prezentacja programu powerpoint - up.poznan.pl. wysocka... · dodatkowym elementem ekspertyzy jest...
Post on 28-Feb-2019
215 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Ekspertyza ekonomiczna – narzędzie w podejmowaniu decyzji
w zakresie gospodarki leśne
dr inż. Emilia Wysocka-FijorekZakład Zarządzania Zasobami LeśnymiInstytut Badawczy Leśnictwa
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów”10-12.10.2018 Kołobrzeg
EO-2717-19/13 z dnia 7 marca 2013 r.
1
Lasy w coraz większym stopniu obciążane są kosztami ochrony
przyrody, zagospodarowania rekreacyjnego, a także certyfikacji.
W konsekwencji obserwuje się wzrost kosztów i ograniczeń w
prowadzeniu gospodarki leśnej, wzrasta także nacisk na różne
funkcje społeczne i środowiskowe, w związku z czym dochody
uzyskiwane ze sprzedaży drewna zmniejszają się.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Przesłanki do podjęcia badań
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Zgodnie z zapisami Instrukcji w planie urządzenia lasu powinno się
opracowywać „charakterystykę warunków ekonomicznych
gospodarki leśnej oraz prognozę spodziewanego wyniku
ekonomicznego”, ponadto Instrukcja daje możliwość sporządzania
ekspertyzy ekonomicznej do planu urządzenia lasu w formie
szczegółowej prognozy jako odrębnego opracowania (§118 IUL t. 1).
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Cel analiz ekonomicznych
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Podstawowym celem ekspertyzy ekonomicznej jest
określenie ekonomicznych uwarunkowań realizacji planu
urządzenia lasu nadleśnictwa na podstawie syntetycznej
analizy wyników gospodarki przeszłej z uwzględnieniem
aktualnego stanu gospodarki leśnej w ustawowo
przyjętej średniookresowej perspektywie planowania
zadań gospodarczych.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Założenia metodyczne
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Główne elementy ekspertyzy:
Dodatkowym elementem ekspertyzy jest analiza względnie utraconych korzyści –kosztów alternatywnych.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Charakterystyka gospodarstwa
leśnego
Analiza gospodarki
przeszłej
Wytyczne ekonomiczne do
nowego PUL
Charakterystyka nadleśnictwa, ze szczególnym zwróceniem
uwagi na elementu różnicujące je od innych jednostek w
RDLP obejmująca m. in.:
1. strukturę powierzchni leśnej,
2. zapas i zasobność,
3. etat cięć i użytkowania zapasu,
4. intensywność użytkowania.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Charakterystykagospodarstwa
leśnego
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Analiza gospodarki
przeszłej
Przegląd dotychczasowej gospodarki obejmująca
szczegółowy opis i przegląd najważniejszych
wydarzeń przyrodniczych i gospodarczych, jakie
miały miejsce w minionej dekadzie oraz analiza
porównawcza nadleśnictwa, które stanowiły będą
podstawę do formułowania wniosków i zaleceń na
okres obowiązywania nowego planu urządzenia lasu.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Analiza gospodarki
przeszłejDane podstawowe
(analiza danych podstawowych nieprzetworzonych):
• przychody
• koszty
• informacja rzeczowa
Analiza wybranych parametrów w odniesieniu do:
• powierzchni leśnej
• rozmiaru pozyskania drewna
• inne
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Analiza gospodarki
przeszłej
Z Systemu informatycznego Lasów Państwowych
pobierane są dane dotyczące m.in.:
• Kosztów i przychodów
• Sprzedaży drewna
• Zagospodarowania lasu
• Zatrudnienia i płac
• Działalności ubocznej i dodatkowej
• Zarządzenia infrastrukturą
• Rynku i marketing
• Innych zagadnień charakterystycznych dla nadleśnictwa
• Utrzymania nadzoru nad lasami innych własności
• Przepływów środków funduszu leśnego
• Pozaprodukcyjnych funkcje lasu
Podstawowe informacje niezbędne do opracowania
prognozy kosztów, przychodów oraz wyniku
finansowego nadleśnictwa na najbliższy okres
zawarte są w planie urządzenia lasu, który określa
m.in.: wielkości pozyskania drewna co bezpośrednio
rzutuje na rozmiar przychodów.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Wytyczne ekonomiczne do
nowego PUL
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Prognoza zmian wartości poszczególnych grupkosztów i przychodów odbywa się w trzechwariantach:
Wytyczne ekonomiczne do
nowego PUL
• analiza SWOT
• ocena potrzeb inwestycyjnych
• powiązania organizacyjne i ekonomiczne
• ocena stanu infrastruktury i określenie kierunków jej rozwoju
• przepływy funduszu leśnego
• oszacowanie skali dochodowości lub deficytowości
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Wytyczne ekonomiczne do nowego planu urządzenia lasu
Wytyczne ekonomiczne do
nowego PUL
Ilościowy próg rentowności
𝐁𝐄𝐏𝐢 =𝐊𝐬
𝐜 − 𝐤𝐣𝐳
Ks – koszty stałe (Ks= Ka+Kp-Ksp+Ku-S)
c – średnia cena drewna w nadleśnictwie
kjz – koszty jednostkowe zmienne
Wartościowy próg rentowności
BEPw = BEPi*c
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Wytyczne ekonomiczne do
nowego PUL
Kryteria wyboru nadleśnictw
porównawczych
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Nadleśnictwo prezentowane jest na tle wybranych
4 jednostek.
