starzejące się społeczeństwo. demografia i implikacje dla systemu ochrony zdrowia
Post on 29-Nov-2014
692 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Starzejące si ę społecze ństwo
Demografia i implikacje dla systemu Demografia i implikacje dla systemu ochrony zdrowia
Bogdan FalkiewiczWrocław, 19 listopada 2013 r.
Wystąpienie realizowane w ramach projektu
„Wzmacnianie potencjału Związku Pracodawców
Ochrony Zdrowia Dolnego Śląska motorem do
rozwoju dialogu społecznego na Dolnym Śląsku”
współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w
ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Strona 2
Demograficzne czynniki starzenia si ę społecze ństwa w Polsce1
Plan prezentacji
System ochrony zdrowia i wsparcie dla osób starszych2
3
Implikacje dla systemu ochrony zdrowia3
Wnioski i dyskusja4
Kierunki zmian demograficznych starzej ącego si ęspołecze ństwa w PolscePolska: obraz populacji
W ciągu kolejnej dekady liczba osób w podeszłym wieku w Polsce ma wzrosnąć o 35%. Wzrost ten będzie najbardziej widoczny na obszarach miejskich, gdzie do 2020 roku 1 mieszkaniec na 5–ciu będzie miał 65 lat lub więcej.
Przewidywany wzrost liczby ludności w wieku powyżej 65
Populacja w regionach
5,15
5,93
6,95
6
8
Mili
ony
CAGR: 3.04%
W m
ilion
ach
Nadchodzące zmiany: struktura populacji osób w starszym wieku dziś i w 2020
0
2
4
2010 2015 F 2020 F
Udział w populacji
65 +, 2010
Udział w populacji, 65+,
2020 F
Mężczyźni 11% 15%
Kobiety 16% 21%
Udział w populacji,65+, 2010
Udział w populacji,
65+, 2020 F
Miasto 14% 20%
Wieś 13% 16%
Legenda:1.7m - populacja regionu19% - udział ludności w wieku powyżej 65
Źródło: Główny Urząd Statystyczny (GUS)
Kierunki zmian demograficznych starzej ącego si ęspołecze ństwa w PolsceWzrost znaczenia mieszka ńców w wieku 65+
Oczekiwana średnia długość życia ma wzrosnąć o 3 lata do 2030 r., z widocznym podobieństwem pomiędzy kobietami i mężczyznami. Wraz z trendem spadku liczby urodzeń spowoduje to znaczny wzrost znaczenia osób starszych w społeczeństwie.
Czynnik 1: Wzrost długości życia
WYNIK: Wzrost udziału starszych osób (65 +) w populacji Polski
18,38%20%69,6 70,3 70,6 70,9 71,3 72,1 73,4
75,8
78 78,8 79,2 79,7 80 80,7 80,8 82,2
60657075808590
5
Czynnik 2: Zmniejszenie liczby urodzeń
548
646696680
548494
433413382368351364388418388
0100200
300400
500600700
800
1970
1975
1980
1985
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
Tys
ięcy
13,53%
15,60%
18,38%
0%
4%
8%
12%
16%
20%
2010 2015 F 2020 F
Źródło: GUS
60
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2015
F20
20F
2025
F20
30F
Mężczyźni Female
lat
Kobiety
Kierunki zmian demograficznych starzej ącego si ęspołecze ństwa w PolsceCzynnik 2: Niski wska źnik urodze ń
Liczba urodzeń spadała przez ostatnie 30 lat średnio w tempie niemal 2%, pomimo chwilowego odbicia między 2003 i 2009 rokiem.
WSKAŹNIK URODZEŃ W POLSCE
W tysiącach
7 Źródło: GUS 1970 – 2009 Eurostat 2010 - 2011
W tysiącach
CAGR: -1.9% 548
646696 680
548494
433 413 382 368 351 364 388 418 388
0
100
200
300
400
500
600
700
800
1970 1975 1980 1985 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011
Kierunki zmian demograficznych starzej ącego si ęspołecze ństwa w PolsceZamożność i warunki życia (1/2)
Głównym źródłem dochodów ludzi, którzy przekroczyli 60 rok życia są emerytury, które określają ich dochód i sumę pieniędzy, jaką mogą przeznaczyć na usługi i produkty medyczne. Jest to czynnik bardzo różniący Polskę od krajów Europy Zachodniej, gdzie oszczędności mają duży udział w kształtowaniu dochodu emerytów.
