modyul 1.1 kalagayang heograpikal ng asya

Kalagayang Heograpikal ng Asya

Kinaroroonan ng Asya

- silangan ng Europe- hilagang-silangan ng Africa- naliligiran ng tatlong malaking karagatan: Arctic Ocean (hilaga), Pacific Ocean (silangan), at Indian Ocean (timog)

Pangunahing hangganan ng Asya

- Hilaga Kara Sea, Laptev Sea, East Siberian Sea, Chukchi Sea

- Silangan Bering Strait at Bering Sea (North America), Timor Sea at Arafura Sea (Australia)

- Kanluran Mediterranean Sea, Agean Sea, Sea of Marmara, Bosporus Strait, Black Sea at Caspian Sea

- Silangan Caucasus Mountains at Ural Mountains.

Sukat, Hugis at Anyo ng Asya

- pinakamalaking kontinente sa buong daigdig- 44 milyong kilometro kwadrado o halos 1/3 ng kabuuang sukat ng daigdig- higit pa sa apat na ulit ang laki kaysa sa Europe at sa pinagsamang sukat ng North and South America

Anyong Lupa at Anyong Tubig ng Asya

Bundok

- Mt. Everest pinaka mataas na bundok sa daigdig; matatagpuan sa Nepal at Tibet

K2 (Mt. Godwin Austen) pangalawang pinakamataas na bundok sa daigdig; matatagpuan sa Karakoram Range

Kanchenjunga Bundok sa India

Ararat (Buyukagri Dagi) matatagpuan sa Turkey

Kinabalu nasa Sabah, Malaysia

Bulubundukin

Himalayas Katatagpuan ng siyam na pinakamtataas na bundok sa daigdig kabilang ang Mt. Everest

Karakoram hanay ng mga bundok mula hilagang Pakistan hanggang timog-kanlurang China

Altay (Altai) nasa silangan-gitnang Asya malapit sa China, Mongolia, at Kazakhstan

Ghats dalawang bulubundukin sa India

Zagros mahabang bulubundukin sa Iran at Iraq

Pulo

Borneo nasa Timog-silangang Asya; pinaka malaking pulo sa Asya; pinaghahatian ng Brunei, Indonesia at Malaysia

Sumatra bahagi ng Indonesia; pangalawa sa pinakamalaking pulo sa Asya

Honshu, Hokkaido, Kyushu, at Shikoku mga pangunahing pulo ng Japan

Bulkan

Kerinci matatagpuan sa gitnang sumatra, Indonesia; pinakamataas na bulkan sa bansa

Tambora, Semeru, Rinjani, at Agung nasa Indonesia

Fuji, Ontake at Unzen matatagpuan sa Japan

Mayon, Taal, at Pinatubo nasa Pilipinas

Disyerto

Rub’ al Khali kilala bilang empty quarter; pinakamalaking disyertong buhangin sa daigdig; bahagi ng Arabian desert

Gobi Desert nasa Hilagang China at Timog Mongolia

Thar Desert matatagpuan sa hilagang-kanlurang India at silangang Pakistan

Dagat

Arabian Sea nasa hilagang-kanlurang bahagi ng indian Ocean

Bering Sea, Sea of Okhotsk, Sea of Japan at East China Sea matatagpuan sa Silangan Asya

South China Sea, West Philippine Sea, Celebes Sea, at Banda Sea nasa Timog-silangang Asya

Red Sea, Mediterranean Sea, at Black Sea nasa Kanlurang Asya

Golpo at Look

Gulf of Tonkin, Gulf of Thailand at Moro Gulf nasa Timog-silangang Asya

Gulf of Oman at Gulf of Aden matatagpuan sa Kanlurang Asya

Bay of Bengal nasa hilagang bahagi ng Indian Ocean; isa sa pinakamalawak na look sa Asya

Ilog

Chang Jiang kilala bilang Yangtze River; pinakamahabang ilog sa Asya at pangatlo sa buong daigdig

Mekong River, Irrawaddy River at Chao Phraya River nasa Tinog-silangang Asya

Ganges River, Indus River at Brahmaputra River nasa Timog Asya

Tigris River at Euphrates River nasa Kanlurang Asya

Lawa

Caspian Sea pinakamalaking lawa sa buong daigdig

Aral Sea nasa pagitan ng Kazahkstan at Uzbekistan

Baikal Lake nasa Russia; pinakamalalim na lawa sa daigdig

Tonle Sap nasa Cambodia

Laguna de Bay nasa Pilipinas

Van Lake matatagpuan sa Turkey

Mga Klima sa Asya

1. Monsoon hanging nagbabago ng direksyon kasabay ng pagbabago ng panahon

pagpapalitan ng magkasalungat na hangin

Nagmula ito sa salitang Arabic na mausim na nangangahulugang “season” o “seasonal wind”

South Asian Monsoon nakaaapekto sa mga bansa sa Indian subcontinent

East Asian Monsoon may malaking epekto sa malaking bahagi ng Timog-silangang Asya

