trod radyofizik kursu - stereotaktik radyocerrahi - y. anacak

RADYOCERRAHİRADYOCERRAHİ

Yavuz AnacakYavuz Anacak

Radyasyon OnkolojisiRadyasyon Onkolojisi

RadyocerrahiRadyocerrahi

Yüksek dozda radyasyonun bir Yüksek dozda radyasyonun bir seansta verilerek seansta verilerek lezyonlezyonun nekroz un nekroz veya apoptoz yoluyla yokedilmesinin veya apoptoz yoluyla yokedilmesinin amaçlandığı amaçlandığı radyoterapi radyoterapi yöntemiyöntemi

Klasik RadyoterapiKlasik Radyoterapi

Klasik radyoterapi:Klasik radyoterapi: Küratif tedavi:Küratif tedavi:

5-7 haftada 25-35 fraksiyon 5-7 haftada 25-35 fraksiyon Palyatif tedavi Palyatif tedavi

1-2 haftada 5-10 fraksiyon 1-2 haftada 5-10 fraksiyon

RadyocerrahiRadyocerrahi 1 fraksiyon 1 fraksiyon

Neden hastaları 5-7 hafta tedavi ediyoruz ?Neden hastaları 5-7 hafta tedavi ediyoruz ?

Radyasyon Radyasyon TümörleriTümörleri Nasıl Nasıl Yokediyor ?Yokediyor ?

DNA HasarıDNA Hasarı

DNA HasarıDNA Hasarı

Radyasyon Radyasyon Sağlam DokularıSağlam Dokuları Nasıl Yokediyor ?Nasıl Yokediyor ?

Radyobiyolojinin 4R siRadyobiyolojinin 4R si

Neden fraksiyone tedavi uyguluyoruz?Neden fraksiyone tedavi uyguluyoruz? Sağlam dokuları korumakSağlam dokuları korumak Tümör biyolojisini yenmekTümör biyolojisini yenmek

İki fraksiyon arasında ne oluyor?İki fraksiyon arasında ne oluyor? RepairRepair RepopulationRepopulation RedistributionRedistribution ReoxygenationReoxygenation

RepairRepair

Hücre ve Doku hasarı bir miktar onarılıyorHücre ve Doku hasarı bir miktar onarılıyor

Sağlam dokuSağlam doku TümörTümör

RepopulationRepopulation

Sağlam dokuSağlam doku TümörTümör

Hücre çoğalması devam ediyorHücre çoğalması devam ediyor

RedistributionRedistribution

Sağlam dokuSağlam doku

TümörTümör

24-36 saat

Hücreler hücre siklusunda duyarlı / duyarsız Hücreler hücre siklusunda duyarlı / duyarsız fazlara doğru dönmeye devam ediyorfazlara doğru dönmeye devam ediyor

ReoxygenationReoxygenation

Sağlam dokuSağlam doku TümörTümör

Oksijenlenme artıyorOksijenlenme artıyor

Tek fraksiyonTek fraksiyon

Radyobiyoloji bilgisi geçerli değil !!!Radyobiyoloji bilgisi geçerli değil !!! Şimdiye dek anlattıklarımı unutun…Şimdiye dek anlattıklarımı unutun…

Yeterli doz verilirse hücre ölümü Yeterli doz verilirse hücre ölümü kaçınılmaz…kaçınılmaz… Hem tümör içinHem tümör için Hem de sağlam dokular için !!!Hem de sağlam dokular için !!!

24 Gy (12x2 Gy)24 Gy (12x2 Gy)

#1 #2 #3#1 #2 #3#1 #2 #4#1 #2 #3#1 #2 #4#3#1 #2

#8#7#5 #6

#12#11#9 #10

2 Gy

24 Gy (1x24 Gy)24 Gy (1x24 Gy)

24 Gy

Tümör – Sağlam DokuTümör – Sağlam Doku

Hedef

Sağlam dokular

Radyoterapinin hedefiRadyoterapinin hedefi

tümörSağlam doku

Radyocerrahi bunu sağlayabiliyor…Radyocerrahi bunu sağlayabiliyor…

Topları vur, bardakları kırma…Topları vur, bardakları kırma…

Radyoterapinin hedefiRadyoterapinin hedefi

Radyocerrahi YöntemleriRadyocerrahi Yöntemleri

GammaknifeGammaknife Cyberknife – robotik radyocerrahiCyberknife – robotik radyocerrahi TomoterapiTomoterapi Linak radyocerrahiLinak radyocerrahi

X-knifeX-knife MMLCMMLC NovalisNovalis

GammaknifeGammaknife

Lars LeksellLars Leksell(1907–1986)(1907–1986)

