnschede,tel.(053)4329473;proponentE.Kersbergen-Kummerow,Mr.J.M.M.Hamerstraat51,3438BVNieuwegein,tel.(030)6038167.
Overleden19meids.H.vanNiel(geb.26februari1915);6junids.J.vanBeek(geb.6maart1949);15junids.K.L.F.leGrand(geb.10december1922);17junids.J.Oskamp(geb.9december1929);21junids.C.J.Rensink(geb.23mei1945);26junids.D.D.(geb.7april1946);26junids.P.Wamelink(geb.18januari1934);7julids.D.Barten(geb.8augustus1925);15julids.H.Reen-ders(geb.29december1935);17juliisds.G.Cazemier(geb.25juli1926);26julids.W.F.O.E.Stange(geb.1juli1934);29julids.H.M.Stam(geb.31december1934).
Drewermann-symposium DeStudiekringDrewermannNederlandorganiseertop3oktobereensymposiummethetthema:Heeldemens,hetbreinendeziel.Dr.PieterMedendorp(1969),universitairhoofddocentCognitievePsychologieinNijmegen,spreektover:Dehersenen,kijkeninhetcognitievebrein.Medendorponderzoektderelatietussenhersenenengedrag.Dr.EugenDrewer-mann(1940),theoloogenpsychothera-
peut,zalsprekenover:Demenselijkeziel,persoon,bewustzijnenonsterfelijkheid.TevenswordtopdezedagdevertalingvanzijnboekTaal voor de ziel. Jezus’ bevrij-dende verhalengepresenteerd.Tijdenplaats:zaterdag3oktober2009,van10.45-16.30uur,MarnixCollege,PrinsBernhard-laan30teEde.Informatieenaanmelding:www.studiekringdrewermann.nlofAartdeGroot,secretarisSDN,tel.(026)4722719.
BErICHT
Kerkinformatie
29
September 2009BIJBElTEKSTENKerkinformatie
September 2009Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeen-schappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene.
di 1 Jezuszegt:Niemandkanbijmijkomen,tenzijdeVaderdiemijgezondenheefthembijmebrengt,enikzalhemopdelaatstedagtotlevenwekken.
(Johannes 6: 41-51)
wo 2 Paulusschreef:Laatiederdiebezit verwerftzolevenalsofhetnietzijn
eigendomis,iederdieindezewereldleeftalsofzevoorhemnietmeervanbelangis.Wantdewerelddiewijken-nengaatvoorbij.(1 Korintiërs 7: 29-31)
do 3 Paulusschreef:Nukijkenwenogineenwazigespiegel,maarstraksstaanweooginoog.Nuismijnkennennogbeperkt,maarstrakszalikvolledig
kennen,zoalsikzelfgekendben. (1 Korintiërs 12: 31—13:13)
vr 4 WieopGodvertrouwenzullendewaar-heidkennen,enwietrouwzijnzulleninliefdemethemverkeren. (Wijsheid 3: 1-9)
za 5 LaatubijhetbiddenleidendoordeGeest,iederekeerdatubidt;blijfwaak-zaamenbidvoortdurendvoorheelGodsvolk. (Efeziërs 6: 18-20)
zo 6 Jezusnamdedoofstommemanapartenzeitegenhem:“Gaopen!”Meteengingenzijnorenopen,zijntongkwamlosenhijkonnormaalspreken.
(Marcus 7: 31-37)
ma 7 JijdieontzagvoordeHeerhebt,zieuitnaarzijnontfermingenwijknietaf. (Sirach 2: 1-9)
di 8 Demaagdzalzwangerzijneneenzoonbaren,enmenzalhemdenaam
Immanuëlgeven,watinonzetaal betekent:Godmetons. (Matteüs 1: 18-23)
wo 9 Johannesschreef:Hetlevenisversche-nen,wijhebbenhetgezienengetuigenervan,weverkondigenuheteeuwigelevendatbijdeVaderwasenaanonsverschenenis.(1 Johannes 1: 1-4)
do 10 JeremiazeitotdeHeer:Telkensalsikuwwoordenhoorde,namikzealsvoedseltotmij.Uwwoordengavenmijeendiepevreugde. (Jeremia 15: 15-21)
vr 11 Paulusschreef:Godistrouwenzalniettoestaandatubovenuwkrachtenwordtbeproefd:hijgeeftumétdebeproevingookdeuitweg,zodatuhaarkuntdoorstaan.(1 Korintiërs 10: 12-13)
za 12 Daniëlzei:GeprezenzijdenaamvanGod,vaneeuwigheidtoteeuwigheid.Hijonthultdiepe,verborgendingen,enhetlichtwoontbijhem. (Daniël 2: 19-23)
zo 13Jezuszegt:Iederdiezijnlevenwilbehou-den,zalhetverliezen,maarwiezijnlevenverliestomwillevanmijenhetevangelie,zalhetbehouden.
