uniwersalna klasyfikacja dziesiętna

Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna we współczesnych bibliotekach

Mickiewicz Elżbieta Mickiewicz Elżbieta Biblioteka Politechniki BiałostockiejBiblioteka Politechniki Białostockiej

Podlaskie Forum BibliotekarzyPodlaskie Forum Bibliotekarzy 22 marzec 2012

Każdy system klasyfikacji

piśmiennictwa jest odbiciem aktualnego stanu nauki, klasyfikacji nauki, metodologii poszczególnych nauk, a przede wszystkim dyscyplin nauk wykładanych na uczelniach

Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna

UKD służy do opracowania rzeczowego zbiorów bibliotecznych.

Podstawowy cel opracowania rzeczowego: - przedstawienie zbiorów od strony ich

zawartości treściowej. Zadaniem tego rodzaju opracowania jest

odzwierciedlenie informacji, jakie niesie dane dzieło, określenie jego dziedziny, nazwanie tematów, przedstawienie poruszanych w nim zagadnień.

Opracowanie księgozbioru Opracowanie alfabetyczne, formalne, czy

katalogi alfabetyczne mogą wypełnić tylko część potrzeb czytelników.

Nie są odpowiednie dla poszukiwań rzeczowych, tematycznych.

Wielu czytelników zwraca się do bibliotek nie dla uzyskania konkretnych tytułów lecz książek z określonych dziedzin wiedzy i o określonej problematyce.

Języki informacyjno-wyszukiwawcze

Pomocą w poszukiwaniach rzeczowych służą języki informacyjno-wyszukiwawcze, które tak jak sama nazwa wskazuje spełniają dwa zasadnicze cele:

- opisują informację zawartą w pewnym zbiorze i

- umożliwiają penetrację tego zbioru czyli w praktyce przeszukiwanie piśmiennictwa.

Język informacyjno-wyszukiwawczy

Sztuczny, czyli celowo przez kogoś zbudowany system językowy, składający się z określonego zbioru znaków i reguł posługiwania się nimi, specjalizujący się w opisywaniu cech treściowych i formalnych dokumentów oraz umożliwianiu wyszukiwania dokumentów o określonych cechach na podstawie uprzednio przygotowanych charakterystyk

Sosińska-Kalata Barbara: Podręcznik UKD dla bibliotekarzy i pracowników informacji. – Warszawa 1995.

Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna Jednym z języków informacyjno-

wyszukiwawczych jest Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna.

Jest ona językiem -uniwersalnym, -o strukturze klasyfikacji, -wykorzystującym system dziesiętny.

Fakt, że UKD jest językiem uniwersalnym oznacza, że ma międzynarodowy i powszechny zasięg, jest czytelna w międzynarodowej wymianie informacji, a jej zakres dziedzinowy jest nieograniczony.

KLASYFIKACJA To podział logiczny czyli: - podział pewnego zbioru elementów na

podzbiory, nazywane członami lub klasami podziału, skupiające elementy mające jedną lub kilka wspólnych cech.

Aby podział był poprawny, musi spełniać dwa warunki:

1. podziałem musi być objęta całość dzielonego zbioru,

2. każdy element musi być przyporządkowany jednej i tylko jednej klasie podziału

Jeśli w obrębie klas wyróżnia się jeszcze podklasy, uzyskujemy podział hierarchiczny

DZIESIĘTNA Stosuje zasadę podziału dziesiętnego: - rozbicie całości piśmiennictwa na 10

głównych, równorzędnych klas – działów pierwszego stopnia

Każdy z tych działów ulega dalszemu podziałowi – również na 10, te z kolei dzieli się sukcesywnie na 10 działów kolejnego stopnia, aż do wyczerpania podstaw klasyfikacji

- przejrzyste oznaczenie nadrzędności, współrzędności i podrzędności podziałów

Podział dziesiętny rządzi budową wszystkich rodzajów symboli UKD, a więc także symboli pomocniczych

