salitang ugat at panlapi sa pandiwa

SALITANG-UGAT AT PANLAPI SA PANDIWA;ASPEKTONG PANDIWA NA NAGANAP NA

Ni: Janna marie V. Ballo

TATLONG BEBE

May tatlong bebe akong nakitaMataba, mapayat mga bebe

Ngunit ang may pakpak sa likod ay iisaSiya ang leader na nagsabe ng

Kwak kwak kwakKwak kwak kwak

Siya ang leader na nagsabe ng Kwak kwak kwakKwak kwak kwak

ANG PATO AT ANG BULATE

LAYUNIN

a. Natutukoy ang mga panlaping ginagamit sa pagbuo ng pandiwa.

b. Natutukoy ang salitang-ugat sa pandiwang pawatas.

c. Nabibigay ang pandiwa sa aspektong naganap na.

Pandiwa ay nagsasaad ng kilos o gawa na binubuo ng salitang-ugat at mga panlapi. Ang pandiwang ito ay nasa anyong Pawatas. Halimbawa:Lumaba ako kanina.Lumaba-pandiwa (nagsasaad ng kilos) na nasa anyong pawatas.Laba- salitang-ugat na ginamit-um- -ang panlaping ginamit. 

HALIMBAWA

Pandiwa Salitang-ugat panlapi pawatas

tumawag tawag -um tumawag

tinuka tuka -in tinuka

maghintay hintay mag- maghintay

ASPEKTONG NAGANAP NA

1. Ang panlaping um-/-um- sa pawatas at naganap na ay pareho.

Salitang-ugat + Panlapi Pawatas Naganap Na

inom + -um uminom uminom

kita + -um- kumita kumita

2. PANLAPING -IN- -KUNG ANG SALITANG-UGAT AY NAGSISIMULA SA PATINIG(B, K,D,G ETC.) NAGIGING UNLAPI (UNAHAN) ITO.-KUNG ANG SALITANG-UGAT AY NAGSISIMULA SA KATINIG(A, E, I, O, U) NAGIGING GITLAPI(GITNA) ITO.

Salitang-ugat + Panlapi Pawatas Naganap Na

alis + -in Alisin Inalis

tuka+ -in tukain tinuka

3. ANG PANLAPING MA-,MAG-,AT MANG- SA ISANG PAWATAS AY NAGIGING NA-, NAG-,AT NANG- SA ASPEKTONG NAGANAP NA.

Salitang-ugat + Panlapi Pawatas Naganap Na

Hulog + ma- mahulog nahulog

Laba + mag- maglaba naglaba

Hiram + mang- manghiram nanghiram

PAGLALAPAT

Salitang-ugat Panlapi Pawatas Naganap na

ulan Um- umulan

hintay -in hintayin

mag- magdasal nagdasal

lakad lakadin linakad

tulog ma- matulog

EBALWASYON/PAGTATAYA

Ibigay ang salitang-ugat, panlapi at naganap na sa salitang ibinigay ng pandiwang pawatasPawatas Salitang-ugat Panlapi Naganap na

1.maghain2.kumita3.harapin4.umiyak5.ipunin

1.2.3.4.5.

1.2.3.4.5.

1.2.3.4.5.

ASYNMENT/KASUKDULAN

Ilagay sa notbuk Magbigay ng tig-tatlong halimbawa ng pandiwang

pawatas na ginagamitan ng panlaping um,in,ma at tukuyin ang mga salitang-ugat, panlapi, at ibigay ang pandiwa sa aspektong naganap na.