spor taraftarıÖzdeŞleŞme ÖlÇeÖinin (stÖÖ) geÇerlik ve gÜvenirlik … · 2009. 3. 31. ·...

Spor Bilimleri DergisiHacettepe J. of Spor! Sciences2003, 14 (1), 14-26

SPOR TARAFTARı ÖZDEŞLEŞME

ÖLÇEÖiNiN (STÖÖ) GEÇERLiK VEGÜVENiRLiK ÇALIŞMASI

Nejla GÜNAY, Şefik TIRYAKI

Mersin Üniversitesi, Beden Eğilimi ve Spor Yüksekokulu

ÖZET

Bu çalışma Wann ve Branscombe (1993) tarafmdan geliştirilen "Spor Taraftan

Özdeşleşme Ölçeği (Sport Spectator Identification Scale)" 'nin geçerlik ve güvenirliğini

gerçekleştirmek için tasarlanmıştır.

Çalışmaya yaşlan 17-27 arasmda değişen ve bir takımm taraftan olan 297 (X yaş=

20.39 ± 1.83) (202 erkek, 95 kız) üniversite öğrencisi katılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini

test etmek için temel bileşenler faktör analizi kullamlmış ve tek faktör ile açıklanan

varyansm yüzdesi % 59 bulunmuştur.Cronbach alpha ile hesaplanan iç tutarlı/ık değeri

.87'dir. Yaşlan 17-27 arasmda değişen 48 üniversite öğrencisinde (X yaş= 21.75 ± 2.05)

(29 erkek, 19 kız) 3 hafta arayla test edilen ölçeğin test-tekrar test güvenirliği .85 bulun­

muştur.

Güvenirlik ve geçerlik bulgulan, bu ölçeğin spor taraftarlan için ku/lamlabileceğini

göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: Spor taraftan, özdeşleşme, geçerlik, güvenirlik.

Geliş tarihi : 19.04.2002Yaylna kabul tarihi : 22.04.2003

14

Spor Taraftan Özdeşleşme Ölçeği

VAUDITY AND REUABIUTY OF SPORT SPECTATOR IDENTIFlCATlON SCALE (5515)

ABSTRACT

This study was designed to test the va/idity and re/iabi/ity of "Sport Spectator

Identifjcation Scale" developed by Wann and Branscombe (1993).

297 (x age= 20.39 ± 1.83) university students (202 male & 95 female) aged between

77 - 27 years who supporting a team participated in the study. Principle component

factar analysis was used for testing the construct validatian of the scale and percent of

variance explained by the one-factor is 59 %. The internal consistency (Cronbach

alpha) of the scale was .87. The test-retest reliability of the scale based on from 48 stu­

dents (X age= 21.75 ± 2.05) (29 male & 19 female) aged between 17 - 27 years who

responded to the questionnaire with three week interval was .85.

Reliability and validity findings of the scale indicated that the scale can be used for

sport spectators.

Key Words: Sport spectator, identification, va/idity, re/iability.

GIRIŞ

Spor seyircisi ve spor taraftarı terim­

leri genelde birbirlerinin yerlerine kulla­

nılmalarına rağmen, Wann (1997) bu iki­

si arasındaki ayrımın önemli olduğunu

belirtmektedir ve ona göre "spor tarafta­

rı (sport fan), bir spor, sporcu ya da ta­

kımla ilgilenen ve izleyen bireyleri, spor

seyircisi (sport spectator) ise, o anda bir.

spor olayını izleyen ya da dinleyen birey­leri ifade eder". Taraftarla seyirci bu şe­

kilde betimlenirken Wann'ın (1993) ölçe­

ğinde "fan" yerine "spectator" kelimesi­

ni kullanması anlaşılır değildir. Herhangi

bir karışıklığa neden olmamak için ölçe­

ğin adı için taraftar kelimesi kullanılmış­

tır. Sloan boş zamanlarını sporu izlemek

için ayıran bireylerin spor seyircisi olarak

düşünüleceğini ve spor seyircilerinin bir

dizgi üzerinde, bir sportif olayı sadece

gözlemlemekten, oldukça özdeşleşmiş

taraftarlara doğru sınıflandırılabileceğini

belirtir (Trail ve James, 2001). Bu ifade­

den gözlemlemenin seyirciliği çağrıştır­

dığı görülmektedir. Bir sportif olayı göz­

lemlemek, olayın kısa sürede unutulma­

sını beraberinde getirirken, oldukça

bağlı olan taraftarlar ya da taraftarlık,

sportif olaya, sporcuya ve takıma olan il­

ginin uzun süreli olmasını, günün olduk­

ça önemli bir süresini kendilerini takıma

adamayı ve taraftarlığı yaşamlarının bir

parçası gibi görmeyi ifade eder.

Spor seyircisi ve taraftarlarıyla ilgiliyapılan çalışmalar, onların demografiközelliklerini (S/epicka, 1995), saldırgan-

15