tarımsal araştırmalar ve politikalar genel müdürlüğü · ekonomi ve kırsal kalkınma...

Dr. Mesut YILDIRIRHayvan Genetik Kaynakları Araştırmaları Çalışma Grubu28 Mayıs 2014

Damızlık Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği

24.12.2012-02.06.2013

Göttingen-ALMANYA

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

1

2

SUNU İÇERİĞİ

Eğitimin yeri ve kapsamı

Göttingen Üniversitesi Ziraat

Fakültesi

Hayvansal Üretim Sistemleri

Bölümümde yürütülen çalışmalar

Faaliyetler

2

Dr. Mesut YILDIRIR

Koyuculuk Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Bandırma-BALIKESİR

• Kıvırcık Koyunu Halk Elinde Islah Projesi-Balıkesir

• Karacabey Merinosu Döl Verimi Besleme İlişkileri

• Hayvan Genetik Kaynakları Koruma Projesi, Sakız ve Çine Çaparı Koyun

Irkları

• Kıl Keçisi ve Saanen Keçisi Melezlerinin Performanslarının Karşılaştırılması

Damızlık Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği

George August-Göttingen Üniversitesi Ziraat Fakültesi-Almanya

Hayvan Genetik Kaynakları Araştırmaları Koordinatörlüğü – TAGEM

3

Göttingen Üniversitesi Ziraat Fakültesi

*

Hayvansal Üretim Sistemleri Bölümünde

Yürütülen Çalışmalar

4

5

George August Göttingen Üniversitesi;

1737 yılında 4 fakülte ile açılmıştır.

Tarımsal eğitim 1884 yılında tarımsal kimya ile yaşam bilimleri fakültesinde başlamış,

Ziraat Fakültesi ise 1952 yılında 7. fakülte olarak açılmıştır.

Üniversitede başlıca;

Doğa bilimleri, matematik ve bilgi işlem

Tıp

Hukuk, ekonomi ve sosyal bilimler

Din ve insan bilimleri

Enstitüler

George-August Göttingen Üniversitesi

6

Bitkisel Üretim

Ekonomi ve Kırsal Kalkınma

Hayvansal Üretim;

o Su Ürünleri

o Biyometri

o Mikrobiyoloji ve Hayvan Sağlığı

o Moleküler Biyoloji ve Moleküler Tanımlama

o Çiftlik Hayvanları Ekolojisi

o Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri

o Hayvansal Ürünler ve Ürün Kalitesi

o Üreme ve Biyoteknoloji

o Hayvan Besleme

o Tropik ve Subtropik Bölgelerde Hayvan Yetiştiriciliği

o Hayvan Islahı ve Genetik

o İşleme Teknolojileri

o Ruminant Yetiştiriciliği

George August Göttingen Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri

Ana Bilim Dalında Yürütülen Çalışmalar

Hayvan refahına uygun üretim sistemlerinin geliştirilmesi

Hayvan sağlığı ve refahı üzerine etkili yetiştiricilik ve yönetim

uygulamaları konularında araştırmalar

Hayvansal üretim sistemlerinin değerlendirilmesine yönelik

sistemlerin geliştirilmesi

Parazitlerin hayvan davranışları, ekonomisi ve ürün kalitesi

üzerine etkilerinin belirlenmesi yönelik çalışmalar

Ruminant ve kümes hayvanlarında parazit dayanaklılığına

yönelik özelliklerin belirlenmesi konulu araştırmalar

Spor amaçlı at yetiştiriciliğinde bazı davranış özelliklerinin

belirlenmesine yönelik çalışmalar

7

Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri Ana Bilim Dalı

8

Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri Ana Bilim Dalı

9

Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri Ana Bilim Dalı

10

Faaliyetler;

Teknik Geziler

11

Teknik Gezi

12

Teknik Gezi

13

Teknik Gezi

14

Teknik Gezi

15

Teknik Gezi

16

Primat Araştırma Merkezi

Enfeksiyoz hastalık biyolojisi; viral, solunum sistemi

hastalıkları ve yeni ortaya çıkan virüsler gibi hastalık

etmenleri ve tedavileri konularında çalışmalar

Neuroscience; stres, bilgi işleme süreçleri ve görme

konularında çalışmalar

Primat biyolojisi; primatlarda sosyal etkileşimler ve

çeşitli davranış konularında çalışmalar

17

Sababurg; hayvanat bahçesi

18

Sababurg; hayvanat bahçesi

19

Sababurg; hayvanat bahçesi

20

Sababurg; hayvanat bahçesi

21

Boer Keçilerinde Gebelik Döneminde Kullanılan

Yemlik Sayısının Hayvan Refahı ve Davranışları

Üzerine Etkileri

22

Hayvan Refahı ve Davranışları

Hayvan refahı; hayvanın çevresi ile uyum içerisinde olduğu durum ifade etmektedir

Hayvanların nasıl yemlendiğine, barındırıldığına, muamele gördüğüne,

yakalandığına, taşındığına, kesildiğine bağlı acısız veya stresten uzak sistemler

