tekeningen of modellen beschermen in de benelux
Post on 04-Apr-2016
216 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
17
Tekeningen of
modellen
beschermen in
de Benelux
Informatie voor ondernemers
Succesvol ondernemen begint met registreren
2
Je ontwerp verzekeren
“Waarom ik mijn ontwerp als tekening of model heb geregi-
streerd? Laat ik die vraag beantwoorden met een wedervraag.
Waarom neemt u een verzekering voor uw auto of huis? U wilt
uw auto of huis niet verliezen. Datzelfde geldt voor je ontwerp.
Je eigen creatie verdient bescherming. Met een registratie kun
je optreden tegen een ander die met je product aan de haal wil
gaan. Zo voorkom je dat je alle economische mogelijkheden
van een ontwerp misloopt.
Producten worden nu eenmaal nagemaakt. Dat geldt beslist niet
alleen voor de kledingontwerpen van grote modehuizen.
Het gebeurt zelfs met goedkope balpennen, terwijl die in Europa
al bijna niets kosten.
Bescherming van het uiterlijk van een product is als een auto-
verzekering: ’t kost een beetje geld, maar áls er wat is, is het een
zegen dat je die verzekering hebt. Dan heb je iets in handen om
via het gerechtelijk apparaat tegen het misbruik op te treden.”
3
Als ontwerper of ondernemer ontwikkelt u vaak uw eigen producten. U wilt uw ontwerpen exclusief houden en voorkomen dat anderen ze namaken. Om dat te bereiken, kunt u uw ontwerpen als tekening of model laten registreren. In de Benelux moet u daarvoor bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom zijn.
Het Benelux-Bureau
voor de Intellectuele
Eigendom is het
offi ciële bureau voor de
registratie van merken,
tekeningen of modellen
in de Benelux. Meer
dan 16.000 tekeningen
of modellen staan op dit
moment geregistreerd
bij het Bureau.
Waarom een tekening of model registreren?
Als u een nieuw product op de markt brengt, streeft u naar een
succesvolle verkoop en goede opbrengst. Die kan tenietgaan
als iemand anders een product op de markt brengt dat uiterlijk
erg overeenkomt met het uwe. De concurrent kan het product
mogelijk zelfs voor lagere kosten verkopen, want hij hoeft de
ontwikkelkosten niet te betalen.
Om namaak te voorkomen, registreert u uw ontwerp als tekening
of model bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom.
Daarmee kunt u zich niet alleen verzetten tegen elke vervaardiging
van een product met een gelijk uiterlijk. U kunt ook bezwaar
maken tegen de invoer ervan, het te koop aanbieden, de verkoop,
het te huur aanbieden, de verhuur, de tentoonstelling, de levering
of het gebruik ervan.
Met de registratie hebt u een wapen in de hand om misbruik van
uw ontwerp tegen te gaan.
4
Wat is een tekening of model?
Wat wordt verstaan onder een tekening of model? De wet zegt
dat het uiterlijk van een voortbrengsel of een deel ervan als
tekening of model wordt beschouwd. En dat de tekening of het
model nieuw moet zijn en een eigen karakter moet hebben.
Het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom registreert
zowel twee- als driedimensionale voortbrengselen. Bij tweedi-
mensionale vormen spreken we over ‘tekeningen’ zoals dessins
of patronen op weefsels, stoffen en papier. Bij driedimensionale
vormen zoals huishoudelijke apparaten, meubels of kleding
spreken we over ‘modellen’. Voor het gemak spreken wij in deze
brochure over modelbescherming in plaats van bescherming
van tekeningen of modellen.
Een model moet nieuw zijn. Dit betekent voor de wet dat een
model op het moment van het depot niet al bekend mag zijn.
De wet voorziet echter in een vangnet:’de termijn van respijt’.
Hierdoor wordt onder bepaalde omstandigheden een model dat
al bekend is toch nog als nieuw beschouwd.
U kunt geen modellen van vormen inschrijven die noodzakelijk
zijn voor het verkrijgen van een technisch effect. Dan praten we
al snel over uitvindingen en octrooien. Een praktisch voorbeeld
is een nieuw inklapmechanisme voor paraplu´s. Het uiterlijk van
de paraplu zelf kan als model worden beschermd. Het uiterlijk
van het inklapmechanisme kan dat niet als het uitsluitend door
de technische functie wordt bepaald.
U kunt één model inschrijven. Dat is een enkelvoudig depot.
Maar u kunt ook tot maximaal vijftig modellen gezamenlijk
inschrijven. Bijvoorbeeld als u tegelijkertijd een tafel, stoel
en lamp wilt registreren. Dat is een meervoudig depot.
