szczepienia waŻna rzecz
Post on 31-Dec-2015
32 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
SZCZEPIENIA WAŻNA RZECZSZCZEPIENIA WAŻNA RZECZ
Ewa Augustynowicz Ewa Augustynowicz
Zakład Badania Surowic i Szczepionek Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny
www.szczepienia.pzh.gov.pl
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Problematyka szczepień w NIZP-PZH
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
szczepionki znane od >200 lat
WHO: szczepienia to jedno z największych osiągnięć medycyny
wydatki na wcześniejszą profilaktykę chorób zmniejszają koszty leczenia
raport NIZP-PZH o sytuacji zdrowotnej „…sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w Polsce jest stabilna dzięki Programowi Szczepień Ochronnych…”
Szczepienia ochronne to najskuteczniejsza metoda ochrony przed groźnymi chorobami
Mamy wiele szczepionek - tylko nie zawsze je doceniamy
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
błonica gruźlica
odra polio
tężec różyczka
Wpływ szczepień ochronnych na występowanie chorób zakaźnych w Polsce
Czynniki wpływające na spadek zachorowań z powodu chorób zakaźnych:
szczepieniaantybiotykipoprawa higieny i warunków życia
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Polacy popierają szczepienia
92% zwolenników[ok. 95% poziom wyszczepialności]
4% przeciwników[2011 r. GIS- ponad 3 tys. osób]
4% nie ma zdania
Poszukujemy informacji o szczepieniach
w Internecie
środowisko Web 2.0■ blogi, fora dyskusyjne, fora
społecznościowe Facebook, Twitter, Wikipedia, You Tube
■ strony www
…„czy warto szczepić maluchy?”… wiele niepotwierdzonych informacji o
szczepionkach wątpliwości rodziców
• jaką szczepionkę wybrać? • czy mnie na nią stać?• „między młotem a kowadłem”
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepionka – substancja biologiczna
Antygen(y)wirusy lub bakterieżywe (atenuowane) rozbite lub ich fragmentypolisacharydy, białkaantygeny rekombinowane
Adiuwanty i substancje pomocnicze
Mobilizuje organizm do wzbudzenia odpowiedzi immunologicznej, w tym produkcji przeciwciał
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepionka – produkt leczniczy
Drogi podania:śródskórniepodskórnie domięśniowodoustniedonosowo
Schematy szczepień
Szczepionki skojarzone szczepionki monowalentne/poliwalentne
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepienia określonych grup wiekowych i zróżnicowanie wskazań
noworodki i niemowlęta nastolatki dorośli• ogólne podtrzymanie odporności• kobiety w ciąży• narażenie zawodowe• styl życia np. podróże, kontakty seksualne• warunki życia: więźniowie, bezdomni, imigranci osoby starsze grupy ryzyka (choroby przewlekłe i towarzyszące, immunosupresja)
Specjalne wskazania do szczepieńwcześniakówosób z alergią na białko jaja kurzegoosoby z chorobami reumatycznymiosoby z chorobami neurologicznymi
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Przyszli rodzice szukają informacji o szczepieniach dzieci, nie zawsze wiedzą, że wielu chorobom mogą zapobiegać szczepiąc samych siebie
„Szczepiąc siebie - chronisz również swoje dziecko”
Na co należy zwrócić uwagę planując ciążę? sprawdzić stan uodpornienia: - jakie choroby przebyliśmy?- przeciw którym chorobom zostaliśmy szczepieni?
• odra, świnka, różyczka (2 dawki)• ospa wietrzna (2 dawki)• pełne uodpornienie przeciw wzwB (3 dawki) • dawka przypominająca DTap (co 10 lat)
uzupełnić szczepienia:• grypa sezonowa• wzwA
Szczepienia kobiet planujących ciążę
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepionki zalecane w ciążygrypa (powyżej I trymestru ciąży; szczególnie u kobiet z obniżoną odpornością,
pracujących z dziećmi lub w dużych skupiskach ludzi)
wzwB (możliwość kontynuowania rozpoczętego szczepienia)
tężec (skaleczenie, zanieczyszczenie rany)
wścieklizna (w przypadku pogryzienia)
Szczepienia w ciąży
Możliwości szczepień w ciąży są ograniczone, ale możliwe
W Polsce wszystkie szczepienia dla kobiet planujących ciążę i ciężarnych są zalecane (odpłatne)
Szczepionki inaktywowane
TAK
Szczepionki żywe (atenuowane)
NIE
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Prawo a szczepienia
I. Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.z 2008 nr 234 poz.1570) (rozdz. 4 Szczepienia ochronne)
II. Rozporządzenie w sprawie Programu Szczepień Ochronnych
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepienia w Polscezarejestrowane szczepionki chronią przeciw
18 chorobom
szczepionki obowiązkowe
NIEODPŁATNE
- gruźlica
- wzwB
- DTP: błonica/tężec/krztusiec
- poliomyelitis
- Hib
- MMR: odra/świnka/różyczka
szczepionki zalecane
ODPŁATNE
- rotawirusy
- pneumokoki
- ospa wietrzna
- meningokoki
- grypa
- wzwA
- kleszczowe zapalenie mózgu
- zakażenie HPV
- dur brzuszny
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
! rozmowa dotycząca szczepieńzgoda na szczepienieomówienie opcji schematu szczepień dziecka
• obowiązkowe• obowiązkowe + zalecane• obowiązkowe i wybrane zalecane
wyjaśnienie wątpliwości dotyczących szczepień
!! badanie kwalifikacyjne analiza wywiadu pediatrycznegorozmowa z rodzicami stabilny stan kliniczny
Kwalifikacja do szczepienia
Zakres ochrony i realizacja programu szczepień ochronnych zależą od rodziców
Obowiązek szczepień nie
oznacza przymusu
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
W jakich sytuacjach wskazana jest najszersza ochrona dziecka?
