siÊu Âm phỔi trong cẤp cỨu – hỒi sỨc...cÁch lÀm siÊu Âm phỔi chọn đầu dò -...

VAI TRÒ SIÊU ÂM PHỔI TRONG

CẤP CỨU VÀ HỒI SỨC

BS Hà Mai Hương

BV Tim Hà Nội

SIÊU ÂM PHỔI ???

CÁCH LÀM SIÊU ÂM PHỔI

Chọn đầu dò

- Đầu dò tim, đầu dò mạch, microconvex

- Đầu dò TS thấp (đầu dò tim): xuyên sâu tốt

hơn HC phế nang (phù phổi, ARDS), đông

đặc phổi, TDMP, xác định vị trí làm thủ thuật

- Đầu dò TS cao (đầu dò mạch):

phân giải tốt hơn TKMP,hướng dẫn

thủ thuật (real time)

CÁCH LÀM SIÊU ÂM PHỔI

• Vị trí đầu dò

CÁCH LÀM SIÊU ÂM PHỔI

• Vị trí đầu dò

Vùng 1,2: khí màng phổi

Vùng 3, 4: dịch MP, đông đặc

4 vùng: HC phế nang

CÁCH LÀM SIÊU ÂM PHỔI

• Hướng đầu dò

CÁCH LÀM SIÊU ÂM PHỔI

Hình ảnh không rõ

• TK dưới da

• Tư thế BN

• Gel SA

• Đầu dò

• Các vật cản âm (điện cực ECG…)

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

Nhu mô phổi bình thường

Đường A (air artifact) + lung sliding = A profile

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

Đường B + lung sliding = B profile

Có dịch trong phế nang và khoảng kẽ

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

B-lines

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

Đường B = Kerley B (Xq)

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

• Giải phẫu phổi

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

Dạng đường B

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

- Đường B + lung sliding = B profile

Có dịch trong phế nang và khoảng kẽ

Cách nhau 7mm : xơ phổi kẽ lan tỏa, ARDS

Cách nhau < 3mm: phù phổi, ARDS

- E-lines: TK dưới da ngực

Giống B-lines

Bắt đầu từ thành ngực

Không di động theo nhịp thở

B-LINES

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

Tràn khí màng phổi

Tràn khí màng phổi: lung point

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

• Lung sliding (+)

Loại trừ TKMP

• Lung sliding (-)

TKMP

Ngừng thở

Dính màng phổi

Đặt NKQ 1 phổi

Tắc nghẽn 1 phổi

Bệnh lý nhu mô nặng: thâm nhiễm, đụng dập phổi,

ARDS, xẹp phổi

SIÊU ÂM PHỔI TRONG TKMP

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM MÀNG PHỔI

Hình ảnh soi gương

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM MÀNG PHỔI

• Tràn dịch màng phổi

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM MÀNG PHỔI

• Tràn dịch màng phổi

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM MÀNG PHỔI

Bất thường màng phổi

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM MÀNG PHỔI

Màng phổi dày trong ARDS

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

Đông đặc phổi: xẹp hoặc viêm phổi

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM PHỔI

Phân độ tổn thương phổi:

Độ 1: A-lines, lung sliding Độ 2 HC kẽ (B-lines 7mm)

Độ 3: HC kẽ B-lines 3mm Độ 4: đông đặc phổi

hoặc phổi trắng

Bouhemad, B. Bedside ultrasound assessment of positive end -expiratory pressure-induced lung recruitment.

Am J Respir Crit Care Med 2011;183( 3): 341– 347

CÁCH ĐỌC SIÊU ÂM MÀNG PHỔI

A profile: A-lines(+) / B-lines(-); lung sliding (+)

A’ profile: A-lines(+) / B-lines(-); lung sliding (-)

B profile: B-lines ở mọi cửa số; lung sliding (+)

B’ profile: B-lines ở mọi cửa số; lung sliding (-)

A/B profile: xen kẽ vùng phổi có B-lines với vùng phổi bt

C profile: vùng phổi đông đặc

PLAPS (+): vùng phổi đông đặc ± tràn dịch vùng đáy phổi

PosteroLateral Alveolar and/or Pleural Syndrome

BLUE PROTOCOL

BLUE PROTOCOL

BLUE PROTOCOL

BLUE PROTOCOL

BLUE PROTOCOL

ARDS VÀ PHÙ PHỔI HUYẾT ĐỘNG

ARDS

• Đường B: thường có 2 bên phổi

Phía trước: không đồng nhất, > 3 đường

Phía sau: đậm đặc và đồng nhất (phổi trắng)

• Vùng còn thông khí (phía trước): vùng phổi có thông khí (ít

nhất 1 khoang liên sườn), bao quanh là vùng có B-line

hoặc phổi trắng

• Đông đặc (phía sau, vùng đáy): Vùng phổi “gan hóa”, có

HA khí trong phế quản (bronchogram)

• Màng phổi: dày > 2mm, không đều, có đông đặc dưới

màng phổi

TDMP: ít gặp trong ARDS

• ↓Lung sliding, vùng phổi trắng: ± ko di động, thay thế bằng

lung pulse

ỨNG DỤNG SIÊU ÂM PHỔI / ARDS

ARDS

THỞ MÁY VÀ PEEP

THỞ MÁY VÀ PEEP

BLUE PROTOCOL

• Phổi bt A profile, <2 B lines, PLAPS (-)

• TKMP A’profile, B-lines (-), lung point (±)

• OAP B profile, lung slide (+)

• Nhồi máu phổi A profile, PLAPS(±), C profile (±)

• Hen, COPD A profile, PLAPS (-)

• Viêm phổi và ARDS

B’profile, A/B profile,C profile, A profile ở phía trước, PLAPS

(+), màng ko đều (±)

SO SÁNH SIÊU ÂM VÀ CT NGỰC

Có giá trị tương đương trong

• Phổi thông khí bt

• TKMP

• HC kẽ - phế nang

• Đông đặc

• TDMP

SO SÁNH SIÊU ÂM VÀ CT NGỰC

Ưu điểm

• Làm tại giường

• Làm lại nhiều lần

• Thực hiện nhanh

• Rẻ tiền

• Giảm phơi nhiễm phóng xạ

KẾT LUẬN

Siêu âm phổi có thể được coi là thăm dò

tại giường đạt “tiêu chuẩn vàng”