mİllİ eĞİtİm bakanliĞi İzmir İl milli eğitim müdürlüğü ......okulda toplam kalite...
Post on 20-May-2020
5 Views
Preview:
TRANSCRIPT
EĞİTİMDE KALİTE YÖNETİMİ
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü
YÖNETİCİLİK FORMASYONU KAZANDIRMA EĞİTİMİ
LİDERLİK Ya düşlerinin peşine düşmeyi seçersin.
Ya da olanları kabullenmeyi.
İyiliklerinle güçlenir,
Keşkelerinle tükenirsin.
Karar senin.
Charles Bukowski
EĞİTİMDE KALİTE YÖNETİMİ
İçerik
1. Kalite Kavramı
2. Eğitimde Kalite
3. Toplam Kalite Yönetimi Felsefesi ve İlkeleri
4. EFQM Mükemmellik Modeli ve Özdeğerlendirme
5. MEB Kalite Ödül Süreci
6. Rapor Yazımı
7. Eğitimde Süreç Yönetimi
4
KALİTE KAVRAMI
KALİTENİN ÖNCÜLERİ VE ÖĞRETİLERİ
Kalite ile ilgili ilk kayıtlar M.Ö. 2150 yılına kadar uzanır. Ünlü Hammurabi Kanunlarının 229. maddesinde şu hükme yer verilmiştir: “Eğer bir inşaat ustası bir adama ev yapar ve yapılan ev yeterince sağlam olmayıp ev sahibinin üstüne çökerek ölümüne sebep olursa o inşaat ustasının başı uçurulur.”
KALİTENİN ÖNCÜLERİ VE ÖĞRETİLERİ
Fenikelilerde de oldukça etkili yaptırım yolları olduğu anlaşılıyor: “Fenikeli bir denetçi, kalite standartlarına bir aykırılık gördüğünde bunun tekrarlanmamasını kesinlikle önlemek için kusurlu malı imal edenin elini kesme yetkisine sahiptir.”
KALİTENİN ÖNCÜLERİ VE ÖĞRETİLERİ
Kalkınmanın temel taşlarında biri olan standardın önemini yüzyıllar önce Türkler tarafından kavrandığının belgesi olan 1502 tarihli ve zamanın padişahı II. Beyazıt Han tarafından çıkarılan Kanunname-i İhtisab-ı Bursa’da bugünkü anlamda boyama, ambalaj, kalite gibi esaslar ile ceza hükümlerine yer verilmiştir.
KALİTE’NİN TARİHSEL GELİŞİMİ
1900 1918 1939 1960 1980 20..
İşçi
Ustabaşı
Kontrol
elemanı
İstatistiksel
kontrol KG
TKY
II.Dünya S. I.Dünya S.
KALİTENİN ÖNCÜLERİ VE ÖĞRETİLERİ
Bunlardan DEMİNG’ın TKY ile ilgili 14 temel kuralı, JURAN’ın “Kalite Yönetimin Sorumluluğudur” ilkesi ve ISHIKAWA’nın “Kalite Herkesin İşidir” diyerek “Kalite Kontrol Çemberleri”ni oluşturması ve CROSBY’nin “Üretimde Sıfır Hata” yaklaşımını uygulamaya koyması, aslında bir anlamda TKY Felsefesinin temellerini oluşturan fikirlerini zemin hazırlamıştır. Bugün etkin ve verimli bir yönetim yaklaşımı olarak biçimlendirilmiş olan TKY’de kullanılan teknikler ve unsurlar, bu kalite uzmanlarının ortaya koydukları teknik unsurların bir toplamından ibarettir.
Çeşitli Bakış Açılarına Göre Kalitenin Tanımı
Kalite kavramı, insanların ve sistemlerin sıfır hata yapma isteği ile mükemmele ulaşma arzusundan doğmuş olup çok değişik tanımlara sahiptir.
Çeşitli Bakış Açılarına Göre Kalitenin Tanımı Kalite, kullanıma uygunluktur
Kalite, ürün veya hizmeti ekonomik bir yoldan üreten ve tüketici isteklerine cevap veren bir üretim sistemidir
Kalite, bir ürünün ifade edilen veya beklenen ihtiyaçları karşılama kabiliyetini oluşturan özelliklerin toplamıdır
Kalite, müşteri memnuniyetidir.
Kalite, özünde örgütü yönetmenin bir yoludur
Kalite, hatayla birlikte yasama değil; hatayı düzeltme ve
önlemedir
Kalite müşterinin hissettiği gereksinimi karşılama yeteneği ile
ilgili olan ürün, hizmet ya da sürecin özellikleri ve nitelikleri
toplamıdır
Kalite, bir mal veya hizmetin belirlenmiş bir gerekliliği kapsayabilme yeteneklerini ortaya koyan özelliklerin bütünü veya bir ürün ya da hizmetin belirlenen veya olabilecek ihtiyaçları karşılama kabiliyetine dayanan özelliklerin toplamıdır. Kalite, bir hayat felsefesidir.
12
Çeşitli Bakış Açılarına Göre Kalitenin Tanımı
13
Yönetim Yaklaşımları
Klasik Kalite
Hata bulmaya dayalı
anlayış
KALİTE Önlemeye dayalı anlayış
Problem olunca çözüm
geliştirme
YENİLİK Olası sorunlar yönünden
çözüm ve yenilik
Statükoyu korumak ve
gerekli oldukça
iyileştirmek
GELİŞME Sürekli iyileştirme ve
gelişme
Sonuç odaklı DÜŞÜNÜŞ Yapı-süreç-sonuç olarak
sistem odaklı
KURUMDA KALİTE
Kurum boyutunda kaliteye bakacak olursak daha farklı anlamlar yüklememiz mümkündür. Farklı bir yaklaşımla kalite bir hayat felsefesi, bir yaşam tarzı, israfın önlenmesi, daimi iyileştirme süreci olarak görülmektedir
15
Kalite, bir “saygı” ve “nezaket” işidir. Bu saygı üç seviyede gerçekleşir: •Kurum dışında vatandaşlara saygı, •Kurum içinde, herkesin geliştirme ve iyileştirme faaliyetlerine yaptığı katkıya saygı •Çalışma grupları içinde, çalışanların yararlı faaliyetlerinden dolayı kendi kendilerine saygı olarak da ifade etmektedir
KURUMDA KALİTE
16
Kalite denildiği zaman genellikle “mal ve hizmet kalitesi” ya da “ürün kalitesi” anlaşılmaktadır.
Ürün kalitesi esasen sonuçtur. Bu sonucu belirleyen başlıca kalite unsurları;
Liderlik kalitesi, yönetim kalitesi, insan kalitesi, sistem kalitesi, süreç kalitesi, donanım kalitesi, iş kalitesi, hizmet kalitesi, iletişim kalitesi ve hedeflerin kalitesi sıralamak mümkündür.
KURUMDA KALİTE
17
Kalitenin tanımlarını hizmet sektörü için bir araya
getirirsek bu kavramın 10 boyutu ortaya çıkacaktır ;
• Hizmette Yüksek Performans
• Stratejik Planlama
• Yasa,Yönetmelik ve Standartlara Uygunluk
• Bağlı Birimlerin Akreditasyonu
• Güvenilirlik
• Küresel Rekabet Üstünlüğü
• Düşük Maliyet/Yüksek Kazanç
• Toplum Memnuniyeti
• İtibar Sürekliliği
• Toplumsal Kazanç
KALİTENİN, HATA BULMA DEĞİL HATA ÖNLEME SANATI OLDUĞU HİÇ UNUTULMAMALIDIR.
17
18
Neden Kalite Yönetim Sistemleri
KALİTE
YÖNETİMİ
Gittikçe karmaşıklaşan İletişim ve küreselleşme
Düşük maliyet ile yüksek kazanç
ve kaliteli hizmet
Dış ilişkilerin gereklilikleri
Ürün / Hizmet güvenilirliği
Hizmetten yararlananlardan ve toplumdan gelen talepler
İç ve Dış müşteri
memnuniyeti
19
Kalite Sistemi Neden Gereklidir ?
.
“DEĞİŞİM” ise,
Bu gelişimin bir sonucu olarak ortaya çıkar ve eskiden olduğu
gibi değişimi bekleyen organizasyonlar yerine değişimde
önde giden organizasyonlar küreselleşen ekonomide yerlerini
koruyabilmektedirler.
İşletmelerin de canlılar gibi bir yaşam eğrileri olup doğar ve
büyürler.Ancak ölmemeleri için yaşamlarının her aşamasında
GELİŞMEYE ihtiyaçları vardır.
19
20
Kalite Sistemi Neden Gereklidir ?
Küreselleşme ise organizasyonlar için en çok kazanç, en az
maliyet ve en iyi performansın önde olduğu değerler bütünüdür.
