matematyka ii - organizacja zajęć+3 5. dr hab. inż. joanna józefowska, prof. pp teoretyczne...

Post on 28-Sep-2020

1 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP 1

Matematyka II - Organizacja zajęć

Wykład (45 godz.):

30 godzin - prof. zw. dr hab. inż. Jan Węglarzponiedziałek godz.11.45

15 godzin - dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PPśroda godz. 13.30 (tygodnie nieparzyste) s. A

Egzamin w sesji letniej

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP 2

Teoretyczne podstawy informatyki

?( ) ( ) ( )xfxfxf n

n

iDefi

rK

rr++=∑

=1

1

( ) ( ) ( )xfxfxf nDefn

ii

rK

rr⋅⋅=∏

=1

1

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

3

Teoretyczne podstawy informatyki

dr hab. inż. Joanna Józefowska

dyżur: poniedziałek 8.30 - 9.30 p. 436czwartek 13.30 - 14.30 p. 436

e-mail: joanna.jozefowska@cs.put poznan.pl

materiały do wykładów:http://www.cs.put.poznan.pl/jjozefowska/

hasło: mat03

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

4

Literatura

• Batóg T., Podstawy logiki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań1999.

• Błażewicz J., Złożoność obliczeniowa problemówkombinatorycznych, WNT, Warszawa 1988.

• Davis M., Czym jest obliczanie?, w: Matematyka współczesna -dwanaście esejów pod redakcją Lynna Arthura Steena, WNT,Warszawa 1983.

• Epstein R. L., Carnielli W. A., Computability, Wadsworth, Belmont2000.

• Harel D., Rzecz o istocie informatyki, wyd. 2, WNT Warszawa2000.

• Penrose R., Nowy umysł cesarza. O komputerach, umyślei prawach fizyki, PWN, Warszawa 1996.

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

5

Paradoksy

Kreteńczyk: „Wszyscy mieszkańcy Kretysą kłamcami”.

To zdanie jest fałszywe.

Paradoks Russela

Z = {X: X ∉ X}. Czy Z ∈ Z ?

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

6

Paradoks Zenona

Achilles i żółw ścigają się. Dlawyrównania szans przesunięto pozycjestartowe. Ale jakkolwiek szybko biegłbyAchilles, to nigdy nie dogoni żółwia.Zanim bowiem Achilles dobiegnie domiejsca, z którego startował żółw, tendrugi będzie już kawałek dalej. ZanimAchilles osiągnie tę pozycję, żółwia jużtam nie będzie, itd.

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

7

Paradoks Zenona

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

8

Paradoks Zenona

A1 A2 A3

B1 B2 B3

C1 C2 C3

A1 A2 A3

B1 B2 B3

C1 C2 C3

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

9

C1

Paradoks Zenona

A1 A2 A3

B1 B2 B3

C1 C2 C3

A1 A2 A3

B1 B2 B3

C2 C3

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

10

Paradoks Zenona

( )( ) ( )( ) 021

121

21212

1 22>

++=

++−−++

=+

−++

mmmmmmmm

mm

mm

( ) 01

11

1 >+

=+

−mm

m

115

443

32

21

<<+

<<<<< KKm

m

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

11

Liczby

• liczenie a liczność (zbioru)

• porównywanie liczności dwóch zbiorów

• dodawanie 1

• liczby naturalne

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

12

Wszystko jest liczbą...

2

qp

=2Załóżmy, że

p, q są względnie pierwsze

22 2qp =

zatem p2 jest liczbą parzystą

a stąd i p jest liczbą parzystą (p = 2r)

p, q są względnie pierwsze, więc q jest nieparzyste

z drugiej strony (2r)2 = 2q2 czyli 2r2 = q2 co oznacza,

że q jest parzyste

sprzeczność

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

13

Funkcje

Czarna skrzynkawejście

wyjście

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

14

Funkcje

Czarna skrzynka2

5+3

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

15

Funkcje

Czarna skrzynka4

2√

–2

wybierz

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

16

Dziedzina i zbiór wartości funkcji

– 4

?√

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

17

Dziedzina i zbiór wartości funkcji

dziedzina

zbiórwartości

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

18

Funkcja jako reguła

Niech X i Y będą dwoma niepustymi zbiorami.Funkcją z X do Y nazywamy regułę, która każdemuelementowi x∈ X przyporządkowuje element y∈ Y.

f(x) = x + 3

g(x) = x + 4 - 1

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

19

Funkcja jako zbiór par

Niech X i Y będą dwoma niepustymi zbiorami.Funkcją z X do Y nazywamy zbiór par (x,y)gdzie pierwszy element pary należy do zbioruX, a drugi do zbioru Y. Jeżeli (x,y) i (x,z) należądo tego samego zbioru par, to y=z.

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

20

Notacja λ

x → 3x + 7

3x + 7 jest różniczkowalna

3x + 7 jest mniejsze od 2

(2,3) → 5

f(2, 3) = 2 + 3

g(2) = 2 + 3

λx(3x + 7)

3x + 7

λx λy(x + y) =λxy(x + y)

λx(x + 3)

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

21

Injekcja, surjekcja i bijekcja

funkcja - ani injekcja ani bijekcja nie funkcja

injekcja, ale nie bijekcja surjekcja nie injekcja

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

22

Złożenie funkcji

dziedzina funkcji f

x

dziedzina funkcji g

zbiór wartościfunkcji f

f(x) g°f(x)

zbiór wartościfunkcji g°f

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

23

Złożenie funkcjif(x) = 3x + 7

x

g(x) = 2x2

3x + 7

g°f(x)= 18x2 + 84x + 98

2 (3x+7)2

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

24

Dowody

• Co to jest dowód?

