vietnamese voter information guide - californiatóm lược của phân tích viên lập pháp về...

36  |   Danh Xưng và Tóm Lược  /  Phân Tích

ÁN TỬ HÌNH. ĐẠO LUẬT TIÊN KHỞI.

DANH XƯNG CHÍNH THỨC VÀ TÓM LƯỢC CỦA TỔNG CHƯỞNG LÝ

DỰ LUẬT

34

34

ÁN TỬ HÌNH. ĐẠO LUẬT TIÊN KHỞI.• Bãibỏántửhìnhlàhìnhphạttốiđachonhữngngườibịkếttộisátnhânvàthaybằngánchungthân

màkhôngđượcphóngthíchcóđiềukiện.• Ápdụnghồitốchonhữngngườiđãbịtuyênántửhình.• QuyđịnhlànhữngngườibịkếttộisátnhânphảilàmviệctrongthờigianởtùtheochỉthịcủaBộCải

HuấnvàPhụcHồi,vàphảibịkhấutrừlươngđểtrảbấtcứsốtiềnphạthoànnguyênnàochonạnnhânhoặcnhữnglệnhđốivớihọ.

• Chuyển$100triệuchocáccơquancônglựcđểđiềutranhữngvụsátnhânvàhiếpdâm.

Tóm Lược của Phân Tích Viên Lập Pháp về Ước Tính Tác Động Tài Khóa Thực Sự Đối Với Chính Quyền Tiểu Bang và Địa Phương:• Cáckhoảntiếtkiệmcủatiểubangvàquậnvềnhữngvụxửtộisátnhân,khángcáoántửhình,vàcải

huấnmỗinămkhoảng$100triệutrongvàinămđầu,tănglênkhoảng$130triệumỗinămsauđó.Mứcướctínhnàycóthểnhiềuhơnhoặcíthơnhàngchụctriệuđôla,phầnlớntùytheocáchápdụngdựluậtnàyvàmứcđộcáctộiphạmlẽrabịkếtántửhìnhvàxửtửtrongtươnglai.

• Cácphítổnmộtlầncủatiểubangtổngcộnglà$100triệulàmcấpkhoảnchocáccơquancônglựcsẽđượctrảtrongbốnnămtới.

SƠ LƯỢC VẤN ĐỀSát Nhân và Án Tử Hình.Giếtngườicấpmột

thườngđượcđịnhnghĩalàviệcgiếtngườitráiphápluật(1)mộtcáchcốývàcótínhtoántrướchoặc(2)diễnracùngmộtlúcvớimộtsốtộiáckhác,chẳnghạnnhưbắtcóc.Tộinàycóthểbịtrừngphạtbằngánchungthântrongnhàtùtiểubangvớikhảnăngđượchộiđồngtạmdungtiểubangthảrasaukhithụántốithiểulà25năm.Tuynhiên,luậthiệnhànhcủatiểubangcóthểtrừngphạttộigiếtngườicấpmộtbằngántửhìnhhoặctùchungthânmàkhôngchocơhộitạmthakhi“cáchoàncảnhđặcbiệt”cụthểcủatộiphạmđãbịtruytốvàđượcchứngminhtạitòaán.Luậthiệnhữucủatiểubangxácđịnhmộtsốhoàncảnhđặcbiệtcóthểđượctruytố,chẳnghạnnhưtrongcáctrườnghợpkhivụgiếtngườiđãđượcthựchiệnđểkiếmlợitàichánh,đặcbiệttànác,hoặcphạmphảitrongkhibịcáođangthamgiavàocáchoạtđộngphạmtộihìnhsựcụthểkhác.Thôngthườngmộtbồithẩmđoànquyếtđịnhsẽápdụnghìnhphạtnàokhihoàncảnhđặcbiệtđãđượctruytốvàchứngminh.