80%
ROZKŁAD EMERYTUR WEDŁUG WARTOŚCI (tys PLN) W POLSCE
W 2011 roku siła nabywcza emerytów w Polsce szacowana jest na 9mld PLN (3 mld USD) i przewiduje się jej wzrost o 3%
8 Źródło: ZUS 2011 /2012 GUS 2012
9%
58%
23%
7%2%
0%
20%
40%
60%
0.0 - 1.0 1.0 - 2.0 2.0 - 3.0 3.0 - 4.0 4.0+
przewiduje się jej wzrost o 3% rocznie w kolejnych latach, osiągając 10.4 mld w 2015 roku.
W 2011 przeciętne miesięcznego wynagrodzenia w Polsce wyniosło 3646 PLN (1215 USD), podczas gdy średnia emerytura wyniosła 1804 PLN (601 USD), czyli 49% średniego wynagrodzenia.
Kierunki zmian demograficznych starzej ącego si ęspołecze ństwa w PolsceZamożność i warunki życia (2/2)
W ciągu ostatnich 15 lat Polska poczyniła ogromne postępy w zakresie konwergencji do poziomów UE w PKB na mieszkańca. Jednak nadal przeważa znaczna różnica pod względem zarobków pomiędzy krajami Europy Zachodniej
52,560
ROCZNE ZAROBKI NETTO W 2011 (tys EUR)
PKB na osobę w PPE (EUR k)Indeks: 100% w każdym roku oznacza średnią UE-27
140
9
52,5
32,8
15,8
10,7
0
10
20
30
40
50
Germany Spain Czech Republic Poland
Źródło: Eurostat 2011
Niemcy Hiszpania Czechy Polska 0
20
40
60
80
100
120
Czech Republic Germany Spain PolandCzechy Niemcy Hiszpania
Polska
Czynniki demograficzne starzej ącego si ę społecze ństwaw PolsceCzynniki stylu życia w grupie 60 +
Grupa wiekowa 50 + jest bardzo pasywna w Polsce, szybciej następuje spadek aktywności sportowej niż konsumpcja używek.
68%70%
80%
OSOBY BIORĄCE UDZIAŁ W SPORTOWYM LUB AKTYWNYM WYPOCZYNKU WZGLĘDEM GRUP WIEKOWYCH
CZĘSTOTLIWOŚĆ SPOŻYCIA TYPOWYCH UŻYWEK
ALKOHOL
40%
61%47%
31%11% 12% 12% 10% 7%
60%
80%
100%
10
32%
68%62%
47%
40%
33%27%
21%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
4-9 10-14 15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60+
Źródło: Stan zdrowia społeczeństwa polskiego, 2009, GUS;Uczestnictwo Polaków w sporcie i rekreacji aktywnej, 2008, GUS;
PAPIEROSY
32% średnio dla innych krajów europejskich dla populacji 65 +
58%
17% 13% 14% 20%32%
50%67%
72% 75% 74% 70%61%
0%
20%
40%
60%
15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+
abstynent do 4 razy w miesiącu 2 razy w tygodniu
12%31% 34% 40% 38%
25%10%
88%69% 66% 60% 62%
75%90% 96%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+
PALACZE NIEPALĄCY
Czynniki demograficzne starzej ącego si ę społecze ństwaw Polsce
Mimo, że grupa wieku 60+ wynosi 15% społeczeństwa polskiego, ci obywatele konsumują prawie 60% leków na receptę, tworząc coraz większe obciążenie dla publicznego systemu refundacji.
