tabletlerde yapılan kalite kontrol çalışmaları ve kullanılan cihazlar

WINTERTemplateTABLET

KONTROLLER

Cihazlar

01

NE

DE

NLE

Rİ

SON

UÇ

LAR

WINTERTemplate

01FA

RM

AK

OPE K

ON

TRO

LLERİ

WINTERTemplate

01

02Dağılma testi

Tablet ve kapsül belirli koşullarda sıvı ortama yerleştirildiğinde öngörülen sürede dağılmasının saptanmasıdır.

Neden yapılır?Etken madde emilmek için çözünmelidir. Ancak çözünmenin hızlı olması için öncelikle hızlı bir şekilde dağılmalıdır.Tabletin su içinde daha küçük partiküller olan granüllere dönüşmesi dağılma olarak bilinir..

02Dağılma testi

DiğerFarmakope yöntemleri dışında Coulter counter kullanılarak ve termal analizlerle dağılmanın saptandığı çalışmalar vardır.

YöntemTest su, gastrik sıvı taklidi veya yapay bağırsak ortamı sağlanarak 1 litre sıvı içerisinde 37 ± 2 ºC derecede yapılır.

02Çözünme hızı testiİlacın absorbsyon derecesi çözünme hızı ile doğru orantılıdır.

Neden yapılır?Hızlı bir şeklilde pik konsantrasyona ulaşmak önemlidir, bu nedenle formulasyonun uygunluğu açısından doğru değerlendirmeyi sağlar.Gastro intestinal kanalda çözünürlüğü doğal olarak biyoyararlanım hakkında fikir verir.

02Çözünme hızı testiİlaçların çözünürlüğü ve stabiliteleri ortam pH’ından etkilenir bu nedenle asidik ilaçların asidik ortamda deneyleri yapılarak en iyi abasorbson derecesi belirlenir. Çünkü bunlar midede ve üst ince bağırsakta emilecektir.pH 7.4 de çözünürlüğü olmayacağı için sonuçlar anlamsız olacaktır.

YöntemKullanılacak ortamın hacmi cihaza göre değişir, sıcaklık 37 ± 0.5 º C tutulur.

02Kütle tekbiçimliliğiAyrı kaplarda sunulan tek dozlu preperatlar veya rastgele alınan tek tek yirmi örnek içerik tartılır ve ortalama kütle hesaplanır. Tabletler belirli ağırlıkta belirli doz etkin madde içermek üzere tasarlanır.

02İçerik tekbiçimliliğiBelirli sayıdaki tek dozlu birimlerin her bir birimin etkin madde içeriğinin saptanmasına dayanır.Örneğin ortalama ağırlığına göre her bir birimin içeriğinin belirlenmiş olan sınırlar içinde yer alıp almadığını saptamak için uygulanır.Multivitamin ve eser element preperatları ve diğer öngörülen preperatlar için gerekli değildir.

YöntemUygun bir analitik yöntem uygulanır.

02Kaplanmamış tabletlerin ufalanabilirliğiTabletlerin üretim, taşıma ve kullanma sırasında etkinlik sağlayacak kadar etkin madde içeriğini kaybetmeyeceğini ve kaplama gibi proseslerin yapılabileceğinin kanıtlanması için yapılır.

Yöntem0.65 g ağırlığa kadar olanlardan yirmi, 0.65 g dan fazla olanlar için on tablet alınır. Gevşek tozlar fırça ile alınır, tabletler tartılır, cihaz 100 kez döndürülür. Kırık çatlak yoksa yeniden tartılır ve sonuçlar değerlendirilir.

02Kaplanmamış tabletlerin ufalanabilirliğiTabletlerin üretim, taşıma ve kullanma sırasında etkinlik sağlayacak kadar etkin madde içeriğini kaybetmeyeceğini ve kaplama gibi proseslerin yapılabileceğinin kanıtlanması için yapılır.

Yöntem0.65 g ağırlığa kadar olanlardan yirmi, 0.65 g dan fazla olanlar için on tablet alınır. Gevşek tozlar fırça ile alınır, tabletler tartılır, cihaz 100 kez döndürülür. Kırık çatlak yoksa yeniden tartılır ve sonuçlar değerlendirilir.

02Tabletlerin kırılmaya karşı direnci

Üretim, taşıma ve kullanma sırasında bütünlüğünü kaybetmeyeceğini garantilemek için yapılır.

YöntemTabletlerin basınçla kırılması için gerekli güç ölçülür.Ölçülen kuvvetlerin ortalama, en az ve en yüksek değerleri newton cinsinden verilir.