Thực Thi Án Tử Hình tại California. Cácphiênxửgiếtngườivớikhungántửhìnhđượcchiathành

PHÂN TÍCH CỦA PHÂN TÍCH VIÊN LẬP PHÁP

haigiaiđoạn.Giaiđoạnthứnhấtliênquanđếnviệcxácđịnhbịcáocóphạmtộigiếtngườihaykhôngvàcóbịtruytốbấtcứhoàncảnhđặcbiệtnàokhông,trongkhigiaiđoạnthứhailiênquanđếnviệcxácđịnhcónênápđặtántửhìnhhaykhông.Theoluậthiệnhữucủatiểubang,bảnántửhìnhsẽtựđộngđượckhángcáolênTốiCaoPhápViệnCalifornia.Trongnhữngvụ“khángántrựctiếp”này,cácluậtsưcủabịcáolậpluậnrằngtrongphiênxửđãxảyracácviphạmđốivớiluậttiểubanghoặcluậthiếnphápliênbang,chẳnghạnnhưbằngchứngđượcbaogồmhoặcloạitrừkhỏiphiênxửkhôngđúngtheothủtục.NếuTốiCaoPhápViệnCaliforniaxácđịnhphánquyếtcótộivàbảnántửhình,thìbịcáocóthểyêucầuTốiCaoPhápViệnHoaKỳduyệtlạiquyếtđịnhđó.Ngoàiviệckhángántrựctiếp,cáctrườnghợpántửhìnhthườngliênquanđếnnhữngtranhcãipháplýsâurộngtạicảhaitòaántiểubangvàliênbang.Nhữngtranhcãinàyliênquanđếncácyếutốcủavụánkhácvớinhữngvụđượccứuxéttrongnhữnglầnkhángántrựctiếp(chẳnghạnnhưtuyênbốrằngluậtsưcủabịcáothiếuhiệuquả)vàthườngđượcgọilàkiếnnghị“habeascorpus”(đìnhquyềngiamgiữ).Cuốicùng,cáctùnhânnàođãnhậnđượcántửhìnhcũngcóthểyêucầuThốngĐốcgiảmáncủahọ.

Muốn biết  nội  dung của Dự Luật  34,  xem trang 95.  

DỰ LUẬT

34ÁN TỬ HÌNH. ĐẠO LUẬT TIÊN KHỞI.

PHÂN TÍCH CỦA PHÂN TÍCH VIÊN LẬP PHÁP TIẾP THEO

Phân Tích  |   37

34

Hiệnnay,thủtụctốtụngtheosaumộtbảnántửhìnhcóthểkéodàimộtvàithậpniênđểhoàntấtởCalifornia.Cảhaichínhquyềntiểubangvàquậnđềuphải

chịuphítổnliênquanđếncácphiênxửgiếtngười,baogồmcảphítổnchotòaánvàtiếntrìnhtruytố,cũngnhưđểbiệnhộnhữngngườibịbuộctộigiếtngườimàkhôngcókhảnăngtrảtiềnthuêđạidiệnpháplý.Ngoàira,tiểubangphảichịuphítổnluậtsưlàmviệcchoBộTưPhápđểtìmcáchduytrìántửhìnhtrongtiếntrìnhkhángán.Cáccơquantiểubangkhácnhau(baogồmcảVănPhòngBiệnHộCôngTiểuBangvàTrungTâmTàiNguyênHabeasCorpus)đượcgiaonhiệmvụcungcấpđạidiệnpháplýchocánhânnàođãnhậnđượcbảnántửhìnhnhưngkhôngđủkhảnăngtrảtiềnthuêđạidiệnpháplý.Từkhiluậtvềántửhìnhhiệntạiđượcbanhànhở

Californiavàonăm1978,khoảng900cánhânđãnhậnđượcmộtbảnántửhình.Trongsốnày,có14ngườiđãbịxửtử,83ngườiđãchếttrướckhibịxửtử,vàkhoảng75ngườiđãđượctòaángiảmbớtáncủahọ.TínhđếnThángBảy2012,Californiađãcó725phạmnhântrongnhàtùtiểubangbịkếtántửhình.Hầuhếtnhữngphạmnhânnàyđangởvàocácgiaiđoạnkhácnhaucủatiếntrìnhkhángánhoặccứuxéthabeascorpus(đìnhquyềngiamgiữ).CáctùnhânnamcóánthườngbịgiamtạiNhàTùTiểuBangSanQuentin(chờchết),trongkhicáctùnhânnữcóánbịgiamtạiCơSởPhụNữMiềnTrungCaliforniaởChowchilla.Tiểubanghiệnđangcócácquyđịnhvàthủtụcanninhkhácnhaudẫnđếnhậuquảgiatăngphítổnvềanninhchocáctùnhân.Vídụ,cáctùnhâncóántửhìnhthườngluônluônđượccòngtayvàhộtốngbởimộthoặchaiviênchứckhiởbênngoàibuồnggiamcủahọ.Ngoàira,nhữngphạmnhânnàyhiệnnayluậtbuộcphảiđượcgiữtrongcácbuồnggiamriêngbiệt,trongkhihầuhếtcáctùnhânkhácởchungbuồnggiam.