UDZIAŁ WYDAWANYCH RECEPT DLA PACJENTÓW W 2012/13 W POLSCE
less than 3
4-18more
Duże znaczenie grupy pacjentów 60 + w wydawanych recepta ch
Więcej ni ż Mniej ni ż 3
11 Źródło: RECEPTOmetr SequenceTM, analiza wydawania recept dla Polski. Wielkość badanej grupy: 6m receptami kwartalne, 700 aptek..
4-18
19-40
41-60
61-75
more
than 75
27%
32%
20%
11%
6%4%
W 2012/2013 r. udział pacjentów w wieku 60 + wyniósł ok. 60% wszystkich wydanych na receptę opakowań leków
Więcej ni ż 75
Czynniki demograficzne starzej ącego si ę społecze ństwa w PolsceChoroby przewlekłe
Razem z wiekiem zwiększa się udział pacjentów w grupie chorych / leczonych.
NADCIŚNIENIE CUKRZYCA1 811
1 617
1 353
683
2.0%
3.0%
4.0%
5.0%
6.0%
400
800
1 200
1 600
2 000
369
467 463
198
0.4%
0.8%
1.2%
1.6%
2.0%
100
200
300
400
500
Udział w grupie
wiekowej
Udział w grupie
wiekowej
Źródło: Stan zdrowia społeczeństwa Polskiego, 2009, GUS; RECEPTOmetr Sequence;
ZAWAŁ SERCA PACJENCI 60+ CAŁKOWITY UDZIAŁ W PRZYPISYWANYCH LEKACH
0.0%
1.0%
0
400
50-59 60-69 70-79 80+
0.0%
0.4%
0
100
50-59 60-69 70-79 80+
110
152
168
86
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
0
30
60
90
120
150
180
50-59 60-69 70-79 80+
78% 79% 84%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Nadciśnienie Cukrzyca Leki przeciwzakrzepowe
Udział w grupie
wiekowej
Czynniki demograficzne starzej ącego si ę społecze ństwa w PolsceSuplementy diety stosowane w chorobach przewlekłych
DYNAMIKA WARTOŚCI SPRZEDAŻY SUPLEMENTÓW DIETY % PPG
24%
20%20%
30%
chronic diseases (typical
Groups:Grupy
Choroby przewlekłe (typowe dla wieku)
Źródło : GUS, Diagnoza Społeczna 2011
Udział suplementów diety mających zastosowane w chorobach przewlekłych rośnie dynamicznie, pomimo spowolnienia tempa wzrostu innych kategorii suplementów diety, co dowodzi wzrostu znaczenia osób starszych na rynku.
13
15%
0%
10%
20%
2 009 2 010 2 011
chronic diseases (typicalof aging)
lifestyle
all supplements
dla wieku)
Sposób życia
Wszystkie suplementy
Demograficzne czynniki starzenia się społeczeństwa w Polsce1
Plan prezentacji
System ochrony zdrowia i wsparcie dla osób starszyc h2
14
Implikacje dla systemu ochrony zdrowia3
Wnioski i dyskusja4
System opieki zdrowotnej dla osób starszychDost ępność opieki geriatrycznej w Polsce
Według badań opublikowanych przez Royal College of Physicians (UK), odpowiednią opiekę zapewni 1,2 geriatrów na 10 000 osób.
Geriatrzy na 10 000 osób
4.2
2.6
21.7
1.51.3
1.1 1.10.8
0.35
0
1
2
3
4
5
696
169 170300
215
1 000
95
1 800
800650
0
400
800
1 200
1 600
2 000
15 Źródło: Kropińska S., Wieczorowska-Tobis K, Opieka geriatryczna w wybranych krajach Europy, Geriatria, 2009; Naczelna Izba Lekarska XI 2013
170
Wg tych obliczeń Polska wymaga około 650 geriatrów, a obecnie tylko 292 lekarzy praktykuje w tej specjalności (wg NIL).
Geriatrzy, łączna liczba
0
System opieki zdrowotnej dla osób starszychDost ępność opieki geriatrycznej w Polsce
ODDZIAŁY GERIATRYCZNE W POLSCE (2011 wg MZ)
� Oddziały geriatryczne 37� Liczba łóżek 782*
Liczba łóżek na oddziałach geriatrycznych na 1 mln osób –nierównomierny podział między regionami (2011).