Southwest Monsoon (Hanging habagat) umiihip mula sa timog na bahagi ng Asya sa mga buwan ng Mayo hanggang Setyembre

Northeast Monsoon (Hanging amihan) nagdadala ng malamig na panahon sa bansa mula Nobyembre hanggang Pebrero

TROPICAL CLIMATETROPICAL RAIN FOREST-Mainit at basa sa buong taon.-Karaniwang matatagpuan malapit sa ekwador-Umaabot sa 27°C ang temperatura-203 cm ang average rainfall-May makakapal na tropical rainforest-Nararanasan sa Pilipinas, Indonesia, Malaysia, Singapore, at silangan at kanlurang baybayin ng Vietnam at Cambodia.

TROPICAL SAVANNA- Tuyo tuwing taglamig at basa tuwing tag-

araw- Mataas ang temperatura- Nararanasan sa Cambodia, malaking

bahagi ng Thailand at Myanmar, at hilagang bahagi ng Sri Lanka at Timog India.

Mid-latitude ClimateMEDITERRANEAN- Mga lugar na hawig sa panahon at

vegetation na malapit sa Mediterranean Sea

- Karaniwang nararanasan sa mga baybayin sa pagitan ng latitud 30° at 40° hilaga at kanluran

- May katamtamng maulan na taglamig at mainit na tag-araw

HUMID SUBTROPICAL- Karaniwang lugar sa mid-latitude- May katamtamng presipitasyon (ulan,

niyebe) sa buong taon- May -3°C hanggang 18°C na temperatura

kapag taglamig- Higit sa 22°C kapag tag-init- Nararanasan sa dulong hilagang bahagi

ng Vietnam, Laos, at Myanmar; gayundin sa hilagang-silangang India, timog-silangang China at timog Japan.

HUMID CONTINENTAL- Klimang naapektuhan ng kalupaan kaysa

sa galaw ng hangin at presipitasyon- Nararanasan lamang ito sa hilgang

hating-globo; lugar sa Asya – hilgang –silangang China, North Korea, at hilagang South Korea.

Highland Climate- Nagiiba-iba ang klima batay sa elebasyon

ng lupa- Lumalamig ang hangin habang papataas

ang lugar- Klima sa mga kabundukan at matataas

na talampas- May temperatura na -18°C hanggang

10°C- Nararanasan sa matataas na lugar sa

Himalayas, Tibet at hilagang Nepal at Pakistan.

High Latitude ClimateSUB-ARCTIC- May mahaba at napakalamig na taglamig- Lubhang limitado ang mga halaman - Nararanasan sa hilagang bahagi ng

Cambodia.

TUNDRA- Malamig sa buong taon- May malamig-lamig na tag-init- Hangin ay mula sa rehiyong polar at

arctic- Napakahaba ng taglamig- May temperatura na -22°C hanggang 6°C

Dry ClimateDESERT- May tuyong lugar kung saan madalang

ang halaman- Maaaring lubhang mainit sa buong araw

at malamig sa gabi- Nararanasan sa bahagi ng Azerbaijan,

Turkmenistan, at Uzbekistan, gayundin sa mga bansa sa Arabian Peninsula.

STEPPE- May tuyong lugar- Nararanasan sa Tajikistan, Krygyztan, at

bahagi ng Kazakhstan at Georgia

ISIP, HAMUNINTukuyin ang inilalarawan sa bawat bilang.

1. Salitang Semitic na pinagmulan ng salitang Asya.

2. Tinatayang kabuuang sukat ng Asya.3. Ama ng kasaysayan na gumagamit ng

salitang Asya sa kaniyang mga salaysay.4. Tumutukoy sa karaniwang kalagayan ng

panahon o kondisyon ng atmospera sa isang partikular na rehiyon o lugar sa loob ng mahabang panahon.

5. Taguri sa pananaw na nakabatay sa kaisipan at paniniwala ng mga Europeo.

6. Karaniwang klima ng mga bansa sa Timog-silangang Asya.

7. Karagatan na hangganan ng Asya sa silangang bahagi nito.

8. Kontinenteng may pinakamalaking populasyon sa daigdig.

9. Tawag sa pananaw na nakasentro sa mga Asyano.

Tukuyin ang mga natatanging anyong lupa at anyong tubig sa Asya

1. Pinakamataas na bundok sa Asya at sa daigdig.

2. Pinakamalaking kapuluan sa Asya at sa daigdig.

3. Pinakamalaking lawa sa Asya at sa daigdig.

4. Pinakamataas na bulubundukin sa Asya at daigdig.

5. Pinakamalaking disyertong buhangin sa Asya at sa daigdig.

6. Isa sa pinakamalaking look sa Asya at sa daigdig.

7. Pinakamalaking pulo sa Asya.8. Pinakamataas na talampas sa Asya.9. Pangalawang pinakamataas na bundok

sa Asya.10. Pinakamahabang ilog sa Asya.