wpływ psychoedukacyjnych metod pracy i oddziaływań ... · kl.3f z gimnazjum nr 5 w słupsku z...
Post on 27-Feb-2019
215 Views
Preview:
TRANSCRIPT
WPŁYW PSYCHOEDUKACYJNYCH METOD PRACY I ODDZIAŁYWAŃ PSYCHOTERAPEUTYCZNYCH NA JAKOŚĆ ŻYCIA CZŁOWIEKA, JEGO MOTYWACJĘ I POCZUCIE PEWNOŚCI SIEBIE.
Materiał przygotowała: mgr Halina Krupa
Prywatny Gabinet Psychoterapii i Psychoedukacji; Gimnazjum nr 5 w Słupsku
Gdańsk,11 czerwca 2014r.
1. PSYCHOEDUKACJA
2
„RODZINA, EDUKACJA, PRACA – w poszukiwaniu źródeł energii do rozwoju zawodowego”
Psychoedukacja jest uczeniem prawidłowego zastosowania:
1. metod psychologicznych
w swoim życiu osobistym
i zawodowym
2. nowych zachowań
w sytuacjach społecznych,
prowadzących do korzyści
obu stron
3
PSYCHOEDUKACJA KSZTAŁTUJE UMIEJĘTNOŚCI
negocjacji w sytuacjach z bliskimi
osobami,
rozumienia swoich (a także u innych
osób) intencji i potrzeb,
określania granic emocjonalnych
w kontaktach z ludźmi,
szanowania bezpieczeństwa swojego
i innych.
4
PSYCHOEDUKACJA TO SPOSÓB:
dystansowania w
sytuacjach konfliktu
po to, by odczuwać
coraz więcej
satysfakcji z życia
osobistego i sytuacji
zawodowych.
oraz
bezpiecznego
zbliżania się
do ludzi,
5
PSYCHOEDUKACJA
Treningi lub warsztaty o
charakterze
psychoedukacyjnym nie są
sesjami terapeutycznymi.
Mają formę spotkań
warsztatowych.
Kierunek pracy grupy
określony jest przez temat
spotkania.
Czas pracy tego typu
spotkań wynosi od 8 do
30 godzin.
Warto wiedzieć
6
Dla kogo szkolenie?
1.Dla osób ciekawych, pragnących rozwijać się i poprawiać jakość swoich kontaktów z ludźmi.
2.Dla tych, którzy pragną zbudować pozytywną i świadomą postawę życiową.
3. Dla chętnych. Dla tych, którzy chcą rozwijać swoją osobowość.
4.Dla tych, którzy pragną nauczyć się .Dla tych, którzy pragną zbudować pozytywną i świadomą postawę życiową, przekraczania swoich ograniczeń.
5.Dla osób które chcą znacząco podnieść jakość życia.
7
PROPONOWANE PROGRAMY PSYCHOEDUKACYJNE
I. Pokonaj stres
II. Kreatywny umysł (wersja dla uczniów i osób dorosłych)
III. Doskonalenie pamięci
IV. Efektywna komunikacja
V. Wygraj z nieśmiałością
8
METODY REALIZACJI
• Kinezjologia edukacyjna
• Samokontrola umysłu,
• Techniki trenowania umysłu i mapy pamięci
• Twórcza wizualizacja
• Muzykoterapia- fantazje sterowane na podkładzie
muzyki relaksacyjnej
• Pytania cyrkularne stawiane uczestnikom
programu w trakcie zajęć.
9
Program obejmuje trzy bloki tematyczne
1.W pierwszym bloku następuje próba ukształtowania pewności siebie, pokonania nieśmiałości i odkrycia w sobie źródeł własnej siły.
2. W drugim bloku uczestnicy uczą się nawiązywać prawidłowe kontakty interpersonalne w asertywny sposób, wyrażać siebie jasno, nie raniąc nikogo.
3. Te działania przygotowują do realizacji bloku trzeciego, nabywania i utrzymywania wiedzy, doskonalenia pamięci poprzez wykorzystanie map myśli.