(Marcus 8: 34-38)
ma 14 ZoekdeHeermeteeneerlijkgeweten.Wiehemnietwantrouwtzalhemzien.
(Wijsheid 1: 1-3)
di 15 DitzegtdeHeer:Handelrechtvaardig,handhaafhetrecht;dereddingdieikbrengisnabij,enweldraopenbaarikmijngerechtigheid. (Jesaja 56: 1-7)
wo 16 Jezuszegt:DeheiligeGeest,diedeVaderjullienamensmijzalzenden,zaljullieallesduidelijkmakenenallesinherinneringbrengenwatiktegenjulliegezegdheb.
(Johannes 14: 21-26)
do 17 Jezuszegt:Wiemijnvolgelingwilzijn,moetzichzelfverloochenen,zijnkruisopzichnemenenzoachtermijaankomen. (Marcus 8: 34-37)
vr 18 Watindeogenvandewereldzwakis,heeftGoduitgekozenomdesterkentebeschamen;watindeogenvandewereldonbeduidendis,heeftGoduit-gekozen. (1 Korintiërs 1: 26-31)
za 19 MogedeHeeruwliefdevoorelkaareniederandergrotermaken.MogedeHeerudoordieliefdekrachtgeven.
(1 Tessalonicenzen 3: 12-13)
zo 20 Jezuszegt:Wiemijopneemt,neemtnietmijop,maarhemdiemijgezondenheeft. (Marcus 9: 30-37)
ma 21 Jezuszegt:Barmhartigheidwilik,geenoffers.Ikbennietgekomenomrecht-vaardigenteroepen,maarzondaars.(Matteüs 9: 10-13)
di 22 Paulusschreef:WanneerdeGeestonslevenleidt,latenwedanookderichtingvolgendiedeGeestonswijst.
(Galaten 5: 16-26)
wo 23 VertrouwopGodteallentijde,openvoorhemuwhart. (Psalm 62)
do 24 Godzalruimhartigvergeven.Mijn plannenzijnnietjullieplannen,enjullie
wegenzijnnietmijnwegen–spreektdeHeer. (Jesaja 55: 6-11)
vr 25 GodheeftonsgereduitdemachtvandeduisternisenonsovergebrachtnaarhetrijkvanzijngeliefdeZoon,diedevergevingvanonzezondenheeftgebracht. (Kolossenzen 1: 9-14)
za 26 Jezuszeitotzijnleerlingen:Vreesniet,kleinekudde,wantjullieVaderheeft
julliehetkoninkrijkvanGodwillenschenken. (Lucas 12: 22-32)
zo 27 Jezuszegt:Ikverzekerje:wiejullieeenbekerwatertedrinkengeeftomdat
julliebijChristushoren,diezalzekerbeloondworden. (Marcus 9: 38-48)
ma 28 UitdeprofeetJesaja:Niemandzalkwaaddoen,niemandzalonheilstich-ten.WantkennisvandeHeervervultdeaarde,zoalshetwaterdebodemvandezeebedekt.(Jesaja 11: 1-9)
di 29 WijzijnnualkinderenvanGod.Watwezullenzijnisnognietgeopenbaard,maarwewetendatweaanhemgelijkzullenzijnwanneerhijzalverschijnen,wantdanzienwehemzoalshijis.
