nursing care process in stem cell transplantation in … · درنه نيرچ ،یبورنج هرک...

C

NURSING CARE PROCESS IN

STEM CELL TRANSPLANTATION IN IRAN

Ashraf Sadat Mousavi

Head Nurse of Stem Cell Transplantation

ShariatI Hospital

Tehran university of Medical Science

C ههد هئئئتشمم

سلول بنيادي چيست؟

بنيادي نامي كلي است و به گروهي از سلول هاي سلول بدن گفته مي شوند كه داراي چند وپژگي مهم مي

: باشند

اين سلول ها تخصص نيافته هستند.

مجددا در بدن از طريق تقسيم سلولي خود را توليد و تكثيرمي .كنند

طوالني دارند عمري.

در شرايط آزمايشگاهي، مي توان آنها را به سلول هايي

. متخصص با اعمال و فعاليت مشخص تبديل كرد

سلول هاي بنيادي بر تقسيم بندي

محل حضو حسب

هربافت بدن داراي يك سلول بنيادي مخصوص خود مي باشد

, سلول بنيادي مزانشيمي, بنيادي خون ساز نظيرسلول سلول هاي , سلول هاي بنيادي عضالني , بنيادي عصبي سلول

, چربي ) سلول بنيادي بافت همبندي, بنيادي اپي تليالي (استخوان, غضروف

Hematopoietic Stem cell Transplantation (HSCT)

has become the only curative option for :

Malignant hematologic disease

Some non-malignant hematologic disease (Major thalassemia)

What is stem cell transplantation ?

The underlying diseases

Breast cancer Thalassemia major

MDS AML

Diskeratosis CML

Neruoblastoma ALL

Meduoblastoma Aplastic anemia

Hodjkin Lymphoma

Plasma cell leukemia Multiple myeloma

Neutropenia congenital –

cediac higashi

Fanconi anemia

سلول بنيادی چيست؟

سلول بنيادي بافتخون را سلول

بنيادي خون ساز .مي نامند

گلبول هاي قرمز گلبول هاي

لنفوسيت )سفيد, هاي بزرگ و كوچك

پالكت مونو,نوتروفيلها,ها

ماكروفازه/سيت

Source of Stem cells

Peripheral Blood

Bone Marrow

Cord Blood

PB+BM

PB + Mesenchymal

BM + Mesenchymal

BM + PM + MSC

Types of transplantation

1- Autologous

2-Allogeneic

Sibling

Other Related

Mismatched sibling/Other related

Unrelated

3-Syngenic

Bone marrow

جمع آوري سلول هاي بنيادي خون ساز از خون محيطي

Apheresis Collection

Administration of mobilization agent

Mobilizations

Collection

Preparation for Storage

Cryopreservation

Chemotherapy or Radiation

Stem Cell Transplant

Engraftment and Recovery

Apheresis Collection

Umbilical cord

Umbilical cord

Umbilical cord

Umbilical cord

stem cell

mesenchymal

mesenchymal

Process of transfusion

First time

Date Event

3 / 7 / 1991 First Autologous HSCT

7 / 14 / 1991 First Allogenic HSCT

12 / 14 / 1998 First umbilical cord HSCT

1 / 16 / 2003 First unrelated HSCT

مرکز ۴تقریباً از دهه هفتاد به طور هم زمان دردانشگاهی به موضوع سلول های بنيادی در کشور

:پرداخته شد

دانشگاه تربيت مدرس، پژوهشگاه رویان، دانشگاهاز جمله مراکزی بودند شهيد بهشتی و دانشگاه تهران

که از همان دهه درزمينه سلول های بنيادی مطالعه و این باعث شد که هم زمان با . تحقيق خود را آغاز کردند

دیگر گام به گام پيشرفت کنيم.کشورهای

۸۸سازمان انتقال خون از مهر ماه

به شبکه جهانی اهداء سلول های بيمارستان شریعتی

.بنيادی متصل است

اولين بار در سال بانک های خون بندناف در جهان

پروفسور گلوکمن در کشوررانسه از سلول های خون بند ناف خواهر یک 1989 پسربچه مبتال به کم خونی فانکونی استفاده کرد

بنيادی جایگاه بين المللی ایران در سلول های

( مغررز)ایررران سررومين کشررور در زمينرره اسررتخرا سررلول های بنيررادی از پالرر

دندان های شيری می باشد و این کار تنها در کشورهایی چون آمریکرا و ااپرن در همچنين به گفتره ریريپ پهوهشرکده خرون و سررطان، ایرران . حال انجام است

جزو یک درصد کشورهای دنياست که به توانمندی پيوند سلول های بنيادی

.خون ساز دست یافته است

را در زمينره توليرد ۱۵رتبره ، ایرران ۲۰۱۵طبق آمار جهانی اسرکوپو در سرال ایرران در سرال . علم سرلول های بنيرادی در دنيرا بره خرود اختصراص داده اسرت