10
PROGRAM – POKONAJ STRES
uczestnik:
aktywnie pokona stres,
efektywniej wykorzysta umysł,
nauczy się przez doświadczenie,
zwiększy swoje możliwości realizacji pełnego
sukcesów i świadomego życia.
11
KREATYWNOŚĆ- uczestnicy poznają.
techniki odprężające ciało i
umysł
podstawowe ćwiczenia
kinezjologiczne
ćwiczenia izometryczne,
wprowadzające ciało w
stan odprężenia,
powodujące równomierny
dopływ energii do
wszystkich części ciała
sposoby panowania nad
własnymi reakcjami,
ruchy integrujące ciało
i umysł.
podstawowe techniki
oddechowe, podnoszące
koncentrację umysłu i uwagi,
sprzyjające relaksacji,
redukujące napięcie mięśni
ciała,
techniki poszerzania pamięci,
kompleksowego zapamiętywania,
redukcji stresu, rozwoju twórczego
potencjału umysłu.
12
Zakładane rezultaty
• Przezwyciężenie blokady jaką jest nieśmiałość.
• Większa pewność siebie podczas publicznego
wystąpienia.
• Wykorzystanie porażek do walki z nieśmiałością.
• Ograniczenie poziomu stresu w różnych
życiowych sytuacjach.
• Myślenie bardziej pozytywnie.
• Podniesienie samooceny i wiary w siebie.
13
Warsztaty teatralne. Pokonaj stres
14
Bawię się ucząc. Uczę się bawiąc.
15
Proces grupowy- różne etapy rozwoju grupy.
•Członkostwo
•Kultura grupy
•Kierowanie grupą
Formowanie
•Walka
•Frustracja
•Niepowodzenia
Szturmowanie •Konfrontacja
•Stabilność
•Granice
Normalizowanie
•Postęp
•Kontrola
•Autonomia
Realizowanie
16
Potrafimy słuchać
17
Wielka improwizacja. Autoprezentacja: w szkole, na egzaminach, poszukując pracy.
18
Kl.3F z Gimnazjum nr 5 w Słupsku z wizytą u Prezydenta Miasta Słupska. Prestiż i poczucie własnej wartości.
19
Psychoedukacja jest ok.
20
Nasze doświadczenia. Oprawa artystyczna Konferencji „Prawa człowieka w szkole ” Konferencja pod patronatem Marszałka Województwa Pomorskiego
21
Stres i godziny pracy nad sobą = sukces. Wygraj z nieśmiałością.
22
2. Oddziaływania terapeutyczne
• „Rodzina- Tu powstaje człowiek”
• Virginia Satir mawiała:
„Problemy będziemy mieli zawsze.
Nie problem jest problemem, lecz to, jak ludzie sobie z nim radzą. To właśnie niszczy ludzi, a nie problem. Kiedy więc uczymy się inaczej sobie radzić, inaczej traktujemy problemy — i ich oblicze się zmienia”.
• Te słowa zachęcają do neutralnej postawy w rodzinie, pozwalają na zachowanie dystansu wobec opowieści, którą prezentują jej członkowie.
23
Terapia rodzinna - podstawowe założenia
Rodzina jest systemem
Członkowie systemu oddziałują na siebie nawzajem
System rodzinny jest dynamiczny, podlega stałym
przemianom
System rodzinny przechodzi różne etapy rozwoju
System rodzinny doświadcza kryzysów rozwojowych –
wymuszających zmiany
System dąży do równowagi
24
Terapia rodzinna - podstawowe założenia
Każda rodzina (system) ma swoją strukturę
Ze struktury rodziny wynikają obowiązujące w niej reguły:
jak, kiedy, i wobec kogo- jak się zachowywać .
