roma ve bizans sanat tarihi
Post on 03-Apr-2018
268 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
1/16
ROMA SANATIMonari M.. 8-6. yy.Demokrasi (Oligari+Cumhuriyet) M.. 6-1. yy.Otokrasi (mparatorluk) M.. 1. yy.- M.S. 4. yy.
Romallarn kurmu olduklar en grkemli yap Roma Devletinin kendisidir.
Roma imparatorluu talyada Roma kentinde kurulmutur. okbykve gl bir orduya sahip olduu iinksa sre iinde bir ok lkeyi ele geirmi ve btn Akdenize hakim olmutur. Ele geirdii yerlerdekiuygarlklarn sanatlarn renerekbunlar kendi sanatnda uygulamtr. zellikle Etrsk, Yunan ve Msr
sanatlarndanokfazla etkilenmitir. RomallarAnadoluyu da ele geirmi ve burada ehirlerkurmutur.Roma genicorafyadaegemenliinisalayabilmekiin ve bu geni topraklarda ticareti salkl yapabilmek iinyol yapmna zen gstermitir. Ynetim, ulam ve dzenli vergi sistemi nedeniyle fethedilen topraklareyaletlere blnmtr.
Pax Romana (Roma Bar): mparatorluun en gl olduu ve neredeyse hisavamadan geirilen yaklak 200 yllk dnemi ifade etmektedir.
Be yiler (M.S. 96-180):NervaTrajanHadrianAntoninus PiusMarcus
Aurelius. Seimle ibana gelen yneticilerin, ayn zamanda grkemli ant veheykellerin yapld dnemdir.
ROMA VE B ZANS SANATIDERS NOTLARI
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
2/16
Maison Care;Nimes/Fransa, M.S. 10
Pantheon / Roma; Hadrianus 118-125
Kubbe ap 44 m. Ykseklik 44 m.
Pont-du-Gard ,Nimes/France, M.S. 16 Colosseum
Rome, Italya MS, 70-80
Mimarlk;
Roma Dnemi mimari yaplar,byk lde Yunan mimarisinden rnek alnmtr. zellikle tapnak, tiyatro gibi yaplarnplanlar Yunanllarn yaptklaryla benzerdir.Ancakbunlarndnda hamam, zafer tak gibi yeni yaplardagrmekteyiz. Roma mimarisinde yaplarnnyzleri heykeller ve stunlarile sslenirdi. Roma mimarisindekemer, tonoz ve kubbe gibi rt sistemleri kullanlmtr. Bu sistemler ilebykve grkemliyaplarinaedilebilmitir.Kemer: kiaklnarasnn bir yay ile kapatlmasna kemer denir. Kemerleryaylarnbiimlerinegre isim alr: Yuvarlak kemer. Baskkemer. Sivri Kemer.Tonoz: Kemerin aralksz olarak arka arkaya gelmesiyle oluanrt sistemine tonoz denir.Kubbe: Yarmkrebiimindekirt sistemine kubbe denir.Kemer ve tonozlar ile Romallar,yaplarn eskisinden daha yksekinaedebilmilerdir. Birokyapdabunlargryoruz. Tiyatrolar, zaferkaplar gibi.Yaplar:
Bazilikalar: Yunanca kralaait ya da kraliyetanlamna gelir. ehirve kasabalarn adli ve idari ileriiinyaplm binalar. Tacirleriin bir nevi alveri merkezi olarak dailevgrr. .Tapnaklar: Romallar tanrlarna taptklar gibi imparatorlarna da tanr gibi tapmlardr. Bu yzden imparatorlar iin de bir ok tapnaklar yapmlardr. Bu tapnaklarYunan tapnaklarnaokbenziyordu ve kutsal bir alan iineina edilirlerdi. Roma dneminde Dor, on ve Korinth stunbalklarkullanlmaya devam etmi,ayrcabunlarnhepsini bir araya getirerek yeni birbalkda kullanmlardr. Buna kompozitbalkdenir.Anadoluda biroktapnaklaryaplmtr. Bunlarn en nemlileri Efes Hadrian tapna, Ankara Augustus tapnadr.
