yamang likas ng mga bansa sa kanlurang asya

YAMANG LIKAS NG MGA

BANSA SA KANLURANG

ASYA

Mayaman sa yamang likas

ang rehiyon. Ngunit dahil sa lokasyon nito, tila kakaiba ang klima,

topograpiya at yamang likas ng mga bansa sa bahaging ito ng Asya.

SAUDI ARABIA

Ang Kaharian ng Arabyang Saudi 

(Bigkas Arabe:  al-Mamlakah al-‘Arabīyah as-Su‘ūdīyah) na mas kilala sa Tagalog

na Saudi o Saudi Arabya at sa Arabe bilang as-

Su‘ūdīyah

Sakop ng Saudi Arabia ang halos kabuuang

‘Arabian Peninsula’. Ang Bansang ito ay itinatag ni

Abdul Aziz Ibn Saud.

Mecca, ang banal na lupain ng relihiyong

Muslim

Sa bahaging timog ay matatagpuan ang “Rub’al Khali o Empty

Quarter”

largest sand desert in the world The desert covers some 650,000 square kilometres

Ito ay Kilalang isa sa PINAKAMAINIT At PINAKATUYONG disyerto sa daigdig.

Lagi dito nararasanan ang shumal o sandstorm.

Bunga ng napakainit na klima sa disyerto

Kakaunti lamang ang uri ng hayop na

nabubuhay. Mababang damuhan .

palumpon ng mga halaman lang ang tumutubo sa mabuhanging babayin.

Ang mga karaniwang

ani sa bansang

Saudi

DatesTrigo

BarleyMillet

at Shorgun

Mga halaman sa Saudi Arabia

(sa Disyerto)

Ang Saudi Arabia ang may pinakamalaking deposito ng langis sa daigdig at pinakamalaking prodyuser ng petrolyo sa mga bansang kasapi ng Organization of petroleum Exporting Contries (OPEC).

Simula noong 2005, sinimulan sa bansa ang malawakang paghuhukay ng higit pang oil fields upang matugunan ang pangangailangan ng langis sa pandaigdigang pamilihan.

Upang di gaanong umasa ang bansa sa rutang Persian Gulf sa pagluluwas ng langis, sinikap ng bansang ipagawa ang East-West CrudeOil Pipeline (petrolin) mula sa Ghawar patungong Yanbu, isang lungsod malapit sa Red Sea.

Ang pagkakatuklas ng langis ang nagpalaga sa ekonomiya ng bansa.Dahil dito, tumaas ang antas ng kabuhayan sa bansa.

IRAQ

2009

2010

2010

Ang IRAQ ay kinikilalang nag-aangkin ng pinakamantandang sibilisasyon sa daigdig.

Ang bansa ang nahahati sa tatlong rehiyon

Ang madisyertong lupain sa kanluran at ........timog kanlurang bahagi ng bansa ang masaganang kapatagan ng Tigris at ........Euphrates, at ang mabundok na hilagang silangan.

Officially the Republic of Iraq  is an Arab country in Western Asia spanning most of

the north western end of the Zagros mountain range, the eastern part of

the Syrian Desert and the northern part of the Arabian Desert.

Ang ma disyertong lupain ng

bansa ay binubuo ng mabatong lupain na mahahangganan

ng mga bundok ng buhangin.

Ang pangunahing ani ng bansa ay

Trigo barley maismillet dates bulak

wheat

gulay

Ang gitna at ibabang bahagi ng Tigris at Euphrates, na dating Mesopotamia,

ang basang lupain (wetland) ng Iraq kung

saan matatagpuan ang magkakarugtong at mababaw na

lawa,latian, at bahaging kapatagan mula sa rehiyon ng basrah sa silangan

hanggang sa Baghdad.

Ipinatupad ng United Nations(UN) ang programang “Oil-for-food”

Ang bansa ay pinayagang magluwas ng limitadong dami ng

langis bilang pamalit sa pangangailngang pagkain, gamot,

at gamit pang-imprastruktura,at iba pa.

IRAN

Ang pinakamalaking kahanayan

ng mga kabundukano bulubundukin 

sa Iran. Sa pagkakaroon ng kabuoang haba na 1,500 km

Bundok Zagros

Ang Iran ay dating tinatawag na Persia.