İşte DEĞİŞİM karşısında hazırlıksız yakalanmayı önleyen,
değişimin yönünü önceden gören, ona karşı önceden engel olan değil
önünü açan bir sistem olan ‘TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ’ nin ve dolayısı ile
KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ oluşturmanın altında yatan temel felsefe budur.
KÖKLÜ BİR DEĞİŞİM GEREKTİREN BU FELSEFENİN
ANCAK EĞİTİM İLE YAKALANACAĞI İSE ÇOK AÇIKTIR.
20
21
BİRLİKTELİK
Bir araya gelmek bir
başlangıçtır.
Bir arada kalmak bir
ilerlemedir.
Bir arada çalışmak ise
başarının ta kendisidir.
Anonim
22
İŞBİRLİĞİ
Hiçbirimiz hepimiz
kadar akıllı değiliz
23
DEĞİŞİM
Dün Dünde Kaldı
Cancağazım,
Bugün Yeni Sözler
Söylemek Lâzım.“
Mevlana
24
HİZMETTE KALİTENİN BİR
DAVRANIŞ BİLİMİ OLDUĞUNU
VE
BUNUN DA SİZİNLE BAŞLADIĞINI BİLMENİZ
GEREKİR.
25
EĞİTİMDE KALİTE
26
Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi
Bugün bütün dünyada çözülemeyen problemlerin kaynağında
eğitimin ve eğitimle ilgili sebeplerin yer aldığı kabul edilmektedir
Sorunun kaynağında görülen eğitim, aynı zamanda, bu sorunların temel çözüm kaynağı olarak da yaygın olarak kabul görmektedir. Eğitim, yirmi birinci yüzyılda kalkınma çabalarında veya daha zengin ve müreffeh ülke olma hedefine varmak için sürdürülen uğraşlarda, çok önemli ve işlevsel bir araç haline gelmiştir
Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi
Eğitimde kalite, eğitim örgütlerinin öngörülen amaçlarına ulaşma derecesidir.
Bu amaçlar, bireysel, örgütsel, toplumsal ve evrensel düzeyde olabilir. Bu amaçları belirleme, gerçekleştirme ve bu döngüyü sürdürülebilir düzeye ulaştırma temel öngörü olmalıdır. Bunun için de örgütün insan ve madde kaynaklarını bir bütün olarak en yeterli ve etkili biçimde işe koşması gerekir.
28
Kalite, koşullara uygunluktur.
Kalite, öğrencilerin ihtiyaçlarıdır.
Kalite, amaçlara uygunluktur.
Kalite, sürekli başarı demektir.
Kalite, geliştirilen bir programın eksikliğini bulmak değil, onu eksiksiz
oluşturmaktır.
Kalite ölçülebilir.
Kalite, kullanıma uygunluktur.
Eğitimde Kalite Nedir?
29
•Kalite Önemlidir : Sorunlar ortaya çıkmadan önce çözümlerini oluşturur, hizmetlerin yapısına tasarım yoluyla üstünlük ve kusursuzluk katar. •Kalite, Öğrencinin, Öğretmenin, Yöneticinin ve hizmetlinin Tatminidir : Eğitim hizmetinin ne kadar iyi olduğu konusundaki son kararın verdiği memnunluktur.
Eğitimde Kalite Nedir?
30
• Kalite Verimliliktir : İşlerini iyi yapabilmek için gerekli eğitimden geçen, ihtiyaç duyduğu araç gereç ve talimatlarla desteklenen personelden elde edilir.
• Kalite Etkili Olmaktır : İşleri en kısa sürede ve doğru yapmaktır.
• Kalite Bir Programa Uymaktır : İşleri zamanında yapmaktır.
Eğitimde Kalite Nedir?
31
• Kalite Bir Süreçtir : Süregelen bir gelişmeyi kapsar.
• Kalite Bir Yatırımdır : Uzun dönemde bir işi ilk defada doğru olarak yapmak, hatayı sonradan düzeltmekten daha ucuzdur.
Eğitimde Kalite Nedir?
32
Hedeflenen Kalite Güvencesi ile Sağlanan Faydalar
• Eğitim seviyesinin kalitesi artar.
• Kalitede süreklilik sağlanır.
• Okulların verimliliği artar.
• Daha iyi rekabet olanağı
• Etkinlik artar.
• Malzeme tasarrufu sağlanır.
• Uygunsuzluk maliyeti iyileştirilir.
33
• Maliyetlerde azalma görülür
• Başarı artar
• Öğrenci ve öğretmen memnun edilir
• Öğrenci, öğretmen ve yan tedarikçiler ile sıkı bir işbirliği sağlanır
• Hizmet alanların güven kaybı azalır
• Hizmet alanların kaybı azalır
• Rekabet gücü artar
Hedeflenen Kalite Güvencesi ile Sağlanan Faydalar
34
• Okullar,öğretmenler ve hizmetliler arasında insan ilişkileri geliştirilerek, iletişimin artması sağlanır. • Bölümler arası koordinasyon güçlenir. • Takım ruhu ile çalışmaları geliştirilir. • İstatistiksel tekniklerin kullanımı ile ürün ve proseslerin güvenliği sağlanır. • Uygulanan eğitimler sonucu nitelikli personel gücü artar. • Sorular zamanında ve oluşmadan önlenir.
Hedeflenen Kalite Güvencesi ile Sağlanan Faydalar
35
• Motivasyon artar, çalışanların moralleri yükselir ve böylece huzurlu bir okul ortamı sağlanır. • Eğitim politikası olumlu yönde gelişir ve herkes aynı lisanı konuşur. • Kaliteye bağlılık ve sahiplenme artar. • Eğitim Bakanlığı kaynakları en iyi şekilde kullanılır. • Hedef ve Amaç birliği sağlanır. • Yerinde zamanında karar alma mekanizması işletilir. • Etkin bir yöntem sağlanır.
Hedeflenen Kalite Güvencesi ile Sağlanan Faydalar
36
Eğitim Sisteminin Kalite Değişkenleri
Girdi Değişkenleri
Öğretmen Öğrenci Fiziksel imkânlar ve donanımlar Öğretim yöntemi Temel bilgi ve tecrübe Eğitim materyalleri
vb.
Süreç Değişkenleri
Eğitim müfredatı veya programı Öğretim teknikleri Strateji Süreç yönetimi Denetim Planlama Zamana dayalı faktörler
Vb.
Çıktı Değişkenleri
Teknik başarı (bilgiye dayalı gelişim) Tutum ve davranışa dayalı başarı (tutum ve davranışların iyileşmesi) Bir sonraki eğitime hazır olma ve başarı İş bulma, topluma kazanılma Sosyo-kültürel gelişmeler
vb.
37
Çıktının kalitesi, girdi ve sürecin kalitesiyle orantılı olarak
artmakta veya azalmaktadır. Eğitim sisteminin başarısı,
dışarıdan çıktıya dayalı odaklaşmayı sağlasa da; çıktı
kalitesinin artırılmasının temelinde girdi ve sürece dayalı
iyileşme ve gelişmelerin yattığının bilinci ve eğitim
kalitesinin artırılması çalışmalarının yürütülmesinde
fayda bulunmaktadır
Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi
38
Eğitimde TKY, çevre ile etkileşim içerisinde, çevrenin
ihtiyaçlarını takip eden, okulu etkileyen unsurları
dengede tutan, değişime açık, okul içinde öğretmen,
öğrenci ve personel arasında ahengi sağlayan, iyi ilişkiler
kuran, demokratik, anlayışlı, statükocu olmayan geniş
görüş açısına sahip, eldeki kaynakları rasyonel kullanan
bir yönetim felsefesidir
Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi
39
• Çağın getirdiği değişim ve gelişmeleri doğru algılayıp değerlendirmek,
• Eğitim çalışanlarının sürekli eğitimi ile niteliklerini yükseltmek,
• Eğitim hizmetinden yararlananların memnuniyetini sağlamak,
• Problemlerin çözümünde ve eğitim yönetiminde karar alma süreçlerine ilgililerin katılımını gerçekleştirmek,
• Aynı zamanda karar almada veri kullanmayı yaygın hale getirerek verilerle yönetim anlayışını hakim kılmak.
Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi
40
TKY’nin Öğretmen Üzerindeki Değişimi
Okul yöneticisinin TKY kavramını benimsemesiyle mümkün olabilir.
Sınıf ortamında da belirli oranda değişmeler yaşanacaktır .
