sÜrdÜrÜleb ĐlĐr “ye ŞĐ l” bĐnalar -...

SÜRDÜRÜLEB ĐLĐR“YEŞĐL”

BĐNALAR

Prof. Dr. Olcay KINCAY

I. BÖLÜM

Geçmişten Gelece ğe …

Prof. Dr. Olcay KINCAY

ĐKL ĐM DEĞĐŞĐKL ĐĞĐ

GERÇEK B ĐR GLOBAL PROBLEM!

Neler Yaptık ?

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Sanayi devrimi� Hızla artan üretim� Tüketim ağırlıklı yaşam biçimi� Sadece kendi çıkarlarını düşünen insanoğlu� Hırs� Fosil yakıt bağımlılığı� CO2 salınımının artması� Çevre kirliliğinin hızla artması

Neler Yaptık ?...

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Đklimlerin kayması� Küresel ısınma� Buzulların erimesi ve deniz seviyesinin yükselmesi� Orman yangınları� Göllerin küçülmesi, ırmakların kuruması� Kıyı şeritlerinin erozyona uğraması� Mercan resiflerinin azalması

DÜNYA Tepki Veriyor…

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Đnsanların bilinçlenmesi� Gelecek nesillere ve diğer türlere saygı� Sosyal sorumluluk anlayışının gelişmesi� Bireysel ve sektörel çaba� Sürdürülebilirlik kavramını benimsemek

� Đnşaat sektöründe “Yeşil” bina uygulamalarınıyaygınlaştırmak

Ne Yapmalıyız ?...

Prof. Dr. Olcay KINCAY

“Ye şil” bina ?

Prof. Dr. Olcay KINCAY

Doğal kaynakları verimli kullanabilecekşekilde tasarlanan, inşa edilen, yenilenenve işletilen binalara verilen isimdir.

“Ye şil” bina

Prof. Dr. Olcay KINCAY

Yeşil binalar ;

� Đnsanların doğayla en verimli şekilde bütünleşmesini hedeflemek

� içinde yaşayanların sağlığını korumak� çalışanların verimini arttırmak� suyu, enerjiyi ve diğer kaynakları daha

verimli kullanmak� oluşabilecek çevresel olumsuz etkileri

en aza indirmek,

amacıyla inşa edilmektedir.Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek (Güneş, Rüzgar, Toprak)

� Yapının kendi enerjisini üretmesi� Atık suların geri kazanımı� Gün ışığından mümkün olduğunca faydalanmak� Etkin ısı yalıtımı

Peki ama nasıl ?

Prof. Dr. Olcay KINCAY

Peki ama nasıl ?...

� Çevreye uyum sağlamış peyzaj

� Yerel malzeme kullanımı

� Nebati toprağın korunumu

� Isı adası oluşumunu engellemek

� Katı atık yönetimi

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Yağmur sularının toplanması� Atık suların toplanması� Toplanan suların arıtılması� Arıtılan suların bahçe sulama gibi alanlarda

kullanılması� Düşük kapasiteli rezervuarlar� Ekonomik armatürler

Atık Suların Geri Kazanımı

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Tasarım sırasında hakim güneş yönünü dikkate almak

� Güney cephede büyük pencere açıklıkları� Güneyde yapraklarını döken ağaçlar, kuzeyde iğne

yapraklı ağaçlar� Binaların birbirlerine göre doğru konumlanması� Işık boruları

Gün Işığından Faydalanmak

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Çatıda izolasyon� Mantolama sistemleri� Güneş ve rüzgar yönlerinin dikkate alınması� Pencere ebatları� Binaların birbirlerine göre doğru konumlanması

Etkin Isı Yalıtımı

� Çevreye uyum sağlamış bitkilerin kullanılması� Fazla su tüketen bitkilerin tercih edilmemesi� Bölgenin ana unsurlarını peyzaja dahil etmek� Nebati toprak (üst toprak) korunumunu sağlamak� Hafriyat öncesi nebati toprağı ayırmak ve koruyarak

saklamak

� Peyzaj esnasında saklanan nebati toprağıkullanmak

Çevreye Uyumlu Peyzaj

Isı Adası Olu şumunu Engellemek

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Đnşaat süresince oluşan atıkların ayrıştırılması� Geri dönüşüm sürecine dahil edilmesi� Yeni malzeme kullanımında geri dönüşümlü

malzeme seçilmesi

Katı Atık Yönetimi

Prof. Dr. Olcay KINCAY

� Yapılan işin belgelenmesini sağlar� Kurumlara prestij sağlar� Yaygınlaşan bilinçli tüketicilerin potansiyeli

dolayısıyla teşvik sağlar� Bölgelere göre çeşitlilik gösterirler

Sertifika Sistemleri

Prof. Dr. Olcay KINCAY

Gönüllü Ba şvurulan Sertifikalar

� BEES (Building for Environmental and Economic Sustainability), � BREEAM (Building Research Establishment Environmental