• Jak rozpoznać, że twierdzeniematematyczne zostało udowodnione?

• Jakie są kryteria?

• Czym różni się dowód w matematyce oddowodu np. sądowego?

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

25

• Indukcja

• Dowód nie wprost

• Dowód konstrukcyjny

• Dowód przez kontrprzykład

• Dowody na istnienie

Dowody

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

26

• Jak duża jest nieskończoność?

• Czy wszystkie zbiory nieskończone mają tęsamą liczbę elementów?

Zbiory nieskończone

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

27

Zbiór A nazywamy przeliczalnym jeżeli jestskończony lub równoliczny ze zbiorem liczbnaturalnych, czyli istnieje bijekcja A na N.

Zbiory przeliczalne

1

4

3

2

...

...

A N

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

28

Zbiór liczb wymiernych jest przeliczalny

1 2 3 4...

1 1/1 1/2 1/3 1/4...

2 2/1 2/2 2/3 2/4...

3 3/1 3/2 3/3...

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

29

Zbiór liczb wymiernych jest przeliczalny

Udowodnimy, że zbiór wszystkich uporządkowanych par liczbnaturalnych (m, n) jest przeliczalny.

Zdefiniujmy:

J(m, n) = 1/2 [(m + n)(m + n + 1)] + m

Ta funkcja opisuje uporządkowanie z poprzedniego rysunku,przy założeniu, że dla równych J(m, n) para o mniejszympoprzedniku poprzedza parę o większym poprzedniku.

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

30

Zbiór liczb wymiernych jest przeliczalny

J(0, 0) = 1/2 [(0 + 0)(0 + 0 + 1)] + 0 = 0

J(0, 1) = 1/2 [(0 + 1)(0 + 1 + 1)] + 0 = 1

J(1, 0) = 1/2 [(1 + 0)(1 + 0 + 1)] + 1 = 2

J(0, 2) = 1/2 [(0 + 2)(0 + 2 + 1)] + 0 = 3

J(1, 1) = 1/2 [(1 + 1)(1 + 1 + 1)] + 1 = 4

J(2, 0) = 1/2 [(2 + 0)(2 + 0 + 1)] + 2 = 5

J(0, 3) = 1/2 [(0 + 3)(0 + 3 + 1)] + 0 = 6

J(1, 2) = 1/2 [(1 + 2)(1 + 2 + 1)] + 1 = 7

.................................................................

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

31

Zbiór liczb wymiernych jest przeliczalny

J(m, n) jest funkcją 1-1

Każdej parze odpowiada dokładnie jedna liczba naturalna:

1/2 [(m + n)(m + n + 1)] + m

Każdej liczbie naturalnej k odpowiada dokładnie jedna para.

Zauważmy, że J(m, n) określa liczbę par takich, że

(x + y < m + n) lub (x + y = m + n i x < m)

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

32

Zbiór liczb rzeczywistychnie jest przeliczalny

Niech [0, 1) oznacza zbiór liczb rzeczywistych większychlub równych od 0 i mniejszych od 1. Jest on równolicznyze zbiorem liczb rzeczywistych, gdyż łatwo wykazać, że

jest bijekcją.

( ) xxxg−

= 1

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

33

Zbiór liczb rzeczywistychnie jest przeliczalny

Liczby z przedziału [0, 1) możemy reprezentować jakorozwinięcia dziesiętne postaci:

x = 0. x0 x1 x2 ... xn ...

(Nie wprost)

Przypuśćmy, że [0, 1) jest równoliczny z N. Wtedy możnaponumerować wszystkie liczby z przedziału [0, 1):

a0 = 0. a00 a01 a02 ....

a1 = 0. a10 a11 a12 ....

................................

an = 0. an0 an1 an2 ... ann ....

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

34

Zbiór liczb rzeczywistychnie jest przeliczalny

Niech b = 0. b0 b1 b2 ... bn ...., gdzie

≥−<+

=8gdy 1

8gdy 1

nnnn

nnnnn a a

aab

a0 = 0. a00 a01 a02 ....

a1 = 0. a10 a11 a12 ....

................................

an = 0. an0 an1 an2 ... ann ....

0 ≤ b ≤ 1

b na pewno nie występuje na liście, bo od każdej liczby naliście różni się co najmniej cyfrą leżącą na przekątnej.

sprzecznośćsprzeczność

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

35

Zbiór wszystkich zbiorówOznaczmy przez P(A) zbiór wszystkich podzbiorów zbioru A.

Twierdzenie:Twierdzenie: PP(A) i A nie są równoliczne.(A) i A nie są równoliczne.

Dowód (Nie wprost)Przypuśćmy, że A i P(A) są równoliczne.

Niech f: A → P(A) będzie surjekcją. Oznaczmy f(a) = Aa.

Niech B będzie podzbiorem tych elementów x należącychdo A, że x ∉ Ax. Wtedy B jest podzbiorem A, zatem istniejeb, takie, że B = Ab.

Ale wtedy: jeżeli b ∈ B, to z definicji b ∉ Ab, więc b ∉ B

jeżeli b ∉ B, to z definicji b ∈ Ab, więc b ∈ B

sprzecznośćsprzeczność

dr hab. inż. Joanna Józefowska, prof. PP

Teo

rety

czne

pod

staw

y in

form

atyk

i

36

Zadanie domowe

W pewnej wsi mieszka fryzjer, który goliwszystkich i tylko tych mieszkańców wsi,którzy nie golą się sami.

Czy ten fryzjer się goli?

top related