Öğrenci ile öğretmen arasındaki resmi ilişki yerine:
öğrenci ile diyalog kuran,
öğrenci üzerine odaklaşan,
ona rehberlik eden,
41
Eleştiren değil yol gösteren Öğrenci ile koordineli çalışan Bilgi vermekten çok bilgiyi paylaşan Bilgiyi sınıf içerisinde değil, dış ortamlarda da arayan Bilim ve teknolojideki değişmeleri takip eden Öğrencileri araştırmaya iten Öğrencinin her türlü ihtiyacını bilen Başarısızlığı yargılayan değil, nedenini araştırıcı bir öğretmen profili çizilir Öğrencinin ilgi alanı,becerisi ve yeteneği doğrultusunda eğitim alma ortamı hazırlanır
TKY’nin Öğretmen Üzerindeki Değişimi
42
Öğrenci artık derslerde sıkılmayacaktır, düşüncelerini sınıf ortamında rahatça ifade edebilecek.
Araştırma ve incelemeye yönelecektir.
Eğitim olgusunu sadece okulda değil, okul dışı yapılacak aktivitelerle kendini sürekli geliştirebilecek.
TKY’nin Öğrenci Üzerindeki Değişimi
43
Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi İlkeleri
1. Toplumun beklentilerine uygun hedeflerin belirlenmesi
2. Belirlenen hedefe ilk seferde ulaşılması
3. Hedeflere ulaşma düzeyinin ölçülmesi
4. Gelişmeleri takip etmenin ilke edinilmesi
5. Nitelikli eğitime önem verilmesi
6. Etkin bir iletişim ağının kurulması
7. Yönetimde takım çalışmasına önem verilmesi
8. Yönetimde motivasyonun sağlanması
9. Demokratik bir yönetim sisteminin kurulması
44
Okulda Toplam Kalite Yönetimi
(Özellikleri)
• Temel ilgi alanı niteliktir • Bir rehberlik sistemi yada yasalarla düzenlenen bir genel bir
düşünce vardır • Kalite ölçülendirilir • Kalite ödüllendirilir • Kaliteyi yakalamak için eğitimin tüm çalışanları eğitilir • En önce, en iyisine ulaşmaya çalışılır • Daha küçük birimler halinde çalışan okul daha iyidir • Sürekli teşvik vardır • Herkesin bu konuda bir rolü vardır • Kalite arttıkça maliyet düşer.
45
Bir Yaklaşım Olarak Kalite Yönetimi
• Sistematik
• Sürekli, devirsel
• Okulun güvenliği ve iyileştirilmesine
yönelik
• Öğrenci merkezli
• Okul merkezli
46
Bireye dayalı
ÇALIŞMA ŞEKLİ Takım çalışması
Cezalandırma ile
MOTİVASYON Ödüllendirmeye dayalı
Otokrat patron yönetici YÖNETİCİ
Lider, yönlendiren yönetici
Gerekli oldukça EĞİTİM
Sürekli
Gözlem ve
tecrübeye dayalı KARAR ALMA Veri-bilgi-öneri ile karar
alma
Kar odaklı ODAK Öğrenci
Mali kaynak KAYNAK
Bilgi-İnsan
47
TKY’nin Okul/Kurumda Uygulanabilmesi İçinTemel
İlkeler
Sürekli yaratıcılık Yeni felsefeyi uygulamak Toplu denetimlerden vazgeçmek Üretim ve hizmet sistemini sonsuza kadar sürekli iyileştirmek Okul/Kurum eğitimine önem vermek Okul/Kurum liderliği ile iş yaşamındaki engelleri yok etmek Okul/Kurum içi çatışma ve kaygıyı başarmak için kullanmak Amaçlar arasında engelleri yok etmek
48
Sloganlar seçmek ve iş gücü için övünmeleri engellemek Liderlerin kendileri ile övünmelerini engellemek Kurumda eğitim programı geliştirmek Değişimi tamamlamak için eyleme geçmek Öğrenciyi merkeze almak Önleyici yaklaşım, etkin PDR eğitimi İstatistik ve analizden yararlanma Ölçme ve değerlendirme birimi, mevcut durum ve hedef belirleme,
TKY’nin Okul/Kurumda Uygulanabilmesi İçinTemel
İlkeler
49
49
EĞİTİMDE TOPLAM KALİTE UYGULAMALARININ YARARLARI
1. TKY teknikleri, öğrenci, öğretmen ve diğer çalışanların kalite geliştirmeye aktif katılımlarını sağlar.
2. Çağdaş öğretim yöntemleri kullanılarak öğrencilerin özgüveni, motivasyonu, öğrenme sürecine aktif katılımı ve yaratıcılığı artar.
50
50
3. Öğretmenin sınıf içindeki rolü değişime uğrar.
4. Hizmet veren ve hizmet alanların memnuniyeti artar.
5. Öğrenciler, düşünce ve isteklerinin yaşama geçirildiğini görürler ve kendilerini değer verilen bireyler olurlar.
51
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ
FELSEFESİ VE İLKELERİ
52
Toplam Kalitenin Tanımı
Toplam Kalite, bir organizasyonun tüm olanaklarını
kullandığı sürekli gelişme yaklaşımıdır. Bu yaklaşımda
kuruluş, proseslerine hakim olarak ve tüm çalışanlarının
katılımını sağlayarak; müşterilerini, kalite, maliyet ve süre
açısından memnun etmek için gerekli olan her şeyi yapar.
52
53
53
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ
T'si, Toplamı; tüm çalışanların katılımını.
K 'sı ; Kaliteyi
Y 'si ; Yönetimin liderliğini simgeler
Müşterinin beklentisinin aşılmasını hedefleyen, ekip çalışmasını
destekleyen, tüm süreçlerin gözden geçirilmesini ve iyileştirilmesini
sağlayan bir yönetim felsefesidir.
Deming
Dr. Deming
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
TKY ‘ nin temel ilkeleri, İlk tasarımın doğru olması,
hataların önlenmesi ve iş görenin yalnızca yönetimin
rehberliğini aramak yerine kendini sürekli yetiştirme
gereğini benimsemesidir.
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Müşteri Odaklılık
TKY felsefesinde hem iç müşterilerin hem de dış müşterilerin
memnuniyeti esastır. İç müşterilerin memnuniyeti sürecin
sağlıklı işlemesi ve çalışanların motivasyonu açısından önem
taşırken, dış müşterilerin memnuniyeti organizasyonun
varlığının temelidir.
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Liderlik “Eğer üst yönetimin desteği yoksa TKY uygulamalarından vazgeçin.” Koura Ishıkawa TKY, organizasyonlara yeni bir kişilik ve yeni bir yaşam tarzı
getiren önemli bir değişikliktir. Bu değişikliğin başarı ile gerçekleştirilmesi, üst yönetimin sürecin başından itibaren tüm yaşamalarda göstereceği inanca ve katılıma bağlıdır.
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Stratejik Planlama Stratejisi olmayan bir örgüt, önünü göremeyen ve yönü olmayan
örgüttür. Stratejik Plan, okul/kurumun gelişim hedeflerini belirleyen, bu
hedeflere ulaşmada izlenecek yol/yöntemleri ortaya koyan ve okul/kuruma vizyon kazandıran bir plandır. Stratejik planlama ile okul/kurum “gelecekte ne yapacağını” belirlemiş olacaktır.
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Çalışanların Katılımı / Takım Çalışması TKY’nin başlıca amaçların birisi de çalışanlarını tamamının gelişme
faaliyetlerine katılımını sağlayarak takım çalışması yapmaktır. TKY’de takım çalışmasının hedefi üstün düşünmesi, astın bu düşüncelere katkıda bulunarak uygulaması değildir.
Hedef her kademedeki çalışan için hem “düşünmenin” hem de “uygulamanın” birleştirilmesidir.
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Süreç Yaklaşımı TKY’nin dayandığı temel ilkelerden biri de, üretim süreci
sonrasında hataları ayıklamak yerine, üretim sürecinin tüm aşamalarında hata yapmamaya özen göstermek ve yapılan hatadan ders çıkarılarak tekrarlanmasını önlemektir.
“Üşütmek her zaman olası olduğundan dolayı bir sürü nezle ilacı depolamak
mı mantıklıdır? Yoksa doğru çözüm bünyeyi güçlendirip hastalığa yakalanma olasılığını azaltmak mı?” Ishikawa
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Verilere Dayalı (Bilimsel) Yaklaşım Etkili kararlar, bilginin ve verinin gerçekçi ve sağlıklı bir şekilde,
bilimsel yöntem ve araçlar kullanılarak alınan kararlara dayanır. Bunun için:
•Hedeflerle ilgili bilgi ve verileri toplamalı •Bilgi ve verinin yeterli, doğru, güvenilir ve ulaşılabilir olmasını sağlamalı •Geçerli yöntemler kullanarak bilgi ve veriyi analiz etmeli •Uygun istatistik tekniklerin bilgi ve veriyi değerlendirmede önemini anlamalı ve bunları kullanmalı •Önsezi ve deneyimini dengeleyerek mantıksal analiz sonuçlarına dayalı karar vermeli ve faaliyetlerde bulunmalıdır.