Benchmarking jest procesem porównywania własnej firmy –
nadleśnictwa z innymi nadleśnictwami, w celu ustalenia jaki jest
stan obecny i czy potrzebna jest jakaś zmiana.
Analiza warunków funkcjonowania nadleśnictwa prowadzona
jest dla nadleśnictwa w perspektywie 10-letniej.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Analiza gospodarki
przeszłej
Wskaźnik stopni trudności gospodarowania (zwany „mały STG"):
• powierzchnia przeliczeniowa siedlisk,
• przeliczeniowa wielkość pozyskania jako 1/10 etatu,
• przeliczeniowa wielkość zadań hodowlanych.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Analiza gospodarki
przeszłej
Tabele A:
Nadleśnictwo – nadleśnictwa, którego dotyczy analiza.
RDLP „1” – o pierwszej najbliższej wartość wskaźnika STG
do wartości analizowanego nadleśnictwa.
RDLP „2” – o drugiej najbliższej wartość wskaźnika STG
do wartości analizowanego nadleśnictwa.
RDLP „A” – o najniższej wartości wskaźnika STG w RDLP.
RDLP „B” – o najwyższej wartości wskaźnika STG w RDLP.
W tabelach B zestawiane są dane do 10-lat wstecz dotyczące analizowanego
nadleśnictwa.
Komisja Założeń EEN może podjąć decyzje o zmianie nadleśnictw
porównawczych. Zmiana taka musi zostać uzasadniona a uzasadnienie zapisane
w protokole z posiedzenia KZ EEN.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Analiza gospodarki
przeszłej
Narzędzia wspomagające tworzenie
ekspertyz ekonomicznych
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Narzędzia wspomagające tworzenie ekspertyz ekonomicznych
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
EEN – Konwersja
.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Programy…….:
• EEN-Konwersja,
• EEN-PUL,
• EEN-LP.
EEN – PUL
Landscape Management: From Data to Decision; Prague, Czech Republic; 17-19 September 2018
Programy…….:
• EEN-Konwersja,
• EEN-PUL,
• EEN-LP.
EEN –LP
Wybrane wyniki
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Charakterystyka gospodarstwa leśnego
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Charakterystykagospodarstwa
leśnego
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
• Nadleśnictwo będące przedmiotem ekspertyzy ekonomicznej to jedno z 16
nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie.
• Charakteryzuje się ono jedną z najmniejszych powierzchni w RDLP i PGL LP.
• Większość lasów jednostki to lasy ochronne.
• W poprzednim okresie planowania urządzeniowego Nadleśnictwo miało
najniższy rozmiar użytkowania rębnego w RDLP.
• W aktualnym planie urządzenia lasu (PUL) planowany rozmiar użytkowania jest
zdecydowanie większy – o 42% – od etatu z poprzedniego PUL, niemniej jednak
jest znacząco niższy od wartości średniej w RDLP.
• W aktualnym planie urządzenia lasu intensywność użytkowania zapasu w
odniesieniu do zapasu Nadleśnictwa jest równa średniej dla RDLP, a przeliczona
powierzchnią jest większa od średniej w RDLP.
Analiza gospodarki przeszłej
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Analiza gospodarki
przeszłej
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Zmiana wartości kosztów oraz przychodów Nadleśnictwa w latach 2007-2014
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
war
tość
[ty
s. z
ł/h
a]
war
tość
[ty
s. z
ł]
Przychody ogółem (P) Koszty ogółem (K) K/P
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
7,76
9,07
10,59
9,62
16,65
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Nadleśnictwo RDLP "1" RDLP "2" RDLP "A" RDLP "B"
kosz
tyo
gółe
m[m
lnzł
]
stru
ktu
ra k
osz
tów
[%
]
Działalność podstawowa Działalność administracyjna Pozostała działalność Koszty ogółem
Wartość kosztów ogółem oraz struktura głównych grup kosztów
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
8,78
11,34 11,97
10,68
17,73
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
80%
82%
84%
86%
88%
90%
92%
94%
96%
98%
100%
Nadleśnictwo RDLP "1" RDLP "2" RDLP "A" RDLP "B"
prz
ych
od
y o
gółe
m [
mln
zł]
Działalność podstawowa Działalność administracyjna Działalność uboczna Pozostała działalność Przychody ogółem
Wartość przychodów ogółem oraz struktura głównych grup przychodów
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Średnie zatrudnienie oraz przychodowość zatrudnienia