Podział dziesiętny0 Dział ogólny1 Filozofia. Psychologia2 Religia. Teologia3 Nauki społeczne. Prawo. Administracja

5 Matematyka. Nauki przyrodnicze6 Nauki stosowane. Medycyna. Nauki techniczne.

Rolnictwo7 Sztuka. Rozrywki. Sport8 Językoznawstwo. Nauka o literaturze. Literatura piękna9 Archeologia. Prehistoria. Geografia. Biografie. Historia

Podział dziesiętny30 Metodologia i metody nauk społecznych ogólnie31 Statystyka. Demografia. Socjologia32 Nauki polityczne. Polityka33 Nauki ekonomiczne. Gospodarka. Ekonomia34 Nauki prawne. Prawo35 Administracja publiczna. Wojskowość36 Opieka społeczna. Mieszkania. Ubezpieczenia37 Oświata. Pedagogika. Wychowanie38 (wolny)39 Etnologia. Etnografia

Podział dziesiętny

6 Nauki stosowane. Medycyna. Nauki techniczne. Rolnictwo

62 Inżynieria. Technika w ogólności621 Ogólna budowa maszyn. Technika jądrowa.

Elektrotechnika. Technologia mechaniczna621.3 Elektrotechnika621.39 Technika telekomunikacji. Teleelektryka621.396 Radiokomunikacja621.396.7 Stacje nadawcze i odbiorcze

Podział dziesiętny

3 Nauki społeczne31 Statystyka. Demografia. Socjologia316 Socjologia316.4 Procesy społeczne. Dynamika społeczna316.42 Zmiana społeczna w społeczeństwach

globalnych. Rozwój społeczny316.422 Reforma. Transformacja. Innowacje.

Modernizacja316.422.6 Regres. Upadek

Podział dziesiętny

UKD Jako klasyfikacja piśmiennictwa pełni dwie podstawowe

role: - rolę systemu organizacji zbiorów bibliotecznych oraz - rolę narzędzia wyszukiwania i przeglądania zawartości

według klas tematycznych Ma charakter narzędzia wielofunkcyjnego: - W wersji uproszczonej wykorzystywana jest do organizacji

zbiorów bibliotecznych na półkach. - W wersjach o różnym stopniu szczegółowości - znajduje

zastosowanie w bibliografiach i katalogach systematycznych.

Ostanie lata dowiodły jej wysokiej użyteczności jako narzędzia rzeczowego wyszukiwania informacji w zautomatyzowanych systemach informacyjno-wyszukiwawczych w katalogowych systemach online

UKD używana jest w 125 krajach

Tłumaczenia UKD w 39 językach

1993 r. UKD Master Reference File (wersja w języku angielskim)

2007 r. UKD MRF - zawiera 67600 symboli

UKD na świecie

UKD na świecie

UKD Master Reference File w BSI

UKD w Polsce Do lat dziewięćdziesiątych pozycja UKD w

polskich bibliotekach była niezachwiana. Sytuacja zmieniła się wraz z wprowadzaniem

do bibliotek automatyzacji. Biblioteki stanęły przed decyzją wyboru języka

informacyjno-wyszukiwawczego. Oczywiste stało się stosowanie języka opartego na słownictwie naturalnym: języka haseł przedmiotowych, rzadziej języka deskryptorowego lub języka słów kluczowych.

UKD dla niektórych stawała się balastem

UKD w Polsce Lata 90-te w Polsce to odejście wielu bibliotek od UKD, z

powodu opinii o : - anachroniczności, - nieprzystawalności do współczesnej wiedzy - nieprzydatności w systemach skomputeryzowanych Był to niewątpliwie skutek zbieżności dwu faktów: - automatyzacji katalogów i - opublikowania nowych tablic UKD, uwzględniających

gruntowne rewizje. Krytykowana od lat za powolność aktualizacji i

nienadążanie za rozwojem nauk, została odrzucona właśnie jako język zbyt szybko i zbyt radykalnie się zmieniający