DỰ LUẬTDựluậtnàybãibỏđạoluậthiệnhànhvềántử

hìnhcủatiểubang.Ngoàira,nóthườngđòihỏinhữngkẻgiếtngườiphảilàmviệctrongkhiởtùvàcungcấptàitrợmớicủatiểubangchocơquancônglựcđịaphươngtrêncănbảnngắnhạn.

Xóa Bỏ Các Bản Án Tử Hình. Theodựluậtnàykhôngcóphạmnhânnàocóthểbịtiểubangtuyênántửhình.Dựluậtcũngquyđịnhrằngphạmnhânhiệnđangcóántửhìnhsẽkhôngbịxửtửvàthayvàođósẽđượctuyênánlạithànhántùchungthânmàkhôngchocơhộitạmtha.DựluậtcũngchophépTốiCaoPhápViệnCaliforniachuyểntấtcảcácđơnkhángántrựctiếpvàthỉnhnguyệnhabeascorpus(đìnhquyềngiamgiữ)đốivớiántửhìnhhiệnhữucủahọsangTòaKhángÁnhoặctòathượngthẩmcủacủatiểubang.Nhữngtòaánnàysẽgiảiquyếtcácvấnđềcònlạingaycảsaukhithayđổithànhántùchungthânmàkhôngchocơhộitạmtha.

Điều Kiện Bắt Tù Nhân Làm Việc. Luậttiểubanghiệnnaythườngbắtbuộctùnhân–kểcảnhữngkẻgiếtngười–phảilàmviệctrongkhihọđangởtrongtù.NhữngquyđịnhcủaCaliforniachophépmộtsốtrườnghợpngoạilệđốivớiđiềukiệnlàmviệcnày,chẳnghạnnhưđốivớitùnhânnàocókhảnănggâyrủiroanninhquálớnkhithamgiavàocácchươngtrìnhlàmviệc.Ngoàira,tòaáncóthểbuộccáctùnhânphảitrảtiềnbồithườngđịnhkỳchocácnạnnhâncủatộiphạm.Dựluậtnàyquyđịnhrằngtấtcảnhữngaibịkếttộigiếtngườiđềuphảilàmviệctrongkhiởtùtiểubangvàphảibịtrừlươngchobấtkỳkhoảnnợnàohọcònnợcácnạnnhâncủatộiphạm,theoquyđịnhcủatiểubang.Bởivìdựluậtnàykhôngthayđổiquyđịnhcủatiểubang,lềlốithựchànhhiệnhữutrongtùliênquanđếnđiềukiệnlàmviệccủatùnhânsẽkhôngnhấtthiếtphảiđượcthayđổi.

Thành Lập Quỹ cho Việc Thực Thi Pháp Luật tại Địa Phương. Dựluậtnàythiếtlậpmộtquỹđặcbiệtmới,gọilàQuỹSAFECalifornia,đểcấpngânkhoảnchocácsởcảnhsátthànhphố,sởcảnhsátquận,vàcácvănphòngbiệnlýđịahạtnhằmmụcđíchgiatăngmứcđộgiảiquyếtcácvụgiếtngườivàhiếpdâm.Vídụ,dựluậtnàyquyđịnhrằngsốtiềnđócóthểđượcsửdụngđểtăngthêmnhânviêntrongcácđơnvịđiềutrahoặctruytốcácvụgiếtngườiphạmtộitìnhdục.Theodựluậtnày,tổngcộng$100triệusẽđượcchuyểntừQuỹChungcủatiểubangsangQuỹSAFECaliforniatrongvòngbốnnăm–$10triệutrong2012-13và$30triệumỗinămtừ2013-14đến2015-16.TiềntrongQuỹSAFECaliforniasẽđượcphânphốichocáccơquancônglựcđịaphươngdựatheomộtcôngthứcdoTổngChưởngLýtiểubangquyếtđịnh.