(1 Johannes 3: 1-3)
wo 30 Jezuszegt:HebdeHeer,uwGod,liefmetheeluwhartenmetheeluwziel
enmetheeluwkracht.Hebuwnaasteliefalsuzelf.Erzijngeengebodenbelangrijkerdandeze. (Marcus 12: 28-34)
30
September 2009Kerkinformatie aDVErTENTIES
AdvertentiesKerkinformatiekenttweesoortenadver-tenties:vacatureadvertentiesvankerkelijkegemeentenenandereadvertenties.Vacatureadvertenties van gemeentenkun-neninvierverschillendeformatengeplaatstworden:Klein(tot65woorden),Normaal(tot130woorden),Groot(tot260woorden)enZeergroot(tot520woorden/helepagina).Voordezeformatengeldenres-pectievelijkdevolgendetarieven:€174,€348,€698en€1.394.Hetaantalwoor-denwordtberekendmetdefunctie‘Woor-dentellen’onderExtraintekstverwerkings-programmaWord.Andere advertenties bestaanindeforma-ten:1/8,1/4,1/2en1/1.Deprijzenzijnres-pectievelijk:€348,€698,€1.394,€2.788.
Aanlevering Pere-mailaan:kerkinformatie.advertenties@pkn.nl(dekaletekstineenWord-bestandenlogo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand),perfaxaan(030)8801445,ofinpapierenvormperpostaan:KerkinformatieAdver-tenties(F.Rozemond),Postbus8504,3503RMUtrecht.Naam en logo’sDeafkortingPKNwordtzoveelmogelijkvermeden.WanneerhetlogovandePro-testantseKerkwordtgebruiktdientdatvolledig(metvasteverticaletekst)tewor-denafgedrukt.Ditinverbandmetdeopti-maleeneenduidigewerkingervan.EigenvariantenopditlogokunneninKerkinfor-matiewordengeweigerd.Andereeigen
logo’s,beeldmerken,vignettenoffoto’szijnuiteraardhartelijkwelkom.
Uiterste aanleverdata:(zieookwww.pkn.nlhomepage,links-bovenondertijdschriften/nieuwsbrieven):Oktobernummer: 1septemberNovembernummer: 6oktoberDecembernummer: 3november
Deadvertentiepagina’sinKerkinformatiewordenvanafdedagvanverschijnentevensgeplaatstopwww.pkn.nl>kliklinksbovenop:Vacatures.DeredactievanKerkinformatieisnietver-antwoordelijkvoordeinhoudvanadver-tenties.Bijdeopmaakzalzoveelmogelijkrekeningwordengehoudenmetdewen-senvandeadverteerder.
De Hervormde Gemeente Warmenhuizen-HarenkarspelgelegenaanderandvanWest-Friesland,nabijdeduinenen
dezee,zoekteen:
predikant (m/v) in 60% betrekking
die:• vanuitdeBijbelseboodschapmensenkaninspirerenzodathettoepasbaarwordtinhetdagelijkseleven.
• pastoraalisingesteldenoogheeftvoordejongerenbinnenonzekerkelijkegemeente.
• onzekleinemaarkleurrijkekerkelijkegemeenteactiefondersteuntinkerkensamenleving.
• eenactievebijdragelevertaanhetkerkelijkevereniging-procesbinnendeburgerlijkegemeenteHarenkarspel.
DeHervormdeGemeenteWarmenhuizen-Harenkarspelbestaatuit250ledenenheeftdebeschikkingovereenpastorie.
Tot30september2009kuntuuwsollicitatiemetCVrichtenaanonderstaandadres.
Nadere informatie kunt u verkrijgen bij:J.A.Elzenga,scriba.DeFuik171749XHWarmenhuizenTel.(0226)392939E-mail:hanjo.elzenga@quicknet.nlZieookonzeWebsite:www.oudeursulakerk.nlvoormeer
informatie.
IndeCombinatievande Protestantse Gemeenten i.w.
Wognum en Benningbroek- Sijbekarspel-
Nibbixwoud(West-Friesland),
iseenvacaturevooreenfulltime
predikantDebeidekerkenradenzoekeniemand,dieopeencreatieveen
inspirerendemaniersamenmethendewegzoektinhetgeloof.
Prioriteiten zijn:
• Aandachtvoorpastoralezorgenopenstaanvoorverschil-
lendemanierenvangeloofsbeleving.
• Interesseinhetwerkenmetjeugdenjongeren.
• Bredeoecumenischebelangstelling.
• Eigentijdseprediking.