Assessment Method), � CASBEE (Japon’ların devlet destekli oluşturulan sertifikası), � DGNB (Alman Yeşil Bina Konseyinin yeni oluşturulan sertifikası)� ECO-QUANTUM (simülasyon bazlı bir model), � ECOPROFILE (var olan büro binaları için), � GBC (Green Building Challenge), � GREENSTAR (LEED ve BREEAM ölçütleri incelenerek,

Avustralya Yeşil Bina Konseyi tarafından oluşturuldu), � LCAid (Yaşam döngüsü analizine dayalı), � LEED (Leadership in Energy and Environmental Design)� SBtool (Sustainable Building Tool-Canada)

Prof. Dr. Olcay KINCAY

En Yaygın Kullanılanlar

� LEED, BREEAM ve yeni olarak DGNB bina bazındaki projelerin çevre üzerindeki etkilerini ve doğal kaynakları korumadaki duyarlılıklarını ortaya çıkarmada ölçülebilir bir referansın olmasına olanak sağlayan bir tür sertifikasyon sürecini içeren derecelendirme sistemi

� LEED (Sorumlu kuruluş: GBCI)� BREEAM (Sorumlu kuruluş: BRE-Global )� DGNB (Sorumlu kuruluş: DGNB)

Prof. Dr. Olcay KINCAY

BREEAM

Đngiltere’de Yapı Araştırma Kurumu (BRE) tarafından geliştirilerek, 1990 yılında kuruldu. Günümüze kadar 115.000’den fazla yapıyısertifikalandırmış ve 700.000’den fazla yapı da sertifika için başvuruda bulunulmuştur. BREEAM ile (tümü yeni yapılar olmak üzere), ofisler, çekirdek aileler için ekokonutlar, apartmanlar, okullar, alışveriş merkezleri, yurtlar, bakımevleri, endüstri yapıları, adalet sarayları, hastaneler ve hapishane binalarıdeğerlendirilebilmektedir.

BREEAM…

Ayrıca Đngiltere dışındaki ülkelerde yapılacak değerlendirmeler için BREEAM International , (Türkiye’yi de içine alan) BREEAM Europe ve körfez bölgesindeki ülkeler için BREEAM Gulfgeliştirilmiştir. Breeam yurtdışı uygulamalara 2008 yılından itibaren başlamıştır. Oteller, laboratuarlar, tatil kompleksleri ve konaklama tesisleri ile karma fonksiyonlu yapılar, talep üzerine BREEAM Bespoke (Sipari ş)hazırlanmakta ve değerlendirme kriterleri yapıtürüne özgü olarak belirlenmektedir.

BREEAM…

BREEAM Europe performans kategorileri ve dağılım oranları

Bir Binaya Nasıl BREEAMSertifikası Alınır?

Başvurudan sonra projenin hangi de ğerlendirme türüne uygun oldu ğuna karar verilmekte, daha sonra her yapı türüiçin, aşağıda genel başlıkları verilen aşamalardan projeye uygun olanı seçilerek çalışmalar başlatılmaktadır. - Tasarım ve Satın Alma (Design and Procurement):Tasarım aşaması değerlendirmesidir. - Đnşaat Değerlendirmesi (Post Construction): Tasarım aşamasında belirlenen BREEAM konularının uygulamasının değerlendirilmesidir. - Yönetim ve Operasyon (Management and Operation):Mevcut binaların işletme sürecine ilişkin olarak değerlendirilmesidir.

BREEAM Sertifikaları

BREEAM’e göre değerlendirilen bir yapının çevresel performansının belgelendirilmesi için gösterge puanlarının en az % 30’unu toplaması gerekmektedir.

Bunun üzerinde performans gösteren yapılar kademeli olarak Geçer (30-45 puan), Đyi (45-55 puan), Çok Đyi (55-70 puan), Mükemmel (70-85 puan) ve Seçkin (85 puan üstü) olmak üzere derecelendirilir.