pobyt w żłobku i przedszkolu starsze rodzeństwo dzieci rodziców pracujących w szpitalu plany wyjazdów zagranicę częste pobyty w szpitalu z powodu choroby przewlekłej lub innych
przyczyn (np. wcześniaki) miejsce zamieszkania
szczepionki obowiązkowe + zalecane
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepionki skojarzone z pełnokomórkowym składnikiem krztuśca
od 1961r.
- obowiązkowa
DTwP
Szczepionki skojarzone z bezkomórkowym składnikiem krztuśca
DTaP
od 2000r. obowiązkowe
od 2000r. zalecane (cała populacja) obowiązkowe (6 r.ż. + grupy
ryzyka)
DTaPDTaP-HibDTaP-wzwB-HibDTaP-IPV-HibDTaP-IPV-wzwB-Hib
lepszy poziom bezpieczeństwa nowoczesne mniej wkłuć mniej wizyt u lekarza
DTwPHibwzwBIPV
bezpieczne dłuższy czas odporności więcej wkłuć więcej wizyt u lekarza
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Krztusiec - nowe poważne zagrożenie epidemiologiczne, także w krajach o wysokim poziomie zaszczepienia populacji
W Polsce obserwujemy wzrost zachorowań na krztusiec, podobnie jak w Europie Zach. i USA
Dlaczego krztusiec jest znowu niebezpieczny?może pojawiać się u ludzi w każdym wiekuosoby dorosłe coraz częściej są czynnikiem transmisji zakażeńspadek odporności z upływem czasu od podania ostatniej dawkizaniechanie szczepień
najostrzejszy przebieg choroby obserwujemy u niemowląt
i młodszych dzieci
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
….krztusiec „przed i w trakcie ery szczepień”…
przed erą szczepień
era szczepień
młodzieżi dorośli
transmisja
transmisja
dzieci
szczepienie
transmisja
dzieci
niemowlę
niemowlę
naturalna infekcja
uodpornieninieuodpornieni
nieuodpornieni uodpornieni
młodzież i dorośli
przekazanie matczynych przeciwciał przez łożysko
zanik matczynych przeciwciał
zanik odporności
poszczepiennej
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
powszechne szczepienie dorosłych
szczepienie kobiet planujących ciążę lub bezpośrednio po porodzie
wybiórcze szczepienie nowych matek, członków rodzin i innych osób z bliskiego kontaktu z noworodkiem (np. babcie, dziadkowie, nianie)
wybiórcze szczepienie pracowników ochrony zdrowia
wybiórcze szczepienie osób mających zawodowy kontakt z dziećmi
powszechne szczepienie młodzieży
szczepienie przypominające w okresie przedszkolnym w wieku 4-6 lat
poprawa realizacji i/lub udoskonalanie obecnych programów szczepień niemowląt i małych dzieci
Efektywność szczepień przeciw krztuścowi w populacji może ulec poprawie przez regularne i powszechne szczepienia starszych dzieci,
młodzieży i osób dorosłych (co 10 lat)
Szczepionki przeciw krztuścowiaP dla dzieci ap dla młodzieży i osób dorosłych
Strategie ograniczania zachorowań na krztusiecŚwiatowa Inicjatywa ds. Krztuśca
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Schematy szczepień przeciw krztuścowi w Europie
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Zakażenia rotawirusami
szczepionka doustna (2-3 dawki) szczepienia zalecane w 6 tyg.- najpóźniej 24 tyg. życia skuteczność szczepionki w ciężkim zapaleniu żołądka i jelit wynosi 90%
wszystkie dzieci w pierwszych latach życia są zagrożone ostra biegunka (niebezpieczne u dzieci do 5 r.ż.) wymioty, gorączka ryzyko hospitalizacji z powodu odwodnienia
Możliwość ochrony
Szczepienie chroni dziecko przed ciężką biegunką i pobytem w szpitalu!
