tata basa jawi
Post on 10-Feb-2016
203 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
TATA BASA JAWISupartinah, M. Hum.
PPSD-PGSDFIP UNY
A. WIDYASWARA
FONEM BASA JAWI :VOKAL
KONSONAN
VOKAL BASA JAWI
Fonem vokal basa Jawi = / i, e, ǝ, a, u, o /
Alofon Vokal
1. Vokal Tinggi2. Vokal Madya3. Vokal Rendah
1. Vokal Tinggi a. Alofon Vokal Tinggi / i /(1) Alofon [ i ]
= idu [ i d u ] driji [ d r i j i ]
(2) Alofon [ I ]= cɑcing [ c a c I ŋ ] rɑwit [ r a w I t ]
b. Alofon Vokal Tinggi / u /(1) Alofon [ u ]
= urip [ u r I p ] wulu [ w u l u ]
(2) Alofon [ U ]= kɑsur [ k a s U r ] biyung [ b i y U ŋ ]
2. Vokal Madyaa. Alofon Vokal Madya / e /(1) Alofon [ e ]
= emɑn [ e m a n ] sɑre [ s a r e ]
(2) Alofon [ɛ ] = estu [ ɛ s t u ]
gepeng [ g ɛ p ɛ ŋ ]
b. Alofon Vokal Madya / ǝ /
• entub [ ǝ n t U b ]• tetep [ t ǝ t ǝ p ]
c. Alofon Vokal Madya / o /
(1) Alofon [ o ]= obɑh [ o b a h ]
kebo [ k ǝ b o ](2) Alofon [ ɔ ]
= gori [ g ɔ r i ] sorot [ s ɔ r ɔ t ]
3. Vokal Rendah
a. Alofon [ a ]= ɑku [ a k u ]
orɑ [ o r a ]b. Alofon [ ɔ ]
= ɑmbɑ [ ɔ m b ɔ ] gilɑ [ g i l ɔ ]
KONSONAN
1. Konsonan Bilabial
= [ p ], [ b ], [ m ], [ w ]Tuladha:• pɑlsu [ p a l s u ]• kuwi [ k u w i ]• ɑnteb [ a n t ǝ b ] • kɑlem [ k a l ǝ m ]
2. Konsonan Dental
=[d], [ t ], [n], [ l ], [ r ], [ d ], [ ţ ], [ s ]Tuladha:
*ɑdil *rekɑsɑ*pɑrut *pɑdhɑ*nɑkɑl *pɑthi*guling *desɑ
3. Konsonan Palatal
= [ c ], [ j ], [ n ], [ y ]Tuladha:• cuwil• nyɑtɑ• griyɑ• pijet
4. Konsonan Velar
= [ k ], [ g ], [ ŋ ] Tuladha:• kurɑng• grɑji• tɑngɑn
5. Laringal & Glotal
= swara ampang ing gorokan = [ ] utawa [ k ]. Laringal [ h ]
Tuladha:*dhɑhɑr *bɑpɑk*gemɑk *luhur
gila - gilo
wedi - wedhi
padha - pada
B. WIDYATEMBUNG
1. Wujud Tembung2. Jinis Tembung
1. Wujud Tembung
a. Tembung Linggab. Tembung Andhahan
c. Tembung Rangkep
d. Tembung Camboran
Ater-aterSeselanPanambangWuwuhan Sesarengan
Rangkep WetahRangkep Parsial
Camboran WetahCamboran Tugel
2. Jinis Tembung
1. Tembung Aran2. Tembung Kriya
3. Tembung Kahanan
4. Tembung Katrangan
(luwih, banget, ora, mung, dudu, padha….)
a. Kriya tanduk (mawa lesan& tanpa lesan)
b. Kriya tanggap
Warni, Bentuk Ukuran, Raos
Suka katrangan tembung sanesipun (aran, kriya, sipat,
wilangan)
5. Tembung Sesulih
6. Tembung Wilangan
7. Tembung Panggandheng(lan, wusana, karo, nalika, kanthi, jalaran)
a. Purusab. Pandarbec. Pitakond. Panuduh
a. Wetahb. Susunc. Pecahand. Sadhengah
8. Tembung Ancer-ancer(ing, dumugi, menyang, tumrap)
9. Tembung Panyilah
10. Tembung Panguwuh
Ngancer-anceri papan/ aran
Mligekaken satunggaling patrap,
barang/ bab
Nggambaraken wedharing raos
C. WIDYAUKARA
1. FRASA/ KLOMPOK TEMBUNG
Titikanipun Frasa: kadadosan: 2 tembung/ langkungDrajat: antawisipun tembung& klausaBoten nglangkungi wasesaKadadosan: inti& atribut
Frasa saged kaperang miturut:
a. Pranataning Ukara
b. Jinisipun
Frasa endosentris Frasa eksosentris
Frasa nomina Frasa verba Frasa numeralia Frasa adjektiva Frasa adverbia Frasa pronomina Frasa preposisi
2. KLAUSA
Titikanipun klausa: kadadosan: jejer& wasesa saged madeg dados ukara
3. UKARA
Titikanipun ukara: Kadadosan saking 1 klausa/ langkung Ing basa sinerat kawiwitan aksara murda& kapungkasan tandha (./ ?/ !)
Jinising Ukaraa. Miturut tumindaking jejer
b. Miturut cacahing klausa
Ukara tanduk (mawa lesan & tanpa lesan) Ukara tanggap
Ukara Lamba Ukara Camboran a. Camboran
sajajarb. Camboran
susun
top related