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Tam Katılım Çalışanların tam katılımı üst yönetimin yaklaşımıyla doğrudan
ilgilidir. Üst yönetimle birlikte kurumda görevli ilk amirlerin de çalışanlara rehberlik etmeleri, iletişimi güçlendirip, yüksek moral sağlamaları, grup çalışmalarını ve öneri sistemini desteklemeleri ve en önemlisi takım bilincinin oluşmasını ve paylaşımı sağlamaları büyük önem taşımaktadır
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Sürekli İyileştirme “Gelişme hiçbir zaman sona ermeyecek bir süreçtir” Peter Drucker TKY’nin en önemli ilkelerinden biri de Japoncada kaizen olarak ifade
edilen sürekli gelişme anlayışıdır. Kaizen anlayışı TKY’nin temel felsefesini oluşturmaktadır.
Üst yönetimin liderliğinde, eğitilmiş personel takımlar halinde organize olacak, “müşteri odaklılığının” sonucu belirlenen sürekli gelişme çalışmaları olacaktır. Bu açıdan TKY’nin diğer ilkeleri sürekli gelişmenin olabilmesi için gereklidir
TKY’NİN TEMEL İLKELERİ
Sürekli İyileştirme Hedef belli bir standardı tutturmak değil, seviyeyi -o seviye ne
olursa olsun- sürekli ve hızlı bir tempoda geliştirmektir. Sürekli gelişme, sürekli gelişme çevrimi ya da Deming çevrimi olarak ifade edilen Planla- Uygula - Kontrol et – Önlem al (PUKÖ) aşamalarından oluşur.
64
PUKÖ Metodolojisi
64
PLANLA
UYGULA ÖNLEM AL
KONTROL ET
65
PUKÖ Metodolojisi
• Planla : Okul/kurum toplumunun istekleri ve eğitim politikası ile uyumlu prosesleri oluştur.
• Uygula : Süreçleri uygula,yap.
• Kontrol Et : Süreçleri, ürünü/hizmeti izle – ölç ve rapor et
• Önlem Al : Süreçlerin performansını sürekli izle ve iyileştirme faaliyetleri başlat.
65
66
Yönetim Modeli
Toplam kalite felsefesine adapte olmuş bir yönetim modeline geçerek , bu yönetim modeliyle diğer temel unsurların gerçekleştirilmesi ve yaşatılması sağlanmalıdır.
66
67
BİR KURUMUN, KURULUŞ NEDENİ OLAN İNSANIN TATMİNİDİR
AİLEDE,TOPLUMDA, İŞ YERİNDE,HER DURUMDA İNSANLIĞIN YÜCELMESİDİR
ÇALIŞANLARA GÖSTERİLEN SAYGI VE DEĞERLERLE SÜREKLİ GELİŞME VE GELİŞTİRMEDİR
KURUM İMAJININ, İTİBARININ İYİLEŞTİRİLMESİ SÜRECİDİR
TKY Anlayışının Özü
68
TOPLAM KALİTE
İNSANLARI YÖNETMEK DEĞİL,
İNSANLARLA YÖNETMEKTİR.
69
KALİTE GÜVENCE -
KALİTE YÖNETİMİ KALİTE
KONTROL
TOPLAM
KALİTE
YÖNETİMİ MUAYENE
VE TEST
Kalite Evrimi ve Yönetim Anlayışı
69
70
Toplam Kalite Yönetimin Klasik Kalite Kontrolünden
Farkı Nelerdir?
Koruyucu hekimlik fonksiyonunun icra edilmesidir. Yani hasta olmadan önce hasta olmamanın yollarını bulunmasıdır.Çünkü hasta olduktan sonra tedavi olmak mümkün olamamakta ya da çok pahalıya mal olmaktadır.
71
71
Toplam Kalite Yönetimin Klasik Kalite Kontrolünden
Farkı Nelerdir?
Klasik anlamdaki kalite kontrolünün aksine ürün bozulmadan tedbir alınır ve sıfır hata ile imalat hedeflenir.
Bizce TKY gelip geçici bir
kavram değildir.
72
Çünkü insanı hedefleyen,insanın
mutluğunu amaç edinen bir kavram
moda olamaz.İnsanın beklentisiyle
paralel olarak gelişir,etkinleşir.
Ve her şeyden önemlisi
KALİTE İNSAN HAKKIDIR
73
Kalite Beklentileri Aşmak Demektir
• Sürekli gelişimin bir ifadesidir.
• Dinamik bir kavramdır.çünkü insanların beklentileri her
karşılandığında yükselme eğilimi gösterir.
74
EFQM MÜKEMMELLİK MODELİ
VE
ÖZDEĞERLENDİRME
KURUMSAL PERFORMANSI ÖLÇEN MODELLER
•Deming Ödülü Modeli
• Malcolm Baldrige Modeli
• EFQM Mükemmellik Modeli
• ISO 9001 (2000) Modeli
• CEDEFOP (Mesleki Eğitimin Geliştirilmesi İçin Avrupa Merkezi)
Modeli
• İskoçya Eğitim Modeli
• ECIS/CIS (Avrupa Uluslararası Okullar Birliği/Uluslararası Okullar
Konseyi) Akreditasyon Standartları
• MEB Eğitimde Kalite Ödülü Modeli
1 Politika
SİSTEM
2 Organizasyon
3 Bilgi
4 Standartlaştırma
5 İnsan Kaynağı
10 Gelecek Planları
9 Sonuçlar
6 Kalite Güvencesi
7 Bakım
8 İyileştirme
FAALİYET
Deming Ödülü Modeli
Öğrenci ve Paydaş Odaklı Strateji ve Eylem Planları
2 Strateji Planlama
% 8,5
5 İKY odaklılık % 8,5
1 Liderlik %12,5
7 İş Sonuçları
% 45 6 Eğitimsel ve Destek Süreç
Yönetimi % 8,5
3 Öğrenci ve Paydaş
Odaklılık % 8,5
4 B i l g i v e A n a l i z i %8.5
Malcolm Baldrige Modeli
IS0/9000/… kalite yönetim sistemi
1. Kapsam
2. Referanslar
3. Terimler ve Tanımlar
4. Kalite Yönetim Sistemi Gereklilikleri
5. Yönetimin Sorumluluğu
6. Kaynak Yönetimi
7. Süreç Yönetimi
8. Ölçme, Analiz, İyileştirme
CETOFOP Modeli Mesleki Eğitimin Geliştirilmesi İçin Avrupa Merkezi
Geri Bildirim ve Değişim
Süreçleri
Ölçme ve Değerlendirme
Uygulama
Amaç ve Plan
Metodoloji
İskoçya Eğitim Modeli
1. Müfredat
2. Ders Başarısı
3. Öğrenme-öğretme
4. Öğrencilere Rehberlik
5. Okul Ortamı/Çevre
6. Kaynaklar
7. Yönetim, Liderlik, Kalite Güvencesi
ECIS/CIS Akreditasyon Standartları
(Avrupa Uluslararası Okullar Birliği/Uluslararası Okullar Konseyi) 1. Felsefe ve Hedefler
2. Organizasyon ve İdare
3. Öğretim Kadrosu
4. İlköğretim Ana – Hazırlık Sınıfları Öğretim Programı
5. İlköğretim 1. – 5. Sınıflar Öğretim Programı
6. İlköğretim 6. – 8. Sınıflar Öğretim Programı
7. Lise Öğretim Programı
8. Özel Eğitim
9. Rehberlik Hizmetleri
10. Sağlık Hizmetleri ve Güvenlik
11. Öğrenci Hizmetleri
12. Öğrenci Yaşamı
13. Kütüphane / Medya Merkezi
14. Okulun Fiziki Olanakları
15. Finans ve Finans Yönetimi
16. Öğrencilerin Ölçme – Değerlendirmesi
EFQM Mükemmellik Modeli
Liderlik
Çalışanlar Süreçler, Ürünler ve Hizmetler
Çalışanlarla İlgili Sonuçlar
İş Sonuçları
Strateji Müşterilerle İlgili Sonuçlar
İşbirlikleri ve Kaynaklar
Toplumla İlgili Sonuçlar
Girdiler Sonuçlar
Öğrenme, Yaratıcılık ve Yenileşim
Kuruluşların ne yaptığı ve hangi sonuçları elde ettiğine ilişkin
neden-sonuç ilişkilerini anlamasını sağlayan dokuz kriterden
oluşan çerçevedir.
83
EFQM MÜKEMMELLİK MODELİNİN ESASI
Müşteri tatmini, çalışanların tatmini ve toplum üzerindeki etki
konularında başarı, politika ve stratejilerin, çalışanların,
kaynakların ve süreçlerin uygun bir liderlik anlayışı ile
yönlendirilmesiyle sağlanabilir ve böylece iş sonuçlarında
mükemmelliğe ulaşılabilir.
