visie afbakening kleinstedelijk gebied asse
Post on 09-Jan-2017
565 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
Visie afbakening kleinstedelijk gebied Asse
2 April 2013
-
V I S I E A F B A K E N I N G
2
Fig. 2 stationsgebied Asse
Fig. 1 voorpagina: zicht op Asse vanaf de oostzijde
Fig. 3 gemeenteplein Asse Fig. 4 park, Asse
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
3
INLEIDING 05
RUIMTELIJKE POSITIONERING 07
LANDSCHAP 09
.1 STEDENBOUW 23
.2 TAAKSTELLINGEN 37
.1 WEGENSTRUCTUUR 49
.2 RONDWEG 53
SYNTHESE 75
PRUP EN STRATEGISCHE ACTIES 83
colofon 87
Inhoud
1234
5
67
-
V I S I E A F B A K E N I N G
4
Fig. 5 landschap ten zuiden van het kleinstedelijk gebied
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
5
Om de aanwezige kwaliteiten en het ruimte-lijk functioneren van het kleinstedelijk gebied van Asse ook in de toekomst te waarborgen en versterken, is aan H+N+S Landschapsar-chitecten en Antea Group gevraagd om een afbakeningsstudie uit te voeren die richting geeft aan toekomstige verstedelijking. Deze studie formuleert in drie hoofdstukken een analyse van de landschappelijke (hoofd-stuk 3), stedenbouwkundige (hoofdstuk 4.1) en infrastructurele structuur (hoofdstuk 5.1) kwaliteiten in zgn. 'kwaliteitenkaarten'. In de hoofdstukken 4 en 5 worden ook de toe-komstige opgaven aangaande stedenbouw en infrastructuur behandeld in respectievelijk hoofdstuk 4.2 (taakstellingen wonen, detail-handel en bedrijvigheid) en 5.2. (ringweg). De kwaliteitenkaarten worden gecombineerd in hoofdstuk 6 (synthese) tot een gewenste ruimtelijke structuur, die richting geeft aan de toekomstige ontwikkeling. De opgaven
worden er bij opgenomen als een afweging tussen alternatieven (ringweg) die in de MER beoordeeld zullen worden en als typering waar voorwaarden voor worden gesteld (potentile woonuitbreidingsgebieden). Tot slot wordt een afbakeningscontour gentroduceerd, die in samenhang met de genoemde voorwaarden en te bestendigen kwaliteiten de toekomstige ruimtelijke struc-tuur van Asse vastlegt.
INLEIDING1
-
V I S I E A F B A K E N I N G
6
Kaart 1
Schematische weergavevan de ruimtelijke visieop Vlaanderen
Fig. 6 Vlaamse Ruit: steden, landschap, toeristische plekken, wegen
Provinciaal Structuurplan
Fig. 7 Provinciaal Structuurplan
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
7
Asse is in de Vlaamse ruit een rustig groen gebied, dat echter onder verstedelijkingsdruk staat vanuit Brussel. Het ligt op de grens van het Pajottenland en Klein-Brabant. De goede bereikbaarheid vanuit de hoofdstad en het landelijke karakter geven Asse bijzondere kansen als groene woonbestemming. De ver-stedelijkingsdruk is een uitdaging, maar ook een kans: de nabijheid van voorzieningen en werkgelegenheid in Brussel maakt dat Asse een geliefde plek is om te wonen in de toch landelijke omgeving. Voor de omliggende ge-meenten speelt Asse een rol met haar voor-zieningen in het centrum: de goed uitgeruste
kern, en de sublokale betekenis van de handel en van diensten als het OLV Ziekenhuis en de scholen. De gemeente bouwt hierop voort met de plannen voor ontwikkeling van Asse Centrum. Hiertoe behoren Om de kern te versterken en het omringende landschap te sparen, kiest Asse er voor om toekomstige woningbouw binnen de bestaande grenzen van het stedelijk gebied te laten plaatsvinden. In dit afbakeningsproces wordt deze ambitie onderschreven en wordt invulling gegeven aan de wens door de afbakening te richten op inbreiding enerzijds en vrijwaring van de open ruimte anderzijds.
RUIMTELIJKE POSITIONERING2
Dit is goed mogelijk, omdat er nog ruimte is in de beschikbare kavels en inbreidingsloca-ties, waarmee het niet nodig is om uitbreidin-gen te ontwikkelen. De afbakening is meer dan een lijn rond het toegestane te ontwikkelen gebiedsdeel; het formuleert een visie op de ontwikkelingen binnen deze contour, en stelt een actiepro-gramma met strategische projecten voor.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
8
1768 1970
Fig. 8 Historische kaart (bron: Ferraris-kaart 1768) Fig. 9 Historische kaart (bron: topografische kaart 1970)
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
9
LANDSCHAP3H O O F D S T U K
Historische ontwikkeling
De structuur van Asse is in grote mate bepaald door de geomorfologische toestand. De fysische bodemgesteldheid gaf richting aan de waterafstroom. Asse is gevormd op de hoog en droog gelegen rug, 'de cuesta van Asse, die een waterscheiding is tussen de noord- en zuidwaarts stromende beken. Over deze rug loopt van oudsher de Brus-selse Steenweg, en op een kruispunt van wegen ontstond het dorp. Ook heden ten dage vormen deze samenkomst van wegen en aanwezige beekdalen een belangrijke typering van de ruimtelijke structuur van het gebied. Lintbebouwing langs de wegen en de invulling van tussenliggende gebieden hebben het dorp laten groeien tot een kleinstedelijk gebied.
bos
moeras
bebouwing 1768
bebouwing 1970
bebouwing 2010
bedrijfsterreinen
snelwegspoorlijn
vijver
laan
1768 2010
Fig. 10 Historische kaart (bron: topografische kaart 2010)
-
V I S I E A F B A K E N I N G
10
Fig. 11 Waarnemingsstudie in het gebied met bijzondere zichten vanaf een route rondom het kleinstedeljk gebied Asse.
Bollebeek
Kobbegem
Walfergem
Krokegem
Asse
1
2 3
45
67
910
11
14
15
16
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
11
Waarneming
De beekdalenstructuur en hoger gelegen kouters en landgoederen zijn de kenmerken van het gevarieerde landschap met aantrek-kelijke vergezichten. In een rondgang rond Asse zijn opvallende zichten die kwaliteit bieden aan de omgeving opgetekend. Op de volgende pagina's wordt gemarkeerd welke aspecten de zichten waardevol maken. Dit heeft meestal te maken met het relif in de omgeving van Asse: steilranden, kouters en beekdalen.
Kobbegem
3
45
Fig. 12, 13, 14, 15 impressies landelijk gebied rondom Asse
-
V I S I E A F B A K E N I N G
12
Steilrand naast grote open akkers.
Een lichte bolling in de velden. maakt de ruimte groter.
Beekjes zijn herkenbaar aan de begeleidende beplanting.De spoorlijn is een bepalend zicht op sommige plekken in Asse.
Zicht recht op de kerk in Bollebeek. Bollebeek ligt wat lager, langs enkele samenkomende
beekjes.
1 2 3
4 5
6 7 8
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
13
Een bijzonder contrast tussen openheid en beslotenheid valt vaak samen met relifverschil.
Een bijzonder contrast tussen openheid en beslotenheid valt vaak samen met relifverschil.
Sommige zichten zijn adembenemend en absoluut het behouden waard.
5
8
9 10 11
12 13 14
15 16
-
V I S I E A F B A K E N I N G
14
Fig. 16 Doorsnedes met in wit de hoogtelijnen. Bij een hoge dichtheid van hoogtelijnen bevindt zich een steilrand. Dit komt ten zuiden van Asse vaker voor dan aan de noord-zijde van Asse.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
15
Relif
In doorsnede is het relif in het gebied zichtbaar. Links benadrukken witte lijnen het hoogteverloop, hierboven is het landgebruik weergegeven in de doorsnedes, waarmee de relatie zichtbaar wordt. Te herkennen valt, dat het relif in het zuiden gevarieerder is, wat zijn weerslag heeft op het landgebruik: het is kleinschaliger, afwisselender, en meer bosrijk. In het noorden zijn de hoogteverschil-len geleidelijker wat een grotere schaal in het landgebruik mogelijk maakt.
Fig. 17 Doorsnedes met in kleur de ver-schillende vormen van landgebruik.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
16Fig. 18 Hoogtekaart, beekdalen en groengebieden Fig. 19 Historische betekenis beekdalen voor het landgebruik
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
17
Beekdalen
De beekdalen die vanaf de rug waar op Asse is gelegen afwateren zijn bepalend geweest voor het gebruik van het landschap. Op de hogere delen werd gewoond en werden gewassen verbouwd, op de lagere delen werd vee geweid. De beken werden gebruikt voor watervoorziening, en als voorziening voor visvijvers en aandrijfkracht voor watermolens. Ten noorden van Asse stromen de beken rechter weg dan in het zuiden, waar de beek-dalen zich kronkelend een weg moesten vor-men door de omgeving. Hierdoor heeft ieder beekdal er vele zijdalen, en is het landschap er kleinschaliger, relifrijker en afwisselender.
Bossen bevonden zich vroeger in heel het gebied, verspreid in het landschap op plaatsen waar geen landbouwontginning aanwezig was. Ze voorzagen in bouwmateriaal, voedsel en brandstof. In de loop der tijd is steeds meer land ontgonnen voor de landbouw, en bleven bossen bestaan op de meest natte en droge delen. Nu vormt het bos een gewaardeerd landschap, vaak deel van een parklandschap of landgoed. In het noorden zijn het overge-bleven bos en de landgoederen bijna overal langs de beken gelegen. In het zuiden bevin-den bos en landgoederen zich zowel in de natte en de droge delen.
Het relif in het gebied is overal te ervaren: soms als zicht over beekdalen of over een laagte, als zicht over een hooggelegen kouter, en geregeld als steilrand. Deze steilranden bieden op de kleinste schaal een bijzondere kwaliteit, die voor verrassing, variatie en klein-schaligheid zorgt.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
18
Fig. 20 Historische relicten (stip, lijn) en ankerplaatsen (donkergele vlakken) Fig. 21 Historische relicten en ankerplaatsen (stip, lijn, donkergele vlakken) gecombineerd met herbevestigde agrarische gebieden (lichtgeel), stedelijke bebouwing en infrastructuur
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
19
Cultuurhistorie
Sporen uit het verleden die ook nu nog zichtbaar zijn, bestaan onder andere uit monumenten (woningen, kerkjes en andere gebouwen) maar vooral ook uit kouters, landgoederen, beekdalen en holle wegen. De als cultuurhistorisch of landschappelijk waar-devol aangemerkte gebieden van kouters en beekdalen vormen een contramal rond het verstedelijkte gebied van Asse, zeker wan-neer hierbij nog de herbevestigde agrarische gebieden zichtbaar worden gemaakt.Gezien het belang dat Asse hecht aan de landelijke omgeving, is een waardering en bescherming van de belangrijkste landschap-pelijke kwaliteiten in het kleinstedelijk gebied van belang.