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Zakażenia pneumokokami
szczepionki skoniugowane: 10 i 13 walentna (1-3 dawki zależnie od wieku) zalecane szczepienie od 2 m.ż. (3 dawki)• żłobek• przedszkole• rodzeństwo uczęszczające do żłobka/przedszkola szczepionka ogranicza: zachorowalność, hospitalizację z powodu zapalenia
płuc, ryzyko powikłań, liczbę wizyt lekarskich, lekooporność….
grupy zwiększonego ryzyka: dzieci do 2 lat mogą wywołać sepsę i/lub zapalenie opon mózg-rdzeniowych! powikłania: neurologiczne, głuchota, ….. oporność na antybiotyki to realny problem!
Możliwość ochrony
Najbardziej narażone na ciężkie zakażenia pneumokokowe są najmłodsze dzieci, stąd nie należy odwlekać szczepienia!
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Jaką szczepionkę przeciw pneumokokom wybrać dla dziecka?
10 walentnaserotypy 4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F, 23F, 1, 5, 7Fchroni dodatkowo przeciw bezotoczkowym szczepom H. influenzae
13 walentnaserotypy 4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F, 23F, 1, 5, 7F, 3, 6A, 19A
wybór szczepionki należy skonsultować z lekarzem
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Ospa wietrzna (wiatrówka)
Przechorowanie w dzieciństwie = odporność na całe życie
Brak przechorowania = szczepienie (2 dawki)
wysoce zaraźliwa ostra choroba wirusowa uciążliwa powikłania po ospie wietrznej:
- zakażenie skóry, neurologiczne, zapalenie płuc, zapalenie wątroby
- tym poważniejsze im choruje starsza osoba
Twoje dziecko nie musi chorować na ospę!!!
Czy aby uzyskać odporność lepsze jest zachorowanie czy szczepienie?
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Zakażenia meningokokami
szczepionki skoniugowane: meningokoki grupy C lub A, C, W-135, Y zalecane w 1-2 r.ż. (1 dawka)• żłobek• przedszkole• rodzeństwo uczęszczające do żłobka/przedszkola szczepionka chroni przed sepsą wywołaną przez meningokoki grupy
C/ A, C, W-135, Y
grupy ryzyka: dzieci do 5 lat i młodzi 16-20 lat zakażenie przez bliskie kontakty, obejmowanie, całowanie kaszel, kichanie, mogą wywołać sepsę lub zapalenie opon mózg-rdzeniowych!
Możliwość ochrony
Szczepienie chroni dziecko przed inwazyjną chorobą meningokokową!
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepienia wcześniakówdzieci urodzone przedwcześnie
oraz z niską urodzeniową masą ciała
!!! można stosować wszystkie szczepionki obowiązkowe i zalecane
BEZPŁATNEszczepionki z bezkomórkowym składnikiem krztuśca tzw. DTaP (po uzyskania orzeczenia o przeciwskazaniu do szczepienia przeciw krztuścowi szczepionką pełnokomórkową)w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia zaburzeń neurologicznych szczepionki przeciw pneumokokom podawane w schemacie takim jak dzieciom urodzonym o czasie (schemat 3+1 lub 2+1 zależy od wieku dziecka), mogą być podawane równolegle ze szczepieniami obowiązkowymi przeciw błonicy, tężcowi, Hib, polio, wzwB
ODPŁATNE przeciw rotawirusom przeciw grypie sezonowej
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Bezpieczeństwo szczepionek
zespół warunków zapewniających wyeliminowanie lub maksymalne ograniczenie bezpośrednich lub odległych potencjalnych działań ubocznych związanych ze szczepieniami.
