methodologie verbinders jfs definitief purmerend v1.0
Post on 04-Jul-2015
851 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 1
“Beter verbinden met een methodologie”methodologie
Beelden van de verbinder
Rollen en competenties van een verbinder
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 2
Procesmanager: verkokerd denken, lopende processen koppelen en ondersteunen;Interface: strategisch samenwerken; zaken (laten) uitvoeren in de organisatie;“Teleurstellingsmanager” beter “verwachtingsmanager”:
Rollen van een verbinder
g g g gzowel slechte boodschap brengen als slechte boodschap incasseren; moet aan veel verwachtingen voldoen;Bruggenbouwer: meer ‘verbindingsofficier’; schippert tussen vele prioriteiten; omvat vele taken; vraagt telkens andere rol.Vertaler: verbinden door gesprekken, ‘ieders taal spreken’ en aan elkaar begrijpelijk maken.Oliemannetje: dagelijkse gang van zaken gesmeerd laten verlopen; ‘alwetend’ moeten zijn.R i d i h d bij h t it Regisseur: de regie houden bij het uitvoeren van processenKatalysator: klantperspectief staat centraal; is meer een ondernemer.Initiator/ondernemer: initiatieven nemen, nieuwe plannen ontwikkelen en motiveren van omgeving
Resultaten forumdiscussie Werkconferentie “Verbinden in bedrijfsvoering”:Voorzitter pSG-beraad, pSG BZK, DG Management Openbare Sector, DG Rijksbegroting, DG Programma Andere Overheid
Creëren en vasthouden
‘Sense of urgency’
Activeren en verbinden keten-
partners
Meerder ‘talen’ spreken
Competenties: de duizendpoot
Onderhandelen, overleggen, overtuigen
Verbinden van arena’s
Creëren van vertrouwen
Gezamenlijke prestaties op
agenda houden
Bron: Com-U graphic
Schaken op meerdere borden
DoelvervlechtingWederzijdse
afhankelijkheden zichtbaar maken
Maken van en toezien
op afspraken
Schakelen tussenbesturingsniveaus
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 3
De essentie van het verbindenDe essentie van het verbindenConcurrerend
waardenmodel Quinn
Verschillende waarheden lopen door elkaar en zijn sterk contextgebonden…j g
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 4
INNOVATORMENTOR
Flexibiliteit OMGEVINGSGERICHTMENSGERICHT
PRODUCENTCONTROLEUR
STIMULATOR BEMIDDELAAR
Intern Extern
R.E. Quinn:Het concurrerende waardenmodel
BESTUURDERCOÖRDINATOR
Beheersing
ORGANISATIEGERICHT RESULTAATGERICHT
FlexibiliteitMENSGERICHT:
• Gedeelde betekenissen• Participatief leiderschap • Effectief communiceren• Persoonlijke ontwikkeling• Teambuilding en
conflicthantering
OMGEVINGSGERICHT:
• Leven met verandering• Management van
veranderingen• Creativiteit stimuleren• Onderhandelen• Presenteren
Intern Extern
g
BeheersingR.E. Quinn: Het concurrerende waardenmodel
RESULTAATGERICHT:
•Persoonlijke productiviteit•Anderen motiveren•Initiatief nemen•Doelen stellen•Delegeren
ORGANISATIEGERICHT:
• Kernprocessen beheren• Projectmanagement• Taken ontwerpen• Informatie beheersbaar maken
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 5
Samenbinder• Bruggenbouwer
Netwerker• Ambitieus
Flexibiliteit
Verbindersrollen (1)
• Bruggenbouwer• Toegankelijk• Begrijpend• Behulpzaam• Betrokken
• Ambitieus• Creatief• Sociabel• Open• Zelfvertrouwen
Procesregisseur• Nauwgezet
Aanjager• Duidelijkheid
Intern Extern
g• Analytisch• Ordelijk• Betrouwbaar• Verantwoordelijk
j• Overzicht• Wilskracht• Taakgericht• Voortvarend
Beheersing
De samenbinder hecht belang aan en stuurt door het stimuleren van samenwerking en gezamenlijkheid en creëert daarbinnen ruimte voor
Verbindersrollen (2)
samenwerking en gezamenlijkheid en creëert daarbinnen ruimte voor ambities van mensen.
De netwerker hecht belang aan en stuurt door het crëeren van nieuwe mogelijkheden en kansen, fungeert waar nodig zelf als boegbeeld of biedt anderen de kans dat te zijn.
De procesregisseur hecht belang aan en stuurt door middel van procedures en processen, heeft de regie, zorgt voor planning en structuur en ziet erop toe dat iedereen zich houdt aan de regels van het spel.