5
Kopiëren een hommage?
“Twintig jaar geleden waren markten nog lokaal. Nu bewegen we ons
op een mondiale markt. Zeker in de kledingbranche is kopiëren een reëel
gevaar. Iemand maakt een foto van je product en die gaat via internet
razendsnel de hele wereld over. Daarom is registratie bij het Benelux-
Bureau voor de Intellectuele Eigendom zo belangrijk. En overmorgen
wordt het nóg weer belangrijker. Voor grote ondernemingen én voor
kleinere.
‘Kopiëren is een hommage aan je merk’, zei modekoningin Coco Chanel.
Maar kopiëren kan ook grote en vervelende economische gevolgen
hebben. Met een registratie kun je je tekening of model beschermen
en kun je in actie komen als je piraterij ontdekt.”
6
Is het model beschikbaar?
Door te zoeken in het Benelux-Modellenregister kunt u achterhalen
of het model al geregistreerd is. Maar een model is alleen geldig
als het nieuw is en een eigen karakter heeft. Het is dus net zo
belangrijk om te onderzoeken of het model nog niet bestaat.
Dit kunt u proberen te achterhalen door een onderzoek in vaklitera-
tuur, tijdschriften of op internet. Dat onderzoek kunt u zelf doen (u
kent uw eigen branche waarschijnlijk het beste) of uitbesteden aan
een deskundige.
Het Benelux-Modellenregister is gratis online toegankelijk via
www.boip.int. In deze database vindt u enkel de in de Benelux
ingeschreven tekeningen of modellen. De helptekst bij het register
geeft hierover meer informatie.
De gegevens in het online doorzoekbare Benelux-Modellenregister
zijn gebaseerd op het Modellenblad, de offi ciële publicatieplaats
voor Benelux-modellen. Het Benelux-Modellenblad is ook be-
schikbaar via onze website www.boip.int. In deze maandelijkse
publicatie vindt u de gegevens en afbeeldingen van ingeschreven
tekeningen of modellen, vernieuwingen en wijzigingen van de
inschrijvingen.
Gemeenschaps- of internationale modellen kunt u opzoeken in
de registers van het Bureau voor Harmonisatie binnen de Interne
Markt (www.oami.europa.eu) of van de Wereldorganisatie voor de
Intellectuele Eigendom (www.wipo.int).
7
Nieuwe ontwerpen en variaties op bestaande modellen
“Op de markt van huishoudelijke apparatuur ontwikkelen we con-
stant nieuwe ontwerpen en variaties op modellen die hun waarde
al hebben bewezen. Registratie van de modellen volgt altijd.”
Hoe lang en waar geldt de bescherming van een model?
Registreert u een model bij het Benelux-Bureau voor de
Intellectuele Eigendom dan geldt uw inschrijving in Nederland,
België en Luxemburg. Buiten de Benelux kunt u dus niet tegen
misbruik van uw ontwerp optreden. Uw inschrijving is vijf jaar
geldig. Een half jaar voor het verstrijken van die periode ontvangt
u bericht en kunt u uw inschrijving weer verlengen met vijf jaar.
U kunt uw registratie vier keer voor zo’n periode vernieuwen.
8
De maximum duur van de inschrijving is dus 25 jaar.
Wilt u uw producten buiten de Benelux gaan verkopen dan kunt u
ook daar uw model beschermen. U kunt ervoor kiezen het uiterlijk
van uw product alleen binnen de Europese Unie te beschermen.
Maar u kunt uw model ook in een groot aantal landen beschermen
die daartoe een internationale overeenkomst hebben gesloten.
Daaronder zitten vele landen van buiten de Europese Unie:
van Zwitserland en Marokko tot Ivoorkust.
Als u een registratie wilt voor alle landen binnen de Europese Unie
tegelijk, registreert u uw model bij het Bureau voor Harmonisatie
binnen de Interne Markt dat is gevestigd in het Spaanse Alicante.
Hun website: oami.europa.eu. Wij kunnen u informeren over de te
volgen procedure. Als u een registratie wilt voor een aantal landen
binnen de Europese Unie, of voor landen erbuiten, registreert u uw
model bij de Wereld Organisatie voor de Intellectuele Eigendom te
Genève (Zwitserland). Het adres van de website: www.wipo.int.
Wij kunnen u informeren over de te volgen procedure.
Hoe is een ingeschreven model te beschermen?
U beschermt uw model door tegen misbruik ervan op te treden.
