presentatie claudicationet 'glas half vol of half leeg
Post on 24-Mar-2016
221 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Is het glas half vol of half leeg? Psychologie bij perifeer arterieel vaatlijden
Anke C.J. van den Elzen Psychologe
Coördinator ClaudicatioNet
Inleiding
Risicofactoren
• Diabetes mellitus
• Hypertensie
• Hypercholesterolemie
• Roken
Risicofactoren
• Diabetes mellitus
• Hypertensie
• Hypercholesterolemie
• Roken
Depressie
Symptomen
• Aanhoudende depressieve stemming • Vermindering van interesse of plezier in alle of bijna alle
activiteiten • Gewichtsverandering, verandering in eetlust • Insomnia of hypersomnia • Psychomotorische agitatie of remming • Moeheid of verlies van energie • Gevoelens van waardeloosheid of schuld • Verminderde concentratie • Terugkerende gedachten aan de dood
Prevalentie
• Prevalentie van depressieve symptomen voor patiënten met sPAV is hoog.
Varieert tussen de 16% en 26%
• Verhoogde mortaliteit
Depressie
• Meer functionele beperkingen
• Meer functionele achteruitgang
• Verhoogd risico slechte lange termijn uitkomsten
Depressie
• Meer functionele beperkingen
• Meer functionele achteruitgang
• Verhoogd risico slechte lange termijn uitkomsten
Maar…
Bij ouderen
• Symptomen van symptomatisch perifeer arterieel vaatlijden (sPAV) kunnen tekenen van depressie maskeren.
• Focus kan liggen op fysieke symptomen waardoor depressieve symptomen niet worden herkend.
Symptomen
• Vergeetachtigheid
• Concentratieproblemen
• Somberheid
• Weinig energie
• Moeite met in- of doorslapen
• Prikkelbaarheid
• Eenzaamheid
Bij ouderen
• Symptomen van symptomatisch perifeer arterieel vaatlijden (sPAV) kunnen tekenen van depressie maskeren.
• Focus kan liggen op fysieke symptomen waardoor depressieve symptomen niet worden herkend.
• Symptomen van depressie worden vaak afgedaan als normale leeftijdsgebonden veranderingen.
Factoren
• Beperking in dagelijks leven
• Afhankelijk van anderen
• Verlies van zelfstandigheid
• Laag zelfvertrouwen
• Niet kunnen voldoen aan beroepsmatige plicht
• Financiële problemen
• Persoonlijke relationele problemen
Oorzaak
• De relatie tussen depressie en vaatziekten werkt in twee richtingen:
– Depressie maakt de patiënt meer vatbaar voor latere vaataandoeningen en kan bestaande ziekte verslechteren.
– Vaatziekten kunnen leiden tot depressieve symptomen of deze verslechteren.
Mentale processen
• Motivatie
• Coping
• Perspectieven
Hoe verschillen perspectieven?
Arts
Pijn Enkel arm index
Ziekte Atherosclerose
Functionele beperkingen
Persoon
Hoe verschillen perspectieven?
Arts Patiënt
Pijn
Enkel arm index
Ziekte Atherosclerose
Functionele beperkingen
Persoon
Persoon
Perspectieven zijn heterogeen
Patient A Patient B
Waarom?
Arts Patiënt
• Fysieke aspecten • Psychologische aspecten:
Prioriteiten, ervaringen, verwachtingen en behoeften
• Beoordelen de aandoening • Beoordelen mate van ziekte
Hoe verschillen perspectieven?
• De discrepantie in perspectieven van de arts en patiënt kan leiden tot verschillende beschrijvingen van en prioriteiten voor zorg en de behandeling
Prioriteiten en voorkeur
• Patiënten hebben uitgesproken ideeën over verwachtingen,
voorkeur, wensen en doelen
• Deze voorkeur en ideeën zijn complementair aan de expertise van
zorg professionals
• In de communicatie tussen arts/fysiotherapeut en de patiënt wordt
deze voorkeur vaak niet uitgewisseld of uitgedrukt
• Patiënten moeten de verantwoordelijkheid nemen voor het delen
van deze voorkeur
Prioriteiten en voorkeur
• Patiënten hebben uitgesproken ideeën over verwachtingen,
voorkeur, wensen en doelen
• Deze voorkeur en ideeën zijn complementair aan de expertise van
zorg professionals
• In de communicatie tussen arts/fysiotherapeut en de patiënt wordt
deze voorkeur vaak niet uitgewisseld of uitgedrukt
• Patiënten moeten de verantwoordelijkheid nemen voor het delen
van deze voorkeur
Patient empowerment Meer controle over beslissingen en acties in hun zorg
• Patiënten worden uitgenodigd om een actief deel te nemen
• Ze nemen verantwoordelijkheid voor hun eigen leven
Conclusie
• De prevalentie van depressieve symptomen is hoog bij patiënten met sPAV
• Tijdig signaleren van depressieve symptomen is noodzakelijk
• Let naast functionele beperkingen ook op je mentale gezondheid
• Ga voor (half) volle glazen!
top related