UKD w Polsce Praktycznie nie istnieje wyszukiwanie według UKD,

nawet jeżeli są indeksy UKD do przeglądania to tylko według samego symbolu

Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej – szukanie według symboli UKD i przez słowa z odpowiedników słownych symboli UKD

Politechnika Śląska – wyszukiwanie według UKD przez słowa i przez symbole UKD

Politechnika Krakowska – wyszukiwanie według haseł tezaurusa opartego na UKD i według symboli UKD

Pozostałe biblioteki oferujące indeksy UKD do przeglądania i wyszukiwania, pozostają przy samych symbolach UKD. Zdarza się także, że do symboli UKD dopisywane są odpowiedniki słowne symboli ale kolejność szukania jest od symbolu cyfrowego.

Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Przykład wyszukiwania według

symbolu UKD

Politechnika Śląska

Politechnika Warszawska

Książnica Podlaska

BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA CEN

UKD w Polsce Większość polskich bibliotek technicznych

przed skomputeryzowaniem stosowała UKD. Wprowadzając systemy komputerowe musiały zdecydować o sposobie opracowania rzeczowego w nowej technologii.

Większość dużych bibliotek technicznych pozostało przy UKD. Zmiana języka indeksowania wiązałaby się z potrzebą "przeindeksowania" całych katalogów

ponieważ większa część ich kolekcji była sklasyfikowana przy użyciu symboli UKD.

UKD Oczekiwania wobec nowoczesnych systemów

bibliotecznych, wykorzystujących UKD do organizacji i wyszukiwania informacji to:

- zapewnienie wyrażania pytań wyszukiwawczych w języku naturalnym

Polskie projekty spełniające to oczekiwanie: - katalog online Biblioteki Politechniki Białostockiej (wyszukiwanie zarówno za pomocą symboli UKD jak i powiązanych z nimi haseł przedmiotowych) - katalog online Biblioteki Głównej Politechniki Krakowskiej oraz współpracujących z nią bibliotek politechnicznych (wykorzystuje UKD sprzężoną z tezaurusem) – nie jest obecnie

kontynuowany

Politechnika Krakowska

Politechnika Krakowska

Argumenty przemawiające za pozostaniu przy UKD w Bibliotece Politechniki Białostockiej

Jedynym językiem opracowania rzeczowego zbiorów Biblioteki Politechniki Białostockiej jest UKD, co ma duże znaczenie przy retrokonwersji zbiorów,

katalog kartkowy był na bieżąco reklasyfikowany i uzupełniany, a tym samym stał się nieocenionym źródłem do powiększenia bazy komputerowej,

UKD zapewnia szczegółowe indeksowanie dokumentów z zakresu nauk ścisłych,

w opinii wielu bibliotekarzy UKD jest narzędziem o dużym potencjale, w dodatku stale rozwijającym się,

system ALEPH, pozwala dowolnie definiować zawartość pól rekordu bibliograficznego.

UKD w USMARC Należało rozwiązać problem

dostosowania zapisu symboli UKD do wymagań formatu USMARC.

Jedynym polem umożliwiającym wprowadzenie symbolu prostego, złożonego czy też ciągu symboli było niepowtarzalne wówczas pole „080”.

Zdanie UKD w polu 080

Przykład z bazy

UKD w USMARC „Jeżeli symbole UKD są wprowadzane

do jednego pola rekordu, wyszukiwanie nie jest łatwe, należałoby podzielić symbole rozwinięte i złożone, odrębnie je wprowadzić do podpól lub pól powtarzalnych.” – napisała prof.Barbara Sosińska-Kalata na VI Warsztatach JHP BN i UKD w 2004 r.

UKD w USMARC Wpisane do pola 080 zdanie UKD

mające postać symbolu rozwiniętego lub złożonego nie mogło stanowić elementu wyszukiwania informacji.

System mógł wyszukiwać tylko od pierwszego symbolu, dalsze natomiast symbole, zamieszczone po „: „ lub znaku „+”, były dla systemu niewidoczne, nie mogły więc być elementem wyszukiwania.