L E E D

Yapının değerlendirmeye alınması için öncelikle her performans kategorisi için tanımlanan önkoşulların yerine getirilmiş olması şarttır. Tasarım ve yapım olmak üzere, iki aşamada, yapının sağladığı kriterlere ilişkin gerekli belgelerin internet ortamında sisteme yüklenmesinden sonra, ABD Yeşil Bina Konseyi (U.S. Green Building Council - USGBC) tarafından bu belgeler incelenmekte ve açıklığa kavuşturulması istenen konular ya da ek döküman talepleri iletilmektedir.

L E E D…

Bu çalışmaların yapılıp USGBC’ye gönderilmesi ile beraber, yukarıda belirtilen bölümlerdeki her kriter için bir puan kazanılmaktadır. Bu puanların toplamı yapının alacağı sertifika düzeyini belirlemektedir.

LEED sertifikasyonunda 4 kademe bulunmaktadır. Bunlar; Sertifika, Gümü ş, Altın ve Platin dir.

LL EE EE DD……

LEED NC (Yeni Yapılar ve Büyük Onarımlar) v 3.0 performans kategorileri ve dağılım oranları

Sertifika Sistemleri Arasındaki Farklar

DenetlemeLeed : USGBC (ABD Yeşil Bina Konseyi)Breeam :Yetkilendirilmiş Birim Denetçisi

Sertifika TipiLeed : Đnşaat sonrası tek bir seferBreeam : Tasarım ve inşaat sonrası iki tip

Ön koşulLeed : Her kategoride ön koşul varBreeam : Uluslararası projelerde henüz ön koşul yok

Sertifika Genel MaliyetleriLEED BREEAM

Sertifika ve Denetleme

2.250-22500 $ £1500 (Denetçi)

Danışman Zorunlu değil(+1 puan)

Zorunlu değil

Enerji Modellemesi

5000-5000$ Zorunlu değil

Commissioning(sistemsel devreye alma)

%0,3-%1,5 Zorunlu değil

Personel Maaşları 2.000-20.000$ 2.000-20.000$

*Diğer maliyetler: Gün ışığı modellemesi,fizibilite vb.

Takım çalı şması

Yeşil bina entegre bir tasarımdır. LEED’de, alışkın olduğumuz bina yapım süreçlerinin dışında bir süreçtanımlanır. Proje aşamasında mal sahibi nin başkanlığında mimar, peyzajcı , inşaat mühendisi,makina mühendisi, elektrik mühendisi, çevre mühendisi, kimya mühendisi, sosyolog, i şletmeci biraraya gelerek yeşil bina için sistemleri

optimize ederler.

Prof. Dr. Olcay KINCAY

Neden binalara sertifika?

Bir gıda ürünü satın alanmüşteri nasıl gıdanın bütün bileşenlerini paketin üstündeki yazılardan öğrenebiliyorsa ☺

binalarda yaşayan bizlerinde,binanın içinde soluduğumuzhava kalitesinden, kullandığımız enerjinin sonucusalınan karbon miktarına kadarher türlü bilgiye erişebilmehakkımız olmalıdır.

METRICS

Test

ÇEVREDOSTUBĐNALARDAKARLILIK

ENERJĐFATURALARI

30-35%

KARBONEMISYONUNDA

AZALMA

35-40%

SUKULLANIMI

30-50%

ATIKKULLANIMI

50-90%

Kaynak: Capital E

Test

ÜRETKENL ĐKARTIYOR !! %20

DAHA ĐYĐÖĞRENCĐ

PERFORMANSI

OKULLAR

2 ½ GünERKEN

TABURCU

HASTANELER

ÜRETĐMDEARTIŞ

FABR ĐKALAR

%2-16ÜRETKENL ĐK

ARTIŞI

OFĐSLER

SATIŞLARDAARTIŞ

ALIŞVERĐŞMERKEZLER Đ

Kaynak: WGBC

AB Endüstri Komitesi(EU Industry Committee)

2018’de bütün binalar kendi enerjilerini üretecek� Güneş panelleri� Isı pompaları� Üye ülkeler ulusal hedef belirleyecek� AB Bölgesel Gelişim Fonu (EU Regional

Development Fund)� 31 Mart 2010, enerji performansını hesaplamak

için ortak metodoloji geliştirilecek

Türkiye’de Neler Oluyor?