De studie over potentile woonuitbreidings-gebieden en bedrijvigheid richt zich op het witte gebied dat niet als cultuurhistorisch of landbouwkundig waardevol is bestemd.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
20 Fig. 22 Landschappelijke kwaliteitenkaart met hoogteligging, beekdalen, groengebieden en open landbouwgebieden, rondom het kleinstedelijk gebied Asse.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
21
Herbevestigd agrarisch gebied
Vlakrelict
Ankerplaats
Kenmerkende open ruimte
Beekdal
Steilrand
Holle weg
Bosgebied
Bebouwd gebied
Vergezicht
Conclusie landschaps-kwaliteitenkaart
De landschappelijke kwaliteitskaart geeft een overzicht van de elementen die de omge-ving van Asse waardevol maken. Hiermee kan de kaart gebruikt worden om te sturen in ontwikkelingen. De herbevestigde agrari-sche gebieden, ankerplaatsen en relictzones beschermen het agrarische en natuurlijke landschap van beekdalen, groengebieden, steilranden en kouters. Hierbinnen blijft een ruimte over voor het kleinstedelijk gebied Asse. De typering en waardering van de zone tussen het kleinstedelijk gebied en het beschermde landschap geeft richting aan het denken over de toekomst van Asse.
De bijzondere kwaliteit van Asse is de nabij-heid van de landelijke omgeving. Deze bestaat enerzijds uit een verwevenheid van lintbe-
bouwing met agrarische velden, anderzijds uit de vergezichten die geboden worden over kouters en beekdalen. Uitgaande van de groengebieden, beekdalen, steilranden en waardevolle open ruimtes, kunnen voorwaar-den gesteld worden aan eventuele toekomsti-ge ontwikkelingen. Hierbij wordt gedacht aan het beschermen van zichten, open ruimtes en langzaamverkeersverbindingen, om het land-schap toegankelijk te houden.
Fig. 23 wandelroute in het landelijk gebied Fig. 24 zicht op Asse Fig. 25 zicht op Asse Fig. 26 zicht op het landelijk gebied rond Asse
-
V I S I E A F B A K E N I N G
22
Knotwilgen
Essenlaan
Fig. 27 Ruimtelijke structuur van het kleinstedelijk gebied Asse.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
23
4
Het kleinstedelijk gebied Asse heeft zich ont-wikkeld langs de wegen die de dorpen in de regio verbinden. Deze wegen zochten waar mogelijk de drogere delen, om te voorko-men dat ze bij wateroverlast onbegaanbaar zouden zijn. Hierdoor vormt de plattegrond van wegen en bijbehorende bebouwing in veel gevallen een inverse van de plattegrond van de beekdalen. Als gevolg van de historische ontwikke-ling van het kleinstedelijk gebied zijn er verschillende bebouwingstypologien en bebouwingsdichtheden te onderscheiden, waaronder binnenstad, buurten, uitbreidings-wijken, linten, appartementen en voorzie-ningen. Door de typologien uit te tekenen en te analyseren op dichtheid en organisatie kunnen ze vergeleken worden om sterktes en zwaktes te benoemen. Dit is nuttig voor de visievorming voor de bestaande stad en voor nieuwe ontwikkelingen. Hiervoor zullen
typologien uit Asse ook vergeleken worden met andere typologien van elders, omdat deze misschien beter bruikbaar kunnen zijn voor specifieke opgaven.
In het centrum is de stad gegroeid rondom de samenkomende wegen. Hier is de dicht-heid het hoogst, wat kwaliteiten biedt (een concentratie van voorzieningen en activi-teiten) maar ook drukte. Projecten om de leefbaarheid te verhogen staan op stapel, zoals de herinrichting van straten, de heront-wikkeling van de Hopmarkt en de aanleg van een ringweg. Wat steeds opvalt is de nabij-heide van de landelijke omgeving van Asse, eens men de hoofdweg verlaat of achter de lintbebouwing kijkt.
Ruimtes in het stedelijk weefsel worden nu en dan ingevuld met een nieuw wijkje. Dit is goed voor de verdichting van de stad en gaat
niet ten koste van de open ruimte buiten de stad. Maar vaak zijn deze delen in zichzelf gekeerd door de doodlopende ontsluitings-wegen, en vullen ze karakteristieke landelijke ruimte in de stad op. Bij nieuwe ontwikkelin-gen zou het goed zijn om aandacht te beste-den aan het creren van een samenhangend netwerk dat verbindingen en zichten biedt naar de omgeving.De stad wordt naar buiten toe extensiever, de ruimtes groter, de stad is er verweven met het landschap. De bebouwde linten hebben een kwaliteit wanneer ze zo nu en dan doorzicht bieden naar het omliggende landschap. Een gevaar van de organische groei van de stad langs wegen is de vervaging van de stedenbouwkundige en landschappelijke kwaliteiten door versnippering van de open ruimtes en het volledig dicht bouwen van de linten (verlinting).
.1 STEDENBOUWKUNDIGE STRUCTUUR
Fig. 28 open ruimtes grenzend aan het kleinstedelijk gebied Fig. 29 inbreidingen met een gebrek aan verbindingen Fig. 30 verlnting met bedreiging van zichten naar landschap
-
V I S I E A F B A K E N I N G
24 Fig. 31 Kaart van bebouwingstypologien
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
25
Fig. 33 Voorbeeld van een typische verka-veling: boven een besloten wijk met maar n ontsluitingsweg en geen zichten op de omgeving, beneden n met meerdere ont-sluitingswegen, waarmee de buurt onderdeel wordt van de omgeving, zichten die geboden worden op het landschap, en informele wan-delpaden die een ommetje mogelijk maken voor de bewoners.
Fig. 32 Een bestaand lint (boven, links) dat prachtige zichten op de omgeving biedt (boven, rechts). Zonder beleid kan dit geheel dichtgroeien. Het is daarom na te streven de nog open kavels open te houden om het landschappelijke karakter te behouden en de typische eigenschappen van een historisch lint beleefbaar te houden.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
26 Fig. 34 Typologie van bebouwing voorkomend in het kleinstedelijk gebied Asse. De blauwe vierkan-ten geven uitsnedes van typische gebieden, op de rechterpagina worden deze beschreven.
Grobbe
Ilsedestraat
Steenweg
TuinwijkKalkoven
PrieelstraatBuda
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
27
BUDAPRIEELSTRAATGROBBE ILSEDESTRAAT TUINWIJKSTEENWEG KALKOVEN
Bx= Footprint (m2) Aaneengesloten lintbebouwing
Buurt
Verkaveling
Lintbebouwing
Stedelijke erfbebouwing
Appartementengebouw
Utiliteitsgebouw
Ax= Area of aggregation_lot_ (m2)
Ax= Area of aggregation_roads_(m2)
GSIx (coverage)= Bx/ Ax
5616.7 m2 9292.56 m2 22367.54 m2 8001.96 m2 11878.48 m2 5611 m2 4625.56 m2
34127 m2 16160 m2 11007.36 m2 22068.27 m2 10845.48 m2 19469.89 m2 41298.68 m2
4369 m2 3397.36 m2 5384.16 m2 6378.63 m2 5990 m2 4449 m2 1712 m2
GSIx = 0.13
11,7 wo/ha 20,3 wo/ha 35,6 wo/ha 21,64 wo/ha 32,7 wo/ha 14,5 wo/ha 7,35 wo/ha
GSIx = 0.32 GSIx = 0.57 GSIx = 0.22 GSIx = 0.41 GSIx = 0.19 GSIx = 0.10
BUDAPRIEELSTRAATGROBBE ILSEDESTRAAT TUINWIJKSTEENWEG KALKOVEN
Bx= Footprint (m2) Aaneengesloten lintbebouwing
Buurt
Verkaveling
Lintbebouwing
Stedelijke erfbebouwing
Appartementengebouw
Utiliteitsgebouw
Ax= Area of aggregation_lot_ (m2)
Ax= Area of aggregation_roads_(m2)
GSIx (coverage)= Bx/ Ax
5616.7 m2 9292.56 m2 22367.54 m2 8001.96 m2 11878.48 m2 5611 m2 4625.56 m2
34127 m2 16160 m2 11007.36 m2 22068.27 m2 10845.48 m2 19469.89 m2 41298.68 m2
4369 m2 3397.36 m2 5384.16 m2 6378.63 m2 5990 m2 4449 m2 1712 m2
GSIx = 0.13
11,7 wo/ha 20,3 wo/ha 35,6 wo/ha 21,64 wo/ha 32,7 wo/ha 14,5 wo/ha 7,35 wo/ha
GSIx = 0.32 GSIx = 0.57 GSIx = 0.22 GSIx = 0.41 GSIx = 0.19 GSIx = 0.10
BUDAPRIEELSTRAATGROBBE ILSEDESTRAAT TUINWIJKSTEENWEG KALKOVEN
Bx= Footprint (m2) Aaneengesloten lintbebouwing
Buurt
Verkaveling
Lintbebouwing
Stedelijke erfbebouwing
Appartementengebouw
Utiliteitsgebouw
Ax= Area of aggregation_lot_ (m2)
Ax= Area of aggregation_roads_(m2)
GSIx (coverage)= Bx/ Ax
5616.7 m2 9292.56 m2 22367.54 m2 8001.96 m2 11878.48 m2 5611 m2 4625.56 m2
34127 m2 16160 m2 11007.36 m2 22068.27 m2 10845.48 m2 19469.89 m2 41298.68 m2
4369 m2 3397.36 m2 5384.16 m2 6378.63 m2 5990 m2 4449 m2 1712 m2
GSIx = 0.13
11,7 wo/ha 20,3 wo/ha 35,6 wo/ha 21,64 wo/ha 32,7 wo/ha 14,5 wo/ha 7,35 wo/ha
GSIx = 0.32 GSIx = 0.57 GSIx = 0.22 GSIx = 0.41 GSIx = 0.19 GSIx = 0.10
-
V I S I E A F B A K E N I N G
28
14.6 won/ha Prieelstraat
11.7 won/ha Grobbe
7.4 won/ha Buda
Voorbeelden uit Asse
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
29
Landschappelijk wonen Wonen in lage dichtheden kan heel veel kwaliteiten bieden, zoals grote tuinen en veel groen in de wijk. Deze kwaliteiten zijn niet altijd beleefbaar. Uitgaande van het idee dat kwaliteiten voor bewoner n bezoeker beleefbaar moeten zijn, kan gestuurd worden in de ruimtelijke opzet. Door het open houden van zichten naar de landelijke omgeving, de zichtbaarheid van tuinen in de buurt en de aanwezigheid van bomen in de openbare ruimte geniet iedereen van de kwaliteiten die een lage dichtheid biedt.Bij de ontwikkeling van verkavelingen in Asse vinden we het belangrijk dat er meer aandacht naar de openbare ruimte gaat, met speelvoorzieningen en groen. We willen dit bereiken door op de schaal van Asse duidelijk te kiezen per verkaveling: vinden we het hier belangrijker om een grote eigen tuin te bieden, of kiezen we voor meer openbare ruimte? Hiertoe worden voorbeelden geboden ter inspiratie hoe het ook kan.