Reguły podtrzymywane są przez:
Hierarchię rodzinną
Wzorce działania charakterystyczne dla konkretnej rodziny
Rodzina zwykle dąży do podtrzymania tych reguł i na zmiany reaguje oporem
W rodzinie musi być zdolność do modyfikowania reguł ze względu na zmiany wewnątrz i na zewnątrz rodziny
25
Terapia rodzinna a inne oddziaływania terapeutyczne wobec dzieci i młodzieży
•Terapia rodzinna wprowadza znaczące zmiany w środowisku, które ma największy wpływ na młodych ludzi, modelujące jego zachowanie i często znoszące lub zmniejszające wpływ innych środowisk
•Dobrym pomysłem jest łączenie terapii rodzinnej z innymi formami pomocy psychologicznej
26
Terapia rodzinna a inne oddziaływania terapeutyczne wobec dzieci i dorosłych
•Terapia indywidualna: poczucie bycia zrozumianym, umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, lepsze radzenie sobie z trudnymi emocjami, większe rozumienie motywów swoich zachowań
•Socjoterapia: lepsze funkcjonowanie w grupie, praktyczna i teoretyczna wiedza psychologiczna (asertywność, radzenie sobie ze złością, skuteczna komunikacja, rozwiązywanie konfliktów etc.
27
Przyczyny i objawy zaburzeń zachowania człowieka (dziecka/dorosłego)
1. Rodzaje zaburzeń zachowania dziecka:
Zaburzenie dynamiki procesów nerwowych
i temperamentu
Zaburzenia nerwicowe
Zaburzenia psychopatyczne i socjopatyczne
28
I. Osobowość psychopatyczna:
charakteryzuje się powierzchownością uczuciową, brakiem empatii i uczuć moralnych, nieliczeniem się z uczuciami innych, lekceważeniem norm, brakiem wyrzutów sumienia i poczucia winy, skłonnością do agresji i przemocy, deficytem lęku i zwiększonym zapotrzebowaniem na stymulacje.
II. Socjopatia to:
trwałe zachowania antyspołeczne, pojawiające się w wieku dorastania, trwające w okresie dorosłości, w kilku różnych obszarach.
29
Zaburzone zachowanie mogą mieć również dzieci :
• Żyjące w biedzie
• Osamotnione
• Osierocone
• Wobec których stosuje się przemoc
• Maltretowane
• Wykorzystywane
• Telewizyjne
• Komputerowe
30
Zagrożenia ze strony mediów mogą zachodzić :
• W sferze poznawczej (zaburzenia osobowościowe)–
rozleniwienie intelektualne, używanie wulgaryzmów
• W sferze emocjonalnej – stany lękowe, strach , obawa,
koszmary senne, nadmierna pobudliwość, brak wrażliwości
• W sferze zachowań – zaburzenia dostosowania do reguł i
norm postępowania
31
Dzieci, które cały wolny czas spędzają przed telewizorem, czyli tzw. „dzieci telewizyjne” stają się:
• Agresywne
• Nadpobudliwe
• Obojętne na problemy
• Obojętne na cudze cierpienie i krzywdę
• Bierne, rozleniwione
• Bojaźliwe
• Jedynym ich przyjacielem jest ekran
32
Zaburzenia socjalizacji
(zachowania antyspołeczne)
• Częste kłótnie z dorosłymi (wymądrzanie się)
• Aktywne odrzucanie wymagań dorosłych
• Wybuch złości
• Rozmyślne robienie czegoś na złość
• Częste wpadanie w gniew
• Złośliwość lub mściwość
• Oskarżanie innych za złe zachowanie
33
• Kłamstwa, zrywanie obietnic
• Używanie narzędzi powodujących uszkodzenia
• Późne przebywanie poza domem mimo zakazu
• Fizyczne okrucieństwo
• Rozmyślne niszczenie
• Kradzieże
• Wagary, opuszczanie pojedynczych lekcji
• Ucieczki z domu
• Przestępstwa
• Terroryzowanie innych
• Włamania do cudzego domu, samochodu
34
• Rozkazywanie, komenderowanie
• Ostrzeżenia, napominanie, groźby
• Przekonywanie, moralizowanie, wygłaszanie kazań
Zaburzenia zachowania mogą być również skutkiem błędnego reagowania rodziców na zachowanie ich dzieci. Do negatywnych reakcji można zaliczyć :
35
• Rady, propozycje, dyktowanie gotowych rozwiązań
• Używanie potępiających argumentów
• Osądzanie, krytyka, sprzeciw, obwinianie
• Drwiące „pochwały”
• Ośmieszanie, zawstydzanie
• Analizowanie, diagnozowanie
• Uspokajanie, okazywanie współczucia
• Dochodzenie, wypytywanie, przesłuchanie
• Rozpraszanie, odwracanie uwagi, bagatelizowanie
36
Z umysłem jest jak ze spadochronem: przydatny jest tylko wtedy, gdy się rozwinie* *K. Kruk, Techniki trenowania umysłu, Warszawa 2001,MUZA
Ciekawość, dociekliwość
Pytania
Przetwarzanie informacji
SUKCES
37
Czy wiesz, że?