• Eenbindendefactorzijnbinnenonzecombinatie.
Wij bieden:
• Eenbetrokkenkerkenraadeneenhartelijkeenopen
gemeente.
• Eenmodernepastorie.
• Vrijheidomideeëngestaltetegeven.
Onzeinformatieisooktevindenopdewebsite:
www.protgemwognumbsn.nl
Belangstellendenwordenuitgenodigdtesolliciteren.
Eenprofielschetsvanpredikantengemeentenisopaanvraag
beschikbaarbijdesecretaressevandeberoepingscommissie.
Mevr.T.Deinum-Angenent,Kerkstraat82,1687ATWognum
E-mailadres:t.deinum-angenent@planet.nl
Reactiesgraagvoor18september2009opbovenstaandadres.
September 2009aDVErTENTIESKerkinformatie
31
De Protestantse Gemeente Houtenzoekteen
predikant m/v 1,0 fte
diesamenmeteencollegaeneenkerkelijkopbouwwerkerdeuitdagingineengroeigemeentewilaangaan.
KomendvanuiteendorpsehistoriekrijgtHoutensteedsmeerstadseuitdagingen.DeProtestantsegemeenteHouteniszeerpluriformenteltongeveer3.000leden.Daarvanzijnerruim650alsvrijwilligeractief.Erisveelaandachtvoorhetbetrekkenvanjongerenbijdegemeente.Depastoralezorgisverdeeldovertweewijken,degemeentekomtsameninéénkerk-gebouw.Eenpastorieisbeschikbaar.
Wijzoekeneenervaren predikantmetdenodigetheologischebagagedie:
• opinspirerendeentoegankelijkewijzevoorgaatinde eredienstendaarindurfttevernieuwen• gevoelheeftvoorliturgieenvertrouwdismetverschillendemuziek-enzangstijlen
• aandachtheeftvoordejeugd,ookmetbetrekkingtotdeeredienst
• vanuiteeneigengeloofsidentiteiteensamenbindenderolvervultineenveelkleurigegemeente
• meedoetindeorganisatieenleidingvandegemeente• invormingentoerustingdedialoogovergeloofs-enlevens-vragenstimuleert
• vanuiteenmissionairegedrevenheideenvisieheeftopdeaanwezigheidvandekerkindesamenleving.
Meer informatieOponzewebsitewww.pghouten.nlkuntualvastkennismakenmetonzegemeente.Eeninformatiepakketeneenbeleidsplanzijnopaanvraagverkrijgbaarbijdesecretarisvandeberoepingscommissie,mw.M.Visser,tel.(030)6376835,e-mail:m.visserslofstra@planet.nl,Stuiverslag10,3991TXHouten.
Interesse?Wijzienuwsollicitatieopuiterlijk25september2009metbelangstellingtegemoet.Dezekuntu,samenmetuwcv,
sturenaanbovengenoemdadres.
De Hervormde Gemeente te Buurmalsenzoekteen
predikant 66% BuurmalseniseenkleineconfessioneledorpsgemeenteindeBetuwemet435leden.Onzegemeenteheefteenactievecatechesegroepenzondag-school.
Wijzoekeniemanddie:• opeeninspirerendeenaansprekendemaniervoorgaatin deerediensten;• hetpastoraateenwarmharttoedraagtmetaandachtvoorzoweldeouderealsdejongere;
• zichopenopsteltnaardeplaatselijkedorpssamenleving enhetverenigingsleven;• dieactiefmeewildenkenoverdetoekomstvandekleinegemeenteineenplattelandsgebied.
UkuntuwsollicitatiemetCVsturen,vóór20septembera.s.,naar:BettyHakkert,Kornedijk13,4197RNBuurmalsenofpere-maila.hakkert4@kpnplanet.nl,tel.(0345)573257.VoorinlichtingeneneeninformatiepakketkuntuzichwendentotbovenstaandadresofbijJanvanZoelen,
tel.(0345)574342.