20.3 won/ha Ilsedestraat
21.6 won/ha Tuinwijk
-
V I S I E A F B A K E N I N G
30
5.3 won/ha
7.7 won/ha
Inspiratie
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
31
17.6 won/ha
18.8 won/ha
Inspiratie
-
V I S I E A F B A K E N I N G
32
32.4 won/ha
Inspiratie
18.8 won/ha
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
33
34.7 won/ha
37.0 won/ha
Inspiratie
-
V I S I E A F B A K E N I N G
34
Hogere dichtheden in de kleinstedelijke kern Een hoge dichtheid wordt al snel geassocieerd met een heel stadse opzet en een gebrek aan groen in de openbare ruimte. Dit hoeft niet zo te zijn. Daarvoor heb-ben we hier een aantal voorbeelden gegeven van wijken waarin de dichtheid hoog is, maar waar veel groen in de wijk te vinden is.
36.6 won/ha
32.7 won/ha
Voorbeelden uit Asse
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
35
Inspiratie In Roombeek, Enschede, is een zeer varirend aanbod van architectuur te vinden. Er gelden in deelgebieden een lagen, midden- en hoge beeldregie. Dat betekent dat er vanuit stedenbouwkundig en architectonisch oogpunt strengere of soepelere regels zijn voor de te bouwen woningen en gebouwen. Er is veel vrijheid om je eigen huis te bouwen bij een lage beeldregie. Hoe hoger de beeldregie, hoe meer voorwaarden er gelden voor architectuur en materiaalkeuze. Dat geldt vooral voor straten en lanen die beeldbepa-lend zijn voor Roombeek.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
36
La Vignette, Penitentienenstraat Leuven, bestaat uit 22 sociale koopwoningen met bijhorende ondergrondse garage. Het is ingericht als een nieuwe binnenstraat met een semi-publieke ruimte, autovrij en hoger gelegen dan de bestaande straten. Door een trap en een hellend vlak wordt de toegankelijkheid voor iedereen verzekerd. Door de orintatie van de woningen ontstaan twee verschillende types: de patiowoning (op de eigen tuin gericht) en de parkwoning (op de omgeving gericht).
Inspiratie
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
37
8 wooneenheden vullen de overgebleven stedelijke ruimte in Gent in en voorzien in een gemeenschappelijke binnentuin die doorzicht biedt tussen twee straten. Alle apparte-menten zijn voorzien van een gulle buitenruimte. Materiaal en vormgeving zijn contrastrijk met de omliggende bebouwing, maar de schaal van de architectuur zorgt voor een goede aanvulling in de stedelijke structuur.
Inspiratie
-
V I S I E A F B A K E N I N G
38
Leieboorden Kortrijk: verschillende woonblokken vormen groene bin-nenruimtes: een interieurtuin en een verhard plein met fruitbomen. Onder ieder bouwvolume bevindt zich een parkeergarage. De open ruimte is in de eerste plaats voor de bewoners en bezoekers gereserveerd, maar blijft voor iedereen toegankelijk, waardoor de site toch opgaat in het stedelijk patroon.
Inspiratie
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
39
Pakeshof Bierbeek: een voorbeeld voor een mogelijke invulling van randstedelijke verkavelingen aan lagere dichtheid
Winterthur: voorbeeld van hoe je in een klassieke verkavelingsstructuur toch een hoge dichtheid eengezinswoningen kan bereiken.
18 won/ha.
34 won/ha.Inspiratie
-
V I S I E A F B A K E N I N G
40
Ter Huivra, Jouren: voorbeeld van een hogere dichtheid middels markante architectuur. Mogelijke inspiratie voor in het centrum, bij het station, of om een entree naar het centrum te maken.
Ljubljana: voorbeeld hoe in een bestaand weefsel de dichtheid op te trekken middels kwalitatieve architectuur. Gelet op het historisch gegroeide weefsel zullen dergelijke ingrepen nodig zijn in Asse in het gedeelte dat we als kerngebied hebben aangeduid.
78 won/ha.
66 won/ha.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
41
Bordeaux: voorbeeld van hoe de wanden langs de Brusselsesteenweg in het centrum versterkt zouden kunnen worden middels consistente. Dit kan leiden tot meerwaarde in groepswoningbouw en gentegreerd ontwerpen, bij voorkeur ineens voor een volledig bouwblok
81 won/ha.
78 won/ha.
66 won/ha.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
42 Fig. 35, 36 Kleinstedelijk gebied Asse met te herstructureren en momenteel onbebouwde delen van woon(uitbreidings-)gebied
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
43
Conclusie: kwaliteits-kaart kleinstedelijk gebied
Bij het aangeven van mogelijke uitbreidin-gen in Asse, en de manier van verkavelen ervan, willen we in de toekomst heldere keuzes maken. Dit om deze verkavelingen en woonprojecten iets te laten toevoegen aan de kleinstedelijke structuur. De potentile toevoegingen zijn rechts weergegeven op de kwaliteitskaart.
De belangrijkste doelen hierbij zijn: 1. het creren van een verdichting van de
stad om het omringende landschap te vrijwaren en bewoners dichtbij voor-zieningen en openbaar vervoer te laten wonen;
2. het open houden van zichtlijnen of lang-zaamverkeersroutes om het contact met het landschap te behouden en een groen
karakter aan de stad te bieden.De stedelijke structuur van Asse is uiteen te leggen in de verschillende typologien die hiervoor benoemd zijn. Elk hebben ze hun voor- en nadelen.
Het onderscheid in dichtheden geeft een eerste indicatie van het type verkaveling. Net zo belangrijk is echter, hoe deze verkaveling is ingericht. De grootste kwaliteiten in Asse vinden we in verkavelingen die zicht laten op het omliggende landschap, en in de kleinste-delijke gebieden die afgewisseld worden met agrarische percelen.
Om de tegenstelling tussen de kwaliteiten van lintbebouwing en de bedreiging van het hierdoor almaar vullen van het landschap op te heffen, wordt gekozen voor een zorgvul-dige differentiatie. Wonen in het centrum geschiedt in hoge dichtheden om aan de taakstelling van wooneenheden te kunnen voldoen en het landschap te sparen. Wonen
in de rand van het kleinstedelijk gebied hoort zich aan te passen aan de doorlopende struc-tuur van wegen en paden die in de geschie-denis de kleinstedelijke morfologie van Asse heeft bepaald. Om de kwaliteiten van Asse ook in de toekomst te blijven ervaren hoort voor iedere verkaveling een visie op land-schappelijke zichten geformuleerd te worden. In een confrontatie met de landschappelijke kwaliteitskaart worden deze opgezocht.
15-25 won/ha
15-25 won/ha
15-25 won/ha
15-25 won/ha
15-25 won/ha
>25 won/ha
>25 won/ha
>25 won/ha
-
V I S I E A F B A K E N I N G
44Fig. 37 nieuwbouw in Asse, hogere dichtheid in de buurt van de centrumkern
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
45
Taakstelling wonen
Invulling taakstelling 1991-2007
Taakstelling gemeente AsseVoor Asse is er vanuit het PRS een minimale taakstelling van 1833 bijkomende woningen opgenomen voor de periode 1991-2007. Er dient dus nagegaan te worden hoeveel woongelegenheden er sinds 1991 werden gerealiseerd. In de periode 1991-2007 kende Asse een toename van 1756 gezinnen. Dit betekent dat er begin 2007 nog 77 woon-eenheden van de minimale taakstelling niet ingevuld waren.
Kleinstedelijk Gebied Asse en deel VSGB op grondgebied AsseGemeenten die slechts gedeeltelijk tot het
stedelijk gebied behoren (waaronder Asse) hebben een te realiseren woningenbestand dat behoort tot het stedelijk gebied pakket. In deze gemeenten dient er voorkomen te worden dat er een verschuiving naar het buitengebied-gedeelte van de gemeente (suburbanisatie binnen de gemeentegrenzen) plaatsvindt. De gemeente Asse is een spe-ciaal geval, omdat het gedeeltelijk tot twee verschillende stedelijke gebieden behoort: het (af te bakenen) kleinstedelijk gebied Asse en een deel van het (reeds afgebakende) VSGB (Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel).Het RSV stelt in haar bindend gedeelte dat de verdeling anno 1991 in het woonbestand tussen de delen van de gemeente die tot het stedelijk gebied behoren en deze die tot het buitengebied behoren, ten minste dient gehandhaafd te blijven.Om na te gaan of de bestaande verhouding
tussen woningen in stedelijk gebied en wonin-gen in buitengebied gehandhaafd wordt, moet er een eerste voorstel van afbakening van het KSG geformuleerd worden. De afbakening van het onderzoeksgebied gebeurt op basis van de statistische sectoren aan de hand van verschillende parameters: de hypothese van afbakening uit het PRS, de hypothese van afbakening uit het GRS en de bebouwings-dichtheid en densifiring.Voor het deel van het VSGB op grondgebied Asse werd eveneens gekeken naar de sta-tistische sectoren die geheel of grotendeels binnen de afbakeningslijn van het VSGB vallen.
Tussen 1991 en 2007 zijn er 1756 gezinnen bijgekomen in Asse . Hiervan zijn er 495 (28,2%) terechtgekomen in het KSG Asse en 444 (25,3%) in het VSGB. Maar in 1991 bedroeg het aandeel van het KSG Asse en
.2 TAAKSTELLINGEN4
-
V I S I E A F B A K E N I N G
46
het VSGB in het totaal aantal gezinnen resp. 32,3% en 34,4%. We stellen dus vast dat de verhouding tussen stedelijk gebied en buiten-gebied zich in het voordeel van het laatste gekeerd heeft. Het behoud van de in 1991 bestaande verhouding, zoals vooropgesteld in het RSV, werd niet gehaald.
Taakstelling na 2007
Inschatting taakstelling volgende plan-periode
Voor de volgende planperiode werd in de visienota, vooruitlopend op de herziening van het RSV, een soort premature taakstelling berekend. Hiertoe werd uitgegaan van prog-noses voor de gezinsaangroei in de provincie Vlaams-Brabant. We gaan ervan uit dat deze
prognose een goede benadering geeft van de taakstelling op provinciaal niveau voor de komende planperiode. Vervolgens nemen we aan dat Asse hetzelfde gewicht krijgt binnen deze taakstelling als deze binnen de vorige planperiode.
Inhaalbeweging taakstelling 1991-2007
De vooropgestelde taakstelling van 1833 woningen voor de periode 1991-2007 werd zoals gezegd niet gehaald; er werden slecht 1756 woningen gebouwd.
