proteinlerin genel ozellikleri ve islevleri
Post on 05-Jan-2016
256 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
1/45
PROTENLERN GENELZELLKLER VE
LEVLER
Do. Dr. Nurzen SEZGN
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
2/45
PROTENLER
Organizmada en yksek oranda bulunan
makromolekller
% 70 su% 15 protein% 15 dier
Total hcre arl
Amino asitlerin lineer polimerleriC, O, H, N, S
N ierii % 16
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
3/45
Proteinlerin fonksiyonlar
Enzimler Transport (Hb, HDL,transferrin, seruloplazmin,
albumin)
Sinir impuls iletimi (nrotransmitter, glutamat...) Kaslma (miyozin, aktin, kas prot.)
Koruyucu (keratin, phtlama prot, fibrinojen, Igler)
Hormon (insulin, glukagon...)
Depo protein (ferritin, myoglobin...)
Yapsal protein (kollajen, elastin...)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
4/45
Proteinlerin Snflandrlmas
I. ekilsel Fibrz Proteinler Suda erimez
ekilsel olarak dayankl
uzun lifliyapsal destek grevi
Globuler Proteinler Suda eriyebilenkresel
nemli dinamik fonksiyonlar
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
5/45
II. Bileimlerine Gre Basit Proteinler
Albumin, keratin (yalnzca aa ierirler)
Bileik (konjuge) ProteinlerProtein olmayan (prostetik) grup ierirler
Kh ierenler glikoprotein
Lipid ierenler lipoprotein Metal ierenler metalloprotein
Fosfoprotein., hemoprotein ....
Proteinlerin Snflandrlmas
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
6/45
PEPTDLER
Amino asitlerin (20 aa) -amino ve -karboksilgruplarnn peptid balar ile birbirlerine
balanmasyla oluurlar
Peptid Ba
O
- C N -
H
Amid Ba(kovalent ba)
Lineer amino asit polimerleri
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
7/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
8/45
R1
R2
R1
R2Karboksil
grup
Aminogrup
Peptid
Ba
Peptid Ba Oluumu
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
9/45
H3N+CHCOO-
H
GLSN(Gly) ALANN(Ala)H3N
+CHCOO-CH3
H3N+CH
H
CHCOO-CH3
O
C_N
H
H2Okondenzasyon
reaksiyonu
Peptid Ba
Peptid Ba Oluumu
Glisilalanin (Gly-Ala)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
10/45
DPEPTD: GLSLALANN
Glisin Alanin
N-terminal
C-
terminal
Peptidba
su
Amid grubu dzlemi
Glisilalanin
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
11/45
Peptid ba
Ksmi ift ba zellii
Fizyolojik pHda polar fakat yksz
Ba etrafnda rotastyon kstl Trans konfigurasyonunda
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
12/45
.H2N ( )nCOOHAmino asitler
lineer polimerler:
Dipeptid, tripeptid
Oligopeptid
Polipeptid (10-100 aa) protein
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
13/45
Proteinlerin yaplarndaki balar
Kovalent balar
Peptit balar
Dislfit balar Kovalent olmayan balar
Hidrojen balar
yon balarHidrofob balar (apolar balar)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
14/45
Peptidlerin zellikleriAmino-terminalN-terminal (sol)
OC NH - CH -COO-
CH3
HCOHCH2CH2 OH3N
+CH C NH CH -
(CH3)2
CH
CH2
Karboksi-terminal
C-terminal (sa)
Tripeptid: Fenilalanil lsil - treonin (Phe-Leu-Thr)Rezid (amino asit art): Peptid/protein yapsnakatlan amino asit
Adlandrma: N-terminal(1) C-terminal(n)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
15/45
3 boyutlu yap, lineer polimerlerin ok farkl ekillerdekatlanmas ve kvrlmasyla oluur
Her proteinin spesifik birfonksiyonu vardr
Biyolojik fonksiyonlar,3 boyutlu yapya baldr
H2N ( )nCOOH (lineer polimer)
(polipeptid zincir)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
16/45
Protein yap eitleri
1. Primer yap
2. Sekonder yap
3. Tersiyer yap
4. Kuaterner yap
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
17/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
18/45
1. Primer Yap
Aaler peptid balarylakovalent baldr
Peptid balar
yksek sda uzun srekuvvetli asit veya bazlarla
Enzim (tripsin vb)
Kimyasal (siyonejen bromr)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
19/45
2. Sekonder Yap
Polipeptid omurgasndaki genellikle dorusaldizilite birbirine yakn aa.lerin boluktakidzenlenimine sekonder yap denir
Polipeptid zinciri tekrarlayan hidrojen
balaryla korunan dzenli bir yapda bklr
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
20/45
2. Sekonder Yap
a) helix
b) krmal tabaka
c) dnd) Geliigzel kvrmlar
Spersekonder yaplar