• Drobiazgi życia codziennego nie mogą przesłaniać nam bycia skutecznym.
• Brak 100% umiejętności posługiwania się słowem to brak skuteczności.
• Udowodniono, że od 66 do 90% niepowodzeń w sprawach biznesu to niepowodzenia w relacjach międzyludzkich.
• Jak pytać, aby otwierać do tej pory zamknięte drzwi oraz osiągać nietuzinkowe wyniki.
38
Ogólne zasady zadawania pytań
• Dopasowanie poziomu pytań do poziomu zrozumienia i wyrażania się klienta
• Zadawanie krótkich konkretnych pytań
• Nie stawianie kilku pytań na raz
• Nie zadawanie zbyt szybko pytań, nie przyspieszanie toku rozmowy
• Wspieranie osób małomównych kolejnymi pytaniami
39
Filary umiejętnego zadawania pytań
Uważne słuchanie
Konstruktywna informacja zwrotna
Skuteczne zadawanie pytań
Budowanie dobrego kontaktu
Uważne słuchanie to cenna umiejętność, którą każdy człowiek powinien rozwijać.
40
Program specjalny „STOP WYKLUCZENIU” Czas terapii przeznaczony dla rodziny: 25h
• Zastosowane metody: • Wywiad • Genogram • Psychorysunek • Terapia lęku • Zadania terapeutyczne ( …) • Rozmowa terapeutyczna- podążanie za
klientem • Metafory i przypowieści • Obserwacja • Testy : • Wielorakiej inteligencji • Jakim jestem typem członka zespołu • Czy kompleksy utrudniają życie • Czy jestem lubiany • Skala poczucia wewnętrznej-zewnętrznej
kontroli wzmocnień (LOC), M. Derkowska-Miszewska, R. Kościelak
Cel badań:
określenie cech osobowości, wspomaganie/przeorganizowanie relacji zaburzających funkcjonowanie rodziny,
pomoc w rozwiązywaniu konfliktów i kryzysów w rodzinie, problemów w relacjach, trudności w skutecznym porozumiewaniu się, wyrażaniu emocji,
pomoc w przywróceniu prawidłowych ról kobiety i mężczyzny, matki, ojca,
pomoc w odbudowaniu właściwych relacji z dziećmi.
Określenie potencjału uczestniczki szkolenia
41
Coaching w edukacji
Narzędzie pracy coachingowej w edukacji
Ćw. 3- Mosty
-Wyznaczenie celu
-Poszukiwanie wewnętrznych zasobów klienta
-Metoda skalowania
42
Wykres – interpretacja wyników
TEST:
Jakim jesteś typem członka zespołu.
Moje predyspozycje i umiejętności.
43
Diagnoza pedagogiczna
Jak pracować z dziećmi z specjalnymi i specyficznymi potrzebami kształcenia
44
Praca na wartościach
Ćw.
Hierarchia wartości i ważności słów.
Wyznacz priorytety w swoim życiu.
45
Logiczne myślenie
Sentencje i metafory drogą dochodzenia do rozwoju osobistego.
46
Samoświadomość
Praca z sobą i nad sobą daje wymierne efekty – wgląd
w siebie.
47
Andragogika Edukacja dorosłych
Nauka przez całe życie.
1. Chcę.
2. Muszę.
3. Powinnam.
48
Kreatywność w myśleniu
Praca twórcza i odtwórcza
Forma zadaniowa
Spontaniczne działanie
Metoda projektowania okazji edukacyjnych
49
• Granice nie są rzeczą wrodzoną.
• Kształtują się w trakcie naszego życia.
• Aby dojrzeć do: prawdomówności, odpowiedzialności, wolności
musimy od najmłodszych lat uczyć się wyznaczania i respektowania granic.