Als u ontdekt dat uw producten worden nagemaakt, kunt u naar de
rechter stappen. Uw inschrijving bij het Benelux-Bureau voor de
Intellectuele Eigendom is een machtig wapen in deze strijd.
Als u wilt weten of een bepaald model al is ingeschreven, kunt
u gratis het online modellenregister raadplegen. Ook kunt u een
modellengemachtigde of een advocaat die gespecialiseerd is in
intellectuele eigendom, de opdracht geven uw belang in de gaten te
houden.
9
Wie kan een model registreren?
Iedereen kan zijn model deponeren, op persoonlijke titel of als
organisatie. Uiteraard kan een model ook op naam van verschillende
personen worden geregistreerd.
U kunt uw model zelf deponeren of de formaliteiten overlaten aan
een modellengemachtigde of aan een advocaat die gespecialiseerd
is in intellectuele eigendom.
Hoe verloopt de registratie van een model?
U kunt uw model direct indienen op onze website. Natuurlijk kunt
u ook bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom of de
Nationale Diensten in België en Luxemburg langsgaan en zo uw
aanvraag regelen.
Voordat we uw model inschrijven, controleren wij of uw aanvraag
aan alle wettelijke vereisten voldoet. Wij controleren niet of een
bepaald model al eerder geregistreerd is of dat het daadwerkelijk
nieuw is en een eigen karakter heeft.
De procedure is snel en eenvoudig. Als uw aanvraag correct binnen
is, krijgt uw aanvraag een datum van ontvangst toegekend.
Zijn alle formaliteiten afgerond, dan wordt uw model ingeschreven.
Daarmee is het ook beschermd. U ontvangt een bewijs van inschrijving.
Een afschrift van uw inschrijving kunt u bij ons aanvragen.
Na inschrijving publiceren we het model in het Benelux Tekeningen-
of Modellenblad, dat beschikbaar is op onze website.
Als u nog niet helemaal klaar bent om uw product op de markt te
brengen, kan het zijn dat u uw model geheim wilt houden. Dit om te
voor komen dat uw concurrenten er al kennis van kunnen nemen.
10
Als dat zo is, kunt u in bepaalde gevallen vragen om de publicatie
op te schorten. Pas na de publicatie kunnen anderen uw inschrij-
ving bekijken. Opschorten kan tot twaalf maanden na de datum
van uw aanvraag of de datum van voorrang. Met de voorrangs-
datum wordt bedoeld het recht van voorrang dat u verkrijgt
wanneer u in de afgelopen 6 maanden uw model al in een ander
land heeft gedeponeerd.
Het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
kan alle soorten informatie verstrekken over de te
volgen procedures. Maar het Benelux-Bureau voor de
Intellectuele Eigendom kan en mag u alleen
informeren. Natuurlijk kunt u alle zaken rond
modellen zelf regelen, maar modellenrecht is een
specialisme. Veel bedrijven hebben deze specialis-
tische kennis niet in huis. Daarom is het verstandig
om advies in te winnen bij een modellengemach-
tigde of bij een advocaat die gespecialiseerd is in
intellectuele eigendom. Zij kennen het modellen-
recht en de daarop gebaseerde rechtspraak en
literatuur door en door. Zij kunnen u adviseren of
een ouder model een potentieel probleem is voor
het nieuwe model. Ook adviseren ze over alle
wettelijke aspecten van de modellenbescherming
en bemiddelen ze bij confl icten.
Modellenspecialisten hebben zich verenigd in de
Beneluxvereniging voor Merken- en Modellenrecht
(BMM). Adressen van hun kantoren vindt u op
www.bmm.eu.
10
Het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
kan alle soorten informatie verstrekken over de te
volgen procedures. Maar het Benelux-Bureau voor de
Intellectuele Eigendom kan en mag u alleen
informeren. Natuurlijk kunt u alle zaken rond
modellen zelf regelen, maar modellenrecht is een
specialisme. Veel bedrijven hebben deze specialis-
tische kennis niet in huis. Daarom is het verstandig
om advies in te winnen bij een modellengemach-
tigde of bij een advocaat die gespecialiseerd is in
intellectuele eigendom. Zij kennen het modellen-
recht en de daarop gebaseerde rechtspraak en
literatuur door en door. Zij kunnen u adviseren of
een ouder model een potentieel probleem is voor
het nieuwe model. Ook adviseren ze over alle
wettelijke aspecten van de modellenbescherming
en bemiddelen ze bij confl icten.
Modellenspecialisten hebben zich verenigd in de
Beneluxvereniging voor Merken- en Modellenrecht
(BMM). Adressen van hun kantoren vindt u op
www.bmm.eu.