Pierwsze rozwiązanie z kartoteką UKD Dodanie do formularza rekordu

bibliograficznego oddzielnego pola o nazwie „UKD”

Rozdzielenie symboli złożonych, łączonych znakami +, :, / - każdy symbol wpisywany

jest oddzielnie, powtarzając pole UKD Rozdzielenie symbolu UKD i jego

odpowiednika słownego na dwa podpola Dodanie do każdego symbolu UKD w

kartotece UKD funkcję odsyłaczy, które odsyłają do haseł indeksowych utworzonych z odpowiedników słownych symboli UKD

Pola w rekordzie bibliograficznym

Zapis klasyfikacji w polu 080 oraz polach UKD

P o le U K D : 624.131 P o le U K D : 678 P o le U K D : 005.746(06)

P o le 08 0 : 624.131:678]:005.745(06)

Struktura pola „UKD” w rekordzie bibliograficznym w USMARC

$$a – zapis symbolu UKD$$b – zapis odpowiednika słownegoNp.:$$a 510.6$$b Logika matematyczna

Zapis pionowy pola 080 i pola UKD

Kartoteka UKD W pierwszej, tekstowej wersji systemu

ALEPH 300, kartoteka UKD powstawała z zapisów w rekordzie bibliograficznym i pełniła tylko funkcję kartoteki wzorcowej. W momencie wdrożenia nowej wersji systemu ALEPH 500 pojawiła się możliwość pełnej obsługi kartoteki wzorcowej UKD

Kartoteka wzorcowa UKD w ALEPH 500 Nie zmieniło się pole 080 i pola UKD w

rekordzie bibliograficznym Zmieniła się filozofia tworzenia kartoteki: - kartotekę można było tworzyć

niezależnie od rekordu bibliograficznego - wypełniając rekord bibliograficzny

pobiera się z KHW, utworzony wcześniej symbol UKD

Kartoteka haseł wzorcowych (KHW) Tworzona jest w celu ujednolicenia haseł w

danym języku. Umożliwia realizację następujących celów: - pomaga osobie katalogującej ustalić

właściwą formę różnego typu haseł, - usprawnia wyszukiwanie w katalogach

online, - umożliwia wymianę rekordów między

bibliotekami. Wszystkie hasła ujednolicone wprowadzane

są tylko raz do KHW i używane w rekordach bibliograficznych (pobierane do rekordów)

Format MARC21 do klasyfikacji

Biblioteki utrzymujące KHW UKD

MDT [Mazinarodni desetinne trideni] czeskie tłumaczenie pliku MRF

http://aip.nkp.cz/mdt/Biblioteka Techniczna w Hajfie w Izraelu (The

Technion Library – Israel Institute of Technology)http://library.technion.ac.il/

NEBIS - baza sieci bibliotek i ośrodków informacji w Szwajcarii http://www.nebis.ch/

Baza Biblioteki Technicznej w Hajfie

Plik MRF w Bibliotece Narodowej Czech

NEBIS - baza sieci bibliotek i ośrodków informacji w Szwajcarii

NEBIS - baza sieci bibliotek i ośrodków informacji w Szwajcarii

Struktura rekordu hasła wzorcowego UKD format MARC 21 do klasyfikacji danych wybrane pola: 153 z podpolami „a” symbol cyfrowy „h” odpowiednik słowny 453 hasło indeksowe, powstałe z odpowiednika słownego 553 terminy związane z danym symbolem

UKD

Formularz wzorcowy KHW UKD

Rekord hasła w KHW UKD

Rekord hasła w katalogu online

Schemat „kartoteki wzorcowej” UKD w Bibliotece Politechniki Białostockiej

$ $ a (tu : sym b o l c yfro w y)$ $ b (tu : od p o w ie d n ik s łow n y)

C zęść system atyczn a(o d p o w ie d n ik I cz ę śc i ta b lic U K D )

h a s ła in d ekso w e

C zęść a lfabetyczna(o d p o w ie d n ik II c zę śc i ta b lic U K D )

