puszek monika

Życ ie i twórc zoś ć Ha l iny Poś w iatows kie j .

Wielka polska poetka ...

Ideał kobiecej w rażliw ości

i li terack iej subtelności ...

Ha lina Poświa towsk a , urodzi ła się w Częstochowie przy ul .7 K a mien ic 17 ja k o Helena Myga . J ej da ta na rodzin to 9 ma ja 1935 rok u, jedna k na sk utek

pomyłk i w jej a k cie urodzenia wpisa no da tę 9 l ipca . Pona dto w k sięga ch pa ra fi i św.Ba rba ry, gdzie

zosta ła ochrzczona da ta na rodzin zosta ła za pisa na błędnie, według a k tu urodzenia .

N a zd jęc iu w id zim y H a lin ę w raz z

m atką i E lżu n ią .

H alin a z s io s trą M a łg o rza tą .

Mygowie byli rodziną kochającą się, oddaną sobie. Halina, zwana przez bliskich Haśką była pierwszym z czworga dzieci Stanisławy i Feliksa Mygów. Miała ona sistrę Elżunię, która zmarła jako dziecko,

starszą siostrę Małgorzatę oraz brata Zbyszka.

Nauk a H al iny był a niesystematyczna z powodu l ic znych pobytów w szpita lach i sanatoriach.U czył a s ię w gimnazjum „ Nauk a i P raca” oraz w L iceum im.J u l iusza S ł owack iego w Częstochowie.Zdał a maturę jako ek sternis tk a w 1 95 5r.

We wrześniu 1939 Feliks Myga został powołany do wojska. Halina z matką wyjechały na wieś do rodziny. Dzieciństwo upłynęło jej w szczęściu i spokoju aż do stycznia 1945 roku, kiedy to armia radziecka rozpoczęła oswabadzanie Częstochowy. Dziewięcioletnia wówczas Halinka zmuszona była przez 3 dni przebywać wraz z matką w zimnej i wilgotnej piwnicy. Układ odpornościowy malutkiej dziewczynki nie wytrzymał tej próby - poetka zachorowała na anginę, która po powikłaniach doprowadziła do poważnej choroby serca.

W 1953 r. w Kudowie Halina poznaje Adolfa Ryszarda Poświatowskiego, studenta Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, również chorego, jak ona, na serce. J uż w następnym roku zawierają

związek małżeński w Kościele św. J akuba w Częstochowie. Świadkiem ich ślubu jest Pani

Aniela Toboła.

Po dwóch latach małżeństwa, w wieku 21 lat, została wdową.

W czasie beztroskich chwil spędzonych ze swym mężem Adasiem – bo tak go nazywała powstał utwór „Wiersz o miłości”, z którego pochodzi fragment : (...)tymczasemwysoko pod dachemoknoz doniczką pelargoniiobrodziło czerwonomiłość - posypała się płatkamiw dół

Poetka długo nie mogła dojść do siebie po śmierci męża. Dużym oparciem dla niej był w tym czasie

profesor Aleksandrowicz.

W utworze „Opowieść dla przyjaciela” poetka pisała:

(...)T a śm ierć d otk nęła m n ie bard z iej n iż w szystk ie, k tóre p rzeży łam d otąd . T a śm ierć d otyczy ła m n ie bard z iej. T o

ciało tak m i znajom e, że n ieled w ie zd aw ało się być k aw ałk iem m ojego ciała, m iała p rzysypać teraz z iem ia.

Jego głębok o osad zone oczy , jego w iarę w życie, jego m iłość. O d chod z i ł od e m n ie zostaw iając m n ie bard z iej

sam otną n iż w ted y , k ied y n ie by ło go jeszcze. N ie u m iałam się z tym pogod z ić.(...)

W 1958 r. Poświatowska przeszła skomplikowaną operację serca w Stanach Zjednoczonych. Została

tam 3 lata i studiowała w Smith College w Northampton. Po powrocie do Polski podjęła

studia filozoficzne na Uniwersytecie J agiellońskim. Z Krakowem związane są ostatnie lata jej życia,

pracowała wówczas na uniwersytecie.

Poetka podc zas nauki w S mith C ollege poznała w iele osób.

O to najlepsze przyjac iółki H aśki ...

Margy Pasc u Yasuko N ogami Wan K yun

W 1962 r. zo sta ła p rzy ję ta d o Zw ią zku Lite ra tó w Po lskic h, o d styc znia te g o ro ku m ie szka ła w Do m u Lite ra tó w p rzy Krup nic ze j w Kra ko w ie . J a n A d a m ski, a kto r i p ro za ik b y ł b liskim p rzy ja c ie le m Ha liny w o sta tnic h la ta c h je j życ ia ,

ró w nie ż m ie szka ł w Do m u Lite ra tó w .