Matatagpuan sa bansa ng hanay ng mga bundok ng Elburz at Zagros na

naghihiwalay sa mga talampas at kapatagan ang

matatagpuan sa baybayin ng Caspian Sea at sa hilagang dulo ng Persian

Gulf.

Sa Caspian Sea matatagpuan ang mga

isdang sturgeon na pinagkukunan ng itlog na gingawang caviar, isang

mamahaling piling pagkain.

Semi-aris at subtropical ang klima sa bansa.

Ang higit na maraming bilang ng populasyon ay matatagpuan

sa masaganang Petile Crescent sa kanlurang ito ay binubuhay ng

mga irigasyong kung tawagin ay quantas, Barley, wheat, bigas,

gulay, at mga prutas ang mga

pangunahing ani ng bansa.

Maliban sa agrikultura, gawi din ng mga magsasaka at

mga taong nomad sa bansa ang pagpapastol ng mga hayop. Ang nomads ay pangkat ng mga taong

nagpapalipat lipat ng pook.

Ipinapastol ng mga taong ito ang kanilang mga alagang hayop sa mga lambak at bulubundukin bahagi ng

bansa sa panahon ng tag-init at lumilipat naman sa baybayin ng

Persian Gulf sa panahon ng taglamig.

Nauuna ang iran pumapangalwa naman ang russia sa dami ng

reserbang natural gas.

OMAN

Kinikilalang “tagabantay ng golpo” ang oman (guardian of the gulf). Ito ang dating Magan, isa sa mga satrapy ng emperyong persia noong 563 B.C.E...

Ang satrapy ang kinikilalang emperyong persia noon.

Binubuo ito ng dalawang dinastiya, oman at muscat.

Noong ika 19 na siglo, itinalaga ang bansa bilang isang protectorate ng britain at naging malayang estado noong 1951.

Ang protectorate ay tumutukoy sa isang mahinang bansa na nakatalaga sa ilalim ng pangangalaga ng maunlad na bansa.

Ito ay matatagpuan sa silangang bahagi ng arabian peninsula

Wadi-e-Madha Peninsula ang exclave

ng bansa Ang exclave ay isang teritoryong

sakop ng isang bansa na napapaligiran ng lupain ng ibang bansa.

Ang mayamang pangisdaan ng bansa ay matatagpuan sa 1700 kilometro baybaying dagat ng oman at rehiyon ng dhofar.

Bukod sa isda, sa dhofar din nagmumula ang lobster na iniluluwas ng bansa.

KUWAIT

Ang Bansa ay tinaguriang “Maliit na Tanggulan”

(Little Fort).

Ang “Burgan” at “Magura al Ahnadi” ang pinakamatatanda at pinaka hahalagang langisan ng bansa.

burgan

Ang kuwait ang dating maliit na sentro lamang ng paninisid ng perlas at pagawaan ng bangka.

Halos disyerto ang kabuuan ng kuwait

. Ito ay binubuo na 9 na Pulo.

BAHRAIN

Ang Bahrain sa arabic ay “Dalawang Dagat”

Matatagpuan ito sa baybay ng Persian Gold.

Maraming korporasyong multi national dulot ng maunlad na komyunikasyon at transportasyon sa bahrain.

Nung enero 2006 inuulat ng United Nations Econimic and Social Commision for Western Asia na ang Bahrain ang pinakamabilis na lumagong ekonomiya sa kabuuang daigdig ng mga Arab.

QATAR

Ang peninsula ng qatar ay nakalatag sa Persian Gulf mula sa Saudi Arabia.

Dati itong isang Protectorate ng Britain at naging malayang bansa lamang noong

Setyembre 3 1971.

Ang kabuuuang ng qatar ay katatagpuan

ng ibat- ibang uri ng topograpiya.

Ang kanlurang baybayin lupain nito ay binubuo ng mga limestone, at saline sand o sabka.

The Inland Sea, or Khor Al Daid, is a huge inlet surrounded by giant

rolling sand dunes. Together with these sand dunes, it is definitely Qatar's most impressive natural

feature.

Ang qatar ay isa sa pinakatuyong bansa sa daigdig.

ang bansang ito ay walang natural na tubig.

Sa bahaging baybayin silangan ng bansa lamang matatagpuan ang vegetation zone na binubuo ng mga mababaang palumpon ng pananim.