De aanjager hecht belang aan en stuurt door het organiseren van visie en richting, het aangeven van duidelijke kaders en het aanspreken van mensen op realisatie van afspraken.
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 6
Deze rollen zijn nog niet zo makkelijk in praktijk te brengen…
De rol van verbinder is kwetsbaar
12
“De burgemeester verantwoordelijk maken voor de bestrijding van alle ellende verhoudt zich moeilijk tot de zo gewaardeerde rol van verbinder in de lokale samenleving en in het lokaal bestuur”
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 7
Afvoerputje…..?
“Volgens de ondernemingsraad is sprake van een structurele onderbezetting en zijn computersystemen niet op orde”.
“De ondernemingsraad wijt de chaos aan ‘een tekortschietend management en een tekortschietend management en afwezigheid van juist toezichthouderschap”
Flexibiliteit
Intern Extern
Hoe verbinden ???
Professionals Burger / Klant
BeheersingR.E. Quinn: Het concurrerende waardenmodel
Staf / Bedrijfsvoering
Top
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 8
Essentieel bij het verbinden
De kunst van het verbinden is het kunnen omgaan met polariteiten en paradoxen.
Bij een paradox wordt het probleem niet gezien als de definitieve, maar als een schijnbare tegenstrijdigheid. Het streven is een EN-EN ofwel een WIN-WIN oplossing. Dit doet een beroep op slimheid en creativiteit Ambiguïteit en doet een beroep op slimheid en creativiteit. Ambiguïteit en tegenstrijdigheid bestaan dan slechts bij oppervlakkige waarneming. Bij dieper graven blijken synergie en creatieve tussenoplossingen mogelijk.
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 9
Een methodologie:
Biedt handvatten om met paradoxen om te gaang
Helpt om achteraf verantwoording af te kunnen leggen over het handelen
Biedt keuzes en dwingt tot bewuster kiezen
Helpt om transparanter te handelen
Wat is een methodologie
Methodologie is “de weg waarlangs” een verbinder werkt.
18
Het is de wijze waarop hij – gelet op de aard van de vraag –kiest voor een bepaalde wijze van omgaan met die vraag (wat derhalve kan resulteren in een probleemstelling), kiest voor de manier waarop hij omgaat met de (mensen in de) organisatie waar de vraag uit afkomstig is en kiest voor zijn eigen voorkeuren en dergelijke.
M th d l i i h d li l Methodologie is een vorm van handelingsleer. Handelingsleer betekent; een leer (= set van aannames, overwegingen en praktische aanwijzingen) volgens welke men handelt teneinde zijn gedrag/handelen te kunnen verantwoorden en/of transparant te maken.
Bron: Jonker en Pennink
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 10
Twee basale grondhoudingenOnderzoek doen “aan” de organisatie
› Kennen door de ogen van de verbinder
19
g› Kennen vooraf, conceptualiseren en toetsen› Expertbenadering
(positivisme)
Onderzoek doen “met” de organisatie› Kennen door de ogen van de ander Paradigma
› Kennen door construeren, ontdekken› Gezamenlijke betekenisgeving› Procesadvisering
(constructivisme)
Bron: Jonker en Pennink
Methodologie
Methoden
Technieken
De uitdaging…
Van Nistelrooij en de Wilde: Voorbij verandermanagement, Whole Scale Change
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 11
Ieder zijn eigen methodologie 21
IMAC methodologie(n) 22
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 12
Gedragingen bij vertrouwen
1. Rechtdoorzee zijn;2. Respect tonen;3. Transparantie creëren;4. Fouten rechtzetten;5. Loyaliteit tonen;6. Resultaten boeken;7. Jezelf verbeteren;8. De realiteit onder ogen zien;9. Duidelijkheid scheppen over verwachtingen;9. u de j e d sc eppe o e e ac ge ;10. Verantwoording afleggen;11. Eerst luisteren;12. Toezeggingen nakomen;13. Vertrouwen uitdragen.
Bron: S.M.R. Covey
Matrix van Vertrouwen
Mate van gemeen-schappelijke
Beoordelingsvermogen 21 Goedgelovigheid
Slim vertrouwenSlim vertrouwenBlind vertrouwenBlind vertrouwen
Vee
l
schappelijkebetekenis
3 Besluiteloosheid Achterdocht 4
Weinig Veel
Wei
nig
Geen vertrouwenGeen vertrouwen WantrouwenWantrouwen
AnalyseAfgeleid van S.M.R. Covey
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 13
25
Werken aan taaie vraagstukken
“V t k t t t “Vertrouwen komt te voet engaat te paard”
Het klassieke command & control volstaat niet kk d ij l
Ontwerpen volstaat niet
wanneer vraagstukken ongestructureerd zijn, er velemeningen over bestaan en oorzaken slecht te duidenzijn.
