platform openbaar groen: ziekten en plagen in openbaar groen€¦ · boomkwekerij, tuinaanleg en...
Post on 09-Aug-2020
6 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Platform Openbaar Groen:Ziekten en plagen in openbaar groen
Van Remoortere Liesbet
Waarschuwingssysteem Proefcentrum voor Sierteelt (PCS)
Genk– 28 juni 2011
Waarschuwingssysteem
• Waarnemings- en Waarschuwingssysteem voor Boomkwekerij, Tuinaanleg en Openbaar Groen
• Sinds 1996• Lidmaatschap (€120/jaar)
– Waarschuwingsberichten– Actua-berichten– Fiches– Map– Advisering– Staalanalyse– Wandelvoordrachten en
cursussen– Website
Plantenbeschadigers
• Insecten• Mijten• Schimmels• Bacteriën
Insecten
• Snavelinsecten• Vlinders en motten• Bijen en wespen• Kevers
Snavelinsecten
• Zuigsnavel met stekend zuigende monddelen waarmee ze plantensappen opzuigen
• Aantel grote plantenbeschadigers• Vaak misvormingen, groeiremming en
afscheidingen
Snavelinsecten
• Wantsen• Bladvlooien• Bladluizen• Schildluizen, dopluizen en wolluizen• Cicaden
Bladluizen (Aphididae)
• Ingewikkelde levenscyclus met of zonder waardplantwissel
• Vele generaties per jaar: holocyclische en anholocyclische bladluizen
• Snelle voortplanting: ongeslachtelijk en levendbarend
• Overwintering als wintereitje of adult
Bladluizen (Aphididae)
• Schade: – Geen vraatschade– Groeiremming- en
misvormingen (bladkrulling, galvorming..)
– Honingdauw, roetdauwschimmels
– Virusoverdracht
Bladluizen
• Bestrijding– Snelle ontwikkeling: afwisselen om resistentie
te vermijden
– Contact of systemisch– Veel (inheemse) natuurlijke vijanden:
selectieve middelen gebruiken
Cinara fresai
• Takluis• Cupressocyparis x leylandii• Grote donkerbruine luis met zwarte
strepen• Veroorzaker van zware sterfte bij hagen
Cinara fresai
Cinara fresai
Takluizen
� Gele plekken in haag -> verbruinen -> volledige afsterving
� Vooral in oudere hagen
Takluizen
� Schade vanaf jan/feb zichtbaar
� Later in het seizoen zet de schade zich niet verder
� Bestrijding: � Voorjaar:contactinsecticide.
� Later: systemisch insecticide
� Waarschuwingsbericht
Snavelinsecten
• Wantsen• Bladvlooien• Bladluizen• Schildluizen, dopluizen en wolluizen• Cicaden
Cicaden (Auchenorrhyncha)
• Schade door onderkant van de bladeren aan te prikken
• Bovenaan veroorzaakt dit vlekken en zilverachtige verkleuring
• Geen echte economische beschadigders
Graphocephala fennahi
• Rhododendron-cicade
• Rhododendron• Adult: blauw/groen
met rode strepen, gevleugeld
• Nymfen: wit/geel/groen– bladonderzijde
Graphocephala fennahi
• Levenscyclus– Ei-afleg in september in bloemknop
• Daardoor verwonding aan bloemknop => aantasting door Pycnostysanus azaleae (zwartknoprot )
Graphocephala fennahi
• Bestrijding:– Preventie: in de winter aangetaste knoppen
verwijderen.– Nimfen bestrijden
– Waarschuwingsbericht
Insecten
• Snavelinsecten• Vlinders en motten• Bijen en wespen• Kevers
Vlinders en motten
• Bijtende monddelen: vraat- mineer-skeleteerschade, inspinnen blad
• Beperkte plantenbeschadigers• Rupsen: grote verschil in segmentatie en
buikpoten aantal
Vlinders en motten
• Houtboorders• Mineermotten• Lyonettiidae• Stippelmotten• Pijstaartvlinders• Tandvlinders• Donsvlinders• Processievlinders• Bladrollers• Spanners• Grasmotten
Houtboorders
• Klein groep• Larven verrichten vraatschade in het hout• Schade kan ernstig zijn
Zeuzera pyrina
• Gestippelde houtvlinder• Polyfaag: hele reeks van loofhoutsoorten
gevoelig• Adult: wit met zwarte vlekken
Zeuzera pyrina
• Rups: rozig nadien okergeel met zwarte puntjes
• Vraatschade:– Boorgaten + verdere rotting en inwendige
gangen => afkraken
Zeuzera pyrina
Zeuzera pyrina
• Bestrijding :– Zwaar aangetaste bomen verwijderen en
vernietigen
– Matig aangetaste bomen controleren– Feromonen voor de monitoring van de adulten
Mineermotten (Gracilariidae)
• Grote groep van zeer kleine vlindertjes• Larven leven IN het bladweefsel in zgn.
