yetiskin egitimi psikolojisi ii

YET K N E T M VE PSKOLOJSİŞ İ Ğİ İ İ İ İ İ

1

YETİŞKİN EĞİTİMİNDE ... stenilen nitelikler nelerdir?İ Üretken, kendine ve çevresine yetebilen , sa lıklı ve ğ

uyumlu bir ki i olabilmesi için yeti kin ş ş nasıl e itilebilir?ğ E itim metodları?ğ

2

EĞİTİCİ ORTAMIN ÖZELLİKLERİÖ Ki ili e saygı.ş ğÖ Karar vermeye katılım,t fade özgürlü ü ve bilgiye eri ebilirlik,İ ğ şt Ö retim programında sorumlulu un kar ılıklılıı ğ ğ ş ğ

( hedef belirleme, etkinlikleri planlama, yürütme ve de erlendirme).ğ

3

YETİŞKİN EĞİTİMİ VE ÖZELLİKLERİ Değişik yaş grupları ile eğitim yapılmaktadır.

Yeteneklerdeki farklar ergenlikten genç yeti kinli e, ş ğoradan da orta yalara ve ileri yalara do ru artmaktadır ş ş ğ(Lowe,1985). Bu de i me aamalarında ğ ş ş uyarı vegüdülenme bakımından de i en dengeler ğ şunutulmamalıdır.

4

YETİŞKİN EĞİTİMİ VE ÖZELLİKLERİ Yetişkin eğitim programlarında bilimsel metotlar ve

.uygulamalar kullanılmaktadır E itim programlarını hazırlayan sorumlular , yetenekli ğ

vatandalar yeti tirmek için kurs içeri ini bilimsel ş ş ğmetotlar ile bütünletirmi lerdirş ş (brour,program tanıtıcı ka ıtlar...). ş ğ

(Ör.Flipinler 1952, tarım dersi...)

5

YETİŞKİN EĞİTİMİ VE ÖZELLİKLERİ Programlar öğrencinin ilgi ve ihtiyaçlarına göre

.yapılmaktadır .Yetişkin tecrübe sahibidir

6

YETİŞKİN EĞİTİMİ VE ÖZELLİKLERİ OLUMSUZ ÖZELLİKLERİ

• lgi azlıı,İ ğ• Bireyin kendine güvensizli i,ğ• Kendi yeteneklerini küçümseme,• Kendi yeteneklerini kullanmama gibi psikolojik,• Kurslara devamı ve baarıyı etkileyiçi çevresel sorunlar ş

yeti kin e itiminde önemli bir yer tutmaktadır.ş ğ

7

YETİŞKİN EĞİTİMCİSİNİN ÖZELLİKLERİ• Yeti kinler hakkında bilgi sahibi olmalı ve uygulamalış ( özellikleri, geli imi, ş

e itimi gibi).ğ

• Yaparak ö renme uygulamasına a ırlık kazandırmalı.ğ ğ• Tecrübelerini paylamalıdır.ş• Mesle ini sevmeli ve yeti kin ile sa lıklı ileti im kurmalıdır.ğ ş ğ ş• Rehberlik yapmalı ve yeti kini ö renmeye ve ö renmeyi devam ş ğ ğ

ettirmeye güdülemelidir.• Yeni e itim tekniklerine ve yeni e itim teknolojilerine açık ğ ğ

olmalıdır.• Yeti kin ile ileti im sadece program süresince de il, gerekti inde ş ş ğ ğ

program sonrasında da devam ettirilmelidir.• Yeti kinin tecrübelerine saygı duymalı ve gerekti inde kullanmasına ş ğ

olanak tanımalıdır.

8

YETİŞKİN NİÇİN EĞİTİM İSTER?1. Hayata hazırlanmak için,2. De i en hayat artlarına uyum sa lamak için,ğ ş ş ğ3. Hayatlarını zenginletirmek (manevi)için,ş4. Uygulanacak programların kendi ihtiyaçlarına, kendi

özelliklerine uygun olmasını isterler.

9

YETİŞKİN NASIL BİR EĞİTİM İSTER?• E itimin amaçlarını, kendi bilgi ve ihtiyaçlarına ğ

dayanarak kendisi belirlemelidir.• Gerçek problemini çözmeye, i ine yarayacak bilgi ve ş

beceri , alıkanlık ve hareketlerini geli tirecek yöntemleri ş şkazanmak ister.

• Hemen ya da kısa sürede uygulayabilece i bilgi ve ğbecerileri ö renmek ister.ğ

• Ö renme sürecinde etkin katılmak, tecrübeleri hakkında ğgörü lerini açıklamak ve tartımak ister.ş ş

10

ÇOCUKLA YETİŞKİN ARASINDAKİ FARKLAR(Pedagoji – Andragoji)

Örgün E itim: ğBilgi – Beceri Çözüm Problem→ →

Yeti kin E itimi: ş ğ Problem Bilgi –Beceri Çözüm→ →

11

ÇOCUKLA YETİŞKİN ARASINDAKİ FARKLAR(Pedagoji – Andragoji)