11
In Nederland
Handelsnaam
De handelsnaam is de naam waaronder een onderneming
handelt in de markt. Het recht op een handelsnaam ontstaat als
u de eerste bent die de naam gebruikt als handelsnaam voor uw
onderneming. Het is verstandig om de handelsnaam te laten
registreren bij de Kamer van Koophandel. Het recht op een
handelsnaam is beperkt tot het land waar u uw producten of
diensten verhandelt. Het strekt zich uit over het gebied waar u de
naam daadwerkelijk gebruikt of bekendheid geniet. De Handels-
naamwet verbiedt het voeren van een handelsnaam die de naam
van een merk van een ander bedrijf bevat of daar sterk op lijkt.
Merken
Uw producten en diensten hebben namen en vaak ook logo’s.
Dat zijn uw merken. Om op te kunnen treden tegen anderen
die uw merk gebruiken, is het verstandig uw merk te registreren.
Dat kan eveneens bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele
Eigendom: www.boip.int.
Octrooi
Een octrooi, ook wel patent genoemd, geeft u tijdelijk het
alleenrecht op een uitvinding. Het Octrooicentrum zorgt voor
de octrooiverlening in Nederland: www.octrooicentrum.nl.
Wilt u uw uitvinding ook in het buitenland beschermen, dan
kunt u bijvoorbeeld terecht bij het Europees Octrooibureau,
www.epo.org.
De wereld rond tekeningen en modellen
Naast modellen zijn er andere intellectuele eigendoms-rechten en bestaan er verwante terreinen. Voor welk type recht kunt u bij welke instantie terecht?
12
Oorspronkelijke ontwerpen
“Als meubelfabrikant registreren wij natuurlijk de ontwerpen van nieuwe
meubels of verlichtingsarmaturen als modellen. Tenslotte willen we graag
dat alleen wij onze oorspronkelijke ontwerpen te gelde maken. We werken ook
regelmatig samen met meubelontwerpers. Dat zijn vaak kleinere bedrijven.
Zij mogen in de hectiek van alledag niet vergeten hun prachtige ontwerpen
te registreren en zo te beschermen.”
13
Auteursrecht
Als u bijvoorbeeld een boek hebt geschreven of een kunstwerk
hebt gemaakt, zult u het niet op prijs stellen als een ander
zonder toestemming uw werk openbaar maakt of verveel-
voudigt. Het auteursrecht ontstaat automatisch zodra het werk
is gecreëerd. Naburige rechten beschermen de prestaties van
uitvoerende musici. Meer info vindt u op www.auteursrecht.nl.
Kwekersrecht
Als u bijvoorbeeld een nieuw plantenras hebt gekweekt, kunt u
kwekersrecht aanvragen. De Raad voor de Plantenrassen zorgt
onder andere voor de verlening van het kwekersrecht. Meer info
vindt u op: www.plantenrassen.nl. U kunt ook een Europees
kwekersrecht aanvragen. Dit kunt u doen bij het Communautair
Bureau voor plantenrassen: www.cpvo.europa.eu.
Domeinnamen
Een domeinnaam zorgt ervoor dat uw onderneming of uw
producten en diensten bereikbaar zijn via het internet.
Een ‘.nl’-domeinnaam kunt u aanvragen via de Stichting Internet
Domeinnaamregistratie Nederland: www.sidn.nl.
Ideeën
Het hebben van een idee is iets wat iedereen vrijstaat.
In beginsel zijn ideeën dus niet te beschermen. In veel gevallen
kan het echter wel handig zijn om een creatiedatum vast te
leggen. Bijvoorbeeld wanneer u wilt aantonen dat u de maker
bent van een auteursrechtelijk beschermd werk. Of de bedenker
van een format voor een tv-spelletje, ook dat is onder bepaalde
omstandigheden te beschermen. Of wanneer u bezig bent met
een ontwerp of uitvinding en in de aanloopfase voor model- of
octrooibescherming bang bent dat een ander er met uw idee
vandoor gaat. Het vastleggen van een creatiedatum kan bij het
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom, via het zoge-
naamde ‘i-DEPOT’. Meer info vindt u op www.boip.int.
14
In België
Handelsnaam
De handelsnaam is de naam waaronder een onderneming handelt
in de markt. Het recht op een handelsnaam ontstaat als u de eerste
bent die de naam gebruikt als handelsnaam voor uw onderneming.
