sedatie in het veld bij het paard drs. thijs van loon anesthesiologie en intensive care departement...

Sedatie in het veld bij het Paard

Drs. Thijs van LoonAnesthesiologie en Intensive care

Departement Gezondheidszorg Paard, Faculteit Diergeneeskunde, Utrecht

InhoudProgramma

Sedativa: acepromazine

alfa2-agonisten

Opiaten

Locale anesthesie technieken bij gebitsingrepen

TIVA

Acepromazine

- Voor het eerst bij de mens toegepast in 1950- Sedatie, evt. in combinatie met opioid: Stehnarcose- Vasodilatatie bij hoefbevangenheid- Uitschachten penis voor diagnostiek- Gecombineerd met alfa2-agonisten in premedicatie

voor algehele anesthesie

- Gecontraïndiceerd bij hypovolemie, excitatie en epilepsie

alfa2-agonisten

- Xylazine Sedamun®, Rompun®- Romifidine Sedivet®- Detomidine Domosedan® ,

Cepesedan®

alfa2-agonisten

Indicaties en toepassingen

Sedatie voor kleine chirurgische ingrepen, diversebehandelingen (gebitsbehandeling, endoscopie, Rx, verbandwissel etc.) en als premedicatie voor algeheleanesthesie.

alfa2-agonisten

Bijwerkingen en contra-indicaties

- Cardiovasculaire bijwerkingenhypertensie, bradycardie/bradyarithmie

- Ataxie, toegenomen huidsensibiliteit- Zweten- Verhoogde urineproductie- Verminderde maagdarmmotiliteit - Tachypneu

Opioïden

- Butorphanol- Morfine- Buprenorfine- Fentanyl- Pethidine- Methadon- Nalbufine- Pentazocine

Registratie voor koliek en voor combinatie met α2-agonisten

Geen registratie, wel op 6 maanden lijst

Geen registratie, niet op 6 maanden lijst alleen toepassen bij niet-slachtpaarden

Opioïden

Indicaties en toepassingen

- analgesie- verdieping van de sedatie i.c.m. sedativum- spasmolytisch effect bij koliek

- systemische toepassing (iv, im, sc, pleister)- locale toediening (epiduraal, intra-articulair)

Bijwerkingen opioïden

Locomotie stimulatie

Buprenorfine: Carregaro et al. 2007

Verminderde maagdarmmotiliteitMorfine: Boscan et al. 2006, Andersen et al.

2006

Excitatie/dysphorieMorfine: Mircica et al. 2003Buprenorfine: Carregaro et al. 2007

alfa2-agonist/opiaat combinatie

Detomidine + morfine/methadon/butorphanol Clarke et al. 1988

Taylor et al. 1988Stucki et al. 1999

Romifidine + morfine/butorphanolCorletto et al. 2005

Locale anesthesie-technieken bij gebitsbehandeling

Innervatie van het hoofd

N. Facialis:

- Auriculopalpebralis

- Buccalis dorsalis

-Buccalis ventralis

N. Trigeminus:

- Ophthalmicus

- Maxillaris

- Mandibularis

Infra-orbitalisblok

Mentalisblok

Mandibularisblok

Maxillarisblok

totaal intraveneuze anesthesie (TIVA)

- Ketamine + midazolam- Thiopental + guaiphenesine- Triple drip

Triple drip anesthesie

Voordelen- Geen apparatuur benodigd- Weinig ademdepressie- Weinig cardiovasculair depressieve

anesthetica

Nadelen- Alleen geschikt voor korte ingrepen (< 1 uur)

Recovery

- Vrije recovery- Geassisteerde recovery- Sling systeem- Tilt table recovery- Pool recovery

Postoperatieve pijnbestrijding

Voorkomen is beter dan genezen!

de kiesextractie en behandeling van sinusitis

Peroperatief:alfa2-agonist, opiaat, ketamine,

lidocaïne

Postoperatief:NSAIDs

Vragen?