38  |   Phân Tích

PHÂN TÍCH CỦA PHÂN TÍCH VIÊN LẬP PHÁP TIẾP THEO

34

DỰ LUẬT

34ÁN TỬ HÌNH. ĐẠO LUẬT TIÊN KHỞI.

TÁC ĐỘNG TÀI KHÓADựluậtnàysẽcómộtsốtácđộngtàikhóađốivới

cácchínhquyềntiểubangvàđịaphương.Cáctácđộngtàikhóachínhcủadựluậtnàyđượcthảoluậndướiđây.

Phiên Xử Giết NgườiThủ Tục Tòa Án. Dựluậtnàysẽlàmgiảmphítổn

củatiểubangvàquậnliênkếtđếnmộtsốvụángiếtngườimàlẽrađãhộiđủđiềukiệnđểchịuántửhìnhtheoluậthiệnhành.Nhữngvụánnàycóthểsẽíttốnkémhơnnếuántửhìnhkhôngcònlàmộtlựachọnvìhailýdochính.Trướchết,thờigiancủamộtsốphiênxửsẽđượcrútngắn.Điềunàylàbởivìsẽkhôngcònmộtgiaiđoạnriêngbiệtđểxácđịnhxemcóápđặtántửhìnhhaykhông.Nhữngkhíacạnhkháccủacácphiênxửgiếtngườicũngcóthểđượcrútngắn.Vídụ,thờigianlựachọnbồithẩmđoànchomộtsốphiênxửcóthểđượcgiảmbớtbởivìkhôngcòncầnthiếtphảiloạibỏnhữngngườinàocóthểlàmbồithẩmnhưngkhôngmuốnápđặtántửhình.Thứhai,việcloạibỏántửhìnhsẽgiảmbớtchiphícácquậnphảitrảchocáccôngtốviênvàvàluậtsưbiệnhộcôngcộngđốivớimộtsốvụgiếtngười.Điềunàylàbởivìcáccơquannàythườngsửdụngnhiềuluậtsưhơntrongcáctrườnghợpđềnghịántửhìnhvàphảichịuchiphílớnhơnliênquanđếnnhữngcuộcđiềutravàchuẩnbịkhácchogiaiđoạntuyênántrongnhữngtrườnghợpnhưvậy.

Trại Giam Quận. ChiphítrạigiamQuậncũngcóthểđượcgiảmbớtvìtácđộngcủadựluậtđốivớicácphiênxửgiếtngười.Nhữngngườibịgiamđểxétxửvềtộigiếtngười,đặcbiệtlàcácvụcóthểdẫnđếnbảnántửhình,thườngởlạitrạigiamquậnchođếnkhihoàntấtphiênxửvàviệctuyênáncủahọ.Vìmộtsốvụgiếtngườiđượcrútngắndoviệcloạibỏántửhình,nhữngngườibịtruytốvềtộigiếtngườisẽởtrongtrạigiamquậnítthờigianhơntrướckhiđượcgửiđếnnhàtùtiểubang.Mộtkếtquảnhưthếsẽlàmgiảmchiphítrạigiamquậnvàlàmtăngchiphínhàtùtiểubang.

Tiết Kiệm. Tiểubangvàcácquậncóthểtiếtkiệmđượchàngchụctriệuđôlahàngnămtrêncănbảntoàntiểubangtừnhữngchiphígiảmbớtliênquanđếncácphiênxửgiếtngười.Sốtiềntiếtkiệmthựctếsẽphụthuộccácyếutốkhácnhau,baogồmcảsố

phiênxửántửhìnhmàlẽrasẽxảyratrongtrườnghợpkhôngcódựluậtnày.Cũngcóthểlàtiểubangvàcácquậnsẽchuyểnmộtsốnguồnlựccủahọliênquanđếntòaánchocáchoạtđộngkháccủatòaán.Tươngtựnhưvậy,cáckhoảntiếtkiệmtừtrạigiamquậnsẽbớtđivìcácgiườngtrạigiamkhôngcòncầnthiếtchocácbịcáotrongcácphiênxửántửhìnhđượcdùngchonhữngphạmnhânkhác,chẳnghạnnhưnhữngngườihiệnnayđangđượcphóngthíchsớmbởivìthiếuchỗtrongtrạigiamởmộtsốquận.Cáckhoảntiếtkiệmnêutrêncóthểbớtđimột