Refahı değerlendirmek için üretim, sağlık, davranış, kalp atışı, stres hormonları gibi

fizyolojik belirteçler

23

Avrupa Birliği programlarında hayvan refahı

konusunda yürütülen bazı proje başlıkları;

Organik çiftlik sistemleri

Belirli hastalıklara dayanıklılık açısından genetik seleksiyon

Biyoteknolojik uygulamalar

Embriyo manipulasyonları (in vitro fertilizasyon ve klonlama) açısından

Hayvanların taşınma esnasında yaralanma ve stresi azaltmak için uygulamalar

Tüketici açısından ve ahlaki olarak sosyal ve yasama uygulamaları

Hayvan Refahı ve Davranışları

24

Giriş:

Hayvan davranışları hayvan refahının belirlenmesi açsından bir araç olarak kullanılabilmektedir.

Yem, yemleme alanı, gezinti alanı ve bunlara benzer kaynaklar kısıtlı olduğunda rekabet ve stres ile ilgili davranışlarda artış gözlenmektedir.

Amaç:

Keçilerde yemlik sayısına bağlı olarak hayvan refahı açısından gözlenen bazı önemli davranışların ilişkileri:

– Agonistik davranışlar

– Rekabet

– Yemleme davranışları

– Dinlenme davranışları

– Genel aktivite

– Stereotipik davranışlar

25

FP-1.0

10 yemlik alanı

10 gebe keçi

Video kaydı: 24 s

6 hafta – 2 tekerrür

FP-0.5

5 yemlik alanı

10 gebe keçi

Şekil 1. Denemenin yapıldığı ağıl düzeni

Materyal ve Metot

26

Takip Edilen Davranış Özellikleri

Özellik Tanım Birim

Beslenme Yem tüketimi süresi ve sıklığı Süre ve sıklık

Konfor davranışları

Yatma Yatma süresi ve sıklığı Süre ve sıklık

Ayakta durma Ayakta durma süresi ve sıklığı Süre ve sıklık

Rekabet

yemliğe teşebbüs Yemliğe ulaşmak için çaba sarfetme Süre ve sıklık

sırada bekleme Yemlikte sıra bekleme Süre ve sıklık

Agonistik davranış

kavga, tos vurma, İki veya daha fazla hayvanın karşılıklı etkileşimi Sıklık

yerinden etme,

korkutma, geri çekilme

İki veya daha fazla hayvanın karşılıklı etkileşimi Sıklık

27

Performans Verileri; canlı ağırlık

57.1

64.5

56.5

65.0

52

54

56

58

60

62

64

66

0 6

FP-1

FP-0.5CA

(kg

)

Haftalar

P>0.05

P>0.05

Şekil 2. Uygulama gruplarında deneme başı (0) ve deneme sonu (6) canlı

ağırlıklar

28

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

FP-1

FP-0.5

FP-1

FP-0.5

san

iye

Saatler

Şekil 6. Gruplara göre yemleme (──) ve yatma (···) davranışların günlük dağılımı

Davranış Verileri; günlük dağılım

29

75,9 74,977,1

74,1 74,6

21,7

17,2

19,9

19,9 18,6

0,1

4,2

0,6

2,1 3,8

2,33,7 2,4

3,53,1

70

75

80

85

90

95

100

FP-1 FP-0.5 yüksek orta düşük

agresyon

rekabet

yem

konfor

dav

ranış

(%

)

P<0.001P<0.001

Grup Sosyal hiyerarşi seviyesi

Davranış Verileri; günlük davranış bütçesi (%)

30

P<0.001

74.3977.23 76.10

79.79

71.7573.08

23,3020,93

20,8116,57

18,85 16,33

0,03 0,070,21 1,21

4,057,40

2.28 1.77 2.88 2.435.31

3.22

70

75

80

85

90

95

100

yüksek orta düşük yüksek orta düşük

FP-1 FP-0.5

agresyon

rekabet

yem

konfor

P<0.001

P<0.001

Davranış Verileri; günlük davranış bütçesi (%)

31Sosyal hiyerarşi seviyesi

Grup FP-1.0 Grup FP-0.5

Yemlik sayısının kısıtlanması yem yeme davranışı süresinin

azalmasına neden olmaktadır.

Yemlik sayısının azaltılması rekabet davranışını artırmaktadır.

Hiyerarşiye bağlı olarak rekabet ve konfor davranışlarında önemli

etkiler gözlenmektedir. Yüksek kategorideki keçiler daha az rekabet

davranışı gösterirken alt kategorideki keçiler daha fazla rekabet

davranışı göstermektedir.

Orta kategorideki keçiler düşük ve yüksek kategorideki keçilerden

daha fazla agonistik davranış göstermektedirler.

Davranış Çalışmasına İlişkin Sonuçlar

32

Faaliyetler;

Türkiye’ye düzenlenen teknik gezi

33

Türkiye Gezisi; Bandırma ziyareti

34

Türkiye Gezisi; Bandırma ziyareti

35

Türkiye Gezisi; Bandırma ziyareti

36

TEŞEKKÜRLER

www.gsb.gov.tr

myildirir@tagem.gov.tr

37

Arz ederim

38