"karto teka w zorcow a"

Kartoteka wzorcowa UKD

Kartoteka ma postać bazy danych w obowiązującym formacie MARC 21 - nazwy ujednolicone KHW to symbole UKD wraz z odpowiednikami słownymi - nazwy odrzucone to hasła indeksu przedmiotowego UKD Indeks w porządku alfabetycznym wymienia wyrażenia

występujące w odpowiednikach słownych symboli – układ alfabetyczny skupia w jednym miejscu wszystkie ujęcia przedmiotu rozrzucone w wielu działach

Indeks alfabetyczny KHW UKD Zawiera wyrażenia występujące w

odpowiednikach słownych symboli oraz wyrażenia synonimiczne, nie występujące w odpowiednikach słownych

Hasła wielowyrazowe poddawane są inwersji Jest odpowiednikiem drugiej części tablic UKD –

indeksu alfabetycznego – z funkcji pomocniczej, stał się narzędziem do wyszukiwania według zagadnień w katalogu komputerowym

Jest narzędziem gotowym, zamieszczanym w każdym wydaniu tablic UKD

Indeks alfabetyczny KHW UKD

Indeks przedmiotowy KHW UKD

Budowa hasła indeksowego Hasło może mieć postać - prostą – sam temat jedno- lub wielowyrazowy ( tematy

wielowyrazowe często podlegają inwersji czyli

odwróceniu) - złożoną – temat uzupełniony

określnikami

Przykład haseł indeksowych z określnikami

Rekord hasła w kartotece UKD bez określnika

Przykłady stosowania inwersji

Przykłady stosowania inwersji

Przykłady stosowania określników

Przykłady stosowania określników

Szczegółowość symboli UKD Z zasady staramy się tworzyć

symbole jak najbardziej szczegółowe Hasła indeksowe są wówczas także

szczegółowe i łatwiejsze do wyszukiwania według słów języka naturalnego

Ze szczegółowością idzie w parze tworzenie symboli złożonych

Przykłady stosowania symboli złożonych

Symbole z zastosowaniem poddziałów wspólnych formy, miejsca i z kreską zero:

621.3(038) Słowniki elektrotechniczne72(438.151) Architektura Białegostoku913(520)(036) Przewodniki turystyczno-

krajoznawcze po Japonii69-021.163 Wady budowlane. Straty

budowlane331-057.17 Dyrekcja. Kierownicy. Szefowie.

Przełożeni. Menedżerowie

Przykłady stosowania symboli złożonych

Symbole proste połączone znakami „ : ” „ + ” „ / ” „ ’ „ 681.5:004:621.38 Mechatronika

626.81/.85 Nawadnianie681.586'325 Przetworniki prędkości i przyspieszenia69+624](038) Słownik budowlany811.134.3:811.111]'374 Słowniki portugalsko-angielskie i angielsko-portugalskie

Przykłady stosowania symboli złożonych

Symbole z zastosowaniem podziału A/Z

Nazwy własne osobowe i geograficzne:72.071Garcia de Paredes913(438.152-751.2)Białowieski:502.5 Białowieski Park Narodowy

Nazwy instytucji:061.1(438):347.77 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Nazwy organizacji:061.1(100):001 UNESCO

Wyszukiwanie w bazie BPB przeglądanie – możliwość wpisania

symbolu UKD i hasła indeksowego wyszukiwanie – możliwość wpisania

zarówno symbolu UKD jak i hasła indeksowego

wynik wyszukiwania – rekordy bibliograficzne dokumentów, szukanych tematów.