De Protestantse Gemeente lichtenvoordezoekteen
kerkelijk werker (m/v) 60%
• voorhetpastoraatvanjongtotoud
• vooreeneigentijdseinvullingvanhetjeugdwerkin
catechese/jongerenkerk
• diebetrokkenwilzijnindevormingentoerustingvan
degemeente
• dieopcollegialewijzekansamenwerkenmetdefulltime
predikant
• dieeenafgerondeopleidingHBO-theologieheeften
isingeschreveninhetregistervankerkelijkwerkers
• diebelijdendenmeelevendlidisvaneengemeentebinnen
deProtestantseKerkinNederland.
Bentugeïnteresseerdindezefunctie?Stuurdanuwschrifte-
lijkereactie,vergezeldvanuwCV,uiterlijkvoor15september
naardescribadhr.Ph.deBruijn,Esstraat34,7131CTLichten-
voorde.Nadereinformatie:www.kerkenlichtenvoorde.nl.
September 2009aDVErTENTIESKerkinformatie
32
De Protestantse Gemeente Voorschoten (PGV)
staatmet3000ledenmiddenindesamenleving.
Driewijkgemeenten,metiederzo’n250actieveleden,vormen
eenpluriforme,actieveenkritischegeloofsgemeenschap.
Zijzullenopnietaltelangetermijntotéénkerkelijkegemeente
integreren.
Het Kruispunt,eenvandewijkgemeentenvandePGV,
zoekteen
predikant voor 0.75 fte (m/v)
diedegemeentevoorvierjaarkanbijstaaninhaarverdere
ontwikkeling.Uitbreidingvandefunctievoorlangereduur
kan,doorrecenteontwikkelingenbinnendePGV,totde
mogelijkhedenbehoren.
Hettakenpakketkentdriepijlers:
• dezondagseeredienst;
• hetpastoraatmetpersoonlijkeaandachtvoormensen
diesteunbehoeven;eneengerichteaandachtvoor(jonge)
gezinnen.
Daarnaastverwachtenweeenpredikantdie:
• samenmetdegemeenteopzoekgaatnaardebetekenis
vandeBijbelindezetijd;
• mensenkanrakendooreenverkondigingmetdiepgang;
• initiatorenmotorisvangemeentelijkeactiviteiten;
• samenmetdeanderepredikantenvandePGVhetproces
vanverdereintegratiestimuleert.
Depredikantmageenbetrokkengemeenteverwachten,
waarbinnenvrijwilligersenprofessionalssamen
verantwoordelijkzijnvooro.a.pastoralezorg,kerkmuziek,
vormingenleerhuis,jeugd-enjongerenwerkenbeheer.
Voorschoteniseenaantrekkelijke,groenegemeentevanzo’n
23.000inwoners,gelegentussenLeiden,Wassenaaren
DenHaag.
Verdereinformatiekuntuverkrijgenviaonzewebsite
(www.pgvoorschoten.nl)ofbijdevoorzittervande
beroepingscommissie:Arend-JanEshuis,(071)5612899.
Eeninformatiepakketisbeschikbaar.
Wezienuwreactieperpostofe-mailgraaguiterlijk15sep-
tembertegemoett.a.v.mw.A.Uyterlinde(secretaris),Maartje
Offerspad32,2331NBLeiden;auyterlinde@besturenraad.nl
September 2009aDVErTENTIESKerkinformatie
33
Hervormde gemeente Koog-Zaandijkzoekt
predikant (m/v) voor 50 % van de werktijd
Vastetaken:• voorgaaninerediensten• pastoraatsamenmetpastoraalteam• bijdragenaanvormingentoerusting.
Indezondagseeredienstvindtdegemeentebelangrijk:• stijlvolleliturgie• goedeexegese• predikingdiebemoedigt,raakteninspireert.
Vaneenpredikantverwachtenwijo.a.• communicatievevaardigheden• pastoralebewogenheid• zichtopdesamenhangtussenkerk,maatschappijencultuur• zichtopdeleefwereldvan30-ersen40-ers.
Nadereinlichtingen:WimTip,voorzitterberoepingscommissie,J.J.Allanstraat386,1551RV,Westzaan,tel.(075)6289494,e-mail:wim.tip@chello.nl,bijwieuookeeninformatiepakketkuntopvragen.Reactiesgraagvoor30septembera.s.aanWimTip.