Het is verstandig om de handelsnaam via een ondernemingsloket
te laten registreren bij de Kruispuntbank. Het recht op een handels-
naam is beperkt tot het land waarin u uw producten of diensten
verhandelt. Het strekt zich uit over het gebied waar u de naam
daadwerkelijk gebruikt of bekendheid geniet. De Wet betreffende
de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de
consument vormt de juridische basis voor de bescherming van
handelsnamen.
Merken
Uw producten en diensten hebben namen en vaak ook logo’s.
Dat zijn uw merken. Om op te kunnen treden tegen anderen die uw
merk gebruiken, is het verstandig uw merk te registreren. Dat kan
eveneens bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom.
www.boip.int
Octrooi
Een octrooi, ook wel patent genoemd, geeft u tijdelijk het alleen-
recht op een uitvinding. De Dienst Intellectuele Eigendom van de
Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en
Energie verzorgt de octrooiverlening in België:
economie.fgov.be. Wilt u uw uitvinding ook in het buitenland be-
schermen, dan kunt u bijvoorbeeld terecht bij het Europees
Octrooibureau, www.epo.org.
Auteursrecht
Als u bijvoorbeeld een boek hebt geschreven of een kunstwerk hebt
gemaakt, zult u het niet op prijs stellen als een ander zonder toestem-
ming uw werk openbaar maakt of verveelvoudigt. Het auteursrecht
ontstaat automatisch zodra het werk is gecreëerd. Naburige rechten
beschermen de prestaties van uitvoerende musici.
Meer info vindt u op economie.fgov.be.
15
Kwekersrecht
Als u bijvoorbeeld een nieuw plantenras hebt gekweekt, kunt u
een kwekerscertifi caat aanvragen. Via de Dienst Intellectuele
Eigendom van de Federale Overheidsdienst Economie, KMO,
Middenstand en Energie kunt u een Belgisch kwekerscertifi caat
verkrijgen. Meer info vindt u op: economie.fgov.be. U kunt ook
een Europees kwekersrecht aanvragen. Dat kan bij het Commu-
nautair Bureau voor plantenrassen: www.cpvo.europa.eu.
Domeinnamen
Een domeinnaam zorgt ervoor dat uw onderneming of uw
producten en diensten bereikbaar zijn via het internet.
Een ‘.be’-domeinnaam kunt u aanvragen via de Belgische
Vereniging voor Internet Domein Naam Registratie. www.dns.be
Ideeën
Het hebben van een idee is iets wat iedereen vrijstaat. In beginsel
zijn ideeën dus niet te beschermen. In veel gevallen kan het echter
wel handig zijn om een creatiedatum vast te leggen. Bijvoorbeeld
wanneer u wilt aantonen dat u de maker bent van een auteurs-
rechtelijk beschermd werk. Of de bedenker van een format voor
een tv-spelletje, ook dat is onder bepaalde omstandigheden te
beschermen. Of wanneer u bezig bent met een ontwerp of
uitvinding en in de aanloopfase voor model- of octrooibescher-
ming bang bent dat een ander er met uw idee vandoor gaat.
Het vastleggen van een creatiedatum kan bij het Benelux-Bureau
voor de Intellectuele Eigendom, via het zogenaamde ‘i-DEPOT’.
Meer info vindt u op www.boip.int.
15
16
Contact
Voor algemene inlichtingen, formulieren, het aanvragen van diensten en de tarievenlijsten, kijk op onze website: www.boip.int.
U kunt ook contact opnemen met het Informatiecentrum:vanuit Nederland: 070 349 12 42vanuit België: 070 244 242 vanuit Luxemburg: 8002 5383
Algemeen adres en Nationale Diensten
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Bordewijklaan 15
2591XR Den Haag
Nederland
T +31 70 349 11 11
F +31 70 347 57 08
info@boip.int
www.boip.int
Federale Overheidsdienst Economie
K.M.O., Middenstand en Energie
Dienst voor de Intellectuele Eigendom
North Gate III – Koning Albert II Laan 16
1000 Brussel
België
T +32 2 277 52 97
F +32 2 277 52 77
piie.trademarks@economie.fgov.be
http://economie.fgov.be/opri-die.jsp
Ministère de l’Economie et du Commerce extérieur
Offi ce de la propriété intellectuelle
Boulevard Royal 19-21
L -2449 Luxembourg - G.D. Luxembourg
T +352 247 841 87
F +352 222 6 60
dpi@eco.etat.lu
www.eco.public.lu
Deze brochure is tot stand gekomen met fi nanciële
steun van het Bureau voor Harmonisatie in de
Interne Markt (merken, tekeningen en modellen)
top related