temel tasarim - ankara...

Isil Kaymaz

Temel Tasarim

Your text here

Your text here

Your Text Here

Your Text Here

Your Text Here

tasarlamak, tasar, plan vb.

"design is a plan for arranging elements in such a way as best to accomplish a

particular purpose"-Charles Eames

sizin elinizde; bol gozlem, bol dikkat!

Temel Tasarım dersi araştırmaya, gözleme ve denemeye dayalıdır.

Kavramlar derste anlatılır. Devamı sizin sorumluluğunuzda ve inisiyatifinizdedir.

Tasarım nedir?

Ders hakkında

Başarı

Ders İlkeleri:

Derse devam zorunludur. Mazeretleriniz için devamsızlık hakkınızı kullanmanız

gerekmektedir, ayrıca izin verilmeyecektir.

Hafta içerisinde stüdyoda yapılan çalışmalar ve ev ödevleri değerlendirilerek başarı notu

verilecektir. Zamanında verilmeyen çalışmalar geçersiz sayılacaktır. Vize öncesi yapılan

çalışmaların (ortalaması ara sınav, daha sonra yapılan çalışmaların ortalaması ise final

notu olarak değerlendirilecektir. Ev ödevleri bir sonraki ders saatine teslim edilecektir.

Stüdyoya gelirken gerekli malzemeler öğrenci tarafından beraberinde getirilecektir.

Ödevini belirtilen ders saatinde ya da gününde devamsızlık nedeniyle teslim edemeyen

öğrencilerin, ders gününü takip eden ilk Pazartesi günü 17.00’a kadar ders sorumlularına

ödevlerini teslim etmeleri gerekmektedir. Aksi takdirde ödevleri kabul edilmeyecektir.

Estetik

İşlevsellik

Desen

Biçim, malzeme???

Yaratıcılık

Yaratıcı düşünce

Özgün çözüm üretme

Isil Kaymaz

Temel Tasarim

Your text here

Tasarımın görsel bileşenleridir. Bir araya gelerek kompozisyonu meydana getirirler.

Bu elemanların organizasyonunda tasarım ilkeleri kullanılır.

Tasarımcı tasarım elemanları ve ilkelerinin algısal etkileri ile ilgilenir.

Çizgi: noktanın mekan boyunca hareketini ifade eder. Tanımlayıcıdır. Uzunluğu ve yönü vardır. Kalınlığı görünebilirliği etkiler. Çizginin yönü enerjisini belirler: dikey çizgiler dengeyi ve gücü ifade ederken, yatay çizgiler stabiliteyi vurgular. Doğada daha çok kıvrımlı çizgiler bulunur.

Biçim ve form: Biçim iki boyutludur, form ise üç boyutludur. Biçimde yükseklik ve genişlik söz konusuyken, formda derinlik de dahildir.

Değer: renk ve tonların açıklığı ya da koyuluğudur. Beyaz en açık değerdir; siyahsa en koyu değerdir.

Tasarım elemanları

Mekan: derinlik boyutunu ifade eder. Şekil-zemin ilişkisi ile ifade edilir.

Renk:Renk teorisi karmaşıktır. Renkle ilgili 3 temel bileşen vardır; renk tonu (kırmızı, turuncu vb.), değeri (açıklık, koyuluk) ve yoğunluğu (parlaklık). ‘ boyutlu kompozisyonda mekan algısı renk kontrastı ile sağlanabilir. Bu kontrast tonda, değerde ya da uoğunlukta olabilir.

Doku: Algılanan yüzey özelliğidir. Dokunmaya gerek yoktur, görsel olarak da etkilidir. Kaba dokulu yüzeyler mekanı olduğundan daha küçük ve dar gösterirken, ince dokulu yüzeylerin tam tersi etkisi vardır. Doku derinlik algısı ile ilişkilidir.

Tasarım elemanları

Çizgi tipleri

Temel renk teorisi

Birlik: birlik ya da uyum bir kompozisyondaki elemanların birbirine ait olma durumunu temsil eder. Uygunluk yaratır. Kompozisyonları anlaşılabilir kılar. Birliğin eksik olduğu tasarımlar parçalı ve düzensiz olarak algılanır. Birliği yakalamada süreklilik, tekrar ve yakınlık önemlidir. Çeşitlilik görsel ilgiyi arttırır, dolayısıyla tasarımda zıt kutuplar arasında sürekliliğin sağlanması birliğin/uyumun yakalanmasında önemlidir.

Tasarım ilkeleri

Ritim: Hareketi anlatır. Tekrar ilkesiyle ortaya konur. Ritim kompozisyonda kullanıcının sonraki adımı tahmin edebilmesine yardımcı olur. Ritmi oluşturan düzenlemeler bütünde bir desen oluşturur.

Denge:Bir kompozisyona baktığımızda içgüdüsel olarak merkez vertikal aks boyunca görsel ağırlığını ölçeriz. Simetrik ve asimetrik olabilir. Tasarımın stabil olma durumunu ifade eder. İnsan vücudu simetriktir. Simetrik denge durağandır. Asimetrik denge ise birbirine benzemeyen değişkenlerin görsel olarak eşit ağırlıkta kullanılmasıyla ortaya çıkar.