phầnvìviệcloạibỏántửhìnhlàmgiảmđiđộngcơnhậntộicủaphạmnhânđểđổilấybảnánnhẹhơntrongmộtsốvụángiếtngười.Nếuántửhìnhbịcấmvàcóthêmcácvụánđiđếnphiênxửthayvìđượcgiảiquyếtthôngquathỏathuậnnhậntội,thìchothểdẫnđếnhậuquảlatiểubangvàquậnphảitốnphíthêmđểhỗtrợchotòaán,tiếntrìnhtruytố,vàluậtsưbiệnhộ,cũngnhưtrạigiamquận.Chưabiếtmứcđộmàđiềunàysẽxảyra.

Kiện Tụng Kháng ÁnTheothờigian,dựluậtnàysẽlàmgiảmcáckhoản

chicủatiểubangtừviệcTốiCaoPhápViệnCaliforniavàcáccơquantiểubangthamgiavàotiếntrìnhkhángántửhình.Cáckhoảntiếtkiệmnàycủatiểubangsẽđạtkhoảng$50triệumỗinăm.Tuynhiên,cáckhoảntiếtkiệmnàycókhảnăngsẽbịbớtmộtphầntrongngắnhạnbởivìmộtsốchitiêucủatiểubangdànhchocácvụkhángáncóthểsẽtiếptụcchođếnkhitòagiảiquyếtxongtấtcảcácvụkhángándởdangcủatùnhânđãnhậnántửhìnhtrướcđây.Vềlâudài,cóthểsẽcóphítổntươngđốinhỏcủatiểubangvàđịaphương–cólẽtổngcộngvàokhoảng$1triệumỗinăm–đểxửcácvụkhángántăngthêmtừsốphạmnhânnhậnđượcántùchungthânmàkhôngchocơhộitạmtha.

Sở Cải Huấn Tiểu BangViệcloạibỏántửhìnhsẽảnhhưởngđếnphítổn

nhàtùtiểubangtheonhữngcáchkhácnhau.Mộtmặt,việcloạibỏánnàysẽdẫnđếnhậuquảlàsốtùnhântăngcaohơnđôichútvàchiphícaohơnbởivìcáctùnhâncóántửhìnhtrướcđâybịkếtántùchungthânmàkhôngchocơhộitạmtha.Vớikhoảngthờigianhiệnnaymàcáctùnhânđangchờthụántửhình,thìcácchiphínàycólẽsẽkhông

Muốn biết  nội  dung của Dự Luật  34,  xem trang 95.  

PHÂN TÍCH CỦA PHÂN TÍCH VIÊN LẬP PHÁP TIẾP THEO

Phân Tích  |   39

34

DỰ LUẬT

34ÁN TỬ HÌNH. ĐẠO LUẬT TIÊN KHỞI.

nhiều.Mặtkhác,cácchiphíthêmnàycóthểsẽbớtđinhiềuhơnbởicáckhoảntiếtkiệmđượctạorakhikhôngphảigiamgiữhàngtrămtùnhânchờthụántửhình.Nhưđãtrìnhbàyởtrên,giammộttùnhâncóántửhìnhthườngtốnkémhơnnhiềusovớimộttùnhâncóántùchungthânmàkhôngchocơhộitạmtha,vìcácbiệnphápanninhcaohơnvàtốnkémhơnđểgiamgiữvàgiámsátcáctùnhânbịkếtántửhình.Kếtquảsaucùngcủacáctácđộngtàikhóanàycó