Sa gitnang kapatagan naglipana ang mga kawan ng kamelyo at arbian red foxes kasama na ang mga di pang karaniwan sand cat at honey badgers.

• Naninirahan naman ang maraming uri ng dolphin mga pawikan at dugong

sa baybaying ng Persian Gulf at pulo ng Puwar.

Dati pa natuklasan ang langis sa bansa ang ekonomiya nito ay naksentro na sa langisan at paninisid at paglilinang na perlas.

Ang paglilinang ng perlas ay dagliang humina ng makilalang pandaigdigang pamilihan ang Japanese Cultured Pearls

Ang ekonomiya ng qatar ay lubos na nakaasa sa langis

Ang 49% ng produktong langis ay nagmula sa dukhan field.

Nilinang din ang mga taniman ng dates at gulay na nakasasapat nmn sa bilang ng populasyon

UnitedArab

Emirates

Ang UAE ay nakahangga sa Gulf of Oman at Persian Gulf sa pagitan ng Oman at SA

Ito ay estratehikong matatagpuan sa katimugan ng Hormuz Strait.

Ang bansa ay nabuo bunga ng pagsasamasama sa pitong Sheikdom o Emirates (mga estadong pinamumunuan ng Emir) Ang pitong sheikdom nadating tinatawag na trucial states kinabibilang ng Abu Dhabi, Ajman, Dubai, Fujarah, Ras al Khaimah, Sharjah, at Umm al Quwain.

Bunga ng mabuhanging lupain ng bansa, isang bahagdan lamang nito ang mga maaring sakahan.

Ang Oasis ay bukal ng tubig na karaniwang matatagpuan sa madisyretong lupain.

Ang Al’Ayn ang sentro ng sakahang bansa.

Ang mga pananim dito ay dati rating binubuo ng:

• Palumpon ng mga Halaman

MILLET

DATES

WHEAT

PALM TREE

YEMEN

Ito ay nahahati sa north at South Yemen.

Muli nabuo ang bansa nang lumaya ang bansa sa nang lumaya ang South Yemen mula sa Britain noong 1967.

Sa kasalukuyan, ang bansa ay pinagmamahalaan ng national Liberation Front.

Ang Yemen ay tinatawag na “Arabia Felix”

ng mga romano na ang kahulugan ay

“mapalad na arabian”

Ang bansa ay agrikultural at ang karaniwang taniman ay matatagpuan sa gilid ng mga nagkalat na Wadis o Ilog na natutuyo sa panahon ng Tag Init.

Ang mga wadis ang nag sisilbing iregasyon ng mga taniman sa disyerto.

Ang pulo ng socotra sa Gulf of Aden ay katatagpuan ng maraming uri ng

kakaibang pananim na natuklusang nakakagamot sa may sakit, tulad ng Dragons Blood Dream nagamot ng

matinding sakit ng tiyan.

Mga Hayop sa bansa.

HYENA CaracalKamelyo

GAZELLE Baboon

ISRAEL

Ang Balfour Declaration ang nagbigay ng lakas ng loob sa mga israelite na pagpursigihang maitatag ang bansang Israel noong Mayo 14, 1948. Mula nang maging estado ang Israel ay hindi na natahimik ang bahaging ito ng kanlurang Asya.

Sa kabila ng kaliit ng teritoryo, ang Israel ay katatagpuan ng ibat-ibang uri ng anyong lupa.

Ang bansa ay nahahti sa tatlong rehiyon

Ang kapatagang baybayin

Ang maburol na gitnang lupain

At ang laman ng Jordan at ang ang makitid na daanang tubig ng jordan na umaagos patungong Dead Sea.

Karaniwang ani sa bansa

TRIGO

OATS

BARLEY

BULAK

MANI

Ang ilan sa naging mahalahang industriya ng

bansa ay ang:.

TELA Kemikal Diyamante

BAKAL

sementoDelatangpagkain

Bunga ng matagumpay na sistemang patubig, tatlong ulit sa loob ng isang taon nakapag-aani ang mga magsasaka sa Israel.

Kibbutz ang tawag sa sinusunod na pangkhalatang pagsasaa sa bansa.