Genel görüş

03Boyut ve şekil

Tablet kalınlığı

Sertlik

Renk

Tanımlar

Fizibilite fazı

03

AğırlıkGenel özelliklerFriabiliteDağılma

03Geliştirme fazı

Ağırlık sapmasıİçerik tekdüzeliğiFilm kaplama testleriÇözünme hızı testiPoroziteFiziksel stabiliteNem içeriği

05

Kullanılan Cihazlar ve Test Sonuçlarının Değerlendirilmesi

05Use of templates•Ölçüm, tartım, kayıt ve kontrol ekipmanları, uygun metotlara göre belirli aralıklarla kalibre ve kontrol edilmelidir.

•Bu tip testlerin kayıtları saklanmalıdır.

•Bozuk ekipman, olanaklıysa üretim ve kalite kontrol alanlarından uzaklaştırılmalı ya da en azından cihazın bozuk olduğuna dair açık bir uyarı etiketi ile etiketlenmelidir.

05Kullanılan Cihazlar• Tartım cihazı• Dağılma test cihazı• Dissolüsyon test cihazı• HPLC• NIR• Friabilatör• Tablet dağılma cihazı• UV-

Vis.Spektrofotometre• Su banyosu• Dijital kumpas• Tablet sertlik cihazı

05Tablet ve Kapsüllerde Dağılma Testi Cihazları

• Normal büyüklükteki tabletler

• Geniş tabletler

05Use of templates

05Use of templates

05Use of templates

05Use of templates

05Use of templates

05Çözünme Hızı Test Cihazları

• Palet cihazı

• Sepet cihazı

• Sürekli akış cihazı

05Çözünme Hızı Test Cihazları

• Fizikokimyasal özellikler

• Test ortamı• Cihazinert olmalı• Preparat

• Karıştırıcı dışında hiçbir parça titreşim yapmamalı veya hareket etmemeli.

• Karıştırıcı ve preparatı incelemeye imkan vermeli.

05Palet Cihazı• 1000 ml, borosilikat, kapaklı bir hücre

• Karıştırıcı, palet tutturulmuş dikey şaft içerir.

• Üst kısmı düzgün dönü sağlayan motora bağlıdır.

• Kap tabanına 2,5 cm mesafededir.

0Use of templates

05

05Sepet Cihazı• Palet cihazı kabı ile aynı

• Karıştırıcı, silindirik bir sepetin bağlı olduğu şafttır.

• Sepet gözenekleri 0,381 mm dir.

• Su banyosu ile vücut sıcaklığı sağlanır.

05Use of templates

05Sürekli Akış Cihazı• Çözünme ortamı deposu

• Pompa

• Çözünmemiş partiküllerin kaçışını önleyen filtre sistemini içeren sürekli akış hücresi

05

05Kütle Tekbiçimliliği• Ortalama ağırlık % sapma

<80 mg 1080-250 mg 7,5>250 mg 5

• Rastgele 20 örnek tartılır ve ortalaması alınır.

• En fazla 2 tablet

04İçerik Tekbiçimliliği• 10 tablet içeriği saptanır.

• HPLC, spektrofotometre

• Birden fazla içerik ortalama içeriğin % 85-115 arası olmalıdır. (Bir içerik % 75-125 arası olabilir.)

• Bu durumda 20 tablet daha bakılır.• Hiçbiri ilk aralığın dışında çıkmamalıdır.

05

Kaplanmamış Tabletlerin Ufalanabilirliği

• Şeffaf, elektrik yüklenmeyen, iç yüzeyi pürüzsüz bir silindir kullanılır.

• Bir yüzü açılabilir özelliktedir.• 0,65 grama kadar olan tabletler için

20, daha fazla olanlar için 10 tablet alınır, temizlenir, tartılır ve silindire yerleştirilir.

• % 1 den az kütle kaybı kabul edilebilir.

Kırılmaya Karşı Direnç• Birbirine karşı hareket eden iki düz

yüzey içerir.• 1 newton duyarlılıkta olalıdır.• 10 tablet için bakılır.• En yüksek, en düşük ve ortalama

değerler bildirilir.

KAYNAKLAR• EUROPEAN COMMISSION, GMP Kılavuzu (EU

Guidelines to Good Manufacturing Practice Medicinal Products for Human and Veterinary Use), Brussel, 2008

• EUROPEAN PHARMACOPOEIA 5.0• Quality Solutions for the Testing Pharmaceuticals,

2009 Edition• www.antech.com• www.labomar.net• www.bilimlab.com.tr

KAYNAKLAR• Avrupa farmakopesi türkçe adaptasyonu 4• Pharmaceuticals Dosage Forms: Tablets, Volume 1, Herbert A. Lieberman, Leon Lachman, Evaaluation of

Tablets

Teşekkürler…