nafta

Nafta Përbërja e naftës Vetitë Përpunimi i naftës Hidropastrimi Reformimi Krekingu

Nafta është përzierje e hidrokarbureve të ndryshme. Nafta u formua nga bimët dhe kafshët, të cilat para miliona vjetësh kanë jetuar në ujërat e deteve, të liqeneve dhe të oqeaneve. Mbetjet e tyre u grumbulluan në fundin e ujërave dhe me kalimin e kohës u mbuluan me rërë, me lym etj. Nxjerrja e naftës që është në detra ose në oqeane e nxjerr naftën në thellësi 10 km ose më shumë ose më pak.

Përbërësit kryesorë të naftës janë hidrokarburet. Në naftë gjenden dhe komponime që pëmbajnë okigjen, azot dhe sulfur. Komponimet e azotit dhe sulfurit i japin erë naftës jo të këndhsme.

Nafta e papërpunuar është lëng me ngjyrë kafe në të zezë, por edhe me ngjyrë të qelët. Është më lehtë se uji dhe nuk tretët në të. Nuk ka pikë vlimi të caktuar. Vetitë fizike të naftës varen nga pëbërja kimke e saj.

Nafta nxirret nga thellësitë e ndryshme të tokës. Ajo del vetë në sipëfaqe të tokës, në formë curili, nëse është nën shtypje të gazeve. Mirpo presioni që i bën gazeve shpeshë here nuk është i mjaftueshëm, prandaj duhet ushtruar presion artificial nga jashtë.

Nafta kalonë nëpër tri faza : 1. Pastrimi nga uji, nga rëra, dhe papastërtitë e

tjera, me ndihmën e naftësjellësit, të cisternave, kamionëve të transportit hekurudhor ose të tankerëve përcilelet deri në rafineri.

2. Distilimi fraksional i naftës, distilm fraksional quhet ndarja e një përzirejsh komponimesh në thyesa sistilimi, që vlojnë në kufij të caktuar të temperaturës.

3. Përpunimi i thellë i produkteve të përfituara nga distilimi fraksional me proces hidropastrimit, reformimit dhe kregingut.

Është process që largon përbërjen e sulfurit nga nënproduktet e naftës sepse shkakton brejtjen e motorit dhe ndotjen e mjedisit. Veqë emri tregon se largimi i sulfurit bëhet me hidrogjen. Procesi zhvillohet në prani të katalizatorëve.

Është proces që shërben për përmismin e cilësisë së benzinës. Kjo duhet me shndërrimin e alkaneve me varg të degzuar në cikloalkane dhe arene.

Është proces gjatë të cilit bëhet shpërbërja e alkaneve me numër më të madhë atomesh karboni në alkane me numër më të vogël atomesh karboni. Ky process zhvillohet në temperaturë dhe shtypje të lartë.