19491949 Leksell stereotaktik frameLeksell stereotaktik frame

19511951 Stereotaktik radyoterapiStereotaktik radyoterapi

1968 1968 Gamma KnifeGamma Knife

19721972 ElektaElekta

19511951Proton ışınları ile radyocerrahiProton ışınları ile radyocerrahi

19681968Gamma KnifeGamma Knife

Gamma Knife Gamma Knife 4. nesil - Perfexion4. nesil - Perfexion

Gamma KnifeGamma Knife

201 adet radyoaktif 201 adet radyoaktif Kobalt (CoKobalt (Co6060) ) kaynağıkaynağı

Yarım küre şeklinde Yarım küre şeklinde dizilimdizilim

Gamma ışınlarıGamma ışınları

Radyoaktivite 30 Radyoaktivite 30 CurieCurie

Gamma KnifeGamma KnifeCoCo6060 kaynakları kaynakları

Gamma KnifeGamma KnifeKaskKask

4mm, 8mm, 12mm, 16mm çaplı kolimatörler4mm, 8mm, 12mm, 16mm çaplı kolimatörler

Gamma KnifeGamma KnifeUygulamaUygulama

Gamma KnifeGamma KnifeDoz dağılımıDoz dağılımı

Gamma KnifeGamma Knife

Gamma KnifeGamma Knife

Gamma KnifeGamma Knife

CyberknifeCyberknifeRobotik RadyocerrahiRobotik Radyocerrahi

John R. Adler, Jr.John R. Adler, Jr.

İlk uygulama - 1994İlk uygulama - 1994

John R. Adler, Jr.John R. Adler, Jr.

CyberknifeCyberknife

CyberknifeCyberknifeÇalışma PrensibiÇalışma Prensibi

Soliter MetastazSoliter Metastaz

(Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL) (Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL)

•Renal cell ca. metastazıRenal cell ca. metastazı•90 pozisyon90 pozisyon•Süre: 35 dakikaSüre: 35 dakika

Soliter MetastazSoliter Metastaz

(Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL) (Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL)

Tanı 10.hafta 16.haftaTanı 10.hafta 16.hafta

Optik MenenjiomOptik Menenjiom

•208 pozisyon208 pozisyon•5 fraksiyon5 fraksiyon•Süre: 40 dakikaSüre: 40 dakika

St. Joseph's Hospital and Medical Center, Phoenix, AZ

St. Joseph's Hospital and Medical Center, Phoenix, AZ

Optik MenenjiomOptik Menenjiom

Tanı 2.ayTanı 2.ay

CyberknifeCyberknifeBeyin Dışı UygulamalarBeyin Dışı Uygulamalar

CyberknifeCyberknifeBeyin Dışı UygulamalarBeyin Dışı Uygulamalar

The distribution of patients treated by the CyberKnife The distribution of patients treated by the CyberKnife in the USA from 1994 through July 2001in the USA from 1994 through July 2001

CyberknifeCyberknife

CyberknifeCyberknife

Victorinox Cybertool 36Swiss Army Knife

TomotherapyTomotherapy

Thomas Rock Mackie, PhD Thomas Rock Mackie, PhD

TomotherapyTomotherapy

TomotherapyTomotherapy

TomotherapyTomotherapyDoz DağılımıDoz Dağılımı

TomomobileTomomobileTomomobileTomomobile

Linak ile RadyocerrahiLinak ile Radyocerrahi

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiMultileaf (çokyapraklı) kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiMultileaf (çokyapraklı) kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiNovalis

NOVALIS RADIOSURGERY PLATFORMS WORLDWIDE

Novalis

Linak ile RadyocerrahiSilindirik vs. Multileaf Kolimatör

Linak ile RadyocerrahiSilindirik vs. Multileaf Kolimatör

Ege Radyasyon OnkolojisiEge Radyasyon OnkolojisiStereotaktik Radyocerrahi Stereotaktik Radyocerrahi

SistemiSistemi

LinakLinak Elekta, Precise 6MVElekta, Precise 6MV

ÇerçeveÇerçeve F.L.Fisher-LeibingerF.L.Fisher-Leibinger

KolimatörKolimatör Siemens, Moduleaf mMLCSiemens, Moduleaf mMLC

PlanlamaPlanlama Stryker-Leibinger, Stryker-Leibinger,

VirtuosoVirtuoso

Elekta PreciseElekta Precise

F.L.Fischer - LeibingerF.L.Fischer - Leibinger

F.L.Fischer - LeibingerF.L.Fischer - Leibinger

F.L.Fischer - LeibingerF.L.Fischer - Leibinger

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

VirtuosoVirtuosoPlanlamaPlanlama

VirtuosoVirtuosoDoz DağılımıDoz Dağılımı

VirtuosoVirtuosoDoz DağılımıDoz Dağılımı

Siemens Moduleaf mMLC

80 yaprak (2x40)80 yaprak (2x40) Eşmerkezde 2.5 mm kalınlıkEşmerkezde 2.5 mm kalınlık Maks. Saha boyutu 10x12 cmMaks. Saha boyutu 10x12 cm Pozisyon hassasiyeti <0.5 mmPozisyon hassasiyeti <0.5 mm