Przeglądanie indeksów UKD

Przeglądanie indeksów UKD

Przeglądanie symboli UKD

Wyszukiwanie wg UKDza pomocą hasła indeksowego

Wynik wyszukiwania wg UKDza pomocą hasła indeksowego

Wyszukiwanie wg UKDza pomocą symbolu cyfrowego

Wynik wyszukiwania wg UKDza pomocą symbolu cyfrowego

Wyszukiwanie w katalogu BPB – rekord hasła

Aktualności UKD na stronie BN

Kartoteka wzorcowa UKD w Bibliotece Narodowej

Baza oparta jest na tablicach  Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna: publikacja

nr UDC-P058 autoryzowana przez Konsorcjum UKD nr licencji UDC-2005/06.

Prezentuje symbole UKD budowane zgodnie z przyjętą w B N metodą zapisu pionowego symboli UKD. Zapis jest stosowany w Przewodniku Bibliograficznym od 2011 r. Kartoteka wzorcowa UKD jest kontrolowana przez Pracownię Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej.

Format dla klasyfikacji w MARC21 Na potrzeby kartoteki wzorcowej zaadaptowano

następujące pola z formatu dla klasyfikacji:008 Dane kontrolne040 Instytucja sporządzająca rekord084 Schemat klasyfikacji i wydanie153 Symbol klasyfikacji i Odpowiednik słowny symbolu353 Odsyłacz uzupełniający (zob. też)453 Symbol klasyfikacji odrzucony (NU)553 Symbol klasyfikacji - Tropy (TK) i Odpowiednik słowny symbolu680 Tekst objaśniający - Nota stosowania 753 Termin indeksowy 761 Tekst objaśniający - Instrukcje dalszego podziału i łączenia symboli i przykłady symboli 

Rekord hasła w khw UKD

Kartoteka wzorcowa UKD w BN Kartoteka UKD nie jest automatycznie

powiązana z rekordami bibliograficznymi. Stanowi rodzaj słownika UKD zbudowanego zgodnie z metodą zapisu pionowego.

Bazę można przeszukiwać przez trzy indeksy: termin indeksowy symbol UKD tropyhttp://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=50 Baza aktualizowana jest co miesiąc.

Kartoteka wzorcowa UKD w BN

Kartoteka wzorcowa UKD w BN

Kartoteka wzorcowa UKD w BN

Kartoteka wzorcowa UKD w BN

Organizacja zbiorów bibliotecznych

Oprócz klasyfikacji książek i prowadzenia katalogu rzeczowego, Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna służy też do

tworzenia schematu układu książek na półkach. UKD, w odróżnieniu od JHP (rozpraszającego piśmiennictwo) jest klasyfikacją skupiającą. Obejmuje całość wiedzy i ją logicznie porządkuje.

Wolny dostęp do półek Umożliwia czytelnikowi bezpośredni kontakt

ze zbiorami bibliotecznymi gwarantując swobodny wybór materiałów.

Dzięki zastosowaniu w układzie zbiorów klasyfikacji dziesiętnej klas nadrzędnych i podrzędnych, użytkownik ma do dyspozycji zakresy tematyczne od ogólnego do szczegółowego, co pozwala mu w szerszym kontekście spojrzeć na wyszukiwane zagadnienie, zaś układ logiczny działów np. elektrotechnika, elektronika, telekomunikacja umożliwia wgląd w pokrewną tematykę.

Wolny dostęp do półek Możliwość zastosowania dwóch wzajemnie

uzupełniających się strategii wyszukiwania: - praca z udostępnionym przez bibliotekę

schematem klasyfikacji, - wstępne wyszukanie materiału w katalogu,

dotarcie do niego na półce, ocenie znaleziska z autopsji i porównanie go z materiałami znajdującymi się najbliżej pod względem charakterystyki rzeczowej.

Na ogół udaje się znaleźć coś obok „pierwotnego trafienia” i jest to książka, z którą wychodzimy z biblioteki

Wolny dostęp do półek Przy najbardziej nawet rozbudowanej

klasyfikacji i najbardziej precyzyjnym języku haseł przedmiotowych jako narzędziach wyszukiwawczych, możliwość wzięcia książki do ręki, zapoznania się z jej aparatem naukowym, ocenienia czytelności tekstu i jego adekwatności do potrzeb, z jakimi czytelnik rozpoczął poszukiwania jest niezastąpione. Mogą to być wybory świadome, jak i całkowicie przypadkowe odkrycia.