Pedagoji AndragojiÖ renme htiyacığ İ

Ö reticinin RolüğÖ reticinin Rolüğ

DeneyimlerDeneyimler

Ö renme AmacığÖ renme Amacığ

Kalıcı Ö renmeğKalıcı Ö renmeğ

Zaman > Sorumluluk Zaman ≅ Sorumluluk

Bilgi Sağlama Bilgiye Yönlendirme

Ön-Bilgi ⇔ Bilgi Bilgi ⇔ Yaşam

Belirlenir Belirler

Kısa Süreli Uzun Süreli

Yaşam Boyu ÖğrenmeYaşam Boyu Öğrenme

12

Yetişkin eğitimi ile çocuk eğitimi• Amaç, içerik ve yöntem boyutları açısından farklılıklar

göstermektedir. (Geray, 1978 s,26)

1. Çocu a yönelik e itimin amacı, çocu u yaantıya hazırlamaktır. ğ ğ ğ şYetkin e itimin amacı ise yeti kinin kar ı kar ıya bulundu u ğ ş ş ş ğsorunların çözümünü sa lamaya dayanır.ğ2. Yeti kine gereksinme duydu u alanda bilgi ve beceri verilmesine ş ğkar ın, çocu a, okulda, kurumların önceden saptandıı programda ş ğ ğyer alan bilgi ve beceriler kazandırılır.3. Yöntem açısından yeti kinin ki ili i geli mi oldu undan, ö retim ş ş ğ ş ş ğ ğsürecinde ki ili ine saygı duyacak ve koruyacak; çocuklara ise ş ğki iliklerini geli tirici bir yaklaım izlenir.ş ş ş4. Yeti kin e itiminin temeli, bir sorunun çözümüne dayanmasına ş ğkar ın, çocuk e itiminde belli bilgi ve beceri kazandırılarak, ş ğsorunların farkında olmasını sa lamaya dayalıdır.ğ

13

YENİLİKLERİ ÖĞRENİP VE KABUL ETME AÇISINDAN YETİŞKİNLER VE EĞİTİMLERİ ACELECLERİ DENEYCLERİ YEREL ÖNDERLER GEÇ Ö RENENLERĞ Ö RENMEYE KAPALI OLANLARĞ

14

YETİŞKİNİ ÖĞRENMEYE GÜDÜLEYEN ETMENLER Yeti kinde kendisine güvensizli in bir nedeni de normal olarak gençlerle ş ğ

aynı koulda ve aynı hızda ö renmelerinin beklenilmesidir. Çalıma ş ğ ştempolarını kendilerinin ayarlamasına olanak verilmesi durumunda, yeti kinlerde ö renme hızı artmaktadır.ş ğJohnston ve Rivera, yeti kini ö renmeye güdüleyen etmenleri u ekilde ş ğ ş şsıralamaktadır (Love, 1985, s. 58):

1. Daha bilgili olmak,2. Yeni bir i e hazırlanmak,ş3. baında yeti mek,İş ş ş4. Bo zamanı iyi ve yararlı olarak geçirmek,ş5. Yeni ve ilgi çekici bireylerle tanımak,ş6. Yüklendi i i leri yerine getirmede ustalık kazanmak,ğ ş7. Ki ili ini geli tirmek ve bireylerle daha iyi ili kiler kurmak,ş ğ ş ş8. Gelirini artırmak.

15

Yetişkinin eğitim programına katılımını engelleyen etmenler;• 1.Ki isel,ş• 2.Ev yaamı ş• 3. Dı etkenler olarak üç grupta toplanmaktadırş (Love, 1975).

16

Yetişkinin eğitim programına katılımını engelleyen etmenler;I. Ki isel Engellerş

Yeti kinin halk e itimi etkinliklerine katılımım engelleyen ş ğki isel engeller öyle sıralanmaktadır:ş ş1. Bilinmeyenden korkma,2. Gülünç olma korkusu,3. Güvensizlik ve sosyal açıdan yetersiz olma korkusu,4. Okuldan ho lanmama,ş5. Ö renmeye kar ı olumsuz tutum,ğ ş6. E itimin sa layaca ı yarardan emin olmama,ğ ğ ğ7. Zihinsel ve fiziksel eksiklikler.

17

KİŞİSEL ENGELLER ;Yetişkinin yaşlanmasından ileri gelen problemler

,Kuhlen Büyüme- geni leme güdüleri (baarı , güç, ş şyaratıcılık ve kendini gerçekletirme) bireyin davranıına ş şhayatının ilk yarısında egemendirler.Yaın ilerlemesi ile ihtiyaçların “do rudan” ş ğdoyrulmasının yerine “bakalarının doyumu ile” şdoyrulmasının aldıı (daralma) belirtilmektedir.ğ

18

Yetişkinin eğitim programına katılımını engelleyen etmenler;

. II Ev Yaşamından Kaynaklanan EngellerYeti kinin ev yaantısından kaynaklanan e itime katılma ş ş ğengelleri unlardır:ş1. Ev i lerinde fırsat bulamama,ş2. Aile üyelerinden birinin veya hepsinin kar ı koyması,ş3. Evdeki koulların ö renme için gerekli çalımaya ş ğ şelveri li olmaması.ş

19

Yetişkinin eğitim programına katılımını engelleyen etmenler;

. III Dış EngellerBir yeti kinin çalıma koullarından veya içinde ş ş şbulundu u koullardan dolayı e itime katılımını etkileyen ğ ş ğdı etmenler ise unlardır:ş ş

1. Vardiya çalıması,ş2. Vücut yorgunlu u,ğ3. Ulaım zorlu u,ş ğ4. Ekonomik yetersizlik.

20