tsp artikel nrc next zin / 22 augustus 2011

nrc ·nextMaandag 22 augustus 201118 ● Zin nrc ·next

Maandag 22 augustus 2011 Zin ● 19

Door Arnold van Bruggen„Ik huil als ik zie wat er van ons erf-goed is geworden”, zei toenmaligpresident Poetin toen hij in 2003 hetgrote kinderkamp Orljonok bezocht.Het ligt aan de Zwarte Zee, 120 kilo-meter boven Sochi, en was een van deparadepaardjes van de voormaligeSovjet-Unie. Een reusachtig complexwaar de best presterende kindjes uitde Sovjet-Unie en een paar specialegasten uit andere landen hun zomer-vakantie mochten verblijven.

Zoals al deze centraal georgani-seerde en gefinancierde Sovjetvoor-zieningen heeft het flinke klappen teverduren gehad in Ruslands arme enchaotische jaren 90. Maar de komstva n president Poetin en de hoge olie-en gasprijzen hebben alles veran-derd.

„Toen de president in 2003 onskamp bezocht, was het merendeelvan de voorzieningen vervallen”,geeft Irina Kalishuk toe. Ze is hoofdvan de pr-afdeling van Orljonok enprobeert gedurende ons hele verblijfeen zo positief mogelijk verhaal overte brengen. „Onze directeur liet hetslechtste zien, zodat Moskou weerging investeren in ons kamp.” Dathebben ze geweten in Orljonok. Poe-tin en na hem Medvedev hebben hetkinderkamp persoonlijk onder hunhoede genomen. Alles staat er weerspic en span bij.

Orljonok was misschien wel heteerste project aan de Zwarte Zee datPoetin onder handen liet nemen inzijn veldtocht om Rusland weer deglans van weleer te geven. Nog geenvier jaar later vierde hij zijn grootstetriomf, toen de nabijgelegen kuststadSochi de eer ten deel viel de Olympi-sche Winterspelen van 2014 te orga-niseren.

De afgelopen vier jaar werd in So-chi bijna elke steen omgekeerd, omvliegveld, haven, stadions, spoorlij-nen en snelwegen aan te leggen rondeen oude staatsboerderij aan de kust.Ook het Wereldkampioenschap voet-bal 2018 en de Formule 1-races gaanzich hier afspelen. Orljonok heeftniet te klagen over een gebrek aanaandacht. Sinds de komst van Poetinwordt de deur hier weer platgelopendoor astronauten, legercommandan-ten, de presidentsvrouw, orthodoxegeestelijken en zelfs buitenlandse de-legaties. Als wij aankomen, wacht onseen uitgebreid veiligheidsapparaatdat ons meteen verbiedt te fotografe-ren.

De volgende dag bestaat Orljonok51 jaar. Het wordt gevierd met eenvlaggenparade, trompetgeschal eneen gedicht door een klein, brutaaljoch met de intonatie van een Sovjet-propagandafilm. Na afloop stromende tranen rijkelijk – het is tevens delaatste kampdag van deze lichting –als de begeleiders de kinderen decore-ren met een vaantje en er zacht kamp-liedjes worden gezongen.

In ‘The Sochi Project’ documenteren foto-graaf Rob Hornstra (36) en schrijver/film-maker Arnold van Bruggen (32) vijf jaarlang de veranderingen in Sochi en omge-ving in de aanloop naar de OlympischeSpelen. Zie: t h e s o ch i p r o j e c t . o r g

We zaten in een eersteklascoupévan de trein, een vriendelijke oudedame en ik. Toen de conducteurhaar kaartje vroeg, begon een ver-geefse zoektocht door de vele tas-sen en koffers die ze de trein hadingezeuld. Na een minuut of tienvond de conducteur dat ze genoeghaar best had gedaan. Glimla-chend liep hij door. In Leeuwar-den hielp ik haar met uitladen. Ikvroeg me af waar zij naar op wegwa s. Een zoon, een kleinkind?

Het duurde tot de lunch voor-dat ik erachter kwam. Daar zat zeop de grond, bij de ingang van hetwinkelcentrum. Omringd door al-les wat ze bezat. Opnieuw die ver-ontschuldigende glimlach. Geluk-kig had ik wat kleingeld bij me.