Ang masidhing kagustuhang makapag-ani ng higit at anf pagkakaisa tungo sa layuning makamit ang mithiing mapaunlad ang bansa ang lihim ng pagtatagumpay ng mga israelite. Dahil dito, ang bansa ay tinawag na “Himala sa Disyerto”

Ang Tel Aviv at Halifa ang mga kilalang lupaing

industriyal ay pinakamodernong lungsod

ng bansa.

JORDAN

Ang Jordan, na higit na kilala bilang Hashemite Kingdom of Jordan, ay nahahangganan ng Syria sa hilaga, Iraq sa hilagang silanga, Saudi Arabia sa silangan at timog, at Israel sa kanluran.

Ang Gulf of Aqaba at Dead Sea ay umabot din sa hangganan ng Jordan.

Ang kalakhan ng bansa ay binubuo ng madisyertong talampas.

ang pinakamataas na tuktok sa bansa ay Ang Jabal Umm al Dami, na may taas na 1854 na metro.

Kakaunti lamagn ang yamang likas ng bansa.

Ang pangunahing ani ng bansa ay trigo, barley, at ang iba pang ani ay prutas, gulay, ubas, oliba, at iba pang uri ng puno ng prutas.

Mga Karaniwang alagang hayop

ng mga tribong nomad

TUPA

KAMBING

KAMELYO

Ang mga yamang mineral na matatagpuan sa bansa.

MARBLE ASIN

PHOSPHATE

Ang jordan ay umaasa lamng sa kalapit nitong bansa sa gamit nitong enerhiya.

Mula noong taong 2003, ang langis na gamit ng bansa ay nagmumula sa ilang kasapi ng samahang Gufl cooperation concil (GCC).

Ang GCC ay rehiyonal na samahan ng anim na estado sa persian gulf na binubuo ng Bahrain, kuwait, qatar, oman, SA, at UAE.

LEBANON

Sa kasalukuyan, kakaunting palupon na lamang ng cedar ang matatagpuan sa estado bunga ng ilang siglong pagpapanginain ng mga hayop na ipinapastol ng mga nomad sa lupain at walang ingat na pagputol sa mga puno.

Ang lebanon at higit na kilala noong panahon ng Bibliya bilang lupain ng Cedar.

Ang cedar ay isang uri ng punong matatagpuan sa kagubatan

Ang kaiga-igayang klima, kagandahan, at karamihan ng mga makasaysayan at arkeolohikal na pook ang nagtatampok sa Jordan bilang isang tourist spot sa rehiyon.

Ang lebanon ay nakalatag sa silangang bahagi ng mediterranean Sea.

Ang bansa ang binubuo ng makitid at patag na baybayin.

Ang pnakamataas na tukok sa bansa at bundok ng Lebanon na may taas na 3,083.

Ang tabako at fig ay sinasaka sa katimugang bahagi ng bansa, mga prutas na citrus at saging sa baybayin, ubas sa hilaga at paligid ng Mount Shouf, samantalang prutas din at gulay naman ang ininatanim sa lambak ng bekaa.

Ang mga minang ito ay binubuo ng mga mamahaling

bato iron

ores lignite

AFGHANISTAN

Ang Afghanistan ay isang estadong napaliligiran ng mga lupain (landlocked): nasa hilaga nito ang mga dating Republika ng Union Soviet, Pakistan sa silangan at timog, at Iran sa kanluran.

Ang bansa ay may apat na mahahalagang ilog:

AMU DARYA RIVER HARI RIVER

KABUL RIVER

HELMAND RIVER

Ang bansa ay nagtataglay din ng lawa at sapa.

Ang afghanistan ay lupain ng mga nagpapastol na nomad at mga magsasaka.

Ang lana mula sa tupa ay isa sa pinakamahalagang produkto ng afghanistan.

Mayaman ang bansa sa narutal gas mayroon din itong kaunting langis na lalawigan ng Sar-iPol. May matatagpuan din ditong deposito ng tanso at ginto.