Chociaż liczba oddziałów geriatrycznych i geriatrów w Polsce jest wysoce niewystarczająca, to wykorzystane są jedynie w ok. 70%, ze względu na silne geograficzne niedopasowanie podaży i popytu.
16
� ZAPOTRZEBOWANIE DO UZYSKANIA ŚREDNIOEUROPEJSKIEGO NASYCENIA ŁÓŻEK GERIATRYCZNYCH NA 10 tys MIESZKAŃCÓW: ok. 7.600 ŁÓŻEK
� ZAPOTRZEBOWANIE DO UZYSKANIA REKOMENDOWANEGP NASYCENIA ŁÓŻEK GERIATRYCZNYCH NA 10 tys MIESZKAŃCÓW (NIEMCY, AUSTRIA, BELGIA): ok. 19.000 ŁÓŻEK
regionami (2011).ZAPOTRZEBOWANIE NA ODDZIAŁY GERIATRYCZNE W POLSCE
Demograficzne czynniki starzenia się społeczeństwa w Polsce1
Plan prezentacji
System ochrony zdrowia i wsparcie dla osób starszych2
17
Implikacje dla systemu ochrony zdrowia3
Wnioski i dyskusja4
Modele systemu finansowania słu żby zdrowiaMożliwe ścieżki rozwoju systemu
� Ceny produktów i koszty technologii są globalnei bardziej dostosowane dla krajów wysoko rozwiniętych.
� Aspiracje finansowe lekarzy rosną, następuje polityczny i społeczny wzrost ich pozycji. W ostatnich latach stali się jednym z najbardziej
Koszty w relacji do PKB są nadal w Polsce na bardzo
on the other side…
SYSTEM FINANSOWANIA REALIZACJA OPIEKI ZDROWOTNEJ
18
ostatnich latach stali się jednym z najbardziej wpływowych interesariuszy systemu opieki zdrowotnej.
� Oczekiwania klientów i pacjentów wzrosły i są oni niezadowoleni z obecnej sytuacji.
� Cały system jest zorganizowany i zarządzany w sposób nieefektywny.
� Dostawcy usług otrzymują jeszcze niższe kontrakty z szerszymi wymaganiami i dla większej ilości pacjentów.
WZROST NAPIĘCIA W SYSTEMIE WEWNĘTRZNYM
Polsce na bardzo niskim poziomie
Koszty w wartości bezwzględnej w porównaniu z krajami EU są jeszcze niższe
on the other side…
Modele systemu finansowania słu żby zdrowiaMożliwe ścieżki rozwoju systemu
WYNIKI WZROSTU NAPIĘCIA:
1. USŁUGODAWCY MEDYCZNI (MSP) DOSTOSOWUJĄ SWOJĄ POLITYKĘ DO SPADAJĄCYCH MARŻY � Publiczni dostawcy zwiększają finansowe zadłużenie
� Zarówno publiczni, jak i prywatni usługodawcy medyczni naciskają na dostarczanie lepiej wycenianych usług
� Polityka „Spijania śmietanki" jest coraz bardziej popularna - dostawcy obsługują tylko najlepiej
19
� Polityka „Spijania śmietanki" jest coraz bardziej popularna - dostawcy obsługują tylko najlepiej wycenione usługi, odmawiając podpisania umowy na te, które mają niską marżę lub są jej zupełnie pozbawione.
2. CORAZ GORSZA OCENA SYTUACJI PRZEZ PACJENTA � Kolejki rosną
� Dostęp do nowoczesnej diagnostyki i terapii zmniejsza się
� Wzrost nierówności dostępu
3. SYSTEM JEST NIEEFEKTYWNY� System opieki zdrowotnej jest finansowany w celu zapewnienia bieżących potrzeb, bez dłuższej
perspektywy, co powoduje niską jakość stosowanego prawa (Nowe Prawo Refundacji)
� Wzrost bezpośrednich kosztów pacjenta (głównie w obszarze opłat za usługę leczenia i dopłat do leków). Jako, że system dopłat nie jest skoordynowany, przez to jest wysoce nieskuteczny i działa głównie na korzyść lekarzy.