28,2% van de groei werd gerealiseerd in het KSG Asse i.p.v. de vooropgestelde 32,3%. Er kwamen slechts 495 gezinnen bij in het KSG Asse, terwijl dit er minimaal 1833 x 32,3% = 591 hadden moeten zijn. Dit betekent een tekort van 96 wooneenheden.
In het deel van het VSGB op grondgebied Asse kwamen slechts 444 gezinnen bij in de periode 1991-2007, terwijl er minimaal 1833 x 34,4% = 631 voorgesteld waren. Dit betekent een tekort van 187 woningen. Het invullen van deze taakstelling dient evenwel binnen het VSGB te gebeuren, en valt dus buiten de bevoegdheid van de provincie Vlaams-Brabant en de taakstelling van het KSG Asse.
Om de in het RSV vooropgestelde trend-breuk alsnog te realiseren, is er binnen het KSG Asse een inhaalbeweging nodig (zie tabel). De totale taakstelling 2007 - 2017 bedraagt aldus 310 346 wooneenheden.
Gewicht Asse in taakstelling Vlaams-Brabant:
Taakstelling 1991-2007 voor Vlaams-Brabant (uit RSV): 65.919
Taakstelling 1991-2007 voor Asse (uit PRS): 1.833
Gewicht Asse in taakstelling Vlaams-Brabant: 2,78%
Taakstelling Asse na 2007 bij gelijkblijvend gewicht in provinciale taakstelling:
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
47
Beschikbaar aanbod
Het beschikbaar aanbod binnen het (voor-lopig afgebakend) kleinstedelijk gebied Asse werd ingeschat op basis van het digitaal kadasterplan (CadMap) toestand 1/1/2008 (begin planperiode).
Daarbij werd een onderscheid gemaakt tus-sen: Individueleonbebouwdepercelenlangsuitgeruste weg:o Gelegen binnen een goedgekeurde verka-velingo Gelegen buiten een goedgekeurde verka-veling Groteregehelenvanaaneengeslotenonbebouwde percelen (binnengebieden):o Gelegen in grote, nog niet gerealiseerde verkavelingeno Gelegen in woonbestemming volgens BPA/RUP of (landelijk) woongebied volgens gewestplan (juridisch direct bebouwbaar)
o Gelegen in (nog niet aangesneden/her-bestemd) woonuitbreidingsgebied volgens gewestplan (juridisch niet direct bebouwbaar, tenzij voor sociale groepwoningbouw)
Het potentieel aantal woningen langs uitge-ruste weg werd ingeschat o.b.v. de perceels-structuur, de breedte van de percelen langs de weg en de woningtypologie in de omge-ving. Voor de meeste (delen van) binnengebie-den ligt het aantal woningen (nagenoeg) vast, aangezien het om een sinds 2008 gereali-seerd, in aanleg zijnd of concreet uitgewerkt woonproject gaat. Bij delen van binnen-gebieden waarvan bebouwing wenselijk en haalbaar wordt geacht, maar waar nog geen concrete plannen voor bestaan, wordt gewerkt met standaard bruto woningdichthe-den van 15 25 woningen per ha, afhankelijk van hun ligging binnen het stedelijk gebied.
Aan heel wat delen van binnengebieden
wordt geen bouwpotentieel toegekend, omdat het om volledig ingesloten restperce-len en diepe tuinen gaat, of omdat het gebied een andere wenselijke bestemming heeft gekregen (park, speelplein, parking, gemeen-schapsvoorziening, ).
Een specifieke categorie wordt gevormd door de binnengebieden die momenteel een landbouwfunctie hebben en deel uitma-ken van het open ruimtegebied rond Asse. Het is wenselijk om deze gebieden onbe-bouwd te laten omwille van hun landschap-pelijke kwaliteit en een logische ruimtelijke afwerking van het stedelijk gebied te behou-den/realiseren, en dus niet mee te tellen in het potentieel woningaanbod. Het betreft volgende binnengebieden: C01,D06enD07(restzoneswoonge-bied aan de rand van de residentile woon-wijk Boekfos) C21enC22(woonuitbreidingsgebiedenlangs weerszijden van de Broekebeek)
-
V I S I E A F B A K E N I N G
48
Het totaal woningaanbod wordt aldus als volgt ingeschat:Aanbod langs uitgeruste weg Binnen verkavelingen 168Buiten verkavelingen 206 374
Aanbod in binnengebiedenGoedgekeurde verkavelingen 285Andere concrete woonprojecten op korte termijn 577Woonprojecten op langere termijn, gebieden zonder concrete plannen 275 1137
Totaal 1511
Confrontatie tussen vraag en aanbod
De realisatie van het aanbod langs uitgeruste weg gebeurt autonoom.
De snelheid waarmee het aanbod langs uit-geruste weg op de markt komt, verschilt van gebied tot gebied, afhankelijk van de vraag naar bouwpercelen. De zgn. realisatiegraad ligt hoger bij verkavelingen, waar de percelen reeds de gepaste kavelgrootte hebben om bebouwd te worden, dan bij andere percelen langs uitgeruste weg, die vaak te groot/breed of te klein/smal zijn of een ongeschikte vorm hebben, waardoor eerst een herverkave-ling nodig is vooraleer ze bebouwd kunnen worden. De realisatiegraad kan enigszins be-invloed worden door de overheid door een taks op onbebouwde percelen e.d..
Bij het afwegen tussen vraag en aanbod wordt gerekend met een vork tussen enerzijds een hoge, beleidsmatig wenselijke realisatiegraad en anderzijds een lagere
realisatiegraad, die meer overeenstemt met de praktijk. De bijhorende percentages van percelen die bebouwd worden binnen een periode van 10 jaar zijn: Hogerealisatiegraad:75%binnenverkave-lingen, 45% buiten verkavelingen Lagerealisatiegraad:50%binnenverkave-lingen, 25% buiten verkavelingen
Bij het afwegen tussen vraag en aanbod wordt ook rekening gehouden met de twee scenarios inzake gezinsverdunning (zie hiervoor). Dit levert de saldi tussen vraag en aanbod op in bovenstaande tabel.Het saldo tussen de vraag en het aanbod langs uitgeruste weg levert het aantal wo-ningen op dat bijkomend moet gerealiseerd worden in de binnengebieden om aan de vooropgestelde taakstelling van het KSG te kunnen voldoen. Dit saldo ligt over de planperiode 2007-2017 tussen 92 woningen (hoge realisatiegraad + zwakke gezinsverdun-ning) en 210 woningen (lage realisatiegraad + sterke gezinsverdunning).
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
49
Het potentieel aanbod waarvan verwacht kan worden dat het binnen deze planperiode zal gerealiseerd zijn (en deels al gerealiseerd is), omdat het om concrete bouwprojecten en verkavelingen gaat, bedraagt ruim 850 wooneenheden (285 + 577, zie hiervoor). Enkel door de uitvoering van de geplande woonprojecten op korte termijn zal reeds een woningaanbod gecreerd worden dat meerdere malen groter is dan de (minimale) taakstelling van het KSG. Binnen het KSG Asse zal dus op autonome wijze bijgedragen worden aan de door het RSV vooropgestelde trendbreuk.
M.b.t. huisvesting moet i.k.v. het afbakenings-proces een stimulerend beleid gevoerd wor-den om ervoor te zorgen dat de geplande en vergunde woonprojecten, die het KSG versterken en bijdragen aan de trendbreuk, ook daadwerkelijk gerealiseerd worden bin-nen de planperiode. Voor de binnengebie-den waarvoor nog geen concrete plannen
bestaan zal de focus liggen op een ruimtelijk kwaliteitsvolle invulling met woondichthe-den aangepast aan de ruimtelijke kenmer-ken van de omgeving in combinatie met het creren van recreatieve en ecologische verbindingen doorheen deze binnengebieden. Tevens moeten alle nieuwe woonprojecten op een verkeerskundig verantwoorde wijze ontsloten worden.
In functie van de woonbehoeften (en andere stedelijke ruimtebehoeften) op langere termijn wordt voorgesteld om (delen van) de restruimtes tussen het huidig woongebied en de rondweg nu vnl. agrarisch gebied te herbestemmen i.f.v. wonen en/of gemengde stedelijke functies. Dit vormt tevens een compensatie voor het niet bebouwen en herbestemmen tot open ruimtegebied van de hiervoor vermelde zones C01, D06, D07, C21 en C22.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
50
Residentieel woonwagenterrein
Er is in Vlaams-Brabant onvoldoende ruimte voor woonwagenbewoners. In de provincie Vlaams-Brabant leven bijna 200 gezinnen in woonwagens. Slechts een klein aantal ervan (ongeveer 40 gezinnen) kan terecht op ter-reinen waar woonwagens legaal mogen staan en waar een minimale uitrusting aanwe- zig is. De overige gezinnen worden op korte of op lange termijn met uitdrijving bedreigd. Ook de aard van het probleem verandert. Het rondtrekken evolueert meer en meer naar een sedentair gedrag. Dit betekent dat de behoefte aan goed uitgeruste terreinen en aan aangepaste voorzieningen vermeer-dert en dat de integratie met de plaatselijke leefgemeenschap belangrijker wordt. De problematiek van de terreinen voor woon- wagenbewoners is sterk gerelateerd aan de ruimtelijke ordening en werd daarom opgenomen in het provinciaal ruimtelijk
structuurplan. Residentile terreinen wor-den bij voorkeur gesitueerd in de stedelijke gebieden. Specifiek voor Asse gaat het dan om het Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel (VSGB) te Zellik, en het kleinstedelijk gebied van Asse, dat voorwerp uitmaakt van dit planproces. Het hoogste aantal stand-plaatsen wordt toegekend aan de stedelijke gebieden die de hoogste hirarchische score halen. Voor Asse werd het aantal te realiseren standplaatsen op residentile terreinen vast-gelegd op 10. Daarnaast wenst de provincie in haar ruimtelijk beleid bijzondere aandacht te schenken aan een aantal specifieke doel-groepen, en in het bijzonder de problematiek inzake permanent wonen in tweede verblij-ven en woonwagenbewoning. De provincie is gestart met een provinciale studie waarin deze problematiek onder de loep wordt genomen en waar een onvergund familiaal beheerd residentieel woonwagen-
terrein langsheen de Brusselsesteenweg is onderzocht. Op basis van een uitgebreide ruimtelijke, juridische en maatschappelijke afweging werd geconcludeerd dat de gewest-planbestemming dient behouden te blijven en het residentieel woonwagenterrein moet geherlocaliseerd worden. De gemeente enga-geert zich tot het realiseren van de taakstel-ling van 10 residentile standplaatsen, en zal deze bij voorkeur voorzien binnen het VSGB te Zellik, waardoor het zoeken naar een ge-schikte locatie verder buiten het planproces tot afbakening van het kleinstedelijk gebied Asse valt. De effectieve uitvoering (d.m.v. ver-gunning- verlening of indien nodig de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan) wordt als een gemeentelijke bevoegdheid beschouwd.