Menno Zandbergen

v© Ook een ikje maken? Stuurmaximaal 120 woordennaar ik@nrc.nl

© ik@nrc.nl

© naema

Snert met smaak

‘M et goed eten wil ik men-sen het gevoel geven be-

mind te worden”, aldus de ama-teurkok Julie, de winnaar van Mas-terchef Australia, enkele dagen gele-den op de Hollandse televisie. Hetis vast dé reden waarom we mas-saal naar eet- en kookprogram-ma’s kijken: om ons bemind tevoelen. Want, zoals Julie zegt, datdoet eten met ons. Eten troost. Hetheelt en bindt. Eten doet je een an-der kennen zodat de eerste barriè-res wegvallen. Zodoende brengt

eten je nader totelkaar. Hetbrengt vrede.Zelfs wereldvre-de.

Laat ik eenvoorbeeldge-recht geven, pas-send in de rama-dantijd die hetnog altijd is enhulde brengend

aan een gerecht van moslims datwereldvrede brengt. Het heet ha-leem.

Haleem? In Nederland hebbenwe daar niet of nauwelijks van ge-hoord. Van harira misschien wel,wat de Noord-Afrikanen eten. Enmisschien ook van de Turksekeshkek. Beide – harira en kesh-kek – zijn varianten op de haleem.Het is hét gerecht dat moslims inheel de Koranbelt eten zodra ze nazonsondergang het vasten breken,uiteraard na de drie dadels die zeallereerst nuttigen, naar het voor-beeld van de profeet Mohammed.

Haleem stamt uit de Oudheiden is oorspronkelijk Arabisch ofPerzisch. Het is een dikke soep,meestal hartig, soms zoet, van tar-we, linzen en vlees. Soms wordthij ook met vruchten, noten enwat niet meer bereid. De soep lijkteen beetje op snert, maar dan ge-ler en kruidiger; en onbetwists m a k e l ij k e r.

Verrukkelijke verhalen doen deronde over haleem. Zo zou de Pro-

feet het de ‘meester van alle ge-r e ch t e n ’ hebben genoemd.Moghul-keizer Shah Jahan, debouwer van de Taj Mahal, kreegdit gerecht en een variant zondertarwe, daal geheten, dagelijks ge-serveerd toen hij gevangen zat, entoch at hij elke dag een jaar langwat anders, omdat je eindelooskunt variëren met de linzencom-b i n a t i e s.

In Pakistan en India worden ha-leemwedstrijden gehouden, à laM a s t e r ch e f. Bijna elk jaar wint dehaleem die gemaakt wordt in Hy-derabad, India. Elk jaar mag dezestad op massale media-aandachtrekenen wanneer mensen vanheinde en verre komen voor de ha-leem. Wat ontroert zijn de hin-does die zij aan zij met de moslimsin de rij wachten en van de soepsmullen.

En de religieuze verschillen?Die zijn geen hinder, zeggen ze.Net zoals de Israëliërs die dezeverschillen ook vergaten toen zetijdens de intifada de beste hum-mus bij de Palestijnen gingen ha-len. Religie is voor de duur vaneen maaltijd geen splijtzwam. Be-kijk het zelf maar op YouTube:Haleem at the Legendary Shah Ghouse,Hyderabad. En kijk de volle vier mi-nuten om de smaak te pakken tek r ij g e n .

Overigens wordt deze haleemmet de snelkoerier overal ter we-reld bezorgd. Bestellen maar!

naema tahir

Etentroost.Eten doetje eenanderk ennen

© per ongeluk expres

Wie salami eet, eet vaak ook een beetje luis: de rode kleurstof E120komt van een Mexicaans insect.

In deze rubriek schrijft NRC-kunstredacteur Bianca Stigter overvoorwerpen die niet als kunst bedoeld zijn, maar die je wel alskunst kunt bekijken. De illustratie is van Viola Lindner.

Dimitri bij de 51ste verjaardag van het kinderkamp Orljonok, die werd gevierd met een vlaggenparade. Foto's Rob Hornstra/INSTITUTE

Aleksandra Berilko (17), groepsleidster.

Afscheidsavond in het kinderkamp.

De kinderen bij vertrek na drie weken vakantie.

Afscheidsfeest voor de oudere kinderen.

Het hele kamp isweer spic en span

© Kinderkamp Orljonok waséén van de paradepaardjes vanhet oude Sovjet-regime.

© Na de val van hetcommunisme verloederdehet. Maar toen kwam Poetin.