Modele systemu finansowania słu żby zdrowiaMożliwe ścieżki rozwoju systemu
Kompleksowa reforma systemu umożliwia Dalsza "ewolucja"
OGÓLNIE, MOŻLIWE SĄ DWA SCENARIUSZE:
lub
20
systemu umożliwia prywatnym ubezpieczycielom zarządzanie środkami publicznymi opieki zdrowotnej
Dalsza "ewolucja" obecnego systemu
lub
Jest prawie niemożliwe, aby dzisiejszy system pozostał w obecnej postaci przez dłuższy
czas!
Modele systemu finansowania słu żby zdrowiaMożliwe ścieżki rozwoju systemu
WNIOSKI DLA BIZNESU:
� Spodziewane są zmiany przepisów
� Pozostanie silna presja na ceny
� Możliwy wzrost składki na ubezpieczenie zdrowotne (o nie więcej niż
21
� Możliwy wzrost składki na ubezpieczenie zdrowotne (o nie więcej niż 0,5%, „po wyborach”)
� Powstanie nowa oferta dla pacjentów i konsumentów:
� Dzisiejsi subskrybowani usługodawcy będą rozwijać się w przedsiębiorstwa na wpół-ubezpieczeniowe
� Firmy ubezpieczeniowe wejdą w segment ubezpieczeń komplementarnych i uzupełniających
� Rozwój oferty ubezpieczeniowej pozwoli pacjentom zapewnić dostęp do nowoczesnych terapii, jak również pozwoli na lepszą koordynację swoich długoterminowych kosztów opieki zdrowotnej
Modele systemu finansowania słu żby zdrowiaMożliwe ścieżki rozwoju systemu
RODZINA + Narodowy Fundusz Zdrowia
� Tradycyjny i najbardziej popularny model� Państwo zapewnia tylko opiekę medyczną, a
rodzina zajmuje się codzienną opieką i wspiera
PUBLICZNE DŁUGOTERMINOWE DOMY
22
PUBLICZNE DŁUGOTERMINOWE DOMY OPIEKI
� Pobyt finansowany przez NFZ� Długie kolejki oczekujących
PRYWATNE DŁUGOTERMINOWE DOMY OPIEKI
� Pobyt finansowany przez pacjenta, czasem współfinansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia
� Niewielkie, ale stale zwiększające się użycie
Demograficzne czynniki starzenia się społeczeństwa w Polsce1
Plan prezentacji
System ochrony zdrowia i wsparcie dla osób starszych2
23
Implikacje dla systemu ochrony zdrowia3
Wnioski i dyskusja4
Kluczow e wnioski
� Społeczeństwo Polski szybko się starzeje, stanie się jednym z najstarszych społeczeństw w Europie do 2050 r.
� Wysoka i rosnąca liczba mieszkańców 65+ jeszcze bardziej zwiększypresję na już nieefektywną opiekę zdrowotną i system opieki społecznej.
� Te niedomagania nie zostaną równoważone ani przez zwiększenie wiekuemerytalnego, ani prognozowany wzrost gospodarczy.
� Rozwój medycyny, dostępność potencjalnych nowych technologiimedycznych i wzrost oczekiwań (przyszłych) emerytów będzie zachęcaćmedycznych i wzrost oczekiwań (przyszłych) emerytów będzie zachęcaćich do poszukiwania rozwiązań alternatywnych dla publicznego systemuopieki zdrowotnej, tymczasem medycyna i opieka społeczna dla osób starszych w Polsce jest słabo rozwinięta
� Jest to dziedzina niewystarczająco finansowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia i publiczne finansowanie usług zdrowotnych dla osób starszych pozostanie niewystarczające
� Będzie za to rosła potrzeba poszukiwania nowych, twórczych rozwiązań systemowych i usług w tym obszarze
24
Dziękuję za uwagę!
Strona 25
top related