mijnen en maken mineergangen• Verpopping gebeurt in de mijn• Meeste soorten veroorzaken weinig
schade
Cameraria orhidella
• Paardenkastanjemineermot• Paardekastanje (soort afh.)
Cameraria orhidella
• Mineergangen waarin rups is terug te vinden in blad
• Tot meerdere mijnen per blad zelfs tot er geen bladmoes meer is
Cameraria orhidella
• Te verwarren met Guingardia aesculi(schimmel)
Cameraria orhidella
Cameraria orhidella
Vangsten paardenkastanjemineermot 2009
0
500
1000
1500
2000
2500
15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37
W ee k
Aa
ntal
in
val
Destelbergen
Desselgem
Wetteren
Cameraria orhidella
• Preventief: – In de herfst, afgevallen
bladeren verzamelen en vernietigen
– Plaagbeheersing:• Feromoonval • Kleefbanden
• Bestrijding: – Eitjes, rups, motjes– Chemische in tuinen en
openbaar groen niet verantwoord
• Waarschuwingsbericht
Stippelmotten
• Larven verrichten vraatschade aan het blad
• Larven gaan vaak ook spinsels vormen waarin ze verpoppen
Yponomeuta
• Stippelmot• Op Euonymus europaeus en japonica,
Prunus padus, avium en spinosa, Crataegus…
• Vlinder: donkerwit met zwarte vlekken
Yponomeuta
• Rups: grijs/bruin later grauwwit met donkerbruine vlekken
Yponomeuta
• Larven eten de aangetaste planten volledig kaal
• schade vaak opvallend
Yponomeuta
Yponomeuta
• Bestrijding:– Bestrijding in tuinen en openbaar groen is doorgaans niet nodig.– De plant haalt de vraatschade alter in het seizoen in, zelfs al
wordt hij volledig kaalgevreten– Nesten uitknippen of verbranden. – Biologisch behandeling tegen rupsen met Bacillus thuringiensis. – Op kwekerij kan chemisch bestreden worden met een selectief
rupsenmiddelen – Feromonen voor de monitoring van de adulten – Waarschuwingsbericht
Processievlinders
• Thaumetopoea processionea
• Eikenprocessie-vlinder
• Quercus• Vanaf 3e vervelling �
brandharen!
Ontw.stadium
Periode Mate van ongemak
ei Tot half april
Beperkt
Jonge rupsen
Half april -half mei
Beperkt
Volgroeide rupsen
Half mei -half juni
Veel (brandharen)
pop Half juni –eind aug.
Matig (nesten)
vlinder Juli - sept Matig (nesten)
Thaumetopoea processionea
• Bestrijding:– Xentari WG: Bacillus thuringiensis �in derde
larvaal stadium � na 1 uur kaakspierverlamming � stoppen met eten � verhongeren
– Verbranden– Wegzuigen waarna begraven, verbranden of
verdrinken– Waarschuwingsbericht
Thaumetopoea processionea
• Infowww.eikenprocessierups.be
• Aannemers voor bestrijding:• http://www.provant.be/leefomgeving/natuur_en_landscha
p/eikenprocessierupsen/bestrijding/index.jsp(Antwerpen) of kathleen.verstraete@admin.provant.be
• regiowerking@vlaamsbrabant.be• lcrevecoeur@limburg.be• luc.samsoen@oost-vlaanderen.be
Insecten
• Snavelinsecten• Vlinders en motten• Bijen en wespen• Kevers
Bijen en wespen
• Vliesvleugeligen • Larve: bijtend: vraatschade
– Larve bastaardrups: zaagwespen
top related