Model Dinamikleri
85
Modelin dinamik yapısı gereği, “Girdi”lerde uygulanan
yaklaşımlar sonrası ortaya çıkan “Sonuç”ların bazıları
anında görülebilirken, bazıları da belirli bir süre sonra
ortaya çıkmaktadır.
Girdiler Sonuçlar
Zaman
Dinamik Yapı
86
8 KAVRAMI ESAS ALARAK
BİR KURULUŞU YÖNETMEK
VE
BAŞKALARINA ÖRNEK OLACAK UYGULAMALAR
GERÇEKLEŞTİRMEKTİR.
MÜKEMMELLİK NEDİR?
87
1. SONUÇLARA YÖNLENDİRME
2. MÜŞTERİ ODAKLILIK
3. LİDERLİK VE AMACIN TUTARLILIĞI
4. SÜREÇLER VE VERİLERLE YÖNETİM
5. ÇALIŞANLARIN GELİŞTİRİLMESİ VE KATILIMI
6. SÜREKLİ ÖĞRENME, YENİLİKÇİLİK VE İYİLEŞTİRME
7. İŞBİRLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ
8. TOPLUMSAL SORUMLULUK
KAVRAMLAR
88
Kavram
Mükemmellik, ilgili tüm paydaşların gereksinmelerinin
dengelenmesine ve karşılanmasına bağlıdır. (Paydaş terimi çalışanları,
müşterileri, tedarikçileri ve genel olarak toplumu kapsamaktadır.)
1. SONUÇLARA YÖNLENDİRME
Başlıca Yararları
• Tüm paydaşlar için katma değer yaratmak
• Sürdürülebilir uzun vadeli başarı
• Karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler
• Tüm paydaşlarla ilişkili ölçümler
89
Kavram
Ürün ve hizmet kalitesini en son noktada değerlendirecek olan
müşteridir. Müşteri bağlılığını sağlamanın, müşteriyi elde tutmanın ve
memnuniyeti elde etmenin en iyi yolu mevcut ve potansiyel müşterilerin
gereksinimlerine net bir biçimde odaklanabilmektir.
2. MÜŞTERİ ODAKLILIK
Başlıca Yararları
• Müşteri için nasıl değer üretileceğinin açık bir biçimde anlaşılması
• İşlem maliyetlerinin en aza indirgenmesi
• Uzun vadeli başarı
90
Kavram
Bir birimin liderinin davranışları birim içinde amacın berraklığını,
birliğini sağlar ve hem birimin hem de çalışanların Mükemmelliğe
erişebilecekleri ortam yaratır.
3. LİDERLİK VE AMACIN TUTARLIĞI
Başlıca Yararları
Çalışanlarının kararlılık ve etkinliklerinin en üst düzeye çıkarılması
Birimin yönünün açıkça bilinmesi
Müşteri önünde saygın bir konum
Tüm faaliyetlerin yapılandırılmış ve sistemetik bir süreç içinde, birim
çapında uyumlu ve yaygın bir biçimde yürütülmesi
91
Kavram
Birim en iyi performansını;
•Birbiri ile ilişkili tüm faaliyetler anlaşıldığı,
•Sistematik bir biçimde yönetildiği,
•İşlemleri ve planlanan iyileşmeleri ilgilendiren kararlar paydaşların görüşlerini
kapsayan güvenilir bilgilere dayanılarak alındığı zaman gösterirler.
4. SÜREÇLERLE VE VERİLERLE YÖNETİM
Başlıca Yararları
Arzu edilen sonuçlara odaklanılması
Çalışanların ve kaynakların en üst düzeyde değerlendirilmesi
Sonuçların tutarlılığı ve değişkenliklerin kontrol altında tutulması
Gerçekçi hedefler saptama ve stratejik yönlendirmeye ilişkin
olarak verilere dayalı yönetim
92
“ÖLÇEMEDİĞİNİZ ŞEYİ
YÖNETEMEZSİNİZ,
GELİŞTİREMEZSİNİZ”
93
Kavram
Bir kurumun çalışanlarının potansiyelinin tam olarak yaşama
geçirilmesi için paylaşılan değerler ile bir güven ve yetkilendirme
kültürünün olması gerekir. Böyle bir ortam herkesin katılımını sağlar.
5. ÇALIŞANLARIN GELİŞTİRİLMESİ VE KATILIMI
Başlıca Yararları
En üst düzeyde katılım, olumlu tavırlar ve yüksek moral
En iyi elemanların kuruma kazandırılması
Bilgi birikiminin etkin paylaşımı
Çalışanlara öğrenme ve yeni beceriler geliştirme
fırsatlarının sağlanması
94
Kavram
Birimin performansı;
•Bilgi birikimi,
• Sürekli öğrenme,
•Yenilikçilik ve iyileştirme kültürü içinde yönetilirse ve paylaşılırsa, en üst noktasına
çıkar.
6. SÜREKLİ ÖĞRENME, YENİLİKÇİLİK VE İYİLEŞTİRME
Başlıca Yararları
Kurumsal çeviklik
Maliyetlerde azalma
Fırsatların görülmesi
Performansın en iyi düzeye çıkarılması
Tüm çalışanların günlük çalışmalarında önlemeye dayalı iyileştirme faaliyetleri
95
Kavram
Bir kurumun en iyi performansını ortaya koyması;
*İşbirliği yaptığı kurumlarla güvene,
* Bilgi birikiminin paylaşılmasına,
* Bütünleşmeye dayalı,
* Karşılıklı yararlar sağlayan ilişkiler kurmasına bağlıdır.
7. İŞBİRLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ
Başlıca Yararları
Tüm taraflar için değer yaratma becerisi
Sürekli ilişkiler sayesinde rekabet üstünlüğü elde etme
Kaynaklar ve maliyetler konularında sinerji yaratılması
96
Kavram
Kurumun ve çalışanlarının uzun vadeli çıkarlarının korunması
* Etik bir yaklaşımın benimsenmesine,
* Genel olarak toplumun beklentilerinin ve
* Var olan düzenlemelerin aşılmasına bağlıdır.
8. TOPLUMSAL SORUMLULUK
Başlıca Yararları
Kurumun saygınlığı artar, performansı yüselir
ve değeri artar.
Toplum bilinci, güvenlik, başkalarına ve kendine
güven gelişir.
97
MÜKEMMELLİĞE ERİŞMEK
TOPLAM KALİTE KONUSUNDA KARARLI OLMAYI,
KAVRAMLARIN BENİMSENMESİNİ
VE
KAVRAMLARI YAŞAMA GEÇİREREK BAŞKALARINA
ÖRNEK OLMAYI GEREKTİRİR.
Mükemmellik Yolunda Başarılı Kuruluşların
Bazı Özellikleri
1. Tüm çalışanlarda ortak anlayış ve vizyonu kavrayış
2. Sürekli ve iyi bir değişim yönetimi
3. Kuruluşa bağlı çalışanlar ve diğer paydaşlar
4. Aşağıdan yukarı sağlıklı bilgi ve fikir akışı
5. Verilerin etkili ve verimli kullanımı
6. Yaşamın bir parçası olmuş bir yenilikçilik/yenileşim anlayışı
7. Sürekli iyileştirme anlayışını körükleyen gurur ve heves
8. Başka kuruluşlara göre üstünlükler içeren bir kurum kültürü
9. Tüm paydaşlarla ilgili alanlarda sürekli mükemmel sonuçlar
99
Özdeğerlendirme
Bir kurumun faaliyetlerini ve bu faaliyetler sonucunda elde ettiği performans sonuçlarını; performans mükemmelliğini esas alan bir modeldeki kriterlere göre kıyaslayarak, kapsamlı, sistematik ve düzenli bir şekilde gözden geçirilmesidir.
100
Bir kuruluşun bir modele göre kuvvetli ve eksik yönlerinin öğrenilmesidir.
Kuruluşun fotoğrafını çekmektir.
Etkili ve iyi bir eğitim aracıdır.
Zamana bağlı bir süreçtir.
İçe dönük bir değerlendirmedir.
İlerlemek için bulunduğumuz durumu gösteren bir araçtır.
Kendi kendine teşhistir.
Ödül-ceza mekanizması değil, daha iyi nasıl yapma fırsatını
yakalamadır.
ÖZDEĞERLENDİRME NEDİR?
KRİTERLER BELİRLENMİŞ OLMALIDIR.
(Kurumlar bu kriterleri kendileri belirleyebilirler ya da kriterleri belirlenmiş
bir modeli kullanabilirler)
ÖLÇME ALANLARI TESPİT EDİLMELİDİR
BAŞARI STANDARTLARI TANIMLANMALIDIR KRİTERLERİN NASIL
ÖLÇÜLECEĞİ TESPİT EDİLMELİDİR.