Niepożądany odczyn poszczepienny (NOP) objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym (Dz. U. z 2008 r. Nr 234)•działanie szczepionki•towarzyszące objawy lub choroby•błąd szczepienia
System rejestracji NOP:
lekarz rozpoznaje NOP u dziecka/ osoby dorosłej
zgodnie z kryteriami
obowiązek zgłoszeń NOP do Zakładu Epidemiologii
NIZP-PZH/Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc
dane o NOP dostępne na stronie NIZP-PZH
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szczepionki podlegają takiej samej ocenie jak inne produkty lecznicze(badania jakości, bezpieczeństwa i skuteczności)
Badania szczepionek przed ich dopuszczeniem na rynek
Badania szczepionek dopuszczonych na rynek
wytwórca (laboratoryjne, niekliniczne, kliniczne)
badania w procesie rejestracji (skrupulatna ocena przez:
• Europejską Agencję Leków• Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych• NIZP-PZH, Zakład Badania Surowic i Szczepionek
każda seria zwalniana do obrotu badana przez:• wytwórcę przed zwolnieniem serii • Europejskie Laboratorium Kontroli OMCL• NIZP-PZH, Zakład Badania Surowic
i Szczepionek
dodatkowe badania „z rynku” • Główny Inspektorat Farmaceutyczny• NIZP-PZH, Zakład Badania Surowic i Szczepionek
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
29
Prawidłowa reakcja biały pęcherzyk (Ø 6 - 8 mm), który znika po kilku minutach po 2 – 4 tygodniach naciek, który utrzymuje się przez kilka tygodni,
przeważnie na szczycie nacieku tworzy się krostka owrzodzenie (Ø <10 mm)
Zmiana goi się samoistnie po 2 -3 miesiącach od daty zaszczepienia z pozostawieniem białawej blizny o średnicy kilku milimetrów.
Jako normalną reakcję u osoby
szczepionej należy traktować
powiększenie regionalnych węzłów
chłonnych najczęściej pachowych
do 15 mm.
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG 10
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Dramatyczne skutki nieprawdziwych informacji o szczepieniach „…historia pewnej niebezpiecznej teorii…”
Strach łatwiej wywołać niż go stłumić
1998r. – publikacja w Lancecie autyzm po podaniu jednej ze szczepionek
(12 opisów choroby)
BURZA w sieci →zaniechanie szczepień przez wielu rodziców → → → → → → →
EPIDEMIA ODRY (UK, Francja…..)
autorom publikacji udowodniono kłamstwo 2010r.- usunięto publikację z archiwum Lancetu (historia definitywnie zakończona)
Brak dowodów naukowych dla szkodliwości szczepień
Kto choruje na odrę w czasach szczepień?-niezaszczepieni (85%)-niepełny schemat szczepień
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
wielokrotne szczepienie nie przeciąża układu immunologicznego i nie osłabia odporności organizmu
nie potwierdzono związku między obecnością tiomersalu a zaburzeniami neurorozwojowymi u dziecka
nie potwierdzono związku przyczynowo-skutkowego między szczepieniem a rozwojem autyzmu
nie potwierdzono niekorzystnego wpływu szczepionek na rozwój płodu ani przebieg ciąży (ostatnio dla szczepień przeciw grypie sezonowej i pandemicznej)
…………..
Informacje dotyczące bezpieczeństwa szczepień
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Kiedy „nie boimy” się szczepionek?
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
skojarzona 5/6 składnikowa, 4 dawki [360/640 zł] rotawirusy, 3 dawki, [1200 zł] pneumokoki, 2+1 dawki, [660 zł/990 zł] meningokoki 2/4 walentna, 1 dawka, [120/190 zł] ospa wietrzna, 2 dawki [540 zł] wzw A, 2 dawki [240 zł] grypa, 1 dawka co roku [35 zł] KZM, 3 dawki [270 zł] HPV, 3 dawki [1350 zł]
Szczepionki dla dzieci
Szczepionki dla dorosłych
błonica-tężec-krztusiec, 1 dawka co 10 lat [110 zł] cholera, 1 dawka [175-200 zł] dur brzuszny, 1 dawka [220 zł]
Problem: wysokie koszty zakupu szczepionek zalecanych
W Europie nie ma obowiązku szczepień
ale szczepionki zalecane są
refinansowane
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Szukajmy informacji o szczepieniach na wiarygodnych stronach
ptwakc.org.pl
www.szczepienia.info.pzh.gov.pl
www.szczepienia.czd.pl
www.wydzialszczepien.pl
www.pis.gov.pl
www.szczepienia.info.pzh.gov.pl
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Możliwość zadania pytania
Odpowiedziautoryzowane przez ekspertów: członków Zespołu Redakcyjnego lub współpracujących lekarzyszybkie
Ewa Augustynowicz NIZP-PZH
Podsumowanie
szczepienia są najskuteczniejszą metodą ochrony
przed chorobami zakaźnymi
rodzice podejmują decyzję o realizacji szczepień oraz zakresie ochrony
pamiętajmy, że zgadzając się na szczepienie dziecka
dajemy mu szansę ochrony przed wieloma groźnymi chorobami zakaźnymi
warto zastanowić się nad wyborem szczepień jeszcze w czasie ciąży lub jak
najszybciej po narodzinach
szukajmy informacji o szczepieniach pochodzących z wiarygodnych źródeł, nie
dajmy się manipulować emocjonalnym przekazem
apelujmy do Ministerstwa Zdrowia o rozszerzenie listy szczepień
obowiązkowych w przyszłościEwa Augustynowicz NIZP-PZH
top related