De gemeente Asse garandeert de realisa-tie van het residentieel woonwagenterrein, zoniet neemt de provincie hiertoe opnieuw het initiatief.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
51
Buitengebiedkernen
De woonbehoefte/taakstelling voor de gemeen-te Asse voor de periode 2007-2017 bedraagt 774, resp. 665 won volgens het scenario met sterke/zwakke verdunning. Op basis van hun aandeel in 1991 moeten het KSG Asse en het VSGB (Zellik) hiervan minstens 66,7% opne-men (+ inhaalbeweging voor de periode 1991-2007). Dit betekent dat voor het buitengebied van Asse een maximale woonbehoefte voor 2007-2017 overblijft van 258, resp. 221 won (33,3% van het totaal van de gemeente).
Dit woningcontigent wordt in principe verdeeld over de verschillende buitengebiedkernen: Asse-ter-Heide, Mollem, Bollebeek, Kobbegem,
Relegem, Bekkerzeel en Asbeek en de delen van Krokegem en Walfergem buiten de afbakening van het KSG.
In haar GRS (2005) stelt de gemeente Asse een ruiloperatie voor van woonuitbreidings/reserve-gebied binnen het buitengebiedgedeelte van de gemeente: - een aanzienlijke oppervlakte WUG/WRG in Kobbegem wordt afgestoten (omgezet in agrarisch gebied)- in ruil worden twee nieuwe WUG's gecreerd in Asse-ter-Heide en Mollem
Op ruimtelijk/planologisch vlak kan deze ruiloperatie zeker ondersteund worden. Maar de mogelijkheid en timing van invulling van
deze nieuwe WUG's zal afhangen van de mate waarin de woonbehoefte van het buitengebied van Asse kan opgevangen worden binnen haar juridisch aanbod in (landelijk) woongebied en van de wenselijkheid van invulling van de an-dere WUG's in Asse-ter-Heide en Kobbegem.
Fig. 38 Kaart uit het GRS
-
V I S I E A F B A K E N I N G
52
kouter KMO zone Mollemlandschappelijke buffer
Fig. 40 Kaart met de Asphaltco-site, de mogelijkheid voor een strategisch project en de KMO-zone Mollem. Van de KMO zone geven de grijze pijlen mogelijke nieuwe ontsluitingswegen weer, de don-kerpaarse delen de mogelijke uitbreidingslocaties en het donkergroene kader de landschappelijke buffer. Een strategisch project vormt een blikvanger en een scheiding tussen Asse en de KMO-zone; akkers laten zicht op de kouter, hopvelden maken de landschappelijke buffer rond de KMO zone af. Vier geplande windmolens zijn in de kaart opgenomen.
Fig. 41 Principedoorsnede van de kouter en de landschappelijke buffer rond de KMO-zone. Door de bolling van de kouter wordt de KMO zone al aan het zicht onttrok-ken. De landschappelijke buffer versterkt dit effect en geeft een landschappelijk 'jasje' aan de KMO zone.
Fig. 39 Ferraris-kaart ter hoogte van de huidige KMO-zone
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
53
Taakstelling bedrijvigheid
De taakstelling inzake bedrijvigheid voor het KSG Asse voor de periode 1994-2007 werd in het PRS vastgelegd op een minimum van 15 ha en een streefcijfer van 45 ha, en dit buiten het VSGB. M.a.w. de bestaande bedrij-venterrein Broekooi, Doornveld, Relegem, Horing en Researchpark, allen gelegen binnen de afbakeningslijn van het VSGB, en hun omgeving komen niet in aanmerking voor het vervullen van deze taakstelling.
Daarnaast werd ook een taakstelling toege-wezen aan het nabije Specifieke Economisch Knooppunt (SPEK) Ternat: minimum 10 ha, streefcijfer 20 ha (logischerwijs te realiseren in de omgeving van de bestaande terreinen Visseroel en Essenestraat langs de E40).Aangezien een eerste landschappelijke afweging aangaf dat de ontwikkeling van een volledig nieuwe bedrijvenzone in Asse niet aangewezen is, wordt er voor geopteerd om de mogelijkheden van de bestaande KMO-zone verder te onderzoeken. Op basis van bespreking met de POM is ontwerpend onderzoek gedaan rond de KMO-zone te Mollem, op zoek naar optimalisatie. De (histo-
rische) landschappelijke structuren zijn er leidend voor. Tevens wordt er voor gekozen om een onderscheid te maken tussen de KMO-zone en een strategisch project aan de rotonde. Dit project heeft een overgangs-functie en vormt tegelijk een 'poort' van de KMO-zone, deel van de landschappelijke buffer, en vormt een brug met het omlig-gende landschap: het biedt zicht op de kouter. Het lopende initiatief van een brouwerij met bezoekersfunctie zou hiervoor ideaal zijn.
Keuzes bij de uitbreiding en optimalisatie zijn: Verder bouwen op de historische beek-
dalen Streven naar kwalitatieve inrichting van
deze plek Mogelijk een agrarisch landinrichtingspro-
ject op de kouter nabij de ringweg fase 1 gekoppeld aan het strategisch project en zicht latend op de kouter vanaf de ringweg
Voor de buffers zoveel mogelijk ver-derbouwen op de versterking van de beekdalen in het noorden en het zuiden, die ook in het verleden vaak drager waren van bosachtige structuren, rond de landgoederen
Bij de inplanting van de buffers, streven naar een efficintere invulling van het bedrijventerrein, en dit combineren met een beperkte uitbreiding
In het noorden benutten van beide zijden van de hoofdontsluiting, zonder aantasting van de beekdalen
In het zuiden beperkte uitbreiding, maar daarbij zoveel mogelijk de historische open kouter (en zichtlijnen vanaf de rondweg fase 1 en Asphalt-co) behouden, dus ten noorden van de kamlijn van de kouter blijven
Opwaarderen beeldkwaliteit van het bedrijventer-rein zelf door het introduceren van een parkma-nagement
In het noorden mogelijkheid van een groen hart op de plek waar historisch gezien ook steeds een bos heeft gestaan?
Herstellen van de historische lijnbeplanting langs enkele ontsluitingswegen, oa naar de historische hoeve in het zuiden (conform de historische kaart)
In het plan-MER zal onderzocht worden hoe binnen het KSG Asse 15 25 ha bijkomende bedrijvigheid zou kunnen gerealiseerd worden via uitbreiding en optimalisering van KMO-zone Mollem en andere be-staande activiteitenzones, rekening houdend met de ruimtelijke vooral landschappelijke en verkeers-kundige randvoorwaarden.
Fig. 42 Zicht op KMO zone Mollem
-
V I S I E A F B A K E N I N G
54 Fig. 43 Detailhandel in en rond Asse: de kleur geeft de branche weer (geel: in en om het huis, groen: dagdagelijks, rood: diensten), de omvang van de cirkel geeft het winkeloppervlakte weer.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
55
Taakstelling detailhandel
Asse kent twee soorten winkelconcentraties: kleinhandel in de centrum-kern, en groot-schalige detailhandel langs de Nervirsstraat en de Brusselse Steenweg. Deze subcentra zijn complementair aan elkaar en kennen hun eigen voorwaarden voor succes. Wanneer Asse een grotere bovenlokale markt wil be-dienen, is het van belang deze voorwaarden te bedienen.Een studie van Interplan (2008) laat zien dat Asse, ondanks ligging en invloedssfeer, een beperkt winkelaanbod heeft. Er is ruimte voor verbetering, maar daar moeten de omstandig-heden wel juist voor zijn. Voor de centrum-kern geldt dat een kwali-tatieve openbare ruimte van groot belang is. Publiek dat winkels voor leefstijl, consump-tie- en verzorgingsbenodigdheden, huishoud-artikelen, sport/spel/studie en multimedia bezoekt, wil te voet meerdere winkels kun-nen bezoeken zonder overlast van autover-
keer, en in een openbaar domein van pleinen, rustplaatsen, verlichting, groenvoorziening. Parkeervoorziening hoeft niet gelijk geboden te worden naast de winkels, maar dient wel te voet bereikbaar te zijn. Om te voorzien in deze voorwaarden, kan de realisatie van de ringweg Asse een heel eind op weg helpen, doordat de verkeersdrukte en de ermee ge-paard gaande overlast, sterk beperkt worden. De kans doet zich voor om de openbare ruimte op dat moment een impuls te geven door een herprofilering van de Steenweg en door de strategische projecten met elkaar te verbinden door middel van een voetgangers-gebied met de genoemde kwaliteiten: groen, bredere trottoirs, rustplaatsen en verlichting.
Voor de grootschalige detailhandel is bereik-baarheid en parkeergelegenheid van belang. Een gevaar van dit type van handel is de invloed op verkeersdrukte en het dichtbou-wen van de Steenweg, waarmee deze n doorlopend bebouwd lint wordt met weinig kwaliteiten. De nu nog resterende open
ruimtes langs de Steenweg, wat er al weinig zijn, dienen beschermd te worden. Uitbreiding van grootschalige detailhandel dient gecombi-neerd te worden met bestaande clusters om parkeergelegenheden meervoudig te kunnen benutten en het karakter van de handel niet over de hele Steenweg te laten domineren.Met genoemde ingrepen ontstaat ruimte om Asse te laten groeien in betekenis van voor-zieningen voor een ruimere omgeving, terwijl de ruimtelijke kwaliteit van Asse verbeterd en daarmee de aantrekkelijkheid van de kern vergroot wordt voor bewoners.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
56 Fig. 44 Detailhandel in Asse: de kleur geeft de branche weer (geel: in en om het huis, groen: dagdagelijks, rood: diensten), de omvang van de cirkel geeft het winkeloppervlakte weer.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
57
Asse centrum
In de detailhandelstudie voor het centrum binnen de ring worden de volgende aanbe-velingen gedaan, die overgenomen worden in dit rapport: Zo spoedig mogelijk realiseren van de
voorziene plannen voor de Hopmakrt en het project "groenpleinen" uit het plan Strategische Ontwikkeling centrum Asse.
Voorbereiden van een verkeersluwe ont-sluiting langs de Weversstraat, Bloklaan, Nieuwstraat, Steenweg
Realiseren van autovrije winkelwandelzone in de kern
Groepering van winkels met gelijke activi-teit waar mogelijk maar afwisseling met horeca
Oplossingen voorzien voor parkeren bij uitbreiding van winkelvoorzieningen
Kwaliteit van de openbare ruimte verbete-ren: groen en water, profiel en bestrating, bewegwijzering en verlichting
Uitbreiding kleinhandelszone
Nervirsstraat
Behoud van drie polen: zone Clips, zone Colruyt, zone Spar en eventuele vraag voor uitbreiding hier bij concentreren.
