sunum dosyası

ASP.NET AJAXASP.NET AJAX

Uğur UMUTLUOĞLUUğur UMUTLUOĞLUMicrosoft Akademik Yazılım Geliştiriciler GrubuMicrosoft Akademik Yazılım Geliştiriciler Grubu

Yazılım Güvenliği Bölüm EditörüYazılım Güvenliği Bölüm Editörü

NetronNetronYazılım Eğitmeni ve Teknik DanışmanYazılım Eğitmeni ve Teknik Danışman

AJANDAAJANDA

AJAX Nedir?AJAX Nedir? AJAX’ın Getirdikleri AJAX’ın Getirdikleri

ASP.NET AJAXASP.NET AJAX

ASP.NET AJAX MimarisiASP.NET AJAX Mimarisi

ASP.NET AJAX KurulumuASP.NET AJAX Kurulumu

ASP.NET AJAX KontrolleriASP.NET AJAX Kontrolleri

Örnek ASP.NET AJAX UygulamalarıÖrnek ASP.NET AJAX Uygulamaları

AJAX Nedir?AJAX Nedir?

En yaygın kullanım alanı En yaygın kullanım alanı sayfayı tekrardan sayfayı tekrardan yüklemeye gerek kalmadanyüklemeye gerek kalmadan sayfada sayfada görünür değişiklikler yapmaktır. görünür değişiklikler yapmaktır. XMLHttpRequest kullanarak birden fazla XMLHttpRequest kullanarak birden fazla bağımsız işlemi yapabilir. Bazı bilişim bağımsız işlemi yapabilir. Bazı bilişim uzmanları, AJAX'ın HTML ve XML'den sonra uzmanları, AJAX'ın HTML ve XML'den sonra en yenilikçien yenilikçi Internet yazılımı olduğunu ve Internet yazılımı olduğunu ve Web 2.0'ı bitirip, 3. evreye ulaştırdığını Web 2.0'ı bitirip, 3. evreye ulaştırdığını iddia etmişlerdir.iddia etmişlerdir.

Wikipedia’dan...Wikipedia’dan...

• Bir uygulama geliştirme modelidir.Bir uygulama geliştirme modelidir.• Bir teknoloji değildir. Birden fazla Bir teknoloji değildir. Birden fazla

teknolojiyi kullanır.teknolojiyi kullanır.– XHTML ve CSSXHTML ve CSS– DOM ve JavaScriptDOM ve JavaScript– XMLHTTPRequestXMLHTTPRequest

AJAX: Asenkron JavaScript ve AJAX: Asenkron JavaScript ve XMLXML

• XMLHTTPRequestXMLHTTPRequest’i kullanarak ’i kullanarak asenkron iletişimi sağlar.asenkron iletişimi sağlar.

• Güncel tüm web tarayıcıları Güncel tüm web tarayıcıları tarafından desteklenmektedir.tarafından desteklenmektedir.– Internet Explorer 4.0 +Internet Explorer 4.0 +– Mozilla Firefox 1.0 +Mozilla Firefox 1.0 +– Opera 7.6 +Opera 7.6 +– Apple Safari 1.2 +Apple Safari 1.2 +– Netscape 7.1 +Netscape 7.1 +

AJAX: Asenkron JavaScript ve AJAX: Asenkron JavaScript ve XMLXML

• Daha hızlı, daha zengin web Daha hızlı, daha zengin web uygulamalarının oluşturulabilmesini uygulamalarının oluşturulabilmesini sağlar.sağlar.

• İstemci ile sunucu arasındaki veri İstemci ile sunucu arasındaki veri trafiğinin azalmasını sağlar.trafiğinin azalmasını sağlar.

• Web sayfası ile kullanıcının Web sayfası ile kullanıcının iletişiminin artmasını sağlar.iletişiminin artmasını sağlar.

AJAX’ın Getirdiği YeniliklerAJAX’ın Getirdiği Yenilikler

Klasik Çalışma ModeliKlasik Çalışma Modeli

1. İstemci bir sayfa için istekte bulunur1. İstemci bir sayfa için istekte bulunur

2. Sunucu istenilen sayfayı gönderir2. Sunucu istenilen sayfayı gönderir

3. İstemci yeni bir sayfa için 3. İstemci yeni bir sayfa için istekte bulunuristekte bulunur

4. Sunucu yeniden ürettiği sayfayı gönderir4. Sunucu yeniden ürettiği sayfayı gönderir

SUNUCUSUNUCU İSTEMCİİSTEMCİ

AJAX Uygulama ModeliAJAX Uygulama Modeli

1. İstemci bir sayfa için istekte bulunur1. İstemci bir sayfa için istekte bulunur

2. Sunucu istenilen sayfayı gönderir2. Sunucu istenilen sayfayı gönderir

3. İstemci sadece sayfanın bir kısmının 3. İstemci sadece sayfanın bir kısmının yenilenmesi için istekte bulunuryenilenmesi için istekte bulunur

4. Sunucu sadece yenilenecek kısmı4. Sunucu sadece yenilenecek kısmıistemciye gönderiristemciye gönderir

SUNUCUSUNUCU İSTEMCİİSTEMCİ

ASP.NET AJAXASP.NET AJAX

• ““ASP.NET AJAX is a free framework ASP.NET AJAX is a free framework for quickly creating a new generation for quickly creating a new generation of more efficient, more interactive of more efficient, more interactive and highly-personalized Web and highly-personalized Web experiences that work across all the experiences that work across all the most popular browsers.” most popular browsers.”

ajax.asp.netajax.asp.net

adresinden alıntıadresinden alıntı

• Kod adı “Atlas” olarak duyuruldu. Tam Kod adı “Atlas” olarak duyuruldu. Tam sürümü Ocak-2007’de çıktı.sürümü Ocak-2007’de çıktı.