3. System Granic
50
Granice
• Systemy granic są niewidzialnymi i symbolicznymi „płotami”, mającymi trzy cele:
1) powstrzymują ludzi przed wkraczaniem na nasz teren i nadużywaniem nas,
2) powstrzymują nas od wchodzenia na teren innych ludzi i nadużywania ich,
3) umożliwiają każdemu z nas osiągnięcie poczucia „kim jesteśmy”.
51
System granic składa się z dwóch części:
• Zewnętrznej – która pozwala nam decydować o dystansie, jaki chcemy utrzymywać wobec innych ludzi.
• Wewnętrznej- która chroni nasze myśli i uczucia.
52
Podział systemu granic:
• Fizyczne – pierwszą granicą jest ludzka skóra nadająca ciału właściwy kształt.
• Istnieją granice przestrzenne- określają one przez nas możliwą i niemożliwą do przyjęcia bliskość fizyczną.
• Granice przestrzenne wyznaczane są przez: indywidualne preferencje, stopnie zażyłości oraz normy kulturowe.
53
• Emocjonalne – zdrowe granice emocjonalne pozwalają nam uczciwie określić własne uczucia, które wywołuje dana sytuacja, osoba, rzecz lub miejsce.
• Granice emocjonalne formują się we wczesnym okresie życia
• Ogromny wpływ na granice emocjonalne ma natura więzów łączących dziecko z rodzicami.
Podział systemu granic:
54
Intelektualne - zdrowe intelektualne granice pozwalają nam ufać własnym spostrzeżeniom.
Dzięki granicom możemy się dowiedzieć, czego pragniemy i czego potrzebujemy ale także czego nie chcemy, co jest nam zbędne.
Dzięki zdrowym granicom intelektualnym nie mylimy naszych pragnień z pragnieniami innych ludzi.
Elastyczne granice intelektualne umożliwiają nam przyjęcie informacji ze świata zewnętrznego, przeanalizowanie jej i ustalenie czy przyjmujemy ją za swoją.
Podział systemu granic:
55
Osoba pozbawiona granic jest także niewrażliwa na granice innych i nieświadoma ich istnienia.
Osobę , przekraczającą cudze granice i wykorzystującą innych nazywamy agresorem.
Skrajny agresor to ktoś kto dopuszcza się jawnej przemocy.
56
NIENARUSZONY SYSTEM GRANIC:
• świadome nawiązywanie związków;
• świadome przeżywanie bliskości;
• satysfakcja z bycia z ludźmi;
• poczucie bezpieczeństwa;
• respektowanie cudzych granic;
• umiejętność mówienia „nie”
57
BRAK GRANIC:
• kłopoty w kontaktach z ludźmi;
• przyjmowanie roli agresora lub ofiary;
• naruszanie cudzych granic;
• poczucie zagrożenia i braku ochrony;
• brak umiejętności mówienia „nie”
58
USZKODZONY SYSTEM GRANIC:
• powodowanie konfliktów;
• częściowa ochrona;
• kłopoty z respektowaniem granic innych osób;
• niepełne poczucie bezpieczeństwa;
• umiejętność mówienia „nie” czasami
59
MURY ZAMIAST GRANIC:
• poczucie izolacji;
• brak intymności;
• samotność;
• mówienie „nie” w każdej sytuacji;
• najczęściej powstają w wyniku wcześniejszych zranień , złości lub lęku. Czasami przybierają postać słowotoku lub milczenia..
60
• Granice pomagają.
• Wszystko co nam służy w pozytywnym znaczeniu należy utrzymać wewnątrz systemu.
• Trzeba chronić swój teren przed tym co szkodliwe.
• Granice pozwalają:
zatrzymać dobro, a odgrodzić się od zła.
Granice
61
Granice w relacjach rodzinnych
• W zdrowych rodzinach istnieją rozsądne ograniczenia i czytelne struktury, a granice prywatności są szanowane;
• W niezdrowych rodzinach panuje chaos lub skrajna surowość.
• Nakładanie ograniczeń i pilnowanie ich przestrzegania jest zadaniem rodziców.