Bij nieuwbouw rooilijnen op afstand van de straat houden om een toekomstige herprofilering niet in de weg te zitten.
Brusselse steenweg
Behoud van twee polen: zone Delhaize en zone Aldi, en eventuele vraag voor uitbreiding hierbij concentreren.
Bij nieuwbouw rooilijnen op afstand van de straat houden om een toekomstige herprofilering niet in de weg te zitten.
Fig. 45,46 detailhandel Nervirsstraat, Brusselse Steenweg
-
V I S I E A F B A K E N I N G
58
1768 - 2010
Fig. 47 Kaart van historische wegen (zwart) en nieuwe wegen (grijs). Asse is sinds oudsher het belangrijkste knooppunt. Het heeft echter een enorme groei aan verkeersbewegingen gekregen.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
59
5
De wegen zijn organisch gegroeid op basis van landschappelijke structuren en nodige verbindingen tussen nederzettingen. Dit heeft er wel voor gezorgd dat veel verkeer door het centrum van Asse rijdt, met ver-keersoverlast tot gevolg. Er wordt al lang nagedacht over de aanleg van een nieuwe rondweg rond Asse, die is bedoeld om het verkeersnet, in het bijzonder in het centrum, te ontlasten. Omdat een rondweg in de omgeving van Asse deels door kwetsbaar landschap zal lopen, is een landschappelijk inpassingsontwerp van groot belang. Het gaat daarbij om de omgang met relif, zichtbaar-heid, gehoor, en het intact laten van beken en natuurwaarden. Het perspectief van zowel weggebruiker als omwonende is hierbij mee te wegen.Het historische netwerk van wegen en voetpaden chemins en sentiers- tussen de
nederzettingen bestaat heden ten dage nog grotendeels. Dit heeft deels te maken met de juridische bescherming die deze in 1841 op kaart getekende wegen en paden genieten (Atlas der Buurtwegen). De fijne dooradering voor de wandelaar die hiermee gegarandeerd wordt, is niet in elk gebiedsdeel vanzelfspre-kend, in tegenstelling tot de gedachte achter deze oude juridische constructie. Bij nieuwe verkavelingen wordt soms vergeten een verbinding, voor snel of langzaam verkeer, te herstellen. Daarom is de historische kaart van het netwerk geactualiseerd om te helpen bij het bereikbaar houden van het landelijk gebied, en het lokale ommetje mogelijk te maken. Zie hiervoor ook de kaarten in het mobiliteitsplan.
Als toevoeging op deze kaart worden waar-devolle zichten opgetekend. Deze eenvoudige kaart van voetwegen en zichten geeft sturing aan nieuwe ontwikkelingen en versterkt het infrastructurele netwerk.
Een bijzondere schakel in het infrastructurele netwerk vormt het treinstation, waarnaast het busstation binnenkort zal uitbreiden, waar een fietstunnel wordt aangelegd en waarnaast een pendelparking ontwikkeld wordt. Teza-men met de ligging direct langs de nieuwe rondweg groeit de bereikbaarheid van Asse en verbetert de verbinding naar Brussel die er geboden wordt. Een reden om stedelijke intensivering te verwachten en te stimuleren in de buurt van het station.
.1 WEGENSTRUCTUUR
-
V I S I E A F B A K E N I N G
60 Fig. 48 Historische kaart uit Atlas van Buurtwegen (1841)..
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
61Fig. 49 Kaart van het stedelijk weefsel met toegankelijke buurtwegen (groen) en buurtwegen die openbaar en bewegwijzerd moeten worden (oranje)
-
V I S I E A F B A K E N I N G
62
N1
N2N3
N4
N5
N4B
O1
O2
O3
O4
W1
W2
O1B
W3
W4
indicatief trac A11
indicatief tr
ac A11
Fig. 51 Schema van de hoofdwegenstructuur in het centrum van Asse.
Fig. 50 Kaart met een selectie van voorgestelde alternatieven voor de rondweg(en).
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
63
N1
N2N3
N4
N5
N4B
O1
O2
O3
O4
W1
W2
O1B
W3
W4
indicatief trac A11
indicatief tr
ac A11
5.2 RONDWEGAanleiding rondweg
De aanleiding om een rondweg aan te leggen rondom Asse is tweeledig. Enerzijds is er een verkeerskundige noodzaak om het verkeer in en rond Asse terug vlot te krijgen. Anderzijds is er, door de grote verkeersintensiteit op de steenweg doorheen de kern van Asse, een ernstig probleem met de verkeersleefbaar-heid.Een nieuwe vlotte rondweg rondom de kern kan tegelijk kansen bieden voor de toekomst. Bepaalde activiteiten kunnen gesitueerd worden aan of in de buurt van de nieuwe verbinding. De rondweg kan ook een nieuwe begrenzing betekenen van het stedelijk weef-sel en biedt misschien de mogelijkheid om dit stedelijk weefsel al dan niet verder af te werken.De rondweg moet dan ook bekeken worden vanuit 4 gelijkwaardige invalshoeken:1 de bijdrage van de rondweg aan een betere verkeersafwikkeling in en rond Asse2 het opwaarderen van de verkeersleefbaar-heid van een zo groot mogelijk gedeelte van Asse-centrum3 de landschappelijke inpassing van de rondweg op een zodanige wijze dat deze zo min mogelijk afbreuk doet aan de bestaande landschappelijke structuur, 4 de mogelijkheid tot versterking van of min-stens compatibiliteit met het programma van het kleinstedelijk gebied Asse.
Het dossier van de rondweg van Asse heeft een lange voorgeschiedenis, die eind jaren 70 begon toen de geplande autoweg A11 Brus-sel-Zelzate, met afrit in Asse, definitief werd geschrapt. De zoektocht naar een geschikte lokale omleidingsweg leidde uiteindelijk tot een trac dat een relatief kleine driekwarts-ring rond het stadscentrum vormt, en dat in 2000 door de Vlaamse regering werd vast-gelegd in een gewestplanwijziging. De eerste fase van deze rondweg, het gedeelte tussen de N9 (Brusselse Steenweg) en Huinegem, werd in 2008 afgewerkt. De tweede en derde fase, tussen Huinegem en de N285, werden evenwel tot op heden niet gerealiseerd, omdat de gewestplanwijziging die het trac vastlegde in 2009 werd vernietigd door de Raad van State.Daarom werd beslist om het onderzoek naar de rondweg te hernemen in het kader van het afbakeningsproces van het kleinstedelijk gebied Asse. Het trac zal vastgelegd worden in het daaruit voortvloeiend PRUP.
Fig. 51 Schema van de hoofdwegenstructuur in het centrum van Asse.
Fig. 52 Gewestplan
-
V I S I E A F B A K E N I N G
64
Beoordeling actuele verkeerstoestand
In het kader van de actualisatie van het mobiliteitsplan Asse werden op 14 december 2010 verkeerstellingen uitgevoerd op vijf kruispunten in Asse-centrum:1. N9 N285 Prieelstraat (lichtengeregeld kruispunt; toen nog tweerichtingsverkeer in de Prieelstraat)2. N9 Huinegem (voorrangskruispunt)3. N9 N9k (eerste deel ring) (lichtengere-geld kruispunt)4. Huinegem N9k (rotonde)5. N285 Bloklaan (voorrangskruispunt)De periodes 7u30-8u30 en 17u-18u bleken daarbij het meest uitgesproken ochtend- en avondspitsuur te zijn.
Louter op basis van de verkeersintensiteiten zouden er op deze kruispunten eigenlijk geen doorstromingsproblemen te verwachten zijn: OpderotondeHuinegemN9kenophet lichtengeregeld kruispunt N9 N9k komt de verzadigingsgraad op geen enkele arm op geen van beide spitsuren boven de 50% uit OpdevoorrangskruispuntenN9Hui-negem en N285 Bloklaan verloopt de invoeging van verkeer vanuit resp. Huinegem en Bloklaan op de hoofdas moeizaam maar de situatie is in principe niet onacceptabel OokophetlichtengeregeldkruispuntN9 N285 zou de verzadigingsgraad mits een optimale lichtenregeling ook steeds onder de kritische grens van 80% moeten kunnen gehouden worden
Toch doet zich in Asse ernstige en structu-rele filevorming voor op de N9, de N285 en Huinegem. Deze is enerzijds te wijten aan de smalle wegprofielen: OpdeN9,deN285enHuinegemmaaktdit dat er geen ruimte is voor (voldoende lange) afslagstroken. De aldus ontstane stadin-waartse file op de N9 slaat terug tot aan het kruispunt N9 N47 (de Wijndruif ), terwijl de staduitwaartse file terugslaat tot voorbij Huinegem en ook daar files veroorzaakt. Het enkelrichting maken van de Prieelstraat (van het kruispunt weg) sinds december 2010 heeft de situatie klaarblijkelijk al enigszins verbeterd. OpHuinegemisdetunnelonderdespoorweg te smal voor tweerichtingsver-keer, zodat het verkeer beurtelings in beide richtingen door de tunnel moet rijden en de wegcapaciteit dus (meer dan) gehalveerd wordt.
Fig. 53 Overzicht tellingen ochtendspits 7u30 - 8u30 (14--12-2011) Tritel
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
65
Daarnaast is ook de gelijkvloerse overweg van de N9 over de spoorweg Brussel-Den-dermonde een belangrijke oorzaak van de fi-levorming. Omdat het station van Asse vlakbij de N9 ligt, is de overweg frequent langdurig gesloten. De file die zich daardoor opbouwt in de Stationsstraat (N9) kan terugslaan tot aan het kruispunt met Huinegem. Richting Brussel wordt de file grotendeels opgevangen door de zeer lange linksafstrook op de N9.De structurele files hebben de vorming van meerdere sluiproutes in de hand ge-werkt, waarvan de shortcut N9 N285 via Koensborre de belangrijkste lijkt te zijn (ondanks de betonblokken die Koensborre voor de helft afsluiten van de N285). Ook het merendeel van het verkeer in de Prieelstraat kan beschouwd worden als sluipverkeer richting N47, om de lichten aan de Wijndruif te vermijden. T.g.v. dit sluipverkeer vormen de
waargenomen verkeersintensiteiten op de kruispunten van de N9 eigenlijk een (aan-zienlijke ?) onderschatting van de gewenste realiteit.Het reeds gerealiseerde deel van de ring (N9k) tussen N9-oost en Huinegem ver-werkt tijdens de spitsuren in beide richtingen slechts een 200 pae per rijrichting, ver onder haar wegcapaciteit. Dit komt omdat dit ring-segment voorlopig enkel nuttig is voor het verkeer vanaf Zellik en de Brusselse ring naar bedrijventerrein Mollem en als sluiproute naar Asse-centrum (via Huinegem) om de gesloten spoorwegoverweg te omzeilen.