Voor deze wicked problems is een andere aanpak nodig….
Een ontwikkelgerichte aanpak:Een ontwikkelgerichte aanpak:‘nemen van besluiten in overleg met partijen uit de omgeving van de organisatie’
Vind de balans tussen ontwerpen en ontwikkelen
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 14
Het spel spelen!
Sociaal constructivisme 28
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 15
In het speelveld laten partijen vaak niet het achterste h t i ij l t l
De spelers
van hun tong zien maar er zijn wel een aantal kenmerken waar te nemen:
1. De machtspositie van een speler. Een partij die over geld of kennis beschikt heeft productiemacht. Een partij die niet iets kan creëren maar wel iets kan tegenhouden is een blokkademacht.
2. Elke speler stelt zichzelf de vraag: ‘what’s in it for me?’
3. Spelers vertonen strategisch gedrag. Dit betekent dat ze niet alleen een inhoudelijk standpunt hebben maar ook het spel van de besluitvorming spelen
Elk veranderingsproces kent vele stakeholders (politieke besluitvormers, ketenpartners, leveranciers afnemers brancheorganisaties etc)
Het speelveld
leveranciers, afnemers, brancheorganisaties, etc). Inschatting van de machtverhoudingen vergt inzicht in de op handen zijnde machtsmiddelen:
1. Formele machtsmiddelen: bevoegdheden en positie van de partijen (denk aan de Top)
2. Financiële machtsmiddelen. Wie beschikt over de middelen en stelt budget beschikbaar
3. Reputatie- of referentiemacht. Sommige partijen hebben meer invloed op basis van een verworven reputatie
4. Expertisemacht. Kennis als macht (denk aan Informatiemanagers)
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 16
Een verandermanager moet leren om het spel te l P t t d bij h l
Eisen aan de spelleider
spelen. Procesmanagement vraagt daarbij om hele andere competenties dan projectmanagement.
Om tot verandering te komen creëren projectleiders scherpe en precisie analyses, en zorgen voor afgebakende en gefocuste doelen binnen zo helder mogelijke randvoorwaarden.
Verandering doorzetten met een procesmatig karakter vergt vooral begrip van de inrichting van de interactie tussen de spelers in het veld.
Probleem; helder, nauw en scherp vs ruim met l t ll t k h ld
Projectbenadering vs procesbenadering
elementen voor alle stakeholdersDoel; SMART vs Multi-issue met aandacht voor ‘naming’en ‘framing’ Informatie; Need-to-know vs nice-to-knowBesluitvorming; besluitvorming belangrijk op één moment (go/no-go) vs besluitvorming als proces en slechts op enkele momenten formeel ‘aftikken’ Evaluatie; doelrationeel (effectiviteit en efficiëntie) vs toetsing op tevredenheid met oplossing en proces en toetsing op relationele aspecten (duurzaamheid) en het leerproces.
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 17
Het spel spelen: integreer benaderingen
Vanuit een procesbenadering projecten initiëren› Zorgen dat er concrete resultaten worden geboekt
Een projectbenadering starten om tot een goede procesaanpak te komen › De ‘knuppel in het hoenderhok’ Het kan effectief zijn om eerst › De knuppel in het hoenderhok . Het kan effectief zijn om eerst
een kant-en-klaar plan neer te leggen om (door verzet) alle juiste spelers aan tafel te krijgen. Dit is een strategische afweging.
Samenbinder Netwerker
Flexibiliteit
Dus… verbinden vanwaarheden en paradoxen
Samenbinder• Bruggenbouwer• Toegankelijk• Begrijpend• Behulpzaam• Betrokken
Netwerker• Ambitieus• Creatief• Sociabel• Open• Zelfvertrouwen
Procesregisseur Aanjager
Intern Extern
g• Nauwgezet• Analytisch• Ordelijk• Betrouwbaar• Verantwoordelijk
j g• Duidelijkheid• Overzicht• Wilskracht• Taakgericht• Voortvarend
Beheersing
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 18
DE ORGANISATIE• missie en doel
Inhoud
DE VERBINDER• zelf – “IKKE”• rol/positie
Relatie
Proces
cultuur
“sensemaking”
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 19
Meaning gaat voor mij over de betekenis die ik wil hebben voor
www.jaapboonstra.nl
g g janderen en waar ik professioneel en maatschappelijk aan wil bijdragen. Vanzelfsprekend gaat het dan ook over wat me raakt en beweegt. Met mijn kennis en ervaring lever ik vooral bijdragen aan…………………… zodanig dat klanten, burgers en medewerkers daar positieve effecten van merken.