Ty miły jesteś ślepy więc cię nie winię ale ja miałam dwoje oczu widzących na nic widzącymi oczami nie dostrzegłam twojego serca chwytnymi rękami nie ujęłam i wymknęło mi się jak ziemia bogu żeby zataczając się po orbitach samotności i stałeś się odległy jak Mleczna Droga widna już nocą tylko bezsenna z chłodu.

„Byłeś dla mnie tylko czworokątem papieru”

byłeś dla mnie tylko czworokątem papierulecz moje serce ma właśnie taki kształt

byłeś więc moim sercemi ten sam pospieszny rytm ożywiał papierpowiększał do rozmiaru drzewatwoje słowa były liśćmia smutek mój wiatrem

twoje słowa jaśniały koloremod moich oczui od moich ust chciwie chwytających słowai od dłoniktórymi rozrywałam koperty tak delikatniejak gdybym na włóknarozrywała twoje bijące serce

upłynęły dwa latamój krzyk przysypał biały śnieg gęsiego pierzabiały krzyk gęsiego pierza poplamiony czerwieniąpociemniał zapachi tylko drzewo -pamięć rośnie zaborczą zielenią

Rok 1963 był dla poetki rokiem sukcesów. Wtedy to Ireneusz Morawski, z którym przez wiele lat korespondowała zerwał ich znajomość. Halina bardzo to przeżyła. W tym czasie powstały utwory: „Ty miły jesteś ślepy”

Głównymi motywami jej poezji były przeplatające się wzajemnie miłość i śmierć. Świadoma swej kruchości Poświatowska dawała wielokrotnie wyrazy sprzeciwu wobec nieugiętego losu. Ubolewała nad niedoskonałością ludzkiego ciała, ale i umiała wykorzystać każdy moment przemijającego życia. Była ona kobietą pragnącą miłości, ale również świadomą zbliżającej się śmierci.

ptaku mojego serca nie smuć się nakarmię cię ziarnem radości rozbłyśniesz

ptaku mojego serca nie płacz nakarmię cię ziarnem tkliwości fruniesz

ptaku mojego serca z opuszczonymi skrzydłami nie szarp się nakarmię cię ziarnem śmierci zaśniesz Posłuchaj tego wiersza

śpiewanego przez Wandę Warską.

Jestem Juliąmam lat 23dotknęłam kiedyś miłościmiała smak gorzkijak filiżanka ciemnej kawywzmogłarytm sercarozdrażniłamój żywy organizmrozkołysała zmysły

odeszła

Jestem Juliąna wysokim balkoniezawisłakrzyczę wróćwołam wróćplamięprzygryzione wargibarwą krwi

nie wróciła

Jestem Juliąmam lat tysiącżyję

Po śmierci ukazał się czwarty, obszerny tom "Jeszcze jedno wspomnienie"(1968), owoc dwu ostatnich pracowitych lat, do którego dołączono wiersze napisane przed pierwszą operacją serca, pełne złych przeczuć, których jednak żyjąca i spragniona życia nigdy nie włączyła do tomików

31 maja 1967 roku została - po raz kolejny - przyjęta do III Kliniki Chorób Wewnętrznych. Okazało się, iż niezbędna jest operacja. Poetka poddała się jej 3 października 1967 roku. Halina Poświatowska zmarła 11 października 1967r. Ciało poetki przewieziono do kaplicy na ulicy Działdowskiej, stamtąd do Częstochowy. Pochowano ją na cmentarzu św. Rocha, blisko Jasnej Góry. Spoczęła obok męża, Adolfa Poświatowskiego i młodszej siostry Elżuni.

9 maja 2007 roku w jej rodzinnym domu przy ulicy Jasnogórskiej 23 w Częstochowie otwarto Dom Poezji- Muzeum Haliny Poświatowskiej, gdzie zgromadzono wiele pamiątek z jej życia.

Wykonała Monika Puszek

http://poswiatowska.org/

http://halinkaposwiatowska.republika.pl/

http://www.koniczynka.art.pl/

http://www.muzeumposwiatowskiej.art.pl/index.php?page=halin

a

Muzyka:

Janusz Radek „Czekam wytrwale”

Wanda Warska „Ptaku mojego serca”

Dorota Landowska „Jestem Julią”

Źródła

Gimnazjum nr 12 im. Jana Matejki w Częstochowie