62
1. Dzieci nieustannie próbują wykorzystywać i przekraczać granice .
2. Dzieci potrzebują zasad, które nadadzą ich życiu czytelną strukturę.
3. Tylko taki rodzic, który jasno, czytelnie określa granice jest w stanie zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa.
Granice w relacjach rodzinnych
63
64
4. Style wychowania w rodzinie Wychowanie autokratyczne
• Przeważa w rodzinach patriarchalnych
• Ma charakter konserwatywny i jest oparty na autorytecie przemocy
• Wymagana jest bezwzględna karność i posłuszeństwo
• Decyzje podejmują rodzice, są one niepodważalne i nieodwołalne
• Kary i nagrody stosuje się konsekwentnie
Cd. Wychowanie autokratyczne
• Dzieci często zachowują się despotycznie, a nawet okrutnie wobec młodszych lub słabszych kolegów
• Inne są zastraszone i ulegle, niezdolne do samodzielnego działania i myślenia, przywykłe tylko do wykonywania rozkazów i poleceń z zewnątrz.
• Jeszcze inne buntują się przeciw ustawicznemu przymusowi i stają się agresywne w sposób jawny lub ukryty bądź też stawiają bierny opór otoczeniu, przyswajają normy zachowania w sposób powierzchowny
65
STYL WYCHOWANIA
AUTOKRATYCZNY
SILNA KONTROLA
SŁABE WSPARCIE
miłość
ograniczenia
66
Wychowanie demokratyczne
• Najbardziej korzystny dla rozwoju osobowości dziecka
• Dopuszcza on dziecko do współdziałania w życiu rodziny np. wspólnego podejmowania decyzji
• Dziecko zna zakres swoich obowiązków i zadań, nie zostały mu one jednak narzucone
• Rodzice zamiast karać dziecko stosują perswazję i argumentację
• Uczy dziecko szanować zdanie innych, współdziałać, udzielać pomocy
• Daje to pole do rozwijania własnej inicjatywy oraz kształci postawy prospołeczne
• Dziecko nabywa zdolność samokontroli a dyscyplina oparta jest na zinterioryzowanych normach i zasadach moralnych
• Więź emocjonalna dziecka z rodzicami jest silna i pozytywna
67
miłość ograniczenia
PRAWIDŁOWA RÓWNOWAGA KONTROLI I WSPARCIA
STYL WYCHOWANIA
DEMOKRATYCZNY- SZANUJĄCY
68
Demokratyczne kierowanie sprawami rodziny w sposób formalny:
• Dziecko zostaje wprawdzie dopuszczone do udziału w podejmowaniu decyzji, lecz rodzice nie liczą się faktycznie z jego zdaniem i sami o wszystkim decydują, pozostawiając mu swobodę jedynie w drobiazgach
• Tego rodzaju taktyka prowadzi dość szybko do wytworzenia atmosfery zakłamania i nieszczerości
• Zdarza się też, że dziecko buntuje się przeciw pozornej swobodzie. Dochodzi wówczas do zachowań opornych i agresywnych
69
70
Wychowanie liberalne
• Opiera się na założeniu, że dziecku należy pozostawić całkowitą swobodę
• Interwencja w zachowanie się dziecka następuje tylko w sytuacji drastycznego naruszenia norm społecznych
• Restrykcje są słabe i łagodne
• Rodzice usprawiedliwiają przed otoczeniem postępowanie dziecka tym, że nie dorosło ono jeszcze do zrozumienia istoty swego czynu i jego konsekwencji
• Wpajanie norm i zasad moralnych zaczyna się w tym systemie wychowania późno, opóźniony jest także proces socjalizacji
• Dziecko niełatwo wyzbywa się swego egocentryzmu i z trudem przystosowuje się do grupy rówieśniczej
miłość Ograniczenia
STYL WYCHOWANIA
LIBERALNY- OBOJĘTNY
SŁABA KONTROLA ALBO ŻADNA
SŁABE WSPARCIE DZIECKO OSAMOTNIONE
71
Dziękuję za uwagę.
Gdańsk,11 czerwca 2014r.
72
„RODZINA, EDUKACJA, PRACA – w poszukiwaniu źródeł energii do rozwoju zawodowego”
top related