۲۰۱۵و سال ۱۷رتبه ۲۰۱۴، در سال ۲۲رتبه ۲۰۱۳، در سال ۲۳رتبه ۲۰۱۲

رتبه پانزدهم را در این زمينه کسب کرده است

و برخرری از در حررال حاضررر ترکيرره، عربسررتان، فلسررطين اشررغالی، روسرريهکشورهای اروپایی مانند سوید و اتریش بعد از ایران از نظر توليد علمری در ایرن

کشور آسيایی ااپن، کره جنروبی، چرين و هنرد ۴همچنين تنها . حوزه قرار دارند از ایران جلوتر هستند

و شرایط عضویت" سپاس"

سالگی ۵۰تا ۱۸سن

عروقی، تنفسی، کليوی و وضعيت عمومی -نظر بيماری های قلبی سالمتی،

بيماری های عفونی مانند هپاتيت و اچ آی وی

پزشک فرد را معاینه کرده

مشاوره و مراحل کار توضيح داده و نکات مختلف را در فرد بررسیبعد از این اقدامات از فرد آزمایش خون گرفته شده و او را برای . می کند

آزمایش آنتی ان سازگاری بافتی آماده می کنيم و فرد اهداکننده داخل .سيستم می شود

یک فرشته ( 2018 آگوست 28) 1397ماه شهریور 6 بااهدای سلولهای بنيادی خود با کد

DE-DKM-8882470 3150 . را نجات داد ساله 20 جان یک بيمار هموطن عزیزم شما هم می توانيد قلب کوچک بيماری رابا اهدای سلولهای بنيادی

.به زندگی دوباره اميدوارسازید خونساز خود

برای همکاری و همياری با بيماران نيازمند می توانيد به بانک اهداکنندگان

بنيادی غير خویشاوند ایران واقع در بيمارستان شریعتی سلولهای مراجعه نمایيد

لينک

مركز تحقيقات دانشگاه علوم پزشكي تهران هماتولواي-انكولواي و پيوند سلولهاي بنيادي

پيوند انجمن پيوند سلولهای بنيادی خونساز ایران WMDA BMDW اعضای بيمارستان شریعتی

فرم ثبت نام

نام

نام خانوادگی

نام پدر

شماره شناسنامه

کد ملی

تاریخ تولد

| 1370/01/01برای مثال

محل تولد

قوميت

جنسيت

وزن

شغل/ تحصيالت

قد

گروه خون

وضعيت تاهل تعداد فرزندان دین تلفن ثابت تلفن همراه تلفن محل کار آدرس دائم یا موقت ایميل مشخصات دو تن از بستگان یا افراد نزدیک خود را

وارد نمایيد نام و نام خانوادگی فرد اول نسبت با شما همراهتلفن / تلفن آدرس فرد اول نام و نام خانوادگی فرد دوم نسبت با شما تلفن همراه / تلفن آدرس فرد دوم در صورت وجود هرکدام از موارد زیر )سابقه بيماری

آنرا مشخص نمایيد

سابقه سرطان

تدیاب

آسم

مشکالت تنفسی

بيماری قلبی

بيماری ایمنی

، بيماری های عفونیHIV هپاتيت ، B یا C

سابقه خونریزی به هر دليل

سابقه دریافت هر نوع فرآورده های خونی

سابقه پيوند عضو یا سلول بنيادی

(دليل)سابقه بستری در بيمارستان

سابقه مصرف سيگار

نوع و مقدار مصرف هر نوع دارو جهت بيماری های خاص

آیا در حال حاضر کارت اهدای عضو دارید؟

آیا سابقه بازداشت یا زندانی شدن دارید

در صورتی که نوع بيماری خاصی از هرکدام از موارد باالرا دارا هستيد ذکر نمایيد

اطالعات شما محرمانه خوهد )آیا موردی وجود دارد که الزم ميدانيد ما بدانيم؟ (ماند

خيابان -تهران : -تقاطع جالل آل احمد-خيابان کارگرشمالیبانک –ضلع جنوبی بيمارستان -بيمارستان دکتر شریعتی

اهداکنندگان سلولهای بنيادی غيرخویشاوند

ایميل : info@iscdp.tums.ir

021-88353028: تلفن

021-88351686 : دورنگار

8-12پنج شنبه/ 8-13شنبه تا چهارشنبه: ساعات کار

رضایت نامه آگاهانه داوطلبان شرکت در برنامه جمع آوری اطالعات

HLA جهت اهدا سلولهای بنيادی برای پيوند از اهداکنندگان غير خویشاوند

داوطلب محترم

برره ایررن وسرريله از شررما دعرروت مرری شررود در برنامرره جمررع آوری جهررت اهرردای سررلولهای بنيررادی برررای پيونررد از HLAاطالعررات

. دهندگان غير خویشاوند به عنوان یک فرد داوطلب شررکت نمایيردمطالب زیر را بردقت مطالعره کررده و در صرورت هرر گونره ابهرامی،

.سوال کنيد

شررما ایررن امکرران را داریررد کرره برره هررزاران بيمررار نيازمنررد پيونررد کرره زندگيشرران در خطررر اسررت پيونرردی را کرره نيرراز دارنررد اهرردا کنيررد و

هدیره ارزشرمند شرما زنردگی . شانپ دومی برای زندگی باشريدهایی را نجرات ميدهرد کره جاویدانره در شهرن شران براقی خواهرد