• Microsoft tarafından geliştirilen Microsoft tarafından geliştirilen ücretsiz ücretsiz Ajax FrameworkAjax Framework

• Kullanmak ve geliştirmek Kullanmak ve geliştirmek çok kolay!çok kolay!

• Tüm popüler web tarayıcılarıTüm popüler web tarayıcıları ile uyumlu ile uyumlu

• Ücretsiz geliştirme araçlarıÜcretsiz geliştirme araçları (Visual Web (Visual Web Developer Express)Developer Express)

• ASP.NET 2.0 ile ASP.NET 2.0 ile kolay entegrasyonkolay entegrasyon

ASP.NET AJAXASP.NET AJAX

• İstemci tarafında; AJAX istemci İstemci tarafında; AJAX istemci framework ve servisleri framework ve servisleri bulunmaktadır.bulunmaktadır.

• Sunucu tarafında; AJAX sunucu Sunucu tarafında; AJAX sunucu framework bulunmaktadır.framework bulunmaktadır.

• ASP.NET 2.0 sayfaları, Web Servisleri ASP.NET 2.0 sayfaları, Web Servisleri ve WPF uygulamaları ile birlikte ve WPF uygulamaları ile birlikte çalıştırılabilir.çalıştırılabilir.

ASP.NET AJAX MimarisiASP.NET AJAX Mimarisi

• Sadece ASP.NET 2.0 web Sadece ASP.NET 2.0 web uygulamalarında kullanılabilir. (ASP.NET uygulamalarında kullanılabilir. (ASP.NET 1.1 ve 1.0 desteklenmez)1.1 ve 1.0 desteklenmez)

• Gerekli bileşenler .NET Framework 2.0 Gerekli bileşenler .NET Framework 2.0 ve Visual Studio 2005 yapısında ve Visual Studio 2005 yapısında bulunmaz.bulunmaz.

• http://ajax.asp.nethttp://ajax.asp.net adresinden adresinden indirilecek ASP.NET AJAX v1.0 dosyası indirilecek ASP.NET AJAX v1.0 dosyası kurulduğunda gerekli bileşenler sisteme kurulduğunda gerekli bileşenler sisteme eklenir.eklenir.

ASP.NET AJAX Kurulumu ve ASP.NET AJAX Kurulumu ve KullanımıKullanımı

• Beş tane sunucu kontrolü Beş tane sunucu kontrolü bulunmaktadır.bulunmaktadır.– ScriptManagerScriptManager– UpdatePanelUpdatePanel– UpdateProgressUpdateProgress– TimerTimer– ScriptManagerProxyScriptManagerProxy

ASP.NET AJAX KontrolleriASP.NET AJAX Kontrolleri

• Her ASP.NET AJAX sayfasında Her ASP.NET AJAX sayfasında bulunmalıdır.bulunmalıdır.

• AJAX’ın kullanılmasını sağlayan AJAX’ın kullanılmasını sağlayan scriptlerin hazırlanmasını sağlar.scriptlerin hazırlanmasını sağlar.

ScriptManagerScriptManager

UpdatePanelUpdatePanel

• Kısmi güncelleme yapılmasını Kısmi güncelleme yapılmasını sağlayan kontroldür.sağlayan kontroldür.

• İçerisinde eklenen bileşenlerin, İçerisinde eklenen bileşenlerin, kendisine bağlanan triggerlar kendisine bağlanan triggerlar aracılığı ile asenkron bir şekilde aracılığı ile asenkron bir şekilde güncellenmesini sağlar.güncellenmesini sağlar.

• UpdatePanel içerisininUpdatePanel içerisiningüncellenmesi durumunda,güncellenmesi durumunda,kullanıcıyı güncellemekullanıcıyı güncellemeişleminden haberdar etmekişleminden haberdar etmekamacıyla kullanılan kontroldür. amacıyla kullanılan kontroldür.

UpdateProgressUpdateProgress

• UpdatePanel’in belirli zaman UpdatePanel’in belirli zaman aralıklarıyla güncellenmesini sağlar.aralıklarıyla güncellenmesini sağlar.

• Timer’ın düzgün bir şekilde çalışması Timer’ın düzgün bir şekilde çalışması için UpdatePanel’e trigger olarak için UpdatePanel’e trigger olarak eklenmesi gerekir.eklenmesi gerekir.

TimerTimer

• MasterPage’den türetilen içerik MasterPage’den türetilen içerik sayfalarına yeni servisler eklenilmesi sayfalarına yeni servisler eklenilmesi durumunda içerik sayfalarında durumunda içerik sayfalarında kullanılması gereken kontroldür.kullanılması gereken kontroldür.

ScriptManagerProxyScriptManagerProxy

ASP.NET AJAX kontrollerinin ASP.NET AJAX kontrollerinin kullanımıkullanımı

Varolan bir web uygulamasını Varolan bir web uygulamasını ASP.NET AJAX uygulamasına ASP.NET AJAX uygulamasına

çevirmekçevirmek

ASP.NET AJAX Extension kurulu ASP.NET AJAX Extension kurulu olmayan sunucuda AJAX olmayan sunucuda AJAX uygulamasını çalıştırmakuygulamasını çalıştırmak

TEŞEKKÜRLER...TEŞEKKÜRLER...

Sorularınız içinSorularınız içinugur.umutluoglu@msakademik.netugur.umutluoglu@msakademik.net

ugur.umutluoglu@netron.com.trugur.umutluoglu@netron.com.tr

http://umutluoglu.blogspot.comhttp://umutluoglu.blogspot.com