Romallarbunlarndndakentkaplar ,su kemerleri,sporalanlar,stadyumlar, hipodromlar , hamamlarve tiyatrolaryapmlardr.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
3/16
Pompei talyann Campaniablgesinde, Napoli kenti yaknlarndabulunan ehirdir. M.S. 78 ylndaVezv Yanardannpskrtt kl
bulutu altnda kalmtr. Yanardan
pskrtt kl buluntundankaamayan ehrin insanlar ve gnlkyaamlarna dair herey; villalar, duvarresimleri, yemek kalntlar, gnlkyaamda kullanlan maden, cam veseramikgereler, volkanikkltabakasaltnda korunarakgnmzegelmitir.
Roma dneminde yaplarn iinisslemek iin duvarlarn ve yerlerinresimler ve desenlerde sslenmesi oksevilen biruygulamayd. Bu resimlerinyaplmasndaFresk ve Mozaikadverilen yntemler uygulanyordu.Fresktekniislaksvazerine boya
ile yaplyordu. Mozaik tekniindeeitli renklerde kk ta ve cam
paralarnn bir desen oluturacakekilde, slak har ierisine yan yanadizilmesiyle oluturuluyordu.Resimlerde genellikle gnlk hayat vemitolojik konular yeralrd.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
4/16
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
5/16
BZANS SANATI
Bizans sanatnn balangc kesin bir izgi ile ayrlmaz .
Bu yzden ilk yzyllarn sanat Ge Antik a olarak da adlandrlr.
Erken Bizans Dnemi: 330-726
konoklazma: 726-843
Orta Bizans Dnem: 843-1204(Latin stilas: 1204-1261)
Ge Bizans Dnem: 1261-1453
Pantokrator : Evrenin hakimi.
Pantokrator duruunda sa tasvirleri Bizans sanatnda zellikle yaplarn i mekanda en
yksek noktas olan kubbelerde yer almtr.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
6/16
Konstantinus (272-337)
Roma
Maxentius ve Constantinus
Bazilikas4.yyn ilk yars; Yk.10 m.
2.6 m.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
7/16
I. Akropolis Topkap Saray
II. emberlita Forum Konstantini
III. Beyazd, Saray Atik evresi
IV. Fatih Caminin olduu tepe
V. Sultan Selim Trbesinin olduu tepe
VI. Blakhernai Blgesi (Tekfur Saray)
VII. Kserolophos (Cerrahpaa)
stanbulun 7 Tepesi
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
8/16
stanbulByk Saray
Fatih yarmadasnn gney dou ucunda
kurulmu, geni Bizans mparatorluu'nunimparatorluk saray kompleksi. Bizansimparatorlarnn kraliyet yerleimi olarak 330ylndan 1081 ylna kadar hizmet etmitir. 800
yldan fazla imparatorluk ynetimininmerkezinde yer almtr.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
9/16
Byk Saray Mozaikleri Mzesi, stanbul'daSultanahmet Meydanndaki Arasta Pazar'da yer alanmozaik mzesidir. Mze binas, zerine SultanahmetCami ars'nn yapld Byk Saray'n tabanmozaiklerle kaplanm olan stunlu avlunun
kalntlar zerine ina edilmitir. 1872 m2
'yi bulanyzey alanyla bu mozaik, ge antik adan bugneulaabilen en byk ve eitli peyzajbetimlemelerinden biridir. Hayatta kalan mozaik
paralarnda 150 insan ve hayvan figr kullanlarakanlatlm 90 farkl tema bulunur. Gnlk yaamkonulu resimler ak havada oban yaam, i yapan
kyller ve avclarn cesareti gibi konular iler.
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Constantinople_center.svg -
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
10/16
Yapmna 196dan sonra Septimus Severus dneminde yaplmayabalanm, Constantindneminde (324337) tamamlanmtr.117 m. geniliinde, 420 m. uzunluundadikdrtgenplanl biryaralandr. 100.000 kiikapasitelidir.
Kent yaamnn en nemli unsuru saylan hipodromun nemi 12. yzylda azalm 1261ylnda imparatorluksaraynnBlakhernaiye (Ayvansaray) tanmasylanemsiz birgsteri
alan olarakkalmtr.