lẽchungcuộcsẽgiảmbớtchiphícủatiểubangđốivớiviệcđiềuhànhhệthốngnhàtùcủatiểubang,cókhảnăngvàokhoảngvàichụctriệuđôlahàngnăm.Cáckhoảntiếtkiệmnày,tuynhiên,cóthểcaohơnhoặcthấphơnvìnhiềulýdokhácnhau.Vídụ,nếumứcđộcácvụhànhquyếtxảyratrongtươnglaisẽgiatăngkhikhôngcódựluậtnày,thìchiphítrongtươnglaiđểgiamgiữcáctùnhânđãbịkếtántửhìnhsẽđượcgiảmbớt.Dođó,sẽcócáckhoảntiếtkiệmvềcảihuấnthấphơnvìhậuquảcácđiềukhoảncủadựluậtnàyloạibỏántửhình.Ngoàira,nếusốlượngcánhânbịkếtántửhìnhtrongtươnglaisẽtănglênvìkhôngcódựluậtnày,thìchiphíđểgiamgiữnhữngcánhânnàytrongtùcũngsẽtănglên.Theotìnhhuốngnày,việcloạibỏántửhìnhsẽdẫnđếnkếtquảlàcáckhoảntiếtkiệmcảihuấncaohơnlàmứcchúngtôiđãướctính.

Quỹ Chung Chuyển sang Quỹ SAFE CaliforniaDựluậtnàybắtbuộcchuyểntổngcộng$100triệu

từQuỹChungcủatiểubangsangQuỹSAFECaliforniatừ2012-13đến2015-16.Kếtquảlà,sẽcóíttàinguyênQuỹChunghơnđểhỗtrợchocácchươngtrìnhđadạngkháccủatiểubangtrongnhữngnămđó,nhưngsẽcónhiềutàitrợhơnchocáccơquanchínhquyềnđịaphươngnhậnđượccáckhoảntàitrợđó.NếukhoảntàitrợcungcấptừQuỹSAFECaliforniachocáccơquanđịaphươngdẫn

đếnkếtquảbắtgiữvàkếtánthêm,thìdựluậtnàycóthểlàmtăngphítổitiểubangvàquậnchoviệcxétxửởtòa,trạigiam,vàcáchoạtđộngnhàtù.

Tác Động Tài Khóa KhácXây Cất Nhà Tù. Dựluậtnàycũngcóthểảnh

hưởngđếnchiphíxâycấtnhàtùtrongtươnglaibằngcáchchophéptiểubangtránhchiphícơsởtrongtươnglailiênquanđếnviệcgiamgiữmộtsốlượngtửtùngàycàngtăng.Tuynhiên,mứcđộcủabấtkỳkhoảntiếtkiệmnàonhưvậysẽphụthuộcvàosựtăngtrưởngtrongtươnglaivềsốtùnhâncóántửhình,cáchtiểubangchọnđểgiamgiữcáctùnhâncóántửhìnhtrongtươnglai,vàsựtăngtrưởngtrongtươnglaivềconsốtùnhânthôngthường.

Tác Động đối với Mức Độ Giết Người. NếuviệccấmsửdụngántửhìnhcóảnhhưởngđếntìnhtrạnggiếtngườiởCalifornia,thìdựluậtnàycóthểảnhhưởngđếnchitiêuvềhìnhphápcủachínhquyềntiểubangvàđịaphương.Hệquảtácđộngtàikhóa,nếucó,chưađượcbiết.

Tóm LượcTínhchung,dựluậtnàysẽdẫnđếnkếtquảtiết

kiệmsaucùngchocácchínhquyềntiểubangvàđịaphươngliênquanđếncácphiênxửgiếtngười,kiệntụngkhángán,vàcảihuấncủatiểubang.Cáckhoảntiếtkiệmnàycólẽsẽlàkhoảng$100triệumỗinămtrongvàinămđầutiên,tăngđếnkhoảng$130triệumỗinămsauđó.Sốtiềnthựctếcủacáckhoảntiếtkiệmhàngnămcóthểcaohơnhoặcthấphơnhàngchụctriệuđôla,tùythuộcvàocácyếutốkhácnhaubaogồmcáchthứcthựcthidựluậtnàyvàmứcđộtuyênántửhìnhvàhànhquyếtsẽdiễnratrongtươnglainếudựluậtnàykhôngđượccửtriphêchuẩn.Ngoàira,dựluậtnàysẽbuộctiểubangphảicungcấptổngcộng$100triệucấpkhoảnchocáccơquancônglựctạiđịaphươngtrongvòngbốnnămtới.