Being gaat over de ‘zijnsvraag’: Wat fascineert me, wat zijn inspiratiebronnen, wat en wie ben ik. De zijnsvraag is voor mij relevant omdat het de manier kleurt De zijnsvraag is voor mij relevant omdat het de manier kleurt waarop ik naar de werkelijkheid kijk. Wat ik waarneem en vervolgens voor waar aanneem. Het geeft richting aan mijn handelen.
Engaging gaat over mijn betrokkenheid bij …………..maatschappelijke en culturele problemen.
Mijn kijk op organisaties 38
De vlucht ganzenDe kudde buffels
Loyaal aan en afhankelijk van de leider;Doe precies wat je gezegd wordt, stel geen vragen;Wacht op instructies, doe niets totdat je gezegd is wat je moet totdat je gezegd is wat je moet doen.
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 20
De vlucht
Iedere deelnemer is verantwoordelijk voor zichzelf en bepaalt wat te doen tijdens de vlucht Iedere deelnemer weet waar de vlucht heen gaat Door
39
tijdens de vlucht. Iedere deelnemer weet waar de vlucht heen gaat. Door die eensgezinde richtingsbepaling kan het leiderschap makkelijker aanvaard worden.Een ieder wil het leiderschap op zich nemen als dat voor de groep nodig is; als de voorste gans moe wordt, komt er een frisse achter uit de vlucht naar voren om het leiderschap over te nemen. Dit systeem garandeert een hoog tempo.De volgelingen achter in de vlucht moedigen de leider aan, ook dit garandeert een hoog tempo.D l lk Z blijft i d itt d h t Deelnemers zorgen voor elkaar. Zo blijft iedereen gecommitteerd aan het gemeenschappelijke doel. Als een gewonde gans moet neerdalen, gaan er twee gezonde mee om hem te verzorgen en voeden totdat de zieke weer verder kan of sterft. Zij voegen zich dan bij de oorspronkelijke vlucht of bij een volgende.Als de aard van de activiteit verandert, dan reorganiseren de leden van de groep zich moeiteloos. Vliegen doen ganzen in een V-vorm, landen in golven en foerageren in viertallen.
TELL ME AND I WILL FORGET
SHOW ME AND I WILL REMEMBER
INVOLVE ME AND I WILL UNDERSTAND(Confucius)
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 21
41
Mensen met belang in een bepaald vraagstuk.
ARE-IN• A = authority• R = resources• E = expertise• I = informatie• N = need
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 22
Alles is met elkaar verbondenÉen onderwerp onderzoeken in isolement levert weinig op
ijIedere deelnemer kan zijn visie inbrengen
Ontdekken van het gemeenschappelijke;Verkennen van brandende vragen;Genereren van input, kennis delen;
ij iMogelijke acties verkennen;
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 23
Appreciative inquiry 45
Waar is nu behoefte aan?
Verkennen TOEKOMST Ambiëren
WAT WIE
Analyseren HEDEN/VERLEDEN Doorleven
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 24
toekomstAlterna-tieven Aspiraties
Verkennen Ambiëren
Analyseren Doorleven
WAT WIEzakelijk persoonlijk
hedenInzicht Bewust-
zijn
Verkennen AmbiërenBetekenisbepalen
Visie
Keuzebepalen
Intentiesbepalen
Plan Bewe-ging
Analyseren DoorlevenPositie bepalen
Beeld
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 25
De lerende organisatie 49
Contact maken
Loslaten & afscheid nemen
METHODOLOGIEOndernemende en alpartijdige
proces-advisering
Heldere afspraken maken
Vraag scherp maken en waar-
nemen
Tijdelijk Werkbare Overeen-komsten
Betekenis geven aan de opdracht
Actie-gericht betekenis & zingeven
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 26
Wat willen we
bereiken?
Hoe gaan we de
51
Waar zijn we goed
in?
doelen bereiken?
Wat vraagt de omgeving van ons?
onbevangen
onbevooroordeeld
vertrouwen
respect
IkJij
Wij
open minded
oprecht
verlangens
veiligheid
onvoorwaardelijk
versterkingverbondenheid
verandervermogen
Advanced organizer Jacques Smeets
IMAC module 6: Methodologie van een verbinder
14-4-2010
Ir. Jacques Smeets MCM CMC 27
53
VRAGEN
top related