� Enerji Verimliliği Yasası Tasarısı 22.05.2007 tarihinde TBMM Gündemine gelmiş ve 5627 Sayılı yasa olarak kabul edilmiştir.

� Enerji Kaynaklarının ve Enerji KullanımındaVerimliliğin artırılmasına dair yönetmelik-25.10.2008.

� 4 milyar TL’ye ulaşan toplam enerji tasarruf potansiyelinin %30’unun binalardan sağlanabileceği belirtiliyor (kaynak EĐE).

Kent Enerji Hedefleri

� Bayındırlık ve Đskan Bakanlığı –Strateji GeliştirmeBaşkanlığı-Kentleşme Şura Raporu (Komisyon 6)

� 2020 hedefleri� Kentlerde sera gazı emisyonlarının %20 azaltılması� Fosil enerjileri payının ayni sürede %20 oranında

azaltılması� %20 oranında temiz enerji� %20 oranında enerji tasarrufu

� 2050 hedefleri� %50 temiz enerji

“A global problem that requires local action”(Yerel aksiyon almayı gerektiren global bir problem)

William J. Clinton

Climate Change ( Đklim De ğişikli ği)

California -25% 2020 (1990)London -30% 2025 (1990)New York City -30% 2030 (2007)Paris -75% 2050 (2004)Rotterdam -50% 2025 (1990)Stockholm -60-80% 2050 (1990)Tokyo -25% 2020 (2000)

Emissions – Targets & Commitments(Emisyon-Dü şürme Hedefleri)

1. Đnşaat ve kullanım süreçlerinde dünyadaki tatlısu kaynaklarının yaklaşık 16%’nı,

2. Ağaç kaynaklarının 25%’ni, malzeme kaynaklarının 30%’nu,

3. Enerji kaynaklarının 40%’nı tüketmektedir .

4. Küresel ısınmaya neden olan CO2’in 35%’i inşaat kaynaklıdır.

Geleneksel in şaat sektöründeki binalar

Prof. Dr. Olcay KINCAY

5. Toprak israfının 40% inşaat süreci ve devamındaaçığa çıkan atıkların depolanması sonucu meydanagelir.

6. Stratosferdeki ozon tabakasında azalmaya nedenolan kimyasalların 50%’si geleneksel bina sektörütarafından üretilir

Prof. Dr. Olcay KINCAY

“Yeşil” Yapı Karakteri

1. Yeşil binalar, yeni yapı ve eski binaların kısmenya da tamamının tadilatı ile oluşturulur.

2. Etkin ısı yalıtımı vardır.

3. Yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş, rüzgar, toprak ve su enerjisi kullanımı esastır.

4. Dönüşebilen malzeme kullanımı için gerekli üretim yöntemleri ve kullanım sahalarıgeliştirilmiştir.

Prof. Dr. Olcay KINCAY

5. Tüm cihaz ve donanımların otomatik kontrolüsağlanmıştır.

6. Aydınlatma ve elektrik kullanım veriminin yükseltilmesi esastır.

7. Yağmur suyundan yararlanılır.

8. Bina ve çevresinde bitkilendirme oranı fazladır.

9. Korozyon etkiden korunma önlemleri alınmıştır.Prof. Dr. Olcay KINCAY

Geleneksel binalarla “ye şil” binaların kullanılan malzemeler açısındankarşılaştırılması

� Dünya ölçeğindeki bina ve yapı faaliyetlerinde,

her sene 3 milyon ton işlenmemiş malzeme tüketimi vardır.

� Bu küresel kullanımın 40%’na karşılık gelir. � Geleneksel bir evin yapımında yalnızca 5%’de geri

dönüşümlü malzeme kullanılır.

Geleneksel binalar

Prof. Dr. Olcay KINCAY

Prof. Dr. Olcay KINCAY

“Yeşil” binalar

Yeşil binalarda kullanılan malzemelerin hemen tamamı geri dönüştürülmüş kaynaklardan temin edilir.

� Kullanılan betonun 80%’i, � Tuğlanın 80%’i, � Çeliğin 65%’i, � Alüminyumun 79%’u, � Yalıtım malzemelerinin 80%’i, � Camın 21%’i geri dönüşüm süreçleri ile üretilmiş ürünlerden

temin edilir.

Yeşil bina malzeme ve ürünlerini kullanmak yenilenemez kaynak korunumunu dünya çapında arttırmaktadır.

Prof. Dr. Olcay KINCAY

Prof. Dr. Olcay KINCAY