(Ölçme araçları ve ölçme yöntemi)
ÖLÇME- DEĞERLENDİRMENİN KİMLER TARAFINDAN YAPILACAĞI
PLANLANMALIDIR.
ÖZDEĞERLENDİRME YAPABİLMEK İÇİN;
102
Kurumsal Özdeğerlendirme Artık Bir
Zorunluluktur.
Bir zincirin kuvveti en zayıf halkasının
dayanıklılığına bağlıdır. Zayıf halkaların sürekli
kuvvetlendirilmesi zincirin kuvvetini artırır.
103
Bir zincirin kuvveti en zayıf halkasının
dayanıklılığına bağlıdır. Zayıf halkaların sürekli
kuvvetlendirilmesi zincirin kuvvetini artırır.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI EĞİTİMDE KALİTE ÖDÜLÜ MODELİ
GENEL YAPISI
104
1-Liderlik:
2-Okul-Kurum Planı:
3-İnsan Kaynakları Yönetimi:
4-Maddi Kay. İş Birliklerinin ve Bilgi Birikiminin Yönetimi:
5-Süreçler:
6-Öğrenci ve Veli İle İlgili Sonuçlar
6-a Memnuniyet Sonuçları
6-a-1 Öğrenci Memnuniyeti Algı Sonuçları
6-a-2 Veli Memnuniyeti Algı Sonuçları
6-a-3 İşletme Memnuniyeti
6-b Hizmetten Yararlananlar ile İlgili Performans Sonuçları
7- Çalışanlarla İlgili Sonuçlar
7-a Çalışan Memnuniyeti Algı sonuçları
7-b Çalışan Memnuniyeti İle İlgili Performans Sonuçları
8- Toplumsal Sosyal Sorumlulukla ilgili Performans Sonuçları
9-a Finansal Sonuçlar
9-b Temel Performansa İlişkin Diğer Sonuçlar
105
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI EĞİTİMDE KALİTE ÖDÜLÜ MODELİ
GENEL YAPISI
1e 1d Liderlik
Okul/Kurum Planı
İnsan Kaynakları
Yönetimi
Maddi Kaynakların, Bilgi
Birikiminin ve
İşbirliklerinin Yönetimi
Süreçler
1c 1b
1a
5e 5d
5c 5b
5a
106
6b 6a
9b 9a
6 ÖĞRENCİ, VELİ VE
HİZMETTEN YARARLANANLAR İLE
İLGİLİ SONUÇLAR
9 FİNANSAL VE TEMEL
PERFORMANS SONUÇLARI
Olumlu eğilimlerin varlığı
Hedeflere erişim
Sonuçların okul/kuruma ait olması
Karşılaştırma (İl Ortalamaları, Türkiye Ortalaması ve En İyilerle)
Kriter göstergelerinin tamamını kapsaması
Alanla ilgili olanları kapsaması
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI EĞİTİMDE KALİTE ÖDÜLÜ MODELİ
GENEL YAPISI
107
DEĞERLENDİRME SONUCUNDA İKİ TEMEL SONUÇTAN BİRİNE
ULAŞILIR:
Kriterin alt göstergesi
1.
2.
…
1- İYİLEŞTİRMEYE AÇIK ALANDIR (İAA)
veya
2- KUVVETLİ YÖN (KY) dür.
108
SÜREKLİ İYİLEŞTİRME
“KAIZEN”
109
Kai: İyi
Zen: Değişim
Kaizen Kavramı
Kaizen :Japonca “iyiye doğru değişim “anlamına gelir.
Kaizen’in baş sloganı; “En iyi, iyinin düşmanıdır”
110
Kaizen’in Ortaya Çıkışı
Savaş sonrası Japonya fakir düşmüş bir ülkeydi. İleri teknolojileri
üretecek ya da satın alabilecek ekonomik güce sahip değildi. Bu gerçeğin
yanında, Japon halkının gelenekleri ve yaşam tarzı da eklenince,
Japonların küçük ama sık gelişme adımlarına dayanan Kaizen anlayışı
ortaya çıktı. Bu felsefeyi ilk ortaya koyan kişi Masaakiİmai olarak bilinir.
111
Kaizen’in temeli: Sorunları saklamamaktan geçer.
Kaizen’in amacı: Geçici önlemlerle o günü kurtarmak değil,
kalıcı çözümlerle yarını kurtarmaktır.Sürece öncelik tanıyan
bir yönetim anlayışı vardır.
112
Kaizen Anlayışı
Sürekli iyileştirme felsefesi” basitleştirme-otomatik hale getirme-
birleştirme” üçlüsünden oluşmaktadır.
Basitleştirme; Her türlü karmaşık olguları üyelerinin anlayıp
kavrayabilecekleri şekle dönüştürmedir.
Otomatik hale getirme; Kazanılan her yeniliğin ve iyileştirmelerin yeni bir
davranış kalıbı içinde tekrarlanması (kültüre dönüştürülmesi)yeni bir
iyileştirme gerçekleştirene kadar korunması anlamına gelir.
Birleştirme;Ekiplerce beyin fırtınası sayesinde gerçekleştirin teknik
bilgileri daha ileri bir iyileştirme için sentezleştirme ifade eder.
113
Sürekli İyileştirme İçin Gereken 3 Temel Koşul
1)Mevcut durumu yetersiz bulmak: Sistem kusursuz çalışabilir ama
bilim ve teknolojideki gelişmeler ya da müşteri beklentileri nedeniyle
geliştirilmesi gerekebilir.
2)İnsan faktörünü geliştirmek: Her şeyi yapan "insan"dır. İnsan
kaynağı bir kuruluş için en değerli varlıktır. Bireyin kendini geliştirmesi
sağlanmazsa işletmenin gelişmesi de sağlanamaz.
3)Problem çözme teknikleri: Sorunu çözebilmek için öncelikle
sorunun nedenini çok iyi belirlemek ve bir daha çıkmamak üzere
ortadan kaldırmak gerekir.
114
Kaizen’in Problem Çözmede 7 Temel Prensibi
1. Problemi kabul edin.
2. Çok para gerektirmeyen projeleri seçin.
3. Önce “kendi" problemlerimize bakın, "onlarınkine" değil.
4. Tek ölçü ekonomik çıkar olmamalıdır.
5. Önceliği saptayın. Projeyi kalite, maliyet, dağıtım vs. ilkelerine dayalı
olarak yürütün.
6. Planla, uygula, kontrol et, önlem al (PUKÖ) çevrimini izleyin.
7. Doğru çözüm araçlarını kullanın.
115
SÜREKLİ İYİLEŞTİRME
PLANLA UYGULA
ÖNLEM AL KONTROL ET
KAİZEN
KLASİK
YAKLAŞIM
-BİREYSEL
ÖNERİLER
-KALİTE
ÇEMBERLERİ
-PROBLEM ÇÖZME
TEKNİKLERİ
-MÜŞTERİ
GERİBESLEMELERİ
116
MEB KALİTE ÖDÜL SÜRECİ
117
MEB TKY ÖDÜL SÜRECİ
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimde Kalite Yönetim Sistemi
Yönergesi Ocak 2014/2676 tarihli tebliğler dergisinde (Strateji
Geliştirme Başkanlığı'nın 31/12/2013 tarihli ve 99074258/10.04/
4083213 sayılı onayı) yayınlanarak yürürlüğe konmuştur.
118
Yönergenin amacı; Millî Eğitim Bakanlığı merkez, taşra ve
yurt dışı teşkilatına bağlı kurumlarda, eğitimde kalite yönetim
sisteminin kurulmasına ve sistemin emsallerine göre üstün
başarı gösteren kurum ve ekiplerin ödüllendirilmesine ilişkin
usul ve esasları düzenlemektir.
Öğrenci, Veli,
Hizmetten Yararlananlar İle
İlgili Sonuçlar
Çalışanlarla ilgili sonuçlar
Planlama
İnsan
Kaynakları
Yönetimi
Maddi
Kaynakların
ve Bilgi
Birikiminin
Yönetimi
Süreçler
1) Yönetsel
Süreçler
2) İşlevsel
süreçler
•Öğrenci İşleri
•Personel İşleri
•Öğretim İşleri
•Eğitim İşleri
•İşletmecilik
GİRDİLER
Toplumsal-
Sosyal Sorumluluk ile İlgili Sonuçları
İŞLEMLER L
ide
rlik
YENİLİKÇİLİK ve ÖĞRENME
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimde Kalite Ödülü Modeli SONUÇLAR
Finansal
Sonuçlar
ve
Temel Performans
Sonuçları
120
Okul ve Kurumların Görev ve Sorumlulukları
MADDE 6 (1) Kurumlar, yılda bir kez model kriterlerini esas alarak öz değerlendirme yapar. (2) Kurumlar, öz değerlendirme sonucu ortaya çıkan iyileştirme konularını, stratejik planı da dikkate alarak öncelikli olarak iyileştirir.