Tasarım ilkeleri

Vurgu: farklı tasarım elemanları arasındaki farklılıkların anlatılmasında kullanılır. Zıtlığı barındırır. Farklılıklar ölçüde, ölçekte, biçimde, yönde, dokuda, renkte vb. olabilir. Tasarımdaki elemanların farklılığının belli bir derecenin üzerinde olması karmaşaya neden olur.

Ölçek ve oran: Göreceli ölçü ile alakalıdırlar. İnsan ölçeği tasarımda belirleyici bir etkendir. Orantıda parçanın diğer parçalar ve bütünle ilişkisi önemlidir.

Tasarım ilkeleri

Kompozisyon tasarımında başarılı olabilmek için, tasarımcının aşağıdaki konulara hakim olması beklenir:

Öklid geometrisi,

Fraktal geometri,

Altın oran ve Fibonacci dizisi,

Üçler kuralı.

Ayrıca...

Yaşamı değiştirmek için mekânı değiştirmek zorundasınız.”

Henri Lefebvre

“yer”, insanların, öyle ya da bir başka türlü, ilişik kurdukları, değdikleri,

bağlandıkları mekânlardır; anlamlı konumlardır” (Creswell, 2004)

“mekân”, yerden farklı olarak, anlamı olmayan bir alan şeklinde görülür.

İnsanlar mekânlara anlam yüklediklerinde ve bir biçimde onunla ilişki

kurduklarında, ona değdiklerinde, mekân bir yer haline gelir.”

(Gürkaş ve Barkul, 2004)

Isil Kaymaz

Temel Tasarim

Your text here

Tasarım akımları

• Art Nouveau

• Bauhaus

• Sürrealizm

• Postmodernizm

• Pop Romantizm

• Kübizm

• Konstrüktivizm

• Barok, gotik vb.

Modernizm

• 20. yüzyılın sanat ve mimaride önemli akımlarından biri.

• Az ama öz (less is more). Minimalizm ön plana çıkıyor.

• Yapılarda basit geometrik formlar (kübik ve silindirik gibi) hakim.

• İşlevsellik ön planda.

• Rasyonellik önemli

• Modernizm fütürizm, konstrüktivizm, De Stijl ve Bauhaus gibi akımları da kapsar.

• Mimaride düz çatılar, beton kullanımı,

metal ve cam çerçevelerle kendini ifade ediyor.

Bauhaus Ekolü

• Modernist dönemin bir ekolü.

• Ortaya çıkışı: Almanya, Weimar.

• Bauhaus okulu el sanatları ve güzel sanatları birleştiren bir yapıda eğitim veriyor (1919-1933)

• Walter Gropius, Johannes Itten, Wassily Kandinsky, Paul Klee önemli isimlerden bazıları.

• Tasarımda rasyonellik ve işlevsellik.

• Geniş pencereler, balkonlar. Renk olarak beyaz, gri, bej ve siyahın kullanımı.

Ekspresyonizm (Dışavurumculuk)

• 20. yüzyılın başında Avrupa’da gelişmeye başlıyor.

• Yeni geometrik biçimler kullanılmaya başlandı.

• Formların yeniden yorumlanması.

• Duyguların yansıltılması ön planda.

• Mimariyi sanat işi olarak görüyor.

• Erich Mendelsohn, Walter Gropius, Adolf Behne önemli isimler arasında.

Brutalizm• 1950 li yıllarda ortaya çıkmıştır.

• Beton brut olarak malzeme kullanımını nitelendiren Le Corbusier’den ismini almaktadır.

• Yapılar genelde tekraralayan modüler sistemler içermektedir.

• Güçlü ve maskülen karakter.

Postmodernizm

• Modernizme (elitist ve dışlayıcı özelliklerine) tepki olarak ortaya çıkmıştır.

• Robert Venturi (1966) Complexity and Contradiction in Architecture kitabı esinleyici olmuştur.

• Klasik motifler, parlak renkler kullanılmış, yapısal çeşitlilik ortaya konmuştur.

• Farklı malzemeler ve biçimler bir araya gelmiştir.

Isil Kaymaz

Temel Tasarim

Your text here

Mekan Olgusu

• Mekan; «insanı çevreden belli bir ölçüde ayıran ve içinde eylemlerin sürüdürülmesine elverişli olan boşluk» (Hasol, 1975; Güngör 2005’den)olarak tanımlanabilir.

• Mekanı yaratan olgu aslında boşluktur (Kuloğlu, 2013).

• Mekan, yerde, yeraltında ve yer üstünde doğal olarak oluşmuş ya da insanlarca oluşturulmuş, içinden yararlanılabilen boşluklardır (Güngör, 2005).

• Bu nedenle mekan kompozisyonunda kütle-boşluk ilişkisinin iyi değerlendirilmesi gereklidir.

• Mekanlar; iç-dış, yalın-grift, açık-kapalı-yarı kapalı gibi sınıflandırmalara tabi tutulabilirler.

• Mekanın kapalı, yarı-kapalı ya da açık olması durumu aslında kısmen görecelidir. Kapalı bir mekanda insan kendini konforlu, güvenli hisseder. Kapalı mekanlarda çok zaman geçiren bireylerde ise klostrofobi ve gerginlik hisleri ortaya çıkar.

• Yarı-kapalı mekanlar açık alanlara komşu bulunana ancak doğal ventilasyon durumlarının bazı yapısal elemanlarla kısıtlandığı alanlardır.

Mekan- Öğrenci Ödev ÖrnekleriSunulan örneklerin zayıf ve güçlü

yönlerini tartışınız.