oprašivanje i oplodnja

SPOLNI NAČIN RAZMNOŽAVANJAOprašivanje

• prenošenje polena sa jednog cvijeta na njušku tučka drugog ili istog cvijeta sa ciljem spajanja muške i ženske spolne gamete• neophodan proces koji prethodi oplođenju

Tipovi oprašivanja:• samooprašivanje (autogamija)• unakrsno (stranooprašivanje)

OPRAŠIVANJE

Samooprašivanje

• prenošenje polena sa jednog cvijeta na njušku (žig) tučka istog cvijeta • kod samooprašivanja ne postoji mogućnost rekombinacije gena

OPRAŠIVANJE

Kod nekih biljaka (ljubičica, kikiriki...) pored normalno obojenih i otvorenih cvjetova javljaju se i neugledni cvjetovi koji se ne otvaraju i gdje je samooprašivanje jedino i moguće

Samooprašivanje

Viola sp.

Stranooprašivanje

OPRAŠIVANJE

• prenošenje polena sa jednog cvijeta na njušku (žig) tučka drugog cvijeta

Geitonogamija - oprašivanje koje se vrši između različitih cvjetova istog individuaKsenogamija - oprašivanje koje se vrši između cvjetova raznih individua

Tipovi oprašivanja (ovisno o načinu prenošenja polena):

• anemofilija (pomoću vjetra)• zoofilija (pomoću životinja) entomofilija - insekti malakofilija - puževi ornitofilija - ptice• hidrofilija (pomoću vode)

OPRAŠIVANJE

OPLODNJA

• zrelo polenovo zrno kada padne na njušku tučka apsorbira vodu i hranjive tvari i proklije u polenovu cijev • polenova cijev prolazi kroz vrat tučka do sjemenog zametka gdje se polenovo zrnce spaja sa ženskom spolnom gametom

• zrelo polenovo zrnce kod većine biljaka se sastoji od tri stanice (dvije generativne i jedna vegetativna)

• vegetativna je odgovorna za stvaranje polenove cijevi, a generativne za tzv. dvostruku oplodnju

• prva spermalna gameta stapa se sa jajnom stanicom obrazujući zigotu (klicu) dok se druga spermalna gameta spaja sa centralnim jezgrom embrionalne vrećice obrazujući hranjivo tkivo endosperm

Spajanje gameta