4,9
4,6
3,6
6,6
3,2
0,9 0,80,6
0,80,6
266
324
363
323
355
0
50
100
150
200
250
300
350
400
0
1
2
3
4
5
6
7
Nadleśnictwo RDLP "1" RDLP "2" RDLP "A" RDLP "B"
prz
ych
od
ow
ość
[m
ln z
ł/o
sob
ę]
śred
nie
zatr
ud
nie
nie
[osó
b/1
00
0 h
a io
sób
/10
00
m3]
osób/1000 ha osób/1000m3 poz.dr Przychodowość zatrudnienia na 1 pracownika
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
0
50
100
150
200
250
300
350
400
0
1
2
3
4
5
6
7
8
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
prz
ych
od
ow
ość
[tys
zł/
oso
bę]
śred
nie
zat
rud
nie
nie
[osó
b/1
00
0 h
a i o
sób
/m3]
średnioroczne zatrudnienie ogółem [osób/1000 ha]
średnioroczne zatrudnienie ogółem [osób/1000m3 poz.dr]
Przychodowość zatrudnienia na 1 pracownika
Średnie zatrudnienie oraz przychodowość zatrudnienia w Nadleśnictwie w latach 2007-2014
Wytyczne ekonomiczne
do nowego planu urządzenia lasu
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Wytyczne ekonomiczne do
nowego PUL
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
8,26
8,01
8,36
8,30
8,38 8,39
46,61
48,27
46,94
45,0
45,5
46,0
46,5
47,0
47,5
48,0
48,5
7,8
7,9
8,0
8,1
8,2
8,3
8,4
8,5
PROG - ostatni rok PROG - z 3 lat PROG - modyfikacja
etat
[ty
sm
3]
prz
ych
od
y i k
osz
ty [
mln
zł]
Przychody Koszty BEP_i
Etat zatwierdzony41,82 tys. m3
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
1,22
1,18
1,241,23
1,24 1,24
6,89
7,14
6,94
6,8
6,9
7,0
7,1
7,2
1,10
1,15
1,20
1,25
1,30
PROG - ostatni rok PROG - z 3 lat PROG - modyfikacja
etat
[m
3/h
a]
kosz
ty i
prz
ych
od
y [t
ys. z
ł/h
a]
Przychody Koszty BEP_i
Etat zatwierdzony6,18 m3/ha
Efekty projektu
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Efekty projektu
Ekspertyza ekonomiczna dla nadleśnictwa:
• powinna stanowić uzupełnienie planu urządzenia lasu (obokm.in. programu ochrony przyrody, optymalizacji sieci drógleśnych),
• może stanowić narzędzie poprawy sprawności planowania napoziomie nadleśnictwa i RDLP,
• pozwoli śledzić dynamikę zjawisk ekonomicznych w jednostkach Lasów Państwowych,
• pośrednio może prowadzić do optymalizacji struktury funkcjilasu w nadleśnictwie,
• umożliwi analizę sytuacji nadleśnictwa w kontekście innychjednostek oraz działalności nadleśnictwa w 10-letniejperspektywie historycznej.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
Ekspertyza ekonomiczna będzie dawała możliwość analizy sytuacji
nadleśnictwa w kontekście innych jednostek oraz analizy
działalności nadleśnictwa w 10-letniej perspektywie historycznej.
Poprawa efektywności gospodarowania w nadleśnictwie
możliwa jest po wyciągnięciu wniosków z niedociągnięć oraz
sukcesów z przeszłości.
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów” 10-12.10.2018 Kołobrzeg
1. Wysocka-Fijorek E. 2018. Analiza ekonomiczna gospodarki przeszłej w planieurządzenia lasu. Sylwan w recenzji
2. Wysocka-Fijorek E. 2018. Analiza porównawcza w średniookresowym planowaniuekonomicznym w leśnictwie. Sylwan w recenzji
3. Wysocka-Fijorek E. 2018. Metodyczne założenia analizy ekonomicznej gospodarkileśnej w planowaniu urządzeniowym. Sylwan 162 (2): 91-100
4. Wysocka-Fijorek E. 2016. Analizy ekonomiczne w średniookresowym planowaniuleśnym. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w WarszawieProblemy Rolnictwa Światowego 16(XXXI), Zeszyt: 3, s: 382-392
5. Wysocka-Fijorek E. 2015. Zagadnienia ekonomiczne w planowaniu urządzeniowym.Sylwan 159 (10): 872-879
6. Wysocka-Fijorek E., Lachowicz H. 2018. Zmiany cen, ilości i wartości surowcadrzewnego sprzedawanego w Lasach Państwowych. Sylwan 162 (1):12-21
7. Kocel J., Kwiecień R., Wysocka-Fijorek E., Mionskowski M., Garbacz M. 2018.Określenie wielkości standardowych kosztów administracyjnych nadleśnictw napodstawie wskaźnika stopnia trudności gospodarowania. Sylwan 162 (2):101-109
Literatura:
Ekspertyza ekonomiczna – narzędzie w podejmowaniu decyzji
w zakresie gospodarki leśne
dr inż. Emilia Wysocka-FijorekZakład Zarządzania Zasobami Leśnymi
Instytut Badawczy LeśnictwaE.Wysocka-Fijorek@ibles.waw.pl
„Ekonomiczne aspekty realizacji ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów”10-12.10.2018 Kołobrzeg 45
top related