121
(3)Bakanlığa bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın
eğitim kurumları, bu Yönerge’de açıklanan rapor formatına uyarak
hazırlayacakları kurum ya da ekip başvuru raporu ile en az bir
kategoride eğitimde kalite ödülü sürecine katılır.
(4)Model değerlendirme kriterleri, gelen talepler ve alınan
geri bildirimler doğrultusunda Başkanlıkça güncellenir.
122
Ödül Kategorileri
Yılın kaliteli kurumu Yılın kaliteli ekibi
Temel eğitim kurumlarıTemel eğitim kurumları
Genel ortaöğretim kurumlarıGenel ortaöğretim kurumları
Mesleki ve teknik eğitim kurumlarıMesleki ve teknik eğitim kurumları
Öğrencisiz kurumlar Öğrencisiz kurumlar
123
ÖDÜL KATEGORİLERİ
MADDE 7
(1) Eğitimde Kalite Yönetim Sistemi uygulamalarında başarı gösteren kurumlar, yılın kaliteli kurumu ve yılın kaliteli ekibi ödülü olmak üzere iki kategoride ödüllendirilir.
124
(2) Yılın kaliteli kurumu kategorisinde;
•Temel Eğitim Kurumları •Genel Ortaöğretim Kurumları •Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumları •Öğrencisiz Kurumlar olmak üzere dört alt kategori oluşturulur.
125
RAPOR YAZIMI
126
Yılın Kaliteli Kurumu Kategorisi
Girdi Kriterleri Değerlendirme Boyutları
127
GİRDİ KRİTERLERİ DEĞERLENDİRME MANTIĞI Değerlendirme Mantığı
Tasarım
Mevzuata uygunluk
Yaklaşımın anlaşılır bir temele dayanması
Yaklaşımın paydaşların gereksinimlerine odaklanması
Bütünleşik
Yaklaşımın strateji ile uyum içinde olması
Uygulama ve Sistematiklik
Yaklaşımın ilgili alanlarda uygulanması
Yaklaşımın zamanında, yapısal ve gerektiğinde ilgili alanlarda değişikliklerin yönelebileceği biçimde
yayılması
Ölçme
Yaklaşımın ve yayılımın verimliliğinin ve etkililiğinin düzenli olarak ölçülmesi
Seçilen ölçümlerin uygunluğu
Öğrenme
Öğrenme faaliyetlerinin, kurum içi ve dışı iyi uygulamaların ve iyileştirme fırsatlarının belirlenmesi
amacıyla kullanılması
İyileştirme ve Yenileşim
Ölçme ve öğrenme sonuçlarının; iyileştirmelerin belirlenmesi önceliklendirilmesi, planlanması ve
uygulanması amacıyla kullanılması
Yaratıcılık çabalarının sonuçlarının değerlendirilmesi, önceliklendirilmesi
128
Yılın Kaliteli Kurumu Kategorisi
Sonuç Kriterleri Değerlendirme Boyutları
129
SONUÇ KRİTERLERİ DEĞERLENDİRME MANTIĞI Değerlendirme Mantığı
Sayısal Sonuç
Kriterin göstergeleri ile ilgili 2 yıllık /periyot sonuç var
Kriterin göstergeleri ile ilgili 3 yıllık /periyot sonuç var
Sonuçların okul/kuruma ait olması
Bütünsellik-Yaklaşımdan Kaynaklanma
Sonuçların zamanında gerçekleşmiş, güvenilir ve doğru olması
Girdilerle sonuçların anlaşılır şekilde ilişkilendirilmesi
Hedef
Hedefin belirlenmiş olması
Hedefe erişme
Hedef uygunluğu
Eğilim
Olumsuz eğilimlerin varlığı
Olumlu eğilimlerin varlığı ve/veya iyi performansın sürdürülmesi
Karşılaştırma
Temel sonuçların dış kurum sonuçlarıyla karşılaştırılması
Kurum sonuçlarının karşılaştırma verilerine göre iyi durumda olması
Sürdürülebilirlik
Sonuçların uygun biçimde kırılımlandırılmış olması
Mevcut kanıtların, olumlu performansın gelecekte de sürdürülebileceğine ilişkin güven vermesi
130
EĞİTİMDE KALİTE ÖDÜLÜ EKİP RAPORU PUANLAMA MATRİSİ K
rite
r Sı
ra
No
DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ Kriter Puanı
1
Seçilen problemin / iyileştirme konusunun okul/kurum için önem derecesi (Özdeğerlendirme ile ilgisi, paydaş şikayet veya isteklerinde yer alması, stratejik plân ile ilişkisi)
10
2 Seçilen problemin / iyileştirme konusunun okulun/kurumun misyonu ile ilişkisi (ana hizmet, destek hizmet)
10
3 Problemin/iyileştirme konusunun tanımlanmasındaki yeterlilik ile Problem çözme/kalite geliştirme tekniklerinin doğru ve yerinde kullanılma derecesi
15
4 Problemin çözüm seçeneklerinin /iyileştirme adımlarının belirlenmesi, seçimi ve iyileştirme adımlarının uygulanması için yapılan plânlama
12
5 Belirlenen hedeflerin gerçekleşme derecesi / problemin çözümünde ya da iyileştirme çalışmasındaki başarı
18
6 Çözümün ya da iyileştirmenin okula / kuruma, hizmet götürülen kesime, çalışana vb. sağladığı katma değer
17
7 Ekip ruhunun çalışmalardaki etkisi 8
8 Problemin çözümünde / iyileştirmedeki orijinallik (etki gücü ve özgünlük), başka kurumlar/okullar için örnek ve model olma özelliği
6
9 İyileştirmenin sürdürülebilirlik özelliği 2
10 Yapılan çalışmanın raporlama kalitesi 2
TOPLAM PUAN 100
131
EĞİTİMDE SÜREÇ YÖNETİMİ
132
SÜREÇ NEDİR?
“Aralarında birlik olan
veya belli bir düzen
veya zaman içinde tekrarlanan,
ilerleyen, gelişen olay
ve hareketler dizisi”
TDK
133
SÜREÇ NEDİR?
Girdiler Çıktı
Geri Bildirim
Süreç
Amaçlanan bir çıktı’yı elde edebilmek için,
kullanılan çeşitli girdiler üzerinde katma değer
oluşturan faaliyetler olarak tanımlanabilir.
134
SÜREÇ NEDİR?
Süreç, çeşitli girdilerden istenen çıktının üretilmesi
yoluyla katma değer oluşturan aktiviteler dizisidir.
(EFQM tanımlaması)
Süreç, girdileri çıktılara dönüştüren, karşılıklı
iletişimli ve etkileşimli aktiviteler zinciridir
(ISO 9000:2000 tanımlaması)
135
SOPA İŞLEM BASTON
ÇIKTI SÜREÇ
136
• Binalar
• Ekipman
• Öğrenciler
• Öğretmenler
• Vb
• Öğretim Yöntemleri
• Öğrenci Motivasyonu
• Öğretim Saati
• “Çalışma süreleri”
• Vb
• Mezun sayısı
• Sınav sonuçları
• Sınav sonuçları
• Üst Öğrenime Yer.
• İşe Yerleşme
ÖNEMLİ
Girdiler: Süreç: Çıktılar:
136
137
Kalite yolculuğu uzun ve zamanla neticesi
alınacak bir yolculuktur. TKY ise mevcut kurum
kültürünü, bakış açısını, yönetim anlayışı ile
uygulamaları sorgulamayı ve değiştirmeyi
öngörmektedir. İstenilen kaliteye ulaşmak,
sabırla süreç için gerekli alt yapı ve kültürü
oluşturarak devam etmeyi gerektirmektedir.
SÜREÇ YÖNETİMİ: NEDEN?
138
SÜREÇ YÖNETİMİ: NEDEN?
Okul/Kurumlarda yürütülen işler birbiriyle
ilişkili bir çok süreçten meydana gelmektedir.
Süreç; kaynakları işleyip onlara bir katma
değer kazandırarak ürün ya da hizmet olarak
çıktı haline getiren işlemler dizisidir.
139
SÜREÇ YÖNETİMİ: NEDEN?
• Okullun/Kurumun önceliklerine odaklanabilmek.
• Ben yerine biz ilişkisini geliştirmek.
• Hizmeti alana odaklanmış yönetim anlayışını
geliştirmek.
• Kaynakları daha etkin kullanmak.
• Hızlı karar alabilmek.
• Sorumlulukları net olarak tanımlamak.