HPODROM
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Constantinople_center.svg -
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
11/16
Obelisk(Dikilita)
Tutmosis (Tahutmes) III
(M.. 1549-1503)19 m. (7 m.sikrk)
Heliopolis KarnakTapnandangetirilmitir. I. Konstantinos dneminde
Konstantinopolise getirilmi, I. Theodosiusdneminde Hipodroma konulmutur. Kaidesi
zerinde I. Theodosius ve oullar II.Valentianus, Arkadios ve Honorios saray
maiyetiyle birlikte hipodromdaki oyunlarizlerken sterilmi tir.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
12/16
stanbul, Hypodrom- AtmeydanYlanl Stun-Burmal Stun
Yunanistanda Delphideki Apollon Tapnandangetirilmitir. Bu ant Persleri yenen 31 Yunan ehirDevletinin Tanr Apollona sunduklar bir adaktr.
Yunan ehir Devletleri Persleri M.. 479 ylndaPlataea Savanda yenmilerdir. Ardndan da sava
alannda len Pers askerlerinin silah ve zrhlarneriterek bu ant yapmlardr. Savaa katlan 31 Yunan
ehir devletinin adlar antn alt ksmnda ylan
gvdelerine kaznmtr. Stun Konstantin tarafndankente getirilmitir.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
13/16
Roma mimarisi ierisinde icat edilmi biryap tipidir. lkbazilika M.. 184civarndaPompeideinaedilmitir. Bazilika farkl amalar iin kullanlsa da ncelikle bir kamu yapsdr. Bu
binalarda ticaret, toplantlaryaplrve mahkemeler kurulurdu.Bazilikannplan etraf odalar ya da koridorlarla evrili geni bir merkeziholden oluur. Merkez hol, dierblmlerden yanlardaki stun sralarylaayrlrve ats daha yksektir.Bazilikann bir ucunda hakim/yneticikrss (Tribunal) ve nnde bir altar
bulunur.
zeri iten dz at ya da tonozlarla, dtan ise kiremit kapl atylartldr.
BAZLKA
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
14/16
lkHagia Sophia (Aya Sofya) kilisesi 15 ubat 360 tarihinde Konstantinosun
olu Konstantios tarafndan ina edilmitir. Megela Ekklesia olarak adlandrlan bukilise 20 Haziran 404 ylnda patrik Ioannes Khrysostomosun mparator Arkadiosunkars Eudoksia tarafndan srgne gnderilmesini protesto eden halk tarafndankartlan ayaklanma srasndayanmtr.
kinci kilise Theodosius dneminde (408-450) 10 Ekim 415 ylnda almtr.kinci kilise 13 Ocak 532 ylndaki Nika Ayaklanmassrasndayanmtr.
Bugngrdmz 26 Aralk537de Aziz Stephenos gnndealmtr.(I. Iustinianos dnemi) Mimarlarndan Trallesli Anthemius matematiki ve fiziki,Miletoslu Isidorus geometri uzman ve Atina Akademisibakanyd.
Gen Isidorosun kubbesi 558-562
989 Trdatntamirat1354 John Peraltantamirat
Ayasofya (Hagia Sofia)
Megela Ekklesia (Byk Kilise)
Hagia Sophia (Tanrsal Bilgelik)
mparatorIustinianus(527-565)
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
15/16
41 m.
15 m.
Kubbe : dou-bat 31 m.kuzey-gney 33 m.
163 derece kavis yapar.
40 kaburgal ve her dilimde pencere
Kubbenin toplam 12 taycs vardr.Ana payelerikincil payelerpayandalar
Toplam zemin 18000 m ;
tayclar zeminin sadece % 8ine oturur.
-
7/28/2019 Roma Ve Bizans Sanat Tarihi
16/16
KONOKLAZMA konophil: Tasvir Yanls726-843 konoklast: Tasvir Krc
Kutsal kitaptaki olaylar ve kiileri resimle anlatan geleneksel anlaynyasaklanarak, yerine sembollerin ve zellikle han izin verilerek tek tasvir tarz olmas fikrinin n plana kmasdr. 730 ylnda yaynlanan ferman ile ikonoklast dncenin
devletin resmi ideolojisi olduu aklanmtr.
top related