Trigo naman ang ang pangunahing ani ng bansa. Bukod dito, umaani rin ang bansa ng mais, barley, at bigas. Ang suplay ng isda sa bansa ay nagmumula sa mga ilog at

lawa ng Band-I-Amir

REPUBLIC OF

TURKEY

Ang turkey at nasasakop ng Europe at Asya. Itinuturing itong transcontinental dahil ito ang nagsisilbing tunay sa

pagitan ng tradisyong Silangan(Asya) at tradisyong

Kanluran (Europa)

Ang bansa ay humahango sa walong bansa

Bulgaria sa hilagang kanluran

Greece sa kanluran

Gregria sa hilagang silagan

Armenia

Azerbaijan Iran sa silangan

Iraq Syrian sa timig

silangan

At halos naliligiran naman ito ng

Mediterranean Sea

Aegean Sea

BLACK SEA

Matatagpuan sa loob ng bansa ang marmara Sea, na ginagamit ng mga heologo bilang hangganan sa pagitan ng europa at asya.

Ang pangunahing hanapbuhay ng mga Turk ay pagsasaka.

Ang bansa ay nakapagluluwas ng mga cereal, asukal, nuts, mga sariwa at tinuyong prutas, mga gulay, langis ng oliba, mga aning pang-industriya, at mga produktong livestock.

Ang mga turk ay hindi gaanong mahilig sa pagkain ng isda.

Ang mga paa ng mga palaka, suso, hipon, at mga crayfish lamang ang ilan sa yamang dagat na nailuluwas ng bansa sa Europa.

Ang kagubatan ng turkey ay nagsisilbing tahanan ng maraming hayop tulag ng white tailed deer, beaver, redfox, ibat ibang uri ng

reptilya, mga paniki, 150 uri ng mga ibon.

White Tailed Deer BEAVER PANIKI

RED FOX

Ang boron na isang uri ng asin ang pinakamasaganang mina sa bansa.

Ang mga minimina sa bansa:

Karbon Iron ore Tanso Chromiu

m Uranium Antimon

y Mercury

Ginto Barite Borate Celestine Feldspar Limeston

e Magnesit

e

Marble Perlite Pumice Pyrite Luad Narutal

gas

SYRIA

Ang syria ay matatagpuan sa hilagang kanluran ng arabian peninsula.

Ito ay hinahangganan ng Jordan at Israel sa timog, Iraq sa silangan, Turkey sa hilaga, at lebanon at Mediterranean Sea sa kanluran.

Ang bansa ay krus na daan sa pagitan ng tatlong kontinente ng Asya, Europa, at Aprika.

Ang pinakamataas na tuktok sa bansa ay Mount Hermon sa

taas na 2 814 makikita ito sa Jabal at Nusayriyah.

Ang Syria ay binubuo ng makitid na kapatagan sa babayin ng mediterranean

Euphrates River kilala sa pangalang Al Furat River sa Syriah.

Pabilog na talampas ay tinatawag na “Syrian Desert”

Ang Euphrates ang pinakamahabang ilog sa Syria na dumadaloy sa Turkey patungong Iraq.

Samantalang ang Orontes River naman ay nagmumula sa hanay ng bundok Anti-Lebanon patungong Turkey.

Matatagpuan nmn ang kagubatan ng Aleppo pine at valonia oak sa

bundok ng Anti-Lebanon na pinananahanan ng

mga antelope,wild cat, porcupine, squirrel,

at mga ibong tulad ng

flamingo

pelican

ostrich

eagle

falcon

Ang pangunahing trigo sa bansa ay

Trigo Barley Bulak Tabako Ubas

Oliba Mga prutas

na citrus At mga

gulay

CYPRUS

Ang Cyprus ay matatagpuan sa hulagang silangang sulok ng Mediterranean Sea at killa bilang pangatlo sa pinakamalaking pulo sa mediterrenean Sea.

Ito ay naliligiran ng matatabang lambak na naaangkop sa pagsasaka.

Ang bansa ay binubuo ng dalawang hanay ng mga bundok

ng

TROODOS

Keryneia

Sa Troodos Range matatagpuan ang Mount Olympus, ang pinakamataas na tuktok ng bansa sa taas na 1 953 na metro.

Katatagpuan ng pinakamalaking bahagi ng batong Ophiolite sa buong mundo.

Dito rin katatagpuan ng mga puno ng Pine, Cypress, Cedar, Juniper, Plane, Oak, Oliba, at Eucalyptus.

Ang mga pangunahing mineral ng bansa ay

tanso asbestos iron

pyritegypsumchromite

iron