De verkeersleefbaarheid in het centrum van Asse wordt door de hoge verkeersintensitei-ten ernstig geschaad. De ellenlange wachtrijen aan het kruispunt met N9 en N285 of aan de spoorwegovergang zijn nefast voor de
verblijfskwaliteit van het centrum en schaden de gezondheid van de inwoners van Asse.
De realisatie van de rondweg alleen zal wel-licht niet volstaan om de hoeveelheid verkeer in Asse-centrum zeer sterk te reduceren en de leefbaarheid van het centrum te herstel-len. Daarnaast zijn doorgedreven verkeers-leefbaarheidsmaatregelen in het centrum zelf noodzakelijk. De rondweg laat toe om in het centrum drastische circulatiemaatregelen te treffen, die in de huidige toestand niet mo-gelijk zijn bij gebrek aan alternatieve routes. Het doorgaand verkeer doorheen Asse en een deel van het bestemmingsverkeer kan immers omgeleid worden via de rondweg, terwijl toch de bereikbaarheid gegarandeerd blijft.
Fig. 54 Overzicht tellingen avondspits 17u00 - 18u00 (14--12-2011) Tritel
-
V I S I E A F B A K E N I N G
66
De circulatiemaatregelen in Asse-centrum worden uitgewerkt in het Mobiliteitsplan Asse (Tritel, 2012). In de derde en laatste fase, na realisatie van de volledige driekwarts rond-weg, houden deze maatregelen het volgende in (zie figuur): DeN9-west(Kalkoven)wordtgeknipttussen het kruispunt met de rondweg en de N285 (Nieuwstraat) (enkel toegang tot
randparking) Huinegemwordtgeknipt(metkeerlus)terhoogte van de bibliotheek en het OCMW (enkel toegang tot centrumparkings) DeN9-oost(Weversstraat-Stationsstraat)wordt geknipt t.h.v. de Spiegelstraat (enkel toegang tot centrumparking) DeN285(Nieuwstraat)wordtgekniptt.h.v. Koensborre (enkel toegang tot bestaan-de parking)
Metbovenstaandeknippenenbijkomendeknippen in de Prieelstraat, Mollestraat, Neer-straat en Kattestraat wordt een volledig auto-luw stadscentrum gecreerd (enkel toegang voor hulpdiensten en leveranciers) DeasBloklaan-Boekfos(tussenN285en N9-oost) fungeert als P-route voor de bestaande parking Boekfos en de nieuwe on-dergrondse parkings Hopmarkt en Kerkplein.Koensborre en Prieelstraat worden reeds geknipt door de aanleg van de rondweg.
1104-003M v2 P1169 04-05-20120 50 100 m
Legende
Mobiliteitsplan ASSE
G
G
G
B
B
G B
B
B
Bron:
Hoofdstructuur
Parkeerroute
Figuur :B8Fase 3
gratis parking
gratis parking
betalende ondergrondse parking
betalende ondergrondse parking
Bestaande parkings
Toekomstige parkings
B
B
G
G
Fietsverbinding te voorzien
Uitbouw autoluw gebied
Zoekzone parking
Knip
Aan te leggen verbindingsweg
OMA-route
OMA-B-route
Keerpunt
Fig. 55 Verkeerscirculatieplan
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
67
Onderzoek tracalter-natieven
Het gewestplantrac is niet de enige moge-lijkheid om een rondweg rond Asse te rea-liseren. Ongeacht het exacte trac kan elke mogelijke rondweg rond Asse door de assen N9/N47 en N285/Huinegem opgedeeld worden in kwadranten/segmenten volgens de vier windrichtingen: Oostelijksegmentrondweg:N9-oostHuinegem Noordelijksegmentrondweg:HuinegemN9-west/N47 Westelijksegmentrondweg:N9-west/N47 N285 Zuidelijksegmentrondweg:N285N9-oost
Elk van deze segmenten is op zichzelf of in combinatie met n of meerdere andere segmenten nuttig om bepaalde doorgaande, inkomende of uitgaande verkeersstromen weg te leiden van het centrum van Asse. Voor het oostelijk, noordelijk en westelijk segment zijn in de loop der jaren meerdere varianten naar voor gebracht, waarbij het gewest-plantrac de combinatie van drie van deze varianten vormt.
Voor het zuidelijk segment werd nooit een ernstig voorstel gedaan, en dit om meerdere redenen:
Deaanwezigheidvansterkuitwaaierendewoonwijken en -linten aan de zuidzijde van Asse hetsterkrelifendehogelandschappe-lijke kwaliteit van dit kwadrant hetvermeendlaagverkeerskundignutvandit segment het(minstens)evenwaardigalternatiefdatgeboden wordt door de driekwartsring van het gewestplantracHet zuidelijk segment wordt daarom niet verder meegenomen in het studieproces.
Fig. 56 Schema wegen rond Asse
-
V I S I E A F B A K E N I N G
68
Oostelijk segment rondweg: N9-oost Huinegem
O1: Huinegem-Brusselsesteenweg thv station (gerealiseerd gewestplantrac)
O1B: gewestplantrac + plaatselijke omleiding Brusselsesteenweg
O2/O3/O4: Huinegem-Brusselse-steenweg thv Broekkooi
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
69
N4: Huinegem-Dendermondse-steen-weg thv Bakkerkesbaan
Noordelijk segment rondweg: Huine-gem N9-west/N47N1: Huinegem-Kalkoven (gewestplan-trac)
N4B: Huinegem-Dendermondse-steenweg-Gentsesteenweg
N2: Huinegem-Nervirsstraat
N5: Huinegem-Dendermondse-steen-weg thv Bladerenkwartier
N3: Huinegem-Wijnduif
-
V I S I E A F B A K E N I N G
70
Westelijk segment rondweg: N9-west N285W1: Kalkoven-Nieuwstraat (gewest-plantrac)
W4: Wijndruif-Edingsesteenweg thv Heedstraat
W2: Nervirsstraat-Edingsesteenweg W3: Wijndruif-Edingsesteenweg thv Terlindenweg
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
71
Schetsmatige uitwer-king en ontwerpend onderzoekVoor het gewestplantrac werd schetsmatig onderzocht welke de concrete impact zou betekenen op het stedelijk weefsel en het landschap en welke bedreigingen of kansen deze tracs betekenen voor de onmiddellijke omgeving.
Oostelijk segment: AanHuinegemishetmogelijkomintezetten op een strategisch project, met be-houd van open ruimte, een landschappelijke buffer rond de KMO zone en zicht op de agrarische omgeving Langsheenhetbestaanddeelvanderondweg dient er worden ingezet op open ontwikkelingen en het beslist beleid langsheen de rondweg (Asphaltco)
Noordelijk segment: Derondwegkangezienwordenalseenharde grens van het kleinstedelijk gebied Mogelijkskanbinnenhetnoordelijkseg-ment de restruimte worden afgewerkt met woonweefsel aan een lage densiteit door een nieuwe woonstraat te plannen tussen de bestaande bebouwing en de rondweg, parallel aan de Mollestraat. Behoudvangroeneruimterondomhetbeekdal. Doorzicht vanaf N9 en Prieelstraat op deze groene beekvallei Derondwegkanlandschappelijkingepast
worden door aangepaste groenaanplanting. Ofwel als autonome lijn in het landschap of wel als beplanting langsheen het beekdal Tennoordenvanhetnoordelijksegmentwordt de open agrarische ruimte maximaal behouden. Doorzichten vanaf Prieelstraat op deze open agrarische ruimte Hetnoordelijksegmentalseencontinuer-ing van lineaire structuren die haaks op de heuvelrug staan (beekvallei, Mollestraat, Mol-lemseweg, Huinegem,). Hiermee ontstaan kwalitatieve contrasten tussen het stedelijk gebied en het buitengebied. De restgebieden mogen daarom niet volledig worden dichtge-bouwd. Dekruisingvanderondwegmetdespoorweg valt samen met de kruising van de beek en het fietspad langsheen de spoorweg. Aanzienlijkaantalwoningenmoetwordengesloopt aan N9 en Prieelstraat. Hoeve tus-sen Prieelstraat en N9 komt zo vrij te staan en krijgt een belangrijke bakenfunctie tussen het stedelijke en open ruimte. Zonderderealisatievanhetwestelijksegment is een gelijkvloerse aansluiting met de N9 mogelijk. De insnijding in het stedelijk weefsel tussen N9 en de Prieelstraat wordt best als n stedenbouwkundig geheel bekeken en ook op deze manier uitgewerkt als een homogene stedelijke ingreep. HetnieuwekruispunttussenN9enderondweg kan als poort functioneren tot het centrum van Asse.
Westelijk segment: DekruisingmetdeN9dienttechnischverder uitgewerkt te worden (tunnel of gelijkgronds). Zowieso is een orse investering nodig die meer woningen zal benvloeden dan deze die enkel strikt noodzakelijk dienen te worden afgebroken. WoningenKoninginAstridstraatkrijgeneen rondweg achter zich zonder veel mogeli-jkheden tot inpassing ervan. WordtKoensborregelijkgrondsofongelijkgronds gekruist? Bij een gelijkgrondse situatie wordt Koensborre mogelijks geknipt wat als een negatieve ingreep op het stedelijk weefsel wordt beschouwd. Ominhetbeekdalintepassenkanderondweg deels in het landschap ingesneden worden? DoorderecenteverkavelingaanRampel-berg kan een lichte verschuiving van het trac wenselijk zijn Derondwegwordtbestmaximaalinge-groend in aansluiting met de parkachtige om-geving van de school en de kasteeldomeinen.