Siemens Moduleaf mMLC

Eşmerkezin yerleştirilmesi

Siemens Moduleaf mMLC

EndikasyonlarEndikasyonlar

Soliter veya oligometastazlar (2-4)Soliter veya oligometastazlar (2-4) Primer tümör veya diğer metastazlar Primer tümör veya diğer metastazlar

kontrol altında olmalıdırkontrol altında olmalıdır Rekürren malign tümörlerRekürren malign tümörler

Daha önce yüksek doz radyoterapi almışDaha önce yüksek doz radyoterapi almış 4 cm den daha küçük4 cm den daha küçük

Benign tümörlerBenign tümörler AVMAVM

İlk Uygulamalarımızİlk Uygulamalarımız

6 hasta6 hasta Mevcut durum Mevcut durum 1 hasta/hafta1 hasta/hafta KapasiteKapasite 2 hasta/hafta2 hasta/hafta

Soliter beyin metastazıSoliter beyin metastazı Tüm kranyum ışınlaması yapılmışTüm kranyum ışınlaması yapılmış 4 cm den küçük4 cm den küçük

Tek seansta 10-24 GyTek seansta 10-24 Gy

Pilot SonuçlarPilot Sonuçlar

KomplikasyonKomplikasyon Bulantı-kusmaBulantı-kusma 1/61/6

Akut yan etkiAkut yan etki Cilt ödemiCilt ödemi 1/61/6 BulantıBulantı 1/61/6

Erken yanıtErken yanıt Kısmi regresyonKısmi regresyon 3/43/4 StabilStabil 1/41/4

Kalite Kontrolu

Lineer HızlandırıcıLineer Hızlandırıcı RotasyonRotasyon 0.3 mm0.3 mm GantriGantri 0.6 mm0.6 mm Maks. Aks sapmasıMaks. Aks sapması 0.4 mm0.4 mm Lazer-eşmerkez farkıLazer-eşmerkez farkı <0.5 mm<0.5 mm

ModuleafModuleaf PozisyonlamaPozisyonlama 0.5 mm0.5 mm

VirtuosoVirtuoso MR-BT eşleştirmeMR-BT eşleştirme <1 mm<1 mm

Gammaknife Tomotherapy XknifeGammaknife Tomotherapy Xknife

Kaile, 2009 ASTRO Annual Meeting, Chicago

RadyocerrahiRadyocerrahiHangi yöntem daha üstün?Hangi yöntem daha üstün?

GammaknifeGammaknife CyberknifeCyberknife TomotherapyTomotherapy LinakLinak

EnerjiEnerji GammaGamma 6 MV-X6 MV-X 6 MV-X6 MV-X 6 MV-X6 MV-X

DeneyimDeneyim ++++++ ++++ ++ ++++++

FramelessFrameless -- ++ ++ ++

-- ++ ++ ++

MaliyetMaliyet ++++++ ++++++++ ++++++++ ++

Hasta Hasta kapasitesikapasitesi

++++++ ++++ ++++ ++

RadyocerrahiRadyocerrahiHangi yöntem daha üstün?Hangi yöntem daha üstün?

MesajımMesajım

Radyocerrahi yöntemleri birbirine Radyocerrahi yöntemleri birbirine benzemektedirbenzemektedir Doz dağılımları arasında klinik önem yaratacak Doz dağılımları arasında klinik önem yaratacak

farklılık yokfarklılık yok İyi bir ekip ve kalite güvenilirliği son derece İyi bir ekip ve kalite güvenilirliği son derece

önemlidirönemlidir Hassasiyet 2 mm’nin altında olmalıdırHassasiyet 2 mm’nin altında olmalıdır

Hastanemizde stereotaktik radyocerrahi rutin Hastanemizde stereotaktik radyocerrahi rutin olarak uygulanmaktadırolarak uygulanmaktadır ““Learning curve” çerçevesinde endikasyonlar Learning curve” çerçevesinde endikasyonlar

genişleyecektirgenişleyecektir

““Fool with a tool is still a fool…”Fool with a tool is still a fool…”Lars LeksellLars Leksell