140
1-Süreçlerin tanımlanması
2-Süreçler arası ilişkilerin çözümlenmesi
3-Süreç sahiplerinin belirlenmesi ve
4-Süreç performansını ölçmek için kriter ve
standartların belirlenmesi
SÜREÇ YÖNETİMİ KONULARI
141
Dönüştürme
Tekrarlanabilirlik
Ölçülebilirlik
Kontrol Edilebilirlik
SÜREÇİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
142
Dönüştürme
Süreçlerde yapılan faaliyetler sonucu;
GİRDİLER ÇIKTILARA DÖNÜŞÜR
Bu dönüşüm;
Fiziksel Dönüşüm (hazırlanan eğitim materyali)
Konumsal Dönüşüm (öğrenci taşıma)
Değersel Dönüşüm (döner sermaye geliri, kermes geliri)
Bilgisel Dönüşüm (öğrencinin kazandığı, bilgi, beceri,
davranış,tutum ve değerler, kurum kültürü, stratejik plan vb. )
SÜREÇİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
143
Tekrarlanabilirlik Bir sürecin belirli periyotlar ile tekrar etmesidir. Bir defaya mahsus yapılan işler/projeler süreç değildir.
SÜREÇİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
144
Kontrol Edilebilirlik
Çıktılardaki farklılıkları en aza indirerek
hedeflenen sonuçlara ulaşma
durumudur.
Süreçler sistematik olarak yönetilemiyorsa değişkenlik artar.
Değişkenliğin fazla olması RİSK
Değişkenliğin az olması İSTİKRARDIR
SÜREÇİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
145
BİR NOT…
Değişkenliği azaltılmış ve hedeflenen
Sonuçların elde edildiği süreçler,
iyi yönetilen süreçlerdir.
Okullar açısından değişkenliğin azaltılması, başarısız
öğrenci ve sınıfların başarısının arttırılması, başarılı
öğrenciler ve sınıfların ise daha başarılı duruma
getirilmesidir.
SÜREÇİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
146
Hizmet Alanlar: Süreçte yapılan faaliyetler sonucu
ortaya çıkan çıktıların kullanıcısı/yararlanıcısı olan kişi
veya kurumlar müşteridir.
Çıktılar: Girdilerin birtakım işlemlerden geçirilmesi
sonucu ortaya çıkan ürün ve hizmetlerdir. Çıktılar,
girdilerin dönüşüme uğraması halidir. Bu dönüşüm
sonucunda oluşan çıktılar, süreç müşterilerinin taleplerini,
ihtiyaç ve beklentilerini karşılar.
Bir sürecin çıktısı; bir başka sürecin girdisi olabilir.
SÜREÇİN ÖĞELERİ
147
Girdiler: Sürecin çıktılarını ortaya çıkarmak için
yapılan işlemler sırasında kullanılan malzeme, bilgi,
araç-gereç ve kaynaklardır. Süreçte yapılan faaliyetler
sonucunda girdiler istenen çıktılara dönüştürülür.
Kaynaklar: Girdilerin çıktıya dönüştürülmesi
sırasında kullanılan, kendisi dönüşmediği halde
dönüşüme katkı sağlayan öğelerdir.
SÜREÇİN ÖĞELERİ
148
Tedarikçiler: Sürecin girdilerinin sağlayıcılarıdır. Tedarikçiler de
müşteriler gibi iç ve dış tedarikçiler olarak sınıflandırılabilir. Dış
tedarikçiler, okul dışından gelen girdilerin sağlayıcılarıdır. İç
tedarikçiler ise okul içindeki kişiler veya diğer süreçlerdir.
Faaliyetler: Sürecin amacına ulaşmak, hedef ve performansını
gerçekleştirmek, istenen çıktıları elde edebilmek için yapılması
gereken işlerdir. Sürecin her faaliyetinin bir çıktısı ve/veya bir
sonucu vardır.
Bazı faaliyetlerin sonucunu, bir sonraki faaliyet girdi olarak
kullanırken, bazıları ise sürecin nihai çıktısını oluşturur.
SÜREÇİN ÖĞELERİ
149
Ölçümler: Ölçümler, amaçlanan çıktının
elde edilip edilmediğine, müşterilerin
taleplerinin, ihtiyaç ve beklentilerinin
karşılanıp karşılanmadığına karar vermek
için yapılan işlemlerdir.
SÜREÇİN ÖĞELERİ
150
Ortaokulumuzda 5. sınıflarımız için fen
bilgisi öğretim süreci olduğunu kabul
edelim.
Bu sürecimizi şema üzerinden “süreç
ilişkisini” tanımlamaya çalışalım …
Bir Örnek;
151
Türkçe Resim-iş Matematik
4.Sınıf
S.Bil. 5.Sınıf Sosyal Bil.
Öğretim Süreci
152
Türkçeyi
Doğru
kullanma
Renkleri
tanıma
Oran
ve orantı
Uzunluk
Ölçüleri
ÖĞRENME
ÖĞRETME
FAALİYETİ
Bilgi
Beceri
Davranış
Türkçe Resim-iş Matematik 4.Sınıf S.Bil. 5.Sınıf Sosyal Bil.
Öğretim Alt Süreci
Har
ita
Üze
rin
de
Ve
rile
n B
ir U
zun
luğu
n
Ge
rçe
k U
zun
luğu
nu
Ölç
me
Be
ceri
si
GİRDİ GİRDİ GİRDİ GİRDİ
Tü
rkçe,
Mate
mati
k, R
esim
-İş,
4.S
ınıf
So
syal
Bil
gil
er
Ders
leri
ve Ö
ğre
tmen
leri
İŞLEM Tedarikçi
153
Okulun var olma nedeni ile ilgili olan rehberlik,
sosyal - kültürel, sportif etkinlikler, kurslar ve eğitim
öğretim faaliyetleri ile ilgili süreçler
HİZMET SÜREÇLERİDİR.
OKULLARDA SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇLERİN
SINIFLANDIRILMASI
154
Hizmet süreçlerinin gerçekleşmesini sağlayan,
bilgi kaynakları,teknoloji, bütçe ve finans, bina,
donanım, malzeme, araç-gereç ve insan
kaynakları ile ilgili süreçler
DESTEK SÜREÇLERİDİR
OKULLARDA SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇLERİN
SINIFLANDIRILMASI
155
Misyon, vizyon belirleme, strateji geliştirme;
sistem geliştirme ve yönetme gibi tüm süreçlerin
ortak amaçlara yönelmesini, gerekli sistemlerin
kurulmasını ve yönetilmesini sağlayan bu
kapsamdaki süreçler de YÖNETSEL
SÜREÇLERDİR
OKULLARDA SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇLERİN
SINIFLANDIRILMASI
156
Okullarda stratejik planın hazırlanması
2010 yılından itibaren yasal zorunluluk haline gelmiştir.
Stratejik planın uygulanabilmesi ise süreçler aracılığıyla
gerçekleştirilir.Süreçler, stratejik amaçların, hedeflerin
ve faaliyetlerin gerçekleştirilmesini,izlenmesini,
değerlendirilmesini ve sistematik olarak iyileştirilmesini
sağlayacaktır.
OKULLARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
157
OKULLARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
STRATEJİ İLİŞKİSİ
Amaç, Strateji,
Hedef ve Faaliyetler
Süreçler
Kararlılık
• Okul Başarısı
• Mezun istihdam oranı
• Tercih edilme oranı
• Veli / öğrenci
memnuniyeti
• Doluluk oranı
• Bütçe gerçekleşme
oranı
• ….
Sonuçlar
Liderler değişime inanmalı,
Çalışanlar değişimi
benimsemeli
ve değişime katılımları
sağlanmalıdır
158
OPER
ASYO
NEL
SÜRE
ÇLER
YÖ
NETS
EL V
E DES
TEK
SÜRE
ÇLER
Stratejik
Planlama
Eğitim
Öğretim
Sosyal,
Kültürel ve
Sportif
faaliyetlerin
Yönetilmesi
Müşteri
İlişkilerinin
Yönetilmesi
Çalışanların Geliştirilmesi ve Yönetilmesi
Bilgi Kaynaklarının Yönetilmesi
Fiziksel Kaynakların Yönetilmesi
Finansal Kaynakların Yönetilmesi
İşbirliklerinin Yönetilmesi
Sürekli İyileşme ve Değişimin Yönetilmesi
Bir Okul Süreç Örneği
159
OKULLARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
Ben stratejik planı yapsam fakat süreçlerimi tanımlamasam TKY olmaz mı? Okulun stratejik önceliklerini belirlemişsem, göstergelerini yazmışsam bir de eylem planı hazırlarsam süreçlerle yönetime ne gerek var? Okullarda belli bir sayıda süreç olmak zorunda mı? Stratejik planda performans göstergesi var. Süreçlerde var. Bir de model de var. Bunların hangilerini kimler takip edecek, ölçecek değerlendirecek?
TEŞEKKÜRLER
YÖNETİCİLİK FORMASYONU
KAZANDIRMA EĞİTİMİ
EĞİTİMDE KALİTE YÖNETİMİ
top related