Knooppunt N9 (Kalkoven) - rondwegVerder werd het kruispunt van de rondweg met de N9 (Kalkoven) technisch verder uitgewerkt. Na afweging van meerdere vari-anten werd gekozen voor volgend concept: derondweggaatintunnel/sleufonderdeN9 door; aangezien de N9 precies op de wa-terscheidingskam loopt, heeft dit als pluspunt dat de hellingen van de rondweg t.h.v. de kruising minder steil zijn
-
V I S I E A F B A K E N I N G
72
Fig. 57 De kleine ring laat weinig ruimte meer over, en wanneer deze ruimte niet bestemd wordt is het een restruimte. Het ligt daarom voor de hand om de ruimte te bestemmen als park of woon-werkgebied, waarmee de stad haar voorlopige afronding krijgt. Door de aansnijding van de gevoelige beek-dalen is het noodzakelijk zorgvuldig om te gaan met het aanwezige relif om de weg zo veel mogelijk te 'verbergen', terwijl het zicht op de omgeving behouden blijft. Dit betekent de inzet van landschappelijke middelen als buffer tegen geluid in plaats van de inzet van geluidsschermen. Een dergelijke technische ingreep zou ook nog het zicht op de omgeving ontnemen van Asse.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
73
deverkeersuitwisselingmetdeN9gebeurt via een rotonde; deze rotonde kan ook functioneren indien (voorlopig) enkel het noordelijk segment van de rondweg zou aangelegd worden (Fig. 58)
Fig. 59 Een zorgvuldige landschappelijke inpassing in het relifrijke land-schap helpt om geluidsoverlast te beperken en de weg minder zicht-baar te maken. Tevens kan het een afwisselende gensceneerde route bieden voor de automobilist., zoals een parkway door het bos (boven) en een passage langs het beekdal (onder). Hiervoor is een trac-studie noodzakelijk waarbij het aanwezige landschap leidend is in het onwerp.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
74
Landschapskwaliteitenkaart Fig. 60 De kaart laat de ligging van de potentile woonuitbreidingsgebieden ten opzichte van de landschappelijke kwaliteiten zien. Deze kunnen worden ingezet om waarde te creren voor de inwoners in het kleinstedelijk gebied, met name door de zichten op het landschap te vrijwaren.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
75
SYNTHESE6
Door de lagen landschap, stedenbouw en infrastructuur op elkaar te betrekken, ontstaat er een zeef waarmee mogelijke ontwikkelin-gen getoetst kunnen worden. In de inventari-satie van potentieel bebouwbare woonkavels en woonuitbreidingsgebieden wordt aange-geven of de ontwikkeling afgeraden wordt of niet, en of er sturing aan gegeven dient te worden. Deze sturing wordt per uitbreidings-gebied of groep uitbreidingsgebieden om-schreven en gaat over dichtheden, verkaveling, zichten, groenstructuur en verbindingen. In hoofdzaak wordt er voor gekozen enkele uitbreidingsgebieden in de nabije kwetsbare landschappelijke omgeving van Asse te laten vallen, en om voor de overblijvende gebieden een onderscheid te maken tussen landelijke en stedelijke inbreidingslocaties, met of zon-der voorwaarden aan zichten en routes.
Herbevestigd agrarisch gebied
Vlakrelict
Ankerplaats
Kenmerkende open ruimte
Beekdal
Steilrand
Holle weg
Bosgebied
Bebouwd gebied
Vergezicht
Potentile woonuitbreidingsgebieden
Kenmerkende lintbebouwing
Fig. 61 Analyselagen:
landschapskwaliteitenkaart,
infrastructuur en stedenbouw-
kundige kwaliteitenkaart
-
V I S I E A F B A K E N I N G
76
Wegenstructuurkaart
Spoorlijn en station
Hoofdwegen en mogelijk nieuw rondwegtrac
Lokale wegen
Buurtwegen (open en te openen)
Mogelijke woonontwikkelingsgebieden
Fig. 62 De kaart laat de ligging van de potentile woonuitbreidingsgebieden ten opzichte van de infrastruc-tuur zien, die meespeelt in de afweging voor type en dichtheid van bebouwing.
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
77
Stedenbouwkundige structuurkaart
Losse lintbebouwing (dichtheid 30 won/ha)
Appartementengebouw
Utiliteitsgebouw
Bedrijfsgebouw
Fig. 63 De kaart laat de ligging van de potentile woonuitbreidingsgebieden ten opzichte van de bestaande stedenbouwkundige structuur zien, waarbij nieuwe bebouwing aansluiting moet vinden.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
78 Landschappelijke kwaliteitenkaart zonder stedelijk weefsel, waarin de samenhang met de potentile woonuitbreidingsgebieden puur te onderzoeken is op samenhang met de landschappelijke kwaliteiten. Aan de woonuitbreidiingsgebieden zijn de bestaande linten toege-voeg waarover in de participatie gezegd is dat doorzichten waardevol zijn.
Kaart van het stedelijk weefsel met de historische buurtwegen. De woonuitbreidingsgebieden zijn onderverdeeld in vier klassen: stedelijk, landschappelijk, onwenselijk en mogelijke toevoeging. De buurtwegen en groene verbindingen (gewenst in gemeentelijke structuurvisie en in bevolkingsparticipatie-avond) geven aanleiding om de verkavelingsinrichting van de landschappelijke woonuitbreidingsgebieden te sturen, of om verbindingen toe te voegen waar deze verdwenen zijn in het nabije verleden.
6
1
2
3
4
5
Gewenste ruimtelijke structuur
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5 6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
Grens beschermd landschap
Voorstel afbakeningscontour
Aanleg nieuwe rondweg
Waardevolle open ruimte
Mogelijk te behouden zicht op open ruimte
Waardevol groengebied binnen kern
Wenselijke recreatieve en groene verbindingen
Verbetering openbare ruimte
Strategische projecten centrum-kern
Te herstructureren zone voor grootschalige stedelijke functies
Landschappelijke buffer KMO zone en 'poort'
Mogelijke trac nieuwe rondweg
Historische buurtwegen
Asphaltco site
Mogelijkheid uitbreiding Asphaltco site, mits met behoud zicht op kouter
Fig. 64 ( n.b. aan de noord- en westzijde van het KSG zal de afbakeningslijn in belangrijke mate samenvallen met het trac van de rondweg, dat nog in onderzoek is)
-
K L E I N S T E D E L I J K G E B I E D A S S E
79
6
1
2
3
4
5
Bestaand ruimtelijk beleid geeft al een belang-rijke afbakening aan het kleinstedelijk gebied: herbevestigd agrarisch gebied, ankerplaatsen en vlakrelicten vormen een sluitende lijn, in de kaart op de linkerpagina in geel aangege-ven. De gewenste ruimtelijke structuur van het kleinstedelijk gebied is verder te baseren op de waardevolle open gebieden en ge-wenste verbindingen tussen de open ruimtes. Om de open ruimtes beleefbaar te houden, zijn op veel plekken doorzichten opgetekend, die behouden dienen te blijven. In de centrum-kern zijn strategische projec-ten geformuleerd, die verbonden kunnen worden door een verbetering van de open-bare ruimte. Door de aanleg van de ringweg kan de Steenweg geherprofileerd worden en publieksvriendelijker gemaakt, waardoor een impuls kan ontstaan voor de kleinhandel in het centrum en de woonfunctie. Tot slot is nog het netwerk van wegen en paden aangegeven, waarin voorstellen gedaan worden voor het herstellen van 'missing links', op basis van de historische buurtwegen. De KMO-zone wordt ingekaderd met een landschappelijke structuur.
De strategische projecten omvatten:1. Het deelgebied Nervirsstraat waar
opwaardering en verdichting van de detailhandel gentegreerd wordt in een herstructurering van dit gebied, in functie van grootschalige stedelijke functies,
waaronder het nieuw gerechtshof van het gerechtelijk arrondissement Halle-Vil-voorde. Het gebied Nervirsstraat zal al-dus uitgebouwd worden tot een 'poort' voor het kleinstedelijk gebied Asse.
2. Het gebied rondom de kerk vormt samen met de hopmarkt en het gemeenteplein een voetgangerswinkelgebied waar na verkeersingrepen de ruimtelijke kwaliteit zal verbeteren. Dit geeft de detailhandel de kans om het centrum te verlevendi-gen.
3. De hopmarkt zal in de toekomst meer zijn dan enkel parkeerplaats en activitei-tenplein. Samen met het aanbod van de omliggende straten, moet het project van het centrum van Asse een fijne plek maken om te wonen, te winkelen en te werken.
4. Het Gemeenteplein vormt samen met de hopmarkt en het gebied rondom de kerk een voetgangerswinkelgebied.
5. Herontwikkeling van het Stationsgebied, waarmee het gebied kwaliteit en logica krijgt en een 'poort' wordt voor het kleinstedelijk gebied Asse.
6. Strategisch project tussen KMO zone Mollem en Asse zorgt voor scheiding en houdt zicht open vanaf de rotonde naar de kouter. Tevens vormt het een 'poort' naar de KMO zone en een begin van de landschappelijke buffer daar rondom.
Op de volgende bladzijde zijn de potentile woonuitbreidingslocaties over de struc-tuurkaart heen gelegd. In de tabel er naast worden de consequenties voor deze locaties opgesomd. De voorgestelde dichtheid wordt bepaald op basis van de stedenbouwkundige en wegenstructuurkaart: De nabijheid en toe-gankelijkheid van het station en de rondweg geven een aanleiding om een hoge dichtheid te verlangen: een mobiliteitstoename kan ermee worden opgevangen en het biedt dif-ferentiatie aan de woningtypologien in Asse, waarmee ook andere doelgroepen er een plek kunnen vinden, goed bereikbaar en nabij voorzieningen. In meer decentraal gelegen woonuitbreidingsgebieden wordt een hoge dichtheid niet verlangd om geen toename van mobiliteit te veroorzaken en om zich-ten en verbindingen tussen open ruimtes te behouden.In de kolom 'kwaliteitseisen', worden de voorwaarden genoemd die komen uit de structuurkaart. Dit kan een verbod op bebouwing betekenen, een onderbouwing voor een dichtheid of type, maar ook het benoemen van de zichten en open-ruimte verbindingen. De combinatie van een dicht-heid en een eis over zo'n verbinding zal in meerdere gevallen leiden tot een atypische opgave: woningen zullen soms geclusterd moeten worden gebouwd om zichten open te houden. Voorbeelden hiervoor worden in hoofdstuk 4.1 geboden.
-
V I S I E A F B A K E N I N G
80Lijst met de potentile woonuitbreidingsgebieden met voorwaarden voor dichtheid, doorzichten en ontsluiting.
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
F02
F01
F03
G01
G01
G02
G03
G04
G05
G06
G07
G08
G09
G09
6
1
2
3
4
5
Fig. 65 De gewenste ruimtelijke structuurkaart gecombineerd met de dichtheidsvoorstellen voor de woonuitbreidingsgebieden. In de tabel op de rech-terpagina wordt per gebied aangegeven welke kwaliteitseisen spelen. Het gebied tussen het kleinstedelijk gebied en de lijn van beschermd landschap is het zoekgebied voor de afbakeningscontour.
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
F02
F01
F03
G01
G01
G02
G03
G04
G05
G06
G07
G08
G09
G09
6
1
2
3
4
5
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
F02
F01
F03
G01
G01
G02
G03
G04
G05
G06
G07
G08
G09
G09
6
1
2
3
4
5
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
F02
F01
F03
G01
G01
G02
G03
G04
G05
G06
G07
G08
G09
G09
6
1
2
3
4
5
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
D04D05
E08
A02
E08
E02
C04
A03
E01
D05
C03
C07B08
E07
C03 B04
A02
C02
C07
D03
C01
C06
E05
C03
A04
A12
C14
B04
D03
B07
C09
D04
A11
C09
C03
C01
E03
C03
C08
C08
C07
C08
A01
C03
E08
A12
D08
C07
C02
D01
E04
E05
C12B04
C11
C13
C22
C21
D03
D01D02
D07
A11
C03
C03
D04
C05
C02
A12
D01
A02
E04
E04
B01
B03
A01
B05
E06
C03
B04
C03
B02
C10
B06
D06
D03
top related