افرادی که آمادگی اهدای سرلول هرای بنيرادی بره هرر تمام. ماند فرد نيازمند را داشته باشند ميتوانند در بانک عضو شوند

مراحل عضویت

در ابتدا از فرد داوطلب نمونه خرون گرفتره شرده و آزمرایش تعيرين

HLA سرپپ نتيجره آزمرایش فررد داوطلرب در بانرک . انجام ميشودبيماران نيازمند مرورد HLA شخيره شده و برای بررسی سازگاری با

.جستجو قرار ميگيرد

در صورتی که بين فرد داوطلب و فرد بيمار نيازمند پيوند، سازگاری وجود داشت از فرد داوطلب جهت اهدای سلول های بنيادی خرون

ساز برای مراجعه مجدد دعوت خواهد شد

اگر از شما دعوت شدید پزشک شما را به عنوان بهترین اهداکننده انتخاب کرده .و ممکن است تنها فردی باشيد که بتوانيد زندگی یک بيمار را نجات دهيد

روز 5ابتدا آزمایشی برای تایيد سالمت شما انجام خواهد شرد و سرپپ بررای کره باعرث افرزایش تعرداد سرلول هرا و ) نئوپروان( G-CSF متروالی تزریرق داروی

تسهيل در امر جمع آوری سلول های بنيادی می شرود را بره صرورت زیرجلردی سرراعت سرروزنی در هررر یررک از 5الرری 4طرری خواهيررد داشررت و در روز پررنجم

دستهای شما قرار داده می شود و خون از یک دست وارد دستگاه شده و پپ از جداسازی سلول های بنيادی در شررایط اسرتریل بره دسرت دیگرر برگردانرده

.این کار مشابه اهدای خون ميباشد. می شود

بر اسا گزارشات، اهد ای سلولهای بنياد ی برای فرد اهد ا کنند ه هيچ خطر و سلولهای برد اشت شد ه توسط بد ن در عرر . و عارضه ای به همراه ند اردممکرن اسرت بعرد از اهردا بردن درد و یرا سرر دردی . چند روز جرایگزین ميشروندشما اولرين گرام را بررای .یک استامينوفن رفع ميشود موقت را تجربه کنيد که با

اکنون شما ایستاده ایدو منتظرید تا به هر بيمرار .نجات زندگی بيمار برداشته اید نيازمند کمک کنيد

Important steps for HSCT

• Pre-admission evaluation

• Pre-transplant procedure

• Transplant procedure

• Post-transplant procedure

• Discharge

Pre-admission evaluation

• Determining of the type of transplant

• Selection of an appropriate donor

• Assessment of the organ function

• Establishment of the baseline medical information

• Identifying of the stage of disease

• Identifying of the appropriate conditioning protocol

• Education of the patients and their families

• Assessment of economical, cultural and psychological status

• Caregiver Plan

Pre-transplant procedure

Patient education about :

• Conditioning regimen • Complication of chemotherapy • (diarrhea-pain- fever- neutropenia- bleeding – fatigue – mucositis- less of

appetite)

• Central vein

• HSCT infusion

• HSCT side effects

• GVHD

Nursing Care of CV Line

- Chest x Ray

- Education of PTS

- Care of Sutures

- Dressing change

- Prevention from direct injection of drugs in catheter

- Heparinization of catheter

- All of the Blood products should transfuse from catheter

- Blood sampling from catheter

A central line put into a vein in your chest through your neck or chest

PICC lines

- PICC stands for Peripherally Inserted Central Catheter

- This is a type of central line. It is put into a vein in your arm, under local

- PICC lines can be left in for several months and used in a similar way to other central

A PICC line put into a vein in your chest through your arm

Portacath

A portacath is a small chamber or reservoir that sits under your skin at the end of your central

A small tube put into a vein in your hand or arm

pump

Cannula

Transplant procedure

Evaluation of Acute side effects of HSCT - Fever

- Chills

- Hypertension

- Hypotension

- Increase of body weight

- Decrease of urine output

- Feeling weak

- Tachycardia

Post-transplant procedure

Chronic complications of conditioning regimen :

• Urotoxicities : hemorrhagic cystitis – renal dysfunction

• Hepatotoxities : veno -occlusive disease

• Fluid and electrolyte imbalances

• Neurotoxicities

• Cardiac toxicities

• Interstitial pneumonia

Hemorhagic Cystitis Management

• Hydration

• Alkalization of urine

• Messna and Bicarbonate

• Prevention of infection

• Irrigation

• Psychologic support

• Irrigation with normal salin

Post-transplant procedure

Acute complications of conditioning

regimen :

• Pancytopenia

- GI toxicities

Infection

Bleeding

Anemia

fatigue

Mucositis Esophagitis

nausea and vomiting

diarrhea

The side effects and complications of transplantation are caused by the

toxicities of the conditioning regimen of chemotherapy and other

immunosuppressant therapies or by engrafted new marrow.

During and after your transplant, you will be at risk for

developing many different types of infections.

• Nutrition: low microbial/well-cooked

• Mouth Care

• Hygiene

• Activity

Infection