Wolny dostęp do półek W wolnym dostępie nie chodzi o rozłożenie książek na

dostępnych półkach, tylko o stworzenie układu, w którym z sensem można prowadzić wyszukiwania. Użytkownik nie może znajdować pod jedną sygnaturą 200 książek, tak jak to powszechnie się zdarza, kiedy do rozstawienia książek stosuje się skrócone tablice UKD.

W BPB przyjęto, że schemat ustawienia książek na półkach będzie bardziej szczegółowy, na tyle, żeby w księgozbiorze technicznym wyodrębnić dziedziny istotne, często pojawiające się nowe zagadnienia. Wiązało się to ze zmianami, przestawieniami i łączeniami niektórych dziedzin

Schemat ustawienia na półkach Schemat klasyfikacji w BPB obejmuje

następujące rodzaje symboli: symbole proste w różnym stopniu

rozbudowy symbole rozwinięte symbole złożone zastosowanie podziału

alfabetycznego A/Z

Przykłady działów w schemacie Symbole proste: 620.3 Nanotechnologia 621.79 Spawanie. Zgrzewanie. Lutowanie 629.331 Samochody osobowe 678 Przemysł tworzyw sztucznych 728 Architektura mieszkalna 811.111 Język angielski 91 Geografia

Przykłady działów w schemacie Symbole rozwinięte 004.032.26 Sieci neuronowe 005.95/.96 Zarządzanie personelem 338.24.021.8 Reformy gospodarcze 62-192 Niezawodność maszyn 621.37-021.29 Kompatybilność

elektromagnetyczna 913(438.15) Geografia województwa

podlaskiego

Przykłady działów w schemacie Symbole złożone 304/308 Polityka społeczna 338.48-53:63 Agroturystyka 621.31:621.38 Energoelektronika 621.7.08+621.71 Metrologia techniczna.

Tolerancje. Pasowania. Montaż 658.114-022.51/-022.55 Małe i średnie

przedsiębiorstwa. Small business. Mikroprzedsiębiorstwa

Przykłady działów w schemacie Zastosowanie podziału alfabetycznego

A/Z 004.4A/Z Programy, języki i systemy

komputerowe wg nazw 005.51L Logistyka 51A/Z Matematycy 72.071A/Z Architekci

Problemy w ustawieniu księgozbioru wg UKD Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna ma

charakter ujęciowy, czyli jeden przedmiot dokumentu można rozpatrywać z różnych punktów widzenia.

Działowa organizacja zbiorów wg UKD może więc powodować rozproszenie publikacji dotyczących obiektów bądź zjawisk, którymi zajmuje się wiele dyscyplin.

W celu uniknięcia rozproszenia literatury, której przedmiotem treści jest to samo zagadnienie, ale rozpatrywane w różnych aspektach utworzono symbole złożone

Problemy w ustawieniu księgozbioru wg UKD Połączono w jednym miejscu zagadnienia

związane z wytrzymałością:539.4+620.17 Wytrzymałość materiałów i

próby wytrzymałościowe Połączono w jeden dział zagadnienia

związane z kolejnictwem:629.4+621.33+625.1/.5 Tabor kolejowy.

Trakcja. Wagony. Pojazdy szynowe. Koleje. Budowa linii kolejowych. Koleje specjalne

Schemat ustawienia na półkach

W ustawieniu księgozbioru w układzie działowym przyjęto zasadę, że na jeden dział zostanie przeznaczony mniej, więcej jeden regał. Obecny podział jest wynikiem analizy ilościowej księgozbioru. Na przyszłość, mamy nadzieję, będzie to wynik zaspokojenia potrzeb użytkowników biblioteki

Dziękuję za uwagę e.mickiewicz@pb.edu.pl

Podlaskie Forum BibliotekarzyPodlaskie Forum Bibliotekarzy 22 marzec 2012