Gereformeerde Kerk oostburg (deeluitmakendvandeProtestantse
KerkinNederland)zoekteen
predikant(e) voor 50% Demanofvrouwdiewijzoeken:• iseenbruggenbouwerdiestabiliteitkanbrengeninonzegemeente,andersgezegd:iemanddieonderdeverschillendestromingeninonzekerkbegripkankwekenvoordegeloofsbelevingvandeander;
• kaneencoachendeleiderschapsstijluitstralen,ditdooranderengeres-pecteerdwetend;
• wilhetplaatselijkvergevorderdefusieprocesmetdeHervormdeGemeentepositiefbenaderenenwilhieractiefvormeninhoudaangeven;
• isbereidomtweeofmeerkerkdien-stenpermaandtedoenenisinstaatdeBijbelseboodschapnaardezetijdtevertalenzodatdezejongenoudaanspreekt;
• isgedrevenhetpastoralewerktedoenmetrespectvoordebelevings-verschilleninhetgeloofinonzegemeente.
OostburgiseencentrumgemeenteinhetopenWestZeeuwsVlaamseland-schap.Monumentenencultureleinstel-lingenindeomgevingzijnbinnenhand-bereik,evenalsdeprachtigeNoordzeestranden.
Onzekerkteltca.250gemeenteledenwaaronderveeljongemeelevendegezinnenwaardoordekinderneven-dienstiederezondaggoedbezochtwordt.Eriseenruimepastoriebeschikbaar.
Voor inlichtingen en opvragen van een informatiepakketAdrideHullu,voorzitterberoepingscommissieTel.(0117)455421.E-mail:dehullu@agroweb.nl
Sollicitaties:Voor30september2009terichtenaan:EldiRisseeuw,secretaresseberoepingscommissieMaagdenbergweg34501NGOostburg.E-mail:eldi.risseeuw@planet.nl.
34
September 2009Kerkinformatie aDVErTENTIES
Wijvragenvanonzenieuwewijkpredikantdathij/zijzichook
intensiefmethetjeugdwerkbezighoudt.Debedoelingisdat
ditgebeurtinsamenwerkingmetdenogteberoepenwijk-
predikantvanwijkgemeenteWest(2010).Gezamenlijkzullen
beidepredikantenzich,iedervoor25%vanhunwerkzaam-
heden,inzettenvoorhetplaatselijkejeugdwerk.
Wijconstaterenmetzorgdatonzegemeentevergrijstenzien
hetalseenopdrachtdezetrendtedoorbrekendoordejeugd
meerbijdekerktebetrekken.Meteenzorgvuldigoptezetten
educatiefprogrammawillenwijvolleaandachtgevenaande
nuopgroeiendegeneratieenhunouders.
Uiteraardvragendegewonekerkelijkeactiviteiteneengoede
endeskundigeinzet.
Wijkgemeente oostzoekteenfulltime
wijkpredikant(e) met talent voor jongeren
Daaromzoekenwijeenpredikantmetenigeervaring(tenmin-
ste4jaarineengemeente),zodatdegewonewerkzaamheden
vanuitambachtelijkevaardigheidwordenopgepakt.
Wijdenkendatdegerichtheidopjongereneengunstige
uitwerkingzalhebbenophetgeheelvanonzegemeente.
Deprofielschetseneeninformatiegidsoverdeburgerlijkeen
kerkelijkegemeente,inclusiefwijkgemeenteOostenhet
jeugdwerk,kuntudownloadenvanonzewebsite:
www.pgz-zaandam.nl/
Voeltuzichaangesprokenenwiltuopdeadvertentiereageren,
danverzoekenwijuuwbriefvoor21september2009testuren
aandevoorzittervandeberoepingscommissie:
mevr.T.Boutsma-Stavast,Reitdiep3,1509XXZaandam.
Email:t.boutsma-stavast@chello.nl.
September 2009aDVErTENTIESKerkinformatie
35
Protestantse wijkgemeente Emmen-oostAan onze wijkgemeente (± 900 pastorale eenheden) zijn
2 predikanten verbonden, één full-time en de ander voor 50 %. Wegens emeritaat van de laatstgenoemde ontstaat per
1 januari 2010 een vacature, die we graag weer vervuld zien. Daarom vragen we per die datum een
predikant (v/m) - 50 % DeplaatsEmmenmetruim57000inwonersheefteenstede-lijkkarakterenbeschiktoverveelvoorzieningen.Deomgevingisrijkaannatuurschoon.