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
21/45
a) - helix
Prolin yapy bozar
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
22/45
b- Beta krmal tabaka
Polipeptid zinciri zig zag yaparak uzun ekseni boyunca gerilir
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
23/45
c -Beta dn
Polipeptid zincirlerinin skk molekller haline gelmesine yardmcolur. H balar ve iyonik balarla stabilize olur, sklkla proteinyzeyine yakn bulunur
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
24/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
25/45
3. Tersiyer Yap
Peptid zincirinin uzayda kendi zerine daha ileri
derecede katlanp bklerek skk bir biim almasn
ve bylelikle younlamasn salar
Globler proteinlerde grlr
Primer yapda birbirinden uzak yaplar bir araya gelir
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
26/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
27/45
4. Kuaterner (Drdncl) Yap
Monomerik protein
Multimerik protein
ki veya daha fazlapolipeptid alt birimleri
Alt birimler
Benzer/farkl Baml/bamsz
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
28/45
Protein Molekl AAA
saysZincir
says
nslin 5700 51 2Miyoglobin 16 890 153 1
Albmin 66 000 550 1
glutamatdehidrojenaz(GDH) 1 000 000 8300 40
Baz Protein Yaplar
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
29/45
Protein Denatrasyonu
Peptid balar hidroliz olmadan protein yapsnn zlp disorganizeolmas
Is
Organik zcler
Mekanik kartrma Kuvvetli asit/bazlar
Deterjanlar
Kurun ve civa gibi ar metaller
Denatre protein kelir
Renatrasyon
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
30/45
Spiral veya heliks eklinde kvrlm,(kovalent ve Hbalaryla apraz balanm) zincirlerden oluurlar Suda erimez
Kendine zg fakat basit yaplar sayesinde mekanikzellik gsterir
Kollajen, Elastin, Keratin
Fibrz Proteinler
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
31/45
Proteolitikenzimlere
kar direnlidir
Kollajen: Birbirine sarlm 3 polipeptidzinciri (l heliks)nden oluur
Memelilerde total proteinin%30unu tekil eder
Gly,Ala,Pro,Lysdenzengindir, OHPro,OHLys A
B
C
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
32/45
Kollajen
Tropokollajen, z helezon Birok farkl genetik tip Karbonhidrat ierir Gly-X-Y
Yksek ekme gc
Lifler arasna yerlemi hidroksiapatit kristalleri sertlii verir Kollejenaz
Scorbt Ehler Danlos
Osteogenez Imperfekta
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
33/45
Elastin
Lastik benzeri zellik Kan damarlar duvarlar, akcier
Glisin ve alaninden zengin
Lizin , prolin, Hyp ok , OHLys yok
Karbonhidrat iermez
Farkl genetik tipleri yok
1 antitripsin ntrofil elastaz inh
eksiklii - amfizem
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
34/45
Keratin
Dayankllk ve esneklik kazandrr
Hidrofobik kalntlar ve dislfid apraz
balarndan zengindir Sa, trnak
helix
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
35/45
Skca katlanm helezon eklinde polipeptidzincirlerden oluurElips, kre
rnek: Albumin, Miyoglobin, Hemoglobin
Globler proteinler
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
36/45
Globler proteinler
Sentez, transport, metabolizma, savunma gibi
kimyasal fonksiyonlarn ou enzimler, transport
proteinleri, baz peptid hormonlar ve Igler gibi
globuler proteinler ile olur
Katlanm polipeptidler
Helix, Beta tabaka, geliigzel kvrm
oul domenler
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
37/45
OKSJEN BALAYAN PROTENLER(HEMOGLOBN ve MYOGLOBN)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
38/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
39/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
40/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
41/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
42/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
43/45
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
44/45
Normal insan hemoglobinleri
Hb tipi Tetramerik yap Adult (Yetikin) Yenidoan
Adult
Hb A
Hb A2
2 2 (2 alfa, 2 beta)
22 (2 alfa, 2 delta)
% 95-98
% 2-3
% 20-30
% 0.2
Fetal
Hb F 22 (2 alfa, 2 gama)
-
7/17/2019 Proteinlerin Genel Ozellikleri Ve Islevleri
45/45
Hemoglobinopati
Hemoglobinopati, hemoglobin moleklndekiglobin zincirlerinden birinin yapsndabozuklua yol aan bir genetik bozukluktur
Hemoglobinin biyolojik fonksiyonu deimitir
top related