Onzewijkgemeentewordto.a.gekenmerktdoor:• openheidengastvrijheid;• ruimtevoorverschilleningeloofsbeleving;• eengemiddeldtamelijkhogeleeftijd:55jaar;• eeninverhoudinggeringaantaljeugdigenenjongeren;• eengrotebetrokkenheidvaneenactievekernvanruim150gemeenteleden,diezichinzetteninkerkenraad,diversewerkgroepenencommissies;
• aandachtvoordeliturgieenzinvollevernieuwingdaarvan,waaraaneenactievecantorijmedewerkingverleent.
• veelaandachtvoorhetpastoraat,datweinonzegemeentezienalseenessentieelaspectenwaarineen6-talsectie-teamseenbelangrijkerolvervullen;
• veelactiviteitenwaarinonderlingeontmoetingcentraalstaat,voorbereidenbegeleiddooro.a.dewerkgroep
VormingenToerusting.
Wijzoekeneenpredikant,die• goedkancommunicerenensamenwerken;• respectvolweetomtegaanmetdiversiteitingeloofsvisieengeloofsbeleving;
• zoweljongerenalsouderenweetteinspireren;• zichsamenmetzijn/haarcollega,kerkenraadenwerkgroe-penwilinzettenvoordebloeivandegemeente;
• duidelijkaffiniteitenzomogelijkookervaringheeftmethetpastoraleaspectvanhetgemeentewerkendaaraaninsamenwerkingvormeninhoudwilgeven;
• eenopenoorenhartheeftvoordeveleoudereninonzegemeente;
• bereideninstaatistothettoerustenenbegeleidenvandesectieteamsendevrijwilligersinhetpastoraatenhetinstru-erenvandebegeleidersvandegroothuisbezoeken;
• bereidiswijkoverstijgendetakenopzichtenemen.
Informatie over onze wijkgemeente vindt u op onze website www.pknemmenoost.nl.; daar vindt u ook een beknopte pro-fielschets van onze gemeente. Desgewenst kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingsadviescommissie, de heer K.W. van Netten, tel. (0591) 62 58 81. Dingspellaan 53, 7824 GD Emmen; of per e-mail: kvnetten@planet.nl.Op het hierboven genoemde adres zien we uw sollicitatiebrief met CV graag vóór 19 september a.s. tegemoet.
Werkt u mee aan de opbouw van onze gemeente?Ruim2.200ledenvanwieerveelalsvrijwilligeractiefzijn,tweekerkgebouwen,tweefulltimepredikantenenverschillendevormenvangeloofsbeleving.AlsProtestantseGemeenteinwordingteZuidlandzijnwijéénkerkgemeente,meteenveelzijdigkarakter.
Wiltuonshelpenbijdeverdereopbouwvanonzegemeente?Solliciteerdannunaardefunctievan:
kerkelijk werker (m/v) 0,5 fte
Alskerkelijkwerkerconcentreertuzichophetouderenpastoraatbinnenonzegemeente.Uheeftmetsucceseenrelevanteoplei-dingafgerondenbentbijvoorkeurinhetbezitvanpreekconsent.OokbentubereidindienstenvanWoordenGebedvoortegaan.
Uwerkt,samenmetonzepredikanteneneennogaantestellenjongerenwerker,vanuitdeboodschapvandebijbel,samengevatindeapostolischegeloofsbelijdenis.Uwdienstverbandisvooronbepaaldetijdengaatop1december2009in.
Informatieoveronzegemeentevindtuopwww.kerkeninzuidland.nl.Voormeerinformatieoverdevacaturekuntuonzescriba,SjaniedeLeeuwvanWeenen,bellen:(0181)452764.
Uwschriftelijkesollicitatiestuurtueveneensnaarhaar.HetadresisBoomgaardstraat8,3214ABinZuidland(of:scriba@kerkeninzuidland.nl).Uwsollicitatiemoetuiterlijk30septemberbinnenzijn.
ZuidlandiseendorpopdeZuid-Hollandseeilanden,meteenpittoreskekern.Hetligttussenweidsepolderseneenuitgestrektrecreatiegebied,opslechtseenhalfuurvandekust.
auteur
36
top related